CpGOOOOOCÓOOOOOOQOOOOOOO CXJOOOOOÖOÖÖOOO^
OOOOOOOO OOOOOOQG oooooooo
MÉHÉSZETI : KÖZLÖNY: AZ ERDÉLYRÉSZl MÉHÉSZ-EGYESÜLET XXIX. évf. 3. szám ::
PELELOS
SZAKLAPJA
SZERKESZTŐ:
DR. VANYOLOS MÍKLOS
Kolozsvár 1914. Márc.
I Az egyesület méhtelepe. 88 MEGJELENIK MINDEN HÖ ELEJÉN 83 Előfizetési ér egy évre 4 K, félévre 2 K. Az erdélyrészi m é h é s z - e g y e s ü l e t tagjai a tagsági díjért kap ják. Tagsági dij rendes tagok részéről évi 4 K. A lap szellemi részét érdeklő közlemények a szerkesztő n e v é r e : Kolozsvár, Deák Ferenc-u. 2. küldendők. Hirdetés dija: Egyszeri hirdetésnél egész oldal (187 négyszögcehtiméter) 20 K, fél oldal 10 K, negyedoldal 5 K. Egyesületi tagoknak és féléves hirdetőknek 1 0 , - k a i , egész éves hirdetőknek 1 5 , - k a i olcsőbb. A hirdetési dijak előre beküldendők az e g y e s ü l e t pénztárába. Apróhirdetés szavankint 5 fillér. -:- Reklamációk, hirdetésekre vonatkozó megkeresések dr. Balázs Ferenc főtitkárhoz, Kolozsvár, Mészáro »-utca 3. sz., a pénzküldemények Zsögön Rácz Mihály egyl. pénztárnokhoz: Kolozsvár Bocskaytér intézendök. -:- Cikkeink átvétele csak a forrás (,,Méhészeti Közlöny") tüzetes megjelölésével van megengedve. -:- A kéziratokat nem adja vissza a szerkesztőség. ö(XK>CKX>00000000
© BCU Cluj
Lapunk szenzációs kedvezményei" Nem kiméivé a rendkívül nagy anyagi áldozatot, sikerült szerző déses -viszonyt létesítenünk a 20 év óta fennálló, népszerű és az egész országban elterjedt ,Háztartás'' Magyar asszonyok Lapja kiadóhivatalával, melynek értelmében lapunk minden olvasója a „Háztartásit évi 12 korona előfizetési ár helyett 10 koronáért, félévi 6 korona előfizetési ár helyett 5 koronáért, negyedévi 3 ko rona előfizetési ár helyett 2 kor. 50 fillérért kapja. — Külön ked vezményét mindazon olvasóink, akik legalább félévre fizetnek elő a „Háztartás -ra, minden ráfizetés nélkül, ingyen és bérmentve megkapják a „Háztartás Könyvtára" most megjelent hUSZ kötetét. A ,. Háztartás mindent felölel, ami az asszonyt érdekeli Divat, Kézimunka, Hasznos tudnivalók, (iyermekszoba, Kertészet, Egész ség, Szépség, Falusi major stb. stb. rovatai megfigyelésre méltó ezernyi tanácsokkal szolgálnak, Konyha rovata pedig rendkívül sok kipróbált ételreceptet tartalmaz. A Kürthy Emiiné szerkesz tésében kiváló gonddal szerkesztett dtistartalmu illusztrált folyóirat ha vonta háromszor jelenik meg. Ingyenes mutatványszámot kívánatra kész séggel küld a „Háztartás kiadóhivatala. Budapest, II., Margit körút 5 B. Az*előfizctések lapunk kiadóhivatalába: Kolozsvár, Mészáros-u. 3. küldendők. 1
„Budapesti Miniatűr Fényképészeti Vállalat" kolozsvári fiókjával a „Méhészeti Közlöny" kiadóhivatala a következő egyezséget kötötte: . Minden egyesületi tag igényt tarthat bármily beküldött kis fénykép után is egy életnagyságú fényképnagyításra, csupán a diszes papirkeretért (gravírozott passe-partout) és a retouchálásért kell 6 koronát fizetni. Ebből az öszszegből 1 K 50 fillér postabélyegekben a nagyítani kívánt képpel együtt az egylet főtitkárához (Dr. Balázs Ferenc Mészáros-utca 3. sz. Kolozsvár) küldendő. A kész nagyí tás 4 K 50 fillér utánvéttel fog a nevezett cégtől meg küldetni. A kép nagysága 55/68 cm és a beérkezéstől számított 21 nap alatt elkészül.
t
ö
b
b
k í á l l i t á s
MÓvnAIIIIAlnim ° n M lettek • V a « ? « L | * ^ l • J ^ M F i l l l tüntetve,bámulatos olcsó ságuk mellett a legjobbak, legerősebbek és a legtartósabbak, a miről kezességet vállalok. Mezszürő, méztartó bádogokat, mindennemű mé» hészeti eszközöket raktáron tartok s a legjutányosabb áron készítek, úgyszintén legjobb fajta gyümölcsszedőkot is. -;- Pontos kiszolgálás!
SAJLER GÉZA bádogos,
Kolozsvár, Erzsébet-út.
© BCU Cluj
M ogy fizet 1 egjobba n a méh eszet? ügy, ha kaptár és eszközszükségletein ket, úgyszintén a többi méhészeti kelzzzrzz:
lékeket a szigorúan szolid, jóhirnevü és már 2 9 év ó t a f e n n á l l ó
Kühne Ferenc iifőda első magyar kereskedelmi méhtelepénél Budapest, I., Attila-u. 99, szerezzük be. Gazdagon illusztrált és sok újdonságot tartalmazó, az 1914. évre szóló f ő á r j e g j z é k e m é h é s z e t i ú t m u t a t ó v a l együtt s z í v e s e n i n g y e n és b é r m e n t v e k ü l d e t i k . I 1
utóda első hazai gőz és villanyerőre berendezett mülépgyára
K o l o z s v á r . J ó k a i - u t c a 7. s z á m
alatt;
Ajánlja a többszörösen arany-, ezüst-, bonzéremmel és díszokle véllel kitüntetett és valódi tiszta méhviaszból készülMegkitflnőbb minőségű, soha meg nem nyuió m ű l é p e ít bármily nagymennyi ségben és adott méret szerinti nagyságban. Kilónként: Sárga viaszból 5 kor. Fehér viaszból 6 kor. §0 fül. Készpénzért vá
A londoni 1910. évi nemzetközi kiállí táson aranyérem.
sárol, vagy kész müléppel b e cserél tiszta valódi méhviaszot. Tisztélettel;
Hutter
utóda mülépgyáros.
Gerő
A bpesti 1910. évi 55. méhész-ván dorgyűlés kiállí tásán bronzérem.
A kolozsvári 1910. évi gazdasági kiállításon díszoklevél, a kolozsvári 1912. évi országos méhészeti kiállitáson aranyérem, a kolozsvári 1910. évi gazdasági termény kiállitáson aranyérem.
© BCU Cluj
Reményik L. és Fiai utódai
•
M\Í András és Társa vos-nogykereskedís Kolozsvúr Az Erdélyrészi Méhész-Egyesíilet aján latára a méhészethez legszükségesebb eszközöket, az alant felsorolt árakon tartunk raktáron: 1 drb. keretfogó csiszolt . . . . 2.20 1 „ horonytisztitó ,'. . . . . —.70 1 „ méhészkés . . . . . . 2.— 1 „ sejt fedelező k é s . . . . 1,35 1 „ fenék tisztító., . . . . . . .1.50. 1 „ permetező/ . . . . . . . . l.— 1 „ anyazárka . . . . . . . . —.55 1 „ herefogó . . . . . . . . . . 2.75 1 „ füstötőkészülék , . . . . . 3.95 1 „ méhész-sapka .. .. \ . 1.90 1 pár méhész-keztyü . . . . . . 3.4Ó 1 klg. müíép valódi sárgaviaszból 5.— Fehér viaszból . . . . . . . • 6.50 1 5 Wgmos postacsomag keret léc felszabdalva.. . . . . . . 3.80 1 m . Hannemann rács'.-. . . . . 650 y
M k utódai. Teletonszám 84.
2
Az Erdélyrészi Méhész-Egyesület elnökségénél aí alábbi mé hészeti eszközök, felszerelések, továbbá mülép és könyvek rendelhetők meg: Háromsoros orsz. méretű kaptár ára tagoknak 10 korona. Négysoros orsz. méretű kaptár ára tagoknak 13 korona. Nem egyesületi tagok nak 2 koronávöi drágább. Müíép sárgaviaszból bármely méretű 1 klg; 5 korona._ Mülép fehérviaszból bármely méretű 1 klg. 6.50 korona. Felszabdalt keretléc 5 kilogramos posta csomagban 3 korona 60 fillér. „Erdély Mé hészetének története című könyv ára 1 keróna 20 fillér. % A méz apológiája cimü könyv ára 1 korona 20 fillér. Pergetett méz 5^ kilós bödönben 9 korona. — Készít az egyesület eze ken kivül bármilyen rendszerű és nagyságú kap tárt- előzetes megrendelésre megegyezés szerinti árban. A megrendelések dr. Balázs Ferenc főtitkárhoz Ko lozsvár, Mészáros-ntca 3. szám alá küldendők. —' — v
© BCU Cluj
MÉHÉSZETI KÖZLÖNY AZ ÉRDÉLYRÉSZI MÉHÉSZ-EGYESÜLET =
FELELŐS
KOLOZSVÁR,
1914.
SZAKKÖZLÖNYE.
SZERKESZTŐ DR. V Á N Y O L Ó S MIKLÓS. MÁRCIUS HÓ.
XXIX.
ÉVFOLYAM.
= 3.
SZÁM.
Kovács Antal né. I Megdöbbeniéssel vei lük a lesújtó t ú r t , h o g y K o v á c s Antal fcir. t a n á c s o s neje, szül. H a m m e r s c h m i e d t K a t a l i n u r n ő n i n c s többié, f. évi jianuár h ó 12-én j o b b l é t r e szen derült. A m e g r e n d í t ő c s a p á s , m e l y a h ő n szeretett férjet az áldott, j ó a s s z o n y elvesztésével érte, m i n d e n m é h é s z szi v é b e n ő s z i n t e részvétel t á m a s z t és a m a g y a r m é h t e n y é s z tés m e g a l a p o z ó j a mteg lehet g y ő z ő d v e larról, hogy, fájdalmiáblan i g a z szívvel o s z t o z u n k . O s z t o z u n k , m e r t mlélyen átérezzük' ía c s a p á s n a g y s á gát. T u d j u k , hogy, k e v é s e m b e r él o l y a n i g a z á n b o l d o g életet, m i n t a m i n ő t K o v á c s az ő hitvesével élt; k i r ő l m i n d i g csíaik szeretettel iés gyöngédséggel t u d o t t mege-mlékiezni. Az ő f á j d a l o m t ó l v é r z ő l e l k é n e k s z o l g á l j o n vigaszta l á s u l iaz ő hadseregiélnek szeretete, r é s z v é t e és n a g y r a b e c s ü lése, m i d ő n k í v á n j u k , h o g y iadjon a z U r n e k i l e l k i e r ő t a c s a p á s elviselésére, h o g y méhtenyészté&ühk é r d e k é b e n m é g sokáig munkaIkodhassék.
Bacskay Sámuel
-
Egyesületünknek ismét nagy halottja van. Egy régi, erős és buzgó tagja dűlt ki a küzdők sorából: Bacskay Sámuel a csapi (Ung vm.) református egyház lelkésze, a csapi méhészkör elnöke hunyta örök ál®mra szemét folyó évi január 26-án munkás életé nek 71-ik évében. Ő volt, aki mint egyesületünk tagja 1894. évben oly erős mé hészkört alakított, mely már a második évben 200 tagot számlált. A méhészet terjesztése érdekében a szakirodalomban kivette a r.aga részét. Dolgozóit a szaklapokba s ezen kivül három ön álló munkája is megjelent. (Útmutató a vereczkei kettős kaptárral való méhészkedésre. A méhészek hibái. Gyakorlati útmutató a mé hek tenyésztésére.) Résztvett minden méhészeti mozgalmon bármily távolban volt is az. Legyen fáradságos és munkás élete után pihe nése csendes.
© BCU Cluj
A méhtenyésztés vezérfonala. Valló Árpád, a gödöllői méliészeti g a z d a s á g vezetője a földmivelésügyi M i n i s z t é r i u m m e g b í z á s á b ó l »A m é h t e n y é s z t é s vezérfonala« cimii m u n k á t s o k a l a p o s s á g g a l és s z a k t u d á s s a l i r t a m e g , m e l y e t a m é h é s z e t i ü g y o s z t á l y szak szerű b í r á l a t u t á n elfogadott éis ki is n y o m a t o t t . A m ü kellő i r o d a l m i s z í n v o n a l o n ,álló, m e l y b ő l a t a n i t ó - és tan i t ó n ő k é p z ő k , gazdasági t a n i n t é z e t e t , és a m é h é s z e t i szak közegek k a p t a k i n g y e n e s p é l d á n y o k a t . E g y i k tanítónőképző k i f o g á s o k a t e m e l t az ellen, h o g y •Valló kőnyVe a m é h e k b o n c t a n á r a és t á r s a d a l m i életére is kiterjeszkedik, m é l y kifogás n é h á n y fővárosi l a p b a n is n a p v i l á g o t látott. E z e n a l a p o n a k o l o z s v á r i »Estilap« f e b r u á r 20-iki számíáhlan égy mlévtelen tudósitó; K r e n e d i t s F e r e n c m i n . tltk]á|r, ia m é h é s z e t i ügyosztályi Vezetője e l l e n a l a p t a l a n tá m a d á s i intézett s a z t is m e g í r t a , hogy, e m u n k á t az elemi i s k o l á k n a k i s m e g k ü l d ö t t é k . L e g h a t á r o z o t t a b b a n kijelenthetjük, h o g y á l l í t á s a v a l ó t l a n . A névtelen tanitó közle m é n y é t n e v e z e t t l a p b a n is m e g c á f o l t u k s t e n d e n c i ó z u s tá m a d á s á t e h e l y e n is v i s s z a u t a s í t j u k ! 'Az elnökség.
Egyesületi élet. Az egyesület közgyűlésé. E g y e s ü l e t ü n k i m m á r !33-ik évi r e n d e s közgyűlését t a r t o t t a m e g 1914. évi j a n u á r h ó 25-én délelőtt 10 ó r a k o r az E r d é l y i Gazdasági E g y e s ü l e t s z é k h á z a közgyűlési ter m é b e n . Jieien voltak b á r ó Jósika G á b o r e l n ö k , Krenedxfs F e r e n c m i n i s z t e r i t i t k á r , a fiöldmivelésügyi m i n i s z t e r u r őnagyméltósájga k é p v i s e l e t é b é n , d r . Zsfőtgön Béla ig. al elnök, Bőkor K á r o l y alelnök, d r . Balázs F e r e n c főtitkár, Tasnádn iSzéövs S a m u t i t k á r , Zslögü,n Rácz M i h á l y (pénztár n o k , d'r. Yánijolós Miklós szerkesztő, egyesületi tisztvise lők, jozvegy' Kreimndö^g. A l a d á ' n é , Voztft Gergely szaniosu j v á r i m é h é s z k ö r i igazgató, Kádár E l e m é r , íiákos; Al b e r t , Nagy József, Mikpla, Géza, iSzjó'ctS E d e , Donát h Ala d á r , Nagy Gábor, Tokaji László, ISMéf O t t ó , Hirschfeld Lajos, Yúrady Mihály, Szilágyi M á r t o n , Váfíyolős Sándor, Fpgamsy József. Ferenózi I s t v á n , J ennem! y Géza. Pnp Valér, Derzsún Gábor, Triff J á n o s , Fenrgyán Miklós, Vincze Györgyi, id. Batá^s J á n o s , ifj. Balá\Z0 J á n o s , Elnök megállapítja a közgyűlés határozatképességét,
© BCU Cluj
-
35
-
n a p i r e n d előtt iüdvöizli a m i n i s z t e r i k i k ü l d ö t t e t , k é r v é n Őt, h o g y j ó i n d u l a t á t a j ö v ő b e n se v o n j a meg! a z egyesülettői s tolmácsoljia a m i n i s z t e r u r őnagyméltóságiánái a z egye sület h á l á s köszönetéi. E z u t á n m e g e m l é k e z i k a m é h é s z e t r e nézve m o s t o h a m ü l t évről, m e g n y i t j a a közgyűlést, a jegy z ő k ö n y v h i t e l e s í t é s é r e felkéri Szilágyi M á r t o n és Stief O t t ó választmányi tagokat. F ő t i t k á r felolvassa g o n d o s a n m e g s z e r k e s z t e t t évi j e lentését, m e l y e t közgyűlés e g y h a n g ú l a g t u d ó m á s u l vesz. P é n z t á r n o k a z á r s z á m a d á s t m u t a t j a be, felolvasván azt t é t e l e n k é n t . K ö z g y ű l é s tudomáisül veszi. l'énzl árvizsgáló bizottság nevel HU 1. a n n a k jelentését Szilágyi M á r t o n bizottsági tag b e m u t a t j a a k ö z g y ű l é s n e k és javasolja, h o g y a p é n z t á r n o k n a k a f e l m e n t v é n y m e g a d á s a m e l l e t t j e g y z ő k ö n y v i k ö s z ö n e t szavaztassék. Köz gyűlés j a v a s l a t a i t elfogadván, azt e g y h a n g ú l a g h a t á r o z a t t á emeli. E z u t á n a p é n z t á r n o k a költségelőiríányzatot m u t a t j a ' be, m e l y e t a közgyűlés elfogadott. F ő t i t k á r ' a m e g ü r e s e d e t t lg. v á l a s z t m á n y i .tagsági h e l y e k b e t ö l t é s é r e teszi m e g j a v a s tatát. K ö z g y ű l é s a v á l a s z t m á n y b a A l b é r t y Lajos, Kör m e n d i J e n ő , T ö r ö k B á l i n t és Kicsid Géza egyesületi tago kat beválassza. • F ő t i t k á r j e l e n t é s é r e v o n a t k o z ó l a g , h o g y az egyesület a »Méh« m a g y a r m é h é s z e k méz|értékés;i!tő szövetkezetébe t a g n a k l é p j e n be, .közgyűlés n e m határoz', b e v á r a n d ó n a k t a r t j a az 1913. évi m é r l e g közzétételiét é s egyúttal m e g b í z z a a v á l a s z t m á n y t , h o g y a t o v á b b i a k r a , nézve tegye m e g a kellő lépésekéit. F ő t i t k á r a b e é r k e z e t t i n d i t v á n y p k a t olvassa fel és az ígazgíatoválasztináttyiiak a z o k r a a d a n d ó v á l a s z j a v a s l a t a i t . előadja a k ö v e t k e z ő s o r r e n d b e n : 1. D o n á t h A l a d á r v á l a s z t m á n y i t a g a m é h é s z e t fej lesztése, terjesztése é r d e k é b e n javasolja, h o g y az egye sület s z e g é n y é s érdemtes v a s ú t i pály-^őrölkiie'k segélyképen adjon egy-egy m é h c s a l á d o t , melyeit az k ö t e l e s v o l n a h á r o m év m ú l v a az egyesületnek visszaadni. T ö b b e k n e k hozzá szólása u t á n a k ö z g y ű l é s m'egbizza a •választmányt, hogy. o l y v a s u t a s o k n a k , k i k t a n f o l y a m o n v e s z n e k r é s z t s szemé lyesen j e l e n t k e z n e k a c s a l á d átvételéiiei s a z z a l a kötelezette seggel, h o g y h á r o m év miilva o l y a n [családot ad vissza, a d j o n egy-egíy családot. • 2. K á d á r E l e m é r v á l a s z t m á n y i tag 'indítványozza, h o g y r e n d e z z e n az (egyesület mezei m u n k a m e n t e s i d ő b e n v a s u t a s o k r é s z é r e t a n f o l y a m o t , 'Köizgyülés m e g b í z z a az elnök séget, h o g y t e g y e n j e l e n t é s t a m i n i s z t é r i u m h o z t a n f o l y a m engedélyezésére;. .
© BCU Cluj
3. H i r s e h f e l d L a j o s t a g n a k a m é z h a m i s í t á s a és m e s t e r s é g e s m é z letőállxtásiának m e g a k a d á l y o z á s á r a v o n a t kozó indítványát közgyűlés helyesnek, indokoltnak tartja sé|s megbízza iaz elnökséget, h o g y p o z i t i v esetekben a m e g felelő m e g t o r l ó lépésieket t e g y e m e g . 4. Szilágyi. M á r t o n v á l a s z t m á n y i taginak m é h é s z e t i megfigyelő íáilpmás f e l á l l i t á s á r a vonatkozói i n d í t v á n y á t k ö z g y ű l é s t e k i n t e t t e l a r r a , hogy, K o l o z s v á r i m á r v a n egy m e g iigyelő á l l o m á s , n e m fogadja el, illetve a v á l a s z t m á n y j a v a s l a t á n a k m e g f e l e l ő e n 'határoz. 5. K á d á r E l e m é r v á l a s z t m á n y i taginak m é h é s z o t t h o n l é t e s i t é s é r e v o n a t k o z ó i n d i l y á n y á h o z elvben h o z z á j á r u l a kózgyüLé|S! s m e g b í z z a a v á l a s z t m á n y t , h o g y a k é r d é s t t a r t s a felszínein; i n d i t v á n y á i x a k á z egyieisüíet telepiéinek e l a d á s á r a v o n a t k o z ó r é s z é t k ö z g y ű l é s e g y h a n g ú l a g elveti, n e m tartváin< azt i d ő s z e r ű n e k s e m c é l s z e r ű n e k , a m í g az egyesület o l y a n ajnyagi h e l y z e t b e n e m j u t , h o g y atnnál j o b b a t s m e g felelőbbet y e h e s s e n . 6. Szilágyi M á r t o n i n d i t y á n y á t e& i r ó i d i j a k feleme l é s é r e v o n a t k o z ó l a g k ö z g y ű l é s pénz: h i á n y á b a n n e m fo g a d j a el. .7. F ő t i t k á r a k ö z g y ű l é s h a t á r o z a t á t k é r i k i a folyó évi n y á r i vándorgyűlés megtartásaira s helyének megállapitásájria Yoith Gergely v á l a s z t m á n y i tag^ a s z a m o s u j v á r i )néhészikör e l n ö k e i n d i t v á n y o z z a , h o g y azí i d e i v á n d o r g y ű l é s s z a m o s u j v á r i tartássiék m e g , a közgyűlés elfogadja az in dítványt. E l n ö k javaslatára közgyűlés a földmivelésügyi minisz t e r iur ő n a g y m é l t ö s á g á t t á v i r a t i l a g üdvöizli. K á d á r E l e m é r v á l a s z t m á n y i t a g i n d í t v á n y o z z a , hogy a k ö z g y ű l é s s z a v a z z o n a t i s z t i k a r n a k jegiyzőkönj'vi k ö s z ö netet, i n d í t v á n y e g y h a n g ú l a g leifogadtatik. E z u t á n D o n á t A l a d á r v á l a s z t m á n y i tag t a r t j a meg s z a k s z e r ű s z a b a d e i ő a d á s á t a k ö l t é s v e r s e n y r ő l és az ellene vialó v é d e k e z é s r ő l . K ö z g y ű l é s b e z á r á s a xitán a s o r s o l á s tartatott meg. ]ErvMly méhészetének•
töftéjtelq
íGÍÍIÍÜ
]lóönyi*et
nyertek:
Állami tanitöfcéfpezde Székelykeresiztur, B a l á z s J á n o s B e e s e n y é d , D a r v a s A n d r á s C s i k s z e n t n i i h á l y , Gergely Ist v á n K o l o z s v á r , Gresfcovicís K á l m á n Ürmjényháza, H i r s c h B e n e d e k M a g y a r v a l k ö . Lukiács Vilmos C s i k s z e n t d o i u o k o s . Oi"bán L a j o s K o l o z s v á r , Baffay L a j o s B á í á n d , Sípos Gyöírgy M á r k ö s f a i v a , Stief Ottó K o l o z s v á r , ' S z ő c s A n d r á s Botfalu, Veress S á n d o r D é s a k n a , lovag Vincenti Miksa Diód, Vincze J,áhos B o g á r t e l k e , V a j d a L a j o s M e z ő s z o p o r , Mt. Zstögön Giézia K o l o z s v á r , V a j d a K á l m á n T e r e g o v a .
© BCU Cluj
— 37 — "A <m\éz upökkfffifa.
dí/níü klö'nyuet
nyertek:
Biedernianh F e r e n c Kolozsvár. Keresztes István Ko lozsvár, Máté F e r e n c K o l o z s v á r , P a t k á Vértezel Borszék, Szilágyi M á r t o n K o l o z s v á r , Szibérth L i l l a S a j ó m a g y a r o s , Wéjger F e r e n c C s i k n ü n d s z e n l , W é b e r Istvíáh Csák, Vincze G y ö r g y Vista. • 1
Egy-egy
kilogramm
pergetett
niézet
nyertek:
r
Ady S á n d o r K o l o z s v á r , B e n e A r t d r á s Mezőujlak, Ferenezi Áron Medesér, F o s z t ó D é n e s Vízakna. N a g y Gá b o r K o l o z s v á r , M d a L á s z l ó Karcziag, Vincze M i h á l y Szamosfalva, Vigh L a j o s H a j d u s á m s o n , Z s o m b o r i L á s z l ó Kisbács. Egy-egy
adag
mézelő
magvat
nyertek: 1
Állami g a z d a s á g i i s k o l a Njaigysárinás , -IFJ- A n t a l J á n o s G y i i n e s k ö z é p l a k . C s i p k é s I s t v á n Köiveüd', F e r e n c z i I s t v á n K o l o z s v á r , Gyíörbiró Géza Sztentkatblhia!, K á d á r Eleméi* K o lozsvár ,. P o l e n Á d á m Ü n i i é n y l í á z a , SüttŐ K á l m á n R e p ezelak. 1
'Egy-egy^ Mlogramrn niülépet nyerték: K o r i L a j o s Makó, N a g y József Kolozsvár. Egy-egy
országos
mérelü
kaptárt
nyert:
D r . B m c k n e r Antal Kolozsvár, N y a k a s G y ö r g y K o lozsvár, Szilágyi F e r e n c S Z Á M O S A I V Á , Viski F e r e n c R o moly. A' n y e r e m é n y e k — a ka pl á r a k kivételével — a n y e r ő k c i m é r e .elküldették. A kaptárlak m e g n y e r ő i t k é r j ü k intéz kedni. I ,' • !
1
1
Az igazgató-választmány évi jelentése. Irta: Dr. Baláss Ferenc főtitkár. Mélyen Tisztelt Közgyűlés! Midőn az 1913. év az idők végtelenségébe elmerült s az 1914. év beköszöntött, milliók ajkáról hangzott e szokásos kifejezés „bol dog uj évet kivártok!" -Milliók kebléről szállt fel e sóhaj „hála Istennek csak hogy elmúlt ez az esztendő!" Bizony keserves esztendő vala ez az 1913. év. Amily remény teljesen kezdődött s jónak Ígérkezett, ép oly szomorúan végződött reánk Erdélyiekre. Egymásután tornyosultak a vészt hozó fellegek s a verőfényes napok helyett az ég csatornái napokon, heteken s
© BCU Cluj
— 38 — mondhatjuk hónapokon át öntötték — a maga idejében áldást — de egyfolytában veszedelmet hozó esőt. Teljes tönkremenés fenye gette mezőgazdaságunk s ' mezőgazdaságunkkal méhészetünket Erdély méhészei, erdély méhészetének története ilyen rosz méhész esztendőre nem emlékszik. És csodálatos, hogy a méhészekre ez csak Erdélyben volt igy. A KirUyhágón tul — az alföldön, délen nyugaton és északon igen jónak mondják mézeiéi tekintetében az 1913. évet. Ez érthető is. Az alföldön s Magyarország legtöbb melegebb égalja alatt a mézelési főidény az akác és aratás utánni tisztesfü virágzásra esik, s mert az akácvirágzást és tisztesfü virág zást a méhek jól kitudták használni, nem csak, a téli szükségletet gyűjtötték be, de nagymennyiségű fölösleget is hoztak különösen a tisztesfüből. Erdélyben ellenben a vegyesvirág nektár tartalmára vagyunk utalva s ha akkor, mikor a gyümölcsfák, később a kerti és mezei takarmányfü virágzik nincs megfelelő idő — mint az elmúlt év ben is — még csak annyira sem számithatunk, amennyivel a csa ládokat beteleljük. Hogy mennyire eltérő égalji viszonya van Erdély és Magyarországnak, igen jellemzően mutatja a két utóbbi év. 1912. év Erdélyre elég kedvező volt — ellenben Magyarországon a denaturált cukor igénybevételét idézte elő; az 1913. év ellenben Erdélyre volt rossz s Magyarországra kedvező. Ez a körülmény is igazolja, hogy nekünk erdélyi méhészeknek különleges, speciális, viszonyainkra való tekintettel egyöntetűen kell méhészeti ügyeinkét illetőleg eljárni s lehetőleg egy egyesület zászlója alá csopor tosulni. Egyesületünk igazgató-választmánya — a rossz idők dacára — kitartó erővel s lankadatlan szorgalommal munkálkodott s a hol csak tehette igyekezett a kételyeket eloszlatni s főkép a kezdő méhészeket egy jobb jövő reményében buzdítani. Az egyesület tevékenysége iltetve mozgalma a következőkben nyilvánult: A földmivelésügyi kormány engedélye és anyagi segélyezése mellett a házsongárdí méhtelepen máj;'s 14—3l-ig és június2-től 19-ig a földmives kisgazdák részérő 2 tanfolyamot tartottunk 20—20 hallgatóval. A tanfolyamok oktatásával a földmiv. miniszter ur Őnagyméltósága Donáth Aladár méhészeti szaktanítót bizta meg. A második tanfolyam vizsgáján a földmiv. kormány képviseleté ben Krenedits Ferenc miniszteri titkár ur jelent meg, ki örömét és megelégedését nyilvánítva az elért eredmény felett, annak a néze tének adott kifejezést, hogy ezek a tanfolyamok jövőben is fognak tartartani, mert az okszerű méhészet terjesztése s fejlesztése az egyesület hathatos közreműködésével csak is ezen az uton érhető el, amit igazol az az örvendetes körülmény, hogy 7 év óta tele pünkön mintegy négyszáz tanfolyamhallgató vett részt s ezek 70
© BCU Cluj
— 39
-
vagyon kamatostól megtérül — miért is a tanfolyamok fenntar tását mi is igen fontosnak és szükségesnek tartjuk. A másik nevezetes mozgalmunk a méhész-estélylyel egybe kötött nagysármási vándorgyűlésünk volt. A vándorgyűlés m ^ t a r tása július 20-ára volt tervezve. Itt azonban betelt, hogy „ember tervez, Isten végez." Már-már azon gondolkoztunk, hogy az állandó esőzés, árviz s más forgalmi akadályok miatt vegyük le teljesen napirendről. -De nem tettük, elhalasztottuk augusztus 17-ére. Hált legyen a gondviselésnek, e napon szünetelt az eső, gyönyörű verő fényes nap köszöntött be s igy lehetővé tette ugy a vándorgyűlés, mint méhész-estély sikeres megtartását. A vándorgyűlésen dr. Ba lázs Ferenc főtitkár a „A nép vagy a cukros kaptár"-ról, Takács Gyul a „Améhlegelő javitásá"-ról s végül Donáth Aladár „Az "anyátlansági esetek felismerése és orvoslása", valamint ,.A méhek betelelése" cimeken tartott előadást. Mivel a vándorgyűlés és méhészestély lefolyása a Méhészeti Közlöny szeptember havi számában részletesen le volt írva, e helyen bővebben fejtegetni nem tartjuk szükségesnek, csupán azt jegyezzük meg, hogy ezek a vándor gyűlések a méhészet terjesztését illetőleg nagyfontosságú herderővel, bírnak, miért is azok tartását — már az alapszabályból ki folyólag is minden évben indokoltnak és szükségesnek tartjuk. Résztvettünk az Erdélyi Gazdasági Egyesület által szeptem ber-hó 5, 6, 7-én rendezett állat- és termény-kiállitáson is. Az egyesület és tagjai csoportos méz-kiállitása a kiállítás egyik ieg' látogatotabb és legszebb pontja volt. A kiállítók mindannyian ki lettek tüntetve, maga az egyesület kiállítási aranyéremmel. Egye sületünk'részt vett méz küldeméayével a német-magyar és osztrák méhészek vándorgyűlése által rendezett berlini kiállitáson is, hol díszoklevéllel tüntettetett ki. Közreműködtünk a. kirendeltség által rendezett átmeneti kaskészitő-tanfolyamok előkészítésében s az első Nagypetriben, dec. havában tartott tanfolyamra egyesületünk méhészét ki is rendeltük illetve átengedtük a kirendeltségnek. Örvendetes jelenség nyilvá nult meg á kirendeltség részéről azzal a ténykedéssel, hogy három átmeneti kaskészitő-tanfolyam rendezését engedélyezte Kolozsmegyében. Igazgató-választmányunk 6 rendes választmányi ülést tartott. A kaptárkészitést az elmúlt évben is folytattuk. Eladatott 105 drb. országos méretű és négy drb. különféle alakú és méreiü kap tár 1195 K. értékben, készlet a most készülő 100 darabbal 125 drb. Telepünkön az elmúlt évben nagyobb befektetést nem esz közöltünk s tekintve a rossz időjárást, jövedelmet sem mutathatunk ki. Annyi mézet azonban gyűjtöttek méhcsaládunk, hogy azzal be lehetett telelni s így a denaturált cukrot csak egy pár családnál — mürajnál — kellett igénybe vanni. Szaklapunk a Méhészeti Közlöny, dr. Ványolós Miklós szer kesztésében állott — támogatva a lapfelügyelő-bizottság által.
© BCU Cluj
-
40
-
Közlönyünk utján 6 külföldi és 8 belföldi lappal állottunk csereviszonyban. Egyesületünk taglétszáma 700, ebből év végén 75 részint, mert a 3 évi kötelezettség lejárt, részint elköltözés és elhalálozás folytán töröltetett Összes bevételünk volt . . . . 12546-65 K. Kiadás . . 1197665 K. Maradvány . . 570*— K. Az egyesület összes ingó és ingatlan vagyona mintegy 18— 20.000 koronára tehető. Egyesületünket és telepét a földmiv. miniszter ur Őnagyméltóságának képviselője f. évben is több izben látogatta meg. Krenedits Ferenc miniszteri titkár ur 3 izben, Kovács Antal országos méhészeti felügyelő ur pedig egy izben tisztelte meg egyesüle tünket látogatásával. Telepünket kivülők még igen sok idegen látogatta. Sajnos, hogy a kedvezőtlen időjárás és a telep északos fekvése miatt méhcsaládainkat nehezen tudjuk szaporítani s mert azok, a tanfolyamhallgatók zaklatásainak, műtéteinek abban az időben, mikor csendben hábortalanul kellene lenniök, állandóan ki vannak téve, a méhcsaládoktól nem várhatunk kielégítő ered ményt. Igazgató-választmányunk, mindazt amit a méhészet érdeke megkívánt, megtette. A tisztikar szintén szem előtt tartotta a taka rékosság elvét is. Ezért sikerült oly célszerűen gazdálkodnunk, mint a hogy gazdálkodtunk, amint ezt a zárszámadás is mutatja. Hogy azonban gazdálkodhattunk s volt miből gazdálkodjunk, egyfelől köszönhetjük és hálával tartozunk a földmivelésügyi mi niszter ur Őnagyméltóságának s a bölcs vezetése alá beosztott s a méhészeti ügyeket vezető kiváló vezérférfiaknak, a méhészet me cénásainak, kik áz elmúlt évben sem vonták meg ugy anyagi, mint erkölcsi támogatásukat egyesületünktől. Kérjük őket ne von ják meg egyesületünktől ezután se atyai támogatásukat, jó indu latukat, mi meg azzal mutatjuk meg hálánkat, hogy a méhészet fejlesztése s terjesztése érdekében kitartóan dolgozunk. Jövőben újból nagyfeladatok megoldása vár reánk. Ez évben is vándorgyűlést kell rendezzünk, részt kell vegyünk a német magyar és osztrák méhészek által Pozsonyban rendezendő gyűlé sen és kiállításon; a mesterséges méhlegelő javítására s intenzi vebbé tételére irányuló törekvéseket hathatósan elő kell segítenünk A méz értékesítést is be kell vezessük, hogy Kolozsvár közönsége állandóan megbízható mézet kapjon s a termelők is értékesíthes sék méz fölöslegeiket. Mindezek megvalósítandó tervek a jövőben, hogy azonban megvalósíthatók legyenek, ahhoz a következő kel lékek szükségesek: először is egyesületünk tagjainak támogatása és bizalma, másodszor a tisztikar és választmány munkálkodása s végül egy kevés pénz. Reméljük, hogy mindezek a kellékek meg-
© BCU Cluj
— 41 — lesznek s ha meglesznek és Isten is ugy akarja s egy boldogabb évet küld reánk, egy esztendő múlva talán nagyobb sikerekről s több eredményről számolhatunk be, mint a már hátunk mögött lévő 1913. évben. Kérjük tehát Istent, hogy ugy legyen s adjon egy boldogabb uj esztendőt.
Méhészetünk és a méhlegelőinkről. A legutóbbi négy-öt év alatt a méhészetre nézve nagyon mostoha volt az időjárás. A klímánk nagyon megváltozott, egyet len évszak sem rendes, szóval az időjárás fenekestül felfordult s különösen nálunk Erdélyben. így aztán hiába méhészkedünk sokan és okszerűen s hiába nevetjük esetleg mesterséges etetéssel méhcsaládjainkat erős egész séges népessé, ha az időjárás folytonosan kedvezétlen és ennek következtében nincs nektárdus méhlegelőnh s ha van is, az a kedvezőtlen időjárás miatt méheink által kihasználhatatlan. Ezen a nagy bajon kell segitnünk minden vonalon, amit azáltal érhetünk el, ha mindent elkövetünk a méhlegelőink javításának érdekében. Gondoskodjunk a mézelő idény minden szakára nektárt szolgáltató növényekről, hogy azt a kevés időt ami esetleg kedvező lesz a méhészetre, ami szegény bogaraink kihasználhassák. így aztán e l fogjuk érni azt, hogy addigis amig az időjárásunk gyökeresen meg javul, legalább annyi mézet remélhetünk,, hogy elkerüljük méhcsaládainknak a téli időszakra való etetését. Hogy e célunkat elérhessük, ajánlom az alább felsorolt fák, bokrok és virágok mentől nagyobb mennyiségben való ültetését amelyek normális időjárású esztendőkben is a legjobb szolgálatott tesznek méheinknek. 1. A fák és bokrok közül legelsősorban is az akác (Robinia) ebből mentől többet ültessünk, használjunk e célra fel minden leg kisebb helyet a háv és udvar körül mindenütt, ahol az esetleg árnyékával egyébnek kárára nincsen. Ültessék be gazdáink a tu lajdonukat képező földterületük határvonalait akáccal s peültetés után a második évben vágják azokat vissza, hogy jó erősen bok rot adjanak. így mintegy kétszeres hasznot fognak azok nyújtani, mert tömött növésük és szuros természetüknél fogva, mintegy igen alkal mas kerítésül is fognak szolgálni. Igaz ugyan, hogy az akácnak virágzása nem minden évben biztos, mert esetleges nagyon hideg tavasszal virágrügyei megfagynak, de ha az idő kedvez, akkor ren geteg nektárt szolgáltat, ugy hogy egy esetleges rossz mézelő esz tendőt is kárpótol. Érdemesnek találom a Japán ácác (Sophora japonica) ültetését is, mely sárgás-fehér virágait július-augusz tusban hozza. E mézelőfáról igen gyakran azt a véleményt hallót-
© BCU Cluj
tam, hogy nem érdemes az ültetésre, mert kevés nektárt tartalmaz, hát ebben tényleg van valami igazság, mert e fának sokkal mele gebb égajlat szükséges, de mindazonáltal szerintem érdemes az ültetése, elsősorban azért, mert a legszükségesebb időtájban vi rágzik s ha bár nálunk kevés nektárt is ad az nem baj, mert hi szen a sok kicsi öss'együl és számottevő tesz. A fák között ajánlom s talán első helyen kellett volna em líteni, még a hársfát (Tilia). A hárs oly időben virágzik, mikor fagytól félteni nem lehet, virága minden évben dus — méze felül múl minden más mézet, ize fenséges. Különösen Erdélyben, hol az akác-mézelés nem biztos, a hársfaültetés nagyon ajánlatos. Ajánlom továbbá a tölgyfát, vad gesztenyét (Aesclus), kő rist (Fracinus), szilt (Ulmus) és mentől több gyümölcsfát, de kü lönösen sok almát és mentől több füzt, amelyek mind igen elő nyösek a méhészetre. A mézelő-bokrok közül a Koelreuteria Ganieulata hosszú sárgás fürtalaku virágú és a Symphoricanpust hal.ány vörös vi rággal és mentől több egres bokrot. A mézelő fák és bokrokat a legcélszerűbb ősszel ültetni és a gödröket inkább szélesebbre ásni mint mélyre, mert a tapasztalat arra mutat, hogy a frissen ültetett fák első uj gyökereiket nem lefelé, hanem oldat hajtják s igy a földnek puhasága inkább ol dalt szükséges, hogy a könnyű meggyökerezés elősegítve legyen. 2. Az évelő virágok közül ajánlom a következőket: Eryngium polanum, Baltacím. Isop, Melilotus everuleus, Melissa officinalis (méhfü), Salvia officinalis (zsálya), egyszerüvirágu mályva és a Campanula. Az itt felsorolt évelő virágok vetése a leghelyesebb július hó folyamán, esetleg augusztus hó elején, még pedig egy hideg ágyba, melynek földje jól fölásott, megporhanyitott, homok kal és szükség esetén jól megévődött portrágyával vegyitetve le gyen, ahol aztán a magokat külön-külön ritkán szórva elvetjük és egy kis réteget könnyű földdel esetleg aprószemü homokkai le szórjuk. Az elvetett magokat jól belocsoljuk vizzel és azután na ponta egyszer, nagyobb hőségben esetleg kétszer (este és reggel) megöntözzük, hogy mintegy állandó nedves legyen, amig a ma goknak kicsirázása megtörténik. Még igen fontos a magvetésnél az, hogy azt az elvetéstől kezdve egész a magkikeléséig árnyékoljuk, csak itt szem előtt kell tartani azt, hogy ha a magok kikeltek az árnyékolást szüntessük azonnal be, illetőleg fokozatosan ritkítsuk az árnyékolás sűrűségét és végül mellőzük azt egészen, mert ellenkező esetbeu a kikelt magpalánták az árnyékos illetőleg sötétség következtében megnyulanak és elgyengülnek. Az ilyen uton termelt palántákat azután, ha már elég erősek, egy esős idő alkalmával a nekik szánt állandó helyükre ültetjük, s ha az idő kedvező, ugy még az évben jó erősen kifejlődnek és a legtöbbje már a jövő évben virágzóképes lesz. Végül megjegy-
© BCU Cluj
— 43 — zem, hogy ezen évelők a téli idényre takarást feltétlen nem igé nyelnek, azonban aki nem sajnálja a fáradságot és falevelekkel rendelkezik az helyesen cselekszik, ha télire egy kis takaróról gondoskodik. 3. Az egy-nyári virágok közül a következők: Antirhinum május (magas oroszlánszáj), Zinia elegáns (rézvirág), Mirabilis jalapa (illatos csudavirág), Borago officinalis (kerti borago), Caardus marianus (tarka bogács), Centaurea cyanus (búzavirág), Lathyrus odorata (szagos bükköny), Echium crelicium (kigyószisz), Phacelia tanacetifolia, Rezeda odarata és végül a Dracoccplnlum moldavieum, mely két utóbbi igen* kitűnő. Az itt felsorok egy-nyári vi rágok nagyobb része március és április hóban egyenesen rendel tetésük helyére a szabadba vetendők jó ritkán, begereblézve, eset leg kevés könnyű földdel Ieszorandók. Azon egyének kiknek eset leg több idejük van a növények vetésével foglalkozni, azok igen helyesen cselekszenek, ha a fenti nyári virágok magvait egy trá gyával elkészített langyos melegágyba vetik és azokat az évelőknél elmondott módszerrel kezelik. így az elvetett magoknak nagyobb mennyisége fog kikelni és a palánták erősebbek és fejlettebbek lesznek s a kiültetésnél a megkívánt távolságot megadhatják ne kik, minek következtében szép erőteljesen kifejlődött virágokra számithatnak. 4. A gázdasegi növények közül a következők: Polygcnum fagopr (Hajdina), uborka, tök, dinye, mustár, nyári repce, lucerna, napraforgó, fehér nagy rét^lóhere, de ennél még sokkal jobb az óriási lóhere (Medicago falcasa), mely egész nyáron virit. Az itt felsorolt gazdasági növényeknek a vetési módját nem taitom szük ségesnek elmondani, mert hiszen azt minden gazdaember tudja. Ami e mézelő-növények magvainak beszerzését illeti, ajánlom Budapesten Mauthner Ödön és Temesvárt Mühle Árpád magkeres kedő cégeket. - Ami pedig a mézelő fákat és bokrokat illeti, azo kat a földmivelésügyi minisztérium minden esztendőben nagy mennyiségben díjtalanul osztja ki az eziránt kérelmezett kisgazdák és méhészek között. Tessék a kedvező alkalmat kihasználni! Kér vények az egyesülethez is benyújthatók bármikor. Végül csupán csak annyit óhajtók még megemlíteni, hogy az általam itt felsorolt mézelőfák, bokrok és virágok nagyon kicsiny részét képezik azok nak, amit a nagytermészet nekünk a méhészet előnyére jutatt, — Rengeteg azon növényeknek száma, amelyek a méhek részére többékevésbé különböző szükségest és hasznosat szolgáltatnak. A mé hészetre az a vidék a legalkalmasabb ahol erdőség, gyümölcsös és sok virágos legelő van a közelben. Az ilyen vidékeken igen könynyen boldogul az igazi okszerű és szorgalmas méhész gazda — természetesen, ha az Isten is ugy akarja. Stief
Ottó.
© BCU Cluj
— 44
Márciusi teendők. Mézhián}', lisztelés, itatás, tisztogatás, első vizsgálat.
A j é g k é r e g az e m b e r e k szivét t a k a r j a c s u p á n : a föld kebelét az életadó n a p m e l e g e h ó d í t o t t a m e g ; l a s s a n - l a s s a n a r e m é n y s é g zöldjébe t a k a r v a , készíti a m e n n y e g z ő r e , v i r á g l ' a k a d á s r a . És a n a g y ü n n e p n e k előre örülve, t a r k a pillék t á b o r á v a l száll a m é h e k s o k a s á g a a t a v a s z n a k első virágaihoz. A réten m á r megjelent a saláta szironták (Rununculus fioaria L . j , a tavaszi k ö k ö r c s i n ( A n e m o n e v e r n a l i s ; , az illatos i b o l y a (Viola o d a r a t á L.), a téliké ( E r a n t h i s h i e ü i a t i s ) , a s z á n t ó k o n u g a r a k o n : az áldott b í b o r t á t k a n a p ( L a m i u m p u r p u r e u m L.), követi n e m s o k á r a a t ü d ő fű ( P u h n o n a r i a o f f i c i n a l i s ) ; a vizek m e n t é n és n y i r k o s a b b t a l a j o k o n : a m é z g á s égerfa (Alnus g l u t i n o s a ) és a füzfélíék (Salicaoeae) sok fajtája, a b a l z s a m o s j e g e n y e ( P o p u lus balsainil'era ; e r d ő s v i d é k e k e n : ,a ki keleti hóvirág ( G l a n t h u s nivalis), a k ö z ö n s é g e s m o g y o r ó ( C o r y l u s avell a n a ) , a s o m stb. T c h á l m á r c i u s h a v á b a n a légenyfélék p ó t l á s á r a n e m csák elegendő h i m p o r t t a l á l n a k h e l y e n k i n t míéheink, h a n e m n é m i m é z h e z is j u t h a t n a k , főleg ott, a h o l a k e r t e k b e n piszkefélék ( R i b e s a c e a e ) v a n n a k és a v i d é k e n a tüd'őfü Sós b í b o r t á t k a n á f n a g y o b b m e n n y i s é g b e n tenyész n e k . A z o n b a n a m á r c i u s b a n b e g y ü j t h e t ő m é z o l y csekély, h o g y s z á m í t á s b a alig jöhet. 1. Mf:íiiái)!/. Mivel a z o n b a n a fiasitás m á r n ö v e k e d ő b e n a m é h e k méz-, h i m p o r - , és vizszükséglete is r o h a m o s a n f o k o z ó d i k : l e g y ü n k rléisen! Ahol míéizhiáinyt észlelünk, a z o n lehetőleg l é p e s m é z b e a d á s á v a l segítsünk, (szükségből l é p e k b e c s ö m ö s z ö l t ik r á s v a g y folyékony m é z is jó. d e a hígított m é z m é g k o rai. A denaturált cukrot szörpöket, vagy m á s mézgátló a n y a g o t s e m m o s t , sem m á s k o r a j á n l a n i n e m t u d o m . N e m a k a r o m ezzel azt m o n d a n i , h o g y é p p e n a költésr o t h a d á s c s i r á i t visszük a m é h e k közé, d e a b á j kifej l ő d é s é n e k a l a p o k a a m e s t e r k e d é s is l e h e t ; — n e m is szólva a r r ó l , h o g y a p a n c s o k feletetését k é t s é g t e l e n p u s z t u l á s , v é r h a s , leszédülés, p e n é s z k ó r stb. betegségek követik, — d e az b i z o n y o s , h o g y a h o l eddig k ö l t é s r o t h a d á s t t a l á l t a m , m i n d e n m é h é s z b e i s m e r t e , h o g y megelőző é v e k b e n n a g y »mürajoztatott«, vagy m é z p ó t l ó a n y a g o k a t etetett, t e h á t termlészetellenesen miéhészkedett. T e h á t igaz, h o g y a m e s t e r k e d é s u t á n n e m n y o m b a n m u t a t k o z i k a b á j , h i s z e n csak a k ó r m e l e g á g y á t készit-
© BCU Cluj
— 45 — j ü k elé, m e l y b e a b a c i l l u s szívesen befészkeli m a g á t és ott évekig l a p p a n g ! A család teljes erővel k ü z d ellene s n é h a le i s győzi őt. Megfigyeléseim igazolták, h o g y a l a p p a n g á s időszaka novembertől áprilisig tart és tavasz kezdetén j e l e n t k e z i k s m i n d e n a l k a l m a s t a l a j b a befészkeli m a g á t e b a j . Az igazi m é h é s z p e d i g s o k k a l j o b b a n kell szeresse k i s m u n k á s a i t , s e m h o g y m é z p ó t l ó p a n c s o k feletetésével a fiasitásl v e s z e d e l e m n e k tegye k i és e b o r z a s z t ó , szinte ki i r t h a t a t l a n 'betegségnek a t a l a j t s z á n d é k o s a n előkészítse! A tiszta mézzel való s e r k e n t ő etetés is k o r a i volna, h i s z e n m é g z o r d i d ő k t ő l kell t a r t a n u n k ! H a e n y h é b b n a p o k j ö n n e k , a m é h e k s z é t t e r ü l n e k a l é p e k b é n s a k o r a i etetésre fiasitás is n a g y o b b m e z ő t k ö r ö z . H a p e d i g az i d ő zor d a b b r a fordul, a n é p ö s s z e h ú z ó d i k ; a fiasitás széle fedet lenül m a r a d , elhal éis kész a veszedelem, h a a m é h e k ki h o r d a n i n e m t u d j á k : m e g k e z d ő d i k a r o t h a d á s , a ^bomlási p r o c e s s z u s , m e l y e k ó r k i f e j l ő d h c l é s é r e is elegendő. A t e r e m t ő erő m u n k á j á t ü g y e t l e n ü l u t á n z ó n é m e t ész j á r á s k é p z e l d i m i n d e n h a t ó s á g á t a j ó z a n m a g y a r agyvelő n e m f o g a d h a t j a b e é s n e m m a j m o l h a t j a s o h a ; —' csak azért, h o g y saját k á r á n t a n u l j o n ! Még m e g j á r t a k o m a s á g ,de m i ó t a a k o m á v a l összes ó g o r o s o d t u n k , v e s z e d e l m e s e n k e z d j ü k — saját n e m z e t i jellegünk, e r e d e t i méhiészkedésünk e l h a g y á s á v a l — a só g o r s z o k á s a i t é s é s z j á r á s á t felvenni — lényegtelen m e g határozásokba is! És m i a következménye'? Az, h o g y m á r n e m c s a k az Alföldön é s a n y u g a t i t á j a k o n , h a n e m k ö r ü l b á s t y á z o t t e r délyi orszáigrészbleín i s ijesztő a r á n y b á n terjed a n é m e t b e t e g s é g ! K e r ü l e t e m 45 községében lépett fel az 1913-ik évben k ö l t é s r o t h a d ás. Óvom szeretve tisztelt m é h é s z t á r s a i m a t a tavaszi ete tésnél m e l l ő z z e n e k m i n d e n természete'lleneis fogást és t á p lálékot m e r t n y á k u n k o n a n é m e t j á r á s ! Csak a v i r á g o k n e k t á r j a : a m é z , h i m p o r a : a m é h k e n y é r és g y ö n g y h a r m a t a : a viz v a n a m é h e k n é k t e r e m t v e ! Mi is csak ezeket a d h a t j u k ! A séfetekkel se m e s t e r k e d j ü n k , m e r t azok m é r tékét csak ő k t u d j á k m e g h a t á r o z n i é s beszerezni. Mi csak á r t h a t u n k vele, — t á n é p p e n a fiasitásnak. 2. Usztelés. A m é z k é s z l e t mellett, m,int m o n d á m , a m é n e k n e k friss h i m p o r r a is s z ü k s é g ü k van, m e l y n é l k ü l a mézzel csak ideig-óráig l e h e t n e k el é s a b b ó l s o k k a l t ö b b e t is fogyasz t a n a k , mivel nélmi h i m p o r m i n d i g v a n k e v e r e d v e a méz hez é s a b b ó l kell, h o g y elő állítsák a testük és a fiasitás táplálásiára szükséges lényegféléket. I g e n helyesen cselek szik a m é h é s z , h a k e r t j é b e n b ő h i m p o r t szolgáltató som-,
© BCU Cluj
— 46 — éger- és füzféléket ü l t e t ! Hia p e d i g ilyenek: n e m v o l n á n a k a k ö z e l b e n sem, a virágok b i m p o r á h o z legközelebb álló zab, tengeri, vagy búzaliszt b e h o r d á s á v a l p ó t o l j a a tava szi h i m p o r s z ü k s é g l e t e t . Célszerű, a lisztet p a p r i k á v a l vagy c u k o r r a l k e v e r n i és ü r e s l é p e k b e ö n t ö g e t v e a m é h e s elé helyezett k a p t á r b a aggatni. N a p o n k i n t a l e s z ó r t és össze c s o m ó s o d o t t lisztet felseperjük, szitán á t d ö r z s ö l j ü k , uj a n y a g g a l szaporítjuk' m i n d a d d i g , amig a t e r m é s z e t b e n h i m p o r t t a l á l n a k , m e l y n e k a jele az lesz, h o g y a lisztre n e m m e n n e k rá. 3. Itatás. Mihelyt a t i s z t u l á s m e g t ö r t é n t , g o n d u n k legyen az itató felállitására, m e r t m o s t a fiasitás r o h a m o s a n terjed és a vizszükséglet is fokozódik. Célszerű, h a l é p e k alá h e lyezett berácSozott v á l y ú k b a is t ö l t ö g e t ü n k vizet, h o g y r o s s z i d ő b e n ía család k i r e p ü l n i n e k é n y s z e r ü l j ö n . 4. Tisztogatás. T i s z t u l á s u t á n a kasok', k a p t á r o k a l j á r ó l m i n d e n h u l l a d é k o t g o n d o s a n k a p a r j u n k ki, n e h o g y a n n a k k i h o r d á s a veszélyeztesse a m é h e k életét, mivel a tisztulással m e g k e z d ő d i k a belső m u n k a , t i s z t o g a t á s é s m e r t p i s z k o t n e m t ű r n e k : m é g r o s s z i d ő b e n is kicipelik a z t ! A h e l y b e n v á s á r o l t m é h c s a l á d o k a t még k i r e p ü l é s előtt — c s e n d e s e n — szállitsuk el, h o g y r e n d e s h e l y ü k r e szok j a n a k , A v i d é k e n v á s á r o l t a k a t p e d i g c s a k tisztulás u t á n k ü l ö n b e n az ú t b a n f e l z ú d u l n a k és b e r o n d i t j á k a lépeket, m i b ő l v é r h a s is l e h e t ! 5. Tavaszi első vizsgálat. A k i r e p ü l ő m é h c s a l á d o k a t figyeljük meg. A m é h e s ben t a r t s u n k h ő m é r ő t s m i h e l y t l e g a l á b b 1 1 C fokra e m e l k e d i k és szélcsendes, meleg i d ő v a n , az összes m é h c s a l á d o k a t v i z s g á l j u k át. A k i r e p ü l ő m é h e k e t figyeljük meg. A m e l y e k vígan, tömegesen repülnek ki, azok rendben v a n n a k ! Ellenben a h a l l g a t ó , tétovázva k i r e p ü l ő , vagy k o p p a n á s r a e r ő s e n felzúgó c s a l á d o k : méz-, víz-, vagy l e v e g ő h i á n y t szenved hetnek, vagy talán éppen anyátlanok. Ezeket gyorsan vizsgáljuk á t ! H a a n y á t l a n o k , a z o n n a l egyesítsük egy e r ő s c s a l á d d a l , m e r t az a n y á t l a n s á g r a b l á s t i d é z h e t fel! (Gyön gébbel csak ugíy, h a az a n y á t k a l i t k á b a tesszük!) Az á r v a méhek egyesítése u g y t ö r t é n i k , h o g y az á r v a n é p e t , l a n g y o s m e l e g m é z e s vizzel g y ö n g é n b e p e r m e t e z zük, a z t á n k e r e t e s t ő l á t r a k j u k a z a n y á s c s a l á d h o z . T ö b b időt igénylő m ű v e l e t e k é t csak meleg helyiségben végezzük.
Donáth
Hadár, © BCU Cluj
Tudomásul. A n é m e t , m a g y a r és o s z t r á k m é h é s z e k szokásos v á n d o r g y ű l é s ü k e t ez évben j ú l i u s h a v á b a n P o z s o n y b a n fog j á k m e g t a r t a n i m é h é s z e t i k i á l l í t á s s a l egybekötve. U g y a v á n d o r g y ű l é s e n , m i n t k i á l l i t á s o n az E r d é l y r é s z i Méhész egyesület is iréiszt fog v e n n i . A részletes p r o g r a m m o t illetve a felhívást k é s ő b b fogjuk e r r e v o n a t k o z ó l a g szétküldeni. Az E r d é l y r é s z i Méhészegyesület ezidei v á n d o r g y ű l é s é t méhész-estély lyel e g y b e k ö t v e , j ú n i u s h a v á b a n S z a m o s u j váirt fogja m e g t a r t a n i . Az előjelekből é s é r d e k l ő d é s b ő l ítélve ugy a v á n d o r g y ű l é s , m i n t a méhélszeslély igen jól fog s i k e r ü l n i . Részletesebben a k ö v e t k e z ő s z á m o k b a n ítélve u g y a v á n d o r g y ű l é s , m i n t a m é h é s z e s t é l y igen jól fog s i k e r ü l n i . R é s z l e t e s e b b e n a következő s z á m o k b a n í r u n k . Mézérlékesités. E g y e s ü l e t ü n k j a n u á r h ó 25-éfl t a r t o t t r e n d e s évi k ö z g y ű l é s é n e l h a t á r o z t a , h o g y a m é z értékesítést bevezeti. E v é g b ő l m e g b í z t a a v á l a s z t m á n y t illetve elnök ségét, h o g y m á r folyó évben t e g y e n k í s é r l e t é i s főkép igye kezzék K o l o z s v á r közönségét a tagoktól n a p i á r o n bevál t a n d ó tiszta é s j ó m i n ő s é g ű mézzel ellátni. M i d ő n ezt e g y e s ü l e t ü n k t u d o m á s á r a hozzuk, egyben a k ö v e t k e z ő k r ő l értesítjük. A k i n e k fölösleges eladó m é z e lesz, a|z egy k i s m i n t a 'beküldése, a m é z m e n n y i s é g é n e k és a z á l t a l a e l é r n i óhajtott á r megjelölése m e l l e t t az E r d é l y r é s z i Méhésfzegyesület t i t k á r i i r o d á j á n a k (Kolozsvár, M é s z á r o s - u t c a 3. sz.) egy levelező-lapon j e l e n t s e be. Csakis tisztán kezelt, jói b\eé,réft s pergetett mézet vesz áí az egyesület. A m é z e s b ö d ö n ö k k i ü r í t é s u t á n visszakül d e t n e k . A k i n e k m é z e s b ö d ö n e n i n c s , beszerzési á r o n az egyesület k ü l d . A m á z á r á t a t e r m e l ő vagy u t á n v é t e l e z é s u t j á n , vagy az átvétel u t á n u t a l v á n y o n k a p j a m e g az egye sülettől. Az Erdélyrészi Méhészegyesül ct elnöksége. [
Örömsugár villan gondos méhész arcán, Megtalálta végre! Évek hosszú során Mit oly epedve várt. Kísérleti nyomán Előállítja már — jó méhviaszból ám! — Szállítja is folyton a ,Ludwig'-mű/épet Melyet franko küld szét s abból [rendelje meg Méhészetbe vágósazössses jó cikket.
R I T Z M A N N LAJÍOS Ókér. (Bácska) Fő-utca 399. s z . © BCU Cluj
— 48 — Sorszám
a
o
•a
=1
03
3
o
3
3 crq o
fi
3
< gr Kg-
<0
gr-
cr
9 nap
a>
H
3" > O Ui 3 ftj Oh3
to •a N
Súlynövekedés
Q . ír*
EBJ-
»< "r < o. Sulyapadás
Méhj-rás
c-
<
CW
m
o
Sü.
3
s-
0 5
^ cr •"• cr
(KJ
re o> M
n. re
re-
•2 S-
Állandó szép Szép idő Változó Eső, hó vagy 'szél Sok eső
20—28-ig. -19-ig.
2.5
A kísérletül cukorfélében be telelt családokból sok elpusztult Meleg, csapadékos.
-i cr
Havi közép höm. C°-ban A méheknél feltűnő jelenségek, megfigyelések Várható időjárás
§O
-» 36-, g Sr.SS 5
a
3-án némi csapadék. 1, 2 és 3—28-ig száraz. OT re. js. co -
a, a> *
0
, •
- -f
re- !
re- tsj H- to " a
Á tisztuló kirepülés meg történt 21—22-én.
N
Jegyzetek
3 ! !
re
© BCU Cluj
Kiadja: Az Erdélyrészi Méhész-Egyesület. Nyom. Gámán J, örököse könyvsajtéján Kolozsvár.