KONINKLIJKE NEDERLANDSE KLIM- EN BERGSPORT VERENIGING
Vreemde Voettocht 50+
Zweden, Lapland 13 daagse huttentrektocht
Kungsleden 29 augustus t/m 10 september 2009 © Gerard Uiterwaal Lid van NOC NSF Lid Union Internationale des Associations d’Alpinisme
Inleiding In september komt in het hoge noorden de fjell volop in kleur te staan. Dan begint de ruska. Het blad aan berkenbomen wordt geel en de vegetatie op de grond begint rood te kleuren. Dit wordt het mooiste moment om Lapland te bezoeken. We lopen over het beroemde koningspad, “Kungsleden”, vanuit Vakkotavare naar het noorden. In dit jaargetijde kun je alle weertypen verwachten: zon, regen en sneeuw. Watervallen, heldere meren, besneeuwde toppen en grandioze vergezichten zijn de ingrediënten van de tocht. En terwijl we verder trekken kijken de rendieren ons nieuwsgierig aan. Een enkele keer zullen we een stukje moeten roeien. Iedere avond overnachten we in één van de comfortabele hutten langs de route en maken bij de warme kachel ons meegebrachte eten klaar. Soms laten we inspanningen van de dag wegvloeien bij een bezoek aan de bastu, de sauna. De tocht eindigt in Abisko aan de spoorlijn Narvik – Kiruna.
Leiding : Gerard Uiterwaal
Kaitumjaure hut
Zie www.bergsportreizen.nl voor boekingsinformatie en algemene reisvoorwaarden.
NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -1-
Vreemde Voettochten Vreemde Voettochten zijn tochten die in het algemeen buiten de Alpen plaatsvinden. De infrastructuur zoals we die in de Alpen kennen ontbreekt vaak zodat er meer geïmproviseerd moet worden. Ook is het niet vanzelfsprekend dat er op ieder willekeurig moment contact opgenomen kan worden met de buitenwereld. De groep staat er vaak alleen voor om problemen die zich voor kunnen doen op te lossen. Dat vereist een flexibele instelling van de deelnemers. De zwaarte van de Vreemde Voettochten wordt aangegeven door middel van sterren. Dit varieert van één ster (*) voor een lichte tocht in relatief eenvoudig terrein, met overnachtingen in hotels of pensions tot vier sterren (****) voor een zeer zware tocht, waarbij met volle bepakking gelopen wordt in soms ongebaand terrein. Aan een Vreemde Voettocht gaat altijd een kennismakingsbijeenkomst vooraf. Deelname hieraan is voor alle deelnemers verplicht. Hierbij worden alle specifieke aspecten van de tocht met de deelnemers doorgesproken en is een eerste kennismaking van de tochtgenoten.
Tochtprofiel Trektocht in een arctisch landschap op het moment dat de herfst intreedt. De "Indian Summer" in het hoge noorden zal het landschap een speciale dimensie geven. De gehele tocht loopt door niet of nauwelijks bewoond gebied. De route is over het algemeen goed gemarkeerd, zodat niet de oriëntatie maar verschillende omstandigheden zullen de tocht bepalen. We zullen over drogere of natte paden lopen, lastige klimmen moeten maken, een enkele keer door een rivier moeten waden en een keer moeten roeien om aan de overkant van een meer verder te kunnen gaan. Op sommige stukken loop je over houten planken die in natte gebieden aangelegd zijn om de vegetatie beschermen. De temperaturen dalen al in het hoge noorden, nachtvorst is niet uitgesloten, dus uitrusting zal hierop afgestemd moeten zijn. Overnacht wordt in de comfortabele hutten van de Zweedse toeristenvereniging (STF). Omdat we in september op pad zijn is de muggenplaag voor het grootste deel voorbij. Gemiddeld aantal loopuren: 5 Tochtzwaarte: ** middelzware tocht, enige trektochtervaring is wenselijk en een goede conditie is noodzakelijk
Waarschuwing, verhoogd risico bij bergsport De NKBV en de NKBV-Zomerprogramma B.V. spannen zich tot het uiterste in om de aangeboden Vreemde Voettochten op een veilige en verantwoorde manier uit te voeren. Aan het beoefenen van de bergsport blijft echter een verhoogd ongevalrisico verbonden. Ook bij het deelnemen aan een Vreemde Voettocht, dient u zich hier bewust van te zijn; ondanks de inzet van gekwalificeerde Nederlandse leiding en/of professionele lokale berggidsen kan dit risico niet volledig uitgesloten worden. Van u als deelnemer wordt een grote eigen verantwoordelijkheid en voorzichtigheid alsook verhoogd risicobesef verwacht. Tevens wordt u verantwoordelijk geacht voor uw eigen gedrag en betrokkenheid in dit opzicht.
Gebied Lapland moet je je voorstellen als een groot toendra gebied, met vergletsjerde bergen, kristal heldere beken die door smeltwater en regenval soms woeste stromen kunnen worden. Nadat het ijs zich teruggetrokken heeft na de laatste ijstijd zijn er nog al wat NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -2-
meertjes achtergebleven. Hoge begroeiing in de vorm van naaldbomen komt alleen op de lagergelegen beschutte delen voor. De uitzichten die we hebben zijn dan ook vaak riant. De begroeiing is meestal schaars. Varens, korstmossen, dwergberken en rendiermos is de meest voorkomende vegetatie. Vele diersoorten leven in dit onherbergzame, dunbevolkte gebied. Van de grotere diersoorten allereerst natuurlijk het rendier. Vrijwel alle rendieren die je tegenkomt behoren tot een door Samen gehoede kudde. Daarnaast leven er elanden, muskusossen, poolvossen en, vrij zeldzaam, beren. In de lucht kun je konings- en steenarenden waarnemen en veel vogels die we ook hier kennen: buizerds, valken, haviken en verschillende soorten uilen. Van de kleinere soorten zoogdieren komen bevers in laag gelegen delen voor; lemmingen zijn bij uitstek de bewoners van de fjel. De UNESCO heeft Lapland toegevoegd aan haar lijst van “World Heritage Sites”. Zij zegt ondermeer: Lapland is Europa’s grootste aaneengesloten gebied van vrijwel onaangetast landschap. Het heeft steile bergmassieven, uitgestrekte bergplateau’s, gletsjers, natte gebieden, oerbossen, overweldigende watervallen en grote bergmeren. Nationale parken De Zweedse bergen zijn 300 miljoen jaar geleden gevormd door plooiing. De vier opeenvolgende ijstijden hebben voor de huidige contouren gezorgd. De grote U-vormige valleien waar we soms doorheen trekken zijn door gletsjers gevormd, evenals de vele meren of meertjes die we tegenkomen. De tocht gaat door twee nationale parken. Stora Sjöfallet Dit park wordt door het meer Akkajaure in twee vrijwel gelijke stukken verdeeld. Het park is ingesteld met als doel de instandhouding van het hoog-noordelijk fjellandschap te garanderen. In het zuiden van dit park bevinden zich de hoogste bergen en watervallen van Zweden. In dit park leven drie van de vier grote roofdieren: beer, lynx en veelvraat. Maar een ontmoeting met deze dieren is niet te verwachten. Abisko Abisko is een van de eerste nationale parken die in Zweden ingesteld werden. Het kalkrijke gesteente zorgt voor een gevarieerde plantengroei. Klimatologisch ligt het park zeer gunstig in de regenschaduw van de Noorse bergen. Het gebied heeft het record van de minste jaarlijkse regenval van heel Zweden.
Samen De oorspronkelijke bewoners van dit gebied zijn de Samen, door ons Lappen genoemd. Het is een volk dat zich duidelijk onderscheid van de overige Noord-Europese bewoners. Al sinds mensenheugenis trekken zij met hun kuddes rendieren door Noord Europa. Het hele jaar door zijn de Samen bezig met hun kuddes rendieren. In het voorjaar worden de kalveren geboren, in de zomer gemerkt en in de herfst worden sommige beesten geslacht, andere naar de winterweidegronden gebracht.
Samenvlag
Reisschema Dag
Van
Naar
29-aug-2009 29-aug-2009
Amsterdam (Schiphol) Stockholm (Arlanda) Stockholm (Arlanda) Gällivare
vliegtuig nachttrein
NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -3-
30-aug-2009
Gälllivare
Vakkotavare
bus
09-sep-2009
Abisko
Stockholm (Arlanda)
nachttrein
10-sep-2009
Stockholm (Arlanda)
Amsterdam (Schiphol) vliegtuig
Reispapieren Voor Zweden is een paspoort of een identiteitskaart verplicht.
Valuta en financiën Zweden behoort wel tot de EU maar is niet toegetreden tot de Eurozone. De nationale valuta is de Zweedse kroon (SEK). 1 SEK= € 0,10
Tocht Dag 31-aug
Vakkotavare
Teusajaure
16 km
1-sep
Teusajaure
Kaitumjaure
9 km
2-sep
Kaitumjaure
Singi
13 km
3-sep
Singi
Sälka
12 km
4-sep
Sälka
Vistas
19 km
5-sep
Vistas
Alesjaure
18 km
6-sep
Alesjaure
Abiskojaure
20 km
7-sep
Abiskojaure
Abisko fjällstation 15 km
8-sep
Tocht in omgeving
Abisko fjällstation
Profiel van de tocht Het tochtverloop is altijd onder voorbehoud. Weersomstandigheden, terreingesteldheid en het niveau van de deelnemers (conditioneel alsook technisch) kunnen o.a. van invloed zijn op het uit te voeren programma.
Manier van verblijven Overnacht wordt in de hutten van de STF. Deze zijn altijd voorzien van bedden, kookgelegenheid en verwarming. Wel moet je zelf voor een goede slaapzak zorgen. Soms is er speciaal drooghok en bij 3 hutten (Teusajaure, Sälka en Alesjaure) is een Zweedse sauna, een bastu waar je gebruik van kunt maken (niet bij de prijs inbegrepen). Enkele hutten verkopen ook proviand, maar aan het einde van het seizoen is de keuze vaak zeer beperkt. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij een bijdrage leveren aan het op peil houden van de voorraden in de hut, dus zagen en kloven van brandhout en het aanvullen van de watervoorraad in de hut.
Zwaarte van de tocht Hoewel de tocht steeds verloopt over een gebaand en gemarkeerd pad, moet de zwaarte niet onderschat worden. Alle bagage, inclusief het voedsel, wordt op de rug meegenomen. Dat betekent dat de rugzakken, zeker in het begin, zwaar zullen zijn. Je moet rekenen op ca. 15 kg bij het begin van de tocht. De afstanden die we dagelijks afleggen zijn gemiddeld zo’n 15 km. Dat betekent dat je in NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -4-
dit terrein al gauw 5 uur onderweg bent. En wanneer het weer een beetje tegenzit, is moet je daar nog wat bijtellen. Dan wordt ook het moreel van de wandelaar danig op de proef gesteld. In het begin zijn de afstanden wat kleiner en nemen toe als de rugzak wat lichter wordt.
Risico’s en veiligheid Het grootste risico tijdens deze tocht is een vroege inval van de winter. Dus winterse omstandigheden met sneeuw. Omdat de hutten relatief dicht bij elkaar liggen en het pad goed gemarkeerd is valt daar mee te leven. De tochtleider neemt een GPS mee om onder omstandigheden met slecht zicht een goede oriëntatie te kunnen maken. Tenslotte is er altijd de mogelijkheid om richting Kebnekaise Fjällstation de route te verlaten en vanaf Nikkaluokta de bus naar de bewoonde wereld te nemen. Verder zijn alle hutten tot half september bemand en voorzien van een noodtelefoon. Er is geen dekking voor mobiele telefoons in het gebied. sneeuw in september
Weer en klimaat Dit is heel variabel. Bij helder weer kan de temperatuur behoorlijk oplopen, zeker omdat het nog lang licht blijft. Verder moet met alle weertypen rekening gehouden worden. Het kan regenen, sneeuwen, er kan nachtvorst optreden. Dat laatste heeft dan weer als voordeel dat de muggenplaag sterk afneemt. Daar zullen we in september weinig meer van merken.
Conditie Bergwandelen en klimmen zijn inspannende bezigheden, het is dan ook belangrijk dat u voldoende conditie heeft. U gaat met een groep op pad en het is vervelend als iemand niet goed mee kan komen. Ook voor u zelf is het jammer als u vooral loopt te zwoegen en alleen kunt genieten van rusten. Het kan ook onveilige situaties in de hand werken. Helaas komt het elk jaar voor dat deelnemers zich overschatten. Als u onvoldoende mee kunt komen, heeft de leiding het recht u een aangepast programma te laten volgen of u zelfs uit te sluiten van verdere deelname. De annuleringsverzekering keert in zo’n geval niet uit. Om u een idee te geven van de inspanning: 500 meter stijgen kost onder goede omstandigheden anderhalf tot twee uur. Dat is veel zwaarder dan een uurtje tennissen. Het lopen met een bepakking van zo’n 15 kg, zoals bij deze tocht noodzakelijk is, vereist een goede duursportconditie. Als u geen goede basisconditie heeft dan kost het vier tot vijf maanden deze op te bouwen. Goede trainingen zijn hardlopen en fietsen. De zwerftochten in de Ardennen, die gepubliceerd staan in de Hoogtelijn en die toegankelijk zijn voor iedereen, zijn een goede wandeltraining en conditietest.
Eten en maaltijden We trekken aan het eind van het seizoen door het gebied. Hoewel in sommige hutten proviand verkocht wordt, kunnen we er niet op rekenen dat nog voldoende aanwezig is aan het einde van het seizoen. We nemen alle proviand voor de trekkingsdagen (acht) vanuit Nederland mee. Tijdens de kennismakingsbijeenkomst wordt dit onderdeel uitgebreid besproken. Tussendoortjes kunnen in het algemeen wel in de hutten aangeschaft worden. Hutten op onze route met proviand verkoop zijn: Vakkotavare, Kaitumjaure, Sälka, Vistas, Alesjaure en Abiskojaure. Abisko fjällstation is een groot bergstation aan de doorgaande weg en spoorlijn naar Narvik met winkel en restaurant. Het water uit snelstromende rivieren kun je in Lapland zo drinken. NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -5-
Verzekering Een NKBV of gelijkwaardige reisverzekering waarin bergsport meeverzekerd is, is verplicht.
Inentingen en gezondheid Voor Zweden zijn geen vaccinaties verplicht.
Kennismakingsdag De datum van de kennismakingsdag wordt in overleg met de deelnemers vastgesteld. Deelname is verplicht om goed voorbereid op reis te gaan. Als je behoefte hebt aan advies over de benodigde uitrusting voor deze reis, dan kun je hierover altijd contact met de tochtleiding opnemen. Tijdens dit weekend zullen onder meer de volgende zaken aan bod komen: • Kennismaking met de tochtleiding en de deelnemers. • Het maken van afspraken. • Bespreking van de paklijst. • Bespreking van de routes en kaarten. • Risicoprofiel van de tocht en risico-acceptatie voor de deelnemers. • De voeding tijdens de trektochten. • Persoonlijke geneesmiddelen en EHBO-set die de tochtleider meeneemt. • De eventueel benodigde receptmedicijnen. • Wat kunnen we van elkaar verwachten: verantwoordelijkheden van de tochtleider en verantwoordelijkheden van de deelnemers.
Tochtleiding De tochtleider is Gerard Uiterwaal, hiernaast in één van de hutten in Lapland. Naast jarenlange ervaring als tochtleider in de Alpen en leider van Vreemde Voettochten heb ik veel ervaring in het maken van trektochten met tent in Scandinavië, IJsland, Groenland, Schotland en Zuid Amerika. Voor nadere inlichtingen kunt u zich wenden tot: Gerard Uiterwaal Tel: 0343 453708 e-mail:
[email protected]
Uitrusting Doe je uiterste best om je rugzak zo licht mogelijk te houden. Een redelijk gewicht voor je rugzak met kleding en slaapzak is 10 kg. Hier komt per persoon nog zo’n 4 kg bij aan voedsel voor de gehele reis. Dit totale gewicht kan rond de 14 à 15 kg zijn. Natuurlijk neemt het gewicht van de rugzak na enkele dagen al merkbaar af en raak je gewend aan het dragen van het gewicht op je rug. Tip 1: Loop ruim van te voren je hele uitrusting grondig na op slijtage, dan heb je nog genoeg tijd om nog iets te vervangen of te (laten) repareren. Tip 2: Denk bij alles wat je meeneemt goed na of je het echt nodig hebt, en of het niet minder of lichter kan. Want; "alles wat je thuis laat, is meegenomen".
NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -6-
PAKLIJST De cursief gedrukte onderwerpen zijn geen must maar meer een soort van luxe.
Slapen:
o o
Slaapzak, geschikt voor temperaturen van 0 tot ca. +10°C, waterdicht verpakt. Een lakenzak houdt je slaapzak schoon en geeft ook wat extra warmte (zijde = ca.100 gr)
Schoenen:
o o o o
Goed ingelopen en goed onderhouden bergschoenen, liefst met gore-tex voering Een paar lichte gympen of sandalen. Voor het doorwaden van rivieren en voor in het hut Eventueel een kleine hoeveelheid vet om onderweg je schoenen weer in te vetten Eventueel 1 reserve paar inlegzooltjes (prettig om droge zooltjes te hebben bij natte voeten)
Rugzak en toebehoren:
o o o
Ruzak, een volume van minimaal 50 liter is nodig (zonodig uitbreiden met losse zijvakken) Goed sluitende regenhoes voor de rugzak Lichte nylon flightbag voor over je rugzak bij het vliegen (i.v.m. beschadiging)
Kleding:
o o o o o o o o o o o o o o o o o
Regenjack, van Gore Tex of een gelijkwaardig materiaal Regenbroek, liefst ademend Gamaschen, hoog model en strak sluitend om je schoenen. Pastic zakken voor je droge (reserve) kleding 2 T-shirts die geen vocht opnemen (geen katoen) 1 T-shirt met lange mouwen voor de nacht 2 Shirts met lange mouwen (geen katoen) 1 warme fleece of vergelijkbare (sneldrogende) trui 1 Sneldrogende wandelbroek (absoluut geen spijkerbroekenstof) 2 Stuks ondergoed 1 Warme lange onderbroek (geen wol of katoen) 2 Paar wandelsokken 2 of 3 paar ondersokken 1 Warme muts of pet 1 Paar warme handschoenen, Lichte onderhandschoenen zijn erg prettig in rond de hut Dunne lichtgewicht windstopper, je jack is al gauw te warm als je loopt
Eet & drink attributen
o o o o o o o
Drink mok, bijvoorkeur 300ml laplandmok Eetbak, bijvoorkeur 600ml Akita (liefst allemaal dezelfde i.v.m. verdelen van het eten) Eetlepel (een vork heb je toch niet echt nodig) Mes Veldfles of waterzak, inhoud 1 liter Thee of koffie voor onderweg Etenswaar, aanschaffen na afspraken op kennismakingsdag NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -7-
Persoonlijke verzorging en "eenvoudige EHBO":
o o o o o o o o o o o o o o o
Zonnebrand Lip beschermingsmiddel Pleisters Blaarverzorgingsmiddelen (Compeed of Second Skin) Rolletje sporttape Persoonlijke medicijnen, oa. lichte pijnstillers (Paracetamol of Ibuprofen) Goed middel tegen muggen (DEET werkt ook tegen teken) Muggennetje Diacure of Immodium tegen ernstige diarree Breed-spectrum antibioticum in overleg met je eigen huisarts Zware pijnstiller (voor ernstige verwondingen) in overleg met je eigen huisarts 1 WC rol, apart verpakt in plastic. Tandenborstel en een klein tubetje tandpasta Handdoek (lichtgewicht/sneldrogend) Klein flesje shampoo/wasmiddel voor onderweg (biologisch afbreekbaar!)
Diversen:
o o o o o o o o
Zitlap Alarmfluitje Zonnebril Klein licht zaklampje Telescopische skistok(ken), een goed hulpmiddel bij stijgen en afdalen met een zware rugzak, of voor extra steun bij een moeilijke rivieroversteek. Paspoort of ID kaart én lidmaatschapskaart STF of Stayokay Gegevens reisverzekering Voldoende geld en je PINpas of credit card
Door de tochtleiding gezorgd voor:
o o
Uitgebreide EHBO-set Kompas en GPS Samenhut
Literatuur Een goede gids over Kungsleden is een boekje uit de serie Der Weg ist das Ziel: Schweden Kungsleden, Rüdiger Lohf, Outdoor Handbuch 18. Uitgave: Conrad Stein Verlag. Daarnaast is op het Internet ontzaglijk veel informatie te vinden. Tik op Google Kungsleden in en je komt zo bij heel informatieve websites. Op het gebied van flora en fauna is de Cantecleer Natuurreisgids: Noord Scandinavië en Finland een zeer informatieve gids met prachtige foto’s.
Kaarten BD6 Abisko-Kebnekaise 1:100.000 BD8 Kebnekaise-Saltoluokta 1:100.000
NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -8-
Algemeen 13 daagse reis, bestaande uit één aaneengesloten huttentrektocht Land : Zweden Periode : 29 augustus t/m 10 september 2009 Zwaarte : ** Kennismakingsweekend : nnb Inlichtingen : Gerard Uiterwaal Tel. 0343 453708 E-mail
[email protected] Prijs : € 1455,Bijkomende kosten : € 45,- (maaltijden buiten de trekking; lidmaatschap SFT of Stayokay) Aantal deelnemers : 6 tot 8
Inclusief prijs: NKBV-trektochtleider Vliegreis van/naar Zweden Retour treinreis in Zweden Busreis in Zweden Overnachtingen in Zweedse berghutten Maaltijden tijdens trekking
Exclusief prijs: Maaltijden buiten de trektochtdagen Lidmaatschap STF of Stayokay Uitgaven van persoonlijke aard
Boeking Boeken kan via de website, www.bergsportreizen.nl . Tevens vindt u hier de boekingsinformatie en de inschrijfvoorwaarden. De (potentiële) deelnemers wordt aangeraden de algemene voorwaarden van tevoren door te nemen. NKBV Bezoek adres : Houttuinlaan 16a, 3447 GM Woerden Post adres : Postbus 225 3440AE Woerden Tel.: 0348 409 521, fax: 0348 409 534 E-mail :
[email protected] Internet : www.bergsportreizen.nl
NKBV Vreemde Voettochten 2009 - Zweden, Lapland -9-
