JV_OOM2007_DRUK_peter.indd :37:53

JV_OOM2007_DRUK_peter.indd 1

20-06-2008 15:37:53

Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf

OOM houdt zich bezig met het heden én de toekomst van de metaalbewerking, Daarom staat het jaarverslag 2007 in het teken van duurzaamheid

jaarverslag

2007

voorwoord DUURZAAM ONDERNEMEN OOM houdt zich bezig met het heden én de toekomst van de metaalbewerking. Daarom staat het jaarverslag 2007 in het teken van duurzaamheid. Uiteraard gaat het bij duurzaam ondernemen om de zorg voor het klimaat. Maar ook het leveren van een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van medewerkers en aan de maatschappij is volgens OOM belangrijk.

OOM Frankrijklaan 10 2391 PX Hazerswoude-dorp Postbus 15 2390 AA Hazerswoude-dorp Telefoon: 0172 52 15 00 Fax: 0172 52 25 77 E-mail: [email protected] Statutair gevestigd te ‘s-Gravenhage

Enthousiaste en bevlogen werknemers kun je niet kopen, je kunt ze slechts verdienen. Duurzaam personeelsbeleid betekent aandacht voor de kwaliteit van de arbeidsomstandigheden, mogelijkheden voor ontplooiing en participatie van de medewerkers. Ondernemers moeten erop durven vertrouwen dat geld niet de enige motivator is. Leer de behoeften en motieven van werknemers kennen. Laat zien wat de mogelijkheden binnen het bedrijf zijn. En verder: durf anders te denken. Het vergt creativiteit en doorzettingsvermogen om bestaande processen en producten uit hun context te halen, opnieuw te bekijken en te verbeteren. Als je dan ook nog vriendelijk bent voor het klimaat, bouw je als bedrijf aan een solide toekomst.

Onze missie is het bevorderen van instroom en het behoud en de ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbranche

DOELSTELLING, FINANCIERING EN ORGANISATIE Doelstelling van OOM OOM is het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking. Onze missie is het bevorderen van instroom en het behoud en de ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbranche. Om dit te realiseren, adviseren wij bedrijven over de opleiding en ontwikkeling van personeel. Verder stimuleert OOM de kwalitatieve en kwantitatieve instroom in de bedrijfstak. Dit doen we onder andere met allerlei activiteiten op het gebied van vakopleidingen, bijscholing en werkgelegenheid. We ondersteunen ons werk met onderzoek en communicatie. Financiering van OOM Voor de financiering van al deze activiteiten ontvangt OOM geld van de bedrijven uit de metaalbewerking. Deze financiering wordt zeker gesteld door een loonheffing, waarvan de hoogte is bepaald in cao-afspraken tussen werkgevers en werknemers. In 2005 zijn nieuwe cao-afspraken gemaakt over opleidingen. Deze algemeen verbindend verklaarde cao, die geldt van 1 januari 2005 tot en met 31 december 2009, bevat onder meer een toezegging voor het leveren van een bijdrage aan kinderopvang, om de arbeidsdeelname van vooral

vrouwen in de metaalbewerking en blijvende arbeidspar-ticipatie van mannen en vrouwen te bevorderen. Een deel van de heffing die OOM int, is daarvoor beschikbaar gesteld. Het betreft een percentage van de werkgelegenheidsgelden. Voor 2007 bedroeg de heffing 0,75% van de loonsom. Daarvan is 0,60% voor jeugdplan en bijscholing bestemd en 0,15% voor kinderopvang. OOM beschikt niet alleen over inkomsten uit de heffing, maar genereert ook inkomen door subsidies aan te vragen. Zo ontving OOM in 2007 inkomsten van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het ACT-programma van het platform BétaTechniek ten behoeve van de branche. De concrete inkomsten en uitgaven van OOM staan vermeld in de Jaarrekening 2007. Cao, statuten en reglementen Als grondslag voor het bestaan van OOM gold in het verslagjaar de cao van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf. Deze cao loopt vanaf 1 januari 2005 tot en met 31 december 2009. Gedurende de huidige looptijd van de cao stelt het bestuur van OOM jaarlijks de hoogte van de heffing vast. Samenstelling van het Bestuur in 2007

nisaties. De vertegenwoordigers van de werkgevers zijn afkomstig uit de Koninklijke Metaalunie, de werknemersvertegenwoordigers uit FNV Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond en De Unie. Het bestuur kent een tweejaarlijks voorzitterschap, waarbij werkgevers en werknemers rouleren. Het bestuur van OOM was in 2007 als volgt samengesteld: Werknemersleden ■ Dhr. J.M. Klinkenberg, vice-voorzitter (FNV Bondgenoten) ■ Dhr. M.H. Hietkamp, bestuurder (CNV Bedrijvenbond) ■ Dhr. G.C.H. van der Lit, bestuurder (De Unie) Werkgeversleden ■ Dhr. drs. A.F.A.M. van der Leest, voorzitter (Koninklijke Metaalunie) ■ Mevr. J.M. Leenders, penningmeester (Koninklijke Metaalunie) ■ Mevr. A. Hoornaert, bestuurder (Koninklijke Metaalunie) Behalve de Koninklijke Metaalunie, FNV Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond en De Unie behoren ook de werkgeversorganisaties NVvM en NVOG tot de sociale partners van OOM.

OOM heeft een paritair bestuur, bestaande uit drie vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en drie vertegenwoordigers van werknemersorga

Hoe is OOM georganiseerd? OOM is verzelfstandigd in 1991. Het bestuur van Stichting OOM laat zich sindsdien professioneel ondersteunen door Bureau OOM. Directeur is de heer Erik Yperlaan. Primaire processen van OOM: ■ administratieve uitvoering; ■ regionale uitvoering; ■ beleid op het gebied van vakopleidingen, bijscholing, werkgelegenheid en communicatie; ■ projectmanagement. Box Consultants BV ondersteunt OOM bij de uitvoering van het beleggingsbeleid. Gezien het risicomijdend karakter van OOM, is de belegde reserve gericht op een resultaat met een stabiele ontwikkeling. Het beleggingsplan wordt steeds voor een periode van drie jaar vastgesteld. De accountant van OOM is Deloitte. Mn Services te Rijswijk voerde in 2007 de inning en administratie van de heffingsbijdragen uit; Bureau OOM voerde in het verslagjaar de administratie uit. In 2007 bestond het bureau van OOM uit 32 medewerkers, van wie tien werkzaam waren als regiomanager. Verder waren 39 bedrijfstakvoorlichters voor OOM actief in de regio.

10

REGIOACTIVITEITEN Centraal in de dienstverlening van OOM stond het afgelopen jaar de regionale en bovenal laagdrempelige aanwezigheid in de omgeving van bedrijven. Het team van bedrijfstakvoorlichters bracht de diensten, producten en doelstellingen van OOM bij circa 6000 bedrijven in direct contact onder de aandacht. Terugkijkend op het jaar 2007 kunnen we constateren dat persoonlijke aandacht bedrijven praktisch helpt. Ook spoort het bedrijven aan om na te denken over opleiden en ontwikkelen. In het dagelijks werk blijft het belangrijk vaste momenten te plannen om na te denken over toekomstige ontwikkelingen van bedrijf en personeel. OOM organiseert en faciliteert zulke momenten graag. In vervolg op de activiteiten van de bedrijfstakvoorlichter zijn het vooral de regiomanagers die bedrijven verder ondersteunen bij het maken van bedrijfsopleidingsplannen, persoonlijke opleidingsplannen en Jobstarts (stimuleringsregeling voor arbeidsgehandicapten en werkloze werkzoekenden, zie ook pagina 28). Ook helpen zij bij het werven van leerlingen en bij de samenwerking met het onderwijs. De regionale samenwerking met sociale partners, zoals in de regioplannen beschreven, begint steeds concretere vormen aan te nemen. Samen ontwikkelen de partners arbeidsmarktprojecten, ze organiseren voorlichtingsbijeenkomsten over opleiden, loopbanen of innovaties maken gebruik van elkaars netwerk om ondernemingen en werknemers van dienst te zijn. 11

De regiomanager trekt gemiddeld drie dagen uit om een bedrijf te helpen bij het opstellen van een bedrijfsopleidingsplan.

Bedrijfstakvoorlichters Bedrijfstakvoorlichters (BTV’s) zijn gepensioneerde of vervroegd uitgetreden medewerkers uit de bedrijfstak en het onderwijs. Op vrijwillige basis geven zij gemiddeld een tot twee dagen in de week voorlichting over de activiteiten van OOM. De BTV’s worden door OOM opgeleid en in de verschillende regio’s ingewerkt. Zij zijn gedurende een periode van drie tot vier jaar actief. De BTV’s hebben het afgelopen jaar circa 5.500 bedrijven bezocht. De regiomanager coördineert de activiteiten van de BTV’s. Ook zorgt de regiomanager voor de afstemming met het landelijk beleid van OOM. Regiomanagers De regiomanagers houden zich onder meer bezig met het adviseren van bedrijven over de deelname aan (bijscholings)cursussen en opleidingen. Verder bieden zij ondersteuning bij het maken van bedrijfsopleidingsplannen, die systematisch vastleggen hoe bedrijven met opleidingen dienen om te gaan. De regiomanager trekt gemiddeld drie dagen uit om een bedrijf te helpen bij het opstellen van zo’n bedrijfsopleidingsplan. Ook zetten de regiomanagers werkgelegenheidsprojecten op.

12

13

De regiomanagers zijn:

ONDERWIJS

■ Regio Friesland, Groningen, Drenthe:

Vakopleidingen

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Michiel Jansen Regio Overijssel, Noordoostpolder: Jan Abbing Regio Utrecht, het Gooi, Flevoland, Veluwe: Evert Polhoud Regio Gelderland: Johan-Peter Leeuwenburg Regio Limburg: Patricia Storms Regio Midden- en Oost-Brabant: Marcellino Kat Regio Zeeland en West-Brabant: Jet Ruiter Regio Rijnmond: Houria Belkhadda Regio Haaglanden Rijnstreek: Etienne Oldeman Regio Noord-Holland m.u.v. het Gooi: Anton Verlaan

De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van vakopleidingen omvatte in 2007 de volgende activiteiten: ■ participatie in het project ‘verbreding techniek

basisonderwijs’; ■ participatie in het actualiseringproject van

het vmbo; ■ participatie in projecten ter verbetering van

de aansluiting tussen onderwijs (van vmbo tot hbo) en bedrijfsleven; ■ participatie in project ‘competentiegericht opleiden in de metaalbewerking’, waarin praktijkopleiders van OOM-bedrijven leren over de vernieuwingen in het mbo-onderwijs; ■ participatie in het pilotproject ‘associate degree’ in het hbo; ■ participatie in het vernieuwingstraject van het financieringsstelsel van OOM. Mbo OOM onderneemt verschillende activiteiten om de instroom van leerlingen in beroepsopleidingen te bevorderen. Hiertoe participeert OOM in projecten die de beeldvorming van techniek beïnvloeden. Ook geeft OOM in financieel opzicht ondersteuning aan werkgevers en werknemers. Doel van deze bijdragen is werkgevers te motiveren leerlingwerknemers aan te nemen. OOM geeft werkgevers

14

15

OOM onderneemt verschillende activiteiten om de instroom van leerlingen in beroepsopleidingen te bevorderen

een bijdrage in de opleidingskosten van werknemers die een zogenaamde Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) volgen. Vanaf cursusjaar 2007/2008 zijn er drie opleidingsvarianten: opleiden on-the-job (in het bedrijf), opleiden off-the-job (buiten het bedrijf, bijvoorbeeld bij een regionaal praktijkcentrum) en de scholingspool (waarbij een samenwerkingsverband van OOM-bedrijven zorgt voor een kwalitatief goede opleiding met baangarantie). Het totaal aantal ingestroomde leerlingen in het leerjaar 2006-2007 bedroeg 1465. Ter vergelijking: in het schooljaar 2005-2006 bedroeg dit 1374 en in het schooljaar daarvoor 1255. Voor iedere leerling die een praktijkovereenkomst (POK) heeft afgesloten met het regionaal opleidingscentrum (ROC), krijgt de werkgever een bijdrage als tegemoetkoming van gemaakte onkosten. De hoogte van de bijdrage hangt af van het aantal (volledige) opleidingsweken per opleidingsniveau. Vanaf cursusjaar 2007/2008 wordt de bijdrage per 6 maanden verstrekt. De bijdrage voor het tweede deel van het laatste opleidingsjaar ontvangt men pas na het opsturen van een kopie van het behaalde diploma. Het recht op deze laatste bijdrage vervalt als de werknemer het diploma niet heeft behaald binnen een jaar na het verstrijken van de nominale opleidingsduur.

16

17

MKB-route in het mbo en hbo De MKB-route, waarbij studenten deels studeren en deels werken in een midden- of kleinbedrijf, biedt bedrijven de mogelijkheid om hun specialistische kennis bij te spijkeren of nieuwe producten of processen te ontwikkelen. De studenten van de MKB-route lopen geen stage, maar voeren een specifieke opdracht uit binnen hun eigen bedrijf. Ze hebben een arbeidsovereenkomst voor de duur van de afstudeerperiode. OOM ondersteunt elk participerend bedrijf met een bedrag van € 2500 per werknemer-student per jaar, met een maximum van twee jaar. Bovendien is deelname aan de MKB-route voor bedrijven fiscaal aantrekkelijk gemaakt. Off-the-job Behalve bijdragen in het kader van de BBL (voorheen het Leerlingwezen), biedt het Werkgelegenheidsfonds onze bedrijfstak financiële ondersteuning voor off-the-job opleidingen. Hierbij vindt een deel van de beroepspraktijkvorming buiten het bedrijf plaats, bijvoorbeeld op een bedrijfsschool of Centrum Vakopleiding. In het schooljaar 2006-2007 is voor 281 kandidaten een vergoeding uitgekeerd.

18

Werkplekopleiding Ing. Voor werknemers die binnen een bedrijf al op hboniveau werken, maar geen ingenieurstitel hebben, bestaat de mogelijkheid de titel via een individueel leertraject alsnog te behalen. Bedrijven ontvangen een tegemoetkoming in de kosten van € 2500 per werknemer/student per jaar, wederom met een maximum van twee jaar. Platform Metaal & Metalektro (vmbo) In 1997 is op initiatief van OOM het Platform Metaal opgericht. Doel is het ondersteunen van de afdelingen metaaltechniek van het vmbo bij de uitvoering van het nieuwe leerplan. Daarnaast wil het platform deze afdelingen betrekken bij nieuwe ontwikkelingen. Het Platform zet zich in voor vernieuwingen binnen het vmbo-metaalonderwijs. In 2007 waren 195 van de 265 vmbo-scholen lid van het platform. De gerealiseerde producten en diensten zijn te vinden op www.vmbo-platform.nl. Vmbo Leerwerktraject Leerlingen uit klas 3 en 4 van de beroepsgerichte leerweg van het vmbo kunnen een deel van hun opleiding volgen binnen een bedrijf. De duur kan per opleiding verschillen. Er is een bijdrage beschikbaar van maximaal € 568 per leerling voor een dag per week.

19

Bijscholing De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van bijscholing omvat de volgende activiteiten: ■ Leeftijd Bewust Personeelsbeleid (LBP): het

■

■

■

■

■

■

■

bevorderen van de scholingsdeelname van oudere werknemers. Dit onder andere met de workshop 45+ voor zowel werkgevers als werknemers van 45 jaar en ouder; een vervolgworkshop over communiceren voor de hierboven genoemde doelgroep, met de mogelijkheid tot een individueel opvolggesprek; onderzoek naar verschillende aspecten van scholingsactiviteiten, zoals de jaarlijkse scholingsrapportage; het ontwikkelen van producten als de Leertegoedbon en de KennisCheque (zie ook pagina 29), die kunnen bijdragen aan de dialoog tussen werkgevers en werknemers; advies aan en begeleiding van bedrijven bij het opstellen van bedrijfs- en brancheopleidingsplannen en Persoonlijke OpleidingsPlannen (POP); het ontwikkelen van producten op de website ter ondersteuning van de dialoog tussen werkgever en werknemer; onderzoek naar trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van de metaalbewerking, zowel landelijk als regionaal; het schrijven van een beleidskader waarin de visie van OOM op opleiden en ontwikkelen is vastgelegd.

20

In 2007: Bijscholingsbijdragen De bijscholingsverlofregeling voorziet, via kortlopende cursussen, in de bijscholing van werknemers. In dit kader hebben werkgevers en werknemers in de cao afgesproken dat elke onderneming per jaar recht heeft op evenveel scholingsverlofdagen als zij werknemers in dienst heeft. Het betreft hier een collectief recht. Volgens een scholingsrooster kan men gebruik-maken van de beschikbare cursusdagen. Dit rooster is, zo nodig, jaaroverschrijdend. Werknemers kunnen meerdaagse cursussen volgen. De maximale subsidieduur van deze cursussen is gesteld op vijf dagen per jaar, met een maximum van twee jaar. Doel van OOM is bedrijven te stimuleren tot een structureel scholingsbeleid te komen als onderdeel van de bedrijfsvoering. Inmiddels weten heel wat bedrijven OOM te vinden voor een bijscholingsbijdrage. Circa 65% van de OOMbedrijven meldt momenteel wel eens cursussen aan en de helft van deze bedrijven doet structureel aan bijscholing. De specifieke activiteiten die aan dit resultaat hebben bijgedragen, staan hieronder omschreven. Aantal bijscholingsdagen In het jaar 2007 zijn 70.955 bijscholingsdagen geregistreerd.

21

Uit onderzoek BLIJKT dat de catalogus voor bedrijven een van de belangrijkste bronnen is bij het selecteren van een cursus

22

Cursuscatalogus Het cursusaanbod is de kern van de bijscholingsverlofregeling. Dit is te vinden op www.cursuscatalogus.nl. Daarnaast presenteert OOM de opleidingen jaarlijks in het speciale magazine ‘Sinds ik...’. Het aanbod van de cursussen is uiteraard gebaseerd op de vraag. Uit onderzoek blijkt dat de catalogus voor bedrijven een van de belangrijkste bronnen is bij het selecteren van een cursus. De catalogus werkt ook inspirerend bij het kiezen van bedrijfsinterne cursussen. Erkenning Verworven Competenties Techniek (EVC) Veel werknemers in de Metaal hebben het vak in de praktijk geleerd; door jarenlange ervaring is hun vakmanschap ontwikkeld. Toch weten zij niet precies wat ze vaktechnisch waard zijn, terwijl veel werkgevers niet weten hoeveel ervaring zij in huis hebben. Het project Erkenning Verworven Competenties Techniek (EVC-Techniek) maakt dit vakmanschap goed meetbaar. EVC-Techniek is een gezamenlijk project van de organisaties OOM, A+O, OTIB en Kenteq. Na het overleggen van rekeningen kunnen werkgevers een bijdrage in de kosten ontvangen van portfolio, rapport, beoordelingen en/of diplomering, tot maximaal € 1.375. In 2007 hebben 144 deelnemers (werknemers) een certificaat of diploma uitgereikt gekregen. Na het afsluiten van de EVC-procedure kregen de deelnemers een Leertegoedbon toegezonden.

23

Employability Hoewel veel van haar inspanningen op werkgevers gericht zijn, besteedt OOM ook steeds meer aandacht aan werknemers. Om recht te doen aan de individuele scholingsbehoefte van werknemers, ontwikkelde OOM al het Persoonlijk OpleidingsPlan (POP). 2007 stond vooral in het teken van de Leertegoedbon. Deze bestaat uit een tegoedbon ter waarde van € 500, een boekje met tips en suggesties, en de website www.leertegoedbon.nl. Op deze site zijn interessante opleidingen van maximaal € 500 te vinden. De Leertegoedbon werd uitgereikt aan de werknemer. Deze maakte een keuze uit het opleidingsaanbod en volgde vervolgens, na akkoord van zijn werkgever, gratis de opleiding. De werknemer kon de bon ook besteden aan een loopbaanadvies. OOM verzorgt de administratie en betaalt het cursusinstituut. Leden van het regioteam reikten de Leertegoedbon uit aan deelnemers van de 45+-workshops, aan mensen die een POP of BOP afsluiten en aan specifieke groepen zoals nieuw-komers in de sector en leidinggevenden. Begin 2006 vond de aftrap plaats van de Leertegoedboncampagne: ± 28.000 Knap Koppie-pakketten zijn toen verzonden. OOM wil ook de werknemers die langere tijd geen opleiding of cursus hebben gevolgd, stimuleren tot leren. Of daarbij hulp nodig is van de OOM-organisatie, wordt onderzocht.

24

Bedrijfsopleidingsplan (BOP) In een bedrijfsopleidingsplan (BOP) legt een bedrijf vast welke opleidingen door wie en op welke manier in een bepaalde periode worden uitgevoerd. Een goed BOP is onderdeel van het totale bedrijfsbeleid. De regiomanager van OOM maakt daarvoor in overleg met het bedrijf een bedrijfsanalyse. Om maatwerk te leveren, is het nodig eerst de doelstellingen van het bedrijf op te tekenen voordat de noodzakelijke en gewenste opleidingen worden bepaald. De regiomanager werkt de bedrijfsgegevens uit tot een operationeel plan, dat tijd en kosten beheerst en het rendement bewaakt. Het vervaardigen van een BOP is dus een coproductie van bedrijf en regiomanager. De regiomanager investeert hiervoor ongeveer drie adviesdagen per bedrijf. In 2007 zijn circa 65 bedrijven door de regiomanagers ondersteund bij het opstellen van een BOP. Persoonlijk opleidingsplan (POP) In een persoonlijk opleidingsplan staat welke opleidingen een bepaalde werknemer zal volgen. Op basis van een POP krijgt de werkgever, behalve een scholingsdeel, ook een deel in de begeleiding van de werknemer vergoed. OOM kent ook een stimuleringsregeling die werkgevers oproept werkzoekenden en arbeidsgehandicapten aan te nemen. Er zijn 3.653 POP’s aan werknemers verzonden. Alle deelnemers ontvingen een Leertegoedbon.

25

Leeftijd Bewust Personeelsbeleid Vanaf 2008 stromen oudere werknemers gestaag uit. De verwachting is dat binnen tien jaar ongeveer 18% van het huidige personeel met pensioen is gegaan. Door de lage instroom van jongeren en de te verwachten verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd zullen oudere werknemers daardoor een belangrijker aandeel binnen het bedrijf hebben. De workshop ‘Ervaring telt’, die OOM ook in 2007 met medewerking van het ESF heeft kunnen uitvoeren, gaat in op vraagstukken die met name oudere en ervaren werknemers hebben: prettig blijven werken, omgaan met een jongere generatie en jezelf blijven ontwikkelen. Eerder heeft OOM een pilot gedraaid met een workshop over communiceren voor dezelfde doelgroep. Dit was een succes, waardoor dezelfde workshop nu landelijk en vaker werd aangeboden. In de tweede helft van het jaar is er als proef een individueel opvolggesprek aan toegevoegd. In dit opvolggesprek was het mogelijk ideeën te bespreken of vragen over de loopbaan voor te leggen aan de trainer (tevens loopbaancoach). Ook deze proef kent een positief resultaat.

26

WERKGELEGENHEID De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van werkgelegenheid bestaat uit de volgende activiteiten: ■ het bevorderen van de instroom van

nieuwe medewerkers in de bedrijfstak; ■ het doen van landelijk en regionaal

onderzoek naar de arbeidsmarkt voor de metaalbewerking; ■ het ontwikkelen van producten om de dialoog tussen werkgevers en werknemers te ondersteunen. Arbeidsmarktonderzoeken OOM verzorgt een landelijke monitor en 10 regionale rapporten over ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Naast algemene zaken zoals de bedrijvigheid en werkgelegenheid, is in deze rapporten aandacht voor de instroom en de uitstroom in de sector. Ook zaken als vergrijzing en ontgroening komen aan de orde. Omdat OOM deze monitor al enige jaren uitvoert, worden trends zichtbaar. Bijvoorbeeld de snelle uitstroom onder jonge werknemers en de ontwikkelingen binnen functiegroepen. Op het gebied van onderwijs en bijscholing behandelen de rapporten de volgende onderwerpen: aantallen (toekomstige) leerlingwerknemers in het reguliere beroepsonderwijs, het aantal werknemers in de metaalbewerking dat gebruik heeft gemaakt van door OOM gesubsidieerde 27

bijscholing en het soort onderwijs dat in dat geval genoten is. Alle onderzoeken zijn te vinden op de site van OOM.

met een (tijdelijk) contract, geplaatst bij OOMbedrijven. Op deze manier voorziet OOM in de behoefte aan nieuw personeel.

Subsidieregelingen (Jobstart)

Kennisbevordering Centrum voor Werk en Inkomen

Als opvolger van de SVWW-regeling heeft OOM een eigen regeling in het leven geroepen om werkgevers te ondersteunen bij het vinden van nieuw personeel en het geschikt maken van dit personeel voor de functie binnen het bedrijf. Jobstart is een stimuleringsregeling om arbeidsgehandicapten en werkloze werkzoekenden van binnen of buiten de metaalbewerking toe te leiden naar vacatures in de sector. Nieuw aan Jobstart is dat ook de begeleidingsuren binnen het bedrijf voor subsidie in aanmerking komen. De begeleiding en de benodigde scholing worden vastgelegd in een persoonlijk opleidingsplan samen met de regiomanager van OOM. De regeling is sinds 1 juli 2007 van kracht en tot nu toe kende OOM 170 Jobstartsubsidies toe. Werktoeleidingstrajecten Uit de resultaten van de werktoeleidingstrajecten blijkt duidelijk dat de sector mensen te kort komt het aantal vacatures in de metaalbewerking stijgt en het plaatsen van kandidaten vanuit toeleidingstrajecten gaat veel makkelijker. Het is nu eerder de uitdaging om geschikte kandidaten via gemeenten, CWI’s, UWV’s of reïntegratiebureaus te krijgen. In het algemeen krijgen de kandidaten een deel vakinhoudelijke scholing en worden ze, 28

OOM sloot eerder een convenant met het CWI om kennisvergroting van de CWI-metaalconsulenten te bevorderen. Ook investeerde OOM in 2007 in de samenwerking met het CWI: CWI-consulenten werden voorgelicht over de bedrijven en de functies in de metaalbewerking. Dit om een snellere vervulling van en een betere dienstverlening met betrekking tot de vacatures bij OOM-bedrijven tot stand te brengen. Leertegoedbon en Kennischeque Eind 2005 startten de projecten Leertegoedbon en Kennischeque. De Leertegoedbon is een tegoed ter waarde van € 500 voor de werknemer om, in overleg met de werkgever, in te zetten voor de eigen loopbaan. Informatie en suggesties waren te vinden op www.leertegoedbon.nl. De Leertegoedbon is verspreid onder oudere werknemers en werknemers met weinig tot geen scholing. Ook werd de bon ingezet via de regioteams. Verder kregen alle nieuwe werknemers in de metaal-bewerking een Leertegoedbon thuisgestuurd. Inmiddels zijn 40.000 bonnen uitgezet. De Leertegoedbon geeft werknemers een middel in handen om het gesprek over opleiden te kunnen beginnen. Het blijft wel zaak hen van ideeën te 29

voorzien en zo veel mogelijk momenten te creëren om professionele ontwikkeling aan de orde te hebben. Met de Kennischeque biedt OOM werkgevers in de metaalbewerking de mogelijkheid om gratis een cursus te volgen op het gebied van personeelsontwikkeling en leidinggeven, ter waarde van € 500. Het was voor werkgevers nog niet eerder mogelijk aanspraak te maken op het fonds. Met de Kennischeque is dit voor het eerst wel het geval. De Metaalunie Academy van de Metaalunie bood passende trainingen aan en veel werkgevers hebben deze goed kunnen combineren. De cheques zijn nog steeds in te zetten.

30

Met de Kennischeque biedt OOM werkgevers in de metaalbewerking de mogelijkheid om gratis een cursus te volgen op het gebied van personeelsontwikkeling en leidinggeven

31

COMMUNICATIE OOM streeft ernaar haar activiteiten en diensten op een zo duidelijke en transparant mogelijke manier in beeld te brengen. De nadruk van de boodschap ligt op initiatief nemen en kansen benutten. OOM probeert hiermee mensen te motiveren om in zichzelf en in hun bedrijf te investeren. Daarnaast draagt OOM een positief beeld uit van een soms ondergewaardeerde, maar altijd boeiende branche, die (toekomstige) werknemers en ondernemers veel kansen biedt. Hierop zijn communicatiebeleid en -activiteiten dan ook gericht. 2007 stond voor OOM in het teken van samen met sociale partners successen boeken en dit uitdragen. Want om werknemers en werkgevers optimaal van dienst te zijn, is samenwerken onontbeerlijk. Behalve op werkgevers, richtte OOM zich in 2007 meer dan ooit tevoren op werknemers. Meer vakmanschap bij werknemers kan immers het hele bedrijf naar een hoger plan tillen. En dit resulteert uiteraard weer in een gezonde bedrijfstak van mensen die houden van wat ze doen. Hieronder een overzicht van de communicatieactiviteiten van OOM in 2007. Nieuw financieringsstelsel en nieuwe brochurelijn

Vooruitlopend hierop is met ingang van het schooljaar 2007/2008 de eerste van de nieuwe regelingen ingegaan: de LeerWerk-Bijdrage. Voor deze regeling is een nieuwe brochure geproduceerd, de eerste van een volledig nieuwe lijn OOM-brochures. Nieuwe website Een omvangrijk project was de lancering van een volledig nieuwe corporate website. De nieuwe site vergroot de vindbaarheid en de toegankelijkheid van informatie. Dit onder andere door informatie duidelijk doelgroepgericht aan te bieden. PR OOM streeft naar een goede en structurele dialoog met diverse partijen. Public Relations (PR) is daarbij belangrijk. OOM investeert hier dan ook voortdurend in. Dit leidde onder andere tot een aantal kwaliteitspublicaties in diverse media. ESF OOM streefde ook in 2007 naar zo veel mogelijk aanvragen van bedrijven voor een ESF-scholingsbijdrage. Om dit te ondersteunen, ontwikkelde OOM een campagne en voerde deze met suces uit.

Met ingang van 1 januari 2008 is het Nieuwe Financieringsstelsel van OOM van kracht. 32

33

Leertegoedbon

volgende. De deelnemers gaven aan de nieuwsbrief te waarderen.

In 2007 heeft OOM voor het laatst de Leertegoedbon uitgegeven. Met deze bon konden werknemers een cursus naar keuze volgen (zie ook pagina 29). Een uitgebreide direct mail- en voorlichtingscampagne ondersteunde de Leertegoedbon. Sinds ik... en digitale cursuscatalogus In 2007 verscheen opnieuw het opleidingsmagazine ‘Sinds ik...’. Uit een uitgebreid onderzoek blijkt dat de lezer dit magazine waardeert. Het magazine en de bijbehorende cursuswebsite, met een overzicht van bijna 4.000 relevante cursussen, sluiten dan ook goed aan op de behoefte aan ideeën en informatie over opleiding en ontwikkeling. Workshops 45+ De workshops werden in 2007 ondersteund door een wervingscampagne. PACTT In twee regio’s organiseerden OOM en Praktijkopleidersvereniging PACTT een reeks pilotbijeenkomsten voor Praktijkopleiders. Direct na elke bijeenkomst ontvingen deelnemers een actuele nieuwsbrief. Deze had enerzijds tot doel de binding van de deelnemers nog verder te vergroten, anderzijds diende de brief als ondersteuning van de voorgaande bijeenkomst en inleiding op de 34

Metaal Journaal Het magazine Metaal Journaal is dé etalage voor werken en jezelf ontwikkelen in de metaalbewerkingsbranche. Het is een laagdrempelig, toegankelijk blad, dat de lezer enthousiast maakt voor wat alles wat er gebeurt in de metaal. Metaal Journaal wordt dan ook goed gelezen en hoog gewaardeerd. Ook de online zusteruitgave, Metaaljournaal.nl, zag het aantal bezoekers het afgelopen jaar sterk groeien en is daarmee een belangrijke aanvulling op het gedrukte magazine. De website is altijd actueel en biedt de mogelijkheid van verdieping, filmpjes en achtergronden. Daarmee maakt de website het nu nog makkelijker voor een heel brede doelgroep om op een aantrekkelijke manier kennis te maken met techniek. Jongerenactiviteiten In opdracht van OOM en collegafonds A+O houdt Bureau TOP zich bezig met promotie van de (metaal)techniek onder jongeren. TOP breidde in 2007 het aantal programmalijnen uit, waardoor er nu een breed aanbod is voor jongeren vanaf de basisschool tot het moment van keuze voor een specifieke opleidingsrichting. Hoogtepunt in 2007 was de deelname van de Nederlandse delegatie technische vakmensen aan ‘World Skills 2007’ in Shizuoka (Japan). Er werden maar liefst zes medailles gescoord en minister-president 35

Balkenende ontving de ‘Vakkanjers’ op het Catshuis. Vakkanjers 2007 leverde de branche veel positieve publiciteit op. Communicatie in de regio Verder ontwikkelde OOM de communicatie rond diverse projecten in de regio. Doel hierbij was initiatieven te ondersteunen en de aanwezigheid in de regio te versterken. Enkele voorbeelden: ■ TechForce: zeven teams van vmbo’ers en

mbo’ers ontwierpen en bouwden hun eigen project bij zeven OOM-bedrijven (multimediale campagne: internet, e-mail, film, mailings, kleding, billboards, et cetera); ■ MTS+: OOM zette samen met diverse ROC’s in Noord-Holland een nieuwe avondopleiding op (brochure, mailing, internet); ■ Oriëntatiebrochure metaal voor basisscholieren om uit te reiken en te gebruiken als gespreksleidraad met ouders en scholieren tijdens beurzen en evenementen; ■ Werving: grote multimediale instroomcampagne in de regio rond Rotterdam.

36

Er werden maar liefst zes medailles gescoord en minister-president Balkenende ontving de ‘Vakkanjers’ op het Catshuis

37

Jaarrekening 2007 Baten x 1.000

Lasten x 1.000

Bijdragen van bedrijven

30.777

Subsidies

10.828

Opbrengt beleggingen Inclusief werkgelegenheidsfonds 2.315

Totaal

43.920

38

Uitkeringen aan bedrijven Vakopleidingen 10.185 Bijscholing Bijscholing, certificaat, ESF-3 12.267 Employability Leertegoed en doorstroom regionaal 498 Totaal aan bedrijven Projecten opleiding werklozen Doelgroepen en werkgelegenheidsfonds 499 Projecten versterking onderwijs Beroepsonderwijs, Platform, VTB, Metal Experience, Beroepsonderwijs regio, Nieuws activiteiten 1.515 Bureau TOP Onderzoeken en experimenten, OBM 2.593 PR en communicatie Bevordering imago en instroom 1.067 Apparaat en administratiekosten 3.928 Kinderopvang 6.099 Totaal Toevoeging aan reserve

39

38.651 5.269

En toch hebben we er bewust voor gekozen dit boekje te maken. Wel op een verantwoorde manier natuurlijk...

Hoe begin je? Maar... gelukkig blijkt uit recent onderzoek dat Nederland nu echt iets wil doen om de klimaatverandering actief tegen te gaan. Het staat zelfs, met stip, in de top 3 van goede voornemens. Toch vinden veel mensen het op de een of andere manier ingewikkeld om milieuvriendelijke maat-regelen te nemen. Omdat ze niet weten waar ze moeten beginnen, omdat ze zich afvragen: maakt mijn bijdrage nu echt wel iets uit?

uw

nie

Handige tips Met dit boekje heb je hét gereedschap in handen om te ontdekken wat je als ondernemer kunt doen voor een klimaatneutraal Nederland. Vol tips, links, cases, adviezen en interessante verhalen, die inspireren om meteen in actie te komen.

JV_OOM2007_DRUK_peter.indd 2-3

Je kunt geen tijdschrift openslaan of tv-programma bekijken, of het gaat wel over energiebesparing, klimaatbeheersing en een schoner milieu. Want door broeikasgassen stijgt de temperatuur op aarde snel. En daarmee ook de zeespiegel. Als dit blijft doorgaan, zijn de gevolgen niet te overzien.

20-06-2008 15:37:54

Inhoud

OOM & DUURZAAM

7 Aan de slag Je bedrijf duurzamer maken hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Lees de handige tips & tricks voor: - het gebouw - het kantoor - de werkvloer - de kantine - de inkoop - het vervoer - de logistiek 25 Anders durven denken Duurzaam produceren begint bij anders durven denken. En bij niet tevreden zijn met de eerste de beste oplossing. Want: wie zegt dat de manier waarop iets altijd gaat ook de beste manier is? Kijk mee naar de aanpak van twee OOM-bedrijven. 35 Nieuw: cradle to cradle Steeds meer bedrijven onderzoeken hoe ze producten volledig opnieuw kunnen gebruiken, zodat er geen vervuiling meer plaatsvindt. Dit heet cradle to cradle, van wieg tot wieg. Een nieuwe manier van denken, onder andere al omarmd door Ford. Laat je inspireren!


“Bewust ondernemen en ontwikkelen en opleiden gaan hand in hand. Medewerkers met ontwikkelkansen blijven langer en zijn bovendien meer betrokken, dit komt de innovatiekracht van het bedrijf alleen maar ten goede” André van der Leest, bestuursvoorzitter OOM

20-06-2008 15:37:54

AAN DE SLAG Je bedrijf duurzamer maken hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Lees de handige tips & tricks voor: het gebouw, het kantoor, de werkvloer, de kantine, de inkoop, het vervoer, de logistiek


20-06-2008 15:37:54

DUURZAAM GEBOUW Loop eens rond in je bedrijfsgebouw en kijk wat er anders kan. Hier alvast de beste besparingstips.

Soms leveren eenvoudige aanpassingen aan je bedrijfsgebouw al snel euro’s op.

Top 3 verlichting 1 Monteer een aanwezigheidsschakelaar in ruimtes die niet continu bemand zijn, zoals een magazijn of opslagruimte. Kosten: afhankelijk van het type € 15 tot € 175 Besparing: 10 tot 90% op elektriciteitsverbruik voor verlichting Terugverdientijd: 2 tot 4 jaar 2 Vervang gloeilampen door spaarlampen. Kosten: € 4 tot € 15 per lamp Besparing: 75 tot 80% minder elektriciteitsverbruik (en gaat 8x zo lang mee als een gloeilamp) Terugverdientijd: 5 jaar of korter 3 Pas terrein- en reclameverlichting aan. Gebruik voor inschakelen een schemerschakelaar, die aangaat als het donker begint te worden. Uitschakelen kan met een schakelklok, ingesteld op de werktijden. Kosten: schemerschakelaar € 100 tot € 150, schakelklok € 100 tot € 150 Besparing: 150 tot 200 minder branduren per jaar (vergeleken met een installatie met alleen een schakelklok) Terugverdientijd: afhankelijk van geïnstalleerd vermogen


20-06-2008 15:37:55

DUURZAAM KANTOOR

Top 3 isolatie 1 Plaats borstels of flexibele rubberen tochtstrippen bij haldeuren en bedrijfsdeuren. Kosten: circa € 50 per m2 deur Besparing: aanzienlijk minder warmteverlies Terugverdientijd: 1 tot 2 jaar 2 Automatiseer deuren waar regelmatig voertuigen in en uit moeten. Kosten: afhankelijk van regeling (handbediend, sensoren) € 100 tot € 500 Besparing: aanzienlijk minder warmteverlies Terugverdientijd: 5 jaar 3 Isoleer leidingen en appendages (vooral in onverwarmde ruimtes of ruimtes met een overschot aan warmte. Ook bij leidingen die hoog door een ruimte lopen). Kosten: € 2 tot € 7 per strekkende meter Besparing: 10 tot 40 m3 aardgas per strekkende meter per jaar Terugverdientijd: 1 jaar

Misschien kan het kantoor efficienter. Want ook hier valt veel te winnen voor het klimaat, en bovendien geld te besparen. Stappenplan e-mail printen Stap 1: bedenk of het echt nodig is de mail te printen. Stap 2: wil je toch printen, verklein dan de letters en verwijder de plaatjes. Stap 3: veel printers kunnen dubbelzijdig printen, maak er gebruik van. Stap 4: zet de printinstellingen op ‘draft’ of ‘concept’, dat scheelt zo 25% inkt. Stap 5: mislukt? Gebruik de pagina’s als kladpapier!

Dank oude computers niet af! In Nederland is een computer na 3 tot 5 jaar afgeschreven, maar in ontwikkelingslanden kan een ‘oud beestje’ nog prima worden gebruikt. Ga eens op internet naar Close the Gap en Stichting Global Start.

En nog wat tips voor het gebouw

3 tips voor oude printcardridges

■ Maak de verwarmingsinstallatie weersafhankelijk ■ Laat ventilatoren schakelen op tijd, aanwezigheid of luchtkwaliteit ■ Plaats doorstroombegrenzers op de kranen ■ Verklein eenvoudig het spoelvolume van de toiletten, bijvoorbeeld door de vlotter te verstellen of met water gevulde flessen in de stortbak te leggen

■ laten bijvullen, dat kan in allerlei winkels ■ laten ophalen door een recyclingbedrijf, hiervoor krijg je een vergoeding ■ doneren voor een goed doel, zoals Wereld Natuur Fonds, Cordaid Mensen in Nood of Stichting Aap

10


11

20-06-2008 15:37:55

nog wat ideeën voor op kantoor:

Wist je dat TNT Post elke dag 16 miljoen poststukken verwerkt? Het transport hiervan zorgt voor een enorme hoeveelheid CO2-uitstoot. Op www.tnt-post.nl kun je berekenen hoeveel CO2 er vrijkomt door jouw post en pakketjes, en hoeveel het kost om deze uitstoot te compenseren. Compenseren is helemaal niet duur, en met de bijdrage investeert TNT Post in een windmolenpark in India.

12


■ L aat briefpapier en visitekaartjes drukken op FSC-papier, en bij een ecodrukkerij ■ Koop alleen kantoormaterialen die je echt nodig hebt ■ Ksies voor navulbare pennen ■ Doe het scherm van de computer uit als je gaat lunchen ■ Correctievloeistof is zeer vervuilend, gebruik het liever niet ■ Huisvest je website op een ‘groene’ server ■ Doe zaken met een ‘groene’ bank en ga internetbankieren

13

20-06-2008 15:37:55

DUURZAME WERKVLOER Op de productievloer zijn talloze klimaatvriendelijke aanpassingen mogelijk. Op www.fo-industrie-rk.nl/mm krijg je een advies op maat! Drie metaalbedrijven verklappen alvast hun beste maatregel. 1 olie registratiesysteem Met een olie registratiesysteem zijn dalingen in de kwaliteit van de olie bij te houden, zodat je beter weet wanneer de olie moet worden ververst. Op deze manier bespaar je 300 liter olie (ongeveer 30%) en zo’n € 320 per jaar. (tip van een metaalbedrijf)

3 besparen op koelsmeeremulsie Door het gebruik van koelsmeeremulsie bij het boren, frezen, draaien en slijpen, wordt deze vervuild door leibaanolie, metaaldeeltjes, slijpkorrels en andere reststoffen. Het is mogelijk de emulsie te reinigen en opnieuw te gebruiken. Laat hem eerst langs een draaiende magneet stromen, hierdoor worden metaaldeeltjes verwijderd. Vervolgens filter je de slijpsteenkorrels op een papierband, waar de koelsmeeremulsie overheen stroomt. Met een oliescheider verwijder je tenslotte de leibaanolie. Op deze manier bespaar je al snel zo’n 75% op inkoop- en afvoerkosten van de koelsmeeremulsie. (tip van een metaalbewerkend bedrijf)

2 Minder vormzand Gebruik je vormzand bij het maken van mallen? Dat is een kostbare aangelegenheid. Met een aantal ingrepen in de bedrijfsvoering is de hoeveelheid vormzand sterk terug te dringen, soms wel tot de helft! ■ pas van de hoogte van de vormkasten aan (reductie van ongeveer 15%) ■ ga zuiniger om met het vormzand ■ pas de productiemethode aan (in plaats van vormgieten meer centrifugaalgieten) (tips van een bedrijf dat gietproducten maakt voor de scheeps- en machinebouw)

14


15

20-06-2008 15:37:56

DUURZAME KANTINE Voor het invliegen van 1 kilo groente of fruit van een ander continent is 3 liter brandstof nodig. Kiezen voor seizoensproducten is dus zo gek nog niet. Plus nog wat andere klimaatvriendelijke tips voor de kantine. Streek- en seizoensproducten Aardbeien in januari? Check www.milieucentraal.nl voor de groente- en fruitkalender.

Benieuwd hoe groot je voedselvoetafdruk is in de wereld? Doe de test op www.voedselvoetafdruk.nl

Minder verpakkingen Geen plastic borden, bekertjes en bestek – grootverpakkingen - koeken van de plaatselijke bakker – broodbeleg aanbieden in schaaltjes en op bordjes Energiezuinig Zuinige apparaten – geen snoepautomaten – groene stroom – liever koken met inductie of op gas Biologisch eten Betere smaak – betere kwaliteit – beter milieu – dierenwelzijn – gezond – goed gevoel

16


17

20-06-2008 15:37:56

DUURZAME INKOOP Wees eens extra kritisch op de inkoop. Een duurzame aanpassing kan heel eenvoudig zijn. En ook voor gevorderden en experts is er voldoende te doen. Niveau: beginners Wat: bulkverpakkingen Waarom: minder verpakkingsafval en aanzienlijk lagere aanschafkosten Kosten: € 0 Schaf producten, zoals ontvettingsmiddelen, papier en voedingswaren in grootverpakking aan in plaats van in stukverpakking. Overleg met leveranciers over de mogelijkheden. Is een product kort houdbaar, dan is het handig om kleinere verpakkingen in te kopen.

Niveau: gevorderden Wat: optimaliseren voorraadbeheer en inkoopplanning Waarom: vermindering van de hoeveelheid afval en benodigde grondstoffen Kosten: € 0 Ooit gehoord van het FIFO-principe? Dit staat voor first in, first out en betekent dus dat je als eerste gebruikt wat je als eerste hebt gekocht. Wie dit principe toepast, voorkomt bederf en daarmee verspilling van producten. Bovendien kan de inkoop beter worden afgestemd op de vraag. Niveau: experts Wat: leveranciers beoordelen op hun milieuprestaties Waarom: zo min mogelijk milieubelasting bij de winning en productie van grondstoffen en halffabrikaten Kosten: misschien is het milieuvriendelijke alternatief duurder, maar door tijdig voorbereid te zijn op nieuwe wetgeving reduceer je bedrijfsrisico’s Probeer in de eisen die je stelt aan leveranciers van grondstoffen en/of halffabrikaten ook milieueisen mee te nemen. Stel bijvoorbeeld een zwarte lijst op met materialen, zoals tropisch hardhout zonder FSC-keurmerk, chemische bestanddelen zoals broom, chloor, pcb’s of genetisch gemanipuleerde ingrediënten. Je kunt ook van leveranciers verlangen dat er een milieuzorgsysteem (al dan niet gecertificeerd) aanwezig is.

18


19

20-06-2008 15:37:56

DUURZAAM TRANSPORT, LOGISTIEK EN VERVOER We weten het allemaal: auto’s zijn grote vervuilers. Maar van A naar B moeten we nu eenmaal. Gelukkig zijn er allerlei manieren om die kilometers net wat duurzamer te maken. 5 vragen aan Peter

Wat levert het op? Geld natuurlijk. Maar het heeft ook een positieve uitwerking op de klanttevredenheid en het milieu.

Kan ik meteen beginnen? Ja, surf naar www.duurzamelogistiek.nl en vul de digiscan in. Je krijgt een advies dat concreet van toepassing is op jouw situatie.

Peter, waarom is het belangrijk om als bedrijf je logistiek en transport efficiënter en duurzamer te maken? Omdat de nadelen van goederentransport steeds meer gaan knellen. In het verkeer, in het milieu en in de portemonnee.

Wat is de ambitie? Minder kuubs en kilo’s, minder kilometers en minder liters brandstof. Kortom: het Nederlandse bedrijfsleven vervoert compact, slim en zuinig.

Hoe doe je dat, compact, slim en zuinig vervoeren? Vraag jezelf eens af of de vrachtwagen echt wel vol zit. Vind je producten opnieuw uit, misschien kunnen ze wel kleiner, beter stapelbaar of een stuk lichter. Vergeet ook niet de te maken kilometers zorgvuldig te plannen. 20


21

20-06-2008 15:37:57

Wist je dat... ■ een roetfilter op een vrachtwagen écht grote milieuvoordelen oplevert: 50% tot 90% minder uitstoot van fijnstof. ■ het laten plaatsen van een roetfilter slechts 35 minuten in beslag neemt? Je bespaart tijd als je het combineert met andere werkzaamheden aan de auto, zoals APK of grote beurt. ■ er een subsidieprogramma is voor het laten inbouwen van roetfilters in bestaande vrachtwagens en zware bestelbusjes? Je hoeft zelf niets te doen om voor de subsidie in aanmerking te komen; het APK-keuringstation dat het roetfilter inbouwt, is verplicht het subsidiebedrag in zijn geheel op de factuur in mindering te brengen. Check www.senternovem.nl voor de details.

Als je nieuwe voertuigen aanschaft, anticipeer op de toekomst en koop zo schoon mogelijke exemplaren! Je profiteert dan bovendien van een aantrekkelijke subsidie.

En nog wat tips voor schoner rijden: ■ Neem een groene autoverzekering, die is niet per se duurder dan een gewone. ■ Controleer maandelijks de bandenspanning, dat scheelt per jaar al snel zo’n € 50 aan brandstof per auto. ■ Carpoolers besparen van € 500 tot wel € 1800 per jaar, plus zo’n 1300 kilo uitstoot van CO2 per persoon. Zie www.carpooldate.nl of www.meerijden.nu. ■ Zet de airco uit en het raam open, je bespaart gemiddeld € 200 aan brandstof. ■ Geef autorijdende medewerkers een cursus ‘Het nieuwe rijden’. Besparing per persoon per jaar: zo’n € 155. 22


23

20-06-2008 15:37:58

Anders durven denken Duurzaam produceren begint bij anders durven denken. en bij niet tevreden zijn met de eerste de beste oplossing. Want: wie zegt dat de manier waarop iets altijd gaat ook de beste manier is? Kijk mee naar de aanpak van deze twee OOM-bedrijven.


20-06-2008 15:37:58

Lo Minck: blijven zoeken naar verbetering Ondernemer Lo Minck (65) zit vol met ideeën. Hij bedenkt de meest innovatieve plannen. Want er is zo veel dat beter, efficiënter, slimmer en zuiniger kan. Lo Minck Systemen BV in Lisserbroek is een bedrijf voor productontwikkeling. Ze maken er eigenlijk alles, van epoxy vloertegels tot een machine die aloë vera uit een cactusblad kan destilleren. Maar als het om mobiliteit gaat, gaat Mincks hart pas echt sneller kloppen. Hij bedacht een volautomatische ondergrondse fietsenstalling voor Amsterdam-Noord, waarmee hij een prijs won. En voor OV-fiets maakt zijn bedrijf intelligente fietskluizen, die fietsen kunnen uithuren op stations waar geen bemande fietsenstalling is. Beide fietssystemen werken naar tevredenheid, toch is Minck steeds op zoek naar verbetering.

“Als je vertrouwen hebt in je product, moet je investeren”

Fietsenstalling op zonne-energie Neem OV-fiets. “Via de computer staan we rechtstreeks in verbinding met alle OV-fietskluizen in Nederland”, vertelt Minck. “We kunnen ze vanuit Lisserbroek openmaken mocht dat nodig zijn, en sinds kort kunnen we ook kapotte fietsen traceren. Mensen die een fiets terugbrengen, moeten via het display op de kluis een aantal vragen beantwoorden. Is er bijvoorbeeld 26


27

20-06-2008 15:37:58

een band lek, dan neemt de kluis de fiets in en is deze niet meer beschikbaar voor verhuur. Zo kan onze onderhoudsmonteur dagelijks zijn route plannen langs alle defecte exemplaren. Als dat niet efficiënt is!” Uiteindelijk wil Minck dit systeem ook gaan inzetten voor iets groters: een soort leaseconcept voor fietsen. Hij heeft het al helemaal uitgedacht en het prototype van de carrousel waar de rijwielen in kunnen worden gestald, staat klaar in de werkplaats. Minck: “Die moet straks natuurlijk op zonne-energie gaan werken.” Samen alles En zo heeft Minck meer duurzame projecten lopen. Hij is bijvoorbeeld bezig met een speciale tank, waarmee vrachtwagens kunnen voldoen aan de toekomstige Euro-5 norm. De oplossing: de vervuilende hydrauliekolie scheiden van de diesel, door een tank in de tank. Zo kan de vrachtwagen ook op biodiesel rijden. En er is een idee voor elektrische karretjes, die automobilisten van parkeerterreinen aan de rand van de stad naar het centrum kunnen brengen. “Dat was een afstudeerproject van een van mijn medewerkers, hij is er cum laude op geslaagd”, zegt Minck trots. Hij is sowieso apetrots op zijn jongens. Of ze nu in de werkplaats staan, elektronica programmeren of ingenieuze 3D-tekeningen maken, hij wil ze geen van allen kwijt. En dat laat hij merken ook. “Samen kunnen we alles. Dat is onze kracht.” 28


Kritisch blijven Voor het geld doet Minck het niet. Het concept voor de elektrische karretjes bijvoorbeeld, heeft hij helemaal uit eigen zak betaald. Of gemeenten het ook echt gaan afnemen, is nog niet duidelijk. Minck: “Als je vertrouwen hebt in je product, moet je investeren.” Onlangs deed een aantal studenten van het VMBO en het MBO mee aan de Tech Force. Minck stelde materiaal en ruimte beschikbaar, want, zegt hij, “zij zijn het personeel van de toekomst. Zo’n initiatief is sowieso belangrijk om jongeren gemotiveerd te maken voor de metaal.” Vol enthousiasme gingen de mannen aan de slag om een handbike te ontwikkelen. Ze wonnen de innovatieprijs. “Prachtig natuurlijk”, zegt Minck, “maar de snelheidsprijs hebben ze er níet mee gewonnen. Dus ga ik binnenkort een keer met ze eten en bespreken wat er beter had gekund. Daar gaat het om, dat je steeds kritisch naar jezelf durft te blijven kijken en dat je je blijft ontwikkelen. Ik zie het als mijn taak om dat aan mijn mensen mee te geven.” Innovatief ontwerpen en produceren is helemaal niet moeilijk! Het begint met nadenken over hoe een product beter, compacter, efficiënter kan. Op internet zijn talloze tips te vinden voor een effectieve brainstorm.

29

20-06-2008 15:37:59

Erbeka: investeren in mensen Een beetje ouderwets zijn ze nog wel, vinden ze bij Erbeka. Auto’s leasen, daar doen ze bijvoorbeeld niet aan. Ze zijn gewoon zuinig op hun wagenpark, waardoor dit zo tien jaar meegaat. Zuinig op hun mensen zijn ze ook. Over duurzaamheid gesproken. Waarom iets nieuws aanschaffen als iets bestaands ook prima voldoet? Dat is de gedachte bij industriële apparatenbouwer Erbeka in Heerhugowaard. Neem hun werkplaats, die is bijna helemaal gevuld met tweedehands materialen. De lampen bijvoorbeeld, zijn afkomstig uit een fabriek waar ze zelf de verlichting hebben vervangen. Zonde toch om de oude zomaar weg te doen.

“Jezelf blijven ontwikkelen werkt heel motiverend. Bovendien bindt het mensen aan het bedrijf en dat is essentieel voor je voortbestaan”

Van wiskunde naar werkbank Bovendien, Erbeka steekt zijn geld liever in kennis en in mensen dan in de nieuwste snufjes. Wil de Ruijter, een van de drie directeuren: “Opleiden is het allerbelangrijkst. En dan vooral op het gebied van praktijk: mensen moeten leren hoe je de wiskunde toepast op de werkbank.” Op dit moment zitten twee van zijn medewerkers in een leerwerktraject. Ook het al wat langer zittende personeel krijgt de mogelijkheid zijn kennis te vergroten, als de beoogde opleiding maar in het straatje van het bedrijf past. 30


31

20-06-2008 15:37:59

De Ruijter: “Jezelf blijven ontwikkelen werkt heel motiverend. Bovendien bindt het mensen aan het bedrijf en dat is essentieel voor je voortbestaan.” Ruimte geven Zo wist De Ruijter een getalenteerde HTS’er aan zich te binden door hem een aantal leidinggevende taken te geven. Zijn expertise richt zich op het vernieuwen van productielijnen in fabrieken. Een andere HTS’er, die stage liep bij Erbeka, ontwikkelde een manier om te berekenen hoe fabrieken met hun energie kunnen omgaan om flinke besparingen te bereiken. De Ruijter ziet een goede match tussen de twee. “Als je jonge mensen de ruimte geeft, kunnen er prachtige dingen ontstaan.” Plezierproject Een project waar alle medewerkers van Erbeka veel van leren, is de fluisterschuit. In de werkplaats ligt het prototype, gemodelleerd naar een ouderwetse polderschuit. Het bootje is door Erbeka eigenlijk opnieuw uitgevonden. Gemaakt van licht aluminium en voorzien van een schone en muisstille elektromotor, heeft het inmiddels perfecte vaareigenschappen. En nog steeds zijn de mensen bij Erbeka bezig met innovaties om de schuit te verbeteren. De Ruijter: “We hebben de boot nog niet echt commercieel vermarkt, maar de kennis die we ermee hebben opgedaan is groot. Bovendien is het voor iedereen hier een 32


plezierproject, we werken er met heel veel enthousiasme aan.” Veilige plek Een goed salaris motiveert natuurlijk ook, maar toch is dat volgens de Ruijter niet het belangrijkst. Het creëren van een goede werkomgeving vormt volgens hem de basis. “Aan grote ego’s hebben we hier niets”, zegt hij met een Noord-Hollandse nuchterheid. “Mensen moeten zich respectvol behandeld en veilig voelen. Alleen op die manier is het mogelijk om allerlei verschillende types in dienst te hebben, met hun eigen kwaliteiten.” Het mooiste voorbeeld komt binnen: lasser Candy Visser. De enige vrouw in een mannenbedrijf, maar dat deert haar niet. “Candy is niet op haar mondje gevallen, dat scheelt”, lacht De Ruijter. “Maar zonder gekheid, haar aanwezigheid heeft een positieve invloed. Er is minder verruwing en dat is prettig.”

In het cursusmagazine ‘Sinds ik...’ staan veel leuke en interessante opleidingen in de metaal. Je kunt ook kijken op www.cursuscatalogus.nl

33

20-06-2008 15:37:59

! NIEUW

CRADLE to cradle Steeds meer bedrijven onderzoeken hoe ze producten volledig opnieuw kunnen gebruiken, zodat er geen vervuiling meer plaatsvindt. Dit heet cradle to cradle, van wieg tot wieg. een nieuwe manier van denken, onder andere al omarmd door Ford. Laat je inspireren!

34


35

20-06-2008 15:38:00

EN NU... IETS VOLLEDIG NIEUWS Er zijn vele theorieën bedacht voor een betere en schonere wereld. Maar geen enkele werd zo snel een hype als de cradle to cradle-filosofie van de Duitse chemicus Michael Braungart en de Amerikaanse architect William McDonough. In 2006 zond de VPRO een aflevering van het programma Tegenlicht uit, geheel gewijd aan het spraakmakende concept. Het idee: afval bestaat niet, want alle materialen kunnen na gebruik worden ingezet in een ander product, ofwel zijn volledig afbreekbaar. Eindelijk eens een positief geluid, dachten talloze politici en bedrijven. Een filosofie die propageert dat economische groei goed kan zijn voor mens, milieu én ondernemer. Cradle to cradle werd dan ook razendsnel populair in binnen- en buitenland. Ook autoproducent Ford is enthousiast en heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een waar cradle to cradle-imperium. Lees erover op de volgende pagina’s. De documentaire Afval is voedsel van de VPRO is te bekijken op www. vpro.nl/programma/tegenlicht/ afleveringen

36


Minicursus cradle to cradle Afval = voedsel: theorie die ervan uitgaat dat afval niet bestaat, omdat producten vanaf het eerste begin zijn ontworpen voor hergebruik Biodegradeerbaar: aanduiding van materialen die door levende organismen binnen een beperkte tijd volledig zijn afgebroken tot natuurlijke/organische stoffen. Biologisch metabolisme: natuurlijk proces waarbij materialen en stoffen veilig door het ecosysteem worden opgenomen (biologische kringloop). C2C: afkorting van cradle to cradle Duurzame ontwikkeling: een concept waarin ecologische, economische en sociale belangen in evenwicht zijn, voor zowel de huidige als de toekomstige generaties. Eco-effectiviteit: als de mens erin slaagt om, net als de natuur, geen afval te produceren, dan hoeft het allemaal niet minder, zuiniger, efficiënter. Sterker nog, je kunt kopen en weggooien zoveel je wilt zonder je schuldig te hoeven voelen. Upcyclen: een betere variant van recyclen; met upcyclen kan materiaal volledig worden hergebruikt, zonder verlies van kwaliteit. Technisch metabolisme: het blijvend hergebruiken en herwinnen van waardevolle synthetische en minerale materialen (technische kringloop). Kersenboom: metafoor voor een eco-effectief systeem. De boom produceert elk jaar talloze bloesems en kersen, met als enig doel dat slechts één van de kersen op de >> 37

20-06-2008 15:38:00

>> grond valt en ontkiemt. Toch zal niemand de boom van verspilling betichten, want ook de ‘niet-nuttige’ producten van de boom hebben hun functie. Bloesemblaadjes vallen op de grond, waar ze verteren en de bodem voeden, kersen worden gegeten door dieren en mensen.

... een uiterst eco-effectief C2C-product, deels biodegradeerbaar en deels te upcyclen in de technische kringloop...

38


Cradle to cradle: het verhaal van Ford Motor Company Wat: een natuurlijk drainagesysteem voor regenwater Waar: op de daken van de Ford-bedrijfsgebouwen van het productietrerrein River Rouge (Michigan, USA) Hoe: door speciaal gras aan te brengen, dat regen absorbeert en afvoert naar nieuw aangelegde poreuze parkeerterreinen, waar onderliggende kiezellagen het inmiddels zuivere water naar naburig drasland draineert. Kosten: € 14 miljoen Besparing: een investering van € 50 miljoen voor een traditioneel afwateringssysteem. En verder: William Ford nodigde Michael Braungart en William McDonough uit om een eco-effectief ontwerp te maken voor het gehele River Rouge complex. Zo werd – naast het drainagesysteem - het fabrieksterrein uitgerust met zonnecollectoren. Ford heeft nu ook een auto ontwikkeld die geheel is opgebouwd uit biologische materialen of eenvoudig opnieuw te gebruiken grondstoffen. Van het terrein zelf is een prettige plek gemaakt, met veel groen en schoon water, meer daglicht op de productievloer. Wat denk je: de productiviteit is omhoog geschoten!

39

20-06-2008 15:38:00

River Rouge is nu een walhalla voor vogels, én er worden auto’s geproduceerd!

40


41

20-06-2008 15:38:01

Geen gewone auto De Ford Model U ziet eruit als een normale SUV. In werkelijkheid is het een heel bijzondere auto, hij is namelijk volledig cradle to cradle: alle gebruikte materialen zijn óf biologisch afbreekbaar, óf geschikt voor hergebruik. Bovendien rijdt-ie schoon. De Ford Model U is (nog) niet te koop. Ford wil met dit concept een voorzet geven voor een nieuwe generatie auto’s in de eenentwintigste eeuw.

aandrijving door verbrandingsmotor op waterstof (zuiniger dan de motoren die we nu kennen)

Doe mij maar paarse stoelen met gele stippen!

Lengte (mm) 4,230 Breedte (mm) 1,810 Hoogte (mm) 1,651

stoelvullingen deels gemaakt van soja (biologisch afbreekbaar)

uitbreidbaar en aanpasbaar, waardoor niet steeds een nieuwe auto hoeft worden aangeschaft (de auto kan bijvoorbeeld groter worden gemaakt, of worden omgevormd naar een pickup truck; ook het interieur is makkelijk aan te passen

banden voor een deel uit maïs samengesteld; trekken schadelijke deeltjes aan op de weg en geven bij slijtage voeding af voor de berm

voorzien van de nieuwste veiligheid- en communicatietechnologieën

99% minder CO2 uitstoot dan gewone auto’s

42


43

20-06-2008 15:38:01

Eco-effectief productontwerp

Word cradle to cradle in 5 stappen

Stap 1 Gebruik geen stoffen meer waarvan algemeen bekend is dat ze schadelijk zijn. Voorbeeldenhiervan zijn pvc, cadmium, lood en kwik. Het besluit om producten te ontwikkelen die vrij zijn van schadelijke stoffen, is het begin van eco-effectiviteit. Dit besluit moet uiteindelijk al in het hoofd van de ontwerper vorm krijgen, en niet pas aan het einde van de productieketen.

Stap 3 Analyseer de ingrediënten van je producten. Stel vervolgens een ‘positieve lijst’ (P-lijst) op, met stoffen waarvan bewezen is dat ze onschadelijk en veilig in het gebruik zijn. Voorlopig kan je product nog hetzelfde blijven, je vervangt alleen de meest schadelijke ingrediënten voor veilige en gezonde alternatieven van de P-lijst.

Stap 2 Wees ecologisch-intelligent. Ben je niet 100% zeker over de onschadelijkheid van een product of stof, probeer dan in elk geval zo zeker mogelijk te zijn. Kies dus voor hout met het FSC-keurmerk, ook al zegt dat keurmerk niet alles over de precieze omstandigheden in het bos waar dat hout vandaan komt. Het feit dat je nadenkt over deze zaken en je voorkeur aangeeft, is een stap naar grotere eco-effectiviteit.

Stap 4 Gebruik alleen nog producten of stoffen van de positieve lijst. Bij deze stap begint het herontwerp pas echt. Hier gaat het er niet om ‘minder slecht’ te zijn, maar probeer je uit te zoeken hoe je ‘goed’ kunt zijn. Je vervangt dus geen ingrediënten meer, maar begint met een schone lei. Eigenlijk perfectioneer je je product.

44


Stap 5 Vind het product opnieuw uit. En beter nog: alles waar dat product mee samenhangt). Dit betekent: de ontwerpopdracht herformuleren. Opnieuw naar het concept kijken, het oude los durven laten. Je creativiteit laten bruisen. Op deze manier evolueer je je product misschien wel tot iets heel nieuws. 45

20-06-2008 15:38:02

OOM & DUURZAAM

Meer weten over cradle to cradle? Lees dan het (biologisch afbreekbare) boek ‘Afval is voedsel’ van Michael Braungart en William McDonough. Of surf op internet, bijvoorbeeld naar www.wiegtotwieg.nl of naar www.cradletotcradle.nl

“Voor de continuïteit in de branche is instroom van goede medewerkers essentieel. Daarbij ligt de focus op duurzaamheid: de werknemerstevredenheid is hoger bij een divers personeelsbestand en er zijn ruimere mogelijkheden tot ontplooiing” Jan de Rijck, adviseur bestuur OOM

46


47

20-06-2008 15:38:03

Notities

Colofon UItgever: Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking (OOM), Postbus 15, 2390 AA Hazerswoude-Dorp [email protected] Redactie: Edwin Schoemaker (OOM) Tekst: Annemiek de Gier concept & tekst, Amsterdam Illustraties: Robert Vulkers, Amsterdam Ontwerp en productie: Colombo, Amsterdam Druk: Ecodrukkers, Nieuwkoop

Bronnen www.hier.nu, www.milieucentraal.nl, www.llink.nl, www.infomil.nl, www.fo-industrie-rk.nl/mm, www.milieukoopwijzer.be, www.stimular.nl, www.duurzaammkb.nl, www.snm.nl, www.senternovem.nl, www.cradletocradle.nl

Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.


20-06-2008 15:38:03

Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf

OOM houdt zich bezig met het heden én de toekomst van de metaalbewerking, Daarom staat het jaarverslag 2007 in het teken van duurzaamheid

jaarverslag

2007

voorwoord DUURZAAM ONDERNEMEN OOM houdt zich bezig met het heden én de toekomst van de metaalbewerking. Daarom staat het jaarverslag 2007 in het teken van duurzaamheid. Uiteraard gaat het bij duurzaam ondernemen om de zorg voor het klimaat. Maar ook het leveren van een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van medewerkers en aan de maatschappij is volgens OOM belangrijk.

OOM Frankrijklaan 10 2391 PX Hazerswoude-dorp Postbus 15 2390 AA Hazerswoude-dorp Telefoon: 0172 52 15 00 Fax: 0172 52 25 77 E-mail: [email protected] Statutair gevestigd te ‘s-Gravenhage

Enthousiaste en bevlogen werknemers kun je niet kopen, je kunt ze slechts verdienen. Duurzaam personeelsbeleid betekent aandacht voor de kwaliteit van de arbeidsomstandigheden, mogelijkheden voor ontplooiing en participatie van de medewerkers. Ondernemers moeten erop durven vertrouwen dat geld niet de enige motivator is. Leer de behoeften en motieven van werknemers kennen. Laat zien wat de mogelijkheden binnen het bedrijf zijn. En verder: durf anders te denken. Het vergt creativiteit en doorzettingsvermogen om bestaande processen en producten uit hun context te halen, opnieuw te bekijken en te verbeteren. Als je dan ook nog vriendelijk bent voor het klimaat, bouw je als bedrijf aan een solide toekomst.

Onze missie is het bevorderen van instroom en het behoud en de ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbranche

DOELSTELLING, FINANCIERING EN ORGANISATIE Doelstelling van OOM OOM is het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking. Onze missie is het bevorderen van instroom en het behoud en de ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbranche. Om dit te realiseren, adviseren wij bedrijven over de opleiding en ontwikkeling van personeel. Verder stimuleert OOM de kwalitatieve en kwantitatieve instroom in de bedrijfstak. Dit doen we onder andere met allerlei activiteiten op het gebied van vakopleidingen, bijscholing en werkgelegenheid. We ondersteunen ons werk met onderzoek en communicatie. Financiering van OOM Voor de financiering van al deze activiteiten ontvangt OOM geld van de bedrijven uit de metaalbewerking. Deze financiering wordt zeker gesteld door een loonheffing, waarvan de hoogte is bepaald in cao-afspraken tussen werkgevers en werknemers. In 2005 zijn nieuwe cao-afspraken gemaakt over opleidingen. Deze algemeen verbindend verklaarde cao, die geldt van 1 januari 2005 tot en met 31 december 2009, bevat onder meer een toezegging voor het leveren van een bijdrage aan kinderopvang, om de arbeidsdeelname van vooral

vrouwen in de metaalbewerking en blijvende arbeidspar-ticipatie van mannen en vrouwen te bevorderen. Een deel van de heffing die OOM int, is daarvoor beschikbaar gesteld. Het betreft een percentage van de werkgelegenheidsgelden. Voor 2007 bedroeg de heffing 0,75% van de loonsom. Daarvan is 0,60% voor jeugdplan en bijscholing bestemd en 0,15% voor kinderopvang. OOM beschikt niet alleen over inkomsten uit de heffing, maar genereert ook inkomen door subsidies aan te vragen. Zo ontving OOM in 2007 inkomsten van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het ACT-programma van het platform BétaTechniek ten behoeve van de branche. De concrete inkomsten en uitgaven van OOM staan vermeld in de Jaarrekening 2007. Cao, statuten en reglementen Als grondslag voor het bestaan van OOM gold in het verslagjaar de cao van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf. Deze cao loopt vanaf 1 januari 2005 tot en met 31 december 2009. Gedurende de huidige looptijd van de cao stelt het bestuur van OOM jaarlijks de hoogte van de heffing vast. Samenstelling van het Bestuur in 2007

nisaties. De vertegenwoordigers van de werkgevers zijn afkomstig uit de Koninklijke Metaalunie, de werknemersvertegenwoordigers uit FNV Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond en De Unie. Het bestuur kent een tweejaarlijks voorzitterschap, waarbij werkgevers en werknemers rouleren. Het bestuur van OOM was in 2007 als volgt samengesteld: Werknemersleden ■ Dhr. J.M. Klinkenberg, vice-voorzitter (FNV Bondgenoten) ■ Dhr. M.H. Hietkamp, bestuurder (CNV Bedrijvenbond) ■ Dhr. G.C.H. van der Lit, bestuurder (De Unie) Werkgeversleden ■ Dhr. drs. A.F.A.M. van der Leest, voorzitter (Koninklijke Metaalunie) ■ Mevr. J.M. Leenders, penningmeester (Koninklijke Metaalunie) ■ Mevr. A. Hoornaert, bestuurder (Koninklijke Metaalunie) Behalve de Koninklijke Metaalunie, FNV Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond en De Unie behoren ook de werkgeversorganisaties NVvM en NVOG tot de sociale partners van OOM.

OOM heeft een paritair bestuur, bestaande uit drie vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en drie vertegenwoordigers van werknemersorga

Hoe is OOM georganiseerd? OOM is verzelfstandigd in 1991. Het bestuur van Stichting OOM laat zich sindsdien professioneel ondersteunen door Bureau OOM. Directeur is de heer Erik Yperlaan. Primaire processen van OOM: ■ administratieve uitvoering; ■ regionale uitvoering; ■ beleid op het gebied van vakopleidingen, bijscholing, werkgelegenheid en communicatie; ■ projectmanagement. Box Consultants BV ondersteunt OOM bij de uitvoering van het beleggingsbeleid. Gezien het risicomijdend karakter van OOM, is de belegde reserve gericht op een resultaat met een stabiele ontwikkeling. Het beleggingsplan wordt steeds voor een periode van drie jaar vastgesteld. De accountant van OOM is Deloitte. Mn Services te Rijswijk voerde in 2007 de inning en administratie van de heffingsbijdragen uit; Bureau OOM voerde in het verslagjaar de administratie uit. In 2007 bestond het bureau van OOM uit 32 medewerkers, van wie tien werkzaam waren als regiomanager. Verder waren 39 bedrijfstakvoorlichters voor OOM actief in de regio.

10

REGIOACTIVITEITEN Centraal in de dienstverlening van OOM stond het afgelopen jaar de regionale en bovenal laagdrempelige aanwezigheid in de omgeving van bedrijven. Het team van bedrijfstakvoorlichters bracht de diensten, producten en doelstellingen van OOM bij circa 6000 bedrijven in direct contact onder de aandacht. Terugkijkend op het jaar 2007 kunnen we constateren dat persoonlijke aandacht bedrijven praktisch helpt. Ook spoort het bedrijven aan om na te denken over opleiden en ontwikkelen. In het dagelijks werk blijft het belangrijk vaste momenten te plannen om na te denken over toekomstige ontwikkelingen van bedrijf en personeel. OOM organiseert en faciliteert zulke momenten graag. In vervolg op de activiteiten van de bedrijfstakvoorlichter zijn het vooral de regiomanagers die bedrijven verder ondersteunen bij het maken van bedrijfsopleidingsplannen, persoonlijke opleidingsplannen en Jobstarts (stimuleringsregeling voor arbeidsgehandicapten en werkloze werkzoekenden, zie ook pagina 28). Ook helpen zij bij het werven van leerlingen en bij de samenwerking met het onderwijs. De regionale samenwerking met sociale partners, zoals in de regioplannen beschreven, begint steeds concretere vormen aan te nemen. Samen ontwikkelen de partners arbeidsmarktprojecten, ze organiseren voorlichtingsbijeenkomsten over opleiden, loopbanen of innovaties maken gebruik van elkaars netwerk om ondernemingen en werknemers van dienst te zijn. 11

De regiomanager trekt gemiddeld drie dagen uit om een bedrijf te helpen bij het opstellen van een bedrijfsopleidingsplan.

Bedrijfstakvoorlichters Bedrijfstakvoorlichters (BTV’s) zijn gepensioneerde of vervroegd uitgetreden medewerkers uit de bedrijfstak en het onderwijs. Op vrijwillige basis geven zij gemiddeld een tot twee dagen in de week voorlichting over de activiteiten van OOM. De BTV’s worden door OOM opgeleid en in de verschillende regio’s ingewerkt. Zij zijn gedurende een periode van drie tot vier jaar actief. De BTV’s hebben het afgelopen jaar circa 5.500 bedrijven bezocht. De regiomanager coördineert de activiteiten van de BTV’s. Ook zorgt de regiomanager voor de afstemming met het landelijk beleid van OOM. Regiomanagers De regiomanagers houden zich onder meer bezig met het adviseren van bedrijven over de deelname aan (bijscholings)cursussen en opleidingen. Verder bieden zij ondersteuning bij het maken van bedrijfsopleidingsplannen, die systematisch vastleggen hoe bedrijven met opleidingen dienen om te gaan. De regiomanager trekt gemiddeld drie dagen uit om een bedrijf te helpen bij het opstellen van zo’n bedrijfsopleidingsplan. Ook zetten de regiomanagers werkgelegenheidsprojecten op.

12

13

De regiomanagers zijn:

ONDERWIJS

■ Regio Friesland, Groningen, Drenthe:

Vakopleidingen

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Michiel Jansen Regio Overijssel, Noordoostpolder: Jan Abbing Regio Utrecht, het Gooi, Flevoland, Veluwe: Evert Polhoud Regio Gelderland: Johan-Peter Leeuwenburg Regio Limburg: Patricia Storms Regio Midden- en Oost-Brabant: Marcellino Kat Regio Zeeland en West-Brabant: Jet Ruiter Regio Rijnmond: Houria Belkhadda Regio Haaglanden Rijnstreek: Etienne Oldeman Regio Noord-Holland m.u.v. het Gooi: Anton Verlaan

De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van vakopleidingen omvatte in 2007 de volgende activiteiten: ■ participatie in het project ‘verbreding techniek

basisonderwijs’; ■ participatie in het actualiseringproject van

het vmbo; ■ participatie in projecten ter verbetering van

de aansluiting tussen onderwijs (van vmbo tot hbo) en bedrijfsleven; ■ participatie in project ‘competentiegericht opleiden in de metaalbewerking’, waarin praktijkopleiders van OOM-bedrijven leren over de vernieuwingen in het mbo-onderwijs; ■ participatie in het pilotproject ‘associate degree’ in het hbo; ■ participatie in het vernieuwingstraject van het financieringsstelsel van OOM. Mbo OOM onderneemt verschillende activiteiten om de instroom van leerlingen in beroepsopleidingen te bevorderen. Hiertoe participeert OOM in projecten die de beeldvorming van techniek beïnvloeden. Ook geeft OOM in financieel opzicht ondersteuning aan werkgevers en werknemers. Doel van deze bijdragen is werkgevers te motiveren leerlingwerknemers aan te nemen. OOM geeft werkgevers

14

15

OOM onderneemt verschillende activiteiten om de instroom van leerlingen in beroepsopleidingen te bevorderen

een bijdrage in de opleidingskosten van werknemers die een zogenaamde Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) volgen. Vanaf cursusjaar 2007/2008 zijn er drie opleidingsvarianten: opleiden on-the-job (in het bedrijf), opleiden off-the-job (buiten het bedrijf, bijvoorbeeld bij een regionaal praktijkcentrum) en de scholingspool (waarbij een samenwerkingsverband van OOM-bedrijven zorgt voor een kwalitatief goede opleiding met baangarantie). Het totaal aantal ingestroomde leerlingen in het leerjaar 2006-2007 bedroeg 1465. Ter vergelijking: in het schooljaar 2005-2006 bedroeg dit 1374 en in het schooljaar daarvoor 1255. Voor iedere leerling die een praktijkovereenkomst (POK) heeft afgesloten met het regionaal opleidingscentrum (ROC), krijgt de werkgever een bijdrage als tegemoetkoming van gemaakte onkosten. De hoogte van de bijdrage hangt af van het aantal (volledige) opleidingsweken per opleidingsniveau. Vanaf cursusjaar 2007/2008 wordt de bijdrage per 6 maanden verstrekt. De bijdrage voor het tweede deel van het laatste opleidingsjaar ontvangt men pas na het opsturen van een kopie van het behaalde diploma. Het recht op deze laatste bijdrage vervalt als de werknemer het diploma niet heeft behaald binnen een jaar na het verstrijken van de nominale opleidingsduur.

16

17

MKB-route in het mbo en hbo De MKB-route, waarbij studenten deels studeren en deels werken in een midden- of kleinbedrijf, biedt bedrijven de mogelijkheid om hun specialistische kennis bij te spijkeren of nieuwe producten of processen te ontwikkelen. De studenten van de MKB-route lopen geen stage, maar voeren een specifieke opdracht uit binnen hun eigen bedrijf. Ze hebben een arbeidsovereenkomst voor de duur van de afstudeerperiode. OOM ondersteunt elk participerend bedrijf met een bedrag van € 2500 per werknemer-student per jaar, met een maximum van twee jaar. Bovendien is deelname aan de MKB-route voor bedrijven fiscaal aantrekkelijk gemaakt. Off-the-job Behalve bijdragen in het kader van de BBL (voorheen het Leerlingwezen), biedt het Werkgelegenheidsfonds onze bedrijfstak financiële ondersteuning voor off-the-job opleidingen. Hierbij vindt een deel van de beroepspraktijkvorming buiten het bedrijf plaats, bijvoorbeeld op een bedrijfsschool of Centrum Vakopleiding. In het schooljaar 2006-2007 is voor 281 kandidaten een vergoeding uitgekeerd.

18

Werkplekopleiding Ing. Voor werknemers die binnen een bedrijf al op hboniveau werken, maar geen ingenieurstitel hebben, bestaat de mogelijkheid de titel via een individueel leertraject alsnog te behalen. Bedrijven ontvangen een tegemoetkoming in de kosten van € 2500 per werknemer/student per jaar, wederom met een maximum van twee jaar. Platform Metaal & Metalektro (vmbo) In 1997 is op initiatief van OOM het Platform Metaal opgericht. Doel is het ondersteunen van de afdelingen metaaltechniek van het vmbo bij de uitvoering van het nieuwe leerplan. Daarnaast wil het platform deze afdelingen betrekken bij nieuwe ontwikkelingen. Het Platform zet zich in voor vernieuwingen binnen het vmbo-metaalonderwijs. In 2007 waren 195 van de 265 vmbo-scholen lid van het platform. De gerealiseerde producten en diensten zijn te vinden op www.vmbo-platform.nl. Vmbo Leerwerktraject Leerlingen uit klas 3 en 4 van de beroepsgerichte leerweg van het vmbo kunnen een deel van hun opleiding volgen binnen een bedrijf. De duur kan per opleiding verschillen. Er is een bijdrage beschikbaar van maximaal € 568 per leerling voor een dag per week.

19

Bijscholing De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van bijscholing omvat de volgende activiteiten: ■ Leeftijd Bewust Personeelsbeleid (LBP): het

■

■

■

■

■

■

■

bevorderen van de scholingsdeelname van oudere werknemers. Dit onder andere met de workshop 45+ voor zowel werkgevers als werknemers van 45 jaar en ouder; een vervolgworkshop over communiceren voor de hierboven genoemde doelgroep, met de mogelijkheid tot een individueel opvolggesprek; onderzoek naar verschillende aspecten van scholingsactiviteiten, zoals de jaarlijkse scholingsrapportage; het ontwikkelen van producten als de Leertegoedbon en de KennisCheque (zie ook pagina 29), die kunnen bijdragen aan de dialoog tussen werkgevers en werknemers; advies aan en begeleiding van bedrijven bij het opstellen van bedrijfs- en brancheopleidingsplannen en Persoonlijke OpleidingsPlannen (POP); het ontwikkelen van producten op de website ter ondersteuning van de dialoog tussen werkgever en werknemer; onderzoek naar trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van de metaalbewerking, zowel landelijk als regionaal; het schrijven van een beleidskader waarin de visie van OOM op opleiden en ontwikkelen is vastgelegd.

20

In 2007: Bijscholingsbijdragen De bijscholingsverlofregeling voorziet, via kortlopende cursussen, in de bijscholing van werknemers. In dit kader hebben werkgevers en werknemers in de cao afgesproken dat elke onderneming per jaar recht heeft op evenveel scholingsverlofdagen als zij werknemers in dienst heeft. Het betreft hier een collectief recht. Volgens een scholingsrooster kan men gebruik-maken van de beschikbare cursusdagen. Dit rooster is, zo nodig, jaaroverschrijdend. Werknemers kunnen meerdaagse cursussen volgen. De maximale subsidieduur van deze cursussen is gesteld op vijf dagen per jaar, met een maximum van twee jaar. Doel van OOM is bedrijven te stimuleren tot een structureel scholingsbeleid te komen als onderdeel van de bedrijfsvoering. Inmiddels weten heel wat bedrijven OOM te vinden voor een bijscholingsbijdrage. Circa 65% van de OOMbedrijven meldt momenteel wel eens cursussen aan en de helft van deze bedrijven doet structureel aan bijscholing. De specifieke activiteiten die aan dit resultaat hebben bijgedragen, staan hieronder omschreven. Aantal bijscholingsdagen In het jaar 2007 zijn 70.955 bijscholingsdagen geregistreerd.

21

Uit onderzoek BLIJKT dat de catalogus voor bedrijven een van de belangrijkste bronnen is bij het selecteren van een cursus

22

Cursuscatalogus Het cursusaanbod is de kern van de bijscholingsverlofregeling. Dit is te vinden op www.cursuscatalogus.nl. Daarnaast presenteert OOM de opleidingen jaarlijks in het speciale magazine ‘Sinds ik...’. Het aanbod van de cursussen is uiteraard gebaseerd op de vraag. Uit onderzoek blijkt dat de catalogus voor bedrijven een van de belangrijkste bronnen is bij het selecteren van een cursus. De catalogus werkt ook inspirerend bij het kiezen van bedrijfsinterne cursussen. Erkenning Verworven Competenties Techniek (EVC) Veel werknemers in de Metaal hebben het vak in de praktijk geleerd; door jarenlange ervaring is hun vakmanschap ontwikkeld. Toch weten zij niet precies wat ze vaktechnisch waard zijn, terwijl veel werkgevers niet weten hoeveel ervaring zij in huis hebben. Het project Erkenning Verworven Competenties Techniek (EVC-Techniek) maakt dit vakmanschap goed meetbaar. EVC-Techniek is een gezamenlijk project van de organisaties OOM, A+O, OTIB en Kenteq. Na het overleggen van rekeningen kunnen werkgevers een bijdrage in de kosten ontvangen van portfolio, rapport, beoordelingen en/of diplomering, tot maximaal € 1.375. In 2007 hebben 144 deelnemers (werknemers) een certificaat of diploma uitgereikt gekregen. Na het afsluiten van de EVC-procedure kregen de deelnemers een Leertegoedbon toegezonden.

23

Employability Hoewel veel van haar inspanningen op werkgevers gericht zijn, besteedt OOM ook steeds meer aandacht aan werknemers. Om recht te doen aan de individuele scholingsbehoefte van werknemers, ontwikkelde OOM al het Persoonlijk OpleidingsPlan (POP). 2007 stond vooral in het teken van de Leertegoedbon. Deze bestaat uit een tegoedbon ter waarde van € 500, een boekje met tips en suggesties, en de website www.leertegoedbon.nl. Op deze site zijn interessante opleidingen van maximaal € 500 te vinden. De Leertegoedbon werd uitgereikt aan de werknemer. Deze maakte een keuze uit het opleidingsaanbod en volgde vervolgens, na akkoord van zijn werkgever, gratis de opleiding. De werknemer kon de bon ook besteden aan een loopbaanadvies. OOM verzorgt de administratie en betaalt het cursusinstituut. Leden van het regioteam reikten de Leertegoedbon uit aan deelnemers van de 45+-workshops, aan mensen die een POP of BOP afsluiten en aan specifieke groepen zoals nieuw-komers in de sector en leidinggevenden. Begin 2006 vond de aftrap plaats van de Leertegoedboncampagne: ± 28.000 Knap Koppie-pakketten zijn toen verzonden. OOM wil ook de werknemers die langere tijd geen opleiding of cursus hebben gevolgd, stimuleren tot leren. Of daarbij hulp nodig is van de OOM-organisatie, wordt onderzocht.

24

Bedrijfsopleidingsplan (BOP) In een bedrijfsopleidingsplan (BOP) legt een bedrijf vast welke opleidingen door wie en op welke manier in een bepaalde periode worden uitgevoerd. Een goed BOP is onderdeel van het totale bedrijfsbeleid. De regiomanager van OOM maakt daarvoor in overleg met het bedrijf een bedrijfsanalyse. Om maatwerk te leveren, is het nodig eerst de doelstellingen van het bedrijf op te tekenen voordat de noodzakelijke en gewenste opleidingen worden bepaald. De regiomanager werkt de bedrijfsgegevens uit tot een operationeel plan, dat tijd en kosten beheerst en het rendement bewaakt. Het vervaardigen van een BOP is dus een coproductie van bedrijf en regiomanager. De regiomanager investeert hiervoor ongeveer drie adviesdagen per bedrijf. In 2007 zijn circa 65 bedrijven door de regiomanagers ondersteund bij het opstellen van een BOP. Persoonlijk opleidingsplan (POP) In een persoonlijk opleidingsplan staat welke opleidingen een bepaalde werknemer zal volgen. Op basis van een POP krijgt de werkgever, behalve een scholingsdeel, ook een deel in de begeleiding van de werknemer vergoed. OOM kent ook een stimuleringsregeling die werkgevers oproept werkzoekenden en arbeidsgehandicapten aan te nemen. Er zijn 3.653 POP’s aan werknemers verzonden. Alle deelnemers ontvingen een Leertegoedbon.

25

Leeftijd Bewust Personeelsbeleid Vanaf 2008 stromen oudere werknemers gestaag uit. De verwachting is dat binnen tien jaar ongeveer 18% van het huidige personeel met pensioen is gegaan. Door de lage instroom van jongeren en de te verwachten verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd zullen oudere werknemers daardoor een belangrijker aandeel binnen het bedrijf hebben. De workshop ‘Ervaring telt’, die OOM ook in 2007 met medewerking van het ESF heeft kunnen uitvoeren, gaat in op vraagstukken die met name oudere en ervaren werknemers hebben: prettig blijven werken, omgaan met een jongere generatie en jezelf blijven ontwikkelen. Eerder heeft OOM een pilot gedraaid met een workshop over communiceren voor dezelfde doelgroep. Dit was een succes, waardoor dezelfde workshop nu landelijk en vaker werd aangeboden. In de tweede helft van het jaar is er als proef een individueel opvolggesprek aan toegevoegd. In dit opvolggesprek was het mogelijk ideeën te bespreken of vragen over de loopbaan voor te leggen aan de trainer (tevens loopbaancoach). Ook deze proef kent een positief resultaat.

26

WERKGELEGENHEID De beleidsmatige ondersteuning op het gebied van werkgelegenheid bestaat uit de volgende activiteiten: ■ het bevorderen van de instroom van

nieuwe medewerkers in de bedrijfstak; ■ het doen van landelijk en regionaal

onderzoek naar de arbeidsmarkt voor de metaalbewerking; ■ het ontwikkelen van producten om de dialoog tussen werkgevers en werknemers te ondersteunen. Arbeidsmarktonderzoeken OOM verzorgt een landelijke monitor en 10 regionale rapporten over ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Naast algemene zaken zoals de bedrijvigheid en werkgelegenheid, is in deze rapporten aandacht voor de instroom en de uitstroom in de sector. Ook zaken als vergrijzing en ontgroening komen aan de orde. Omdat OOM deze monitor al enige jaren uitvoert, worden trends zichtbaar. Bijvoorbeeld de snelle uitstroom onder jonge werknemers en de ontwikkelingen binnen functiegroepen. Op het gebied van onderwijs en bijscholing behandelen de rapporten de volgende onderwerpen: aantallen (toekomstige) leerlingwerknemers in het reguliere beroepsonderwijs, het aantal werknemers in de metaalbewerking dat gebruik heeft gemaakt van door OOM gesubsidieerde 27

bijscholing en het soort onderwijs dat in dat geval genoten is. Alle onderzoeken zijn te vinden op de site van OOM.

met een (tijdelijk) contract, geplaatst bij OOMbedrijven. Op deze manier voorziet OOM in de behoefte aan nieuw personeel.

Subsidieregelingen (Jobstart)

Kennisbevordering Centrum voor Werk en Inkomen

Als opvolger van de SVWW-regeling heeft OOM een eigen regeling in het leven geroepen om werkgevers te ondersteunen bij het vinden van nieuw personeel en het geschikt maken van dit personeel voor de functie binnen het bedrijf. Jobstart is een stimuleringsregeling om arbeidsgehandicapten en werkloze werkzoekenden van binnen of buiten de metaalbewerking toe te leiden naar vacatures in de sector. Nieuw aan Jobstart is dat ook de begeleidingsuren binnen het bedrijf voor subsidie in aanmerking komen. De begeleiding en de benodigde scholing worden vastgelegd in een persoonlijk opleidingsplan samen met de regiomanager van OOM. De regeling is sinds 1 juli 2007 van kracht en tot nu toe kende OOM 170 Jobstartsubsidies toe. Werktoeleidingstrajecten Uit de resultaten van de werktoeleidingstrajecten blijkt duidelijk dat de sector mensen te kort komt het aantal vacatures in de metaalbewerking stijgt en het plaatsen van kandidaten vanuit toeleidingstrajecten gaat veel makkelijker. Het is nu eerder de uitdaging om geschikte kandidaten via gemeenten, CWI’s, UWV’s of reïntegratiebureaus te krijgen. In het algemeen krijgen de kandidaten een deel vakinhoudelijke scholing en worden ze, 28

OOM sloot eerder een convenant met het CWI om kennisvergroting van de CWI-metaalconsulenten te bevorderen. Ook investeerde OOM in 2007 in de samenwerking met het CWI: CWI-consulenten werden voorgelicht over de bedrijven en de functies in de metaalbewerking. Dit om een snellere vervulling van en een betere dienstverlening met betrekking tot de vacatures bij OOM-bedrijven tot stand te brengen. Leertegoedbon en Kennischeque Eind 2005 startten de projecten Leertegoedbon en Kennischeque. De Leertegoedbon is een tegoed ter waarde van € 500 voor de werknemer om, in overleg met de werkgever, in te zetten voor de eigen loopbaan. Informatie en suggesties waren te vinden op www.leertegoedbon.nl. De Leertegoedbon is verspreid onder oudere werknemers en werknemers met weinig tot geen scholing. Ook werd de bon ingezet via de regioteams. Verder kregen alle nieuwe werknemers in de metaal-bewerking een Leertegoedbon thuisgestuurd. Inmiddels zijn 40.000 bonnen uitgezet. De Leertegoedbon geeft werknemers een middel in handen om het gesprek over opleiden te kunnen beginnen. Het blijft wel zaak hen van ideeën te 29

voorzien en zo veel mogelijk momenten te creëren om professionele ontwikkeling aan de orde te hebben. Met de Kennischeque biedt OOM werkgevers in de metaalbewerking de mogelijkheid om gratis een cursus te volgen op het gebied van personeelsontwikkeling en leidinggeven, ter waarde van € 500. Het was voor werkgevers nog niet eerder mogelijk aanspraak te maken op het fonds. Met de Kennischeque is dit voor het eerst wel het geval. De Metaalunie Academy van de Metaalunie bood passende trainingen aan en veel werkgevers hebben deze goed kunnen combineren. De cheques zijn nog steeds in te zetten.

30

Met de Kennischeque biedt OOM werkgevers in de metaalbewerking de mogelijkheid om gratis een cursus te volgen op het gebied van personeelsontwikkeling en leidinggeven

31

COMMUNICATIE OOM streeft ernaar haar activiteiten en diensten op een zo duidelijke en transparant mogelijke manier in beeld te brengen. De nadruk van de boodschap ligt op initiatief nemen en kansen benutten. OOM probeert hiermee mensen te motiveren om in zichzelf en in hun bedrijf te investeren. Daarnaast draagt OOM een positief beeld uit van een soms ondergewaardeerde, maar altijd boeiende branche, die (toekomstige) werknemers en ondernemers veel kansen biedt. Hierop zijn communicatiebeleid en -activiteiten dan ook gericht. 2007 stond voor OOM in het teken van samen met sociale partners successen boeken en dit uitdragen. Want om werknemers en werkgevers optimaal van dienst te zijn, is samenwerken onontbeerlijk. Behalve op werkgevers, richtte OOM zich in 2007 meer dan ooit tevoren op werknemers. Meer vakmanschap bij werknemers kan immers het hele bedrijf naar een hoger plan tillen. En dit resulteert uiteraard weer in een gezonde bedrijfstak van mensen die houden van wat ze doen. Hieronder een overzicht van de communicatieactiviteiten van OOM in 2007. Nieuw financieringsstelsel en nieuwe brochurelijn

Vooruitlopend hierop is met ingang van het schooljaar 2007/2008 de eerste van de nieuwe regelingen ingegaan: de LeerWerk-Bijdrage. Voor deze regeling is een nieuwe brochure geproduceerd, de eerste van een volledig nieuwe lijn OOM-brochures. Nieuwe website Een omvangrijk project was de lancering van een volledig nieuwe corporate website. De nieuwe site vergroot de vindbaarheid en de toegankelijkheid van informatie. Dit onder andere door informatie duidelijk doelgroepgericht aan te bieden. PR OOM streeft naar een goede en structurele dialoog met diverse partijen. Public Relations (PR) is daarbij belangrijk. OOM investeert hier dan ook voortdurend in. Dit leidde onder andere tot een aantal kwaliteitspublicaties in diverse media. ESF OOM streefde ook in 2007 naar zo veel mogelijk aanvragen van bedrijven voor een ESF-scholingsbijdrage. Om dit te ondersteunen, ontwikkelde OOM een campagne en voerde deze met suces uit.

Met ingang van 1 januari 2008 is het Nieuwe Financieringsstelsel van OOM van kracht. 32

33

Leertegoedbon

volgende. De deelnemers gaven aan de nieuwsbrief te waarderen.

In 2007 heeft OOM voor het laatst de Leertegoedbon uitgegeven. Met deze bon konden werknemers een cursus naar keuze volgen (zie ook pagina 29). Een uitgebreide direct mail- en voorlichtingscampagne ondersteunde de Leertegoedbon. Sinds ik... en digitale cursuscatalogus In 2007 verscheen opnieuw het opleidingsmagazine ‘Sinds ik...’. Uit een uitgebreid onderzoek blijkt dat de lezer dit magazine waardeert. Het magazine en de bijbehorende cursuswebsite, met een overzicht van bijna 4.000 relevante cursussen, sluiten dan ook goed aan op de behoefte aan ideeën en informatie over opleiding en ontwikkeling. Workshops 45+ De workshops werden in 2007 ondersteund door een wervingscampagne. PACTT In twee regio’s organiseerden OOM en Praktijkopleidersvereniging PACTT een reeks pilotbijeenkomsten voor Praktijkopleiders. Direct na elke bijeenkomst ontvingen deelnemers een actuele nieuwsbrief. Deze had enerzijds tot doel de binding van de deelnemers nog verder te vergroten, anderzijds diende de brief als ondersteuning van de voorgaande bijeenkomst en inleiding op de 34

Metaal Journaal Het magazine Metaal Journaal is dé etalage voor werken en jezelf ontwikkelen in de metaalbewerkingsbranche. Het is een laagdrempelig, toegankelijk blad, dat de lezer enthousiast maakt voor wat alles wat er gebeurt in de metaal. Metaal Journaal wordt dan ook goed gelezen en hoog gewaardeerd. Ook de online zusteruitgave, Metaaljournaal.nl, zag het aantal bezoekers het afgelopen jaar sterk groeien en is daarmee een belangrijke aanvulling op het gedrukte magazine. De website is altijd actueel en biedt de mogelijkheid van verdieping, filmpjes en achtergronden. Daarmee maakt de website het nu nog makkelijker voor een heel brede doelgroep om op een aantrekkelijke manier kennis te maken met techniek. Jongerenactiviteiten In opdracht van OOM en collegafonds A+O houdt Bureau TOP zich bezig met promotie van de (metaal)techniek onder jongeren. TOP breidde in 2007 het aantal programmalijnen uit, waardoor er nu een breed aanbod is voor jongeren vanaf de basisschool tot het moment van keuze voor een specifieke opleidingsrichting. Hoogtepunt in 2007 was de deelname van de Nederlandse delegatie technische vakmensen aan ‘World Skills 2007’ in Shizuoka (Japan). Er werden maar liefst zes medailles gescoord en minister-president 35

Balkenende ontving de ‘Vakkanjers’ op het Catshuis. Vakkanjers 2007 leverde de branche veel positieve publiciteit op. Communicatie in de regio Verder ontwikkelde OOM de communicatie rond diverse projecten in de regio. Doel hierbij was initiatieven te ondersteunen en de aanwezigheid in de regio te versterken. Enkele voorbeelden: ■ TechForce: zeven teams van vmbo’ers en

mbo’ers ontwierpen en bouwden hun eigen project bij zeven OOM-bedrijven (multimediale campagne: internet, e-mail, film, mailings, kleding, billboards, et cetera); ■ MTS+: OOM zette samen met diverse ROC’s in Noord-Holland een nieuwe avondopleiding op (brochure, mailing, internet); ■ Oriëntatiebrochure metaal voor basisscholieren om uit te reiken en te gebruiken als gespreksleidraad met ouders en scholieren tijdens beurzen en evenementen; ■ Werving: grote multimediale instroomcampagne in de regio rond Rotterdam.

36

Er werden maar liefst zes medailles gescoord en minister-president Balkenende ontving de ‘Vakkanjers’ op het Catshuis

37

Jaarrekening 2007 Baten x 1.000

Lasten x 1.000

Bijdragen van bedrijven

30.777

Subsidies

10.828

Opbrengt beleggingen Inclusief werkgelegenheidsfonds 2.315

Totaal

43.920

38

Uitkeringen aan bedrijven Vakopleidingen 10.185 Bijscholing Bijscholing, certificaat, ESF-3 12.267 Employability Leertegoed en doorstroom regionaal 498 Totaal aan bedrijven Projecten opleiding werklozen Doelgroepen en werkgelegenheidsfonds 499 Projecten versterking onderwijs Beroepsonderwijs, Platform, VTB, Metal Experience, Beroepsonderwijs regio, Nieuws activiteiten 1.515 Bureau TOP Onderzoeken en experimenten, OBM 2.593 PR en communicatie Bevordering imago en instroom 1.067 Apparaat en administratiekosten 3.928 Kinderopvang 6.099 Totaal Toevoeging aan reserve

39

38.651 5.269

JV_OOM2007_DRUK_peter.indd :37:53

Recommend Documents