ONVEILIGE & ONTSPOORDE ZORG THEO ROYERS/LABEZ
JAARCONGRES VEILIGE ZORG
CENTRALE VRAAG VAN VANDAAG:
Hoe kun je emotioneel of fysiek gewelddadig zijn tegen iemand waarvan je houdt (of zegt te houden)?
CASUS 1 ‘Een patiënte met de ziekte van Parkinson, kreeg een behandeling in verband met nekklachten. Op het moment dat ik haar cervicale wervelkolom mobiliseerde gaf mevrouw aan ze een pijnlijk oor had en vroeg of ik extra voorzichtig wilde zijn. Ze vertelde dat haar echtgenoot aan haar oor had getrokken omdat ze niet snel genoeg met hem mee liep. Tijdens het gesprek geeft ze aan dat echtgenoot haar regelmatig uitscheldt en kleineert’
CASUS 2 Een 75-jarige vrouw met dementie. Haar man heeft geen geduld met haar. Hij verlaat regelmatig het huis en laat haar alleen. Om bij het bovenste keukenkastje te komen klom ze op een stoel, viel en liep een bekkenfractuur op. Op zo’n moment komt de fysiotherapeute Leonie in het vizier: ‘Ik help haar met revalidatie, maar elke keer als ik kom staat haar rollator buiten. Hij zegt dat het onhandig is als die binnen staat. En pijnstillers vindt hij ook niet nodig’.
CASUS 3 Een 74-jarige man heeft ruim twintig jaar Parkinson en is een jaar geleden zo snel achteruit gegaan dat hij verbaal niet meer kan communiceren. Na opnames in een ziekenhuis en een revalidatiecentrum is hij weer thuis. In bijzijn van haar man zegt de vrouw tegen Leon, dat ze niets meer aan hem heeft en het eigenlijk wel met hem heeft gehad: ‘Hij zit de hele dag maar op de bank en maakt qua intimiteit niets meer klaar’. Als de man tijdens het oefenen wat nors op zijn vrouw reageert, gaat zij met opgeheven vuisten voor hem staan en zegt: ‘Kom maar op, ik sla je helemaal neer’. Welke overeenkomsten zien we?
WELKE OVEREENKOMSTEN ZIEN WE IN DEZE CASUSSEN? Gebrek aan: • Afstemming; • Werkelijke interesse; • Partnerschap; • Verlichting/elkaar comfort brengen; • Plezier; • Vitaliteit (men houdt elkaar in de greep); • Humor; • Vermogen om ‘met elkaar te spelen’.
VIJF MANIEREN VAN ZORG ZOEKEN
(i) Bespreekt gevoelens, conflicten en zorgen (ii) Bespreekt gevoelens, conflicten en zorgen met tegenzin (iii) Brengt bezorgheden in, maar brengt de zorger in verwarring zodra deze probeert te helpen (iv) Brengt bezorgheden in, maar brengt de zorger tevens in verwarring zodra deze probeert te helpen (v) Is overweldigend verwarrend als hij/zij gevoelens, conflicten of zorgen inbrengt
& VIJF VORMEN VAN REACTIES (i) Stemt af op en reguleert de gevoelens van de zorgvrager en richt zich op de behoeften van de zorgvrager (ii) Vermijdt de gevoelens van de zorgvrager en probeert de zorgvrager af te leiden (iii) Vermijdt de gevoelens van de zorgvrager, raakt in de war, maar stemt dan af op en reguleert de gevoelens van de zorgvrager en richt zich op de behoeften van de zorgvrager (iv) Vermijdt de gevoelens van de zorgvrager en blokkeert (v) Kan niet afstemmen en raakt in de war
VIJF MAAL VIJF Interactie patronen
i
ii
iii
iv
v
I
I-i
I-ii
I-iii
I-iv
I-v
II
II-i
II-ii
II-iii
II-iv
II-v
III
III-i
III-ii
III-iii
III-iv
III-v
IV
IV-i
IV-ii
IV-iii
IV-iv
IV-v
V
V-i
V-ii
V-iii
V-iv
V-v
DRIE PATRONEN VAN GESLAAGDE ZORG 1) Responsieve balans; 2) Zoektocht naar balans; 3) Geruststelling
Wat zijn hier de werkzame bestanddelen?
WERKZAME BESTANDEN VAN GESLAAGDE ZORG • Ze vinden elkaar; • R2: Rupture and Repair (Breuk en Herstel)
EEN GEDICHT VAN LEO VROMAN Wij hebben 62 jaar uit de eeuwigheid genomen voor onze liefde om volkomen te leven met elkaar. Als een zoogdier met vier benen zijn jouw lichaam en het mijne op deze aarde schuw verschenen en zal even schuw verdwijnen Geen piano met vier handen speelt een zoetere melodie dan ons haast onhoorbare prevelen van de ingewanden en uitgewanden samen die nog na al die jaren prevelen met elkaar en paren, en paren
PS Doordat jij een engel bent en ik een knaap met snavel die dat onmiddellijk had herkend zijn wij samen een genie. Dit gedicht schreef hij op 95-jarige leeftijd.
ZES PATRONEN VAN NIET GESLAAGDE ZORG 1) Interrupties (die leiden tot terugtrekken); 2) Ruzie: zorger blijft rationeel reageren op de zorgen of behoeften van de zorgzoeker; 3) Geen of weinig reactie op emotionele uitingen of lichamelijke behoeften; 4) Beiden vallen stil; 5) Het punt missen, gevolgd door honen; 6) Het punt missen en zorger blijft op eigen spoor zitten.
OORZAKEN EN ACHTERGRONDEN • • • •
Voortzetting van disbalans Disbalans door zorgafhankelijkheid; Stress; Ontbreken van steunsysteem
Als herstel niet van binnen komt, dan moet het van buiten komen.
HARTELIJK DANK VOOR UW AANWEZIGHEID & INBRENG • Contact:
E:
[email protected] of
[email protected] P: Theo Royers, Emmerikseweg 17, 7204 SB te Zutphen T: 06 – 251 97 467
