Milieumeerjarenplan

Milieumeerjarenplan 2014-2016 Uitgangspunten milieu ten behoeve van bedrijfsvoering Wageningen UR

Facilitair Bedrijf

DATUM

30 april 2014 AUTEUR

Veiligheid en Milieu VERSIE

1.0 STATUS

verstuurd bg 20140430

Wageningen UR (University & Research centre)

For quality of life

Inhoudsopgave

1

Inleiding

4

2

Milieubeleid en milieudoelstellingen van Wageningen UR

5

3

Verwachte resultaten en planning 2014-2016

8

Bijlage 1. Begrippenlijst

12

Bijlage 2. Het wettelijk kader met betrekking tot milieu voor Wageningen UR

13

Bijlage 3. ‘Show it! Invulling duurzaamheid 2013 en 2014

20

Bijlage 4. Extra milieubeleid, milieudoelstellingen en resultaten organisatieonderdelen 21

Pagina 3 van 26


1

For quality of life

Inleiding

Voor u ligt het milieumeerjarenplan 2014-2016 van Wageningen University en Research Centre (Wageningen UR). In dit plan wordt aangegeven welke milieugerelateerde onderwerpen de komende jaren de aandacht hebben binnen Wageningen UR. Wageningen UR heeft gebouwen op verschillende locaties in Nederland. Voor de activiteiten die Wageningen UR uitvoert op deze locaties zijn milieuvergunningen noodzakelijk. De vergunningen zijn zo veel mogelijk geclusterd per locatie/complex. In de grote (complex) milieuvergunningen zijn voorschriften opgenomen ten aanzien van het milieumeerjarenplan. Voor de complexvergunning van Wageningen Campus is deze als volgt geformuleerd: ‘Jaarlijks wordt uiterlijk voor 1 mei een milieujaarplan voor het lopende kalenderjaar ingediend ter kennisneming aan het bevoegd gezag. In het milieujaarplan worden gegevens opgenomen over de in het lopende kalenderjaar geplande milieudoelstellingen, acties, milieumaatregelen, onderzoeken en activiteiten - met inbegrip van het project WUR-profit - die worden getroffen en gericht zijn op het verder terugdringen van de door de inrichting veroorzaakte milieubelasting. In het jaarplan dienen tevens de lange termijn doelstellingen voor de komende jaren te worden opgenomen. Bij het formuleren van nieuwe doelstellingen geldt als uitgangspunt de Best Beschikbare Technieken (BBT). In het jaarplan worden toekomstig te verwachten veranderingen in de bedrijfsvoering in het daarop volgende verslagjaar, die (kunnen) leiden tot een wijziging van de milieuvergunning situatie, opgenomen.’ Wageningen UR heeft er voor gekozen om in het milieumeerjarenplan de milieugegevens op corporate niveau te formuleren. Aanvullende gegevens per organisatieonderdeel worden geformuleerd in bijlage 4. Leeswijzer In dit milieumeerjarenplan 2014-2016 wordt het milieubeleid alsook de bijbehorende doelstellingen verwoord (hoofdstuk 2) en de planning van de verschillende milieuonderwerpen toegelicht (hoofdstuk 3). NB: Jaarlijks brengt Wageningen UR naast een milieumeerjarenplan voor de komende drie jaren, ook een milieujaarverslag van het afgelopen jaar uit. Op deze wijze geeft Wageningen UR volledig inzicht in haar activiteiten op het gebied van milieu.

Pagina 4 van 26


2

For quality of life

Milieubeleid en milieudoelstellingen van Wageningen UR

Wageningen UR neemt haar verantwoordelijkheid voor de bedrijfsactiviteiten op milieugebied. Het milieubeleid van Wageningen UR richt zich op: 1.

het minimaal voldoen aan de vigerende weten regelgeving. Het wettelijk kader waaraan Wageningen UR wil en moet voldoen is samengevat in bijlage 2;

2.

de geformuleerde duurzaamheidsambitie. Naast het wettelijk kader heeft Wageningen UR een duurzaamheidsambitie geformuleerd. Zo is er voor gekozen om ‘voorloper’ te zijn ten aanzien van haar bedrijfsvoering. Dit betekent dat Wageningen UR duurzaamheid integraal oppakt in haar bedrijfsvoering, dit uitdraagt naar buiten en dat duurzaamheid een vanzelfsprekend onderdeel is van de besluitvorming. Deze ambitie van Wageningen UR sluit aan bij haar missie van onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. Logischerwijs is milieu een belangrijke pijler in deze ambitie.

Uit het milieubeleid volgen de volgende milieudoelstellingen voor Wageningen UR: 1.

voldoen aan de voorschriften van de milieuvergunningen;

2.

uitvoering geven aan het ‘Show it!, Invulling duurzaamheid Wageningen UR 2013 en 2014’.

Ad 1. Voldoen aan de voorschriften van de milieuvergunningen De milieuvergunningen voor Wageningen UR zijn vergund door de bevoegd gezagen (lees: gemeenten) per complex. Voor Wageningen UR zijn de volgende milieuvergunningen (Wm-vergunningen) verleend: 

Wageningen Campus



De Dreijen Wageningen



WUR-complex Lelystad



CVI Houtribweg Lelystad

Daarnaast zijn de overige milieuvergunningen geclusterd in: 

Wageningen overig



Overige locaties

Wageningen UR bestaat uit verschillende kenniseenheden en onderdelen (zie figuur 1).

Figuur 1. Organigram Wageningen UR Pagina 5 van 26


For quality of life

Aanvullend op het organigram dient te worden vermeld dat Energy & Exploitation Lelystad (E&EL) vanaf 2013 deel uitmaakt van Wageningen UR als apart organisatieonderdeel (rechterkolom). De verschillende organisatieonderdelen zijn verspreid over 28 verschillende locaties en geclusterd in complexen waarvoor milieuvergunningen zijn verleend (zie tabel 1). Tabel 1. Overzicht van de organisatieonderdelen die vallen onder de verschillende (complex)milieuvergunningen per 1 januari 2014 Wageningen

De Dreijen

WURcomplex

CVI

Wageningen

Overige

Campus

Wageningen

Lelystad

Houtribweg

overig

Locaties

Lelystad Agrotechnology & Food Sciences Group

X

X

(AFSG) Animal Sciences Group (ASG)

X

X

X1

X

Environmental Sciences Groep

X9

X

(ESG) Energy & Exploitation unit

X

Lelystad (E&EL) Plant Sciences Group (PSG)

X

X1

X

Social Sciences

X2

Group (SSG)

X3

Institute for Marine Resources and

X4

Ecosystem Studies (IMARES) RIKILT

X

Facilitair Bedrijf (FB)

X

Concernstaf+

X

X

X

X5

X6

X7

X8

(CS+)10 1.

Proeflocaties

2.

De Leeuwenborch

3.

LEI Den Haag en andere locaties

4.

IJmuiden, Yerseke, Den Helder, Texel

5.

Sports Centre De Bongerd, Botanische Tuin Belmonte, Industrieweg 34

6.

Schoutenhoef

7.

De Aula, Achter de Aula, studentenhuisvesting in Wageningen (Haarweg en Stadsbrink)

8.

Studentenhuisvesting in Ede (vml. Kazernes) en Bennekom (Beringhem)

9.

Sinderhoeve (Renkum)

10.

De Concernstaf (CS), Wageningen International (WI) en Wageningen Academy (WA) behoren gezamenlijk tot CS+.

Ad 2. Uitvoering geven aan het ‘Show it!, Invulling duurzaamheid Wageningen UR 2013 en 2014’ Duurzaamheid/Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een belangrijke pijler in het primaire proces van onderzoek en onderwijs. Maar hoe duurzaam is Wageningen UR nu eigenlijk echt in haar primaire proces en bedrijfsvoering? Uit onderzoek van PricewaterhouseCoopers (PwC) in 2008 bleek dat duurzaamheid binnen Wageningen UR zeker aanwezig is, maar binnen het primaire proces van onderwijs en onderzoek verder ontwikkeld bleek dan binnen de bedrijfsvoering. Vervolgens is Wageningen UR aan de slag gegaan om te komen tot een meer duurzame bedrijfsvoering. In 2009 heeft de Raad van Bestuur/Concernraad, zich uitgesproken over de duurzaamheidsambitie 'Voorlopen' voor de bedrijfsvoering. Na vaststelling van het ambitieniveau is een plan van aanpak ‘Versneld naar een duurzamer bedrijfsvoering’ opgesteld. In dit plan is beschreven wat op korte en op lange termijn nodig is om dit ambitieniveau te bereiken. Zo lag de focus op korte termijn op het realiseren van verschillende acties. Op lange termijn ligt de nadruk op het borgen van deze acties door het veranderen van de organisatie en de houding van de medewerkers, alsook op het proces dat Pagina 6 van 26


For quality of life

daarvoor nodig is. De periode 2010-2012 heeft in het teken gestaan van het uitvoeren van het plan van aanpak. De resultaten eind 2012 gaven aanleiding om de Plan, Do, Check, Act (PDCA-)cyclus naar een duurzamer bedrijfsvoering af te sluiten en de regie bij het Facilitair Bedrijf (FB) en Corporate Human Resource Management (c-HRM) neer te leggen. In 2013 werd vervolg gegeven aan duurzaamheid binnen het Wageningen UR onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. In het plan ‘Show it!, Invulling duurzaamheid Wageningen UR 2013 en 2014’ is geformuleerd hoe Wageningen UR eenduidig en transparant gaat communiceren over duurzaamheid/MVO. De aandacht in 2014, zie bijlage 3, zal uitgaan naar: 

herijken ambitie ‘voorlopen';



verbinden onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering;



creëren bewustwording.

Pagina 7 van 26


3

For quality of life

Verwachte resultaten en planning 2014-2016

De verwachte resultaten en planning van milieugerelateerde onderwerpen zijn onder te verdelen in: A. Vergunningvoorschriften B. Milieubeleidsvelden C. Wijzigingen vergunningen D. Organisatie E. Klachten en incidenten 3A

Vergunningvoorschriften

De voorschriften die zijn opgesteld in de milieuvergunningen gelden voor de verschillende activiteiten die de organisatieonderdelen van Wageningen UR uitvoeren. De geldende voorschriften voor de verschillende organisatieonderdelen zijn weergegeven in tabel 2. Tabel 2. De geldende voorschriften voor de verschillende organisatieonderdelen Systemen1

Milieu-

Chemicaliën

Energie- en

Calamiteiten-

Onderhoud,

logboek2

registratie3

waterregistratie4

plan5

keuringen, controles6

AFSG

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

FB

X

X

X

X

X

CS+

X

X

X

X

ASG

ISO 9001 ISO 17025

ESG

ISO 9001 ISO 14001 ISO 17025 ISO 26000

E&EL PSG

ISO 9001

SSG

ISO 9001

IMARES

ISO 9001 ISO 17025

RIKILT

ISO 17025 ISO 17043

1.

De organisatieonderdelen zijn zelf vrij om te bepalen in hoeverre een (milieu)kwaliteitssysteem wordt opgezet. Taken of processen ten aanzien van milieu zijn zo belegd en geborgd. Echter, organisatie-onderdelen die niet een (gecertificeerd) systeem bezitten, werken wel volgens de wettelijke richtlijnen. De eigen cultuur, wensen of verwachtingen van de eigen medewerkers, omwonenden of klanten kunnen bepalend zijn voor het wel of niet hebben van een (gecertificeerd) kwaliteitssysteem.

2.

Het milieulogboek ontsluit informatie over onderhoud, metingen, keuringen, controles en milieuonderzoeken. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande informatiebronnen zoals Gevaarlijke stoffen Registratie- & Opsporingssysteem (GROS), Energie, registratie, beheer en informatiesysteem (Erbis) en tekeningen in Planon.

3.

Chemicaliënregistratie moet plaatsvinden op alle locaties waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt. Grotendeels wordt hiervoor het GROS gebruikt.

4.

Registratie van water, gas/warmte- en elektriciteitsgebruik vindt plaats in Erbis.

5.

Jaarlijks worden de calamiteitenplannen van de gebouwen beoordeeld en desgewenst aangepast aan de actuele situatie. Het calamiteitenmanagementteam wordt betrokken bij de oefeningen ter plaatse.

6.

Periodieke controles en testen van de installaties worden uitgevoerd om emissie naar het milieu te bepalen en de veilige werking te garanderen. Voorbeelden hiervan zijn afvalwatercontroles, controle naar geuremissie, zuurkastcontroles, controles mestopslag, controles Nederlandse emissie richtlijn (NeR), en controles van gebouwgebonden installaties. Keuringsrapporten worden opgenomen in het milieulogboek.

Naast ‘het voldoen aan’ bovenstaande voorschriften zullen in 2014-2016 de volgende corporate resultaten worden behaald: 

Het volledig en actueel zijn van het milieulogboek.



Actuele rioleringstekeningen voor Wageningen Campus.



Het informatiesysteem GROS is aangepast aan de (reeds veranderde) regelgeving conform het GROS meerjarenplan.



Asbestbeleid Wageningen UR is gereed, resulterend in een asbestvolgsysteem.



Plan vervoersmanagement Wageningen UR is geformuleerd en vastgesteld. Pagina 8 van 26


3B

For quality of life

Milieubeleidsvelden

De reguliere werkzaamheden ten aanzien van bodem, lucht, (afval)water, energie, afval, geluid, milieugevaarlijke stoffen, vervoer, inkoop, duurzaam bouwen, biologische veiligheid en externe veiligheid zullen ook in 2014-2016 plaatsvinden. In 2014-2016 worden de volgende corporate resultaten behaald: Energie Wageningen UR heeft zich gecommitteerd aan de meerjarenafspraak energie 3. De verplichtingen die hieruit volgen worden nagekomen door Wageningen UR en leiden tot de volgende resultaten: 

Het programma energiezorg wordt uitgevoerd en verder uitgebreid in 2013-2015.



Het energie-efficiencyplan 2013-2016 wordt uitgevoerd.



Het project duurzame energievoorziening Campus Noord wordt uitgewerkt en haalbare maatregelen uitgevoerd.



De energiestrategie 2013-2017 is vastgesteld in 2014 en wordt uitgevoerd in deze periode.



Incentive energie is uitgerold. Om de kenniseenheden inzicht te geven in hun energieverbruik en energiebesparing verder te stimuleren, zullen departementen zelf budgetverantwoordelijk gaan worden. Na het vastgestelde referentiejaar dragen de departementen hun eigen budgetverantwoordelijkheid. Het referentiejaar is reeds vastgesteld voor PSG (2011), ASG (2013) en ESG (2013) en voor SSG (2014) en AFSG (2016) zal dit nog worden vastgesteld.

Afval 

Tijdens de aanbesteding van 2013 zijn verbetersuggesties op het gebied van bedrijfsvoering, preventie en scheiding ingediend. Het zogenaamde ‘Waste Board’ zal in 2014 de suggesties toetsen op toepasbaarheid en haalbaarheid. Haalbare voorstellen zullen komende jaren worden uitgewerkt en toegepast.



Kritische prestatie-indicatoren (kpi’s) ten behoeve van het monitoren van de prestaties leveranciers en de communicatie met stakeholders over afvalprestaties is geformuleerd en vastgesteld.



De afvalvisie 2015-2018 voor Wageningen UR is geformuleerd en vastgesteld.

Geluid 

Ten behoeve van monitoring van de communicatie met stakeholders is onderzocht of er mogelijkheden zijn om kpi’s te formuleren voor geluid.



Vanwege nieuwbouw, onderhoudsvervanging en wijzigingen in onderzoek, vinden er regelmatig wijzigingen plaats aan de opgestelde geluidsbronnen. Dit heeft de permanente aandacht van betrokkenen. Het akoestisch model van Wageningen Campus wordt regelmatig geactualiseerd. Eens per jaar wordt in het milieujaarverslag inzicht gegeven in de wijzigingen, maatregelen en resultaten op het gebied van geluid.

Vervoer 

In overleg met de provincie en gemeente Wageningen zal in 2014 de Hoogwaardig Openbaar Vervoerlijn (HOV) over Wageningen Campus worden aangelegd met een extra halte ter hoogte van Forum en het toekomstige Campus Plaza. Deze duurzame HOV-bus rijdt op aardgas. De inschatting is dat dit het reizen van medewerkers en studenten met het openbaar vervoer zal continueren en stimuleren.



Voorts wordt er gewerkt aan verkenning en mogelijke realisatie van aantrekkelijke fietsroutes, onder meer naar station Ede-Wageningen.

Inkoop 

Inkoop rapporteert tweejaarlijks middels de monitor duurzaamheid, welke uitgevoerd wordt op aangeven van het ministerie.



Inkoop rapporteert jaarlijks intern middels de eigen duurzaamheidscan.

Pagina 9 van 26




For quality of life

Het duurzaamheidspanel als pilot wordt tot en met 2014 voor (grote) Wageningen UR brede inkooptrajecten ingezet. Begin 2015 wordt beoordeeld hoe de pilot is verlopen en wordt bepaald hoe Wageningen UR verder omgaat met het duurzaamheidspanel.

Duurzaam bouwen 

Bouwen heeft een direct effect op het milieu. De laatste jaren zijn enkele grote gebouwen aan de voorraad toegevoegd en zijn bestaande gebouwen gerenoveerd. Ook voor de komende jaren staat een aantal bouwactiviteiten op het programma, goed voor nog eens 15.000 m2 aan nuttige ruimte op Wageningen Campus. Door de concentratie op Wageningen Campus kunnen elders gelegen accommodaties worden afgestoten. Naar verwachting leidt dit tot een reductie van circa 20% van het totale gebouwoppervlak in 2014 ten opzichte van 2010.



Realisatie van het nieuwe gebouw Helix voor de Agrotechnology & Food Sciences Group, een duurzaam gebouw met een compacte bouwvorm, uitstekende isolatie, warmteterugwinning, betonkernactivering en aansluiting op de Warmte-Koude Opslag (WKO). Daarnaast wordt voor de elektriciteit van het gebouw gebruik gemaakt van windstroom die (virtueel) is opgewekt door onze eigen windmolens in Lelystad. Het gebouw heeft mede door deze duurzame maatregelen een GreenCalc-score van 520.

Flora en Fauna 

In 2014 is in verband met voorgenomen sloop van diverse gebouwen over de periode 2014-2016 een quickscan flora en fauna uitgevoerd. Tevens is er voor de directe omgeving een habitatgeschiktheidsbeoordeling uitgevoerd. Indien er negatieve effecten en overtredingen van de Flora- en faunawet optreden door deze sloopwerkzaamheden zal nader onderzoek worden uitgevoerd. Op basis hiervan zal worden aangegeven of een ontheffingsprocedure en/of mitigerende maatregelen moeten worden opgestart.

3C

Wijzigingen vergunningen

In de komende jaren zullen, naast de reguliere activiteiten, de volgende aanvragen door het Vergunningenloket worden verricht: Wageningen Campus 

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo-)milieuvergunning deelrevisie geluid Wageningen Campus (gestart in 2013, afronden in 2014).



Waterwet revisie lozingen Wageningen Campus (2014).

Lelystad WURcomplex 

Verkennen van de noodzaak voor een revisie Wabo-milieuvergunning WUR-complex Lelystad, inclusief lozingsvergunning (voornamelijk Wet verontreiniging oppervlaktewateren (Wvo-) vergunning).

Lelystad overig 

Revisie Wabo-milieuvergunning CVI Houtribweg 39 (2014-2015).

De Dreijen Wageningen/Wageningen overig 

Actualiseren vergunningenbestand naar aanleiding van verhuisbewegingen afgelopen jaren.

Nederland overig   

Aanvraag vergunning ten behoeve van nieuwbouw Dairy Campus in Goutum (start verwacht 1e helft 2014). Aanvraag revisie Wm-vergunning en Waterwet in verband met nieuwbouw Imares Yerseke (gestart in 3e kwartaal van 2013), Aanvraag ontheffing van Besluit huisvesting (meerdere locaties van ASG). Dit is echter afhankelijk van de besluitvorming van het ministerie Infrastructuur en Milieu (verwacht in 1e helft 2014).

Pagina 10 van 26


3D

For quality of life

Organisatie

Wageningen UR wil minimaal voldoen aan de vigerende weten regelgeving. Ook in 2014-2016 zal Wageningen UR verdere stappen zetten in het compliant zijn ten aanzien van weten regelgeving. Sinds 2010 heeft Wageningen UR het Vergunningenloket. Dit loket functioneert als aanspreekpunt voor alle medewerkers en studenten van Wageningen UR voor weten regelgeving en is ook aanspreekpunt voor de verschillende bevoegd gezagen. Met het inrichten van het Vergunningenloket is nu overzicht verkregen in alle vergunningen die Wageningen UR heeft. Daardoor heeft Wageningen UR nu op corporate niveau inzicht in de risico’s en de vergunningvoorschriften. In verschillende mandaten binnen Wageningen UR is vastgelegd dat de organisatieonderdelen zelf verantwoordelijk zijn voor het actueel houden van de vergunningen en naleving van de voorschriften. Hierin zijn de organisatieonderdelen afhankelijk van elkaar en moeten ze op elkaar kunnen vertrouwen omdat milieuvergunningen niet op organisatieonderdeel, maar op complexniveau worden verleend. In het overleg met de verschillende kwaliteit-, arbo- en milieu (KAM-)secties van de verschillende organisatieonderdelen is afgestemd dat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid ligt ten aanzien van de controle op naleving van de vergunningvoorschriften. De jaren 2014-2016 zullen in het teken staan van het verder uitwerken en vorm geven van de zogenaamde ‘interne auditing’ en het opstellen en uitrollen van een compliance check binnen Wageningen UR. De interne auditing zal worden ingebed in de organisatie volgens de CHECK-activiteit in de cirkel van Deming (Plan > Do > Check > Act). De cirkel van Deming gaat over procesbesturing. Door het proces te beheren, probeert men een optimaal resultaat te bewerkstelligen. Deming stelt dat voor elk proces sprake moet zijn van een cyclus voor procesbeheersing. De cirkel van Deming is gebaseerd op de samenwerking met Walter A. Shewhart die gezien wordt als één van de grondleggers van Total Quality Management. W. Edwards Deming (1900- 1993) is bekend om de Plan-Do-Check-Act-cyclus, afgekort als PDCA-cyclus en meer bekend als de Deming-cirkel. - Plan De planningsfase. Bedenk welke producten of diensten geleverd zullen gaan worden, en op welke wijze. De doelstellingen voor het proces worden SMART gedefinieerd. Duidelijk moet worden wat de resultaten van het proces moeten zijn. Daarnaast is er aandacht voor de randvoorwaarden (beschikbaarheid middelen) en de belangen van de betrokkenen. - Do Voer uit wat er in Plan bedacht is (zorgvuldig samenwerken) en meet de resultaten. - Check Ga geregeld na of dat wat er in Plan bedacht is ook daadwerkelijk in Do heeft plaatsgevonden. Als dat niet het geval is, onderzoek dan waar dat door komt (bijvoorbeeld: te ambitieuze doelen, te weinig of verkeerd personeel, meer cliënten en op andere tijden dan verwacht, veranderde wensen van cliënten). De bereikte resultaten worden vergeleken met de doelstellingen. - Act Doe iets met de constateringen uit Check. Het is niet zinvol om alleen maar te constateren dat iets niet is gegaan zoals gedacht, zonder daarbij na te gaan of en hoe dat in de toekomst vermeden kan worden. Dat betekent dat er wijzigingen in Plan (ofwel in het organiseren) aangebracht moeten worden. Acties worden uitgezet om de resultaten te verbeteren.

3E

Klachten en incidenten

Klachten en incidenten worden centraal geregistreerd, inclusief de probleemanalyse, opvolging en verminderen/voorkomen van de directe gevolgen. Hierdoor kan Wageningen UR:     

acties formuleren ter voorkoming van herhaling; intern en extern rapporteren; inzicht verkrijgen op organisatieonderdeel en op corporate niveau archiveren; melden bij en informeren van het bevoegd gezag.

Klachten en incidenten met betrekking tot milieu worden vermeld in de jaarlijkse milieuverslagen.

Pagina 11 van 26


For quality of life

Bijlage 1. Begrippenlijst Organisatie AFSG

Agrotechnology & Food Sciences Group

ASG

Animal Sciences Group

CS+

Concernstaf inclusief Wageningen Academy en WI

CVI

Centraal Veterinair Instituut

E&EL

Energy & Exploitation unit Lelystad

ESG

Environmental Sciences Group

FB

Facilitair Bedrijf

IMARES

Institute for Marine Resources and Ecosystem Studies

PSG

Plant Sciences Group

RIKILT

RIKILT - Instituut voor Voedselveiligheid

SSG

Social Sciences Group

Wageningen UR

Wageningen University & Research centre

WA

Wageningen Academy

WI

Wageningen International

Begrippen EEP

energie-efficiency plan

Erbis

Energie Registratie, Beheer en InformatieSysteem, het energie managementsysteem

GROS

Gevaarlijke stoffen Registratie & Opsporingsysteem

HOV

Hoogwaardig Openbaar Vervoerlijn

KAM

Kwaliteit, Arbo en Milieu

MVO

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

PDCA

Plan, Do, Check, Act

Wabo

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

WKO

Warmte/Koude Opslag

Wm

Wet milieubeheer

Pagina 12 van 26


For quality of life

Bijlage 2. Het wettelijk kader met betrekking tot milieu voor Wageningen UR

Internationaal Bestuursrecht

Strafrecht

Ruimtelijke ordening Milieu

Milieu wettelijk kader Niet uitputtend, december 2013 Wetten besluiten Algemene wet bestuursrecht (Awb) Wet algemene bepalingen Besluit omgevingsrecht omgevingsrecht (Wabo) (Bor) Wet op de economische delicten Wetboek van Strafrecht Wet ruimtelijke ordening div. besluiten (Wro) Wet milieubeheer (Wm) Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim / Activiteitenbesluit)

regelingen

overig

Regeling omgevingsrecht (Mor)

div. regelingen

Bestemmingsplannen (gemeente/provincie)

Regeling algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Rarim)

Besluit milieueffectrapportage 1994 (Besluit MER) Nationale, provinciale, gemeentelijke milieubeleidsplannen, verordeningen en programma's Richtlijn 96/61/EG inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging; gecodificeerd 2008/1/EG (IPPC-richtlijn) Richtlijn milieuaansprakelijkheid (2004/35/EG) Geluid

Wet geluidhinder (Wgh) Besluit geluidhinder Besluit omgevingslawaai

Regeling omgevingslawaai Regeling geluidemissie buitenmaterieel Handleiding meten en rekenen industrielawaai Pagina 13 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Afval

Internationaal Kaderrichtlijn afvalstoffen 2006/12/EG Richtlijn 91/689/EEG betreffende gevaarlijke afvalstoffen

Wetten

besluiten

Europese afvalstoffenlijst (Eural)

regelingen Regeling Europese afvalstoffenlijst

overig

Regeling integrale tekst Afvalstoffenlijst Landelijk afvalbeheerplan 2009-2021 (LAP) Besluit inzamelen afvalstoffen

Regeling inzamelaars, vervoerders, handelaars en bemiddelaars van afvalstoffen (RIA)

Besluit melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen (BSSA) Regeling scheiden en gescheiden houden van gevaarlijke afvalstoffen Gescheiden Inzameling Bedrijfsafval (GIBA) Handreiking "Wegen naar preventie bij bedrijven" Asbest

Arbeidsomstandigheden besluit Productenregeling en besluit asbest Asbestverwijderingsbesluit asbest

Water(kwaliteit)

Kaderrichtlijn Water (Richtlijn nr.2000/60/EG) Waterwet (Wtw)

Waterbesluit (WaB) Besluit kwaliteitseisen en monitoring water Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim / Activiteitenbesluit)


Pagina 14 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Internationaal Bodem

Wetten Wet Bodembescheming (Wbb) Interimwet bodemsanering

besluiten

regelingen

Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim / Activiteitenbesluit)


Besluit Bodemkwaliteit

Regeling Bodemkwaliteit

overig

Nederlandse richtlijn bodembescherming (NRB) AS6700/6701 (ter vervanging van CUR/PBV aanbeveling 44) CUR/PBV aanbeveling 51 (bedrijfsriolering) Lucht

Kaderrichtlijn luchtkwaliteit 96/62/EG Wet inzake de luchtverontreiniging Besluit niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen) (Bnibm)

Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen) (Rnibm)

Besluit emissie-eisen stookinstallaties milieubeheer A (BEES-A) Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim / Activiteitenbesluit)

Opm. BEES-A vervalt per 01-01-2016. Regeling algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Rarim) Regeling beoordeling luchtkwaliteit Nationaal Samenwerkingsprogram-ma Luchtkwaliteit (NSL) Nederlands Emmissie Richtlijn Lucht (NeR)

Pagina 15 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Energie

Gevaarlijke stoffen

Internationaal EPBD

Wetten Electriciteitswet, Gaswet

besluiten Bouwbesluit 2012

regelingen AMvB Bodemenergie

Wet vervoer gevaarlijke stoffen

Besluit vervoer gevaarlijke stoffen

Regeling vervoer gevaarlijke stoffen

overig Meerjarenafspraak Universiteiten (MJA3) Energie Efficienty Plan (EEP)

Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen (REACH) EC 1907/2006 Globally harmonised system (VN-GHS) EU-GHS Accord Européen relatif au transport international des marchandises dangereuses par route (ADR)

Regeling veiligheidsadviseur vervoer gevaarlijke stoffen

Zie ook 'Opslag' (PGS richtlijnen) Stoffenrichtlijn (67/548/EEG) en Preparatenrichtlijn (99/45/EG) Verordening (EG) nr. 1005/2009 betreffende ozonlaag afbrekende stoffen (PbEU L 286)

Besluit verpakking en aanduiding milieugevaarlijke stoffen en preparaten Uitvoeringsbesluit EGverordening ozonlaagafbrekende stoffen Besluit gefluoreerde broeikasgassen Wms 2007

Regeling gefluoreerde broeikasgassen en gereguleerde stoffen koelinstallaties Regeling gefluoreerde broeikasgassen brandbeveiligingssystemen

Regeling verwijdering PCB’s

Pagina 16 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Internationaal Inkopen / bezit chemicaliën

Verordening 3677/90/EEG houdende maatregelen om te voorkomen dat bepaalde stoffen worden misbruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen (precursoren) Verdrag chemische wapens

Wetten Geneesmiddelenwet

besluiten Besluit geneesmiddelenwet

regelingen Regeling geneesmiddelenwet

Diergeneesmiddelenwet Wet op de accijns Opiumwet

Diergeneesmiddelenbesluit

Diergeneesmiddelenregeling

Opiumwetbesluit

Uitvoeringsregeling Opiumwet

overig

Wet voorkoming misbruik chemicaliën (Wvmc)

Uitvoeringswet verdrag chemische wapens

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens

Opslag

Publicatiereeks Gevaarlijke stoffen, nrs 7, 8, 13, 15, 25, 28, 30, 33.

Veiligheid

Woningwet (Ww)

Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit) Bouwbesluit

Regeling Bouwbesluit 2012

Gemeentelijke bouwverordening

Besluit Informatie inzake rampen en zware ongevallen (BIRO)

Stoomwet

Besluit risico’s zware ongevallen (BRZO’99) Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI) Warenwetbesluit drukapparatuur

Regeling externe veiligheid (REVI) Warenwetregeling drukapparatuur

ATmosphère Explosible 1999/92/EG (ATEX 137) ATmosphère Explosible 94/9/EG richtlijn (ATEX 95) Natuur

Flora en Faunawet (Ffw) Natuurbeschermingswet 1998 (Nb-wet 1998)

Pagina 17 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Internationaal

Wetten

Landbouw

besluiten Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim / Activiteitenbesluit)

Meststoffenwet Wet ammoniak en veehouderij (Wamv)

regelingen Regeling algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Rarim)

overig

Regeling ammoniak en veehouderij (Rav) Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderijen

Wet geurhinder en veehouderij (Wgv)

Richtlijn nr. 91/414/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 15 juli 1991 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen (PbEG L 230);

Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wg&b)

Regeling geurhinder en veehouderij (Rgv) Besluit aanwijzing voor productie te houden dieren Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden

Regeling gewasbeschermingsmiddelen en biociden

Besluit genetisch gemodificeerde organismen milieubeheer (Bggo)

Regeling genetisch gemodificeerde organismen milieubeheer (Rggo)

Richtlijn nr. 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 16 februari 1998 betreffende het op de markt brengen van biociden (PbEG L 123) GGO's

Richtlijn nr. 98/81/EG van de Raad van de Europese Unie van 26 oktober 1998 tot wijziging van Richtlijn 90/219/EEG inzake het ingeperkt gebruik van genetisch gemodificeerde microorganismen Richtlijn nr. 2001/18/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 12 maart 2001 inzake de doelbewuste introductie van genetisch gemodificeerde organismen in het milieu en tot intrekking van Richtlijn 90/220/EEG van de Raad (PbEG L 106);

Pagina 18 van 26


For quality of life

Vervolg bijlage 2. Milieu wettelijk kader Internationaal Wetten besluiten regelingen Straling Euratom richtlijnen Kernenergiewet (Kew) Besluit Stralingsbescher-ming Diverse regelingen NB wettelijk kader op gebied van Arbo, WOD, gebruik dierlijke bijproducten en in- en export zijn uitgesloten van dit overzicht.

overig

Pagina 19 van 26


For quality of life

Bijlage 3. ‘Show it! Invulling duurzaamheid 2013 en 2014 Zie separaat toegevoegd document

Pagina 20 van 26


For quality of life

Bijlage 4. Extra milieubeleid, milieudoelstellingen en resultaten organisatieonderdelen Naast corporate niveau, zijn er aanvullende resultaten behaald voor de organisatieonderdelen, zie tabel bijlage 5A en 5.1 en 5.2. Tabel bijlage 4. De aanvullende behaalde resultaten in 2013 per organisatieonderdeel. Milieu gerelateerde onderwerpen Vergunningvoorschriften Systemen

Milieu-logboek

Milieubeleidsvelden

Chemicaliën-

Energie- en

Calamiteiten-

Onderhoud,

registratie

Waterregistratie

plan

keuringen en

Water

Energie

Afval

Vervoer

Inkoop

Anders

2

3

4

5

6

7

controles ESG

1

4.1 ESG Tabel bijlage 5B. De aanvullende behaalde resultaten in 2013 van ESG nr

Milieu

Doelstelling

Resultaten/acties

Milieuvergunning

Milieuzorg en MVO: actueel en doeltreffend

Voor het MVO-beleid van de Environmental Sciences Group (ESG) is de zelfverklaring

Wageningen Campus

Bij beleidskeuzes wordt continue aandacht besteed aan de

in het kader van de richtlijn ‘ISO 26000 maatschappelijke verantwoordelijkheid van

duurzaamheidsaspecten (People, Planet & Profit). De

organisaties’ leidend. Met de in 2012 ondertekende zelfverklaring wil de directie van

zelfverklaring in het kader van maatschappelijke

ESG verankeren dat de impact van haar activiteiten op milieu en maatschappij

verantwoordelijkheid (ISO 26000) is hierbij richtinggevend.

transparant en ethisch verantwoord is.

MVO doelstellingen zijn o.a.:

De principes en thema’s beschreven in de richtlijn zijn belangrijke uitgangspunten voor



Bewustwording ESG-medewerkers ten aanzien van de

de besluitvorming binnen de ESG. Jaarlijks wordt beoordeeld of aan de richtlijn wordt

betrokkenheid van stakeholders, ethisch gedrag,

voldaan. De zelfverklaring (inclusief onderbouwing) is te vinden op het publicatie-

mensenrechten en de rol richting overheid.

platform van de NEN (www.nen.nl/publicatieplatform).

gerelateerd onderwerp 1

Systemen

 

Bij voorbereiding van internationale projecten wordt rekening gehouden met MVO-aspecten.

In het Strategisch Plan 2013-2017 van de ESG is maatschappelijke verantwoordelijk-

Activiteiten met betrekking tot duurzaamheid worden in de

heid een prominent thema. Doelstellingen zijn, als onderdeel van de interne kaderbrief

jaarplannen en begrotingen van ESG (teams,

ESG, vastgesteld door het managementteam. Actiepunten zijn opgenomen in de ESG-

leerstoelgroepen en ondersteunende afdelingen)

brede duurzaamheidsplanning.

opgenomen.  



Succesvolle interne en externe beoordelingen van de

In 2013 is vooral gewerkt aan het vergroten van de betrokkenheid van ESG-

gecertificeerde zorgsystemen ISO 9001 en ISO 14001.

medewerkers en andere stakeholders bij het MVO-beleid. Thema’s waren o.a. ethisch

Beoordeling door de directie ESG of het

gedrag, mensenrechten en de rol richting overheid. Gesignaleerd werd dat, hoewel

duurzaamheidsbeleid het beoogde effect heeft, door

ESG-medewerkers MVO in hun werk belangrijk vinden, zij niet precies weten wat het

middel van een in oktober 2013 uitgevoerde

MVO-beleid van ESG inhoudt. In november 2013 is gestart met een Masterclass ‘ISO

managementreview.

26000 zelfverklaring en communicatie'. Deze cursus geeft handvatten voor het

Plannen van aanpak worden geïmplementeerd zodat wordt

enthousiasmeren van de medewerkers voor MVO en hoe dit enthousiasme te Pagina 21 van 26


voldaan aan de richtlijn ISO 26000 ten aanzien van MVO.

For quality of life

gebruiken in de communicatie naar (externe) stakeholders. Dit traject wordt in 2014 voortgezet. De specifieke taken om het ISO 14001 milieuzorgsysteem draaiende te houden, zoals de milieuaspectenanalyse en het actualiseren van het register m.b.t. relevante milieuwet- en regelgeving, zijn uitgevoerd. Aandachtspunten voortkomend uit interne en externe audits zijn aangepakt, milieurapportages met betrekking tot energie, water, afval en printgedrag zijn opgesteld en een managementreview is uitgevoerd. In oktober/november 2013 is bij Alterra een externe audit uitgevoerd. De externe auditeurs constateerden enkele verbeterpunten, waaraan in 2014 wordt gewerkt. Met betrekking tot het milieubeleid zijn drie speerpunten aangewezen: 1.

kritisch omgaan met dienstreizen (in binnen- en buitenland);

2.

efficiënt omgaan met energie;

3.

papierverbruik verminderen.

Werken aan deze speerpunten draagt bij aan het streven naar een klimaatneutraler ESG. Dit is een continue proces waarvan de vorderingen zijn beschreven onder de punten 3. Energie, 5. Vervoer, 6. Inkoop en 7. Overig. 2

Water

Gelijkblijvend waterverbruik

Hoewel een stijging van het waterverbruik door intensiever gebruik van de gebouwen



Minimaal gelijkblijvend waterverbruik ten opzichte van het

te verwachten was, valt het verbruik van 2013 tegen. Na de flinke stijging van 2012

gemiddelde van de afgelopen vijf jaar (bij gelijkblijvende

(41,7% ten opzichte van 2011), is het waterverbruik fors verder gestegen (37,3% ten

omstandigheden).

opzichte van 2012).



Wageningen Campus

Monitoring (maandelijks) van het waterverbruik zodat bij afwijkingen maatregelen genomen kunnen worden.

Oorzaken van het hoge verbruik zijn: -

Het aantal medewerkers gehuisvest in de gebouwen is vergroot. Ook hebben de gebouwen een grotere aantrekkingskracht voor studenten en bezoekers. Het waterverbruik is hierdoor niet te vergelijken met het verbruik van voorgaande jaren.

-

2013 is het 1e ‘normale’ jaar na de verbouwingen van 2012. De gebouwen Lumen en Gaia stonden tijdens de verbouwing in de periode januari t/m april ‘leeg’, medewerkers zijn in die periode elders gehuisvest.

-

De bouwketen van nieuwbouw Orion was in 2012 en het eerste kwartaal van 2013 aangesloten op de drinkwatervoorziening van Atlas.

-

De hemelwatertank van Gaia (grijswater ten behoeve van toiletspoeling) heeft in de 1e helft van 2013 door technische problemen niet gewerkt. Het filter van de installatie raakte te snel verstopt. Hierdoor is in Gaia een groot deel van het jaar uitsluitend leidingwater verbruikt.

-

In Lumen werd meer water verbruikt door een slecht functionerend grijswatercircuit voor de bewatering van de binnentuinen. Het FB (V&H) zoekt naar een oplossing voor dit technische probleem.

In 2013 zijn in overeenstemming met de vergunningsvoorschriften in mei en in november afvalwateranalyses uitgevoerd. Hierbij zijn geen overschrijdingen geconstateerd. Pagina 22 van 26


3

Energie

For quality of life

Optimaal energiegebruik

Het energieteam beoordeelde in 2013 elk kwartaal het energieverbruik van de ESG-



Vermindering van het elektriciteits- en gasverbruik (per

gebouwen. Knelpunten en afwijkingen werden geanalyseerd en verwachtingen per

m2) met 2% ten opzichte van het gemiddelde van de

periode besproken. Het energieteam bestaat uit de energiecoördinator van het FB, de

afgelopen vijf jaar (bij gelijkblijvende omstandigheden).

technische gebouwbeheerder (FB Facility Services) en de KAM-adviseurs (ESG). De

Monitoring (maandelijks) van het energieverbruik zodat bij

energiecoördinator heeft maandelijks, door middel van het monitoringprogramma

afwijkingen maatregelen genomen kunnen worden.

Erbis, gevalideerde energiecijfers vrijgegeven. Op basis van deze gegevens zijn

Mogelijkheden voor energiebesparing worden onderzocht,

rapportages opgesteld.

 

Wageningen Campus

o.a. toepassen van de LED-verlichting. Hoewel het energieverbruik van de drie hoofdgebouwen van ESG binnen de perken bleef, is de doelstelling voor 2013 slechts ten dele gehaald: 

Het elektriciteitsverbruik is gestegen, 11,4% meer ten opzichte van 2012. Wel was het verbruik van 2013 ongeveer gelijk (-0,2%) aan het verbruik van het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar (2008-2012);



Het gasverbruik was 11,3% minder ten opzichte van 2012. Vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar was het juist meer: +4,3%. Als rekening wordt gehouden met de weersomstandigheden (door middel van een correctie voor graaddagen) is er een daling van -2,2%.

Gebruik en bezetting van de ESG-gebouwen is na de verbouwingen van 2011/2012 gewijzigd. 2013 is het 1e jaar met een ‘normaal’ verbruik. De verhuizing van de laboratoria van Gaia naar Lumen heeft een verschuiving in het elektriciteitsverbruik veroorzaakt. Gaia verbruikte in 2013 34,2% minder kWh vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar. In Lumen is het verbruik met 21,6% gestegen. Het gasverbruik laat een zelfde verloop zien. In Gaia werd -24,1% minder gas verbruikt, terwijl het gasverbruik in Lumen met 27,8% toenam. 4

Afval

Afvalpreventie en optimale afvalscheiding

Ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar is binnen de ESG -12,59%

In 2013 wordt gestreefd naar een reductie van 5% ten

minder afval afgevoerd. Vooral de hoeveelheid papier- en restafval is flink verminderd.

opzichte van het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar (bij

Wel nam het gevaarlijk afval en glasafval toe. Het gevaarlijk afval is gerelateerd aan

gelijkblijvende omstandigheden).

de activiteiten in de laboratoria. De hoeveelheid glasafval fluctueert per jaar. Een

Wageningen Campus

toename van deze afvalstroom is gunstig, dit kan betekenen dat de afvalscheiding Opties voor reductie zijn: 

 

verbeterd is (en er minder glas als restafval is afgevoerd).

Optimalisering van de afvalscheiding van de afvalstromen papier, karton, ICT-materiaal, glas, batterijen, gevaarlijk

Ook ten opzichte van 2012 is een reductie te zien: -9,26% (exclusief de incidentele

afval en plastic bekertjes.

afvalstromen ‘bouwen sloopafval’ en ‘overige metalen’ in verband met de

Mogelijkheden verbetering afvalscheiding ten aanzien van

verbouwingen van 2012). In onderstaande tabel zijn de afvalstromen opgenomen die

GFT/swill en plastic worden onderzocht.

zijn toe te schrijven aan de ESG. Het gaat hierbij om de hoeveelheden afval van de

Deelname aan het Wageningen UR brede Waste Board.

gebouwen Gaia, Lumen en een deel van Atlas. Voor Atlas is een verdeelsleutel toegepast: 2/3 ESG en 1/3 CS+. Het team KAM van ESG participeerde in 2013 in de Waste Board, het overleg tussen Pagina 23 van 26


For quality of life

vertegenwoordigers van Wageningen UR en de afvalinzamelaar. Doel van dit overleg is door samenwerking met andere organisatieonderdelen alle afvalstromen, wat betreft inzameling en transport, zo efficiënt mogelijk af te voeren. Binnen de Waste Board zijn de mogelijkheden verkend om ook GFT/swill en plastic op een efficiënte (milieubewuste) manier gescheiden in te zamelen. Ook werd een bijdrage geleverd aan het aanbestedingstraject ten behoeve van de contracten voor afvalverwijdering. De ingang van de nieuwe afvalcontracten (januari 2014) is voor ESG aanleiding om in 2014 stappen te nemen in het apart inzamelen van plastic en GFT-afval.

Afvalstromen (kg)

% +/2013*

(2013 t.o.v. 2012)

Gemiddelde 2008-2012

% +/(2013 t.o.v. gemiddeld)

Papierafval

32.045

36.676

- 12,63%

44.244

-27,57%

Restafval

55.365

63.649

-13,02%

60.318

-8,21%

Gevaarlijk afval

15.797

14.162

+11,54%

14.105

+12,00%

Glasafval

1.240

621

+99,68%

829

+49,58%

Subtotaal

104.447

115.108

-9,26%

119.496

-12,59%

Bouw- en

6.700

sloopafval Metalen (overig) Totaal *

2012

1.420 104.447

123.228

-15,24%

gebouw Atlas is in dit overzicht verdeeld onder ESG en CS+.

Pagina 24 van 26


5

Vervoer

For quality of life

Kritisch omgaan met dienstreizen (in binnen- en

ESG wil op een milieubewuste manier omgaan met dienstreizen, in binnen- en

buitenland).

buitenland. Richtlijnen zijn opgesteld, waarin vooral de keuzes worden benadrukt,

Doelstellingen zijn:

zoals: wel/niet vliegen, wel/niet openbaar vervoer, wel/geen gebruik maken van

Minimaal gelijkblijvend ten opzichte van voorgaande jaar.

videoconferencing. Concreet betekent dit dat:

Standaard CO2-compensatie van vliegreizen.



 

Bevorderen milieubewustzijn ten aanzien van dienstreizen in binnen- en buitenland Bij het boeken van vliegtickets wordt automatisch gecompenseerd voor CO2.

Wageningen Campus

‘communiceren op afstand’ door gebruik te maken van hulpmiddelen (zoals o.a. videoconferencing en skype) wordt gestimuleerd;



over korte afstanden binnen Europa (tot ca. 750 km), indien mogelijk, met de trein wordt gereisd.

Omdat reizen per vliegtuig vanwege de veelal internationale projecten noodzakelijk is (en blijft), werd vanaf 1 januari 2011 voor vliegreizen standaard CO 2-compensatie toegepast. In 2013 heeft de ESG 2.590 ton CO2 gecompenseerd (2.551 ton CO2 in 2012, 2.618 ton CO2 in 2011) bij de Climate Neutral Group. De totale kosten waren € 36.104,20. 6

Inkoop

Duurzaam inkopen

Om het thema duurzaam inkopen bij projectleiders onder de aandacht te brengen is

Bewust duurzame inkoop (ten behoeve van bedrijfsvoering en

duurzaam inkopen één van de aandachtspunten van de milieuchecklist voor projecten.

projecten) door leerstoelgroepen, teams en ondersteunende

In lijn met het MVO-beleid wordt het inkoopbeleid verbreed naar MVO-aspecten. Het

afdelingen. Bij inkoop worden de criteria met betrekking tot

toepassen van inkoopcriteria m.b.t. MVO is voor ESG een aandachtspunt, vooral als

duurzaam inkopen zo veel mogelijk toegepast.

het gaat om inkoop voor internationale projecten. Dit proces is nog in volle gang.

Wageningen Campus

Het team KAM van ESG heeft in 2013 meegewerkt aan diverse inkooptrajecten op Wageningen UR niveau (onder andere de contracten met betrekking tot de afvalinzameling van gevaarlijk afval, niet gevaarlijk afval en oud papier). 7

Anders,

Papierverbruik

Bevorderen digitalisering en papierbewust printen

namelijk:

Reductie van het aantal prints per fte met 5% ten opzichte

Om medewerkers inzicht te verschaffen in het printgedrag van hun team,

Papierverbruik

van het voorgaande jaar.

leerstoelgroep of afdeling werd elk kwartaal een rapportage opgesteld van het aantal



bevorderen digitalisering en papierbewust printen;

prints per kostenplaats. Dit inzicht in printgedrag heeft effect gehad: ten opzichte van



medewerkers inzicht geven in hun printgedrag.

het voorgaande jaar is 12,6% minder geprint en gekopieerd (van 4,5 miljoen prints in

Wageningen Campus

2012 naar 3,9 miljoen prints in 2013). Ongeveer 80% van de afdrukken is dubbelzijdig. Omgerekend betekent dit dat in de printen kopieerapparaten ca. 682 pakken papier minder is gebruikt (ten opzichte van 2012). Het aantal prints is sinds 2010 verminderd (zie tabel). Na een correctie voor wijzigingen in het aantal fte, werd in 2013 minder papier verbruikt voor het printen: 10% minder ten opzichte van vorig jaar.

Pagina 25 van 26


For quality of life

Aantal prints Totaal aantal pakken papier Aantal pakken papier per fte

2013

2012

2011

2010

3.947.496

4.515.755

4.790.472

5.188.048

4.737

5.419

5.749

6.226

5,9

6,6

7,1

7,6

In 2013 werd gewerkt aan twee projecten die kunnen bijdragen aan een vermindering van het papierverbruik: 

het project basis op orde, gericht op beter beheer van digitale documenten en



het invoeren van een digitaal projectdossiers bij Alterra. In het tijdschrijfsysteem

digitale archieven; MyProjects kunnen projectleiders een teamsite aanmaken voor projectdocumenten. Deze projecten worden voortgezet in 2014.

Pagina 26 van 26

Milieumeerjarenplan

Recommend Documents