Juridische bescherming van broncode Mr. Peter C. van Schelven ICT~Office, 15 februari 2012
Softwarebescherming • Auteursrecht: software als ‘werk van letterkunde’ (art. 1, art 10.1 sub 12 en art 45h-45n Auteurswet)
• Octrooirecht: software ‘als zodanig’ geen uitvinding (art 2.2 sub c Rijksoctrooiwet 1995, art 52 Europees Octrooiverdrag)
• Databankenwet: softwarebibliotheken (art. 1.1 sub a, art 1 sub 3)
• Commune strafrecht: software is geen ‘goed (HR 3-12-1996, NJ 1997, 574)
• Contractuele bescherming: werknemers, afnemers, dealers etc.
• Technische bescherming: zie art. 29 & 32a Auteurswet
Belang auteursrechtelijke bescherming • Middel tegen ongeautoriseerd kopiëren en exploiteren van software • Middel tegen namaak van software • Middel voor de juridische bescherming van de technische bescherming • Uitgangspunt voor contractspraktijk (licenties, dealercontracten etc.) • Zekerheidsobject voor verkrijgen financiering
Wat is auteursrecht? • Vorm van intellectuele eigendom
• Intellectuele eigendom versus zakenrechtelijke eigendom • Twee exclusieve rechten:
- verveelvoudiging - openbaarmaking
• Enkele wettelijke uitzonderingen • Bijzonder regime softwarebescherming in Auteurswet
Wetgeving inzake auteursrecht software • Europese Richtlijn Softwarebescherming (1992 en 2009) • Aanpassing Auteurswet 1994
Beperking auteursrecht op software • Geen bescherming van de functionaliteit, alleen bescherming van de vorm van de software • Gebruikersinterface ≠ programmatuur • Algoritme volgens schaarse rechtspraak in NL niet beschermd. • Auteursrecht rust niet op ideeën en op kennis.
Voorwaarden auteursrecht • De enige eis: originaliteit = eigen, oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel (Van Dale/Romme – NJ 1991,608)
• • • • • •
individualiteit en keuzevrijheid geen esthetische of wetenschappelijke eisen geen eis van gerichtheid op menselijke communicatie geen nieuwheidseis t.a.v. functionaliteit geen formaliteiten/geen depot- of inschrijving geen zintuiglijke waarneembaarheid
Auteursrechtelijke tips • copyright-statement op beeldscherm, code, documentatie
• onverplicht depot bij notaris, escrow-organisatie of Registratie en Successie van Belastingdienst • documenteer het ontwikkelproces gedetailleerd
Beschermingsobjecten •
computerprogramma’s, ongeacht aard van de software en in alle verschijningsvormen (papier, broncode, executable-code, intermediate code in Dotnet omgeving, embedded software etc). Complex: software als onderdeel van multimedia!
•
voorbereidend ontwerpmateriaal. Let op de complexe samenhang tussen ontwerpmateriaal en programma zelf
•
computeroutput
•
technische en gebruikersdocumentatie
•
echtheidscertificaten bij software
Software en ‘beoogd gebruik’ • Naam contract (koop of ontwikkellicentie) • Toegestane gebruiksvormen (sitelicentie, netwerklicentie, concurrent userlicentie) • verboden gebruiksvormen (timesharing) • geen andere gebruiksvormen dan genoemd in documentatie • niet voorziene gebruiksmogelijkheden • Subjectiveren versus objectiveren van gebruiksvormen
Juridische positie broncode • • •
Auteursrechtelijke bescherming broncode? Procesrechtelijke positie broncode Contractuele positie broncode: -
• •
expliciete broncode licentie vs OCO geen verstrekking van broncode verstrekking van broncode slechts bij bepaalde situaties escrow van broncode
Wat is broncode? Vgl. Rb Alkmaar 30-1-1991 => afgifte van ‘de broncode en alles wat daarbij hoort’ Verhouding tot trade secret afspraken: Hof Den Haag, 5-6-1985 (Staat-Remidex)
Broncode en foutherstel • Wat is een softwarefout? • Gebruiker heeft recht zelf te herstellen • Recht op broncode? - auteursrechtelijk - contractueel
• Dwingend recht: geen contractuele uitsluiting • Contractuele sancties op foutherstel: vervallen van garantie
Afgifte broncode o.g.v. belangenafweging • • • • • • • • • • •
Gebruiken in softwarebranche Ernst van het onderhoudsprobleem Mate van afhankelijkheid gebruiker Prijsstelling m.b.t. gebruiksrecht Beschikbaarheid onderhoudspersoneel bij leverancier Is er wel of niet een escrowovereenkomst? Ontwikkelingskosten De mate van inzetbaarheid van de software? Commerciële waarde van de software Standaard- of maatwerksoftware Bewoordingen softwarecontract
Andere wettelijke rechten van de softwaregebruiker • recht op maken van backup-kopie (art 45k Aw)
• recht op software te testen tijdens gebruik (art 45l Aw) • Reverse engineering i.v.m. het ontwikkelen van interoperabele producten (art. 45m Aw)
Do’s and dont’s Do’s: -
documenteer ontwikkelproces; bewijspositie regel positie subcontractors, ZZP-ers etc. (overdracht IE) voorkom in uw contract spraakverwarring: gebruik van de term ‘software’ is in algemene zin verwarringwekkend vul het ‘beoogd gebruik’ contractueel in.
Don’t: gebruik niet de term ‘eigendom’ als u ‘intellectuele eigendom’ bedoelt. laat de positie van de broncode niet onbesproken laat de gevolgen van foutherstel door klant niet ongeregeld
