Om een zaak te mogen starten, moet u aan een aantal voorwaarden voldoen. De meeste van deze voorwaarden gelden voor iedereen. Maar er zijn ook typische voorwaarden voor bepaalde beroepen. Voldoet u aan de voorwaarden om nu al een zaak te starten? Of moet u eerst nog een aantal zaken in orde brengen? Aan het einde van deze tekst kent u het antwoord.
MAG U EEN ZAAK STARTEN ?
VRAAG EEN ONDERNEMINGSNUMMER AAN. Om een zaak te mogen starten, moet u een ondernemingsnummer aanvragen bij een ondernemingsloket. Vul hieronder de gegevens in van het ondernemingsloket in uw buurt.
U vindt het ondernemings- loket in uw buurt op
Mijn ondernemingsloket is : …………………………………………………………………………………………… Adres : ………………………………………………………………………………………………………………………………………
WWW.KMODIRECT.BE
Telefoon : ……………………………………………………………………………………………………………......................
( ‘locaties’) of bij UNIZO-Startersservice (Zie ook lijst ‘belangrijke adressen’ achteraan).
Openingsuren : …………………………………………………………………………………………………………………………. Ik heb meestal contact met : …………………………………………………………………………………………………….
WELKE DOCUMENTEN MOET U MEEBRENGEN? Bij het ondernemingsloket krijgt u informatie over alle startvoorwaarden voor uw eigen zaak. Om een ondernemingsnummer te kunnen aanvragen en een zaak te kunnen starten, moet u volgende documenten meenemen: •
•
Een attest van basiskennis bedrijfsbeheer. Dit is meestal een diploma. Uw diploma moet in België minstens erkend zijn als ‘Hoger Secundair Onderwijs’ of gelijkwaardig. Dit diploma wordt aanvaard als bewijs voor de basiskennis bedrijfsbeheer. Een Belgische identiteitskaart of ander identiteitsdocument ( B-kaart, C-kaart, Ekaart, E+kaart, F-kaart, F+ kaart,) met vermelding van het Nationaal Rijksregisternummer (bijvoorbeeld NN 750805 503 45 – beginnend met de omgekeerde geboortedatum).
• • •
€ 79 Een bankrekeningnummer Voor niet-Europeanen met een A-kaart (of D-kaart) of zonder permanente verblijfsvergunning: een beroepskaart aanvragen via ondernemingsloket
•
Voor bepaalde beroepen: Een bewijs van beroepskennis (zie verder 2 E).
Het heeft geen zin naar het ondernemingsloket te stappen zonder één of meer van deze documenten. Heeft u de nodige documenten niet, dan moet u dit VOORAF in orde brengen.
BEPAALDE PROBLEMEN OPLOSSEN U heeft geen Belgisch diploma Hoger Secundair onderwijs. Wat nu?
U heeft geen Belgische identiteitskaart of geen nationaal rijksregisternummer?
U heeft een A-kaart of een attest van immatriculatie (oranje kaart)
U heeft een Buitenlands Hoger diploma.
U heeft een identiteitskaart uit een Europese Lidstaat.
Kom met uw diploma naar het ondernemingsloket om na te gaan of het al erkend is. Indien het niet erkend is, dan is het noodzakelijk om het diploma te laten vertalen door een beëdigd vertaler. Om daarna ofwel een niveaubepaling aan te vragen bij het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Naric-Vlaanderen, Administratie Hoger Onderwijs.
U schrijft zich in bij de gemeente en doet een Aanvraag van een verklaring van inschrijving (Bijlage 19). Binnen de 3 maanden moet u zich inschrijven in een Ondernemingsloket en aansluiten bij een Sociale Verzekeringsfonds voor Zelfstandigen.
U kan in België een beroepskaart aanvragen bij de Federale Overheidsdienst (Fod Economie. U dient daarvoor een aanvraag in te dienen via het Ondernemingsloket. Als u de beroepskaart heeft ontvangen, kan u een ondernemingsnummer aanvragen.
Uw Buitenlands diploma is een diploma secundair onderwijs dat u behaald hebt voor 01/09/2000. Kom met uw diploma naar het ondernemingsloket om na te gaat of het al erkend is. Indien het niet erkend is dan is het noodzakelijk om het diploma te laten vertalen door een beëdigd vertaler. Om daarna de gelijkwaardigheid aan te vragen bij het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, departement Onderwijs, afdeling Beleidsuitvoering Secundaire scholen.
UW DIPLOMA VOLDOET NIET, WAT NU? U wil een eigen zaak starten, maar uw diploma wordt niet aanvaard voor de basiskennis van het bedrijfsbeheer. Wat kan u nu doen? U WIL EEN ONDERNEMINGSNUMMER OP UW EIGEN NAAM • U volgt een cursus ‘basiskennis bedrijfsbeheer’ bijeen erkende instelling. Bijvoorbeeld één van de regionale opleidingsinstellingen van SYNTRA (www.syntra.be of ‘belangrijke adressen’ achteraan).
• •
U legt een examen af bij de Centrale Examencommissie (FOD Economie – tel. 02/208.52.33) U doet een beroep op uw echtgenoot (M/V) samenwonende partner of een familielid tot de derde graad die wel een attest basiskennis bedrijfsbeheer heeft.
U WERKT ALS ZELFSTANDIGE MAAR NIET MET UW EIGEN ONDERNEMINGSNUMMER. • U vervangt of helpt een ondernemer in zijn zaak. U bent zelfstandige helper. • U bent (werkende) vennoot in een vennootschap waar een andere vennoot het attest bedrijfsbeheer heeft (zie ook 03).
SPECIFIEKE VOORWAARDEN VOOR BEPAALDE BEROEPEN? Voor bepaalde beroepen moet u naast de algemene basiskennis bedrijfsbeheer ook de nodige beroepskennis aan het ondernemingsloket bewijzen. Zonder dit bewijs van beroepskennis mag u deze beroepen niet uitoefenen. We leggen hier uit over welke beroepen het concreet gaat en hoe u de nodige beroepskennis kan bewijzen. Een opleiding om als zelfstandige te werken is specifiek. U moet daarvoor naar een erkende instelling, waar een officieel erkend diploma wordt afgeleverd. Bijzonder SYNTRA. De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) is een erkende instelling voor werknemersopleidingen . Hier leiden sommige opleidingen NIET tot een toelating om dit beroep als zelfstandige uit te oefenen.
CLUSTERS VAN GEREGLEMENTEERDE BEROEPEN Sinds 1 september 2007 bestaan er 3 clusters van gereglementeerde beroepen. Daarnaast zijn er nog 5 beroepen individueel gereglementeerd. •
•
•
•
Cluster 1 Fietsen en motorvoertuigen: Fietsen verkopen en herstellen / carrosserie herstellen / 2de handsvoertuigen verkopen / motorvoertuigen herstellen tot 3,5ton/ motorvoertuigen herstellen van 3,5 ton en meer. Cluster 2 Bouw en elektrotechniek: Ruwbouw/ stukadoor, cementeren en dekvloeren/tegelzetten, marmer en natuursteen/dakwerken en waterdicht maken van gebouwen/ plaatser van schrijnwerk en glazenmaker/ algemeen schrijnwerk/ eindafwerking (schilderbehanger)/installatietechnicus (centrale verwarming, loodgieterij)/ elektrotechnicus/algemeen aannemer. Cluster 3 Lichaamsverzorging, opticien, dentaaltechnicus en begrafenisondernemer: Kapper, kapster/ schoonheidsspecialiste/voetverzorging/masseur, masseuse/ opticien/ dentaaltechnicus/begrafenisondernemer. Andere gereglementeerde beroepen: Restauranthouder, traiteur/brood- en banketbakker/slager-groothandelaar/ installateur frigorist/ droogkuiser-verver.
U kunt de beroepskennis bewijzen door : • • •
OF Diploma of getuigschriften OF Opleiding bij Syntra (niet de Dienst voor Arbeidsbemiddeling – VDAB of Actiris) OF praktijkervaring (afhankelijk van het beroep is het 3 of 5 jaar gedurende de laatste 15 jaar, de andere gereglementeerde beroepen zijn 5 jaar gedurende de laatste 10 jaar).
VRIJE EN INTELLECTUELE BEROEPEN. Advocaat, notaris, apotheker, boekhouder, medische beroepen, architect, enz. Voor elk van deze beroepen worden de toelatingsvoorwaarden apart bepaald door de wet en/of de beroepsorganisatie. Deze voorwaarden kunnen vereiste diploma’s zijn of stageverplichtingen. Ook zij dienen een ondernemingsnummer aan te vragen met een niet commerciële hoedanigheid. U kan best informatie vragen bij de betreffende beroepsorganisatie. ER ZIJN NOG BEROEPEN DIE AAN BEPAALDE VOORWAARDEN ONDERWORPEN ZIJN. Ook voor bepaalde activiteiten moet u vergunning hebben. Neem daarvoor zeker een kijkje in 08.
In België krijgen werklozen, zieken, gepensioneerden… van de overheid een inkomen. Dit inkomen wordt betaald met sociale bijdragen van de werkende bevolking. Wanneer u werkt, ook als zelfstandige, betaalt u sociale bijdragen. Van zodra u niet meer kan werken, krijgt u, dankzij die bijdragen toch nog een inkomen. Er bestaat wel een verschillend systeem voor werknemers enerzijds en zelfstandigen anderzijds. Als zelfstandige bouwt u bijvoorbeeld minder sociale bescherming op dan werknemers.
WAT
MET
UW
SOCIALE
ZEKERHEID?
WAT KRIJGT U IN RUIL VOOR UW BIJDRAGEN? U HEEFT RECHT OP : • Gezinsbijslag : kraamgeld en kinderbijslag • Een ziekteverzekering : uitkering bij zogenaamde ‘grote risico’ (bv. bevalling , opname in ziekenhuis…) en bij arbeidsongeschiktheid. • Pensioenen: het rustpensioen en het overlevingspensioen • Een faillissementsverzekering De juiste bedragen kan u navragen bij uw sociaal verzekeringsfonds.
BIJDRAGEN VIA EEN SOCIAAL VERZEKERINGSFONDS. Als zelfstandige moet u om de drie maanden “sociale bijdragen “ (kwartaalbijdragen) betalen. U doet dat via een sociaal verzekeringsfonds bijvoorbeeld ZENITO www.zenito.be – tel. 02/238.04.11.
Mijn sociaal verzekeringsfonds is: ……………………………………………………………………..... Adres: ……………………………………………………………………………………………………………………………. Telefoon: ………………………………………………………………………………………………………………………. Mijn aansluitingsnummer is: ……………………………………………………………………………………….. Mijn contactpersoon is: ………………………………………………………………………………………………..
HOEVEEL MOET U BETALEN? VOORLOPIGE MINIMALE BIJDRAGEN. Wanneer u start, betaalt u de eerste 3 jaar de minimale voorlopige bijdragen. BELANGRIJK : Dit zijn de voorlopige minimale bijdragen. De minimale voorlopige bijdrage voor een zelfstandige in hoofdberoep bedraagt ongeveer 675 € per kwartaal. Dit is berekend op een netto jaarinkomen van ongeveer 12.600 € Voorlopig : U moet rekenen dat u ongeveer 22 % aan sociale bijdragen betaalt op uw nettoinkomen. De exacte definitieve bijdrage wordt berekend op basis van het nettobedrijfsinkomen. Bij een starter is dat nog niet gekend. Daarom moet u een voorlopig wettelijk vastgestelde bijdrage betalen. Na het 3de jaar zal de exacte definitieve bijdrage worden berekend. Minimaal : Zelfs al is uw inkomen lager dan voorzien, deze bedragen zal u nooit kunnen terugvorderen.
IN SOMMIGE GEVALLEN KAN U MINDER VOORLOPIGE MINIMALE BIJDRAGEN BETALEN. A. Als zelfstandige in bijberoep. • •
U bent werknemer met een halftijds arbeidscontract (50 %). Of u werkt in het onderwijs en geeft 6/10 van een volledig lessenrooster; u mag starten in bijberoep. U heeft een vervangingsinkomen (OCMW, werkzoekende) In sommige uitzonderlijke gevallen én met uitdrukkelijke goedkeuring van de uitbetalingsinstelling kan u starten in bijberoep. De voorlopige minimale bijdrage bedraagt ongeveer 75 €
B. Indien u geniet van sociale rechten via uw echtgenoot/echtgenote (die werknemer is) • • •
Of als u student bent (en jonger dan 25 jaar) Of als u een overlevingspensioen hebt. En u verdient minder dan ongeveer 6.600 € per jaar
U kan een ‘gelijkstelling met bijberoep’ aanvragen. U zal dan een verminderde bijdrage betalen (ongeveer 350 € per kwartaal). C. Indien uw echtgenoot zelfstandige is in hoofdberoep, u heeft zelf geen andere activiteit of vervangingsinkomen en u helpt uw partner. U bent geboren na 1/1/1956 : u betaalt een verplichte bijdrage voor het ‘maxi-statuut’ van ongeveer 300 € per kwartaal . D. Familieleden jonger dan 20 jaar of die maar af en toe (minder dan 90 dagen per jaar en niet regelmatig) helpen (bijvoorbeeld de echtgeno(o)t(e) moeten geen sociale bijdrage betalen.
