Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Dopen Doel
De betekenis van dopen.
Verhaal
Ik heet Tom en ik heb een zusje gekregen. Ze heet Lisa. Ze is wel lief, maar ik kan nog niet met haar spelen. Daar is ze nog veel te klein voor. Ze slaapt ook bijna de hele dag. Papa en mama staan vandaag vroeg op. Gisteren hee mama al mooie kleertjes voor Lisa klaargelegd. Vandaag wordt Lisa gedoopt. Papa en mama vinden dat belangrijk, omdat ze apostolisch zijn. In de dienst moet ik ook mee naar voren. Oom/tante herder vertelt wel erg veel. Ik kijk maar eens de zaal in. Ik zie opa en oma zi en en zwaai naar ze. Ineens gaat iedereen staan. Waarom doen ze dat nou weer? O ja, mama hee verteld dat niet alleen oom Apostel en zij wat beloven, maar ook iedereen die in de dienst is. Wat beloven we allemaal ook alweer? Dan gee een tante een schaaltje met water aan oom/tante herder. Het is wel een heel mooi schaaltje, zoiets hebben we thuis niet. Het schaaltje hee allemaal mooie kleuren. Lisa krijgt wat water op haar hoofd en ze begint heel hard te huilen. Waarom doet ze dat nou weer? Als ze in bad gaat, wordt ze ook nat en dan huilt ze nooit. Na de dienst komt de hele familie op visite. Er is taart en ik krijg een lekker groot stuk.
Gesprek
Aan de hand van de set kaarten* met tekeningen van broeder Zandstra over de doop het verhaaltje laten navertellen. De ouders beloven dat ze hun kind een apostolische opvoeding willen geven. Weet jij wat dat betekent? Alle ooms en tantes, maar ook alle kinderen willen ze daarbij helpen. Daarom gaat iedereen ook staan. Als je iets beloo , moet je het ook doen. Wat wil jij beloven?
Spel
Bij het naspelen van de doop, gaat het voor de kinderen leven. Als een van de verzorgers de rol van voorganger op zich wil nemen, dan vullen de kinderen met elkaar de andere rollen in. Want behalve ouders zijn er ook tantes en ooms nodig die in de grote zaal zi en. En misschien wel een broer of zus. Een grote babypop kan als baby dienen. Jonge kinderen vinden het heel fijn om het rollenspel meerdere keren te spelen, omdat zij zich zo de wereld om zich heen eigen maken. Leg van tevoren een babypop neer, kleertjes die de pop aan kan, een schaaltje met water; een stropdas voor vader en een handtas voor moeder doen wonderen!
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Vervolg dopen
Liedje
Baby’tje
Knutselen Het is leuk om samen een klein cadeautje te maken voor de baby die gedoopt wordt. Bijvoorbeeld: Trek de handen van iedereen na op knutselkarton. Zet de namen van de kinderen op de handjes. Knip ze uit en plak elke hand vast aan een lange satéprikker. Vul een kleine bloempot met oasis. Steek de prikkers in de oasis. Vul de rest op met bloemen of kleine lapjes stof. Die prik je er met een prikkertje zo in. Voor de
Uit de no
e Doop:
verzorgers De doop is in de gemeenschap het hoogtepunt van de viering van het wonder
van de geboorte en van de ouders die hun kind een apostolische opvoeding
willen geven. De betekenis wordt vooral bepaald door een drievoudige
belo e. De ouders beloven hun kind zo te begeleiden dat het een lie ebbend
waardig levend mens kan zijn. De gemeenschap beloo het kind in haar
midden op te nemen en een geestelijk klimaat van warmte en ruimte te
bieden om te kunnen worden tot een mens die in liefdevolle verbondenheid
met zichzelf en zijn omgeving staat. De apostel beloo hierbij al jd zijn hulp
In ons Werk dopen we een kind met water als symbool voor de zuivere ver‐ binding tussen het leven van het kind en het universele scheppingsproces waarvan het deel is. De voorganger doopt een of enkele vingers in het doop‐ water en brengt dit aan op het voorhoofd van het kind, als symbolische plaats van het scheppende vermogen waarmee het kind begi igd is.
Het is soms één van de ouders die Apostolisch is, maar de beloven hetzelfde.
(*In elke gemeenschap is een set aanwezig; eventueel extra exemplaren te verkrijgen bij het Dienstencentrum.)
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Sluiten Levensboek Doel
Aandacht voor de heilshandeling Sluiten van het levensboek.
Voor de
Je lee en dat is een groot wonder. Iedereen die lee , gaat ook een keer
verzorgers dood. De familie en vrienden zijn dan erg verdrie g. Voor jonge kinderen is
doodgaan vrij abstract. Ze kunnen zich niet echt een voorstelling hiervan
maken. Het verdriet dat bij de nabestaanden heerst, zien ze echter wel
degelijk. Dat is iets wat ze wel begrijpen. Ze kunnen ook heel goed troosten.
Dat is van nature wel in kinderen aanwezig is en wordt door ons nog verder
ontwikkeld. Het sluiten van het levensboek is een heilshandeling waar de wat
oudere kleuters best bij kunnen zijn. Van tevoren is er dan wel met ze
gesproken over de betekenis hiervan en is er met zowel de voorganger als de
familie overleg geweest.
Gesprek
Heb jij weleens een dood dier gezien? Of een huisdier dat dood is gegaan? Wie hee er weleens meegemaakt dat er iemand doodging? Een opa, oma of een oom of tante? Hoe voelde je je toen? Dan is de familie erg verdrie g en willen we ze troosten. Als je iemand troost, laat je zien dat je aan hem denkt en dat je meelee . Hoe zouden wij dat kunnen doen?
In de dienst denken we ook aan degene die dood is gegaan. Oom of tante herder praat over de overleden oom of tante; wat die voor ons hee betekend.
Kinderkoorlied nr. 24
Soms dan voel je dat die mensen soms tezamen, soms apart, bij je blijven als ze weg zijn, want ze wonen in je hart.
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Vervolg sluiten Levensboek
We nemen dan afscheid van hem of haar door te gaan staan en aan alles te denken wat die oom of tante gedaan en gezegd hee . We nemen ons voor om het mooie niet te vergeten. Aan het einde zegt oom of tante herder ‘amen’. Dan zeggen we dat het levensboek is gesloten.
Knutselen Tekeningen maken. Samen een mooie kaart maken. Bijvoorbeeld: met vingerafdrukken van alle kinderen kan je een mooie rups maken of een heleboel muisjes. Even ople en waar de vingers neergezet worden … Voorlezen Lieve oma Pluis. Dick Bruna. ISBN 13 978 90 56471 71 2.
Derck Das blij al jd bij ons. Susan Varley. ISBN 10 90 60695 52 6.
Kikker en het vogeltje. Max Velthuys. ISBN 10 90 25847 54 4.
Een opa om nooit te vergeten. Be e Westera & Harmen van Straaten. Hillen/ Davidsfonds/Infodok. ISBN 10 90 76766 05 3.
Filmpje
YouTube filmpje Kikker en het vogeltje
(h p://www.youtube.com/watch?v=diKZAZ0x‐rg)
Voor de
Soms zijn er zeer ingrijpende situa es waarin kinderen geconfronteerd
verzorgers worden met verlies en verdriet, die speciale aandacht vragen. Dan is het
mogelijk om de Troostkoffer te lenen via het Dienstencentrum. Geen
ingewikkelde werkvormen, maar manieren die passe bij onze visie op het
leven en die u zouden kunnen helpen om kinderen bij te staan in hun verdriet.
(
[email protected])
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Huwelijksbeves ging Doel
De heilshandeling huwelijksbeves ging verduidelijken.
Verhaal
‘Ik ben fliefd, ik ben fliefd’, fluit Piep. Ollie kijkt hem een beetje raar aan. ‘Fliefd? Ga je dan ook trouwen?’, vraagt hij. Nu kijkt Piep heel raar naar Ollie. ‘Hoe bedoel je?’, vraagt hij. ‘Nou, met veel wit en sluiers, hoge hoed, mooie auto, mensen die rijst gooien en een groot feest natuurlijk en …’ Hij haalt eens diep adem en wil al verder gaan als Piep hem in de rede valt. ‘Ik ben alleen maar fliefd, hoor. Ik ga toch nog niet trouwen. Waarom zou ik?’ ‘Nou,’ begint Ollie, ‘als je echt van elkaar houdt, wil je dat aan iedereen laten zien en dan wil je ook aan elkaar beloven dat je al jd bij elkaar blij .’ Daar moet Piep even over nadenken. ‘Dat lijkt me moeilijk, al jd bij elkaar blijven. En als je nu eens ruzie hebt?’
Gesprek
Leidraad voor een gesprekje:
Wat denken jullie? Kan je bij elkaar wonen en nooit ruzie hebben? Elkaar al jd lief vinden? Is soms best moeilijk. Iedereen hee weleens ruzie. Maar als je beloofd hebt dat je er al jd voor elkaar zult zijn, maak je het meestal wel weer goed.
Hebben jullie weleens ruzie? Maak je het dan ook weer goed? Lukt dat al jd? Soms heb je een beetje hulp nodig. Het is eigenlijk een wonder dat je zomaar verliefd kan worden. En als je gaat trouwen, betekent dat: elkaar trouw beloven, dus dat je beloo bij elkaar te blijven. Je wilt dat iedereen dat weet. Daarom wordt er vaak niet alleen getrouwd in het stadhuis, maar is er ook in de gemeenschap extra aandacht voor.
Weten jullie hoe dat gaat? Wie van jullie hee dat weleens meegemaakt? Degenen die getrouwd zijn, komen naar voren, dicht bij de voorganger. Vaak vertellen ze waarom ze getrouwd zijn of zoveel van de ander houden.
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Vervolg huwelijksbeves ging
Dan geven ze elkaar de rechterhand. Oom of tante herder legt een hand eronder (staat voor ondersteuning, gedragen worden) en een erboven (staat voor bescherming). De ooms en tantes gaan er ook allemaal bij staan om zo eigenlijk te zeggen dat ze er ook heel blij mee zijn. En dat ze willen helpen, als het nodig is. Want soms kan het moeilijk zijn om wat we beloven ook vol te houden.
Daarna krijgt het bruidspaar ook nog een cadeau: een Bijbel. Voorin hee oom Apostel een paar lieve woorden voor ze geschreven. Dat is bijzonder hè?
Knutselen Allemaal een hartje uitknippen en hiervan een mooie kaart maken. Als je rood papier dubbelvouwt, gaat het knippen van een hartje ook voor kinderen wat makkelijker. Spel
Een trouwerij naspelen. Voor kinderen gaat het dan meer leven.
Eerst de trouwerij op het stadhuis. Een hoge hoed voor de bruidegom en een lange sluier voor de bruid en ze zijn al helemaal in de stemming. Van paperclips kan een mooie ambtsketen voor de burgemeester gemaakt worden die het huwelijk voltrekt. Daarna gaan we door met de huwelijksbeves ging.
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Confirma e Doel
Wat het betekent en hoe het gaat.
Voor de
Het Confirma e is voor veel kinderen een las g woord. Het komt ook niet zo
verzorgers heel vaak voor in de gemeenschap, dus enige herkenning zal er niet zijn. Met
behulp van een poppenkastspel wordt het hopelijk duidelijker. In het poppenkastspel komen de aspecten van confirma e naar voren: een keuze om apostolisch te willen zijn; de belo e om dat te doen; een wederzijdse belo e.
Spel
Poppenkastspel: zie bijlage.
Lied
Hier is mijn hand, geef me je hand, ik hoor bij jou en jij hoort bij mij. Ei, ei, kom er maar bij, samen te dansen maakt ons blij. Ei, ei, kom er maar bij, samen te spelen maakt ons blij.
Knutselen Samen iets leuks maken voor de confirmanten. Een bosje bloemen of (getekende of papieren) handen. Teken bloemen of trek handen over op ste‐ vig papier. Knip ze uit en laat de kinderen ze mooi kleuren. Plak ze aan een satéprikker. Steek ze allemaal in een met oasis gevulde bloempot. Eventueel de bodem nog opvullen met tot propjes gedraaid crêpepapier.
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Poppenkastspel bij confirma e. Wat heb je Een poppenkast en een paar nodig
handpoppen.
Foto van de confirmant(en)
Lisa Wouter
Reac e (ja)
Lisa
O ja, wat voor een feest?
Kinderen
Reac e (oom Apostel op bezoek) O, wat spannend. Hebben jullie hem al gezien?
Kinderen
Reac e (ja/nee)
Lisa (bij ja):
O, wat geweldig, was die lief? En hebben jullie hem al een hand gegeven?
Hallo, ik ben Wouter. Wat is het hier gezellig! Wat zien jullie er
Kinderen
Wouter
Hallo, ik ben Lisa.
(bij nee): Wouter
O, wat jammer. Straks komen jullie in de grote zaal, dan moet je maar eens goed kijken. Wat komt die trouwens doen? Is er wat speciaals?
Kinderen/verzorgers Ja, er is confirma e. Lisa Con wat? Wouter
Confirma e.
Lisa
Confirma e? Wat is dat?
Wouter
Kinderen, weten jullie dat?
Kinderen
Reac e (nee)
Wouter
Nou, dan zal ik het jullie proberen uit te leggen. Jullie hebben vast
Kinderen
Reac e (ja)
Wouter
Wie kan mij daar wat over vertellen?
kinderen
Reageren (Wat oudere kinderen weten vast wel wat te vertellen,
Lisa
O, dan beloven de papa en mama dus dat ze de baby apostolisch zullen opvoeden? Dat ze zullen zorgen dat het een
Wouter
Ja, en als je dan groot bent kan je zelf oom Apostel vertellen dat je
Lisa
O, dan bel je hem op en zeg je: ‘Oom Apostel, ik wil apostolisch
Wouter
Hihi, kinderen, denken jullie dat dat zo zal gaan?
Kinderen
Reac e (nee)
Wouter
Hoe denken jullie dan dat het zal gaan?
Kinderen
Reac e (laat ze maar komen met ideeën)
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Vervolg poppenkastspel bij confirma e
Wouter
Ik zal het jullie vertellen. Confirma e gebeurt in de gemeenschap. Zo kunnen alle ooms en tantes er bij zijn. Als degene die zijn confir ma e wil doen dan bij oom Apostel staat, mag hij of zij vertellen waarom die oom Apostel wil gaan helpen. Daarna gee oom Apostel
Lisa
Wat beloven ze dan?
Wouter
Wat denk je?
Lisa
Nou, dat ze geen snoepjes meer pikken uit de snoepjespot, zonder
Wouter
O,o, die Lisa ook. Kinderen help haar eens een handje. Wat denken
Kinderen
Reageren (laat de reac es maar komen)
Wouter
Nou, jullie zi en er niet ver naast. Degene die zijn confirma e doet, beloo oom Apostel dat hij op zijn of haar hulp mag rekenen. En oom Apostel beloo dat ook. Mooi, hè? Ik ken daar trouwens een
Lisa
Maar dat is geweldig. Gaat daarom iedereen staan, en aan het eind
Wouter
Ja, iedereen is heel blij, want er is weer hulp bijgekomen. En dan schrij oom Apostel en de jongen of meisje allebei hun naam onder
Lisa
Wie doet er eigenlijk vandaag confirma e?
Wouter
?????????
Lisa
Kennen jullie die?
Kinderen
Reageren (nee).
Wouter
Ik heb een foto. Kijk dit is … en vandaag beloo hij/zij aan oom
Lisa
Ik heb een plan.
Wouter
Wat dan?
Lisa
Iets moois maken voor ??????
Wouter
Wat dacht je van een bosje bloemen met handjes?
Lisa
Ja, dat doen we, en misschien kunnen de kinderen ons daarbij
Wouter
Een goed idee. Kom, kinderen en tantes, aan de slag.
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Rondgang Doel
De betekenis van de rondgang.
Verhaal
Het is weer de eerste zondag van de maand. Ollie wil al jd dat die ochtend maar snel voorbijgaat, want aan het eind van de ochtend mag hij dan de grote zaal in. Zijn vriend Piep zit op de eerste zondag van de maand al jd de hele ochtend in de grote zaal. Aan het eind van de ochtend wordt Ollie al jd opgehaald door zijn papa en mama. Hij mag dan mee aan de rondgang. Hij mag dan al jd een aanbieding brengen en hij krijgt een ouwel van een oom of tante die vooraan staat in de zaal met een grote zilveren schaal. In die schaal liggen de ouwels en die doopt de oom of tante dan in een klein glaasje. Daar zit de wijn in. Ollie vindt het al jd lekker als ze er een beetje veel op doen, anders zijn die ouwels zo droog. Maar wat zegt die oom of tante ook alweer als hij zijn hand ophoudt? Ollie denkt eens hard na … Hij weet het niet meer.
Gesprek
Vraag aan de kinderen: Kunnen wij Ollie helpen? Wie van jullie weet wat er wordt gezegd door de oom of tante. Wellicht kunnen we er met zijn allen wel uitkomen.
Bij het uitreiken van het verbondsteken wordt tegen je gezegd: ‘Jouw zielsaanbieding is aanvaard en wordt hiermee beves gd.’ Je maakt dan een afspraak met jezelf om zo goed mogelijk de dingen in je leven te doen. Ook dat je probeert dingen die je verkeerd hebt gedaan, niet weer fout te doen. Misschien heb je nog wel ruzie met je vriendje, dan wil je het nu weer goed gaan maken. Als je ouwel en wijn hebt gekregen, zeg je na de tekst van de priester geen dankjewel, maar amen. Amen betekent: het zij zo, dus met andere woorden: ik beloof dat ik er wat mee ga doen.
Voor de
Uit: Werkboek eredienst en liturgie.
verzorgers De rondgang vormt een persoonlijke en gemeenschappelijke uitdrukking van
het besef, dat in het gebed eraan voorafgaande door de voorganger onder
woorden is gebracht. Wie eraan deelneemt, gee dus ui ng aan het
vernieuwde bewustzijn en verlangen een mens te zijn die in liefdevolle
verbondenheid met zijn omgeving lee .
Jongste Jeugd
Heilshandelingen
Onderwerp Vervolg de rondgang
Elke deelnemer beves gt dit zichtbaar en belee aar aan zichzelf, de gemeenschap of de apostel, mede door bij deelname even oogcontact te zoeken met de voorganger.
De rondgang is een belangrijk aspect van de tradi e en iden teit van de apostolische cultuur. Het ritueel verbindt ons met de joods‐christelijke tradi e van de rituele maal jd, een symboolhandeling overigens die verspreid over de wereld in tal van godsdiens ge culturen voorkomt. Daarbij wordt iets als symbool gegeten en gedronken en worden symboolwoorden uitgewisseld. Evenals in de rooms‐katholieke communie en het protestantse avondmaal, wordt binnen ons genootschap door het gebruik van brood en wijn verwezen – zij het niet uitdrukkelijk – naar het laatste avondmaal van Jezus en zijn discipelen. Dat wil niet zeggen dat we de betekenis delen die binnen deze Kerken aan het ritueel wordt gegeven. Wel beves gen we zodoende s lzwijgend de waarde van de levensinstelling en ethiek van Jezus van Nazareth.
Als symbool maken we gebruik van een zogenoemd ‘verbondsteken’, een ouwel gedoopt in wijn. De ronde ouwels liggen in een ‘dienschaal’ rondom een glas met avondmaalswijn. Ze worden met een pincet uit de schaal genomen, in de wijn gedoopt, aan de deelnemers uitgereikt en door hen op de rug van de hand ontvangen. De uitreiking gaat vergezeld van de woorden ‘Uw (Jouw) zielsaanbieding is aanvaard en wordt hiermee beves gd.’ Dit wordt tegen alle deelnemers gezegd, ook tegen jonge kinderen die op de eerste zondag van de maand met hun ouders meelopen. Gewoonlijk wordt dit met ‘amen’ beves gd. Tegen ouders die met hun baby(‘s) of peuter(s) op de arm rondgaan, zeggen we: ‘Uw zielsaanbieding wordt hiermee ook ten aanzien van uw kind beves gd.’
