Nummer Toegang: 0010
Inventaris van Gemeentebestuur van Meeuwen 1811 - 1923 (1974)
D. Ruiter, Streekarchief Land van Heusden en Altena, Heusden Streekarchief Land van Heusden en Altena, Heusden (c) 2012
This finding aid is in Dutch.
0010 INHOUDSOPGAVE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF INHOUD EN STRUCTUUR VAN HET ARCHIEF ................ 7 Aanwijzingen voor de gebruiker ............................................................................. 9 Openbaarheidsbeperkingen ...................................................................................9 Citeerinstructie ....................................................................................................9 Archiefvorming .................................................................................................... 12 Geschiedenis van de archiefvormer ..................................................................... 12 Geschiedenis van het archiefbeheer ..................................................................... 16 Inhoud en structuur van het archief ...................................................................... 29 Verantwoording van de bewerking ...................................................................... 29 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN ......................................... 31 1 Stukken van algemene aard ................................................................................. 32 I. Notulen ........................................................................................................ 32 1. Gemeenteraad ......................................................................................... 32 2. Burgemeester en wethouders .................................................................... 33 II. Processen-verbaal ........................................................................................ 33 III. Publicaties ................................................................................................. 34 IV. Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken .................................. 35 1. Ingekomen stukken .................................................................................. 35 2. Minuten van uitgaande stukken ................................................................. 39 V. Algemene statistieken en verslagen ............................................................... 40 2 Stukken betreffende bijzondere onderwerpen ....................................................... 44 I. Organisatie ................................................................................................... 44 1. Bestuur, functionarissen ........................................................................... 44 1.1. Vergaderingen ................................................................................. 44 1.2. Vorming, samenstelling en ontbinding van vertegenwoordigende lichamen ............................................................................................................... 44 2.1. Kiesgerechtigden ........................................................................ 44 2.2. Gemeenteraad ............................................................................. 44 2.3. Provinciale Staten en Tweede Kamer ............................................ 44 1.3. Burgemeester, secretariepersoneel ..................................................... 45 1.4. Overig personeel .............................................................................. 45 II. Middelen .................................................................................................... 46 1. Benodigdheden, gebouwen ....................................................................... 46 2. Eigendom, bezit ...................................................................................... 46 2.1. Aankoop, schenking ......................................................................... 46 2.2. Verkoop, verpachting ....................................................................... 47 3. Financiën ................................................................................................ 47 3.1. Begrotingen ..................................................................................... 47 3.1.1. Begrotingen ............................................................................. 50 3.1.2. Bijlagen bij de begrotingen ........................................................ 50 3.1.3. Journalen, grootboeken ............................................................. 52 3.2. Rekeningen ..................................................................................... 52 3.2.1. Rekeningen .............................................................................. 52 3.2.2. Bijlagen bij de rekeningen ......................................................... 55 3.3. Financiële administratie .................................................................... 57 3.4. Geldleningen ................................................................................... 57 4. Belastingen ............................................................................................. 57
3
4
0010 4.1. Rijksbelastingen .............................................................................. 57 4.1.1. Directe belastingen. College van zetters ...................................... 57 4.1.2. Grondbelasting ......................................................................... 58 4.1.3. Kadaster .................................................................................. 58 4.1.4. Patentbelasting ......................................................................... 59 4.2. Provinciale belasting ........................................................................ 59 4.3. Gemeentelijke belastingen ................................................................ 59 4.3.1. Hoofdelijke omslag .................................................................. 59 4.3.2. Opcenten ................................................................................. 61 4.3.3. Leges ...................................................................................... 61 4.3.4. Hondenbelasting ...................................................................... 62 4.3.5. Schoolgeld ............................................................................... 63 4.3.6. Straatbelasting ......................................................................... 64 lll. Burgerlijke stand en bevolking ..................................................................... 64 1. Burgerlijke stand ..................................................................................... 64 1.1. Ambtenaar burgerlijke stand ............................................................. 64 1.2. Geboorte. Huwelijk. Overlijden ......................................................... 65 1.2.1. Geboorte ................................................................................. 65 1.2.2. Huwelijk ................................................................................. 65 1.2.3. Overlijden ............................................................................... 65 2. Bevolkingsadministratie ........................................................................... 65 2.1. Bevolkingsregisters .......................................................................... 65 2.2. Vertrek.Vestiging. ............................................................................ 66 2.3. Ingezetenschap ................................................................................ 66 2.4. Woningregisters ............................................................................... 66 2.5. Bevolkingsstatistiek ......................................................................... 66 2.6. Vreemdelingen ................................................................................ 67 lV. Openbare orde. Veiligheid. .......................................................................... 67 1. Openbare orde ......................................................................................... 67 2. Alcoholgebruik ....................................................................................... 67 3. Brandbestrijding ...................................................................................... 67 V. Volkshuisvesting ......................................................................................... 68 Vl. Openbare gezondheid ................................................................................. 69 1. Voedselvoorziening ................................................................................. 69 2. Besmettelijke ziektenbestrijding ............................................................... 69 3. Begraafplaatsen. Lijkschouwing ............................................................... 69 4. Hinderwet ............................................................................................... 69 5. Diergeneeskundig toezicht ....................................................................... 69 Vll. Verkeer .................................................................................................... 70 1. Wegen .................................................................................................... 70 1.1. Onderhoud ...................................................................................... 70 1.2. Aanleg, verbetering .......................................................................... 70 1.3. Zorg, toezicht .................................................................................. 71 2. Verkeersmiddelen ................................................................................... 71 Vlll. Economische aangelegenheden .................................................................. 71 1. Economische verslagen ............................................................................ 71 2. Landbouw .............................................................................................. 71 2.1. Landbouwverslagen ......................................................................... 71 2.2. Veeteelt .......................................................................................... 74 2.3. Akkerbouw ..................................................................................... 74
0010
5 3. Detailhandel ........................................................................................... 75 3.1. Broodverkoop, winkelnering ............................................................. 75 3.2. Distributie ...................................................................................... 75 3.2.1. Goederen ................................................................................. 75 3.2.2. Levensmiddelenbedrijf ............................................................. 75 4. Jacht ...................................................................................................... 76 5. Energie ................................................................................................... 76 6. Arbeid .................................................................................................... 76 lX. Maatschappelijke zorg ................................................................................ 77 1. Armenzorg ............................................................................................. 77 1.1. Verslagen ........................................................................................ 77 1.2. Financiële ondersteuning .................................................................. 78 1.3. Kerkelijke armenzorg ....................................................................... 79 1.4. Algemeen armbestuur ...................................................................... 79 1.4.1. Organisatie, bezit ..................................................................... 79 1.4.2. Begrotingen, rekeningen ........................................................... 80 2. Ziekenzorg, hulpverlening ........................................................................ 83 X. Onderwijs ................................................................................................... 83 1. Lager Onderwijs ...................................................................................... 83 1.1. Verordeningen. Beschikkingen .......................................................... 83 1.2. Verslagen, statistieken ...................................................................... 84 1.3. Leerlingen ....................................................................................... 84 1.4. Subsidiëring .................................................................................... 85 1.5. Onderwijzend personeel ................................................................... 85 1.5.1. Benoemingen, instructies .......................................................... 85 1.5.2. Bezoldiging ............................................................................. 85 1.6. Schoolgebouwen .............................................................................. 86 1.7. Onderwijscommissie ........................................................................ 86 1.8. Vervolgonderwijs ............................................................................ 87 XI. Religie, jubilea ........................................................................................... 87 Xll. Militaire zaken .......................................................................................... 87 1. Napoleontische oorlogen .......................................................................... 87 2. Nationale militie ...................................................................................... 88 2.1. Inschrijving ..................................................................................... 88 2.2. Vrijstelling, verlof ............................................................................ 89 2.3. Vergoedingen .................................................................................. 89 3. Schutterij, landstorm en landweer ............................................................. 90 4. Vorderingen ............................................................................................ 90 Xlll. Justitie ..................................................................................................... 91 XlV. Diversen ................................................................................................. 91 1. Stukken waarvan het verband met het archief niet gebleken is ..................... 91 2. Documentatie .......................................................................................... 91
BIJLAGEN .................................................................................................................. 93 Ordeningsplan ........................................................................................................ 93 Stukken van algemene aard ................................................................................ 93 Stukken betreffende bijzondere onderwerpen ....................................................... 94 .............................................................................................................................. 96
6
0010
0010 BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF
Naam archiefblok: Gemeentebestuur van Meeuwen 1811 - 1923 (1974) Periode: 1811-1923 Archiefbloknummer: 0010 Omvang: 9,50 m;1064 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel van de stukken is in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Archiefbewaarplaats: Streekarchief Land van Heusden en Altena, Heusden Archiefvormer: Gemeente Meeuwen
7
8
0010
0010 AANWIJZINGEN VOOR DE GEBRUIKER OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Geen. CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Streekarchief Land van Heusden en Altena, Heusden, Gemeentebestuur van Meeuwen 1811 1923 (1974), toegang 0010, inventarisnummer ... VERKORT: NL-, Meeuwen, 0010, inv.nr. ...
9
10
0010
0010
11
12
0010
ARCHIEFVORMING GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER 2. ARCHIEF EN INVENTARISATIE 2.1 De lotgevallen van het archief Het archief van de gemeente Meeuwen werd in de periode 1811 - 1923 gevormd onder het beheer van de gemeentesecretaris. Omdat hij lange tijd de enige ambtenaar ter secretarie was, is hij ook diegene die het archief grotendeels gevormd heeft. Wat de uitgaande stukken betrof, hiervan werden in het brieven- en kopieboek minuten resp. afschriften gemaakt, die ieder een volgnummer kregen. Dit systeem werd gedurende de hele periode toegepast. Wat de ingekomen stukken aanging, deze werden opgeborgen volgens het seriestelsel. Vanaf 1881 werd van de ingekomen stukken een agenda bijgehouden. Mogelijk gebeurde dit al voor 1881 maar zijn eerdere exemplaren verloren gegaan. In deze agenda werd aanvankelijk alleen aantekening, in chronologische volgorde met behulp van een doorlopende nummering , gehouden van het inkomen van de stukken. Vanaf 1899 tot 1906 werd in de agenda tevens aantekening van het afdoen der stukken gehouden. Daarnaast diende de agenda in deze periode als indicateur, d.w.z. dat deze tevens de plaats in het archief aangaf waar de stukken werden opgeborgen. Voor de periode na 1907 zijn er geen agenda's meer aangetroffen, ook deze zijn mogelijk verloren gegaan. In de periode 1920-1923 werden de ingekomen stukken geordend en gearchiveerd op onderwerp of rubriek. De rubriekslijsten, die jaarlijks werden opgemaakt en daarom nogal varieerden, vormden de toegangen op de rubrieksgewijze geordende stukken. Gegevens over de toestand van het archief vindt men terug in de verslagen van de toestand der gemeente. Het heet daar dat het archief, hoewel gering van omvang, in goede staat verkeert. Het archief bevatte, zo valt uit bovengenoemde bronnen op te maken, registers van de burgerlijke stand, bevolkingsregisters, militieregisters, kadastrale bescheiden, begrotingen en rekeningen, verordeningen, begrotingen en rekeningen van het algemeen armbestuur, ingekomen- en minuten van uitgaande stukken, notulen van de vergaderingen van de raad en die van burgemeester en wethouders alsmede provinciale- en staatsbladen. Tevens wordt er melding gemaakt van een, bij het inventariseren van het archief niet meer aangetroffen, inventaris. Omstreeks 1880 wordt er een speciale kast ten behoeve van het archief vervaardigd. In 1923 kwam er een einde aan het zelfstandig bestaan van Meeuwen toen zij opging in de gemeente Eethen. Dit betekende dat het archief van de gemeente Meeuwen ondergebracht werd bij dat van Eethen, zij het als een separaat (en afgesloten) archiefbestanddeel. In 1973, toen Eethen tengevolge van een gemeentelijke herindeling werd opgeheven, kwamen de bescheiden van Meeuwen te berusten in de archiefruimte van de gemeente Aalburg. Na de totstandkoming van het streekarchief Land van Heusden en Altena, in 1981, werd het archief van de voormalige gemeente Meeuwen overgebracht naar deze archiefbewaarplaats. 2.2 Verantwoording van de inventaris De inventaris beschrijft het archief van de gemeente Meeuwen zoals dat gevormd werd in de jaren 1811 - 1923. Beide jaartallen vormen een cesuur. In 1811 werd de Franse wetgeving van kracht in het bij Frankrijk ingelijfde Nederland. Dit betekende ondermeer dat bestuur en rechtspraak van elkaar gescheiden werden. De oude schepenbanken, die zowel als gemeentebestuur en als plaatselijke rechtbank fungeerden verdwenen, om plaats te maken voor een nieuw bestuurlijk orgaan, de gemeenteraad. In 1923 kwam er een eind aan het zelfstandig voortbestaan van Meeuwen; per 1 mei 1923 ging deze gemeente op in de nieuw gevormde gemeente Eethen. De inventaris is ingedeeld volgens het schema "algemeen-bijzonder". Enerzijds vloeit dit
0010 bijna onontkoombaar voort uit de aard van de bescheiden. Deze vallen immers uiteen in "stukken van algemene aard" welke de hele werkkring van het orgaan bestrijken, en "stukken van bijzondere aard" die slechts een deelaspect betreffen. Anderzijds is het uit oogpunt van uniformiteit gewenst dat de indeling aansluit op de gangbare inventarisatiepraktijk, in dit geval die welke toegepast wordt bij gemeentelijke administraties. De categorie "bijzonder" is op haar beurt ingedeeld in stukken die het orgaan zelf betreffen, en in die welke betrekking hebben op de taken van het orgaan. De eerstgenoemde stukken zijn samengebracht onder de rubriek "organisme". Deze term maakt duidelijk dat het orgaan een samenhangend geheel van bestuurlijk- administratieve en financiële functies is gericht op het uitvoeren van specifieke taken; bovendien geeft de term aan dat het orgaan een "levend" iets is, onderworpen aan ontwikkelingen en veranderingen. De verdere ordening van de inventaris is gebaseerd op de, door ODRP-VNG, ontwikkelde Basisarchiefcode, uitgave 1992. Ook hier is gestreefd om aan te sluiten bij een algemeen toegepaste systematiek. Het archief wordt voor een substantieel deel gevormd door series in de vorm van notulen, processen-verbaal en publicaties, ingekomen en minuten van uitgaande stukken, begrotingen en rekeningen met hun resp. bijlagen, verslagen, kohieren, registers en staten. Daarnaast bestaat het archief uit stukken die buiten de bovengenoemde bestanden, en dan met name de ingekomen en minuten van uitgaande stukken, zijn gehouden of geraakt. Er is voor gekozen deze stukken te plaatsen naar onderwerp. Van herstel van de "oude orde" is afgezien. Restauratie van de oorspronkelijke serie ingekomen stukken zou, gelet op de grote hoeveelheid her en door het archief verspreid gelegen losse stukken, een te tijdrovende zaak zijn geworden. Bovendien zijn sommige stukken die betrekking hebben op een specifiek onderwerp als een soort "dossiers" bewust buiten de betreffende serie gehouden. Als zodanig vormen zij de neerslag van bepaalde handelingen van het orgaan. Door het verbreken van deze bewust gevormde "dossiers" ten gunste van de oorspronkelijk gevormde serie zouden deze handelingen a.h.w. aan het zicht worden onttrokken. Daarbij stuit men tegelijk op een groot nadeel van een serie: de beschrijvingen kunnen, wat de inhoud betreft, slechts algemeen zijn. Losse stukken worden daarentegen veel specifieker omschreven waardoor zij toegankelijker (en bruikbaarder) worden. Ook de restauratie van het volgens het rubriekenstelsel geordende deel van de ingekomen stukken bleek, gelet op de geringe omvang van dit gedeelte en gelet op de hoeveelheid tijd die in de werkzaamheden zou moeten worden te onrendabel. Ook is bij de rubriek bevolkingsregisters, waar volgens verschillende systemen toegekende inventarisnummers naar elkaar verwijzen, afgezien van het vervaardigen van een concordans. Ook hier speelt de geringe omvang van het betreffende bestand een rol, terwijl men zich tevens kan afvragen of men de gebruiker in dit geval een dienst bewijst door hem naar een aparte concordans te verwijzen. Sprekend over de staat van het archief zoals dat werd aangetroffen, kan gesteld worden dat het redelijk compleet en zonder al teveel materiële schade is nagelaten. Redelijk compleet omdat de (soms flinke) hiaten een adequate reconstructie van de activiteiten van het orgaan niet in de weg hoeven te staan. Voor de bewerking bedroeg de omvang van het archief 11 m1. Hiervan is 3 m1 te vernietigen of reeds vernietigd. Bij de selectie voor vernietiging is gebruik gemaakt van " De lijst van voor vernietiging in aanmerking komende bescheiden uit de archieven van gemeentelijke en intergemeentelijke organen dagtekenende na 1850" zoals vastgesteld bij beschikking van de ministers van WVC d.d. 24 augustus 1983 en Biza d.d. 2 november 1983. Daarnaast is gebruik gemaakt van de lijst voor te vernietigen stukken van de Brabantse Archief Selectiecommissie, uitgave 1996. Deze inventaris is gemaakt in het kader van de opleiding archivistiek B aan de Archiefschool te 's-Gravenhage. Veel dank ben ik verschuldigd aan de heer J.P.M. van de Mortel, als adjunct-streekarchivaris verbonden aan het Streekarchief Land van Heusden en Altena, die mij als mentor heeft begeleid. Zijn waardevolle opmerkingen en adviezen, die mij regelmatig
13
14
0010
noopten de resultaten van mijn werkzaamheden nog eens kritisch te bezien, zijn de inventaris ongetwijfeld ten goede gekomen. Mijn dank gaat zeker ook uit naar de streekarchivaris, de heer T.T.A.B.M. van der Aalst, die mij de faciliteiten bood om de laatste cursus oude stijl aan de Archiefschool te kunnen volgen, en het daarmee samenhangende werkstuk, in de vorm van deze inventaris, te voltooien. Noten 1. Hendriks, J.P.C.A. "Archeologie en de bewoningsgeschiedenis van het Land van Heusden en Altena " Almkerk, 1990 p.5 2. Noord Brabants Museum, "Dorpen in Brabant" 's-Hertogenbosch 1978 p. 34 3. Aalst, Tom van der, "De landen van Heusden en Altena, verleden heden en toekomst" Wijk en Aalburg, z.j. p. 39 3a Sprong, P.W. "Uit de geschiedenis van Meeuwen", z.p. z.j. p. 54-63 4. Vroon, A. "Ingelijfd bij het Franse keizerrijk, De Werken en Sleeuwijk in de periode 1810 1814", Nieuwendijk, 1997 p. 15-23 5. Heijden, W.G.M.van der, Sanders, J.G.M. (red.) "Noord-Brabant in de 19e eeuw, een institutionele handleiding," 's-Hertogenbosch/Hilversum, 1993 p.26 6. ibidem p. 33-34 7. ibidem p. 33 8. ibidem p. 33, 35 9. ibidem p. 35-36 10. ibidem p. 36 11. ibidem p. 36-37 12. ibidem p. 37 13. inv. nrs. 401-452 14. Heijden, van der p.80 15. ibidem p.28, 81 16. ibidem p. 81 17. ibidem p. 85 18. ibidem p. 78, 80 19. ibidem p. 38 20. ibidem p. 77-78 21. Vliet, Adri. P. van (red.) "Brabanders gezocht. Gids voor stamboomonderzoek in Noord-Brabant", 's-Hertogenbosch/Den Haag, 1995 p. 22. Kooiman, D. "De Nederlandsche gemeente in de negentiende en twintigste eeuw" Alphen aan de Rijn, 1932 p.165-166 23. inv.nrs. 181-247 24. ibidem p. 185-186 25. ibidem p. 118 26. ibidem p. 119-127 27. ibidem p. 127-129 28. ibidem p. 181 29. Wouters, Th. A. "Aarzelend begin van de zorg voor de volksgezondheid" in Eerenbeemt, H.F.J.M. van den, (red.) Geschiedenis van Noord-Brabant 1796 - 1996 Amsterdam/ Meppel, 1996 dl. 1, p. 306 30. Kooiman, p. 179-180 31. ibidem p. 157-158 32. ibidem p. 156 33. inv. nr. 706 34. inv. nr. 237 35. Tussenbroek, G. van "Schutskooien in de Bommelerwaard" in Tussen Voorn en Loevestein jrg. XXXV Zaltbommel, 1999 p. 8
0010 36. Kooiman, p. 108 37. ibidem p. 60, 64-65 38. ibidem p. 105-107 39. Heijden, van der p. 173-175 40. Kooiman, p. 155-156 41. inv. nr. 227 42. Loo, L.F. van "De armenzorg in de noordelijke Nederlanden ca. 1770 - ca.1854" in AGN, deel X, Bussum, 198 p. 420-421 43. Kooiman, p. 151 44. Loo van, p. 421 45. ibidem p. 425 46. Wouters, p. 316-317 47. Eerenbeemt, H.F.J.M. van den, "Inleiding, het historisch kader" in Geschiedenis van Noord-Brabant , dl 2, 1890-1945 Emancipatie en Industrialisering p. 16 48. Heijden, van der, p. 129-130 49. ibidem p. 131-132 50. ibidem p. 132-133 51. ibidem p. 133-134, 143 52. ibidem p. 105-107 53. Kooiman p. 176 54. Heijden, van der, p. 109-110
15
16
0010
GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER 1. De gemeente 1811 - 1923 1.1 Karakteristiek en oudste geschiedenis. De gemeente Meeuwen, provincie Noord-Brabant, bestond uit twee dorpen te weten Meeuwen en Babyloniënbroek. Dit laatste, ten noorden van Meeuwen gelegen dorp strekte zich als een lint uit van het oosten naar het het westen, waarbij het westelijk deel gevormd werd door het buurtschap Hill. Meeuwen was een kleine plattelandsgemeente met een (orthodox) protestants karakter waar landbouw het voornaamste middel van bestaan was. De geschiedenis van het dorp Meeuwen gaat terug tot de twaalfde eeuw, toen in het kader van veenontginningen, de eerste bewoners zich vestigden op een oeverwal. Behalve wat verspreide boerderijen stond er (vanaf ca. 1360) een kasteel waarvan de voorburcht in sterk gerestaureerde vorm bewaard is gebleven, en (vanaf ca. 1444) een kerk waarvan alleen de toren nog overeind staat. In de loop der tijd ontstond ten zuiden van de kerk een rechte straat die door het toenemen der bebouwing ook aan Meeuwen een ietwat langgerekte vorm gaf. De geschiedenis van Babyloniënbroek, gaat eveneens ver terug: reeds in 1131 wordt de naam van het plaatsje vermeld. Vanuit de abdij van Sint Truiden werd Babyloniënbroek en omgeving in de twaalfde eeuw in cultuur gebracht. Uit de 15e of 16e eeuw rest nog het "Fort", een vierkant bouwwerk met een zadeldak en ontlastingsbogen, wellicht een restant van de uithof die de abdij van Sint Truiden in Babyloniënbroek bezat. Van de 14e eeuw dateert de kerk waarvan het eenbeukige schip in 1664 is herbouwd. In het begin van de zeventiende eeuw kreeg de Reformatie vaste voet in Meeuwen en Babiloniënbroek; beide dorpen maakten toen deel uit van het gewest Holland waar de "gereformeerde religie" de van overheidswege voorgestane godsdienst was. 2 Bestuur 2.1 Franse tijd 1811 - 1813 Tot de Bataafs-Franse tijd vormden Meeuwen en Babyloniënbroek twee afzonderlijke ambachtsheerlijkheden gelegen in het gewest Holland, in het Land van Heusden waar zij tot de zgn. "Benedendorpen" werden gerekend. Na de inlijving van de gebieden bezuiden de Waal en de Merwede bij Frankrijk, werd Meeuwen bij keizerlijk decreet van 14 mei 1810 met Babyloniënbroek verenigd tot de gemeente Meeuwen c.a. De inlijving bij Frankrijk betekende dat ook het (locale) bestuur op Franse leest werd geschoeid. De nieuw gevormde gemeente Meeuwen c.a. werd een onderdeel van het "Departement des Bouches du Rhin " (departement van de Monden van de Rijn). Aan het hoofd van een departement stond een prefect. Het departement was onderverdeeld in arrondissementen (geleid door een "sous-prefect") die op hun beurt weer waren opgedeeld in kantons. De gemeente Meeuwen behoorde tot het kanton Heusden en daarmee tot het arrondissement 's-Hertogenbosch. Het bestuur van een gemeente beneden de 2500 inwoners bestond uit een "maire" (burgemeester) met zijn plaatsvervanger de adjunct. Hij werd bijgestaan door een soort gemeenteraad, de zgn. "conseil municipal" of municipale raad.Tot de taak van de municipale raad hoorde de controle over de begroting en rekening van de gemeente. Doch de maire moest daarover verantwooording afleggen aan de prefect. Deze laatste benoemde ook de maire, de adjunct en de municipale raad. De maire was lid en voorzitter van deze raad. Zijn positie was zodanig dat hij in de gemeente bijna alle macht had, zij het dat hij in bijna alles weer ondergeschikt was aan de (sous)prefect. Zijn taken beperkten zich niet alleen tot louter bestuurlijke zaken. Zo was hij hoofd van de politie. Hij had samen met de rechter ook de zorg voor correctionele rechtspraak in eenvoudige zaken. Tevens diende de maire te zorgen dat de openbare wegen goed onderhouden werden en iedereen er veilig gebruik van kon maken. [Vroon, hist reeks, 8 p. 15-23]. 2.2. Eerste helft 19e eeuw 1814 - 1848 Het herstel van de nationale onafhankelijkheid bracht bestuurlijke reorganisaties met zich mee. Zo werd het Land van Heusden en Altena, tot 1810 deel uitmakend van Holland, bij Wet
0010 van 10 februari 1815 toegewezen aan de provincie Noord-Brabant. Na 1813 bleven de arrondissementen en kantons aanvankelijk bestaan. In 1820 werden deze bestuurlijke eenheden echter vervangen door zeven districten, die per 1840 werden teruggebracht naar vier. Vanaf 1820 hoorde de gemeente Meeuwen tot het district Waalwijk, na 1840 tot het district Boxtel. Ook het lokale bestuur onderging wijzigingen. Zo werd er onderscheid gemaakt tussen steden en plattelandsgemeenten. Deze laatsten kenden aanmerkelijk minder bevoegdheden en autonomie dan de eersten. De plattelandsgemeenten werden door de provincie via arrondissementscommissarissen, distirctsschouten en districtscommissarissen in alles gecontroleerd. De achterliggende gedachte was dat het platteland te weinig capabele bestuurders kon leveren om voor een goede gemeentehuishouding zorg te dragen. De grondwetten van 1814 en 1815 lieten de nadere inrichting van het locale bestuur over aan de provinciale staten en de koning die dienaangaande reglementen zouden moeten opstellen en bekrachtigen. Dit leidde voor Noord-Brabant tot het "Reglement van bestuur voor het platteland in de provincie Noord-Braband", dat op 8 mei 1819 werd vastgesteld. [Nbr. 19e eeuw, p. 33,35]. Het reglement droeg de leiding over plattelandsgemeenten op aan een schout en eventueel een gemeenteraad. De koning benoemde de schout, de leden van de raad werden op voordracht gekozen door gedeputeerde staten. De raad kwam eenmaal per jaar bijeen. Om bij de bestuurstaken te assisteren kon een secretaris benoemd worden. De gemeenteschout was belast met de uitvoering van de wetten. Hij tekende de plaatselijke besluiten met een van de leden van de raad en maakte de akten van de burgerlijke stand op. Hij riep ook de raad bijeen zo vaak als nodig werd geacht. De gemeenteraad, bestaande uit de schout en een van de plaatselijke omstandigheden afhankelijk aantal raadsleden stelde de begroting op, controleerde de rekeningen van de gemeenten en van de armenkas, en stelde alle plaatselijke keuren (verordeningen) en reglementen op. De secretaris, door de provinciale staten uit een voordracht van gemeenteschout en raad gekozen, hield de notulen van de vergadering en verzorgde de administratie en het archief. [Nbr. 19e eeuw, p 35-36]. Een nader reglement op het bestuur ten plattelande van 23 juli 1825 voorzag in een aantal wijzigingen die een voorbode waren van de huidige gemeentelijke bestuursstructuur. De taken van de schout en de oude raad werden overgenomen door een burgemeester, twee assessoren en een gemeenteraad. Burgemeester en assessoren vormden het dagelijks bestuur van de gemeente. De burgemeester werd benoemd door de koning en was ambtshalve lid van de raad. De assessoren werden benoemd door de gouverneur uit de leden van de raad. De leden van de gemeenteraad werden benoemd door de provinciale staten, na burgemeester en assessoren in dezen gehoord te hebben. Alle benoemingen geschiedden voor de duur van zes jaar. Om de twee jaar trad een derde deel van de raadsleden af. De secretaris werd op voordracht van de raad benoemd. Een bijzondere ambtenaar was de gemeenteontvanger. Hij werd door de provinciale staten op voordracht van de raad benoemd. Hij verrichtte de betalingen voor de gemeente op bevelschriften (machtigingen tot betaling) ondertekend door de burgemeester, een van de assessoren en de secretaris Tevens was hij belast met het in ontvangst nemen dan wel invorderen van (belasting)gelden bestemd voor de gemeente. [nbr 19e eeuw, p.36]. 2.3 De Gemeentewet van 1851 Met de gemeentewet van 29 juni 1851 verdwenen niet alleen de verschillen tussen stads- en plattelandsbestuur maar werd aan de gemeente ook een grote mate van autonomie gegeven. Stonden voordien de plattelandsgemeenten onder strenge controle van het provinciebestuur, nu hadden zij in vele bestuurlijke zaken zelfstandige bevoegdheden. Daarnaast waren zij belast met de uitvoering van wetten en besluiten van provinciale en rijksoverheid. [Nbr. 19e eeuw, p 36-37]. De bestuurlijke organisatie van de gemeenten veranderde de facto niet al te zeer, wel werd meer recht gedaan aan het democratisch beginsel van volksrepresentatie. De gemeenteraad,
17
18
0010
voortaan rechtstreeks gekozen door (het beter gesitueerde deel van) de bevolking was het hoogste orgaan van de gemeente. Het aantal leden was afhankelijk van het aantal inwoners. Jaarlijks kwam de raad minstens zes maal bijeen in openbare vergadering. De burgemeester was voorzitter van de raad, maar had geen stemrecht. De wethouders, gekozen uit de leden van de raad, vormden samen met de burgemeester het dagelijks bestuur. Hierin had de burgemeester wel stemrecht. Dit dagelijks bestuur had over al zijn daden verantwoording aan de gemeenteraad af te leggen en de besluiten van de raad uit te voeren. De gemeenteraad benoemde voortaan de secretaris en de gemeenteontvanger. Wanneer gedeputeerde staten dat wensten, had dit college het recht de boeken in te zien. De reden hiervoor was dat gedeputeerde staten hun goedkeuring moesten verlenen aan de jaarlijkse begroting. [Nbr. 19e eeuw, p.37]. 2.4 Burgemeesters en gemeentesecretarissen De gemeentelijke administratie, d.w.z. het practische uitvoerende werk, werd in hoofdzaak verricht door de burgemeester en de gemeentesecetaris. In een kleine gemeente als Meeuwen waren zij vaak de enige functionarissen, waarbij het bovendien voorkwam dat beide functies in één persoon waren verenigd. Eerst rond de eeuwwisseling vond er een bescheiden uitbreiding van het secretariepersoneel plaats. Meeuwen had geen gemeentehuis. De secretarie (benaming voor zowel de ambtelijke organisatie, als voor de ruimte waar deze gehuisvest is) was gevestigd in een bij particulieren gehuurd huisgedeelte. Meeuwen kende de volgende burgemeesters (maire, schouten) en gemeentesecretarissen Burgemeesters K.S de Jong 1811 - 1816 (maire) A.van Bleiswijk Parvé 1816 - 1822(schout) D.C. Parvé 1822 - 1832 (schout / burgemeester) P.A. van Buuren 1832 - 1847(tevens gemeentesecretaris) Joh. Straver 1848 - 1878 Th.J. van Buuren 1878 - 1899 (tevens gemeentesecretaris) J.H. van Wessem 1899 - 1905 (vanaf 1900 tevens gemeentesecretaris) J. Oerlemans 1905 - 1914 D.F. Brune 1914 - 1923 Gemeentesecretarissen H.G. Parvé ca. 1823 - 1829 P.A. van Buuren 1829 - 1847 (vanaf 1832 tevens burgemeester) Th. J. van Buuren 1848 - 1899 (vanaf 1878 tevens burgemeester) J.H. van Wessem 1900 - 1905 (tevens burgemeester) J. Snellen 1905 - 1909 J.L. Sprong 1909 - 1913 J.P. Sprong 1913 - 1917 P.W. Sprong 1917 - 1923 3. Middelen 3.1 Financiële administratie Belangrijke financiële beheers- en controle instrumenten vormen de begrotingen en rekeningen. Een begroting is een geschrift dat een raming van inkomsten en uitgaven bevat. Een rekening is een geschrift waarin inkomsten en uitgaven over een bepaalde periode worden verantwoord. In grootboeken en journalen worden (per post van de begroting) in chronologische volgorde de inkomsten en uitgaven bijgehouden. 3.1 Uitgaven Om een beeld te krijgen van de omvang en groei van de gemeentelijke uitgaven moge het volgende staatje dienen. (Deze cijfers zijn ontleend aan gemeente-rekeningen [inv.nrs. 149.1-196, 59-71.3]) 1818 fl. 919.-
0010 1831 fl. 1535.1854 fl. 1827.1866 fl. 3715.1878 fl. 5194.1892 fl. 5979.1904 fl. 7829.1918 fl. 20.975.3.3 Inkomsten Wat haar inkomsten betrof, was de gemeente gedurende de negentiende eeuw geheel afhankelijk van lokale, door haar te heffen belastingen. Tot de invoering van de Gemeentewet van 1851 bestonden de gemeentelijke inkomsten uit accijnzen of imposten (verbruiks-of verteringsbelasting) en retributies (heffingen op bepaalde diensten door de overheid) en hoofdelijke omslagen. (N.B. 19e eeuw p. 80) Onder hoofdelijke (of personele) omslag werd de verdeling van de bijdragen door belastingplichtige ingezetenen aan een door de gemeente benodigd geldbedrag verstaan. De opgelegde bijdragen waren naar rato van bezittingen, vermogens of inkomsten van de belastingplichtigen. Vanwege de groeiende kritiek op de accijnsheffing als obstakel voor de economische groei werd in de Gemeentewet van 1851 bepaald dat gemeentebesturen eerst door middel van opcenten (percentsgewijze verhoging van de oorspronkelijke belastingaanslag) op de rijksbelastingen hun inkomsten moesten zien te verwerven voordat aan accijnsheffing kon worden gedacht. In 1865 werd de gemeentelijke accijnsheffing echter geheel verboden. Daarvoor in de plaats kregen de gemeenten viervijfde deel van de opbrengst van de personele belasting en de nodige opcenten op de grondbelasting. Beide belastingen waren directe, d.w.z. via aanslagen geheven, rijksbelastingen. De personeelsbelasting was een soort belasting op de levensstandaard die werd vastgesteld aan de hand van de huurwaarde, het aantal deuren, ramen en haardsteden, het meubilair en het aantal dienstboden en paarden. De grondbelasting was een belasting op gebouwde en ongebouwde eigendommen, een soort onroerende zaakbelasting. (NB 19e eeuw, p 78, 81). Ondanks deze tegemoetkoming raakten vele gemeenten in geldzorgen, ook Meeuwen. Uiteindelijk nam in 1897 het rijk de verplichting op zich de gemeenten financieel te ondersteunen zodat deze ondermeer op een behoorlijke manier voor de uitvoering van de rijkswetten konden zorgdragen. Uit de rijkskas ontving men voortaan een bijdrage per inwoner, een aandeel in de wedden van burgemeester en secretaris, en een gedeeltelijke vergoeding voor de kosten van de armenzorg. Bovendien kregen de gemeenten de mogelijkheid belasting te heffen op gebouwde eigendommen. (NB 19e eeuw p 81). 3.4 Heffing en invordering. Overige belastingen Bij het innen van de directe (gemeentelijke) belastingen werd gebruik gemaakt van kohieren, lijsten waarop de belastingplichtigen en de door hen te betalen aanslagen geregistreerd stonden. Voor het vaststellen van de belastingaanslagen werd het college van zetters ingeschakeld. Dit orgaan werd samengesteld uit o.a. gemeentebestuurders die op grond van schattingen van bezit of inkomen de hoogte van de aanslagen bepaalde. De inning geschiedde voor zover het rijksbelastingen betrof, door de ontvanger der directe belastingen. Formeel behoorde in elke gemeente een dergelijk belastingambtenaar te zetelen, maar in de praktijk deden zij dienst voor een klein aantal gemeenten gezamenlijk. Tot de directe rijksbelastingen behoorde, naast de personele- en grondbelasting, ook de patentbelasting. Gebaseerd op geschatte opbrengsten van beroep en bedrijf vormde zij een soort inkomstenbelasting. De mogelijkheden voor de provincie om belastingen te heffen waren was gedurende de negentiende eeuw zeer beperkt. Zo mochten provinciale staten dan wel belastingen heffen om de begroting te dekken, maar een dergelijke stap diende eerst bij wet door de hogere overheid bekrachtigd worden. 3.5 Kadaster
19
20
0010
Dit openbaar register van onroerende goederen was een Franse vinding, primair bedoeld als basis voor de grondbelasting. Vanaf 1811 werden voor dit doel in Brabant opmetingen verricht en ook na het herstel van de onafhankelijkheid werden deze werkzaamheden voortgezet. Alle percelen werden in het kadaster opgenomen, op hun waarde onderzocht en in klassen ingedeeld. Aan de opmetingen door overheidsbeambten werd medewerking verleend door de burgemeesters en de door hen benoemde "aanwijzers", notabele ingezetenen die bekend waren met de plaatselijke eigendomsverhoudingen. Het karwei werd voltooid in 1831 (Nbr.19e eeuw p. 38). In 1832 werd het kadaster daadwerkelijk ingevoerd. Het land werd opgedeeld in kadastrale gemeenten en deze gemeenten weer in secties. De grond en de percelen van de verschillende eigenaren werden nauwkeurig in kaart gebracht, hetgeen resulteerde in minuutplans (vastgestelde versies van kadastrale kaarten). Hiermee correspondeerde de Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel (OAT) waarin vermeld stond het nummer van het perceel, de eigenaar(s), en één van de vijf klassen waarin de grond werd ingedeeld. Daarbij gold dat hoe beter en waardevoller het perceel, gemeten aan zijn huurwaarde of de prijs van de erop geteelde gewassen, des te hoger de klasse en derhalve ook de aanslag in de grondbelasting. (Nbr. 19e eeuw, p 77/78) .Tevens werden gegevens over percelen opgetekend in een kadastrale legger, een staat van voor onbepaalde tijd vastgelegde gegevens betreffende onroerende goederen. 4. Taken 4.1 Burgerlijke stand. Bevolkingsregister Als uitvloeisel van de inlijving bij het Franse keizerrijk werd in Nederland in 1811 de burgerlijke stand, d.w.z. de registratuur m.b.t. geboorte, huwelijk en overlijden, ingevoerd. Gemeenten dienden geboorten, huwelijken en sterfgevallen binnen hun grenzen officieel te registreren. Hiertoe werden ambtenaren van de burgerlijke stand benoemd. Voor deze functie kwamen burgemeester en assessoren, en na 1851 burgemeester en raadsleden in aanmerking, zij het dat de secretaris vaak het feitelijke administratieve werk verrichtte. Een ander belangrijk bevolkingsboekhoudkundig instrument vormde het bevolkingsregister. In tegenstelling tot de gegevens uit de registers van de burgerlijke stand, die niet meer dan een momentopname vormden, waren de gegevens uit de bevolkingsregisters meer "up-to-date" omdat in deze laatsten allerlei wijzigingen verwerkt werden. Hoewel reeds voor die tijd registers van ingezetenen werden aangelegd, vormde de derde algemene volkstelling van 1849 de aanleiding voor het invoeren van algemeen geldende regels omtrent het inrichten en bijhouden van bevolkingsregisters. De gegevens werden in gebonden registers vastgelegd. Deze waren meestal niet alfabetisch ingericht maar op straatnaam of op wijknummer. Van elk huis werden gegevens geregistreerd omtrent (voor)naam, geslacht, geboortedatum en -plaats, religie, burgerlijke staat, en beroep van de bewoners alsmede hun relatie tot het gezinshoofd. De gegevens uit de bevolkingsregisters dienden o.a. als basis voor rijksuitkeringen aan de gemeenten, het opmaken van kiezerslijsten en de dienstplicht administratie, alsmede voor de uitvoering van vele wetten (b.v. de lager-onderwijswet, armenwet, drankwet, woonwagenwet krankzinnigenwet.) en regelingen (o.a. met betrekking tot paspoorten en bewijzen van nederlanderschap). 4.2 Openbare orde Handhaven van de openbare orde hoorde tot de primaire taken van het gemeentebestuur. Als plaatselijke overheid was zij belast met de "politie", d.w.z. de zorg gericht op het voorkomen van alle feiten die de openbare orde, rust en veiligheid zouden verstoren; uit deze zorg vloeide ook de vervolging voort van hen die inbreuk maakten op de openbare orde en veiligheid. In dat verband werd van gemeentewege een algemene plaatselijke politieverordening (a.p.v.) opgesteld waarin op een groot aantal terreinen gestipuleerd werd wat de burgers te doen en (vooral) te laten hadden. Het betroffen (wat Meeuwen aanging) voorschriften op het gebied van huisnummering, verhuizingen binnen de gemeente, openbare orde en veiligheid, horeca-aangelegenheden, openbare hygiëne en gezondheid, lijkbezorging, brandbestrijding,
0010 vorderingen (van diensten en materieel) en loslopend vee. Met de term politieverordening werd aangegeven dat op overtreding van de bepalingen een boete of gevangenisstraf stond. Voor de handhaving van o.a. de a.p.v. stond de gemeente Meeuwen één veldwachter ter beschikking. Deze kon zijn taak vrij eenvoudig af. "Niettegenstaande de uitgestrektheid der gemeente is de dienst licht. De geest der bevolking is ordelijk en rustig, zodat politiemaatregelen (behalve voor het gewone toezicht) onnoodig zijn. Openbare dronkenschap en vechtpartijen komen niet voor" (Gemeenteverslagen). Beteugeling van openbare dronkenschap (drankmisbruik was in die dagen een wijd verspreid euvel) was een van de doelen van de Drankwet van 1881. Voor de verkoop van sterk drank was een vergunning van burgemeester en wethouders nodig, waarbij het aantal te verstrekken vergunningen aan een maximum, gerelateerd aan het aantal inwoners, werd gebonden. Een ander voorwerp van bijzondere gemeentezorg vormde het brandwezen. Gemeentelijk bouwtoezicht was lange tijd onbekend en des te meer moest derhalve op andere manieren getracht worden allerlei brandgevaar te voorkomen. Ook Meeuwen kreeg op gezette tijden te maken met (grote) branden. Zo ging in 1845 de gehele dorpskom van Meeuwen in vlammen op waardoor 16 van de 50 huizen die het dorp telde verloren gingen en 22 huisgezinnen dakloos werden. Mede in het licht van dit soort rampen laat het zich verklaren dat de mannelijke ingezeten in een bepaalde leeftijdsklasse verplicht waren tot het verlenen van assistentie (zoals het bedienen van de brandspuiten) bij het bestrijden van branden. 4.3 Huisvesting De gehele negentiende eeuw werd gekenmerkt door overheidsonthouding op nagenoeg elk terrein. Ook met de volkshuisvesting liet de overheid zich niet in. Eerst tegen het einde van de eeuw gingen geleidelijk meer gemeentebesturen er toe over eisen te stellen aan het bouwen van woningen. Door de veelal erbarmelijke woningtoestanden gedwongen, besloot de overheid uiteindelijk wettelijke maatregelen te nemen, zodat in 1901 de Woningwet een feit werd. Iedere gemeente kreeg de verplichting tot het maken van een bouwverordening die eisen stelde aan zowel nieuwe als bestaande woningen. Bovendien moest voor de (ver)bouw van een woning een vergunning worden bij burgemeester en wethouders worden aangevraagd, waarbij het bouwplan getoetst werd aan de bouwverordening. Verder droeg de wet het gemeentebestuur op na te gaan welke woningen voor verbetering in aanmerking kwamen, een en ander vast te leggen in jaarlijkse verslagen. Door middel van de huurcommissiewet van 1917 kregen burgemeester en wethouders de bevoegdheid huurcommissies in te stellen die, de belangen van huurders en verhuurders gelijkelijk vertegenwoordigend, belast waren met het vaststellen van de huurprijzen. 4.4 Openbare gezondheid In 1919 werden de Vleeskeuringswet en de Warenwet ingevoerd. Hierbij werd aangesloten op eerdere ontwikkelingen. Verscheidene gemeenten hadden zelf reeds keuringsdiensten ingericht voor slachtvee, vlees en spek en andere levensmiddelen. Volgens de vleeskeuringswet dienden nu alle gemeenten keuringsdiensten voor vee en vlees in te stellen. Meestal, zoals ook in het geval van Meeuwen, werkten een aantal gemeenten samen door het instellen van een gemeenschappelijke dienst. De kosten van deze dienst werden bestreden uit keurlonen en verder uit bijdragen der deelnemende gemeenten in een onderling vastgestelde verhouding. Voor wat betreft de overige eetwaren, waren de gemeenten krachtens de Warenwet verplicht verordeningen op te stellen met voorschriften aangaande (de verkoop van) deze waren. Wat de besmettelijke ziekten betrof, hadden de gemeenten vanaf het begin van de negentiende eeuw krachtens de reglementen van bestuur en later volgens de Gemeentewet algemene verordenende bevoegdheden op dit terrein. Met de Besmettelijke Ziekten-wet van1872 kreeg het gemeentebestuur verregaande bevoegdheden, naast diverse verplichtingen, ter voorkoming en bestrijding van besmettelijke ziekten. Vaccinatie, in de eerste plaats tegen de pokken, werd al vroeg in de negentiende eeuw van overheidswege bevorderd. Zo bepaalde
21
22
0010
een provinciaal reglement uit 1829 dat gemeentebesturen geneeskundigen moesten aanwijzen als vaccinateurs. Onvermogenden konden kosteloos worden ingeent. Armen die voor onderstand in aanmerking wilden komen waren verplicht zich te laten vaccineren. Op de openbare scholen mochten geen andere dan ingeente kinderen worden toegelaten. In 1872 werd de pok- kenvaccinatie overigens voor alle schoolgaande kinderen, alsmede hun leerkrachten verplicht. Van de vaccinaties moest een register worden bijgehouden en de betrokkenen ontvingen een bewijs van inenting. Door de Begraafwet van 1869 kreeg iedere gemeente de taak een algemene begraafplaats in stand te houden. Tot dusver had meestal de Hervormde gemeente een begraafplaats onderhouden en aan alle gezindten gelegenheid geboden op haar begraafplaats te begraven. In vele gemeenten, zoals in Meeuwen, bleef deze toestand bestaan. Door van de Hervormde gemeente een gedeelte te huren waarover de burgerlijke gemeente het exclusieve beschikkingsrecht verkreeg, werd aan de wettelijke taak voldaan. De gestaag voortschrijdende industrialisering met haar toenemende stank- en lawaai overlast en veiligheidsrisico's maakte nadere wetgeving noodzakelijk. De in 1875 tot stand gekomen Hinderwet bond de oprichting van inrichtingen die gevaar, schade of hinder konden veroorzaken aan een vergunning, in de meeste gevallen te verstrekken door het gemeentebestuur. De Hinderwet bevatte een grote lijst van inrichtingen die niet dan met vergunning mochten worden opgericht, welke vergunning moest worden aangevraagd bij burgemeester en wethouders en, in enkele gevallen, bij gedeputeerde staten of de kroon. De Veiligheidswet van 1895 bevatte voorschriften aangaande de veiligheid in fabrieken en werkplaatsen. De taak van de gemeente ingevolge deze wet was het in ontvangst nemen en aan de arbeidsinspectie doen toekomen van kennisgevingen van oprichting van inrichtingen die onder de Veiligheidswet vielen, alsmede van ongevallen die in dergelijke inrichtingen plaats vonden. In 1866 besloten 11 gemeenten, waaronder Meeuwen, "in het belang van den veestapel" gezamenlijk een veearts aan te stellen. Gezamenlijk, omdat elke individuele gemeente te weinig draagvlak bezat om op eigen kracht een veearts aan te trekken. Aanleiding vormde de runderpest in de jaren 1865-1867 die de Nederlandse veestapel decimeerde. Als gemeente waar veeteelt een belangrijke economische activiteit was, lag het voor de hand dat Meeuwen zich bij het initiatief van 1866 aansloot. Hiertoe werd een gemeenschappelijke regeling in het leven geroepen, d.w.z. een overeenkomst tussen meerdere gemeenten ter regeling van een gemeenschappelijke belang. 4.5 Wegen. Verkeer De lengte van het openbare wegennet van de gemeente bedroeg ongeveer 18 kilometer voor het (tegen het einde van de negentiende eeuw, overgrote) merendeel verhard met grind. Het onderhouden van de gemeentelijke wegen genoot grote prioriteit. Het regelmatig met grind verharden der wegen was een noodzaak, daar zij anders in de natte seizoenen veranderden in onbegaanbare moddersporen. De wegen waren in hoofdzaak van locale betekenis. Om de verkeersligging van de gemeente te verbeteren besloot de gemeenteraad in 1844 deel te nemen aan de aanleg van de provinciale grindweg die van Heusden naar Werkendam liep. In de daaropvolgende jaren werden diverse verharde (doorgaande) verbindingen met buurgemeenten gerealiseerd. Gegevens over de eigen wegen werden van overheidswege vastgelegd in een zogenaamde wegenlegger, een staat van, voor onbepaalde tijd, vastgelegde gegevens betreffende onroerende goederen, in dit geval wegen. Door de afhankelijkheid van verkeersmiddelen als paard en wagen bleef Meeuwen tot in de twintigste eeuw verstoken van goede verbindingen met de buitenwereld. Het dichtstbijzijnde buurtspoorwegstation lag anderhalf uur gaans van Meeuwen verwijderd. Vanaf het Capelse veer, een half uur verwijderd van de kom van Meeuwen, vertrok op gezette tijden een stoomboot naar Rotterdam, zij het dat hier voornamelijk om goederenvervoer ging. Initiatieven inzake spoor- en busverbindingen konden doorgaans rekenen op warme
0010 belangstelling van het gemeentebestuur. Het opkomend gemotoriseerde verkeer noopte de gemeente tot nadere veiligheidsmaatregelen- en voorschriften. 4.6 Economische aangelegenheden Landbouw, in de vorm van akkerbouw, veeteelt en boomgaarden vormde verreweg het belangrijkste middel van bestaan in Meeuwen. Daarnaast was er sprake van kleinschalige ambachtsnijverheid uitgeoefend door timmerlieden, metselaars, smeden, wagenmakers, kleermakers, molenmakers, bakkers, leerlooijers, huisschilders en fietsenmakers. De windgraanmolen zou men met enige goede wil tot de wat grootschaliger activiteiten kunnen rekenen. Tevens waren er een aantal schippers in de gemeente gevestigd. In de negentiende eeuw kregen de gemeenten de taak om ten behoeve van de provinciale- en rijksoverheid statistische informatie te verzamelen over de bevolking, de middelen van bestaan en dergelijke. Dit resulteerde in staten en jaarlijkse verslagen aangaande diverse onderwerpen, zoals onder andere landbouwverslagen. De verordening op het laten loslopen, leiden en schutten van vee zou ook in de rubriek openbare orde kunnen vallen. De verordening was bedoeld om het probleem van loslopend vee aan te pakken. Doordat omheiningen en afrasteringen veelal gebrekkig waren of domweg ontbraken terwijl natuurlijke scheidingen zoals sloten vaak droog stonden, kwam het geregeld voor dat vee uitbrak en rond ging zwerven. Hierdoor konden zich o.a eigendomsconflicten voordoen. Tevens zouden verantwoordelijkheden terzijde kunnen worden geschoven indien het ontsnapte vee schade had berokkend aan anderen. Om dit te voorkomen werd loslopend vee van gemeentewege "geschut", d.w.z. opgesloten in een kleine afrastering, de zogenaamde schutskooi. Na betaling van een bepaald bedrag kon de rechtmatige eigenaar zijn vee weer terugkrijgen. De voedselsituatie tijdens de Eerste Wereldoorlog leidde tot overheidsbemoeienis met de landbouw. Zo waren de burgemeesters, als agenten van de minister van landbouw, nijverheid en handel, belast met het opkopen en invorderen van landbouwgewassen. Tevens berustte de uitvoering van de Scheurwet van 1918, op grond waarvan van de rijksoverheid premies toekende voor het scheuren en omzetten van grasland in bouwland, voor een belangrijk deel bij de gemeenten. Ter ondersteuning en uitvoering van de gemeentelijke taken op het gebied van de verhoging en regulering van de landbouwproductie werden vaak plaatselijke landbouwcommissies in het leven geroepen. Onder broodzetting dient het van overheidswege vaststellen van de maximumbroodprijzen verstaan te worden. Aangezien brood het belangrijkste volksvoedsel was werd regulering van prijzen door de (plaatselijke) overheid noodzakelijk geacht, dit ter bescherming van de "minst bemiddelde klasse". Omdat de prijzen gerelateerd werden aan het gewicht dienden burgemeester en wethouders regelmatig de maten en gewichten te controleren die door de betreffende neringdoenden gehanteerd werden. De eerste regeling aangaande de broodzetting werd getroffen bij koninklijk besluit van 25 januari 1826. Door het koninklijk besluit van 17 april 1854 kwam er een einde aan deze door het rijk voorgeschreven maatregel. Door de prijsopdrijving van levensmiddelen en een dreigende voedselschaarste ten gevolge van de Eerste Wereldoorlog, zag de overheid zich genoodzaakt zich (opnieuw) met de hoogte van de prijzen en de distributie van consumptiegoederen te bemoeien. Hiertoe werden door de regering maximumprijzen voor de verkoop van levensmiddelen vastgesteld en vrijwel alle levensmiddelen in beslag genomen ten einde deze over de bevolking te distribueren. Voor de handhaving van de maximumprijzen en de nadere distributie werden de gemeenten ingeschakeld. De gemeenten richtten hiertoe speciale distributie- of levensmiddelenbedrijven op. Deze bedrijven ontvingen de betreffende goederen van groothandelaars en grossiers om ze vervolgens onder de plaatselijke detaillisten te verdelen. Bijna al deze artikelen werden in de loop van oorlogsjaren gerantsoeneerd, dat wil zeggen dat in verhouding tot de omvang van de bevolking beperkte hoeveelheden beschikbaar werden gesteld aan de levensmiddelenbedrijven. Om een billijke verdeling van de schaarse goederen te waarborgen,
23
24
0010
gingen dezen "op de bon", d.w.z. dat ze alleen tegen inlevering van, door de rijksoverheid verstrekte, bonnen te bekomen waren. Tal van distributie regelingen werden vastgesteld door de minister van landbouw, nijverheid en handel, aan de hand waarvan de gemeenten op hun beurt weer eigen distributieregelingen troffen. Het toezicht op jacht en visserij werd (opnieuw) geregeld in de Jachtwet van 1814, waarin bepaald werd dat voor de uitoefening van de jacht en visserij speciale vergunning nodig was. Met de invoering van de Jachtwet van 1852 werden de vergunningen voortaan door de commissaris des konings door tussenkomst van de plaatselijke burgemeester verleend. In 1922 ging de gemeente over tot de aanleg van elektriciteit waarbij begonnen werd met 40 aansluitingen. Tegelijkertijd werd elektrische straatverlichting gerealiseerd waardoor de oude lantaarnpalen met petroleumverlichting konden verdwijnen. Ter dekking van de kosten werd er een straatbelasting ingevoerd. De Arbeidswet van 1889, vervangen door die van 1919, regelde de arbeidsduur van vrouwen en jeugdige personen. De taak van de gemeente in het kader van de Arbeidswet was o.a het verstrekken van arbeidskaarten (een soort werkvergunningen) waarvan jeugdige werknemers moesten zijn voorzien. Tevens diende de burgemeester tin het kader van de arbeidswetgeving toezicht te houden op de naleving van het verbod op nachtarbeid. Ontheffing was mogelijk, met name voor bakkerijen. Hiervoor was een speciale vergunning van de burgemeester nodig. 4.7 Maatschappelijke zorg Maatschappelijke zorg was voornamelijk armenzorg. In Meeuwen werden in 1854 58 armen (en hun gezinnen) permanent, en 80 tijdelijk bedeeld, d.w.z. geldelijk of materieel ondersteund. Op een totale bevolking van 727 zielen was dit een aanzienlijk percentage. Lonen die te laag waren om in het eigen onderhoud te kunnen voorzien waren in Meeuwen een belangrijke reden voor de heersende armoede. De negentiende eeuwse armenzorg was in eerste instantie een particuliere aangelegenheid. Het ging hier dan voornamelijk om de kerkgenootschappen en, voorzover het om de protestantse ging, hun diaconieën. De gemeentelijke overheden, in de vorm van hun "algemene" of "burgerlijke" geheten armbesturen, hadden een louter aanvullende taak . Voor 1795 was er geen sprake van landelijke wetgeving op armenzorggebied. Wel kende men de zgn. "akten van indemniteit": als iemand van "het volk" ging verhuizen naar een andere gemeente moest hij daar een schriftelijke verklaring overleggen, waarin de gemeente van herkomst de nieuwe woonplaats beloofde te zullen vrijwaren van de kosten van ondersteuning in geval van armlastigheid. De wet op het Domicilie van Onderstand van 1818 sloot op deze eerdere regelingen aan. Onder domicilie van onderstand (steunverlening aan behoeftigen) verstond men de gemeente waar men recht had op ondersteuning wanneer men in armoede verviel. De wet van 1818 bepaalde dat de behoeftige in principe kon delen in de algemene onderstand van zijn of haar geboorteplaats. Als iemand echter vier jaar achtereen in een andere gemeente had gewoond en de daar de verschuldigde belastingen had voldaan dan kon die gemeente diens geboorteplaats vervangen als domicilie van onderstand. Ook kerkelijke armbesturen vielen onder de vigeur van deze wet. De wet leidde tot beschamende toestanden van het op elkaar afschuiven van armen. Bij wetswijziging kwam er in 1870 een einde aan het gesol met behoeftigen toen bepaald werd dat niet plaats van oorsprong maar de gemeente waar men zich daadwerkelijk bevond als domicilie van onderstand moest worden aangemerkt. De grondwet van 1848 bepaalde dat er een wettelijke regeling van de armenzorg zou moeten komen. In 1854 kwam de eerste effectieve armenwet van Nederland tot stand, welke overigens het primaat verleende aan kerkelijke en particuliere instellingen. De gemeentelijke overheden moesten de armenzorg overlaten aan de deze instellingen en mochten slechts in geval van "absolute onvermijdelijkheid" iets doen; de algemene of burgerlijke armenzorg had slechts tot doel de arme niet van honger om te laten komen en te voorkomen dat hij zich zou vergrijpen aan hetgeen hem niet toebehoorde. De Armenwet van 1912 verruimde de doelstelling enigszins: het ging er niet langer om de arme louter in leven en op het rechte pad
0010 te houden, maar tegelijkertijd om hem uit zijn staat van armoede te verheffen. Hierdoor kregen de gemeenten wat meer armslag op het gebied van de armoedebestrijding zodat zij zich niet meer tot de meest noodzakelijke ondersteuning hoefden te beperken. Iedere plaats kende één of meer instellingen voor armenzorg. Deze instellingen gingen uit of van een kerkgenootschap, of hadden een band met de lokale overheid. De laatste die een algemene functie hadden, dat wil zeggen voor mensen van alle aanwezige geloofsrichtingen, werden na 1815 omgezet in zogenaamde algemene of burgerlijke armbesturen. Deze stonden onder financiële controle van de gemeente. De leden van de armbesturen (waarmee in deze alinea zowel de kerkelijke als de algemene worden bedoeld) werden vaak als armmeester aangeduid. Ook werd deze term wel gebruikt voor de functionaris die zich bezig hield met de praktische uitvoering van de armenzorg. De voornaamste taak van de armbesturen was het verlenen van bijstand, de zgn. algemene bedeling. Deze bijstand omvatte een uitkering in geld dan wel in natura, d.w.z. brood, kleding, beddegoed, schoeisel en brandstof in de vorm van turf. Bejaarden, invaliden en weduwen met kinderen werden, voor zover thuiswonend ("de huiszittende armen") veelal vast, d.w.z. het hele jaar door, bedeeld. De tijdelijk bedeling betrof meestal zieken, seizoenwerklozen of mensen met te lage lonen. Vooral in de winter werd op deze tijdelijke bedeling een beroep gedaan. Naast de bedeling of bijstandverlening trof het armbestuur nog andere voorzieningen. Bedeelden en niet-bedeelde minvermogenden konden gratis een arts raadplegen en medicijnen verkrijgen. Tevens voorzagen de armbesturen in de onderwijskosten van kinderen van bedeelde en minvermogende ouders. Overigens kwam ook het gemeentebestuur van Meeuwen de behoeftigen tegemoet door hen vrij te stellen van het betalen van schoolgeld en van de hoofdelijke omslag. De Krankzinnigenwet van 1841, gewijzigd in 1884, had onder andere tot doel geesteszieken ter bewaring en behandeling onder te brengen in speciale gestichten of inrichtingen. Dit leidde in de tweede helft van de negentiende eeuw tot een sterk toenemend aantal gedwongen opnames. De burgemeester had de bevoegdheid om een ingezetene zonodig te laten opnemen in een inrichting. In het kader van de armenzorg waren de gemeenten tevens gehouden de verpleegkosten van armlastige krankzinnigen voor hun rekening te nemen. De Boeren, afstammelingen van Nederlandse kolonisten in Zuid-Afrika, die in de Boerenoorlog hun onafhankelijkheid verdedigden tegen Engeland, konden in Nederland op veel sympathie rekenen. Steun werd o.a. gegeven door het organiseren van collectes. Het feit dat een lijst van opbrengsten in het gemeentearchief berust, doet vermoeden dat leden van het gemeentebestuur bij de organisatie van de collecte (zoals ook ten behoeve van andere doelen) betrokken waren. Ten gevolge van de Duitse inval in België in 1914 vluchtten ongeveer 500.000 Belgen naar Nederland. De opvang kwam grotendeels neer op de gemeenten. Plaatselijk werden (onder auspiciën van de gemeentebesturen) vluchtelingencomité's opgericht, die belast waren met de verzorging en huisvesting van Belgische vluchtelingen. 4.8 Onderwijs De organisatie van het lager onderwijs in de negentiende eeuw was gebaseerd op een aantal wetten, waaronder de Wet voor het Lager Schoolwezen en Onderwijs van 1806 en de Wet op het Lager Onderwijs van 1857 en 1878. De Lager onderwijswet van 1806 verdeelde de lagere scholen in twee soorten, namelijk openbare scholen, die geheel bekostigd werden door de overheid, en bijzondere scholen, gefinancierd door organisaties zoals kerken of door personen zoals kostschoolhouders. Het onderwijs op openbare scholen had een "algemeen christelijk" karakter. Het onderwijs in Meeuwen was tot in de twintigste eeuw uitsluitend openbaar. De wet van 1806 gaf provincie en gemeente onderwijsgebied een aantal bevoegdheden en taken. Zo gaf de provincie vergunningen af voor het oprichten van openbare scholen en benoemde zij, op aanwijzing van de minister van onderwijs, de onderwijzers. De gemeentebesturen waren verplicht bij te dragen in de onderhoudskosten van het schoolgebouw en de onderwijzerswoning. De leerkrachten verwierven hun inkomsten uit de schoolgelden, waarbij de gemeente de schoolgelden van de bedeelden en andere
25
26
0010
minvermogenden voor haar rekening nam. De Wet op het Lager Onderwijs van 1857 bepaalde dat de kosten voor het openbaar onderwijs nu in principe geheel voor rekening van de gemeente kwamen. Een gedeelte hiervan kon het gemeentebestuur op de leerlingen verhalen in de vorm van schoolgeld. Voor kleine gemeenten was het echter nauwelijks mogelijk de onderwijskosten zelf te dragen. In dat geval stelden gedeputeerde staten de bijdrage van de gemeente in de kosten vast en werd de rest door rijk en provincie bijgepast. Veelal ging het om bijdragen in de wedden (salarissen) van het onderwijzend personeel. De onderwijswet van 1857 weerspiegelde ook de toegenomen autonomie van de gemeente. Onderwijzers werden nu door de gemeenteraad benoemd. Een gebruikelijke selectiemethode, een relatief objectieve wijze om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen, vormde het vergelijkend examen waarbij de vakkennis der sollicitanten werd getoetst en vergeleken. De wet van 1878 regelde dat het rijk voortaan 30 procent van de kosten van het plaatselijk openbaar onderwijs financierde. Bovendien werd in deze wet een schoolplicht opgelegd aan kinderen van armlastigen op straffe van inhouding van de bedeling; de Leerplichtwet van 1900 legde de schoolplicht op aan alle daarvoor in aanmerking komende kinderen. Ter controle van de naleving van de schoolplicht werden de betreffende kinderen door de gemeente geregi- streerd. Voor toezicht op het onderwijs in de gemeente zorgde de plaatselijke schoolcommissie, een door het gemeentebestuur verplicht op te richten orgaan. Jaarlijks rapporteerde de commissie aan het gemeentebestuur en aan de schoolopziener (een ambtenaar van de onder- wijsinspectie) van het (inspectie)district Tilburg. In gemeenten met minder dan 3000 inwoners mocht de commissie bestaan uit burgemeester en wethouders. Als bevoegd gezag kon de gemeente een oudercommissie instellen die haar inzake schoolaangelegenheden van advies moest dienen. Naast het reguliere lager onderwijs werd er in de gemeente ook herhalings-en vervolgonderwijs gegeven. Het ging hier om onderwijs, gegeven in de avonduren door de onderwijzers der lagere scholen aan leerlingen die de lagere school hadden afgerond. De vakken die gegeven werden waren dezelfde als die op de lagere school, zij het dat ze wat verder werden uitgediept. Het onderwijs was daarenboven zeer praktijk gericht. 4.9 Religie. Jubilea De inv. nrs. 983 en 984 behoeven wellicht enige toelichting. Het hekeldicht stamt waarschijnlijk uit de tijd van de Belgische opstand, toen het (katholieke) zuiden zich afscheidde van het noorden. De "gedistingeerde" kerkbank gaat terug tot de tijd van voor 1795, toen het dorpsbestuur van Babyloniënbroek recht had op een speciale bank in de kerk, zonder daarvoor, zoals te doen gebruikelijk, te hoeven betalen. Het gemeentebestuur, als rechtsopvolger, zou hetzelfde privilege moeten krijgen. 4.10 Militaire zaken Het Nederlandse leger bestond voor een zeer belangrijk deel uit dienstplichtigen. De dienstplicht, bij de Nationale Militie, werd geregeld in de Militiewet van 1817. Elk gemeentebestuur diende een register aan te leggen van jongemannen die de leeftijd bereikt hadden waarop ze in aanmerking kwamen voor de nationale militie, het zgn. militieregister. Aan de hand hiervan werd een lijst van geschikte personen opgesteld ten behoeve van de jaarlijkse loting, het lotingsregister. Loting hield in dat de ingeschrevenen, waarvan slechts een (klein) deel hoefde te dienen, een lot dienden te trekken; de laagste nummers kwamen in aanmerking om bij de nationale militie te worden ingelijfd. Vervolgens beoordeelde de militieraad van het betreffende militiedistrict of de kandidaat geschikt was voor militaire dienst dan wel tijdelijk of voorgoed werd vrijgesteld. De wet schreef voor dat de ingelijfden zich onder begeleiding van een lid van het gemeentebestuur naar de provinciehoofdstad moesten begeven waar ze werden overgedragen aan de gouverneur van de provincie die dezen weer aan de militaire leiding overdroeg. Uit de Militiewet en de daaropvolgende versies van 1861, 1898 en 1901 vloeiden overigens
0010 nog meer (administratieve) taken voort voor de gemeente. Zij had zorg te dragen voor de oproepen voor loting en keuring, de oproepen voor de jaarlijkse inspectie van dienstplichtigen die niet in werkelijke dienst maar met verlof waren en de oproepen voor de herhalingsoefeningen. Daarnaast diende zij te adviseren inzake vrijstelling en ontheffing en de zgn. kostwinnersvergoedingen. voor te schieten. Dit laatste betekende met name tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen de grote aantallen gemobiliseerde militairen de burgemeesters noodzaakten op grote schaal uitkeringen voor levensonderhoud toe te kennen aan de achtergebleven familieleden, een zware administratieve en financiële belasting voor de gemeente.
27
28
0010
0010 INHOUD EN STRUCTUUR VAN HET ARCHIEF
VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING In 2012 kon aan de bestaande inventaris een aantal bescheiden worden toegevoegd, afkomstig uit een tot dan toe ongeordende hoeveelheid archivalia waarvan de herkomst kan worden herleid tot de voormalige gemeenten Eethen en Meeuwen. Het betreft hier de inv. nrs. 1040-1067, die werden beschreven door Tom van der Aalst. De al bestaande inv. nrs. 0289, 0453, 0467, 0852 en 0947 werden bij dezelfde gelegenheid met enkele archiefbestanddelen aangevuld.
29
30
0010
0010 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN
31
0010
32 1 STUKKEN VAN ALGEMENE AARD I. NOTULEN 1. GEMEENTERAAD
0001-0010
0011-0012
0013-0015
0016-0023
Notulen van de vergaderingen van de raad, 1812 - 1923 0001 1812 - 1813, 1815, 1819,1822 - 1824 1812-1813,1815,1819,1822-1824 0002 1825 - 1849 1825 - 1849 0003 1849 - 1853 1849 - 1853 0004 1853 - 1867 1853 - 1867 0005 1867 - 1881 1867 - 1881 0006 1881 - 1890 1881 - 1890 0007 1890 - 1899 1891 - 1899 0008 1899 - 1904 1899 - 1904 0009 1905 - 1911 1905 - 1911 0010 1912 - 1923 1912 - 1923 Besluiten van de raad, 1908 - 1923 0011 1908 - 1921 1908 - 1921 0012 1922 - 1923 1922 - 1923 Presentielijsten van de vergaderingen van de raad, 1911 - 1920 0013 1911 - 1915 1911 - 1915 0014 1915 - 1920 1915 - 1920 0015 1920 - 1923 1920 - 1923
10 delen
2 delen
3 delen
Klappers op de door de raad genomen besluiten in de periode 1849 - 1923, ca. 1950 8 omslagen 0016 1849 - 1853 1849 - 1853 0017 1853 - 1867 1853 - 1867 0018 1867 - 1881
0010
33
0019 0020 0021 0022 0023
1867 - 1881 1881 - 1890 1881 - 1890 1890 - 1899 1890 - 1899 1899 - 1904 1899 - 1904 1905 - 1911 1905 - 1911 1912 - 1923 1912 - 1923
2. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 0024-0026
Notulen van de vergaderingen van burgemeester en wethouders, 1853 - 1923, met hiaten 0024 1853 - 1885 1853 - 1885 0025 1855 - 1911 1885 - 1911 0026 1911 - 1923 1911 - 1923
3 delen
0027-0029
Klappers op de door burgemeester en wethouders genomen besluiten in de periode 1853-1923, ca. 1950 3 omslagen 0027 1853 - 1885 1853 - 1885 0028 1885 - 1911 1885 - 1911 0029 1911 - 1923 1911 - 1923
---
Besluiten van burgemeester en wethouders, 1908 - 1923
0030-0032
Presentielijsten van de vergaderingen van burgemeester en wethouders, 1911 - 1923 3 delen 0030 1911 - 1916 1911 - 1916 0031 1916 - 1921 1916 - 1921 0032 1921 - 1923 1921 - 1923 II. PROCESSEN-VERBAAL
0033-0034
Processen-verbaal, opgemaakt door de burgemeester, en de burgemeester en assessoren, 1812 - 1892 2 delen 0033 1812 - 1843 1812 - 1843
34
0010 0034
---
1844 - 1892 1844 - 1892
Processen-verbaal, opgemaakt door de burgemeester, respectievelijk burgemeester en wethouders, 1860, 1865, 1900 - 1923 III. PUBLICATIES
0035-0061
Publicaties en processen-verbaal, uitgegaan van, en opgemaakt door de burgemeester, burgemeester en assessoren respectievelijk burgemeester en wethouders, 1825, 1860, 1865, 1900 - 1923 27 omslagen 0035 1825 1825 0036 1860 1860 0037 1865 1865 0038 1900 1900 0039 1901 1901 0040 1902 1902 0041 1903 1903 0042 1904 1904 0043 1905 1905 0044 1906 1906 0045 1907 1907 0046 1908 1908 0047 1909 1909 0048 1910 1910 0049 1911 1911 0050 1912 1912 0051 1913 1913 0052 1914 1914 0053 1915 1915
0010
35 0054 0055 0056 0057 0058 0059 0060 0061
0062-0068
1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923
Registers van publicaties van de burgemeester, en burgemeester en assessoren respectievelijk wethouders, 1828 - 1923 7 delen 0062 1828 - 1864 1828 - 1864 0063 1864 - 1880 1864 - 1880 0064 1880 - 1889 1880 - 1889 0065 1889 - 1897 1889 - 1897 0066 1897 - 1910 1897 - 1910 0067 1910 - 1918 1910 - 1918 0068 1918 - 1923 1918 - 1923 IV. INGEKOMEN STUKKEN EN MINUTEN VAN UITGAANDE STUKKEN
1039
Ingekomen stukken, 1886
1 omslag
1. INGEKOMEN STUKKEN 0069-0142
Ingekomen stukken bij de gemeenteraad, burgemeester en assessoren respectieflijk wethouders, en de maire respectieflijk schout en burgemeester, 1811 - 1923, met hiaten 62 omslagen, 2 pakken, 10 stukken 0069 1811 1811 (stuk) 0070 1812 1812 (stuk)
36
0010 0071 0072 0073 0074 0075 0076 0077 0078 0079 0080 0081 0082 0083 0084 0085 0086 0087 0088 0089 0090 0091 0092 0093 0094 0095
1813 1813 1814 1814 1815 1815 1816 1816 1817 1817 1818 1818 1819 1819 1820 1820 1821 1821 1822 1822 1823 1823 1824 1824 1825 1825 1826 1826 1827 1827 1829 1829 1830 1830 1831 1831 1832 1832 1833 1833 1835 1835 1838 1838 1839 1839 1841 1841 1842 1842
(pak) (pak)
(stuk)
(stuk)
(stuk) (stuk)
(stuk)
0010
37 0096 0097 0098 0099 0100 0101 0102 0103 0104 0105 0106 0107 0108 0109 0110 0111 0112 0113 0114 0115 0116 0117 0118 0119 0120
1843 1843 1844 1844 1845 1845 1846 1846 1848 1848 1878 1878 1879 1879 1880 1880 1881 1881 1882 1882 1883 1883 1884 1884 1885 1885 1887 1887 1888 1888 1889 1889 1890 1890 1891 1891 1892 1892 1893 1893 1894 1894 1896 1896 1897 1897 1898 1898 1899 1899
(stuk)
(stuk) (stuk)
38
0010 0121 0122 0123 0124 0125 0126 0127 0128 0129 0130 0131 0132 0133 0134 0135 0136 0137 0138 0139 0140 0141 0142
0143 0144
1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1917 1917 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923
Agenda van ingekomen stukken, 1881 - 1889
1 deel
Indicateur, vanaf 1906 agenda van ingekomen stukken, 1899 - 1907
1 deel
0010 1036
39 Register van ingekomen stukken, 1908 - 1913
1 deel
2. MINUTEN VAN UITGAANDE STUKKEN 0145-0153
Minuten van uitgaande brieven van de maire, burgemeester, schout, en van de burgemeester en assessoren, 1811 - 1915, met hiaten 9 stukken 0145 1811 1811 0146 1814 1814 0147 1823 1823 0148 1828 1828 0149 1830 1830 0150 1833 1833 0151 1897 1897 0152 1913 1913 0153 1915 1915
0154
Kopieboek van uitgaande brieven van schout, burgemeester, en burgemeester en assessoren, 1823 - 1840 1 band
0155-0160
Brievenboeken van de raad en van burgemeester en wethouders, 1830 - 1899 0155 1830 - 1849 1830 - 1849 0156 1849 - 1856 1849 - 1856 0157 1856 - 1864 1856 - 1864 0158 1864 - 1875 1864 - 1875 0159 1875- 1890 1875 - 1890 0160 1890 - 1899 1890 - 1899
0161-0167
6 delen
Brievenboeken van de burgemeester, respectievelijk de ambtenaar van de burgerlijke stand, 1840 - 1897 7 delen 0161 1840 - 1855 1840 - 1855
40
0010 0162 0163 0164 0165 0166 0167
0168-0177
1855 - 1866 1855 - 1866 1866 - 1876 1866 - 1876 1876 - 1882 1876 - 1882 1882 - 1888 1882 - 1888 1888 - 1892 1888 - 1892 1892 - 1897 1892 - 1897
Brievenboeken van de burgemeester, van burgemeester en wethouders, alsmede van de ambtenaar van de burgerlijke stand, 1897 - 1923 10 delen 0168 1897 - 1901 1897 - 1901 0169 1901 - 1903 1901 - 1903 0170 1903 - 1907 1903 - 1907 0171 1907 - 1910 1907 - 1910 0172 1910 - 1913 1910 - 1913 0173 1913 - 1915 1913 - 1915 0174 1915 - 1919 1915 - 1919 0175 1919 - 1921 1919 - 1921 0176 1921 - 1923 1921 - 1923 0177 1923 1923 V. ALGEMENE STATISTIEKEN EN VERSLAGEN
0178
Staat met gegevens over de totale oppervlakte van de gemeente, het grondgebruik en het aantal huizen, 1817
1 stuk
0179
Staat met gegevens over het aantal huizen, ingezetenen, ambachtslieden, stuks vee en de opbrengsten van de landbouw, 1826 1 stuk
0180
Staat met de namen der kernen die tesamen de gemeente vormen, het aantal huizen en gegevens over de toestand der verbindingswegen, ca. 1850 1 stuk
0010 0181-0247
41 Verslagen van de toestand van de gemeente, 1854 - 1922, met hiaat 0181 1854 1854 0182 1855 1855 0183 1856 1856 0184 1857 1857 0185 1858 1858 0186 1859 1859 0187 1860 1860 0188 1861 1861 0189 1862 1862 0190 1863 1863 0191 1864 1864 0192 1865 1865 0193 1866 1866 0194 1867 1867 0195 1868 1868 0196 1869 1869 0197 1870 1870 0198 1871 1871 0199 1872 1872 0200 1873 1873 0201 1874 1874 0202 1875 1875 0203 1876 1876 0204 1877 1877
67 delen
42
0010 0205 0206 0207 0208 0209 0210 0211 0212 0213 0214 0215 0216 0217 0218 0219 0220 0221 0222 0223 0224 0225 0226 0227 0228 0229
1878 1878 1879 1879 1880 1880 1881 1881 1882 1882 1883 1883 1884 1884 1885 1885 1886 1886 1887 1887 1888 1888 1889 1889 1890 1890 1891 1891 1892 1892 1893 1893 1894 1894 1895 1895 1896 1896 1897 1897 1898 1898 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902
0010
43 0230 0231 0232 0233 0234 0235 0236 0237 0238 0239 0240 0241 0242 0243 0244 0245 0246 0247
1903 1903 1904 1904 1905 1905 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922
44
0010
2 STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE ONDERWERPEN I. ORGANISATIE 1. BESTUUR, FUNCTIONARISSEN 1.1. VERGADERINGEN 0248
Reglement van orde voor de vergaderingen van het college van burgemeester en wethouders, 1852 1 katern
0249
Reglementen van orde voor de vergaderingen van de gemeenteraad, 1852, 1912 2 stukken 1.2. VORMING, SAMENSTELLING EN ONTBINDING VAN VERTEGENWOORDIGENDE LICHAMEN 2.1. Kiesgerechtigden
0250
Verordening op het aanwijzen van een stemlokaal ten behoeve van verkiezingen, 1918
0251
Staten met de namen der kiezers die zich niet ter uitoefening van hun kiesrecht hebben aangemeld, 1918, 1919 3 stukken
0252
Staten houdende het aantal op de kiezerslijst ingeschreven ingezetenen der gemeente, 1919 - 1922 3 stukken
0253
Lijst van kiesgerechtigde ingezetenen der gemeente, 1922
1 katern
2.2. Gemeenteraad 0254
Stukken betreffende de verkiezing en benoeming van leden van de raad, 1835 - 1844 4 stukken
0255
Stukken betreffende de samenstelling van de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders, en de invulling van de posten van gemeentesecretaris en ontvanger, ca. 1840, 1887 - 1919 1 omslag
0256
Processen-verbaal van verkiezingen van de leden van de raad, 1851, 1900 - 1919
1 omslag
2.3. Provinciale Staten en Tweede Kamer 0257
Reglement betreffende de samenstelling van de provinciale staten, ca. 1820
1 stuk
0010
45
0258
Proces-verbaal van de zitting van het stembureau in 1918 ten behoeve van de Tweede Kamerververkiezingen, 1918 1 stuk
0259
Processen-verbaal van de zittingen van het stembureau in 1919 en 1923 ten behoeve van de verkiezingen voor de provinciale staten, 1919, 1923 2 stukken 1.3. BURGEMEESTER, SECRETARIEPERSONEEL
1040
Repertoria van door de maire (later burgemeester) ontvangen akten, 1811 - 1815, 1820 - 1821 2 stukken
0260
Brief van P.A. van Buuren aan de gouverneur, waarbij hij verzoekt om intrekking van het besluit om hem tot burgemeester te benoemen, 1815
1 stuk
---
Stukken betreffende de invulling van de posten van gemeentesecretaris en -ontvanger, 1840
0261
Instructie voor de gemeentesecretaris, 1852
1 stuk
0262
Repertorium van onderhandse akten betreffende benoemingen, eedafleggingen en verklaringen van goed gedrag, z.j. 1 katern
0263
Instructie voor de gemeente-ontvanger, 1871
1 stuk
---
Staten met de namen der gemeentesecretarissen en -ontvangers, 1877 - 1919
0264
Staat met namen van burgemeesters, alsmede de ambtenaren en bedienden der gemeente, bijgehouden tot 1920, ca. 1900 - 1920 1 deel
0265
Verordening op de vaststelling van de pensioengrondslagen van de gemeenteambtenaren met wijzigingen, met bijlagen, 1913 - 1920
1 omslag
1.4. OVERIG PERSONEEL 0266
Instructie voor een aan te stellen nachtwaker, ca. 1850
2 stukken
0267
Stukken betreffende de aanstelling van de gemeenteveldwachter tot ambtenaar belast met de betekening van stukken inzake de invordering van de plaatselijke belastingen, 1883 - 1899 1 omslag
0268
Sollicitatiebrieven van gegadigden voor de functie van gemeenteveldwachter, 1891 1 omslag
46
0010
0269
Akte van aanstelling van G.M. Millenaar als gemeentelijk lijkschouwer, 1895 3 stukken
---
Staat houdende de bedienden der gemeente, bijgehouden tot 1900-1920, 1900 - 1920
0270
Staten houdende het aantal bezoldigde en onbezoldigde gemeenteveldwachters, 1920, 1921 2 stukken II. MIDDELEN 1. BENODIGDHEDEN, GEBOUWEN
---
Repertoria van onderhandse huurovereenkomsten ter huisvesting van burgemeester en wethouders, de gemeenteraad en de secretarie, 1849 - 1905
0271
Bestek voor het vervaardigen van een kast ten behoeve van het archief, ca. 1880
1 stuk
0272
Onderhandse akten betreffende de huur van huisgedeelten van particulieren ter huisvesting van burgemeester en wethouders, de gemeenteraad en de secretarie, 1881 - 1895 1 omslag
0273
Inventaris van meubels, materialen en documenten die zich ter secretarie bevinden, 1909 1 stuk
0274
Contract met B. Eysbouts, fabrikant van torenuurwerken, betreffende de levering en plaatsing van een nieuw uurwerk in de gemeentetoren te Meeuwen, 1919 1 stuk 2. EIGENDOM, BEZIT 2.1. AANKOOP, SCHENKING
0275
Onderhandse akten van aankoop van percelen grond van J. van de Beek, resp. A. J. den Dekker. 1855, 1858 3 stukken
0276
Besluit van de ingelanden van het waterschap Meeuwen om het grasgewas langs de Dijksteeg af te staan aan de gemeente, 1879 1 stuk
0277
Notariële akte waarbij de Nederlandse Hervormde gemeente te Meeuwen afstand doet van een perceel tuingrond grenzend aan de openbare lagere school te Meeuwen ten gunste van de gemeente, 1905 1 stuk
0010
47
2.2. VERKOOP, VERPACHTING 1041
Conditie en voorwaarden van verpachting van de gemeente Meeuwen in eigendom toebehorende weilanden, 1819 1 stuk
0278
Notariële akte van verpachting van weilanden, 1822
0279 0280 0286 0281-0284
0285
1 stuk
Onderhandse akten van verpachting van weilanden, 1830 - 1850
1 omslag
Bekendmaking van een publieke verkoop van vierjarig griendhout, 1836
1 stuk
Onderhandse akte van verkoop van hooi, 1843
1 stuk
Repertoria van onderhandse akten van verkoop en verpachting, 1849 - 1905, met hiaat 0281 1849 - 1856 1849 - 1856 0282 1888 - 1892 1888 - 1892 0283 1892 - 1900 1892 - 1900 0284 1900 - 1905 1900 - 1905 Onderhandse akten van verpachting van grasgewassen, 1879 - 1897
4 katernen
1 omslag
3. FINANCIËN 1037
Rekening over 1920, 1921
1 katern
3.1. BEGROTINGEN 0287-0345
Begrotingen van inkomsten en uitgaven, 1812 - 1923, met hiaten 0287 0288 0289 0290 0291 0292
1812 1812 1813 1813 1814 1814 1815 1815 1816 1816 1817
2 stukken, 56 katernen en 1 omslag (stuk) (stuk) 1 omslag
48
0010
0293 0294 0295 0296 0297 0298 0299 0300 0301 0302 0303 0304 0305 0306 0307 0308 0309 0310 0311 0312 0313 0314 0315 0316 0317
1817 1818 1818 1819 1819 1843 1843 1854 1854 1855 1855 1856 1856 1861 1861 1875 1875 1876 1876 1879 1879 1880 1880 1881 1881 1882 1882 1883 1883 1884 1884 1885 1885 1886 1886 1887 1887 1888 1888 1889 1889 1890 1890 1891 1891 1892 1892 1893 1893 1894
0010
49
0318 0319 0320 0321 0322 0323 0324 0325 0326 0327 0328 0329 0330 0331 0332 0333 0334 0335 0336 0337 0338 0339 0340 0341 0342
1894 1895 1895 1897 1897 1898 1898 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920
50
0010
0343 0344 0345
1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923
3.1.1. Begrotingen 3.1.2. Bijlagen bij de begrotingen 0346-0396
Bijlagen bij de begrotingen, 1815 - 1923, met hiaten 0346 1815 1815 0347 1816 1816 0348 1817 1817 0349 1818 1818 0350 1819 1819 0351 1843 1843 0352 1854 1854 0353 1855 1855 0354 1856 1856 0355 1861 1861 0356 1875 1875 0357 1879 1879 0358 1880 1880 0359 1881 1881 0360 1882 1882 0361 1883 1883 0362 1884 1884 0363 1885 1885
7 stukken, 38 omslagen (stuk)
(stuk)
0010
51 0364 0365 0366 0367 0368 0369 0370 0371 0372 0373 0374 0375 0376 0377 0378 0379 0380 0381 0382 0383 0384 0385 0386 0387 0388
1886 1886 1887 1887 1888 1888 1889 1889 1890 1890 1891 1891 1892 1892 1893 1893 1894 1894 1895 1895 1897 1897 1899 1899 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914
(stuk)
(stuk)
(stuk)
(stuk)
(stuk)
52
0010 0389 0390 0391 0392 0393 0394 0395 0396
1042
1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1923 1923
Raming van de kosten van onderhoud van dorpseigendommen en bestuur voor 1835, 1834 1 omslag 3.1.3. Journalen, grootboeken
0397-0398
0399 0400
Journalen van ontvangsten en uitgaven, 1842, 1843 0397 1842 1842 0398 1843 1843
2 katernen
Grootboek van de ontvangsten en uitgaven der gemeente, 1910
1 deel
Secretarie-register van uitgaven op de verschillende posten der begroting, 1923 1 deel 3.2. REKENINGEN 3.2.1. Rekeningen
0401-0452
Rekeningen van ontvangsten en uitgaven, 1812 - 1923, met hiaten 0401 0402 0403 0404 0405
1812 1812 1813 1813 1814 1814 1817 1817 1818
2 stukken, 10 katernen, 40 delen (stuk) (stuk) (katern) (katern)
0010
53
0406 0407 0408 0409 0410 0411 0412 0413 0414 0415 0416 0417 0418 0419 0420 0421 0422 0423 0424 0425 0426 0427 0428 0429 0430
1818 1819 1819 1820 1820 1821 1821 1822 1822 1823 1823 1825 1825 1828 1828 1829 1829 1830 1830 1831 1831 1832 1832 1834 1834 1835 1835 1836 1836 1837 1837 1838 1838 1839 1839 1840 1840 1841 1841 1843 1843 1855 1855 1865 1865 1883 1883 1893 1893 1894
(katern) (katern) (katern) (katern) (katern) (katern) (katern) (katern)
54
0010
0431 0432 0433 0434 0435 0436 0437 0438 0439 0440 0441 0442 0443 0444 0445 0446 0447 0448 0449 0450 0451 0452 1043
1894 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1918 1918 1919 1919 1922 1922 1923 1923
Uittreksel uit de notulen van de gemeenteraad inzake het goedkeuren van de rekeningen van Meeuwen, met een arrest van de Préfet van het Département Des Bouches du Rhin over 1810, 1813 1 omslag
0010
55
3.2.2. Bijlagen bij de rekeningen 0453-0505
Bijlagen bij de rekeningen, 1811 - 1923, met hiaten 0453 1811 1811 0454 1812 1812 0455 1814 1814 0456 1817 1817 0457 1818 1818 0458 1819 1819 0459 1820 1820 0460 1821 1821 0461 1822 1822 0462 1823 1823 0463 1825 1825 0464 1826 1826 0465 1828 1828 0466 1829 1829 0467 1830 1830 0468 1831 1831 0469 1832 1832 0470 1834 1834 0471 1835 1835 0472 1836 1836 0473 1837 1837 0474 1838 1838 0475 1839 1839
53 omslagen
56
0010 0476 0477 0478 0479 0480 0481 0482 0483 0484 0485 0486 0487 0488 0489 0490 0491 0492 0493 0494 0495 0496 0497 0498 0499 0500
1840 1840 1841 1841 1843 1843 1893 1893 1895 1895 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918
0010
57 0501 0502 0503 0504 0505
1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923
3.3. FINANCIËLE ADMINISTRATIE 0506-0511
Processen-verbaal van kasopneming, 1848 - 1852, 1902 - 1914 0506 1848 - 1852 1848 - 1852 0507 1902 - 1905 1902 - 1905 0508 1905 - 1908 1905 - 1908 0509 1908 -1910 1908 - 1910 0510 1910 - 1911 1910 - 1911 0511 1912 - 1914 1912 - 1914
6 delen
3.4. GELDLENINGEN 0512
Brief van de burgemeester aan het kantoor van de bewaring van hypotheken met het verzoek om een aantal aldaar geregistreerde hypotheken naar het nieuwe register van inschrijvingen over te brengen, 1843 1 stuk
0513
Stukken betreffende door de gemeente aangegane geldleningen, 1865 - 1878, 1916 - 1922
1 omslag
4. BELASTINGEN 4.1. RIJKSBELASTINGEN 4.1.1. Directe belastingen. College van zetters 1044
Akte van benoeming van vijf personen tot schatters van de belastingen in Meeuwen, 1813 1 stuk
0514
Lijst van ingezetenen der gemeente die 25 gulden of meer aan directe belastingen, waaronder het patentrecht, betalen, 1831
0515
1 stuk
Roosters van aftreding der leden van het college van zetters van 's rijks directe
58
0010 belastingen, ca. 1900, ca. 1922
2 stukken
0516
Staten houdende het aantal gehouden vergaderingen van het college van zetters van 's rijks directe belastingen, en de namen der aanwezigen, 1909 - 1914 1 omslag
0517
Stukken betreffende benoemingen tot lid van het college van zetters van 's rijks directe belastingen, 1910 - 1913 4 stukken
0518
Presentielijsten voor de vergaderingen van het college van zetters voor 's rijks directe belastingen. 1908 - 1913 1 omslag 4.1.2. Grondbelasting
1045
'Matrice de Rôle', kohier ten behoeve van de heffing van belasting op onroerend goed, 1811 1 omslag
0519
Kohier van belasting op de gebouwde eigendommen, alsmede deuren en vensters, 1816 1 deel
0520
Verzoekschrift van de Nederlandse Hervormde diaconie aan de gemeenteraad om, wat de grondbelasting betreft, de diaconie en het algemeen armbestuur voortaan als aparte eigenaren aan te slaan, 1841 1 stuk
0521
Register van nieuwe, veranderde of gesloopte gebouwen in Meeuwen, 1885 - 1928
1 deel
4.1.3. Kadaster 0522-0529
Perceelsgewijze kadastrale leggers, 1832 - 1968 0522 Artikel 1 - 284 0523 Artikel 285 - 682 0524 Artikel 683 - 1060 0525 Artikel 1061 - 1239 0526 Artikel 6 - 1390 0527 Artikel 1391 - 1735 0528 1736 - 2080 0529 2081 - 2363
8 delen
0530
Staat van mede-eigenaren van onverdeelde percelen in de secties A, B, C en D, ca. 1835 1 stuk
0531
Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel van grondeigenaren, 1835 - 1837
1 deel
Suppletoire Aanwijzende Tafel van grondeigenaren, 1835 - 1861
1 deel
0532
0010
59
0533-0534
Registers van verwijzingen van de kadastrale perceelsnummers naar de artikelnummers van de legger, 1841 - 1974 2 delen 0533 1841 - 1907 1841 - 1907 0534 1908 - 1974 1908 - 1974
0535
Alfabetische naamlijst van eigenaren op de perceelsgewijze kadastrale leggers, ca. 1900 - 1960 1 deel 4.1.4. Patentbelasting
1046
Brief van de controleur te Heusden met verzoek om toezending van de legger der patenten, 1824 1 stuk
0536
Bekendmaking, waarbij de ingezetenen die patentbelasting verschuldigd zijn worden opgeroepen hun patenten op de secretarie af te halen, 1826 1 stuk
---
Lijst van ingezetenen die een bepaald bedrag aan patentrecht betalen, 1831 4.2. PROVINCIALE BELASTING
0537
Stukken betreffende, de namens de voerlieden en landbouwers uit het kiesdistrict Heusden, bij de Tweede Kamer ingediende bezwaarschriften tegen het besluit van Provinciale Staten om de belasting op paarden met vijf procent te verhogen, 1874 - 1876 1 omslag 4.3. GEMEENTELIJKE BELASTINGEN 4.3.1. Hoofdelijke omslag
1047
'Matrice de Rôle', kohier ten behoeve van de heffing van personele en roerend goedbelasting, 1811 1 stuk
0540-0572
Kohieren van de personele -, later hoofdelijke omslag geheten, 1821 - 1922, met hiaten 0540 1821 1821 1048 Rol van de personele omslag, 1823 0541 1825 1825 0542 1831 1831 0543 1841 1841
34 katernen
1 katern
60
0010 0544 0545 0546 0547 0548 0549 0550 0551 0552 0553 0554 0555 0556 0557 0558 0559 0560 0561 0562 0563 0564 0565 0566 0567 0568
1842 1842 1843 1843 1883 1883 1893 1893 1895 1895 1897 1897 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918
0010
61 0569 0570 0571 0572
1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922
1049
Verklaring van eigendomsovergang, opgemaakt door notaris Scholtens te Delft, van goederen onder Meeuwen, nagelaten door Aletta Catharina van der Colff, 1826 1 stuk
1050
Uittreksel uit het register van besluiten van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant inzake goedkeuring van de personele omslag, 1830
1 stuk
0573
Staat houdende de belastbare opbrengst van huizen en landerijen als grondslag voor de berekening van de hoofdelijke omslag, 1893 - 1899 1 katern
0538
Verordeningen op de heffing, repectievelijk invordering van de hoofdelijke omslag, 1860, 1916 -1920 1 omslag
0539
Verordeningen op de heffing, respectievelijk invordering van de plaatselijke inkomstenbelasting, 1922 1 omslag 4.3.2. Opcenten
0574
Verordeningen op de heffing, repectievelijk invordering van opcenten op de grondbelasting, 1875 - 1921 1 omslag
0575
Verordeningen op de heffing respectievelijk invordering van opcenten op de personele belasting, 1897 - 1898 1 omslag
0576
Verordeningen op de heffing, respectievelijk invordering van opcenten op de rijksinkomstenbelasting, 1922 1 omslag
0577
Verordeningen op de heffing, respectievelijk invordering van opcenten op de vermogensbelasting, 1922 1 omslag 4.3.3. Leges
0578
0579
Koninklijk besluit houdende de goedkeuring van de herziening der secretarie-leges, 1858
3 stukken
Register van geheven rechten voor afschriften en uittreksels uit de burgerlijke
62
0010 stand alsmede voor huwelijksvoltrekkingen, 1911 - 1923
1 deel
4.3.4. Hondenbelasting 0580
Verordeningen op de heffing en invordering van de hondenbelasting, 1860, 1920, 1921 3 stukken
0581-0605
Kohieren van de hondenbelasting, 1893 - 1922, met hiaten 0581 1893 1893 0582 1895 1895 0583 1899 1899 0584 1900 1900 0585 1901 1901 0586 1902 1902 0587 1903 1903 0588 1904 1904 0589 1905 1905 0590 1906 1906 0591 1907 1907 0592 1908 1908 0593 1909 1909 0594 1910 1910 0595 1911 1911 0596 1912 1912 0597 1914 1914 0598 1915 1915 0599 1916 1916 0600 1917 1917
13 katernen en 12 stukken
(stuk)
(stuk)
(stuk) (stuk) (stuk) (stuk) (stuk)
0010
63 0601 0602 0603 0604 0605
1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922
(stuk) (stuk) (stuk) (stuk) (stuk)
4.3.5. Schoolgeld 0606 0607-0624
Verordeningen op de heffing en invordering van schoolgeld, 1890 - 1922 Kohieren van het schoolgeld, 1893 - 1923, met hiaten 0615 1905 0607 1893 1893 0608 1895 1895 0609 1899 1899 0610 1900 1900 0611 1901 1901 0612 1902 1902 0613 1903 1903 0614 1904 1904 0616 1906 1906 0617 1907 1907 0618 1908 1908 0619 1909 1909 0620 1910 1910 0621 1911 1911 0622 1912 1912 0623 1922 1922
1 omslag 18 omslagen
64
0010 0624
0625-0632
1923 1923
Staten houdende de namen van ouders resectieflijk voogden van schoolgaande kinderen en de door hen verschuldigde schoolgelden, 1913 - 1918, 1920, 1921 8 omslagen 0625 1913 1913 0626 1914 1914 0627 1915 1915 0628 1916 1916 0629 1917 1917 0630 1918 1918 0631 1920 1920 0632 1921 1921 4.3.6. Straatbelasting
0633
Verordening op de heffing, respectievelijk invordering van straatbelasting, 1921 - 1922 1 omslag
0634
Kohier van de straatbelasting, 1922
1 stuk
lll. BURGERLIJKE STAND EN BEVOLKING 1. BURGERLIJKE STAND 1.1. AMBTENAAR BURGERLIJKE STAND 0635
Staat houdende gegevens over geboorten, huwelijken en overlijden in de gemeente, 1812 1 stuk
0636
Staat van gedane huwelijksafkondigingen en verstrekte uittreksels uit de burgerlijke stand over 1811 - 1813, ca. 1814 1 stuk
1051
Brief van de Officier van Justitie te 's-Hertogenbosch inzake onjuistheden bij het opmaken van de akten van de Burgerlijke Stand, 1825 1 stuk
---
Minuten van uitgaande brieven van de ambtenaar van de burgerlijke stand, 1840 - 1923
0010
65
1.2. GEBOORTE. HUWELIJK. OVERLIJDEN 1.2.1. Geboorte -
Registers van akten van geboorten, 1818 - 1902 1.2.2. Huwelijk
--
Registers van akten van huwelijken, 1813 - 1922
1052
Bijlagen bij de huwelijksakte van Leendert van der Stelt en Maria Goebel, 1815 1 omslag 1.2.3. Overlijden
---
Registers van akten van overlijden, 1813 - 1923
0637
Bekendmaking van het overlijden van Adriana Margaretha Bogers, klad, ca. 1830 1 stuk
0638-0639
Registers van sterfgevallen 1904-1914 1904 - 1914 0638 1904 - 1911 1904 - 1911 0639 1911 - 1914 1911 - 1914
2 delen
2. BEVOLKINGSADMINISTRATIE 2.1. BEVOLKINGSREGISTERS 0640-0651
Bevolkingsregisters, 1840 - 1924 12 delen 0640 (1) 1840 - 1849 (met klapper) 0641 (2) 1840 - 1849 (met klapper) 0642 (3) ca. 1850 - 1860 (met klapper) 0643 (4) 1859 - 1869 (met klapper) 0644 (5) 1869 - 1879 (met klapper) 0645 (5a) klapper op inv. nr. 0643 0646 (6) 1880 - 1891 (met klapper) 0647 (6a) klapper op inv. nr. 0646 0648 (7) 1890 - 1905 (met klapper) 0649 (8) 1906 - 1924 alfabetisch op naam gezinshoofd (met klapper) 0650 (9) 1906 - 1924 dienstbodenregister, alfabetisch op naam 0651 (9a) 1840 - 1850 register van inkomende en vertrekkende personen
66
0010
2.2. VERTREK.VESTIGING. 1053
Verklaring van de maire te Wijk en Aalburg met betrekking tot de inschrijving in de État de Population van 1811 van Matthijs Schreuders en Maria Gijsberta Sluijmers, 1813 1 stuk
1054
Brief van de burgemeester van Dussen inzake in Dussen gedoopte personen, woonachtig in de gemeente Meeuwen, 1825 1 stuk
0652
Akten van woonplaatsverandering en kennisgeving van overlijden, 1837, 1845, 1915 - 1917
1 omslag
Staten van naar het buitenland vertrokken personen, 1910, 1920
2 stukken
0659
2.3. INGEZETENSCHAP 0660
Register van afgegeven nationaliteitsbewijzen aan personen die, om reden van werk, tijdelijk zijn vertrokken naar het buitenland, 1894 - 1917 1 katern, 2 stukken
0661
Stukken betreffende de verlening van een bewijs van Nederlanderschap aan W.C. en J. Klaassen, 1895 - 1899 1 omslag
0662
Paspoorten, verstrekt aan schipper P. Bonis, zijn dochter N.E. Bonis, zijn zoon A. Bonis en matroos W. de Rooij, 1916 4 stukken 2.4. WONINGREGISTERS
0663-0665
Registers van huisnummering, met verwijzing naar de corresponderende pagina's in de bevolkingsregisters over de periode 1890 - 1924, ca. 1890 - ca. 1924 3 delen 0663 ca. 1890 - ca. 1905. Inliggend twee aantekeningen. Met alfabetische lijst van gezinshoofden. 0664 ca. 1906 - ca. 1915 0665 ca. 1916 - ca. 1924. Met alfabetische lijst van gezinshoofden 2.5. BEVOLKINGSSTATISTIEK
0666
0667
Register houdende per huisadres gegevens over burgerlijke staat, geboorteplaats, godsdienst en beroep der inwonenden, ca. 1839
1 deel
Staten betreffende de verandering in het getal en de samenstelling van de bevolking der gemeente, over de jaren 1838, 1841 - 1843 en 1839 - 1844; staat met gegevens over de loop der bevolking in de gemeente over de jaren 1892 1898, 1838 - 1900 1 stuk
0010
67
2.6. VREEMDELINGEN 0668
Staat met gegevens over de in het jaar 1914 in de gemeente verblijvende Belgische vluchtelingen, ca. 1915 1 katern lV. OPENBARE ORDE. VEILIGHEID. 1. OPENBARE ORDE
0669
0670
Verordening op het betreden door de burgemeester, wethouders en politieambtenaren van woningen van ingezetenen tegen hun wil, 1856 Algemene plaatselijke politieverordeningen, 1867, 1913
1 stuk 4 stukken
0671
Verordeningen, als bedoeld in artikel 178 van de Gemeentewet, op de handhaving van reeds bestaande verordeningen, 1911, 1921 2 stukken
0672
Register van verleende machtigingen voor het voorhanden hebben van vuurwapens, 1919 - 1921 1 omslag 2. ALCOHOLGEBRUIK
0673
Verordening op sluitingstijden van herbergen en koffiehuizen, 1845
2 stukken
0674
Register van vergunningen voor de verkoop van andere dan sterke drank, 1909 - 1923 1 deel
0675
Staten houdende het aantal inrichtingen waar krachtens vergunning of verlof sterke drank wordt verkocht, 1919 - 1923 5 stukken 3. BRANDBESTRIJDING
1055
Uittreksel uit het register van besluiten van de gouverneur van Noord-Brabant over de noodzaak tot aanschaf van brandmiddelen en reglementering ervan, 1823 1 stuk
0676
Reglement waarin de brandbestrijding wordt geregeld, 1824
1 stuk
---
Processen-verbaal van brandschouwingen, 1848 - 1852
0677
Bestek voor het verplaatsen van een brandspuithuis te Babyloniënbroek, 1884 1 stuk
0678
Bestek voor het bouwen van een brandspuithuis te Meeuwen, 1885
1 stuk
68
0010
0679
Lijst van personen die zijn aangewezen om de gemeentelijke brandspuiten te bedienen, 1890 1 katern
0680
Staat met gegevens over de (opper)brandmeesters in de gemeente, ca. 1920
1 stuk
V. VOLKSHUISVESTING 0681
Stukken betreffende de poging van burgemeester en wethouders om de bouw van een houten woonhuis nabij de kerkelijke begraafplaats te Meeuwen door C. de Graaff ongedaan te maken, 1879 1 omslag
0683-0695
Verslagen betreffende de verbetering der volkshuisvesting, 1902 - 1922, met hiaten 0683 1902 1902 0684 1909 1909 0685 1910 1910 0686 1911 1911 0687 1912 1912 0688 1913 1913 0689 1914 1914 0690 1915 1915 0691 1916 1916 0692 1919 1919 0693 1920 1920 0694 1921 1921 0695 1922 1922
0696 0682 0697
5 delen, 8 stukken (deel) (deel) (deel) (deel) (deel)
Bouwverordening, 1904, 1905
3 stukken
Bouwvergunningen, ca. 1910 - 1921
1 omslag
Raadsbesluit tot opheffing van de huurcommissie, 1922
1 stuk
0010
69
Vl. OPENBARE GEZONDHEID 1. VOEDSELVOORZIENING 0698
Verordening op het toezicht op slachtvee en de voor menselijke consumptie bestemde slachtproducten, 1883, 1889 2 stukken
0699
Verordening op de keuring van waren, 1921
0700
1 stuk
Verordeningen op de heffing, respectievelijk invordering van keurloon op vee en vlees, 1922 1 omslag 2. BESMETTELIJKE ZIEKTENBESTRIJDING
0701 0702
Register van afgegeven verklaringen van koepok-inentingen, 1910 - 1912 Staten van het aantal, in de gemeente verrichte vaccinaties, 1919 - 1922
1 deel 1 omslag
3. BEGRAAFPLAATSEN. LIJKSCHOUWING 0703
Stukken betreffende de verlenging van de overeenkomst met de Nederlandse Hervormde gemeente te Babyloniënbroek inzake het gebruik van een gedeelte van de kerkelijke begraafplaats als algemene begraafplaats, 1875 - 1896 4 stukken
---
Akte van aanstelling van G.M. Millenaar als gemeentelijk lijkschouwer, 1895 4. HINDERWET
0704 0705
Register van opgaven ingevolge de Veiligheidswet van 1895, 1897 - 1919
1 katern
Hinderwetvergunningen betreffende het oprichten, respectieflijk plaatsen van broodbakkerijen, een slachterij en een benzinepomp, 1910 - 1923 1 omslag 5. DIERGENEESKUNDIG TOEZICHT
0706
Instructies voor de, in het kader van een gemeenschappelijke regeling, aangestelde veearts, 1866, 1873 2 stukken
0707
Gemeenschappelijke regelingen inzake de aanstelling en bezoldiging van een veearts ten behoeve van de deelnemende gemeenten, 1866 - 1923 1 omslag
70 0708 0709
0010 Register van aangiften van door besmettelijke ziekten aangetast vee, 1910
1 katern
Register van aangiften van tongblaar, z.j.
1 katern
Vll. VERKEER 1. WEGEN 1.1. ONDERHOUD ---
Repertoria van onderhandse akten van aanbesteding van vervoer en levering van grind, 1849 - 1905
0710
Onderhandse akten van overeenkomst met de polderbesturen van Meeuwen, Babyloniënbroek en Hill betreffende de betaling van een bedrag per hectare als bijdrage in de onderhoudskosten van de grindweg, 1855 4 stukken
0711
Instructie voor de, ten behoeve van het wegenonderhoud in de gemeente aan te nemen arbeider, 1871 1 stuk
0712
Onderhandse akten van aanbesteding van vervoer en levering van grind, 1885 - 1895 1 omslag 1.2. AANLEG, VERBETERING
0713
Stukken betreffende de betaling van de verschuldigde bijdrage in de kosten van de aanleg en het onderhoud van de provinciale grindweg van Heusden naar Werkendam, 1849 - 1852 1 omslag
0714
Onderhandse akte waarbij het polderbestuur van Meeuwen toestemming verleent een voetpad langs het Kattensteegje aan te leggen, 1851 1 stuk
0715
Verzoekschriften van ingezetenen aan de gemeenteraad om de Hillse- en Broekse straat met grind te verharden, 1852 2 stukken
0716
Stukken betreffende de toekenning van een bijdrage door de provincie in de kosten van de aanleg van een provinciale grindweg tussen Heusden en Werkendam, 1852 - 1854 1 omslag
0717
Stukken betreffende het aangaan van een overeenkomst met de gemeente Capelle inzake de aanleg en het onderhoud van een grindweg tussen Capelle en Meeuwen, 1853 - 1856 1 omslag
0718
Besluit van gedeputeerde staten tot goedkeuring van de gemeenschappelijke
0010
71 regeling, aangegaan met de gemeente Dussen, om een grindweg aan te leggen, 1862 1 stuk
0719
Verzoekschrift van ingezetenen aan de gemeenteraad om financiële medewerking te verlenen aan de verharding met grind van de verbindingsweg met Drongelen, 1864 1 stuk
1056
Stukken betreffende de legger van wegen en voetpaden, 1873 - 1886
1 omslag
1.3. ZORG, TOEZICHT 0720
Verordening op de zandpaden, 1837
1 stuk
---
Processen-verbaal van schouwingen van wegen, 1848 - 1852
0721
Brieven van burgemeester en wethouders aan gedeputeerde staten waarbij zij een negatief advies geven inzake het door de kerkvoogden der Nederlandse Hervormde te Meeuwen bij de Kroon ingediende beroep tegen het besluit van het provinciebestuur om een aantal kerkpaden op de wegenlegger te handhaven, 1881, 1882 4 stukken
0722
Legger van de provinciale weg, traject Genderen-Werkendam, ca. 1910
1 katern
2. VERKEERSMIDDELEN 0723 0724
Verordening op het motor- en rijtuigenverkeer, 1912, 1923
2 stukken
Raadsbesluit tot het, gezamelijk met andere gemeenten, aankopen van een aandeel van 1000 gulden in de locaalspoorweg "Midden-Brabant N.V.", 1919 1 stuk Vlll. ECONOMISCHE AANGELEGENHEDEN 1. ECONOMISCHE VERSLAGEN
0725
Verslag van burgemeester en wethouders van de economische activiteiten in de gemeente, 1909 1 stuk 2. LANDBOUW 2.1. LANDBOUWVERSLAGEN
0726-0754
Landbouwverslagen, 1874 - 1902 0726 1874
29 delen
72
0010
0727 0728 0729 0730 0731 0732 0733 0734 0735 0736 0737 0738 0739 0740 0741 0742 0743 0744 0745 0746 0747 0748 0749 0750 0751
1874 1875 1875 1876 1876 1877 1877 1878 1878 1879 1879 1880 1880 1881 1881 1882 1882 1883 1883 1884 1884 1885 1885 1886 1886 1887 1887 1888 1888 1889 1889 1890 1890 1891 1891 1892 1892 1893 1893 1894 1894 1895 1895 1896 1896 1897 1897 1898 1898 1899
0010
73
0752 0753 0754 0755-0756
0757-0777
1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902
Bijlagen bij de landbouwverslagen, 1888, 1896 0755 1888 1888 0756 1896 1896
2 stukken
Vragenlijsten ten behoeve van de verslagen over de landbouw, 1903 - 1923 19 katernen, 2 stukken 0757 1903 1903 0758 1904 1904 0759 1905 1905 0760 1906 1906 0761 1907 1907 0762 1908 1908 0763 1909 1909 0764 1910 1910 0765 1911 1911 0766 1912 1912 0767 1913 1913 0768 1914 1914 0769 1915 1915 0770 1916 1916 0771 1917 1917 0772 1918 1918 0773 1919 1919
74
0010 0774 0775 0776 0777
0778-0779
1920 1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923
(stuk) (stuk)
Bijlagen bij de vragenlijsten ten behoeve van de verslagen over de landbouw, 1910, 1921 2 omslagen 0778 1910 1910 0779 1921 1921 2.2. VEETEELT
0780
Stukken betreffende de verlening van schadevergoeding aan Adriana van Sprang voor een zieke koe die op last van de overheid moest worden afgemaakt, 1842 4 stukken
0781
Staat, houdende de namen van de veehouders in de gemeente, alsmede de aard en omvang van hun veestapel, 1842 1 stuk
0782
Verordening op het laten loslopen, leiden en schutten van vee, 1856
0783
1 stuk
Register van aangiften van stieren, houdende de namen der eigenaars en de beschrijvingen der stieren, 1908 - 1923 1 katern 2.3. AKKERBOUW
1057
Conditie en voorwaarden voor het graven van de wetering in de Oost Hengmeng tot het einde van de Veldsloot, 1815
1 stuk
0784
Staten houdende gegevens over de soorten gewassen die in de gemeente verbouwd worden en over het aantal hectaren dat daarmee gemoeid is, 1842, 1843 2 stukken
1058
Stukken betreffende de aardappelziekte, 1845
1 omslag
0785
Stukken betreffende het opkopen van landbouwgewassen door de burgemeester in zijn hoedanigheid als vertegenwoordiger van de minister van landbouw, 1916 1 omslag
0786
Lijsten van afgegeven vergunningen voor de verbouw van (handels)gewassen, 1917, 1918 1 omslag
0010 0787 0788
75 Rekening van ontvangsten en uitgaven van de Landbouwcommissie, 1918
1 deel
Stukken betreffende de uitvoering van de Scheurwet van 1918, 1918 - 1919
1 omslag
3. DETAILHANDEL 3.1. BROODVERKOOP, WINKELNERING 0789
Stukken betreffende de vaststelling van een vaste grondslag der broodzetting, 1829 2 stukken
0790
Instructie betreffende de berekening van de maximum broodprijzen in de gemeente, ca. 1830 1 stuk
---
Processen-verbaal van opnemingen van maten en gewichten bij bakkers, broodverkopers, winkeliers en andere neringdoenden, 1848 - 1852
0791
Verordening tegen vasthouding en prijsopdrijving van graan, meel en brood, 1915 1 stuk
0792
Verordening op het gewicht van brood, 1917 3.2.
2 stukken
DISTRIBUTIE
3.2.1. Goederen 0793
Stukken betreffende de distributie van levensmiddelen, huishoudelijke artikelen en schoeisel, 1915 - 1918
0794
Verordening op de distributie van levensmiddelen en huishoudelijke artikelen, 1916 3.2.2. Levensmiddelenbedrijf
0795
Verordening op het beheer van het levensmiddelenbedrijf, 1916, 1917
4 stukken
0796-0797
Rekeningen van ontvangsten en uitgaven van het levensmiddelenbedrijf, 1916, 1917 2 stukken 0796 1916 1916 0797 1917 1917
0798-0800
Bijlagen bij de rekeningen van ontvangsten en uitgaven van het levensmiddelenbedrijf, 1917 - 1919 0798 1917
3 omslagen
76
0010
0799 0800 0801
1917 1918 1918 1919 1919
Brievenboek van het Levensmiddelenbedrijf, 1918 - 1920
1 deel
4. JACHT 0802 0803-0805
Register van ingediende aanvragen voor vis-, hengel- en jachtakten, 1912 - 1913
1 katern
Staten van verleende en geweigerde vergunningen voor het doden van vogels, 1914 - 1923 3 omslagen 0803 1914 1914 0804 1915 - 1919 1915 - 1919 0805 1920 - 1923 1920 - 1923 5. ENERGIE
0806
Brief aan burgemeester en wethouders betreffende de aanbesteding van de aanleg van het electriciteitsnet, alsmede de exploitiekosten. 1921 1 stuk 6. ARBEID
0807
Register van afgegeven kaarten in het kader van de uitvoering van de Arbeidswet van 1889 ter bescherming van jeugdigen en vrouwen tegen zwaar en gevaarlijk werk, 1890 - 1911 1 deel
0808
Lijst van mannelijke en vrouwelijke ingezetenen tussen de 17 en 70 jaar, die als arbeider in loondienst zijn, ca. 1900 1 stuk
0809
Staten van in de jaren 1919 - 1920 afgegeven arbeidskaarten, 1920 - 1922
3 stukken
Register van vergunningen voor het verrichten van nachtarbeid in broodbakkerijen, 1921
1 omslag
0810
0010
77
lX. MAATSCHAPPELIJKE ZORG 1. ARMENZORG 1.1. VERSLAGEN 0811-0838
Verslagen over de armenzorg in de gemeente, 1873 - 1922, met hiaten 0811 1873 1873 0812 1882 1882 0813 1884 1884 0814 1887 1887 0815 1888 1888 0816 1889 1889 0817 1890 1890 0818 1891 1891 0819 1892 1892 0820 1893 1893 0821 1894 1894 0822 1895 1895 0823 1896 1896 0824 1897 1897 0825 1898 1898 0826 1899 1899 0827 1900 1900 0828 1901 1901 0829 1902 1902 0830 1903 1903 0831 1904
28 omslagen
78
0010
0832 0833 0834 0835 0836 0837 0838 0839
1904 1905 1905 1906 1906 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922
Staat van de in de gemeente aanwezige instellingen van weldadigheid, 1914
1 stuk
1.2. FINANCIËLE ONDERSTEUNING 0840-0846
Staten houdende de inkomsten en uitgaven ten behoeve van de huiszittende armen, alsmede hun aantal, 1821 - 1845, met hiaten 7 stukken 0840 1821 1821 0841 1834 1834 0842 1835 1835 0843 1842 1842 0844 1843 1843 0845 1844 1844 0846 1845 1845
1059
Aantekeningen ter beantwoording van vragen omtrent de regelgeving van de bedeling, [1822] 1 stuk
0847
Memories van toelichting op de staat van inkomsten en uitgaven ten behoeve van de huiszittende armen over de jaren 1821 en 1840, ca. 1822 - 1841 3 stukken
0848
Beschikking van de minister van binnenlandse zaken waarbij het armbestuur van Meeuwen wordt opgedragen de geneeskundige kosten te vergoeden die gemaakt zijn door de Hervormde diaconie te Zevenhuizen ten behoeve van B. De Graaf wiens domicilie van onderstand Meeuwen is, 1835 2 stukken
0010 0849
79 Staat met gegevens over de bedelaar Cornelis Potters, 1838
1 stuk
0850
Staten houdende gegevens over het aantal kinderen van bedeelde en behoeftige ouders dat op de gemeentelijke scholen onderwijs geniet, 1842 - 1845 4 stukken
0851
Brief van de burgemeester aan (de familie van) de vroegere ambachtsheer van Meeuwen, waarbij hij om een gift verzoekt ten behoeve van de armen die ernstig te lijden hebben van de strenge winter, ca. 1845 2 stukken
0852
Stukken betreffende geldelijke steunverlening door diverse gemeenten aan personen wier domicilie van onderstand Meeuwen is, 1845, 1855 - 1858 1 omslag
0853
Register van besluiten tot het verlenen van onderstand, 1855 - 1868
1 deel
0854
Brief waarbij de gemeente Wijk burgemeester en wethouders van Meeuwen machtigt om Jan Bax en zijn gezin financiëel te ondersteunen 1857 1 stuk
0855
Stukken betreffende de vaststelling van het domicilie van onderstand, 1858 - 1868 1 omslag 1.3. KERKELIJKE ARMENZORG
0856
Model akte van indemniteit, opgesteld ten behoeve van de Nederlandse Hervormde Gemeente te Meeuwen, ca. 1840 1 stuk
1060
Brief van het Hervormd Diaconie Armbestuur van Dussen betreffende de voortgang van bedeling met turf van de weduwe van J. Kroeskop, 1840 1 stuk
0857
Stukken betreffende een verzoek, gedaan in 1759, van de Kerkenraad van Meeuwen aan de ambachtsheer om toestemming voor de overdracht van de bezittingen en middelen van de armenzorg aan de diaconie, 1869 1 omslag 1.4. ALGEMEEN ARMBESTUUR 1.4.1. Organisatie, bezit
0858
Brief van het armbestuur van Babyloniënbroek en Hill aan de gemeenteraad, met de mededeling dat een perceeltje land in erfpacht wordt gegeven aan Mathijs In 't Veld te Babyloniënbroek, 1857 1 stuk
0859
Raadsbesluit tot wijziging van het reglement voor het armbestuur van Babyloniënbroek en Hill, 1921 2 stukken
80
0010
1.4.2. Begrotingen, rekeningen 0865-0899
Rekeningen van ontvangsten en uitgaven van de armmeester, resp. het algemeen armbestuur van Babyloniënbroek en Hill, 1815 - 1826, 1840, 1897 - 1922 1 stuk, 34 katernen 0865 1815/1816 1815/1816 0866 1816/1817 1816/1817 0867 1817/1819 1817/1819 0868 1819/1821 1819/1821 0869 1821/1823 1821/1823 0870 1823/1825 1823/1825 0871 1825/1826 1825/1826 0872 1840 1840 (stuk) 0873 1896 1896 0874 1897 1897 0875 1898 1898 0876 1899 1899 0877 1900 1900 0878 1901 1901 0879 1902 1902 0880 1903 1903 0881 1904 1904 0882 1905 1905 0883 1906 1906 0884 1907 1907 0885 1908 1908 0886 1909 1909 0887 1910
0010
81
0888 0889 0890 0891 0892 0893 0894 0895 0896 0897 0898 0899 0900-0937
1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922
Bijlagen bij de rekeningen van het armbestuur van Babyloniënbroek en Hill, 1816 - 1923, met hiaten 28 katernen, 2 omslagen, 9 stukken 0900 1816 1816 (stuk) 0901 1820/1821 1820/1821 (omslag) 0902 1823 1823 0903 1826/1829 1826/1829 (2 stukken) 0904 1830 1830 (omslag) 0905 1834 1834 0906 1835 1835 (stuk) 0907 1840 1840 (stuk) 0908 1841 1841 (stuk) 0909 1842 1842 (2 stukken) 0910 1843 1843 (stuk)
82
0010 0911 0912 0913 0914 0915 0916 0917 0918 0919 0920 0921 0922 0923 0924 0925 0926 0927 0928 0929 0930 0931 0932 0933 0934 0935
1896 1896 1897 1897 1898 1898 1899 1899 1900 1900 1901 1901 1902 1902 1903 1903 1904 1904 1905 1905 1906 1906 1907 1907 1908 1908 1909 1909 1910 1910 1911 1911 1912 1912 1913 1913 1914 1914 1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920
0010
83 0936 0937
0860-0864
1921 1921 1922 1922
Begrotingen van ontvangsten en uitgaven van het armbestuur van Babyloniënbroek en Hill, 1843 - 1847 0860 1843 1843 0861 1844 1844 0862 1845 1845 0863 1846 1846 0864 1847 1847
5 stukken
2. ZIEKENZORG, HULPVERLENING 0938
Stukken betreffende overeenkomsten met geneeskundige inrichtingen voor krankzinnigen inzake de opname en verpleging van krankzinnige ingezetenen die armlastig zijn, 1870 - 1875 5 stukken
0939
Staten houdende voor rekening van de gemeente verpleegde krankzinnigen, 1916, 1920 2 stukken
0940
Staten houdende krankzinnigen uit de gemeente die niet in inrichtingen worden verpleegd, 1918 - 1922 5 stukken
0941
Stukken betreffende de toekenning van een financiële tegemoetkoming door gedeputeerde staten aan ingezetenen der gemeente die schade hebben geleden door de watersnood van 1850, 1850, 1851 4 stukken
0942
Lijst van de opbrengsten van een collecte ten behoeve van Afrikaner vrouwen en kinderen die getroffen werden door de Boerenoorlog, ca. 1900 1 stuk
0943
Rekening van ontvangsten en uitgaven van het Vluchtelingencomité, 1914/1915 1 omslag X. ONDERWIJS 1. LAGER ONDERWIJS 1.1. VERORDENINGEN. BESCHIKKINGEN
0944
Verordeningen op het openbaar lager onderwijs, 1823, 1882, 1891
4 stukken
84
0010
0945
Beschikking van gedeputeerde staten waarbij de gemeente wordt ontheven van de verplichting tot het geven van het vak gymnastiek op de openbare lagere scholen, 1897 1 stuk
0946
Verordening op de tijdvakken van landbouwverlof ingevolge artikel 15 der leerplichtwet, 1922 1 stuk 1.2. VERSLAGEN, STATISTIEKEN
0947
Verslag van de toestand van het lager onderwijs in de gemeente over 1867, 1870 en 1871, 1867, 1871 omslag
0948
Staat met gegevens over huisvesting, onderwijzend personeel, leerlingen en kosten van het openbaar lager onderwijs over de jaren 1896 - 1901, 1901 1 stuk 1.3. LEERLINGEN
---
Onderhandse akte van verkoop van door leerlingen vervaardigde handwerken, 1888
0949-0952
Staten met de namen van schoolbezoekende kinderen, 1904 - 1907 0949 1904 1904 0950 1905 1905 0951 1906 1906 0952 1907 1907
4 omslagen
0953
Staten met gegevens over de kinderen die in het betreffende jaar de leeftijd van 7 tot 13 jaar bereikt hebben of zullen bereiken, 1905 - 1911 4 stukken
0954
Raadsbesluit tot het aangaan van een overeenkomst met de gemeente Drongelen inzake het toelaten van kinderen uit Hagoort, behorende tot die gemeente, tot de openbare lagere school te Meeuwen, 1909 1 stuk
0955
Raadsbesluit betreffende de leeftijd waarop leerlingen kunnen worden toegelaten tot het openbaar lager onderwijs, dan wel dit onderwijs moeten verlaten, 1910 1 stuk
0010
85
1.4. SUBSIDIËRING 0956
Stukken betreffende de toekenning van een rijkssubsidie voor de gewone kosten van het openbaar lager onderwijs, 1861, 1869 1 omslag
0957
Verzoekschriften van de gemeente aan de kroon om een verhoging van de overheidsbijdragen in de kosten van het openbaar lager onderwijs, 1863, 1864 2 stukken
0958
Stukken betreffende het aanvragen en toekennen van buitengewone rijksubsidie in de gewone kosten van het lager onderwijs, 1900 - 1921
1 pak
1.5. ONDERWIJZEND PERSONEEL 1061
Akte van aanstelling van Adam van Bergijk tot schoolmeester in Meeuwen, 1811 1 stuk 1.5.1. Benoemingen, instructies
0959
Besluit van de gouverneur van Noord-Brabant om J. Cameron te benoemen tot schoolonderwijzer te Meeuwen, 1820 1 stuk
---
Repertorium van acten van benoemingen van, en verklaringen van goed gedrag ten behoeve van (hulp)onderwijzers, 1856 - 1863
0960
Stukken betreffende de resultaten van een vergelijkend examen, afgelegd door sollicitanten naar de functie van onderwijzer op de openbare school te Babyloniënbroek, 1861 1 omslag
0961
Stukken betreffende de resultaten van het vergelijkend examen afgelegd door de sollicitanten naar de functie van onderwijzer aan de openbare lagere school te Meeuwen, 1 omslag
0962
Instructie met betrekking tot de taken en plichten van het onderwijzend personeel van de openbare lagere scholen, 1882 1 stuk 1.5.2. Bezoldiging
0963
Stukken betreffende de vaststelling van de jaarwedden van de (hoofd)onderwijzers, verbonden aan de openbare lagere scholen, 1864 - 1898
1 omslag
0964
Register van de jaarwedden van het onderwijzend personeel aan de openbare lagere scholen, ca. 1900 - 1921 1 deel
0965
Verordeningen op de jaarwedden van de hoofden en het overig onderwijzend
86
0010 personeel der openbare lagere scholen, 1909 - 1920
0966
1 omslag
Verordening op de uitbetaling der jaarwedden van het onderwijzend personeel op de openbare lagere scholen, 1920 1 stuk 1.6. SCHOOLGEBOUWEN
0967
Onderhandse akte van aanbesteding van de leverantie van schoolbanken, 1882 1 stuk
0968
Onderhandse akten van verkoop van schoolmeubelen respectieflijk door leerlingen vervaardigde handwerken, 1882, 1888 2 stukken
0969
Bestek en voorwaarden voor het verrichten van herstelwerkzaamheden aan de school en de onderwijzerswoning te Meeuwen. Met onderhandse akte betreffende de aanbesteding van de werkzaamheden, 1883 1 stuk
0970
Bestek en voorwaarden voor het herstellen en verbeteren van de school en de onderwijzerswoning te Babyloniënbroek. Met onderhandse akte betreffende de aanbesteding van de werkzaamheden, 1884 1 stuk
0971
Stukken betreffende de bouw van een openbare lagere school met onderwijzerswoning te Babyloniënbroek, 1902 - 1904
1 omslag
0972
Stukken betreffende de bouw van een openbare lagere school, de inrichting van de oude school tot gymnastieklokaal, en het herstellen van de onderwijzerswoning te Meeuwen, 1906, 1907 1906, 1907 1 omslag
0973
Raadsbesluit over de huurwaarde der onderwijzerswoningen te Meeuwen en te Babyloniënbroek, 1921 1 stuk
0974
Instructie voor de werkvrouw belast met het schoonhouden der schoollokalen, 1921 1 stuk 1.7. ONDERWIJSCOMMISSIE
0975
0976
Verordening op de inrichting en samenstelling van de commissie van plaatselijk toezicht op het lager onderwijs, 1921
1 stuk
Raadsbesluit betreffende de instelling van oudercommissies, 1921
1 stuk
0010
87
1.8. VERVOLGONDERWIJS 0977
Verordening op het herhalingsonderwijs, 1902
1 stuk
0978
Raadsbesluiten inzake de vaststelling van de beloning der onderwijzers, belast met het geven van herhalingsonderwijs, 1902, 1917 2 stukken
0979
Staten met gegevens over het herhalings-, vervolg- en huisonderwijs, inzake het aantal leerlingen, de te onderwijzen vakken en het onderwijzend personeel, 1919 - 1923 1 omslag
0980
Leerplan voor de cursus vervolgonderwijs aan de openbare lagere school, 1921
0981
Verordeningen op het vervolgonderwijs voor jongens, respectievelijk meisjes, 1921 2 stukken XI. RELIGIE, JUBILEA
0982
Staat houdende de bijdragen der ingezetenen in de betaling van het achterstallige tractement van de predikant van Babyloniënbroek en Hill, 1815 1 stuk
0983
Hekeldicht, gericht tegen de Rooms-Katholieke kerk, ca. 1830
1 stuk
0984
Verzoek van het Provinciaal College van Toezicht der Nederlandse Hervormde kerk in Noord-Brabant aan de Nederlandse Hervormde gemeente te Babyloniënbroek om een "gedistingeerde" kerkbank gratis ter beschikking te stellen aan de leden van de gemeenteraad, 1842 1 stuk
0985
Stukken betreffende de, mede door burgemeester en leden van de gemeenteraad georganiseerde, collecte ten bate van het huldeblijk aan de koningin-regentes, 1896, 1897 1 omslag Xll. MILITAIRE ZAKEN 1. NAPOLEONTISCHE OORLOGEN
1062
Staten van mannelijke inwoners geboren in 1787-1791 met ene staat van in de gemeente Meeuwen wonende schippers of zeelieden, 1811 1 omslag
1063
Staten ten behoeve van de conscriptie voor de geboortejaren 1792 en 1793, 1812 - 1813 2 stukken
0986
Stukken betreffende de leveranties van goederen en diensten door gemeentebestuur en ingezetenen aan o.a. de Russische en Pruisische troepen die betrokken zijn geweest bij het beleg van Gorinchem, 1813 - 1815 1 pak
88 0987
0010 Staat houdende gegevens over ingezetenen die in het Franse leger gediend hebben en van wie verondersteld wordt dat zij in Rusland krijgsgevangen zijn gemaakt, 1814 1 stuk 2. NATIONALE MILITIE 2.1. INSCHRIJVING
0988-0991
Alfabetische lijsten van, voor de nationale militie ingeschreven ingezetenen, 1815 - 1832 2 katernen, 2 delen 0988 1815 1815 (katern) 0989 1816 1816 (katern) 0990 1817 - 1822 1817 - 1822 0991 1823 - 1832 \
0992-1001
Inschrijvingsregisters der nationale militie, 1817 - 1842, 1871 - 1904 0992 1817 - 1822 1817 - 1822 0993 1823 - 1832 1823 - 1832 0994 1822 - 1842 1833 - 1842 0995 1871 - 1874 1871 - 1874 0996 1875 - 1879 1875 - 1879 0997 1880 - 1884 1880 - 1884 0998 1885 - 1889 1885 - 1889 0999 1890 - 1894 1890 - 1894 1000 1895 - 1899 1895 - 1899 1001 1900 - 1904 1900 - 1904
10 delen
1064
Brief van de burgemeester van Brielle inzake een doopbewijs van Franciscus Hakkel ten behoeve van de Nationale Militie, 1829 1 stuk
1002-1012
Stukken betreffende de inschrijving van dienstplichtigen, 1914 - 1924 1002 1914 1914
11 omslagen
0010
89 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012
1915 1915 1916 1916 1917 1917 1918 1918 1919 1919 1920 1920 1921 1921 1922 1922 1923 1923 1924 1924
2.2. VRIJSTELLING, VERLOF 1013
Staten van inwoners der gemeente die vrijgesteld zijn van dienst bij de nationale militie, 1817 - 1824 1 omslag
1014
Akte, waarbij burgemeester en wethouders verklaren dat dienstplichtig milicien Leendert van Tilburg, de enige zoon zijnde, in het onderhoud van zijn alleenstaande moeder moet voorzien, 1841 2 stukken
1015
Staat houdende inlichtingen en advies inzake een verzoek van Korstiaan Blankers om toestemming tot verblijf in het buitenland, 1912 1 stuk
---
Lotingsregisters, 1866 - 1912 2.3. VERGOEDINGEN
1016
Staten houdende declaraties van dienstplichtige miliciens voor gemaakte reisen verblijfkosten, 1909 - 1914 1 omslag
1017-1020
Stukken betreffende toegekende en uitgekeerde (kostwinners)vergoedingen aan dienstplichtige militairen, 1914 - 1920 4 pakken 1017 1914 - 1915 1914 - 1915 1018 1916 1916
90
0010 1019 1020
1917 1917 1918 - 1920 1918 - 1920
3. SCHUTTERIJ, LANDSTORM EN LANDWEER 1065
Lijst van de manschappen van de landmilitie, [1816]
1 katern
1021
Staat houdende de schutters die voorkomen op de bijzondere rol der gemeente, 1823 1 omslag
1022
Staat houdende de manschappen der rustende schutterij, 1832
1023
Inschrijvingsregister voor de rustende schutterij, 1840
1 omslag 1 katern
1024
Staat houdende de manschappen behorende tot de landstorm en landweer binnen Meeuwen, Babyloniënbroek, en Hill, 1813 1 stuk
1025
Stukken betreffende herkeuringen ten behoeve van de landstorm, 1914 - 1916
1 omslag
1026
Stukken betreffende de keuring van de jaarklassen 1896 - 1904 en 1906 - 1914 van de landstorm, ca. 1916 - 1919 1 omslag
1027
Register van dienstplichtigen die zijn overgegaan naar de landweer, 1918
1028
Staten van ingeschreven landstormplichtigen, 1919, 1920
1 deel 1 omslag
4. VORDERINGEN ---
Stukken betreffende leveranties door gemeentebestuur en ingezetenen aan de belegeraars van Gorinchem, 1813 - 1815
1066
Stukken betreffende levering van diensten en levensmiddelen ten behoeve van het leger in met name de vesting Heusden, 1814 1 omslag
1029
Stukken betreffende de vordering van arbeidskrachten, materialen en brandstof, 1915 - 1917 1 omslag
1030
Lijsten van in de gemeente gevestigde eigenaars of beheerders van één of meer (te vorderen) paarden, 1916 - 1923 1 omslag
0010
91
Xlll. JUSTITIE 1038
Opdracht van de procureur des konings te Turnhout aan de koninklijke marechaussee om de zwerver Christiaan Cellen over te brengen naar Meeuwen, 1827 1 stuk
1031
Akte waarbij Teunis van Herwijnen verklaart zich nooit meer aan diefstal schuldig te maken en voor 1 december uit de gemeente te vertrekken, 1830 1 stuk
1032
Register houdende de veroordeelden wegens jachtovertredingen, 1900 - 1920
1 deel
XlV. DIVERSEN 1. STUKKEN WAARVAN HET VERBAND MET HET ARCHIEF NIET GEBLEKEN IS 1033
Lijst "van het abonnement van't octroij over 1813", ca. 1813
1 stuk
1067
Publicatie betreffende de publieke verhuur van weilanden van de heer van Munsterkerk, gelegen in de gemeenten Dussen en Meeuwen door rentmeester P.J. Stael, 1826 1 stuk
1034
Lijst met namen van gezeten burgers van buiten de gemeente, 1830
1 stuk
2. DOCUMENTATIE 1035
Stukken betreffende diverse onderwerpen die als curiosa aan het archief zijn toegevoegd, 1841 - 1922 1 omslag
92
0010
0010
93
BIJLAGEN ORDENINGSPLAN STUKKEN VAN ALGEMENE AARD • • • • • • • • •
I. Notulen 1. Gemeenteraad 2. Burgemeester en wethouders II. Processen-verbaal III. Publicaties IV. Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken 1. Ingekomen stukken 2. Minuten van uitgaande stukken V. Algemene statistieken en verslagen
94
0010
STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE ONDERWERPEN • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
I. Organisatie 1. Bestuur, functionarissen 1.1. Vergaderingen 1.2. Vorming, samenstelling en ontbinding van vertegenwoordigende lichamen 2.1. Kiesgerechtigden 2.2. Gemeenteraad 2.3. Provinciale Staten en Tweede Kamer 1.3. Burgemeester, secretariepersoneel 1.4. Overig personeel II. Middelen 1. Benodigdheden, gebouwen 2. Eigendom, bezit 2.1. Aankoop, schenking 2.2. Verkoop, verpachting 3. Financiën 3.1. Begrotingen 3.1.1. Begrotingen 3.1.2. Bijlagen bij de begrotingen 3.1.3. Journalen, grootboeken 3.2. Rekeningen 3.2.1. Rekeningen 3.2.2. Bijlagen bij de rekeningen 3.3. Financiële administratie 3.4. Geldleningen 4. Belastingen 4.1. Rijksbelastingen 4.1.1. Directe belastingen. College van zetters 4.1.2. Grondbelasting 4.1.3. Kadaster 4.1.4. Patentbelasting 4.2. Provinciale belasting 4.3. Gemeentelijke belastingen 4.3.1. Hoofdelijke omslag 4.3.2. Opcenten 4.3.3. Leges 4.3.4. Hondenbelasting 4.3.5. Schoolgeld 4.3.6. Straatbelasting lll. Burgerlijke stand en bevolking 1. Burgerlijke stand 1.1. Ambtenaar burgerlijke stand 1.2. Geboorte. Huwelijk. Overlijden 1.2.1. Geboorte 1.2.2. Huwelijk 1.2.3. Overlijden 2. Bevolkingsadministratie 2.1. Bevolkingsregisters 2.2. Vertrek.Vestiging. 2.3. Ingezetenschap
0010 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
95 2.4. Woningregisters 2.5. Bevolkingsstatistiek 2.6. Vreemdelingen lV. Openbare orde. Veiligheid. 1. Openbare orde 2. Alcoholgebruik 3. Brandbestrijding V. Volkshuisvesting Vl. Openbare gezondheid 1. Voedselvoorziening 2. Besmettelijke ziektenbestrijding 3. Begraafplaatsen. Lijkschouwing 4. Hinderwet 5. Diergeneeskundig toezicht Vll. Verkeer 1. Wegen 1.1. Onderhoud 1.2. Aanleg, verbetering 1.3. Zorg, toezicht 2. Verkeersmiddelen Vlll. Economische aangelegenheden 1. Economische verslagen 2. Landbouw 2.1. Landbouwverslagen 2.2. Veeteelt 2.3. Akkerbouw 3. Detailhandel 3.1. Broodverkoop, winkelnering 3.2. Distributie 3.2.1. Goederen 3.2.2. Levensmiddelenbedrijf 4. Jacht 5. Energie 6. Arbeid lX. Maatschappelijke zorg 1. Armenzorg 1.1. Verslagen 1.2. Financiële ondersteuning 1.3. Kerkelijke armenzorg 1.4. Algemeen armbestuur 1.4.1. Organisatie, bezit 1.4.2. Begrotingen, rekeningen 2. Ziekenzorg, hulpverlening X. Onderwijs 1. Lager Onderwijs 1.1. Verordeningen. Beschikkingen 1.2. Verslagen, statistieken 1.3. Leerlingen 1.4. Subsidiëring 1.5. Onderwijzend personeel 1.5.1. Benoemingen, instructies
96 • • • • • • • • • • • • • • • • •
0010 1.5.2. Bezoldiging 1.6. Schoolgebouwen 1.7. Onderwijscommissie 1.8. Vervolgonderwijs XI. Religie, jubilea Xll. Militaire zaken 1. Napoleontische oorlogen 2. Nationale militie 2.1. Inschrijving 2.2. Vrijstelling, verlof 2.3. Vergoedingen 3. Schutterij, landstorm en landweer 4. Vorderingen Xlll. Justitie XlV. Diversen 1. Stukken waarvan het verband met het archief niet gebleken is 2. Documentatie
