JP.Geusens

10e  bestuurderssymposium  “Doorbraak  in  dienstverlening”   3  en  4  december  2014  in  Maastricht                                             \               Focuss22/JP.Geusens  

 

1  

Opening  10e  bestuurderssymposium  Doorbraak  in  dienstverlening  in  Maastricht   Avondsessie  van  3  december  2014       Mieke  Damsma  heet  iedereen  welkom  in  de  plek  die  zij  ziet  als  het  “begin  van  Nederland”  –  als  je  vanuit  internationaal  perspectief   redeneert.    Zij  vervangt  haar  burgemeester  Hoes  die  door  omstandigheden  niet  aanwezig  kan  zijn.  Ze  introduceert  een  keur  aan   gastsprekers  die  samen  een  boeiend  palet  zullen  neerzetten  van  vernieuwingen  en  vernieuwingsbehoeften.     Erik  Gerritsen,  de  dagvoorzitter  van  elk  symposium,  presenteert  zichzelf  als  “aanjager  in  vaste  maar  buitengewone  dienst”.  Hij  legt  uit   hoe  de  doorbraakbeweging  ontstaan  is  en  nu  reeds  haar  tiende  bestuurdersbijeenkomst  beleeft;  met  Maastricht  als  prachtige  ambiance.   Hij  stelt  vast  dat  er  weer  veel  nieuwe  bestuurders  bij  zijn,  de  doorbraakbeweging  groeit  nog  steeds.     Luc  de  Witte  vertelt  als  hoogleraar  en  bestuurder  over  20  jaar  worstelen  met  innovatie  in  de  zorg.  Hij  is  als  hoogleraar  en   instituutsdirecteur  werkzaam  in  onderzoek  en  vernieuwing  van  revalidatie  en  zorg  voor  mensen  met  handicaps,    en  neemt  de  stelling  in   dat  deze  regio  goud  in  handen  heeft  maar  daar  al  20  jaar  niets  mee  doet  vanwege  grenzen  -­‐  tussen  organisaties,  tussen  gebieden.  In  zijn   Expertisecentrum  voor  innovatieve  zorg  en  technologie  (EIZT)  merkt  hij  dat  dagelijks.    Zou  die  kennis,  zouden  die  krachten  (en   financieringsstromen)  gebundeld  kunnen  worden,  dan  zou  deze  regio  als  “care  tech”  regio  tot  de  top  van  Europa  kunnen  behoren.  Hij   roept  de  aanwezige  bestuurders  op  om  met  die  ogen  naar  vernieuwingsvraagstukken  te  kijken  en  morgen  te  proberen  deze  hobbel  te   nemen.     Hans  Nelen  belicht  als  hoogleraar  Criminologie  de  bestrijding  van  de  georganiseerde  criminaliteit  aan  de  hand  van  outlaw  motorgangs.   Hierbij  is  een  geïntegreerde  aanpak  cruciaal  en  dat  vergt  een  mate  van  samenwerking  en  integratie  die  nog  onvoldoende  gerealiseerd   wordt.  Criminele  activiteit  is  vaak  lokaal  ingebed  en  je  kunt  daar  het  best  wat  aan  doen  door  te  herkennen  wat  de  criminele  scripts  zijn:   de  recepten  waarmee  die  vorm  kan  opbloeien.  De  Motorclubs  verstoren  de  openbare  orde  bij  oa  evenementen  en  clubhuizen.  De   populatie  is  van  middelbare  leeftijd  en  is  afhankelijk  van  sociale  relaties.  Integrale  aanpak  is  nodig  om  daar  grip  op  te  krijgen,  en  ook  om   te  voorkomen  dat  een  actieve  gemeente  het  probleem  slechts  verplaatst  naar  de  buren.  In  deze  twee  opzichten  is  samenwerking,  ook   over  landsgrenzen  heen,  van  doorslaggevend  belang.  Hij  stelt  voor  om  een  klein,  gemeenschappelijk  probleem  samen  te  bestrijden  met   zo’n  integrale  aanpak.     Johan  Diepens  (directeur  Concordis  Groep)  legt  uit  hoe  mobiliteit  een  middel  is  om  aan  het  maatschappelijk  verkeer  deel  te  nemen.  Hij   kondigt  aan  dat  we  aan  de  vooravond  staan  van  grote  veranderingen.  Bij  mobiliteit  denken  we  meestal  vooral  aan  de  hardware  van   snelwegen  en  rails,  maar  het  is  beter  om  te  kijken  naar  het  gebruik  ervan.  Autorijden  wordt  steeds  meer  ondersteund  met  digitale    

2  

voorzieningen  en  we  hebben  steeds  meer  ouderen,  die  blijven  autorijden  tot  het  niet  meer  mag.  Echter  het  OV  is  niet  goed  ontsloten  voor   reizigers  met  bijzondere  wensen  (zoals  grensoverschrijding)  en  mensen  met  een  beperking.  Hij  legt  vier  doorbraakkansen  op  tafel  die   morgen  kunnen  worden  behandeld:   1.  Mensen  zodanig  beter  bedienen  dat  zij  OV  kunnen  gebruiken  en  minder  speciaal  vervoer  meer  nodig  hebben,  dat  kan  door  anders   organiseren  en  informatiehulp  inzetten.  De  kosten  hiervan  zijn  momenteel  €  1  miljard  per  jaar.   2.  Ticketing  voor  bijzondere  doelgroepen  grensoverschrijdingen,  en  voor  toeristen   3.  E-­‐bike  vervangt  zo  veel  autokilometers  dat  steden  herontworpen  kunnen  worden  en  een  besparing  haalbaar  is  van  €1,5  miljard  met   een  e-­‐bike  investering  van  300  mln.   4.  De  zelfsturende  auto  gaat  al  in  2020  op  serieuze  schaal  rijden  en  zal  veel  verandering  brengen,  bovenop  de  veranderingen  door  car-­‐ sharing  zoals  Über  en  Überpop.         Bas  Eenhoorn,  Nationaal  Digicommissaris,  haakt  aan  bij  de  vorige  sprekers.  Hij  herkent  de  ontwikkelingen  die  de  vorige  sprekers   beschreven  en  stelt  dat  het  onontkoombaar  is  dat  digitalisering  ons  leven  in  een  ander  paradigma  brengt.  De  overheid  zal  daar  direct  op   moeten  inspelen.  Nederland  was  daar  altijd  goed  in,  maar  is  achterop  aan  het  raken;  we  hebben  nu  problemen  met  de  doorontwikkeling.   Er  zal  nieuwe  samenwerking  nodig  zijn  tussen  alle  overheidsspelers:  rijk,  provincies,  gemeenten,  waterschappen.  Dat  loopt  nu  niet  vlot   genoeg.  We  hebben  nog  lang  niet  alle  voorzieningen  en  registraties  in  gebruik  die  we  in  het  NUP  hadden  afgesproken,  we  zijn  op  zo’n   46%  van  het  doel  van  een  volledig  digitaal  werkende  overheid.  Zaken  als  e-­‐ID  en  e-­‐herkenning  moeten  nu  echt  worden  opgepakt  en   ingevuld  willen  we  een  goede,  digitale  interactieve  dienstverlening  realiseren.  We  kunnen  feitelijk  al  niet  meer  terug  naar  papieren   dienstverlening;  dat  zou  de  belastingdienst  al  €  1miljard  per  dag  kosten.  We  zullen  daarom  samenwerking  moeten  heruitvinden:  het   echt  benutten  van  digitalisering  vereist  dat  we  grenzen  van  bestuurslagen,  sectoren  en  geografie  overstijgen.     In  een  korte  plenaire  discussie  wordt  aftastend  gediscussieerd  wat  de  beste  reactie  zou  zijn  op  zo  veel  uitdagingen.  Dagvoorzitter  Erik   Gerritsen  geeft  aan  dat  in  eerdere  doorbraaksymposia  vooral  de  verspreiding  van  succesvolle  vernieuwingen  een  belemmering  is  om  als   land  een  sprong  vooruit  te  maken.  De  bestaande  instituties  zijn  in  dat  opzicht  nog  niet  veranderd  en  hebben  geen  slimme  oplossing   aangedragen  die  zij  de  vorige  bijeenkomst  nog  hadden  beloofd.  Bas  Eenhoorn  geeft  mee  dat  hij  als  digicommissaris  kan  zorgen  voor   korte  lijnen  naar  het  kabinet  waarlangs  knopen  kunnen  worden  doorgehakt.  Arre  Zuurmond  (Amsterdam)  wijst  op  DigiD,  dat  er  juist  is   gekomen  doordat  het  buiten  de  politiek  is  gehouden.  Meer  of  harder  pushen  hoeft  niet  altijd  te  helpen.  Anneke  Eurlings  (Amsterdam)   erkent  de  veranderopgave:  de  meeste  overheidsorganisaties  en  in  elk  geval  gemeenten  zullen  het  werken  vanuit  oude  principes  los   moeten  laten.   Erik  de  Ridder  (Tilburg)  is  het  er  wel  mee  eens,  maar  ziet  ook  lichtpuntjes.  Er  groeit  ook  wel  veel,  en  daar  kunnen  we  al  beter  van   profiteren  als  we  erin  slagen  de  vernieuwingen  goed  te  verspreiden  naar  partijen  die  alleen  maar  hoeven  aan  te  sluiten.  Bas  is  het  met  

 

3  

hem  eens.  De  interactieve  WOZ  waardebepaling  is  een  voorbeeld  van  een  oplossing  uit  Twente  en  Tilburg  die  we  aan  het  hele  land   moeten  beschikbaarstellen.     Erik  Gerritsen  vindt  dat  een  goed  punt  om  de  avond  te  besluiten  en  om  te  gebruiken  als  startpunt  voor  de  volgende  dag,  waar  de   uitdagingen  in  initiatieven  vertaald  moeten  worden.       Vervolgsessie  op  de  ochtend  van  4  december  2014     Mieke  Damsma  heropent  namens  het  Maastrichtse  College  het  bestuurdersymposium,  dat  met  ruim  zeventig  deelnemers  drukker  is   dan  de  avond  ervoor  (met  50  aanwezigen)  en  ook  drukker  dan  alle  voorgaande  bestuurderssymposia.  Zij  neemt  graag  deel  aan  de   doorbraakbeweging,  waar  bestuurlijk  lef  en  vernieuwende  resultaten  centraal  staan.  Vandaag  zal  er  weer  een  mooie  verzameling   uitdagingen  worden  neergelegd,  allemaal  met  het  verzoek  om  tot  verbeteringen  te  komen  dankzij  samenwerking,  groeiende  digitale   mogelijkheden  en  buurlandeninspiratie.  Een  bijzondere  omstandigheid  is  namelijk  de  aanwezigheid  van  bestuurders  die  ervaring   hebben  met  grenzen  (en  het  overstijgen  daarvan)  die  gewend  zijn  verder  te  kijken  dan  de  geografische  grenzen.  Ze  heet  de  Euregionale   bestuurders  extra  welkom  en  roept  alle  aanwezigen  op  om  zich  te  laten  inspireren  door  deze  rijkdom  aan  ervaring.  Ze  wenst  de   deelnemers  veel  succes  bij  het  maken  van  afspraken.     Erik  Gerritsen  vraagt  aan  deelnemers  die  er  nog  niet  eerder  bij  waren  om  dat  kenbaar  te  maken.  Hij  stelt  vast  dat  zij  met  velen  zijn,   teveel  voor  een  plenaire  voorstelronde.  Hij  heet  hen  van  harte  welkom  en  legt  in  het  kort  uit  hoe  de  beweging  van  de  doorbraak  in   dienstverlening  is  ontstaan  en  hoe  het  daarin  werkt:  bestuurders  die  gezamenlijk  vernieuwing  zoeken,  vinden  elkaar  bij  het  feitelijk   oppakken  van  kansen  en  uitdagingen.  Zoals  de  reader  beschrijft,  worden  daarmee  daadwerkelijk  resultaten  behaald  en  juist  dat  wordt   gekoesterd.  Deze  beweging  is  dus  geen  praatclub  maar  een  informeel  netwerk  van  bestuurders  die  de  publieke  sector  vooruit  willen   helpen  door  vernieuwende  samenwerking  en  door  gebruik  van  steeds  meer  digitale  oplossingen;  no-­‐nonsense;  en    vandaag  in  het   bijzonder  geïnspireerd  door  mensen  uit  de  complexe  praktijk  van  de  regio  Zuid-­‐Limburg  en  de  buurgebieden  in  België  en  Duitsland.   Hij  legt  uit  hoe  het  programma  in  elkaar  steekt:  na  drie  plenaire  lezingen  worden  alle  deelnemers  in  parallelsessies  in  de  gelegenheid   gesteld  om  te  komen  tot  (het  begin  van)  vernieuwing.  Daarna  wordt  plenair  teruggekoppeld  en  wordt  de  balans  opgemaakt  of  er   inderdaad  een  pact  van  Maastricht  groeit  zoals  in  de  reader  is  beschreven.  Het  oordeel  daarover  zal  hij  vragen  aan  de  Nederlandse   Nationale  digicommissaris  Bas  Eenhoorn  aan  het  eind  van  het  ochtenddeel.      

 

4  

Theo  Bovens,  gouverneur  van  de  provincie  Limburg,  heet  de  aanwezigen  van  harte  welkom  in  de  provincie  die  het  hart  vormt  van  een   indrukwekkend  grote,  dichtbevolkte  en  kennisrijke  regio  in  Europa.  Hier  valt  veel  te  leren;  reden  voor  de  nieuwe  Eurocommissaris   Frans  Timmermans  om  de  Maas-­‐Rijn  regio  te  noemen  als  proeftuin  voor  verdere  Europese  samenwerking.     In  zijn  rol  als  gouverneur  heeft  hij  zich  laten  informeren  over  de  Doorbraakbeweging  en  vastgesteld  dat  deze  een  goede  voedingsbodem   zou  kunnen  vormen  voor  het  gezamenlijk  overwinnen  van  lastige  hindernissen.  Hij  steunt  de  beweging  en  de  bijeenkomst  van  vandaag,   vooral  doordat  nu  het  bovennationale  perspectief  er  in  wordt  gebracht.  Hij  geeft  aan  dat  de  provincie  de  doorbraakbeweging  kan   gebruiken  bij  een  aantal  vernieuwingsvraagstukken  en  stelt  dat  de  provincie  wellicht  ook  wat  te  bieden  heeft  aan  de   doorbraakbeweging.  Hij  wil  daarom  graag  deelnemen  aan  de  bestuurlijke  beweging  van  de  Doorbraak  in  dienstverlening  en  wenst  de   aanwezigen  vandaag  veel  succes  bij  het  oppakken  van  nieuwe  uitdagingen  en  samenwerkingsverbanden.     Hildegard  Schneider  staat  hier  weliswaar  als  decaan  van  de  juridische  faculteit  van  de  Universiteit  Maastricht,  maar  ook  als   initiatiefneemster  van  het  onlangs  in  werking  getreden  instituut  ITEM:  Institute  for  Transnational  and  Euregional  Cross  Border   Cooperation  and  Mobility.  Het  instituut,  dat  mede  met  steun  van  de  provincie  tot  stand  is  gekomen,  wil  komen  tot  meer  daadkracht  in  de   Euregio  en  wil  de  spil  vormen  van  samenwerkend  onderzoek,  advisering,  kennisuitwisseling  en  training  over  grensoverschrijdende   mobiliteit  en  samenwerking.   De  urgentie  daarvan  is  groter  dan  menigeen  denkt.  Zij  is  getroffen  door  het  breed  sluimerende  ongenoegen  met  Europa.   Grensoverschrijdende  samenwerking  is  niet  alleen  probleem  van  grensregio’s  want  60%  van  de  Nederlandse  handel  gaat  naar   Nordrhein-­‐Westfalen.  Wie  erop  let,  ziet  dat  grensoverschrijdend  economisch  verkeer  van  arbeid  en  kennis  zienderogen  toeneemt.  Als   het  ons  nu  niet  lukt  om  binnen  een  jaar  of  tien  serieuze  verbeteringen  aan  te  brengen  in  de  hardnekkige  problemen  met  economisch   contact  en  samenwerkingsverkeer  dat  over  landsgrenzen  heen  gaat,  dan  verliezen  wij  kritiek  momentum  en  kalft  de  legitimiteit  van   Europa  af  tot  beneden  een  peil  waar  je  nog  kunt  herstellen.  Het  werken  over  de  grens  strandt  soms  op  jarenlang  bekende  kwesties  zoals   diplomabruikbaarheid.  Kwesties  die  meer  en  meer  gaan  knellen  in  een  internationaliserend  werkklimaat.  Zij  wil  straks  in  een  specifieke   parallelsessie  graag  bespreken  welke  concrete  stappen  op  dit  punt  ondernomen  kunnen  worden.       Jan  van  Laarhoven  belicht  als  secretaris-­‐generaal  Benelux  de  samenwerkingspraktijk  die  in  deze  regio  altijd  zo  duidelijk  gevoeld  wordt.   Er  worden  vaak  mooie  woorden  over  gesproken,  maar  het  wegnemen  van  hindernissen  in  de  praktijk  blijkt  vaak  toch  een  heel  taaie   aangelegenheid.  Hij  benadrukt  vanuit  zijn  jarenlange  praktijkervaring  in  dit  veld  dat  het  noodzakelijk  is  om  voornemens  te  vertalen  in   concrete  initiatieven,  want  die  geven  energie  en  overtuiging  aan  betrokkenen  om  ermee  door  te  gaan.  In  dat  verband  wijst  hij  op   resultaten  in  ambulancehulpverlening,  bestrijding  van  fiscale  fraude,  het  tegengaan  van  sociale  dumping  en  het   beroepsgoederenvervoer.  Hij  juicht  het  toe  dat  concrete  actie  zo  centraal  wordt  gesteld  in  de  bestuurdersbeweging  van  de  Doorbraak  in   dienstverlening.  

 

5  

Op  een  scala  aan  terreinen  schetst  hij  hoe  belangrijk  het  is  om  samen  te  werken  en  hoe  lastig  het  kan  zijn  om  stappen  vooruit  te  zetten   ondanks  dat  elke  bestuurder  het  belang  ervan  direct  erkent.  Meer  dan  één  derde  van  de  grensarbeid  vindt  plaats  in  deze  regio  en  je  kunt   dan  gewoonweg  niet  meer  zonder  oplossingen  voor  diplomavergelijking  en  voor  de  meeneembaarheid  van  beroepskwalificaties  ook   beneden  universitair  niveau.  Hij  vult  dit  aan  met  een  bloemlezing  van  andere  voorbeelden  en  biedt  elke  bestuurder  die  echt  vooruit  wil,   zijn  hulp  aan.       Aletta  Hekker,  wethouder  van  Delft,  vertelt  dat  zij  als  lid  van  het  Bestuurdersteam  Netwerkoverheid  i.o.    het  woord  neemt  in  plaats  van   Peter  de  Baat,  die  voor  coalitiebesprekingen  vandaag  in  Alkmaar  moest  blijven.     De  Doorbraakbeweging  is  de  afgelopen  periode  bezig  geweest  met  het  –  in  eerste  instantie  experimenteel  –  ophalen  en  uitproberen  van   vernieuwingen,  waarbij  telkens  bleek  dat  samenwerking  stuit  op  grenzen:  tussen  sectoren,  tussen  bestuurslagen,  tussen  gebieden;  en   elke  begrenzing  vormt  een  rem  op  de  samenwerking  die  vaak  zo  broodnodig  is  om  echt  verder  te  komen.     Als  zij  vanuit  Delft  naar  Den  Haag  fietst,  in  een  rechte  lijn,  steekt  ze  vijf  keer  een  gemeentegrens  over  en  het  nut  daarvan  is  aan  een   burger  gewoonweg  niet  uit  te  leggen.  Op  dezelfde  manier  kijkt  zij  naar  de  voortgaande  digitalisering  en  internationalisering,  waarbij  de   vraagstukken  simpelweg  niet  meer  binnen  een  bepaalde  koker  opgelost  kunnen  worden.  Zulke  verkokering  vormt  dan  een  beperking   die  je  niet  meer  kunt  permitteren,  en  die  je  als  bestuurder  dan  ook  niet  meer  mag  accepteren.  Het  bestuurdersteam  gaat  daarom  vooral   uit  van  samen  doen!  Om  te  kunnen  ‘ontkokeren’  is  ook  bestuurlijk  lef  nodig!   Ook  omdat  zij  als  wethouder  in  Delft  duidelijk  merkt  hoe  de  wereld  digitaliseert  en  internationaliseert,  vindt  zij  dat  dit  soort  vernieuwen   regulier  moet  worden.  Tegelijkertijd  is  aan  de  hand  van  de  eerste  doorbraakinitiatieven  duidelijk  geworden  hoe  belangrijk  het  is  om  dit   soort  gezamenlijke  vernieuwingen  aan  te  moedigen  en  te  doen  faciliteren  –  maar  dan  wel  zonder  een  heel  circuit  van  overleggen  te   creëren.  Voor  deze  opgave  wordt  een  bestuurdersteam  opgericht  met  bestuurders  uit  de  volle  breedte  van  de  publieke  sector:  behalve   zijzelf  ook  Mieke  Damsma,  Peter  de  Baat,  Erik  de  Ridder,  Arre  Zuurmond,  René  Bagchus,  Ronald  Barendse,  Jan  Gieskes,  Yvonne  van   Stiphout  /  Monique  Rijnen  en  Simon  Sibma.       Op  de  avond  van  3  december  heeft  het  Bestuurdersteam  i.o.  afgesproken  dat  de  doorbraakbeweging  in  deze  vernieuwingsopgave  een   nuttige  rol  vervult,  die  een  licht  maar  structureel  karakter  moet  krijgen.  Kijkend  naar  de  breedte  van  bestuurdersaanwezigheid  in  het   team  is  besproken  dat  er  twee  partijen  nog  ontbreken:  Divosa  en  NVVB.     Het  bestuurdersteam  wil  zichzelf  voorzien  van  een  lichte  procesondersteuning,  aangevuld  met  een  soort  incubator.  Namens  dit  team  in   oprichting  stelt  Aletta  voor  om  zo  door  te  gaan,  in  netwerkvorm,  met  een  aangevuld  bestuurdersteam.  Wie  daar  iets  mee  wil  of  iets  van   vindt,  kan  haar  daar  vandaag  over  aanspreken.    

 

6  

Erik  Gerritsen  dankt  de  sprekers  en  geeft  alle  aanwezigen  de  gelegenheid  om  aan  de  slag  te  gaan  in  parallelsessies  over  vier  thema’s:   1.  Veiligheid  en  criminaliteit  –  ingeleid  door  Hans  Nelen  en  begeleid  door  Krijn  van  Beek   2.  Werkgelegenheid,  onderwijs,  economie  en  inkomen  –  ingeleid  door  Hildegard  Schneider  en  begeleid  door  Alain  van  de  Haar   3.  Zorg  en  vergrijzing  –  ingeleid  door  Luc  de  Witte  en  begeleid  door  Henk  Duinkerken   4.  Vervoer  en  mobiliteit  –  ingeleid  door  Johan  Diepens  en  begeleid  door  Harald  Faber.     Na  twee  rondes  van  parallelsessies  wordt  door  de  begeleiders  teruggekoppeld  wat  er  bij  elk  thema  is  afgesproken:     Bij  Veiligheid  en  criminaliteit  is  gesproken  over  Outlaw  MotorGangs  (OMG’s):  kunnen  gemeenten  beter  samenwerken  om  het   waterbedeffect  te  voorkomen?  Kunnen  ze  slimmer  opereren  om  daadwerkelijk  overlast  en  criminaliteit  van  motorbendes  in  te  dammen?   Technologisch  gezien  zijn  er  voldoende  aanknopingspunten  voor  verbetering.  Een  mooie  illustratie  is  het  platform  Yazula  dat  informatie   kan  delen,  niet  alleen  van  overheden  maar  ook  marktpartijen  en  vooral  ook  burgers.  De  workshops  leveren  twee  actiepunten  op:   ! Er  komt  een  pilot  “Geïntegreerde  grensoverschrijdende  aanpak  OMG’s  in  de  Euregio  Maas-­‐Rijn”  met  de  burgemeester  Maastricht   als  trekker.  Geparticipeerd  wordt  door  Harry  Denekamp  (Kerkrade)  en  Marcel  Philipp  (Aachen).  Anneke  Eurlings  (Amsterdam)   zal  haar  Amsterdamse  ervaring  inbrengen.   ! Uitgezocht  wordt  wat  de  mogelijkheden  zijn  om  de  bevolking  meer  te  betrekken  bij  de  bestrijding  van  OMG’s.  Yazula  zou  hiervoor   een  tool  kunnen  bieden.  Simon  Rijsdijk  en  Anneke  Eurelings  gaan  dat  met  Jan  Vroomans  verkennen.     Bij  het  thema  Werkgelegenheid,  onderwijs,  economie  en  inkomen  is  voortgeborduurd  op  hetgeen  Hildegard  Schneider  aan  het  begin   van  de  ochtend  heeft  gezegd.  Er  is  behoefte  om  grenzen  te  slechten  tussen  gebieden  en  sectoren.  De  werksessies  waren  druk  bezocht  en   leverden  levendige  discussies  op.  Er  zijn  drie  projecten  (twee  nieuwe,  en  één  verbreding)  benoemd  met  doelstellingen  en  trekkers.  Dit   zijn:   ! Realiseren  van  een  keten  van  Informatiepunten  langs  de  gehele  grens  met  Duitsland  en  België.  Waarbij  het  eerder  genoemde   “Institute  for  Transnational  and  Euregional  Cross  Border  Cooperation  and  Mobility”  een  tweeledige  rol  zou  moeten  vervullen.  Op   de  eerste  plaats  een  inhoudelijk  ondersteunende  rol  naar  de  informatiepunten.  Op  de  tweede  plaats  een  beleidsbeïnvloedende  rol   naar  de  overheden  van  Duitsland,  België  en  Nederland.  Hildegard  Schneider  (UvM)  en  Harry  Denekamp  (Kerkrade)  treden  op  als   trekkers.   ! Stimuleren  van  grensoverschrijdend  stagelopen  zowel  voor  studenten  als  voor  beleidsmakers.  De  gedachte  hierachter  is  dat   internationaal  stagelopen  stevig  wordt  gestimuleerd,  maar  dat  grensoverschrijdende  stages  zeker  zo  belangrijk  zijn.  Voor  het   kweken  van  begrip,  verkrijgen  van  de  goede  kennis  en  uiteindelijk  versterken  van  de  grensoverschrijdende  samenwerking.  Harry   Denekamp  (Kerkrade),  Ger  Essers,  Hildegard  Schneider  (UvM)  en  Pascalle  Pechholt  treden  op  als  trekkers.  

 

7  

! Verbreden  van  de  aanpak  ‘Kind  van  de  rekening’  met  die  partijen  die  min  of  meer  als  natuurlijke  partner  kunnen  worden  gezien.   De  gedachte  hierachter  is  dat  tot  nu  toe  vooral  gekoerst  is  op  onderwijs,  ministerie  van  OC&W.  Verdere  verbreding  naar  partijen   als  VNG,  Jeugdzorg  en  de  andere  ministeries  is  zinvol  voor  versterken  van  draagvlak.  Alain  van  de  Haar  (Graafschap  College)  is  de   trekker.  Erik  Gerritsen  (JBRA)  heeft  aangegeven  hierin  mee  te  denken.  Alain  zal  de  regiegroep  OZA  hierin  betrekken.     Bij  zorg  en  vergrijzing  is  het  knelpunt  centraal  gesteld  dat  steeds  minstens  10  (maar  meestal  20)  partijen  met  de  burger  of  cliënt  in   contact  zijn  en  dat  zij  allemaal  hun  eigen  informatiesysteem/platform  hanteren.  Ook  als  er  sprake  is  van  gecoördineerd  optreden   ontwikkelen  zij  vaak  nog  zelfstandig  hun  separate  voorzieningen  (zoals  medische  apparatuur)  en  informatieoplossingen  (zoals  apps).  Er   is  bijvoorbeeld  geen  landelijk  gegevensknooppunt  vergelijkbaar  met  wat  Suwi  is  op  het  terrein  van  werk  en  inkomen.  VWS  heeft  wel  een   standaardisatie-­‐harmonisatiekalender  gemaakt  om  deze  zaken  landelijk  te  regelen,  maar  deze  voorkomt  niet  dat  overal  in  binnen-­‐  en   buitenland  innovaties  oppoppen  die  nauwelijks  met  elkaar  schakelen  en  allemaal  tot  standaard  willen  uitgroeien.  Bovendien  wordt   veilig  communiceren  tussen  vele  partners  een  enorme  uitdaging.  Maar  kansen  zijn  er  ook.  In  dit  opzicht  is  heel  interessant  dat  er   landelijk  een  initiatief  Personal  Data  Cockpit  loopt,  waarin  wordt  gekomen  tot  een  zogenaamde  “Trust  Framework”  waarbinnen   informatie  kan  worden  gedeeld  door  de  burger  die  zelf  de  regie  in  handen  houdt.  Vanuit  deze  achtergrond  zijn  er  afspraken  gemaakt   over  twee  concrete  initiatieven:   ! In  het  kader  van  de  decentralisatie  van  jeugdzorg  en  arbeidsparticipatie  wordt  geprobeerd  om  gezamenlijk  te  komen  tot  een   gebruiksvriendelijke,  algemeen  bruikbare  app  die  als  een  soort  pilot  toepassing  gebruik  maakt  van  dat  Trust  Framework.  Een  app   waarmee  een  jongere  simpel  contact  kan  maken  met  de  gemeente  en  een  eventuele  hulpverlener;  dat  verlaagt  de  drempel  naar   hulp  en  voorziet  de  gemeente  van  beleidsinformatie.     Het  initiatief  zal  bestuurlijk  worden  getrokken  door  Aletta  Hekker  (ism.  YesDelft)  samen  met  Erik  Gerritsen  (JBRA),  Tineke   Keuzenkamp  (Ridderkerk),  Harmannus  Kruizinga  (SVB)  en  Jan  Fraanje  (Boxtel/Vgs).   ! Constaterend  dat  partijen  door  gebrek  aan  informatie-­‐uitwisseling  nog  vrij  ongericht  communiceren,  zal  worden  geprobeerd  om   op  basis  van  bestaande  activiteiten  te  komen  tot  een  breder  bruikbare  pilot  waarbij  algemene  gezondheidsadviezen  (zoals   “Beweeg  meer”)  in  samenwerking  veel  gerichter  worden  afgegeven  aan  de  doelgroep  waar  het  echt  om  gaat.  Gekeken  zal  ook   worden  of  het  mogelijk  is  om  via  het  Trust  Framework  te  zorgen  dat  burgers  daarbij  voorkeuren  kunnen  aangeven  t.a.v.  privacy   en  gegevenshergebruik.     Het  initiatief  zal  worden  getrokken  door  Frank  Klaassen  (GGD)  samen  met  Luc  de  Witte  (ZUYD/UM)  en  enkele  gemeenten   waaronder  in  elk  geval  Maastricht  en  Heerlen.    

 

8  

Bij  Vervoer  en  mobiliteit  is  gesproken  over  het  algemeen  openbaar  vervoer  (met  name  de  uitdaging  van  ticketing)  en  het  vervoer  dat   bestemd  is  voor  specifieke  doelgroepen.     ! Over  ticketing  heeft  Andreas  Warnecke  uiteengezet  hoe  in  het  openbaar  vervoer  drie  verschillende  betaalsystemen  tussen   Duitsland,  België  en  Nederland  zorgen  voor  een  enorme  drempel  om  te  reizen.  En  dat  terwijl  de  regio  qua  vervoersbehoefte   zozeer  één  geheel  is.  De  vraag  is  wie  dit  knelpunt  zou  kunnen  oplossen.  Het  zou  terecht  zijn  als  de  EU  hier  iets  aan  zou  doen  maar   dat  heeft  nog  geen  resultaat  opgeleverd.  Aanwezigen  geven  aan  dat  het  ticketingsysteem  in  feite  al  verouderd  is  wanneer  het   centraal  betaalsysteem  met  bankpas  of  creditcard  in  alle  ov-­‐systemen  mogelijk  wordt.  Er  zou  veel  sterker  vanuit  de  reiziger   moeten  worden  gedacht  en  daarbij  kan  een  rol  liggen  bij  de  banken.  Simon  Rijsdijk  zal  de  NVVB-­‐netwerken  inzetten  voor   kennisdeling  en  zal  helpen  orienteren  op  buitenlandse  ervaringen  zoals  Estland  waar  goede  successen  met  eID  zijn  geboekt.  Een   studiereis  zou  nuttig  kunnen  zijn.   ! Op  gebied  van  doelgroepenvervoer  is  enthousiast  gesproken  over  een  pilot  met  een  “OV-­‐reisplanner  op  maat”.  De  ontwikkeling   van  het  idee  en  concrete  uitwerking  van  het  concept  komt  uit  een  kleine  ambtelijke  groep  met  vertegenwoordigers  vanuit  regio   Kennemerland,  KpVV,  Ministerie  VWS,  9292,  provincies  en  Forseti.  Aanwezigen  zien  duidelijk  voordelen  voor  gemeenten  in  hun   doelstelling  om  het  doelgroepenvervoer  verder  te  integreren  met  het  openbaar  vervoer  en  het  stimuleren  van  zelfredzaamheid.   Voor  deelname/participatie  aan  een  pilot  is  interesse  vanuit  Regio  Kennemerland  (wethouder  Jack  van  der  Hoek),  Gemeente   Haarlemmermeer  (wethouder  Tom  Horn),  Regio  Haaglanden  (Aletta  Hekker,  Delft  en  Saskia  Bruines,  Leidschendam  Voorburg),   Sittard-­‐Geleen  (Bert  Kamphuis  bestuursvoorzitter  GR  Omnibuzz),  gemeente  Ridderkerk  (wethouder  Tineke  Keuzenkamp)  en   Midden-­‐Brabant  (Willem  Starreveld,  wethouder  Gilze  Rijen).  Verder  uitbreiden  van  de  groep  geïnteresseerde  gemeenten  blijft   wenselijk  omdat  dat  de  financiële  bijdrage  voor  participanten  kan  verlagen.  9292  en  Forseti  zullen  ook  andere  gemeenten  en   regio's  blijven  benaderen  om  dit  verder  van  de  grond  te  tillen.  Jack  van  den  Hoek,  wethouder  van  Haarlem,  treedt  op  als   ambassadeur  voor  het  concept  en  zal  geinteresseerde  partijen  vragen  hun  interesse  om  te  zetten  in  concrete  participaties  die  de   pilot  in  uitvoering  brengen.     In  de  plenaire  terugkoppeling  over  deze  resultaten  geeft  Bas  Eenhoorn  zijn  reflectie  op  wat  hij  heeft  beleefd  in  de  themasessies  en  ook   daarna  terughoort.  Hij  merkt  een  heel  constructieve  en  serieuze  animo  om  precies  datgene  bij  de  kop  te  pakken  dat  in  zijn   digitaliseringoptiek  het  allerbelangrijkste  is:  samenwerking.  In  het  samenstel  van  concrete  afspraken  dat  hij  hoort  weergeven  ziet  hij  een   heuse  vernieuwingsbeweging  terug,  die  je  met  een  gerust  hart  kunt  karakteriseren  zoals  in  de  reader  is  gedaan  met  “Pact  van   Maastricht”.  Hij  juicht  toe  dat  er  hier  een  kring  van  bestuurders  opstaat  die  de  koe  bij  de  horens  wil  vatten.  Vanuit  zijn  rol  als   digicommissaris  zal  hij  zijn  best  doen  om  zo’n  beweging  waar  mogelijk  te  helpen  en  te  ondersteunen.     Erik  Gerritsen  roept  bestuurders  op  om  dat  commitment  gezamenlijk  te  uiten  in  de  vorm  van  een  groepsfoto  aan  de  voet  van  het   samengevatte  beamer  beeld  van  het  Pact  van  Maastricht.  Hij  wijst  de  bestuurders  op  de  kern  van  de  samenwerkingsafspraken  die  op    

9  

het  projectorscherm  staan  weergegeven,  en  vraagt  hen  om  gezamenlijk  op  de  foto  te  gaan  –  aan  de  voet  van  dat  beeld.  Het  resultaat  is  de   groepsfoto  die  op  de  eerste  pagina  van  dit  verslag  is  opgenomen.       Na  de  groepsfoto  geeft  hij  de  trekkers  van  lopende  Doorbraakinitiatieven  gelegenheid  om  plenair  te  pitchen,  waarna  in  de  netwerklunch   vragers  en  aanbieders  elkaar  kunnen  treffen  en  afspraken  kunnen  maken  aan  de  sta-­‐tafels.     Jan  Gieskes  pitcht  “Interactieve  WOZ”:  het  initiatief  om  de  WOZ  praktijk,  na  de  eerste  vernieuwing  waarbij  de  interactie  met  de  burger   is  versterkt,  opnieuw  een  stap  verder  te  brengen  via  de  Personal  Data  Cockpit  waarmee  de  burger/woningeigenaar  nog  meer  zicht  en   grip  krijgt  op  wat  er  gebeurt  en  waarbij  de  overheid  de  WOZ  meer  integreert  in  algemeen  maatschappelijk  verkeer  van  bijvoorbeeld   banken  en  verzekeraars.       Aletta  Hekker  pitcht  “Bouwen  op  vertrouwen”,  het  initiatief  waarbij  een  groep  gemeenten  vernieuwing  wil  doorvoeren  in  de   gemeentelijke  praktijk  van  ruimtelijk  ordenen,  ontwikkelen,  bouwen,  beheren  en  handhaven  van  de  fysieke  ruimte.  Het  is  begonnen  als   een  noodgedwongen  stap  terug  door  de  wegvallende  bouwleges,  het  is  nu  doorgezet  als  een  vernieuwing  in  de  rol  die  de  overheid  in  de   fysieke  ruimte  inneemt.  Het  gebeurt  samen  met  partijen  zoals  de  Ministeries  van  BZK  en  I&M,  VNG,  het  Actieberaad  Bouw  en  het   Watertorenberaad.  Daarmee  is  er  nu  een  landelijke  beweging  die  de  organisatie  van  de  fysieke  ruimte  wil  vernieuwen;  de  ambitie  is  dat   alle  overheden  meedoen.       Arre  Zuurmond  pitcht  “Gestolen  auto’s”,  een  initiatief  in  de  regio  Amsterdam  om  auto’s  die  door  de  parkeercontrole  worden  gescand  en   als  gestolen  geregistreerd  staan,  te  melden  aan  de  Politie  en  het  Landelijk  Informatiecentrum  Voertuigcriminaliteit  en  terug  te  geven  aan   de  eigenaar  c.q.  verzekeraar.  Er  rijden  inmiddels  zóveel  scanvoertuigen  rond,  dat  het  steeds  vreemder  wordt  als  de  overheid  dat  niet  ook   bij  de  criminaliteitsbestrijding  benut.  In  Amsterdam  is  uitgeprobeerd  hoe  dit  zodanig  moet  worden  ingericht  dat  er  geen  strijdigheid   ontstaat  met  privacyregels,  en  hoe  de  kinderziekten  eruit  kunnen  worden  gehaald.  De  eerste  fase  is  inmiddels  achter  de  rug  en  elke   andere  gemeente  kan  deze  praktijk  nu  zonder  kosten  overnemen.     Alain  van  de  Haar  en  Jack  van  den  Hoek  laten  weten  dat  hun  initiatief  (respectievelijk  Onderwijs  Zorg  en  Arbeidsmarkttoeleiding  en   Vernieuwing  Doelgroepenvervoer)  reeds  voldoende  aan  bod  zijn  geweest  in  de  terugkoppeling  uit  de  themasessies.  Aanwezigen  weten   voldoende  om  in  de  lunch  onderling  contact  te  kunnen  leggen.     Vanuit  zijn  eigen  jeugdbeschermingpraktijk  pitcht  Erik  Gerritsen  het  initiatief  “Thuiszitters”.  Kinderen  die  om  aantoonbare  motivatie   niet  in  staat  zijn  om  regulier  klassikaal  onderwijs  te  volgen,  en  die  door  regelgeving  geen  thuisonderwijs  kunnen  krijgen.  Er  zijn  

 

10  

mogelijkheden  om  daar  wel  degelijk  oplossingen  te  bieden,  en  het  is  dan  nuttig  als  er  een  initiatiefgroep  ontstaat  van  partijen  die  deze   mogelijkheden  samen  proberen  te  benutten.     Vervolgens  nodigt  Erik  Gerritsen  de  aanwezigen  uit  voor  de  netwerklunch  met  sta-­‐tafels  waar  bestuurlijke  afspraken  kunnen  worden   gemaakt  over  samenwerking  aan  (in  elk  geval)  de  vandaag  besproken  initiatieven.   Overigens  wijst  hij  erop  dat  ook  bestuurders  die  niet  aanwezig  konden  zijn,  kunnen  deelnemen  aan  de  initiatieven.  Elk  besproken   initiatief  wordt  geplaatst  op  de  digitale  Innovatiebeurs  publieke  sector,  waar  bij  elk  initiatief  gelegenheid  is  om  nadere  informatie  te   vinden  en  waar  partijen  zich  kunnen  aanmelden  voor  participatie.  Bestuurders  kunnen  zich  melden  op  de  Innovatiebeurs:   www.innovatiebeurspubliekesector.nl       Na  de  lunch  met  de  sta-­tafels  hervat  Erik  Gerritsen  de  plenaire  bijeenkomst.  Omdat  over  het  resterende  agendapunt  (uitvoering  van   het  Pact)  al  concrete  afspraken  zijn  voortgekomen  uit  de  themasessies,  en  omdat  veel  bestuurders  na  afloop  van  de  lunch  zijn   vertrokken  met  het  oog  op  reistijden,  besluit  hij  het  symposium  en  geeft  ter  afronding  het  woord  aan  Mieke  Damsma  als  gastvrouw.       Mieke  Damsma  geeft  eerst  het  woord  aan  een  stadsvoorlezer  die  een  origineel   veelkleurenverhaal  over  Sinterklaas  ten  gehore  brengt  en  het  verhaal  vervolgens  in   boekvorm  uitdeelt.       Daarna  besluit  zij  met  de  constatering  dat  het  een  uiterst  vruchtbare  bijeenkomst  is  geweest.   Zij  vindt  het  heel  goed  om  te  merken  dat  de  grenseffecten  waar  haar  regio  dagelijks  mee   moet  omgaan,  nu  een  keer  hebben  kunnen  dienen  als  inspiratiebron  voor  bestuurders  uit   alle  geledingen  en  landsstreken  die  vernieuwing  nastreven.           Het  volgende  bestuurderssymposium  zal  worden  gehouden  bij  de  gemeente  Tilburg  op   woensdagmiddag  17  juni  2015.     In  aanvulling  daarop  kondigt  Simon  Rijsdijk  aan  dat  hij  het  initiatief  neemt  voor  een   bestuurlijke  Doorbraak  excursie  naar  Estland,  waar  bij  gebrek  aan  remmende  voorsprong   mooie  inspirerende  innovaties  zijn  gerealiseerd.      

11  

Aanwezigen       1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.

 

Peter  Sellung  (Aachen)   Heinz-­‐Jürg  Pionke  (Aachen)   Menno  Tigelaar  (Amersfoort)   Monique  Rijnen  (Amersfoort)   Arre  Zuurmond  (Gemeentelijke   Ombudsman  Amsterdam)   Anneke  Eurelings  (Amsterdam)   Theo  Bovens  (provincie  Limburg)   Stefan  Kupers  (provincie  Limburg)   Jan  van  Laarhoven  (Benelux)   Luc  Blom  (Benelux)   André  van  der  Niet  (Benelux)   Marc  Hendrix  (Benelux)   Erik  Gerritsen  (JBRA)   Jan  Fraanje  (Boxtel/Vgs)   Gert-­‐Jan  Buitendijk  (BZK)   René  Bagchus  (BZK)   Sjoerd  Hoornstra  (I&M)   Monaïm  Benrida  (OC&W)   Frank  Koster  (OC&W)   Dimitri  Oudheusden  (BoerCroon)   Gerard  Hurkmans  (CAK)   Johan  Diepens  (Concordis  Groep)   Harry  Welters  (DNG)   Harry  Denekamp  (EU  regionalisering)   Jurn  Glazenburg  (Europe  Direct)   Aletta  Hekker  (Delft)   Elo  de  Mul  (Dordrecht)  

  28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53.

Harald  Faber  (Forseti)   Willem  Starreveld  (Gilze-­‐Rijen)   Alain  van  de  Haar  (Graafschap  College)   Jack  van  dr  Hoek  (Haarlem)   Wim  Oosterveld  (Helmond)   Jos  Som  (Kerkrade)   Harry  Denekamp  (Kerkrade)   Saskia  Bruines  (L’dam-­‐Voorburg)   Michiel  Gorsse  (L’dam-­‐Voorburg)   Mieke  Damsma  (Maastricht)   Piet  Buijtels  (Maastricht)   Petro  Hermans  (Maastricht)   Bas  Eenhoorn  (Nat.  Digicommissaris)   Bianca  Rouwenhorst  (NC  Digit  overh)   Simon  Rijsdijk  (NVVB)   Dagmar  Winkelhorst   (NVVB/Middendelfland)   José  de  Ruyter  (Pactum)   Joep  Patijn  (Politie  Limburg)   Marlies  Goldsmits-­‐Brouns  (Politie   Limburg)   Jules  Knippenbergh  (Politie  Limburg)   Yvonne  van  de  Berg  (Ridderkerk)   Tineke  Keuzenkamp  (Ridderkerk)   Bert  Kamphuis  (Sittard-­‐Geleen)   Clemens  Post  (Spirit)   Harmannus  Kruizinga  (SVB)   Erik  de  Ridder  (Tilburg)  

54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79.

  Hildegard  Schneider  (UvMaastricht)   Hans  Nelen  (UvMaastricht)   Luc  de  Witte  (UvMaastricht)   Marco  van  Kampen  (UWV)   Manuel  Stoffels  (UWV)   Jos  Dierx  (UWV)     Reg  van  Loo  (Vaals)   Frank  Klaassen  (Veiligheidsregio)   Jan  Gieskes  (WaarderingsKamer)   Jan  Vroomans  (Yazula)   Susan  Zethof  (9292)   Krijn  van  Beek  (moderator)   Ger  Essers  (moderator)   Pascalle  Pechholt  (moderator)   Martin  Unfried  (moderator)   Peter  Janssens  (moderator)   Henk  Duinkerken  (DiD/Klantocratie)   Eric  Loe  (DiD/Klantocratie)   Jan  Weling  (organisatie/Maastricht)   Bert  Roona  (organisatie/  Maastricht)     Medea  van  Kessel   (organisatie/Maastricht)   Henrik  Fokke  (organisatie/Maastricht)   Carla  Wevers  (organisatie/Maastricht)   Marcel  Mol  (organisatie/Maastricht)   Ton  Wanders  (organisatie/Maastricht)   Eddy  Geijselaers  (organisatie/Maastricht)  

12