Wat gaan we doen?
Oncoline: Initiële diagnostiek longca • X thorax: lesie >1cm • SCLC: CT thorax • NSCLC: PET/CT of CT thorax + PET • Evt echo abdomen • Evt skelet scintigram • Evt MRI hersenen
T-stagering long ca T-staging: CT • • •
locale uitbereiding satelliet nodules Preoperatieve voorspelling met CT anders dan pre operative staging in 45%
MR beter dan CT bij: • • •
Ingroei mediastinum pancoast tumor wervel ingroei
PET • •
beperkte rol in T-staging Ivm beperkte resolutie .
Plaatjes Pet
N en M stagering CT matig voor • • •
detecteren hilaire lnn: alleen diameter / vorm thoraxwand ingroei (T3) mediastinale invasie (T4) – sensitiviteit and specificiteit < 65%.
• N- and M-stagering: PET – Positieve klier op PET = 96% maligne!
TNM classificatie long ca •
T1 < 3 cm
•
T2 tumor > 3 cm but – Involves main bronchus > 2 cm distal to carina – Invades visceral pleura – atelectasis of part of lung
•
T3 tumor > 7 cm or invades nonvital structures • chestwall, diaphragm, phrenic nerve, mediastinal pleura, parietal pericardium, main bronchus
– Atelectasis of entire lung – Separate tumor nodules in the same lobe
•
T4 tumor of any size and invades vital structures • mediastinum, heart, great vessels, trachea, recurrent laryngeal nerve, esophagus, vertebral body, carina
– separate tumor nodules in a different ipsilateral lobe.
Long ca T1 •
Ǿ ≤ 3 cm surrounded by lung or visceral pleura
•
endobronchial tumor distal to the lobar bronchus
Longca T2 • • • •
Ǿ > 3 and < 7 cm Invasion of the visceral pleura Atelectasis or obstructive pneumopathy < whole lung Tumor involving the main bronchus ≥ 2 cm to the carina. .
Long ca T3 • • • •
Tumor with atelectasis / obstructive pneumonitis of the entire lung Tumor in the main bronchus < 2 cm of the carina Invasion of non-vital structures (chest wall, mediastinal pleura, diaphragm, pericardium) Separate tumour nodules in the same lobe
long ca Klinische alarmsignalen • • • • • •
Heesheid Hoogstand diafragma Vena cava syndroom Pleuravocht Pericardvocht Dysphagie (lnn, oes invasie)
Long ca T4 • • •
Invasion of vital mediastinal structures Invasion of vertebral body. Separate tumour nodule(s) in a different ipsilateral lobe
T3 of T4?
T3 of T4?
N status
N1 resectabel maar prognose↓ N2 deels resectabel N3 irresectabel
Mediastinale lnn
Metas long ca verspreiding • Direct lokale uitbereiding • Hematogeen (kleincellig) • Lymfogeen (plaveiselcel) – tumor in 10% vd normaal uitziende lnn
• endobronchiaal
M status hematogeen • Bot (merg, in 40% bij presentatie) – Wervels 70% – bekken 40% – femora 25%
• • • •
Bijnieren 37% bij presentatie Hersenen (7% op MRI, 30% autopsie) Nier, maagdarmtraject, lever, abdominale lnn Contralaterale long
Mamma ca Primaire workup • Mammogram • Echo mamma • Histologie • Echo oksel • Cytologie oksel
Oncoline: stadiering mamma ca • Echo oksel bij Birads 4, 5, en bewezen ca • Cytologie okselklier • Als triage voor SWK procedure
Stadiering bij mamma ca •
primair mammaca + klinisch & echo neg =>geen verdere beeldvorming
•
primair mammaca + klier meta => X thorax + ECHO lever + botscan of
=> PET (incl lowdose CT)
•
metas => volledig PET-CT => evt MRI WK + bekken.
‘low dose’ vs ‘volledig’
Indicaties MRI mammae 1 MRI Screening • BRCA 1 / 2 (> 50% lifetime risico) •
• •
jaarlijks MRI tussen 25 - 60 jaar
na thoraxwand bestraling onder 40 jaar evt als mammaca <40 jaar
Geen MRI screening: • andere familiaire verhoogde risico's (<50% lifetime risico) • high risk lesion (LCIS, radial scar etc) • na behandeling mamma ca of DCIS >40 j • dens klierweefsel • prothesen • leeftijd >60 jaar
MRI mamma preop stadieren wanneer NIET
Wanneer WEL
• •
•
Niet routine Niet boven 70
• • • •
discrepantie tussen echo en mamma lobulair ca jonge vrouwen MST + hooggradig DCIS, onduidelijke omvang MST + verdenking microinvasie bij DCIS
Occult mammaca
Metas mammaca • Axillaire klieren: incidentie 40-74% – >1 cm 30% pos, <1 cm 15% pos
• Mediastinale klieren • Bot • Lever
• Uiteindelijk ± overal
Wanneer PET-CT BIJ BEVESTIGD MAMMACARCINOOM •
kan ander odz vervangen (skeletscintigrafie, echo lever, X-th, CT)
•
geadviseerd bij stadium III
•
evt bij stadium II + neoadjuvante beh.
•
Bij verdenking locoregionaal recidief / afstandsmetastasen – lokaal onderzoek – evt FDG-PET-CT
•
Als toevallig positieve okselklier op PET-CT => echo + punctie.
Fout positieven bij Pet 2 hotspots • Klier • facetgewricht
Diagnostiek metastasen mamma / longca • X foto
=> long / bot NB: sensitiviteit
• Skelet scintigram
=> bot
• Echo
=> klieren
• CT +c
=> organen (lever, long, bijnier)
• PET
=> alles
• MRI
=> gericht!
NB: overdiagnostiek
bot, wervels, hersenen, weke delen
Controle bij long ca
T2 N1 M1b longca onder chemo
3 weken later
Bot metastasen • X foto • CT • Scintigram • PET • MRI
Meta’s?
Vrouw 64, pijn in bekken, onduidelijk trauma
Meta’s?
Metas?
Meta ?
Metas?
Meta?
Wervel metastasen mamaca
blastisch vs lytisch
female, 86, mamma ca no complaints
Dalmatier+ bewegings artifact
+ RF H+
echo
=
Artefacts
Hair gel with metal ECMT 2014
Dental implants
ECMT 2014
Metas?
Metas?
Metas?
Metas?
Metas?
Orgaan metastasen
R R R
LL
Man 47 gedurende weken / maanden progressief sensorische uitval rechter lichaamshelft
LLL
R R R R R
R R R R
L L LLL
Na IV contrast
L LL
R R R R
R R R LL
LLL
CT tha / abd: RIP long => metastase R R R R
L LLL L
L LL
R R R R
Vrouw 57 jaar met mammaca hoofdpijn, parese rechts
Orbita meta mammaca
man 65j long ca duizeligheid
Radio Frequente Ablatie (RFA)
•
Minimaal invasieve beeldgestuurde techniek
•
per OK / percutaan
•
Niet reseceerbare tumoren
•
Meestal niet meer geschikt voor andere therapie
•
Weinig complicaties, lage morbiditeit, te herhalen.
RFA
Bijnier metas
bijnier
Patienten long ca • • • • • • • • •
4765239 pet en mri hersenen 1319062 path ## femur / collum 4902083 mamma bot lever 2891926 mamma bot lever 1020192 mamma naar long 9848791 mamma 9177897 mamma 4451202 mamma 9848791 mamma lnn, prim tumor lever
Casus 1020192 • • • • •
Vrouw 45 2006 mammaca T1 N1 Mx 2012 ovarium metas => OK 2012 pleuritis ca, pleurodese + tamoxifen Nu pijn re thoracaal
Welke diagnostiek?
Wat nu?
Vrouw 54 mammaca Controle lever metas 10/1 vs 20/3 Recist criteria 4902083
10/1
20/3
Man 84, pleuravocht • wat doen we nu? •
2054523
Wat nu?
Man long ca, metas, chemo nu epilepsie
Long ca, metas, chemo nu epilepsie
December
april
Hr Gumuz 74 kno: stilstaande linker stemband
2008
2014
Posterior view
links
Anterior view
rechts
Vrouw 61 mammaca • Is heet altijd fout? •
2251552
thuisneempunten
