Keldermanslaan 5 4611 A L Bergen op Zoom Postbus 674
Stichting
4600 AR Bergen op Zoom
Welzijn Ouderen Aan het College van Burgemeester en Wethouders Postbus 35 4600 A A B E R G E N O P Z O O M
0164 - 265946
[email protected]
llllllllllliiíilliiil"^»' 114-053560
Reg datum: 05/11/2014
Bergen op Zoom, 4 november 2014 Betreft: Businesscase V I P "Op weg naar professionalisering" 2015
Geacht College, Namens de stuurgroep, die de ontwikkeling van het Vrijwilligersinformatiepunt Bergen op Zoom ( V I P ) in de pilotperiode van medio 2013 tot ultimo 2014 heeft gerealiseerd en begeleid, reikt ons bestuur graag bij deze aan uw college de Businesscase "Op weg naar professionalisering van het V I P " aan, met het verzoek om onze stichting als "boekhouder en coördinatiepunt" voor het V I P te willen subsidiëren. Er is in de pilotperiode zoveel positief te labelen ervaring opgedaan, dat we er alle vertrouwen in hebben dat onze stichting samen met de andere dragers van het VIP, i.e. de stichtingen Traverse, tanteLouise-Vivensis, Samen i n de Regio en Vraagwijzer Bergen op Zoom, er in zal slagen om een vervolgstap te maken naar een hoger plan. Daarbij trekken we zeer direct op met het V I P in Steenbergen en Roosendaal, waar de stichting Traverse de coördinatie vervult. In de ontwikkeling, die de stuurgroep voor ogen heeft, is een aantal speerpunten te benoemen, waar ons bestuur er in deze een paar in bijzonder w i l aanstippen: « »
Het V I P w i l graag de centrale vindplaats zijn - op zo hoog mogelijk professioneel niveau - voor mensen die enige vorm van vrijwilligerswerk zoeken, daarnaast óók voor organisaties uit alle maatschappelijke sectoren om vrijwilligers te werven.
*
Verder w i l het V I P vanuit de behoefte van vrijwilligers en de organisaties zorgen dat er een zo optimaal mogelijk aanbod van cursussen/bijscholingen voor vrijwilligers wordt gerealiseerd, bij voorkeur via de samenwerkingspartners en anders via het inhuren van derden, en
*
tenslotte, maar wellicht al op kortere termijn samen met de Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) komen tot een zo optimaal mogelijke toeleiding van cliënten van de ISD naar enige vorm van vrijwilligerswerk, waardoor zij betrokken kunnen blijven bij de samenleving, danwel zich hierin weer een "gewaardeerde" positie verwerven, door zich maatschappelijk in te zetten.
A ISO
X 9OOOl 00i\
RABO 12.06.43.855 - IBAN NL08RABO0120643855 - KvK Breda 41103007 - www.swoboz.nl
HKZ OÍKZX
De stuurgroep van het V I P zou graag zien dat haar gelederen worden versterkt vanuit de ISD en/of u w afdeling Maatschappelijk Zorg, vanwege het belang van de activiteiten van het V I P in het spectrum van de nieuwe Wmo. Volledigheidshalve merken w i j op dat in de begroting voor 2015 niet is gerekend met eventuele financiële consequenties van het verder online optimaliseren van bereikbaarheid en dienstverlening, waarover op dit moment in het kader van het overleg "digitalisering van de informele zorg'" o.a. met wethouder mevrouw Y . Kammeijer wordt gesproken. Desgewenst willen we natuurlijk graag onze plannen en ambities nader toelichten. W i j hopen dat u ons bestuur, maar vooral de stuurgroep van het V I P , de kans wilt geven om uitvoering te geven aan haar plannen. Met vriendelijke groet namens namens het bestuur,
0 t G.A. Kamp,, voorzitter voorzitter
ľ
r
Å
A
H.J.J. Hoeben, secretaris/penningmeester
1
ona B i j l . : Businesscase V IPP "Op weg naar professionalisering 2015 èssionahserina we 2 naar
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 1 of 13
VrijwilligersInformatiePunt (VIP) Bergen op Zoom
©
V/p ' -.1
B U S I N E S S C A S E 'op weg naar professionalisering'
Stichting
Welzijn Ouderen + + + +
Vereniging Vraagwijzer Bergen op Zoom Stichting Traverse Stichting Samen in de regio Stichting tanteLouise - Vivensis ( T L V )
Projectplan
Project Naam:
Vrijwilligers informatie punt Bergen op Zoom 2015
Datum:
Oktober 2014
Distributie:
Geplande Einddatum:
31.12.2015
Geschatte kosten:
C 74.000,00 4- optioneel extra 6 14.040,00 bij inkoop
1. Inleiding: Het V I P is dé Bergse organisatie voor vrijwilligerswerk met als voornaamste klanten potentiële vrijwilligers en maatschappelijke organisaties in Bergen op Zoom, z i j functioneert in een dynamische wereld waarin verandering een vast gegeven is. Z i j speelt i n op en/of initieert ontwikkelingen. In 2014 heeft het V I P een startjaar gehad en is druk bezig geweest haar plek in de Bergse samenleving te verkrijgen. Naar aanleiding van dit pilotjaar heeft er een evaluatie plaatsgevonden. Naar aanleiding hiervan hebben we kunnen concluderen dat het VIP haar plaats heeft gevonden en nog steeds groeiende is. Wel was het af en toe zoeken naar welke taken behoorden tot het V I P en welke tot de gemeente o f andere maatschappelijke organisaties. Dit strategisch projectplan is geschreven met als doel het schetsen van een kader waarmee richting gegeven kan worden aan het V I P i n Bergen op Zoom vanuit de huidige en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen. Tevens biedt het een
Business Case Page 2 of 13
richtlijn voor de taken welke in 2015 tot het VIP zullen behoren. Welke koers gaat het VIP in 2015 varen? 2. Doelstellingen: Stichting Welzijn Ouderen Bergen op Zoom is mede namens de Stichtingen Traverse, Samen in de regio, tanteLouise - Vivensis en de Vereniging Vraagwijzer Bergen op Zoom coördinator van het VIP Bergen op Zoom, waarbij inzet van de genoemde organisaties i n de stuurgroep specifiek wordt afgesproken. Visie en missie Het V I P vindt vrijwillige inzet voor een leefbare samenleving van onschatbaar belang. In de visie van het VIP staat de relatie van de vrijwilliger met de samenleving centraal. Z i j stimuleert en versterkt het vrijwilligerswerk i n de gemeente. Z i j streeft daarbij naar evenwicht tussen vraag en aanbod van vrijwilligers. In het belang daarvan streeft zij daarnaast naar het realiseren van kwalitatief goed, en goede uitvoering van, vrijwilligersbeleid door maatschappelijke organisaties dat is afgestemd op de actuele maatschappelijke ontwikkelingen. Om deze visie te concretiseren is de volgende missie geformuleerd: Het VIP Bergen op Zoom bevordert een maatschappelijk klimaat, dat uitdaagt en uitnodigt tot vrijwillige inzet en bijdraagt tot participatie van burgers, organisaties en bedrijven. Daarmee realiseert zij een effectieve inzet en worden aanwezige talenten, kennis en ervaring benut ten gunste van de samenleving en het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Daarvoor - ziet zij individuele vrijwilligers en maatschappelijke organisaties als haar klanten; - werkt zij vraag gestuurd en professioneel en stelt zich daarbij proactief en ondernemend op; inspireert, werft en stimuleert zij belangstellende vrijwilligers; verzamelt zij actief aanbod aan vrijwilligerswerk en bemiddelt i n een goede match, op buurt, w i j k en stedelijk niveau. neemt zij de interesses, mogelijkheden en beperkingen van vrijwilligers als vertrekpunt van het bemiddelingswerk; - biedt zij informatie, advies en deskundigheidsbevordering aan potentiële en actieve vrijwilligers; versterkt zij maatschappelijke organisaties in de gemeente met betrekking tot de inzet van vrijwilligers door het bieden van passende ondersteuning; vertaalt zij maatschappelijke ontwikkelingen naar vrijwillige inzet en kan zij des gevraagd projecten ontwikkelen om het vrijwilligerswerk te innoveren en te versterken; daarbij maakt zij o.a. gebruik van de verbindende rol van 'samen i n de regio' welke bijvoorbeeld maatschappelijke organisaties en bedrijven met elkaar i n contact brengt en verbreidt en verankert zij kennis en ervaring van het vrijwilligerswerk i n deze; Houdt oog voor kwaliteit en tracht mismatches te voorkomen. Kenmerken
en onderscheidende
positie
van het VIP
Het V I P kenmerkt zich door onafhankelijkheid: zij biedt een totaal overzicht van alle mogelijkheden binnen het vrijwilligerswerk, van alle sectoren en maatschappelijke organisaties en is er voor iedereen. Onderscheidend ten opzichte van andere organisaties is dat het V I P het vrijwilligerswerk en de versterking daarvan als doel
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 3 of 13
heeft. Alle andere maatschappelijke organisaties hebben vrijwilligers nodig als middel om hun eigen doelen te bereiken. Vrijwilligerswerk en alles wat daarmee samenhangt, is het werk van het VIP. Daarin is zij uniek: geen enkele andere organisatie heeft dit doel en deze positie. Het V I P heeft kennis van de ontwikkelingen i n de volle breedte van het vrijwilligerswerk. Z i j komt op voor de belangen van vrijwilligers, zij waakt voor belangenverstrengeling en verdringing van banen op de arbeidsmarkt. Z i j ondersteunt organisaties bij de werving van vrijwilligers waarbij aansluiting op de interesses en mogelijkheden van de vrijwilliger het uitgangspunt is. De kerntaken van het V I P zijn: werven en bemiddelen van (potentiële) vrijwilligers onderhouden vacaturebank ondersteunen en verbinden van maatschappelijke organisaties en - innoveren van en pionieren in het vrijwilligerswerk. Vanuit de kennis, ervaring die zij heeft opgebouwd en de positie die zij heeft, kan zij de gemeente desgevraagd adviseren bij het lokale vrijwilligersbeleid met als doel het vrijwilligerswerk i n Bergen op Zoom te versterken, te ontwikkelen en te innoveren. 3. Werkwijze B i j de ondersteuning en versterking van het vrijwilligerswerk die het V I P biedt om haar doelen te bereiken, toont zij zich actief in houding en werkwijze. Pro actieve opstelling Het V I P stelt zich proactief op, niet reactief. Z i j neemt zelf initiatief als zij daartoe aanleiding ziet en beïnvloedt ontwikkelingen in het vrijwilligerswerk. De versterking van het vrijwilligerswerk is steeds het leidend beginsel. Door regelmatige klant- en medewerkers tevredenheidonderzoeken zal het VIP haar dienstverlening steeds blijven verbeteren. De tevredenheidsonderzoeken zullen verzorgd worden via Welzijn.tevreden.nl dit is een onderzoeksplatform waarmee alle organisaties die aangesloten zijn bij de MOgroep Welzijn Sc Maatschappelijke Dienstverlening diverse vormen van onderzoek kunnen uitvoeren. In samenwerking met experts uit de branche zijn meer dan 25 vragenlijsten ontwikkeld. Het V I P w i l gebruik gaan maken van twee vragenlijsten: Evaluatie vrijwilligerssteunpunt (voor organisaties) en Evaluatie vrijwilligerssteunpunt (voor vrijwilligers). De voordelen van deze methode zijn o.a. dat het onafhankelijk, betrouwbaar en professioneel is en dat er een benchmark beschikbaar is ter vergelijking. Ondernemende opstelling Het V I P stelt zich ondernemend op. Dat betekent initiatief nemen, soms een gecalculeerd risico nemen en investeren in de kwaliteit van haar diensten door versterken van de kwaliteit van haar vrijwillige medewerkers. Netwerkorganisatie Het V I P zoekt samenwerking met partners die kunnen bijdragen aan de versterking van het vrijwilligerswerk en die de positie en competenties van het V I P daarbij onderkennen. Het V I P is vanuit dat perspectief een netwerkorganisatie, waarin met uiteenlopende partners, in projecten die raakvlakken hebben met vrijwilligerswerk, wordt samengewerkt.
Business Case
Datum: 4-IMov-14 Page 4 of 13
4. Basisfuncties, doelstellingen, activiteiten en resultaten De vraag naar ondersteuning vanuit de recente ontwikkelingen is de aanleiding tot het stellen van bepaalde doelen en het bieden van de daarvoor benodigde dienstverlening. In het Coalitieakkoord 2014-2018,' Merck toch hoe sterek', is opgenomen dat; Mensen die (nog) niet kunnen deelnemen aan het arbeidsproces zullen actief worden benaderd om als vrijwilliger een rol te gaan spelen i n de samenleving. - Vrijwilligers krijgen een grotere rol i n het welzijnsdomein en zullen door de gemeente hierbij worden ondersteund en gefaciliteerd. Verenigingen en evenementen verdienen een goede ondersteuning. Z i j vormen de basis van het vrijwilligerswerk. Daarom is het van belang dat er beleid wordt ontwikkeld dat zich richt op het behouden en uitbreiden van het vrijwilligerswerk. De rode draad binnen het VIP vormen de v i j f basisfuncties ten behoeve van de ondersteuning van het vrijwilligerswerk zoals deze door het Ministerie van V W S zijn benoemd: vertalen, verbinden en makelen, versterken, verbreiden en verankeren. Daaronder zijn de voorheen benoemde functies als bemiddeling, informatie en advies, promotie, deskundigheidsbevordering, belangenbehartiging, ontwikkeling en innovatie terug te vinden. We hebben besloten hierbij een zesde toe te voegen: ontlasten. Elke basisfunctie zal in deze paragraaf worden beschreven gevolgd door de daaruit volgende doelstelling en de concrete activiteiten (dienstverleningen producten) die naar aanleiding daarvan door het V I P georganiseerd zullen worden. I Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen Nieuwe ontwikkelingen als het inzetten van vrijwilligerswerk bij inburgering, bevordering jongeren participatie, informele zorg en de toename van online vrijwilligerswerk vragen om een visie en om beleid en ten slotte om een vertaling in een gepast aanbod van dienstverlening. Hieronder valt ook het omgaan met belemmerende regelgeving en andere vormen van belangenbehartiging van vrijwilligers en het vrijwilligerswerk. Met nieuwe ontwikkelingen ontstaan nieuwe kansen om actief burgerschap te bevorderen. Nieuwe vormen van vrijwilligerswerk kunnen aantrekkingskracht uitoefenen op een ander potentieel aan vrijwilligers mits goed vormgegeven. Het Sociaal Planbureau (SCP) gaf in haar "Toekomstverkenning V r i j w i l l i g e Inzet" 2015 al aan dat de (potentiële) vrijwilliger een kritische consument is, die steeds meer eisen stelt aan de organisatie waar hij/zij zich v r i j w i l l i g w i l inzetten. Nieuwe ontwikkelingen brengen daarnaast ook nieuwe partijen met zich mee. Zo heeft bijvoorbeeld het maatschappelijk betrokken ondernemen aan het bedrijfsleven een rol gegeven als een maatschappelijke speler. Wanneer deze maatschappelijke ontwikkeling goed 'vertaald' is, worden bedrijven niet alleen als doelgroep gezien, maar ook meegenomen als gesprekspartner rondom vormgeving en invulling van deze ontwikkeling. Doelstelling: het blijven ontwikkelen van een visie op nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen, op interactieve wijze formuleren van beleid en het geven van uitvoering daaraan.
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 5 of 13
Activiteiten: signaleren en interpreteren van autonome ontwikkelingen, die invloed hebben op vrijwilligerswerk, zoals demografie, economische conjunctuur, arbeidsmarkt; realiseren van een evenwichtige opbouw van het vrijwilligersbestand door adequate aandacht voor doelgroepen (jongeren, ouderen, mannen, vrouwen, allochtonen, autochtonen, mensen met een psychische e/o lichamelijke beperking etc); - realiseren van diversiteit in het aanbod van vacatures in het vrijwilligerswerk door vertegenwoordiging van zoveel mogelijk sectoren uit het maatschappelijk middenveld; i.s.m. 'Samen i n de regio' creëren van mogelijkheden voor werknemersvrijwilligerswerk; bevorderen van nieuwe vormen van (spontaan) vrijwilligerswerk. Dit gaan we onder meer aanpakken door:
-
actieve opstelling in het meedenken over de rol van vrijwilligers, maatschappelijke organisaties en het V I P bij de komende jaren van bezuinigingen. Het belichten van de rol van vrijwilligers, het vrijwilligerswerk en het V I P i n ketens van inburgering, zorg, welzijn, onderwijs, betaalde arbeid en het te vormen ketenbeleid om de kansen en mogelijkheden die daar liggen te benutten; aandacht voor jongeren en ouderen welke vrijwilligerswerk kunnen benutten om werkervaring op te doen om zo interessanter te zijn op de arbeidsmarkt, werven van interessante vacatures voor bepaalde tijd ten behoeve van het groeiende aanbod van mensen die, in de meeste gevallen tijdelijk, werkeloos en veelal goed opgeleid zijn; mogelijkheden creëren en promoten van werknemersvrijwilligerswerk in samenwerking met 'Samen in de regio'.
I I Verbinden en makelen B i j verbinden is sprake van twee o f meer partijen die met een bepaalde reden met elkaar i n contact worden gebracht. Binnen netwerken worden verbindingen gelegd, bijvoorbeeld tussen scholen en maatschappelijke organisaties (in het kader van MaS) o f tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties(maatschappelijke betrokken ondernemen o f werknemersvrijwilligerswerk). De gemeente kan, vanuit haar regierol, de verwachtingen en belangen van de verschillende maatschappelijke spelers met elkaar verbinden, in het bijzonder op beleidsmatig niveau en zodoende een aanzet geven i n het makelen van vraag en aanbod op terreinen die door de gemeente van speciaal belang wordt geacht. Het V I P is een radartje i n de machine (netwerk) als het gaat om het verbinden van partijen om op uitvoerend niveau samen "de klus te klaren" in het kader van vrijwilligerswerk. Het V I P gaat hierdoor versplintering tegen. Makelen gaat een stapje verder. Makelen is het actief en bewust bij elkaar brengen van twee ( o f meer) partijen met de bedoeling dat ze concreet tot zaken komen. Dit veronderstelt steeds de aanwezigheid van een bemiddelende instantie ofwel een makelaar. Makelen kan op verschillende niveaus plaatsvinden: tussen personen,
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 6 of 13
tussen personen en organisaties en tussen organisaties onderling. Bij elk van deze vormen is het nodig om een netwerk te hebben, van scholen, van bedrijven en van maatschappelijke organisaties. Het V I P beschikt over een uitgebreid netwerk en een daaraan gekoppeld databestand. B i j verbinden en makelen is het goed om naar het schaalniveau te kijken. Voor het activeren van burgers kan het maken van verbindingen tussen een burger en een organisatie op buurt- en wijkniveau heel effectief zijn. V r i j w i l l i g e inzet wordt doorgaans dicht bij huis geleverd. In de praktijk zijn de klanten van het V I P zeer divers. Voor de vrijwillige medewerkers betekent dit dat zij op diverse manieren om dienen te gaan met de klanten. Alleen Website Er is een groep vrijwilligers welke nooit fysiek in beeld komt. Deze vrijwilligers schrijven zich in op de website en reageren al dan niet op een o f meerdere vacatures. De medewerkers van het V I P kunnen deze contacten monitoren maar hebben géén contact met de klant. Ingeschreven vrijwilligers krijgen vanuit het V I P maandelijks een mail toegezonden met eventueel matchende vacatures. Fysiek gesprek Er zijn klanten welke het spreekuur bezoeken en graag nadere informatie wensen o f welke letterlijk 'aan de hand' meegenomen dienen te worden i n de diversiteit aan aanbod. De vrijwillige medewerkers van het V I P gaan i n een persoonlijk gesprek met de klant kijken naar de interesses en mogelijkheden. De ene keer mondt dit uit i n het samen inschrijven op de website en van daaruit kan de klant zelf weer verder. De andere keer legt de vrijwillige medewerker direct contact tussen de klant en een vrijwilligersorganisatie. Klanten welke moeilijk bemiddelbaar zijn worden door de vrijwillige medewerkers doorverwezen naar het spreekuur bij de ISD.
ISD Op het spreekuur bij de ISD komen klanten welke doorverwezen zijn via de klantmanagers van de ISD o f door de vrijwillige medewerkers van het VIP. In de praktijk blijken deze klanten moeilijk bemiddelbaar en vergt het de nodige tijd om voor deze mensen een geschikte plaats te vinden. Het spreekuur bij de ISD wordt bemenst door een professionele beroepskracht van Traverse. In de begroting wordt rekening gehouden met 4 uur per week om klanten van de ISD te begeleiden op de weg naar vrijwilligerswerk. Dit houd in: samen met de klant kijken naar de mogelijkheden en onmogelijkheden, het aftasten van de interesses van de klant, het samen doorlopen van de openstaande vacatures en tenslotte het maken van een afspraak met de organisatie voor een eerste gesprek. De agogisch medewerker gaat niet mee naar dit gesprek. In de pilot periode is gebleken dat hulp bij de introductie; het letterlijk meegaan om de vrijwilliger voor de eerste keer over de drempel te brengen o f het 'volgen' en 'stimuleren' van de potentiële vrijwilliger tijdens dit traject een nadrukkelijke meerwaarde betekent voor de klant én voor het slagen van de daadwerkelijke match. Om dit echter tijd technisch daadwerkelijk waarnodig ingeschat, te gaan doen dienen de uren van de medewerker bij de ISD hiervoor zeker verdubbeld te worden ( 8 i.p.v. 4 uur per week).
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 7 of 13
Doelstelling: het verbinden van de verwachtingen en belangen van de verschillende maatschappelijke spelers, in het bijzonder het makelen van vraag en aanbod tussen burger en maatschappelijke organisaties. Activiteiten: ondersteunen van het afstemmingsoverleg vrijwilligerswerk i n zorg en welzijn bij elkaar brengen van vraag en aanbod d.m.v. spreekuren en een digitale vacaturebank voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties; professioneel ondersteunen van organisaties met vrijwilligers door parate kennis en ervaring; - makelen van vraag en aanbod tussen een (potentiële) vrijwilliger en een maatschappelijke organisatie ondersteuning van 'samen in de regio' b i j het maatschappelijk betrokken ondernemen, wanneer hier vrijwilligers bij nodig zijn, wat uiteindelijk leidt tot een contact tussen een bedrijf en een maatschappelijke organisatie; per sector behoeften inventariseren t.b.v. vrijwilligerswerk en na prioritering gericht overgaan tot het werven van vrijwilligers; strategisch bij elkaar brengen van partijen, waar win-win situaties mogelijk zijn Dit gaan we onder meer aanpakken door:
-
regulier contact met maatschappelijke organisaties met gemiddeld 200 vacatures in 2015. Persoonlijk contact met 200 (potentiële) vrijwilligers voor het vervullen van de uitstaande vacatures. Met ondersteuning van het spreekuur en de interactieve vacaturebank op de website www.vipbergenopzoom.nl het realiseren van de bemiddeling tussen vraag naar, en aanbod van, vrijwilligers; het deelnemen aan activiteiten en evenementen voor de werving van vrijwilligers zoals de Kansenbeurs, N L DOET enz; presentatie van vrijwilligerswerk en vacatures op wijkmarkten en beurzen; contact te leggen met organisaties die eenmalige activiteiten/evenementen organiseren (samenloop voor hoop, avondvierdaagse, Krabbenfoor etc.) in verband met kortdurend vrijwilligerswerk; voortzetten van samenwerking met het 55+actief loket, de Fîtfabriek en de ISD; het werven van vacatures bij maatschappelijke organisaties; het continueren van het project 'voor de geraniums' ten behoeve van de participatie van 55 plussers; het realiseren van de verbinding tussen de informele zorg en de formele zorg, in 2014 zijn er twee eerste bijeenkomsten geweest i.s.m. tante LouiseVivensis.
I I I Versterken Vrijwilligers en maatschappelijke organisaties hebben behoefte aan diverse vormen van ondersteuning. Er is onder meer vraag naar ondersteuning bij het inzetten van vrijwilligerswerk voor thema's als sociale activering en inburgering. O f ondersteuning bij het introduceren van en werken met nieuwe doelgroepen zoals allochtonen en cliënten van instellingen uit de psychiatrie o f verslavingszorg. Ondersteuning wordt ook gevraagd op het niveau van de individuele vrijwilliger, het vrijwilligerswerk moet een aantrekkelijke keuze vormen die de moderne vrijwilliger zelf ook wat oplevert, zoals begeleiding, inspraak, scholing en leerervaringen.
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 8 of 13
Doelstelling: een aantrekkelijk trainingsaanbod, aansluitend bij de behoefte van de vrijwilligers, (vrijwilligers)organisaties en bij groepen potentiële vrijwilligers. Activiteiten: peiling van de behoeften aan ondersteuning bij vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties; informatieverstrekking over (nieuwe) regelingen; inzichtelijk maken, faciliteren, organiseren en optimaliseren van deskundigheidsbevordering. Dit gaan we onder meer aanpakken door:
-
het inventariseren van de behoefte aan ondersteuning van vrijwilligers en maatschappelijke organisaties tijdens organisatiebezoeken; en op basis van jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoeken aanpassen van de huidige dienstverlening aan de geïnventariseerde behoefte; het bieden van overzicht en inzicht i n het aanbod van deskundigheidsbevordering op het gebied van vrijwilligerswerk via de website www.vipbergenopzoom.nl. Zowel vrijwilligers als betaalde medewerkers van maatschappelijke organisaties kunnen hier gebruik van maken, alleen vrijwilligers kunnen de cursussen daadwerkelijk volgen; faciliteren, organiseren en optimaliseren van deskundigheidsbevordering op dit gebied waar mogelijk.
I V Verbreiden Kernwoorden bij deze basisfunctie zijn inspireren, verleiden, verbreden en waarderen. Door het in beeld brengen van goede voorbeelden kan getoond worden dat vrijwilligerswerk een verrijking is van j e leven waardoor mensen geïnspireerd raken en verleid worden om vrijwilligerswerk te gaan doen. Voor veel burgers heeft vrijwilligerswerk nog een oubollig imago. Door promotie van de diversiteit van het vrijwilligerswerk kan verbreding van inzet gerealiseerd worden. Waardering van vrijwilligers heeft een bindende werking en het in het zonnetje zetten van de gehele breedte van het vrijwilligerswerk is daarbij van belang. Doelstelling: promotie van het vrijwilligerswerk en het geven van uiting aan waardering van het vrijwilligerswerk in Bergen op Zoom. Activiteiten: door het jaar heen zorgen voor voldoende publicitaire aandacht i n de media voor vrijwilligerswerk, variërend van het eren en decoreren van individuele vrijwilligers via specifieke aandacht voor bepaalde organisaties en sectoren tot en met organisatie ondersteunende activiteiten; - persoonlijke, mondelinge, benadering van potentiële vrijwilligers; stimuleren en mogelijk maken van maatschappelijk betrokken ondernemen i.s.m. 'Samen in de regio'; actief stimuleren van experimentele, innovatieve aanpak van het vrijwilligerswerk door maatschappelijke organisaties.
I Business Case
Datum: 4-N0V-14 Page 9 of 13
Dit gaan we onder meer aanpakken door:
-
publicitaire aandacht in de media te zoeken voor vrijwilligerswerk; ter ondersteuning van publicitaire aandacht optimaal gebruik te maken van de website van het V I P ; i n aanvulling daarop de media, het netwerk van het V I P en de samenwerking met organisaties, instellingen en bedrijven zo optimaal mogelijk inzetten en benutten; specifiek aandacht voor maatschappelijk betrokken ondernemen met ondersteuning van 'samen in de regio'; samen met de gemeente het uiten van waardering voor vrijwilligers en het vrijwilligerswerk in Bergen op Zoom door het incidenteel organiseren van een evenement voor vrijwilligers wanneer de gemeente hier aanleiding toe ziet.
V Verankeren Vastgelegde kennis en ervaring is beschikbaar door goed bereikbare spreekuren van het VIP. De ervaringen worden gebruikt voor innovatie. Daarmee is deze basisfunctie in feite weer een voorloper van de basisfunctie vertalen maatschappelijke ontwikkelingen. Ook voor de basisfunctie verankeren geldt dat het VIP, als onderdeel van de ondersteuningsinfrastructuur, niet per se zelfbeschikking hoeft te hebben over alle vastgelegde ervaringen en kennis, maar moet weten, waar dit te vinden is. Doelstelling: opgedane kennis en ervaring in het vrijwilligerswerk borgen en vastleggen. Activiteiten: evaluatie en doorontwikkeling van opgedane ervaringen; beschikking over een netwerk van contactpersonen die kunnen informeren over de toepassing van bepaalde methoden en aanpakken bijvoorbeeld Movisie en het N O V ; trainingen en cursussen; kennisuitwisseling op regionaal, provinciaal en landelijk niveau. Dit gaan we onder meer aanpakken door het: bijwonen van netwerkbijeenkomsten, intervisiebijeenkomsten en deskundigheidsbevordering; ontwikkelen, schrijven en verspreiden van voorlichting d.m.v. van handleidingen, brochures etc, via de website van het VIP. V I Ontlasten Vrijwilligersorganisaties worden benaderd door diverse potentiële vrijwilligers. » Hierbij zit een groep mensen welke precies weet wat ze w i l , van tevoren zichzelf heeft georiënteerd en hierdoor snel plaatsbaar is binnen een organisatie. « Ook is er een groep welke niet weet wat zij w i l en contact opneemt met een bekende organisatie om zo informatie in te winnen. Hierbij is alles nog onzeker en niet duidelijk o f de potentiële vrijwilliger daadwerkelijk bij deze organisatie aan de slag w i l . Het doel van de potentiële vrijwilligers is i n dit geval meer het vergaren van informatie over mogelijkheden.
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 10 of 13
*
Daarnaast is er nog een (groeiende) groep potentiële vrijwilligers welke moeilijk bemiddelbaar is en bij diverse organisaties op gesprek gaat. Vaak hebben deze vrijwilligers een o f meer bepaalde eigenschappen, waardoor z i j moeilijk bemiddelbaar zijn en een extra steuntje i n de rug nodig hebben. Niet elke organisatie heeft de kennis en/of tijd om deze potentiële vrijwilligers hierin te begeleiden.
De gesprekken met potentiële vrijwilligers zijn voor een organisatie erg tijdrovend. Sommige organisaties hebben een speciale coördinator hiervoor i n dienst maar dit is zeker niet bij elke (vrijwilligers)organisatie het geval. Het V I P kan door organisaties gebruikt worden als een eerste filtering om de potentiële vrijwilligers te scannen en samen met de vrijwilliger te kijken naar de mogelijkheden maar ook zeker naar de onmogelijkheden m.b.t. vrijwilligerswerk. Daarnaast kan het V I P een versterkende rol hebben voor (kleine) initiatieven waarbij kwaliteit, continuïteit en ontwikkeling gewaarborgd dienen te worden. Doelstelling: Het V I P w i l de druk op organisaties verminderen door voor de tweede groep potentiële vrijwilligers samen het keuzeproces te doorlopen en de potentiële vrijwilliger te stimuleren contact op te nemen met een organisatie welke in het gewenste profiel past. Voor de derde groep vrijwilligers geldt in principe hetzelfde maar bij deze groep zal meer gekeken moeten worden naar de (on)mogelijkheden en onmogelijkheden van de potentiële vrijwilligers. De potentiële vrijwilliger wordt gestimuleerd hierover na te denken alvorens lukraak afspreken te maken bij diverse organisaties voor intake gesprekken. Activiteiten: Mensen activeren en motiveren om het spreekuur te bezoeken, zodat er een gedegen intake gesprek plaats kan vinden. Intake gesprekken op een juiste wijze faciliteren om zo veel mogelijk informatie te vergaren. Er wordt gebruik gemaakt van de focustest voor vrijwilligers. Dit gaan we onder meer aanpakken door het: Beschikbaar maken van de focustest voor vrijwilligers op de website. Organisaties tijdens de persoonlijke gesprekken attenderen op het feit dat zij vrijwilligers, welke zich bijvoorbeeld telefonisch melden voor een gesprek ook voor een eerste gesprek naar het VIP kunnen verwijzen. Zodat zij daar een eerste intake kunnen doen. Potentiële vrijwilligers via diverse kanalen wijzen op de mogelijkheden van het spreekuur van het VIP.
5. Vrijwilligersacademiť Het ontwikkelen en invoeren van deskundigheidsbevordering is een geheel nieuwe kerntaak binnen het V I P vanaf 2015. Voorheen werd scholing georganiseerd via de gemeente. Hierbij werd door de gemeente en de onderwijsinstelling samen het programma samengesteld. Tot teleurstelling van vele organisaties heeft dit het afgelopen jaar op een laag pitje gestaan. Tijdens de bezoeken aan organisaties - door medewerkers van het V I P - wordt steeds weer gevraagd naar de mogelijkheden tot
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 11 of 13
scholing. Het V I P zal dit op een andere manier gaan aanpakken dan voorheen, zo is de bedoeling. Z i j zal gaan inventariseren bij de organisaties aan welke trainingen behoefte is. Daarnaast zal zij kijken wat de diverse organisaties zelf te bieden hebben alvorens dit i n te gaan kopen bij een extern bureau. Als voorbeeld heeft een logopediste van T L V dit jaar voor diverse organisaties van het afstemmingsoverleg vrijwilligerswerk in welzijn en zorg de training "slikproblematiek" verzorgd. Door deze samenwerking was de groep groter en heeft elke organisatie iets i n de kosten bijgedragen d.m.v. het aanbieden van de logopediste, de ruimte, de koffie/thee, personeel. Met gesloten beurs kon dus een zinvolle training gegeven worden. Gemiddeld vonden er in het verleden binnen Bergen op Zoom 20 trainingen per jaar plaats. Het streven is om dit aantal minimaal te behouden. Wel willen we proberen hiervan 10 trainingen te laten verzorgen door de organisaties welke gebruik maken van de diensten van het VIP. De diverse organisaties hebben heel wat kennis i n huis en als tegenprestatie voor het gebruik van de vacaturebank zouden zij 1 keer per jaar een training op hun deskundigheidsgebied gratis aan kunnen bieden via het VIP. Een medewerker van het V I P gaat organisaties hierin stimuleren en meedenken om te komen tot een gevarieerd programma. Voor de overige trainingen zullen docenten van buitenaf ingehuurd worden. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan B H V , sociale hygiëne, A E D enz. Uitgaande van 10 trainingen van 4 avonden van 2 uur per avond. Naast de vrijwilligersacademie zou het VIP samen met het VIP Steenbergen willen kijken naar de mogelijkheden om een vrijwilligerscollege op te zetten. Het gaat hierbij om deskundigheidsbevordering voor en door vrijwilligers; dit is iets anders dan de vrijwilligersacademie. Het SKAN-fonds stimuleert het opzetten van vrijwilligerscolleges in Nederland. Afgelopen jaar zijn er tien van start gegaan, waaronder in Roosendaal, onder verantwoordelijkheid van de stichting Traverse. Voor een nieuwe projectperiode is het SKAN-fonds op zoek naar tien nieuwe pilotgebieden, helaas hebben zij al aangegeven dat het VIP Bergen op Zoom hiervoor niet in aanmerking komt i.v.m. de nabijheid van Roosendaal. Het V I P w i l daarom samen met het VIP Steenbergen i n samenwerking met het Vrijwilligerscollege Roosendaal kijken o f dit ook in deze regio mogelijk te ontwikkelen is. Meer informatie hierover is te vinden op: www.skanfonds.nl/vrijwilligercolleges 6. Samenwerking ISI) Zoals eerder aangegeven zal het VIP het spreekuur bij de ISD continueren. U i t de evaluatie is gebleken dat er nu te weinig tijd is om alle klanten naar tevredenheid te helpen. In de pilot periode zijn hier veel uren i n gaan zitten die eigenlijk bedoeld waren voor andere werkzaamheden. Om mensen goed te kunnen helpen zal de agogisch medewerker van Traverse 4 uur extra per week ter beschikking moeten krijgen om te motiveren; eigen initiatief te bewerkstelligen; wegwijs te maken m.b.t (on)mogelijkheden vrijwilligerswerk i n relatie tot de uitkering; "intrinsiek" te motiveren tot vrijwilligerswerk via cursus "voor de geraniums". Daarnaast kan het V I P letterlijk begeleiden tot over "de drempel". Waarbij de moeilijk bemiddelbare klanten in het proces worden begeleid tot en met het sollicitatiegesprek. Hiervoor dienen dan wel extra uren beschikbaar gesteld te worden.
Business Case
Datum: 4-Nov-14 Page 12 of 13
7. Verantwoording Het project wordt gerealiseerd via samenwerking tussen " Stichting Welzijn Ouderen Bergen op Zoom, " Stichting Traverse, " Vereniging Vraagwijzer Bergen op Zoom, " Stichting tanteLouise - Vivensis, " Stichting Samen in de regio, » Gemeente Bergen op Zoom, i.e. de afdelingen Sociale zaken en Maatschappelijke Zorg. A l deze organisaties zullen zitting nemen in de stuurgroep, welke vier maal per jaar bij elkaar gaat komen om de werkzaamheden te evalueren en waar nodig bij te sturen. Gedurende het jaar gaan we er naar streven om hierbij ook 1 à 2 aan sport-, burgeren/of vrijwilligersinitiatieven gerelateerde organisatie(s) aan te laten sluiten, zodat in de stuurgroep het brede spectrum aan disciplines vertegenwoordigd is.
8. Kostenbecijfering De begroting voor 2015 ziet er als volgt uit: Optie
Coördinatie en begeleiding Algemeen, via 4 uur per week op HBO niveau à 6 67,50 Begeleiding klanten ISD, via 4 uur per week op HBO niveau à C 67,50 Begeleiding klanten ISD extra inzet "over de drempel" Vrijwilligersvergoedingen à 5 x 6 1500,00 Extra scholing vrijwillig medewerkers Begeleidingskosten KTO via welzijntevreden.nl (twee modules)
14.040 14.040 14.040 7.500 1.500 1.500 420
Administratieve ondersteuning In principe via de vrijwilligers Telefoon, porti, diversen, verzekeringen
In natura 1.500
H u u r accommodaties Spreekuren bij Vraagwijzer, 1 spreekkamer 3 middagen per week Lesruimtes: steunpunten, lokalen (vrijwilligersacademie)
In natura In natura
Digitale loket Website en iet voorzieningen hosting, onderhoud enz.
2.000
Vrijwilligersacademie Vrijwilligersacademie, via 8 uur per week op MBO niveau à 6 38,00 PR scholing Inhuren docenten bij ingeschreven organisaties Inhuren docenten, 10 trainingen van +I- 4 avonden van 2 uur per avond Locaties voor de trainingen (40 uur)
15.808 500 In natura 10.000 In natura
PR Opmaak materialen e.a. t.b.v. beurzen, media e.a.
Onvoorzien
1.500 3.692
Business Case Page 13 of 13
TOTAAL
74.000
14.040
9. Tot slot Door vertegenwoordigers van de Vereniging Vraagwijzer, de stichtingen Traverse, Samen in de regio, tanteLouise - Vivensis en Welzijn Ouderen is i n onze ogen i n 2014 het rompwerk gerealiseerd voor het Vrijwilligers Informatie Punt i n Bergen op Zoom. Om een passend aanbod en een optimale vraagbaak voor vrijwilligerswerk te behouden en te professionaliseren dienen we in 2015 nog een slag te maken. Daarbij is ook de coöperatie met de ISD en de afdeling maatschappelijke zorg van de gemeente onmisbaar vanwege haar direct belang bij de werkzaamheden van het VIP. We zijn ons er dus van bewust dat er, zonder anderen o f onszelf tekort te willen doen, nog een flinke stap gemaakt moet worden, omdat er wel heel erg veel te gebeuren staat i n de samenleving, waarbij inzet en betrokkenheid van vrijwilligers misschien wel de kurk gaan zijn waarop de beleidsontwikkelaars gaan drijven. Bergen op Zoom, 21 oktober 2014 M . L . C . van Leeuwen, directeur SWOBOZ