MKB-
financieringsbarometer
Q3 2014
2
MKB-Financieringsbarometer
Inhoud Omzetgroei- en verwachtingen
4
Medewerkersgroei- en verwachtingen
6
Financieringsbehoefte- en verwachtingen
7
Kennis over financieringsvormen en informatiebronnen
15
3
MKB-Financieringsbarometer
In samenwerking met onderzoeksbureau GfK brengt ABN AMRO de MKB-Financieringsbarometer uit. Met de barometer volgt ABN AMRO de ontwikkeling van het financieringssentiment binnen het Midden- en Kleinbedrijf (MKB). Per kwartaal worden de resultaten uit deze MKB-Financieringsbarometer gepubliceerd.
Voor het onderzoek wordt gebruik gemaakt van een online panel van MKB-bedrijven. Deze bedrijven worden gevraagd naar hun omzet- en medewerkersgroei het afgelopen jaar en de verwachting voor het komende jaar. Naar hun financieringsbehoefte het afgelopen jaar, hun verwachting in de toekomst en de inschatting van hun kans op de gewenste financiering. Tot slot wordt gevraagd naar hun kennis over verschillende financieringsvormen en de behoefte aan meer informatie hierover. Deze rapportage bevat de resultaten uit de eerste meting van de MKB-Financierings barometer van ABN AMRO in Q3 2014. Aan dit onderzoek hebben 400 bedrijven deelgenomen.
4
MKB-Financieringsbarometer
Omzetgroei- en verwachtingen Ruim 40% van de MKB-bedrijven is het afgelopen jaar in omzet gegroeid. Een gelijk percentage verwacht in de toekomst een omzetgroei te realiseren. 63% van de MKB-bedrijven, die de komende 12 maanden een omzetgroei verwachten, zijn in het afgelopen jaar ook in omzet gegroeid.
Omzetgroei MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Verleden
54
Toekomst
44
Procent Nee
0
5 41
15
20
Weet ik niet
41
40
60
80
100
Ja
Bij een onderverdeling in jaaromzet van het bedrijf, is te zien dat MKB-bedrijven met een omzet boven 1 miljoen euro optimistischer zijn over de verwachting van de omzetgroei het komende jaar.
Omzetgroei bedrijven met jaaromzet < 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
55
Toekomst
44
Procent Nee
0
5 40
16
20
Weet ik niet
40
40
60
80
100
80
100
Ja
Omzetgroei bedrijven met jaaromzet > 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
42
Toekomst
39
Procent
0
5
9
20 Nee
Weet ik niet
53
52
40
60 Ja
43% van de bedrijven heeft het afgelopen jaar een omzetgroei van meer dan 10% gekend. Voor het komende jaar zijn de verwachtingen iets voorzichtiger; 33% verwacht 10% of meer te groeien.
5
MKB-Financieringsbarometer
Omvang omzetgroei MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Verleden
27
Toekomst
29
Procent
30
38
0
20
Tussen 0-5%
15
15
40
Tussen 5-10%
28
18
60
80
Tussen 10-20%
100
Meer dan 20%
Als hierin weer een onderverdeling wordt gemaakt in jaaromzet van het bedrijf, is te zien dat grotere MKB-bedrijven gemiddeld minder hard zijn gegroeid en verwacht ook de meerderheid van deze bedrijven niet meer dan 5% te groeien in het komende jaar.
Omvang omzetgroei bedrijven met jaaromzet < 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
25
31
Toekomst
25
40
Procent
0
20
Tussen 0-5%
14
30
15
40
Tussen 5-10%
60
20
80
Tussen 10-20%
100
Meer dan 20%
Omvang omzetgroei bedrijven met jaaromzet > 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
35
Toekomst
51
Procent
0
Tussen 0-5%
29
19
28
20 Tussen 5-10%
40
17
17
60
Tussen 10-20%
80 Meer dan 20%
4
100
6
MKB-Financieringsbarometer
Medewerkersgroei- en verwachtingen De omzetgroei vertaald zich nog niet direct in meer werkgelegenheid. Voor het aantal medewerkers wordt nog geen substantiële groei verwacht.
Medewerkersgroei MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Verleden
94
Toekomst
88
Procent
6
5
0
Nee
20 Weet ik niet
40
60
7
80
100
Ja
Slechts 5% van de MKB-bedrijven die zijn gegroeid het afgelopen jaar, is daarbij ook met meer dan 10 mensen gegroeid. Bedrijven die het komende jaar verwachten te groeien blijven voorzichtig in het aannemen van medewekers.
Omvang medewerkersgroei MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Verleden
45
34
Toekomst
45
38
Procent 1
0
20 2-3
40 4-10
16
12
60 10 of meer
80
Basis: alle MKB-bedrijven waar het aantal medewerkers de afgelopen 12 maanden is gegroeid
5
5
100
7
MKB-Financieringsbarometer
Financieringsbehoefte- en verwachtingen Lopende financiering 1 op de 5 bedrijven had langer dan een jaar geleden reeds een financiering lopen. Onder bedrijven met een jaaromzet tot 1 miljoen euro had 18% een financiering. Bij grotere MKB-bedrijven heeft 2 op de 5 al een financiering lopen. 6 geleden 94 met een lopende financiering langer dan een jaar MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Vóór oktober 2013 Procent Nee
79
0
1
20 Weet ik niet
40 Ja
60
20
80
100
8
MKB-Financieringsbarometer
Onderverdeling in jaaromzet Meting Q3 2014 Jaaromzet < 1 mln
81
Jaaromzet > 1 mln
57
Procent
0
Nee
1 18
2
20 Weet ik niet
40
41
60
80
100
Ja
Benodigde financiering De afgelopen 12 maanden heeft 8% van de MKB-bedrijven een (nieuwe) financiering nodig gehad. Een gelijk percentage verwacht ook komend jaar een financiering nodig te hebben. 49% van deze bedrijven heeft ook afgelopen jaar een financiering nodig gehad.
Benodigde financiering MKB-bedrijven Meting Q3 2014 Verleden
91
Toekomst
83
Procent
0
Nee
1 8
9
20 Weet ik niet
40
60
8
80
100
Ja
In de financieringsbehoefte zijn verschillen zichtbaar tussen het kleinbedrijf en grotere MKB-bedrijven. 7% van de kleinere bedrijven verwacht aankomend jaar financiering nodig te hebben. Bij grotere bedrijven verwacht 17% een financiering nodig te hebben.
Benodigde financiering bedrijven met jaaromzet < 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
92
Toekomst
84
Procent Nee
0
1 7
9
20 Weet ik niet
40 Ja
60
80
7
100
9
MKB-Financieringsbarometer
Benodigde financiering bedrijven met jaaromzet > 1 mln Meting Q3 2014 Verleden
76
Toekomst
71
Procent
0
Nee
5
19
12
20
40
Weet ik niet
60
17
80
100
Ja
Financieringshoogte De gemiddelde hoogte van een financiering die het afgelopen jaar nodig is geweest bedraagt 200.000 euro. Voor het komende jaar verwachten bedrijven een financiering nodig te hebben van gemiddeld 320.000 euro.
Gemiddelde bedrag financieringsbehoefte Meting Q3 2014 Verleden
22
Toekomst
4 23
Procent
0
32
2 7
16
20
11
40
5
6
19
60
Tot 10.000 euro
250.000 tot 500.000 euro
10.000 tot 50.000 euro
500.000 euro of meer
50.000 tot 100.000 euro
Weet ik niet
100.000 tot 250.000 euro
14
Basis: alle MKB-bedrijven die de komende 12 maanden verwachten financiering nodig te hebben
17
22
80
100
10
MKB-Financieringsbarometer
Financieringsdoel en gewenste vorm Herfinanciering/herstructurering van de balans is het afgelopen jaar de belangrijkst reden voor financiering. De financieringsvorm waarmee het merendeel van de bedrijven de investering heeft willen financieren is een bancaire lening, gevolgd door een rekening-courant krediet.
Financieringsdoel MKB-bedrijven afgelopen jaar Herfinanciering / herstructurering balans
22
Groei & uitbreiding
18
Bedrijfsmiddelen
17
Start bedrijf
14
Debiteuren
13
Productiekosten
11
Innovatie & ontwikkeling
2
Voorraad
2
Anders
1
Procent
Basis: alle MKB-bedrijven die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
5
0
10
15
20
25
Gewenste manier van financieren afgelopen jaar Bancaire lening
34
Rekening-courant krediet
28
Onderhandse lening
16
Lease
6
Leverancierskrediet
5
Bancaire lening met overheidsregeling
5
Informal investor(s)
1
Eigen middelen
1
Subsidie / overheidsfinanciering
1
Participatiemaatschappij
1
Crowdfunding
0
Debiteurenfinanciering
0
Kredietunie
0
Anders
2
Procent
0
Basis: alle MKB-bedrijven die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
5
10
15
20
25
30
35
Voor het kleinbedrijf is herfinanciering/herstructurering de belangrijkste reden voor een financiering geweest. Zij gebruikten financiering minder vaak voor groei & uitbreiding (9% tegenover 18% gemiddeld) Bij grotere bedrijven werd financiering met name voor groei & uitbreiding gebruikt (48% tegenover 18% gemiddeld).
11
MKB-Financieringsbarometer
Financieringsdoel bedrijven met jaaromzet < 1 mln Herfinanciering / herstructurering balans
28
Bedrijfsmiddelen
19
Start bedrijf
18
Productiekosten
14
Debiteuren
11
Groei & uitbreiding
9
Innovatie & ontwikkeling
1
Voorraad
0
Anders
0
Basis: alle MKB-bedrijven met een jaaromzet van < 1 mln die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
0
Procent
5
10
15
20
25
30
Financieringsdoel bedrijven met jaaromzet > 1 mln Groei & uitbreiding
48
Debiteuren
17
Bedrijfsmiddelen
14
Voorraad
7
Innovatie & ontwikkeling
4
Herfinanciering / herstructurering balans
3 1
Productiekosten Start bedrijf
0
Anders
6
Procent
Basis: alle MKB-bedrijven met een jaaromzet van > 1 mln die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Kleinere bedrijven kozen vaker voor een onderhandse lening. Grotere bedrijven gaven met name de voorkeur aan een bancaire lening.
12
MKB-Financieringsbarometer
Gewenste manier van financieren bedrijven met jaaromzet < 1 mln Bancaire lening
31
Rekening-courant krediet
30
Onderhandse lening
21
Leverancierskrediet
7
Bancaire lening met overheidsregeling
5
Lease
4
Eigen middelen
1
Informal investor(s)
0
Subsidie / overheidsfinanciering
0
Participatiemaatschappij
0
Crowdfunding
0
Debiteurenfinanciering
0
Kredietunie
0
Anders
1
Procent
Basis: alle MKB-bedrijven met een jaaromzet van < 1 mln die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
5
0
10
15
20
25
30
35
Gewenste manier van financieren bedrijven met jaaromzet > 1 mln Bancaire lening
46
Rekening-courant krediet
21
Lease
14
Bancaire lening met overheidsregeling
6
Informal investor(s)
5
Subsidie / overheidsfinanciering
3
Participatiemaatschappij
2
Crowdfunding
1
Debiteurenfinanciering
1
Kredietunie
1
Onderhandse lening
0
Leverancierskrediet
0
Eigen middelen
0
Anders
0
Procent
0
Basis: alle MKB-bedrijven met een jaaromzet van > 1 mln die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Komende jaar is, in tegenstelling tot afgelopen jaar, de meest voorkomende reden voor financiering bij MKB-bedrijven groei & uitbreiding. Op de tweede plek staan debiteuren. De vorm waarmee het merendeel van de bedrijven de verwachte investering wil financieren is met behulp van een rekening-courant krediet, gevolgd door een bancaire lening. Bedrijven verwachten ook vaker te gaan leasen, eigen middelen in te zetten en/of een participatiemaatschappij te laten investeren.
13
MKB-Financieringsbarometer
Financieringsdoel MKB-bedrijven komend jaar Groei & uitbreiding
28
Debiteuren
13
Bedrijfsmiddelen
12
Herfinanciering / herstructurering balans
11
Onroerend goed
10
Productiekosten
9
Innovatie & ontwikkeling
6
Voorraad
3
Bedrijfsovername
1
Start bedrijf
0
Goodwill
0
Internationalisering
0
Anders
7
Procent
Basis: alle MKB-bedrijven die de komende 12 maanden verwachten een financiering nodig te hebben
5
0
10
15
20
25
30
Gewenste manier van financieren komend jaar Rekening-courant krediet
22
Bancaire lening
21
Onderhandse lening
21
Lease
13
Eigen middelen
7
Participatiemaatschappij
6
Debiteurenfinanciering
3
Werkkapitaaloptimalisatie
1
Subsidie / overheidsfinanciering
1
Voorraadfinanciering
1
Anders
4
Procent
0
Basis: alle MKB-bedrijven die de komende 12 maanden verwachten een financiering nodig te hebben
5
10
15
20
25
14
MKB-Financieringsbarometer
Realisatie op de gewenste manier Het afgelopen jaar heeft het merendeel van de bedrijven de beoogde financiering ook op de gewenste manier gekregen. Ruim 65% verwacht dat het gaat lukken om komend jaar de financiering op de gewenste manier te krijgen.
Realisatie financiering op de gewenste manier Meting Q3 2014 Verleden
25
Toekomst
10
0 Nee
1
Basis: alle MKB-bedrijven die de afgelopen 12 maanden een financiering nodig hadden
74
24
Basis: alle MKB-bedrijven die de komende 12 maanden verwachten een financiering nodig te hebben
66
20 Weet ik niet
40 Ja
60
80
100
15
MKB-Financieringsbarometer
Kennis over financieringsvormen en informatiebronnen Informatiebronnen Een veelgebruikte manier om meer informatie over bedrijfsfinancieringen te vergaren is internet. 66% van de bedrijven maakt hier gebruik van. De bank komt op de tweede plaats; bijna de helft van de bedrijven gebruikt dit als informatiebron voor bedrijfsfinancieringen. De meerderheid geeft aan geen peers hiervoor te raadplegen. Grotere bedrijven informeren ook minder vaak bij peers, dan kleinere bedrijven.
16
MKB-Financieringsbarometer
Informatiebron financiering MKB-bedrijven Internet
66 21
Bank
48
Andere ondernemers
39
Vrienden
18
Overige media
10
Mond tot mond reclame
10
46
Peers niet geraadpleegd Peers wel geraadpleegd
1 11
Anders 0
Procent
54
10
20
30
40
50
60
70
80
Informatiebron financiering bedrijven met jaaromzet < 1 mln
Internet
67 21
Bank
46
Andere ondernemers
39
Vrienden
19
Mond tot mond reclame
10
47
Peers niet geraadpleegd
10
Overige media
Peers wel geraadpleegd
1 11
Anders Procent
0
53
10
20
30
40
50
60
70
80
17
MKB-Financieringsbarometer
Informatiebron financiering bedrijven met jaaromzet > 1 mln Bank
67 21
Internet
55
Andere ondernemers
34 38
Vrienden
13
Overige media
10
Mond tot mond reclame
62
Peers niet geraadpleegd
4
Peers wel geraadpleegd
1 Anders Procent
12 0
10
20
30
40
50
60
70
80
18
MKB-Financieringsbarometer
Kennisniveau Over rekening-courant krediet en bancaire lening hebben de meeste bedrijven redelijk wat kennis in huis. 57% geeft aan redelijk wat tot veel over deze vorm van financieren te weten. Bancaire lening volgt met 56%. Over Qredits en kredietunies weten de meeste bedrijven niets tot een beetje. Grotere MKB-bedrijven geven relatief vaker aan op de hoogte te zijn van de verschillende financieringsvormen.
Kennis over financieringsvormen MKB-bedrijven Rekening-courant krediet
16
27
Bancaire lening
17
27
Onderhandse lening
33
Leverancierskrediet
31
Lease
18
Debiteurenfinanciering
38
Crowdfunding
23
Voorraadfinanciering
43
Informal investors
61
Overheidsregelingen
34
Kredietunies
79
Qredits
77
Procent Niets
0 Een beetje
31
26
34
22
28
25
33
14
23
39
14
31
12
31
10
21
48
21 31
8 19
7
25 43
9 18 14 15
20 Redelijk wat
40
60
80
5 5 5 2 7 1 100
Veel
50% van de MKB-bedrijven weet niet dat banken ook een rol kunnen spelen bij het vinden van een andere kredietvorm dan bancair krediet.
abnamro.nl/verdermetfinancieren