Jaarverslag 2011 PsyQ Beheer BV

Jaarverslag 2011 PsyQ Beheer BV Vastgesteld door de directie PsyQ Beheer BV d.d. 11 juni 2012 Goedgekeurd door de AVA PsyQ Beheer BV d.d. 18 juni 2012

PsyQ werkt! Eind 2013 behandelen wij de patiënt beter én tegen lagere kosten

PsyQ Beheer BV is onderdeel van de Parnassia Bavo Groep en bestuurt de PsyQ vestigingen van de Parnassia Bavo Groep

VOORWOORD PsyQ bleef zich ook in 2011 ontwikkelen als specialist om daarmee steeds de beste behandeling aan onze patiënten te kunnen bieden. Medewerkers uit verschillende vestigingen hebben elkaar onderling gevonden op hun specialisme en nieuw wetenschappelijk onderzoek kreeg gestalte. Diverse initiatieven hebben geleid tot verbetering van de zorg voor onze patiënten. Online behandelingen zijn vanaf 2011 voor iedereen toegankelijk geworden. Een van onze medewerkers is gepromoveerd op het onderwerp piekeren en heeft met zijn veel nieuwe inzichten de hulp aan patiënten vooruit gebracht. Er is een samenwerkingsverband ontstaan tussen het PsyQ programma Eetstoornissen & Obesitas en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Door de start van een levensloop poli ADHD, kan de zorg voor patiënten met ADHD door alle leeftijden heen goed georganiseerd worden. Onze kwaliteitsmetingen geven transparantie over het resultaat van behandelingen en gemiddeld scoren wij na afloop van de behandeling een 7,8 op het gebied van kwaliteit van leven. De heer Sam Schoch, directeur bedrijfsvoering PsyQ Beheer BV heeft vanaf medio juni 2011 extern een andere betrekking aanvaard. In afwachting van een wijziging in de besturing en organisatiestructuur PsyQ Beheer BV, welke in 2012 gerealiseerd wordt, is de ontstane vacature in 2011 niet ingevuld. 2011 Is een ingrijpend jaar geweest. In juni werden forse bezuinigingen afgekondigd. Patiënten worden vanaf 2012 geconfronteerd met een eigen bijdrage en een aantal behandelingen zoals aanpassingsstoornissen, zijn uit het pakket gehaald. Dat heeft grote gevolgen voor patiënten en medewerkers. Ook voor de Cliëntenraad PsyQ en de Ondernemingsraad PsyQ is het mede daardoor een intensief jaar geweest, met verscheidende lastige trajecten. Wij danken hen voor hun kritische en constructieve bijdrage en hun waardevolle adviezen. We bedanken alle medewerkers die zich in het afgelopen jaar hebben ingezet om de beste zorg te leveren aan onze patiënten. In een lastige tijd hebben zij zich met loyale inzet en hard werken hun deskundigheid onveranderd ingezet. Samen met onze medewerkers streven wij ook in de toekomst naar de beste kwaliteit, een optimistische benadering en deskundige zorg.

Drs. Jos Brinkmann, bestuurder Dr. Marc Blom, directeur Zorg

2

INHOUDSOPGAVE 1. Uitgangspunten van de verslaggeving

4

2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2 Structuur van de onderneming 2.3 Kerngegevens

5 5 7

3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Bestuur en directie 3.2 Toezicht 3.3 Bedrijfsvoering 3.4 Medezeggenschap patiënten 3.5 Medezeggenschap personeel

9 9 9 10 10

4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid verslagjaar 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van de patiëntenzorg 4.5 Onderzoek en opleiding 4.6 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.7 Samenwerkingsrelaties 4.8 Huisvesting 4.9 ICT 4.10 Financieel beleid

11 12 13 14 17 19 20 21 22 23

De Jaarrekening 2011 van PsyQ Beheer BV en alle onderliggende BV’s BV zijn afzonderlijk beschikbaar.

3

1.

UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGGEVING

De jaarverslaggeving 2011 van PsyQ Beheer BV bestaat uit dit Jaarverslag en de Jaarrekening. Voor de onderliggende regionale PsyQ-BV’s zijn afzonderlijke jaarrekeningen beschikbaar. Wanneer we in dit jaarverslag kortweg spreken over PsyQ, dan betreft het gehele zorgbedrijf, bestaande uit PsyQ Beheer BV en de regionale vestigingen. PsyQ Beheer BV is onderdeel van de Parnassia Bavo Groep. Deze heeft haar jaarverantwoording ingericht conform de voor zorginstellingen geldende wettelijke voorschriften van het Jaardocument Zorg. De voor BV’s geldende voorschriften van het Burgerlijk Wetboek zijn in acht genomen bij het opstellen van dit jaarverslag. Wat betreft de structuur volgen wij, aangezien PsyQ Beheer BV een zorgorganisatie is, de indeling van het Jaardocument Zorg, die wettelijk is voorgeschreven voor het moederconcern, de Parnassia Bavo Groep. Dit Jaarverslag is, evenals de Jaarrekening 2011, als pdf-document te raadplegen op onze website: www.PsyQ.nl. Het Maatschappelijk Verslag en de geconsolideerde Jaarrekening van ons moederconcern, de Parnassia Bavo Groep, zijn beschikbaar op www.parnassiabavogroep.nl en op www.jaarverslagenzorg.nl.

4

2.

PROFIEL VAN DE ORGANISATIE

2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Statutaire vestigingsplaats Adres Postcode Plaats Nummer Kamer van Koophandel Correspondentieadres directie Adres Postcode Plaats Telefoonnummer E-mailadres Internetpagina

PsyQ Beheer BV ‘s Gravenhage Monsterseweg 93 2553 RJ ‘s Gravenhage 27321697 Denemarkenlaan 2 2711 EL Zoetermeer 088-3573205 [email protected] www.psyq.nl

2.2 Structuur van de onderneming Juridische structuur Het bestuur van de vennootschap werd tot 12 mei 2011 gevormd door de Stichting Parnassia Bavo Groep (bestuurder A) en een natuurlijk persoon (bestuurder B). Per 12 mei 2011 is deze situatie gewijzigd als gevolg van een structuurwijziging van de Parnassia Bavo Groep. Vanaf die datum wordt de rol van bestuurder A vervuld door Parnassia Bavo Groep BV, ontstaan door omzetting van Stichting Parnassia Bavo Groep. De aandelen van de vennootschap worden voor 100% gehouden door PBG Zorgholding BV, waarvan tot 12 mei 2011 de Stichting Parnassia Bavo Groep, en vanaf die datum Parnassia Bavo Groep BV 100% aandeelhouder was. Aldus strekt het toezicht in de Parnassia Bavo Groep (tot genoemde datum door de Raad van Toezicht van de Stichting, en vanaf die datum door de Raad van Commissarissen van Parnassia Bavo Groep BV) zich uit tot PsyQ Beheer BV. Bestuurder B is statutair eerstverantwoordelijke voor het functioneren van het van de vennootschap uitgaande zorgbedrijf PsyQ. Interne juridische structuur PsyQ Beheer BV PsyQ Beheer BV is 100% aandeelhouder en tevens statutair bestuurder van een aantal regionale PsyQ BV’s die de regionale PsyQ-vestigingen exploiteren: - PsyQ Amsterdam BV. Deze is 100% aandeelhouder van PsyQ Haarlem BV en PsyQ Leiden BV. - PsyQ Alkmaar BV. Deze is 100% aandeelhouder van PsyQ Heerhugowaard BV - PsyQ Utrecht BV. - PsyQ West-Brabant / Zeeland BV. Deze is 100% aandeelhouder van PsyQ Goes BV en PsyQ Roosendaal BV - PsyQ Rijnmond BV - PsyQ Haaglanden BV - PsyQ Delft BV - PsyQ Tilburg BV.

5

Organisatiestructuur en sturingsprincipes PsyQ Binnen PsyQ is het leidend principe dat de patiënt en het resultaat van de behandeling centraal staan, de professional en het product leidend zijn en het management en de systemen altijd ten dienste staan van en ondersteunend zijn aan de kwaliteit van het product. Het uitgangspunt hierbij is dat een excellente bedrijfsvoering de zorgprofessional in staat stelt zich te concentreren op zijn vak en de kwaliteit van de behandeling. PsyQ hanteert duaal management als model voor het leidinggeven aan het zorgbedrijf PsyQ, de behandelprogramma’s en de kliniek. Er is integrale aansturing op regioniveau door één regiomanager. PsyQ is, gezien de geografische spreiding, organisatorisch verdeeld in regio’s. De integrale verantwoordelijkheid voor zowel de (kwaliteit van de) behandelinhoud als de bedrijfsvoering ligt voor elk organisatieonderdeel bij het managementteam van het betreffende onderdeel. De specialismeleiders zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling en profilering van de afzonderlijke specialismen PsyQ-breed. Het organisatieschema van de situatie per 31 december 2011 kunt u vinden in de bijlage. Toelichting op de organisatiestructuur De leiding van het zorgbedrijf PsyQ ligt in handen van de directie, bestaande uit de bestuurder, tevens voorzitter van de directie, de directeur Zorg en de directeur Bedrijfsvoering. De aansturing binnen de regio’s van PsyQ is in handen van een integraal regiomanager. Deze geeft leiding aan het duaal management van de behandelprogramma’s en behandelcentra, bestaande uit een manager Zorg en een manager Bedrijfsvoering. De staffuncties (P&O-adviseurs, controllers, kwaliteitsfunctionaris, staf Administratieve Organisatie, communicatieadviseurs, wetenschappelijk onderzoek en logistiek) zijn geclusterd in een bedrijfsbureau en worden aangestuurd door de directie. Vanuit het bedrijfsbureau verzorgt de staf ondersteuning binnen de regio’s. Samenwerking en afstemming vindt plaats tussen bestuurder en centraal aangestuurde medewerkers op het gebied van verkoop en vastgoed. Toelatingen De WTZi-toelating voor de door PsyQ Beheer BV verleende zorg werd tot 12 mei 2011 beheerd door de Stichting Parnassia Bavo Groep; vanaf die datum door Parnassia Bavo Groep BV. Door middel van een systematiek van ‘getrapte’ uitbestedingsovereenkomsten is gewaarborgd dat de beheerder van de toelating zijn verantwoordelijkheid voor de geleverde zorg kan nakomen. - De beheerder van de toelating (de Stichting resp. Parnassia Bavo Groep BV) heeft een overeenkomst tot uitbesteding van zorg met PBG Zorgholding BV - PBG Zorgholding BV heeft op zijn beurt een overeenkomst tot uitbesteding van zorg met PsyQ Beheer BV. - PsyQ Beheer BV heeft overeenkomsten tot uitbesteding van zorg met de regionale PsyQ BV’s. Medezeggenschapsstructuur Medezeggenschap patiënten PsyQ kent een cliëntenraad op basis van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ). De cliëntenraad heeft een vertegenwoordiging in de Concerncliëntenraad (CCR) van de Parnassia Bavo Groep. Medezeggenschap personeel PsyQ kent een Ondernemingsraad op basis van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR).De Ondernemingsraad heeft een vertegenwoordiging in de Centrale Ondernemingsraad (COR) van de Parnassia Bavo Groep.

6

2.3

Kerngegevens

2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering PsyQ biedt gespecialiseerde behandeling van psychische klachten, van matige tot ernstige problematiek, die ervoor zorgt dat patiënten snel weer de draad van hun leven kunnen oppakken. Toegankelijkheid en optimisme over het resultaat van de behandeling staan centraal. In samenwerking met drie andere ggzpartners worden in heel Nederland PsyQ behandelprogramma's voor negen van de meest voorkomende psychische klachten aangeboden: depressie, angststoornissen, psychotrauma, eetstoornissen & obesitas, seksuologie, somatiek & psyche, persoonlijkheidsproblematiek, ADHD bij volwassenen en relatie & psyche. PsyQ richt zich op haar kernactiviteit, specialistische psycho-medische behandeling ter verbetering van levenskwaliteit en doet dit op de volgende onderdelen: - preventie (van psychiatrische aandoeningen); - diagnostiek en indicatiestelling; - psycho-medische behandelingen (ambulant, dagklinisch, klinisch); - lifestyle behandelprogramma’s (leefstijladvies); - nazorg en terugvalpreventie; - rehabilitatie en re-integratie; - scholing aan huisartsen en bedrijfsartsen. Korte typering behandelprogramma’s PsyQ staat voor uitstekende, snelle en toegankelijke hulp voor mensen met psychische problemen. Heldere en doordachte grondbeginselen en een goede marketing liggen aan de basis van het succes van PsyQ. Het door Parnassia Groep in 2005 in de markt gezette zorgconcept heeft geresulteerd in een landelijke samenwerkingsorganisatie met inmiddels een groot aantal PsyQ-vestigingen verspreid over het land. Een belangrijk uitgangspunt van de PsyQ-formule is het leveren van geprotocolleerde tweedelijnszorg door specialisten op hun vakgebied. PsyQ behandelt patiënten met stoornissen in alle gradaties en biedt binnen ieder specialisme behandeling binnen de gehele keten van zorg, van lichte tot zware problematiek. Het behandelaanbod bestaat uit negen gespecialiseerde behandelprogramma’s, die evidence based wer1 ken en HKZ-gecertificeerd zijn. Dit wil zeggen dat PsyQ alleen behandelingen biedt waarvan de effectiviteit aannemelijk is en zoveel mogelijk wetenschappelijk onderbouwd is. Primair wordt behandeling ambulant en in deeltijd gegeven, alleen waar dat noodzakelijk is gebeurt dat in een klinische behandelsetting. De behandeling is veelal face-to-face en in toenemende mate in combinatie met e-health en digitale hulpmiddelen. De in Den Haag gevestigde behandelprogramma’s Depressie ambulant, ADHD bij volwassen en angststoornissen hebben het keurmerk TOPGGz behaald, waarmee PsyQ topreferente behandelingen aanbiedt binnen drie specialismen. De kracht van PsyQ ligt in service aan patiënten en verwijzers en in specialisatie. Alle behandelaars die bij het programma werken zijn gespecialiseerd: zij behandelen mensen met alle problemen die binnen het specialisme vallen. Hierdoor bouwen zij expertise op, waardoor PsyQ ook voor de complexe problematiek veel te bieden heeft. Door de patiënten binnen onze doelgroepen alle behandelingen te kunnen aanbieden én indien nodig andere zorg die de Parnassia Bavo Groep aanbiedt, van ambulant tot klinisch, vallen patienten niet tussen wal en schip. Na aanmelding worden patiënten aan de hand van de complexiteit en de ernst van de symptomatologie beoordeeld. Al onze programma’s hebben een aantal behandeltrajecten gedefinieerd voor patiënten met lichte tot complexe problematiek. PsyQ is van mening dat niet alleen het resultaat van de behandeling van belang is, maar ook de service die we aan onze patiënten bieden. Onze medewerkers ontvangen de patiënten gastvrij en staan hen vriendelijk en respectvol te woord. 1

Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector

7

De behandelaars van PsyQ hebben een positieve instelling en bieden de patiënt vertrouwen in de toekomst. De klantgerichtheid van de medewerkers wordt jaarlijks getoetst, onder meer door een onafhankelijk bureau. Aan deze toetsing doen ook patiënten mee.

2.3.2

Patiënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten

Kerngegevens Aantal / bedrag 2011

2010

Cliënten Aantal in zorg op 1 januari van verslagjaar (a) Aantal nieuw ingeschreven in verslagjaar (b)

26.260 27.233

Totaal aantal in zorg in verslagjaar (c=a+b)

53.493

Aantal uitgeschreven in verslagjaar (d)

23.200

Aantal patiënten/cliënten in zorg/behandeling op 31-12 van verslagjaar (e=c-d)

30.293

26.260

48

63

0 0

0 0

42.998 42.860

41.515 40.777

17.578

22.383

58 0 775.596

491 0 735.534

1058

1001

862

815

98.034

89.338

Capaciteit Aantal beschikbare bedden/plaatsen per einde verslagjaar, inclusief kleinschalig wonen (voorheen beschermd wonen), deeltijdplaatsen en BOPZ-aanmerking Waarvan deeltijdplaatsen Waarvan kleinschalig wonen Productie Aantal in verslagjaar geopende DBC’s Aantal in verslagjaar gesloten DBC’s Aantal verzorgings- en verpleegdagen, inclusief kleinschalig wonen en BOPZ Waarvan verzorgingsdagen kleinschalig wonen Aantal deeltijdbehandelingen in verslagjaar Aantal ambulante contacten in verslagjaar Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar Personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro’s) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

Toelichting: wijzigingen in 2011 t.o.v. 2010 komen deels voort uit de reguliere bedrijfsvoering en twee belangrijke ontwikkelingen, namelijk de sluiting van de Kliniek Schellinkbos in Castricum en het openen van een nieuwe PsyQ vestiging in Rotterdam Zuid. Aantal patiënten op 31-12-2010 wijkt af van het aantal in ons jaarverslag 2010. Gegevens waren afkomstig uit meerdere systemen, met dubbeltellingen tussen de zorgbedrijven van de Parnassia Bavo Groep als gevolg. Deze zijn nu geëlimineerd

8

2.3.3 Werkgebieden PsyQ (Parnassia Bavo Groep) richt zich op het verzorgingsgebied Zuid-Holland, Noord-Holland, Utrecht, Zeeland en West-Brabant. PsyQ had in 2011 vestigingen in Amsterdam, Haarlem, Leiden, Zaandam, Utrecht, Rotterdam(3), Spijkenisse, Den Haag (4), Zoetermeer, Breda, Goes, Purmerend, Beverwijk. PsyQ is een landelijk opererende netwerkorganisatie waarin de ggz instellingen Parnassia Bavo Groep, Lentis, Mondriaan en RiaggZuid participeren, PsyQ Nederland. Het verder verbeteren van de behandelingen en het delen van kennis daarover tussen de specialisten van PsyQ Nederland staan centraal. Binnen Nederland zijn er circa 1700 medewerkers bij PsyQ binnen 28 vestigingen, welke gelegen zijn in 22 verschillende steden. Daarmee is de landelijke dekking bijna bereikt.

9

3.

BESTUUR, TOEZICHT, BEDRIJFSVOERING EN MEDEZEGGENSCHAP

3.1

Bestuur en directie

PsyQ Beheer BV heeft een bestuurder die statutair eerstverantwoordelijke is voor het functioneren van het van de vennootschap uitgaande zorgbedrijf. Gedurende het verslagjaar was de heer J, Brinkmann bestuurder. De bestuurder vormt samen met de directeur zorg en de directeur bedrijfsvoering de directie, waarvan de bestuurder de voorzitter is. Het directieteam is integraal verantwoordelijk voor het functioneren van het zorgbedrijf. De directie fungeert in principe collegiaal. Indien in het directieoverleg met betrekking tot de besluitvorming over een onderwerp geen overeenstemming wordt bereikt, dan besluit de voorzitter als eindverantwoordelijke. Om de samenhang binnen de Parnassia Bavo Groep, waarvan PsyQ Beheer BV deel uitmaakt, te bevorderen en te bewaken, maakt de bestuurder deel uit van de Bestuursraad, de vergadering van Raad van Bestuur en zorgbedrijf bestuurders van de zorgbedrijven.

3.2

Toezicht

Doordat de aandelen van PsyQ Beheer BV voor 100% worden gehouden door PBG Zorgholding BV, vormt het bestuur van de PBG Zorgholding BV de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). De aandelen van PBG Zorgholding BV werden tot 12 mei 2011 voor 100% gehouden door de Stichting Parnassia Bavo Groep, en vanaf die datum door Parnassia Bavo Groep BV (zie 2 2). Aldus strekt het toezicht in de Parnassia Bavo Groep (tot genoemde datum door de Raad van Toezicht van de Stichting, en vanaf die datum door de Raad van Commissarissen van Parnassia Bavo Groep BV) zich uit tot PsyQ Beheer BV. De Parnassia Bavo Groep beschikt over een reglement Corporate Governance, dat volledig voldoet aan de landelijk geldende Zorgbrede Governancecode.

3.3

Bedrijfsvoering

Met de systematische besturing en control PsyQ wordt vorm gegeven aan de integrale besturing- en controlcyclus die binnen de gehele Parnassia Bavo Groep wordt gehanteerd. De besturing- en controlcyclus wordt ondersteund door het model van het Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK). Met dit kwaliteitsmodel wordt invulling gegeven aan integrale kwaliteitszorg (zie 4.3). Uitgangspunt voor het beleid in een bepaalde periode is het bedrijfsplan van PsyQ. Dit wordt opgesteld binnen de strategische kaders van het bedrijfsplan van de Parnassia Bavo Groep. Het bedrijfsplan van PsyQ vormt het kader voor de plannen van de behandelprogramma’s en behandelcentra van PsyQ. Voor de periode 2011-2013 is het bedrijfsplan PsyQ Werkt! opgesteld. Elke vier maanden rapporteert de bestuurder/directie aan de AVA (de RvB van de groep). Een vast onderdeel daarvan vormen de belangrijke risico’s en daarop ondernomen acties. Basis voor deze rapportage vormen de rapportages van de behandelprogramma’s en behandelcentra. Kern van de rapportages is een voor de groep als geheel vastgestelde set prestatie-indicatoren. Op deze wijze wordt systematisch gewerkt aan het daadwerkelijk bereiken van de doelstellingen en het zoveel mogelijk beperken van risico’s. Binnen PsyQ wordt eveneens een besturing- en controlcyclus gehanteerd (afgeleid van de concerncyclus) om de voortgang van resultaten te volgen, erop te sturen en hierover interne verantwoording af te leggen.

10

3.4

Medezeggenschap patiënten

Een belangrijk uitgangspunt in de zorgvisie van PsyQ is de ervaringsdeskundigheid van de patiënt en zijn/haar participatie in de eigen behandeling. Naast de patiënt zelf zijn er anderen die zijn/haar belangen behartigen, zoals externe patiëntenorganisaties, de patiëntenvertrouwenspersoon en de medezeggenschap patiënten. Deze laatste heeft haar basis in de WMCZ. PsyQ beschikt echter niet over medezeggenschapsorganen louter om aan wettelijke verplichtingen te voldoen. Integendeel, PsyQ ziet de medezeggenschap als een essentiële partner bij het vormgeven aan en het uitvoeren van het beleid. PsyQ kent een centrale cliëntenraad, waarin patiënten uit alle regio’s vertegenwoordigd zijn. De cliëntenraad overlegt tenminste zes keer per jaar met de directeur Zorg over kwaliteitsonderzoeken, nieuw in te voeren beleid, wensen en meningen van patiënten. PsyQ kan waar nodig een geschil voorleggen aan de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden die in het kader van de WMCZ door GGZ Nederland is ingesteld. Uitgebrachte adviezen en besproken beleidsissues in 2011 1. Voorgenomen verhuizing behandelprogramma Angststoornissen en Persoonlijkheidsproblematiek te Den Haag. 2. Begroting 2012 en extra ombuiging in het kader van de bezuinigingen vanuit de overheid 3. Aanpassing managementstructuur behandelprogramma Seksuologie 4. Openen nieuwe vestigingen 5. Huisvesting Amsterdam 6. Reductie bedden kliniek Lijnbaan (adviestraject loopt in 2012) 7. No show beleid 8. Tevredenheidsmeting patiënten 9. Ervaringen vanuit de klantenpanels 10. Professioneel statuut PsyQ 11. Invoering Ons Nieuwe werken PsyQ 12. Besturing en organisatiestructuur PsyQ Beheer BV (adviestraject loopt in 2012) 13. E-health. In 2011 is veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van e-health programma’s. De Cliëntenraad vervult vanuit haar deskundigheid een belangrijke rol hierin, o.a. door de programma’s te testen.

3.5

Medezeggenschap personeel

Meedenken over en mee vormgeven aan het eigen werk is doorslaggevend voor de kwaliteit van het werk en daarmee voor meer voldoening in en tevredenheid met het werk. Dergelijke participatie moet zo dicht mogelijk bij de werkvloer gestalte krijgen. Het werkoverleg op de afdeling is daarvoor bij uitstek de plek. Daarnaast en aanvullend daarop is er de formele medezeggenschap in het kader van de WOR door middel van de ondernemingsraad. Deze is voor de directie van groot belang om signalen te ontvangen over zaken die vanuit het perspectief van medewerkers van belang zijn. En om advies in te winnen of instemming te verkrijgen over plannen die belangrijke gevolgen voor medewerkers hebben. PsyQ kent één ondernemingsraad, waarin alle regio’s vertegenwoordigd worden. Uitgebrachte adviezen en bespoken beleidsissues in 2011 1. Ervaringen naar aanleiding van achterbanbezoeken 2. Voorgenomen verhuizing behandelprogramma Angststoornissen en Persoonlijkheidsproblematiek te Den Haag 3. Begroting 2012 en extra ombuiging in het kader van de bezuinigingen vanuit de overheid 4. Aanpassing managementstructuur behandelprogramma Seksuologie 5. Openen nieuwe vestigingen 6. Huisvesting Amsterdam 7. Reductie bedden kliniek Lijnbaan (adviestraject loopt in 2012) 8. No show beleid 9. Tevredenheidsmeting patiënten 10. Ervaringen vanuit de klantenpanels 11. Professioneel statuut PsyQ 12. Invoering Ons Nieuwe werken PsyQ 13. Besturing en organisatiestructuur PsyQ Beheer BV (adviestraject loopt in 2012)

11

4. 4.1

BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES Meerjarenbeleid

PsyQ is in Den Haag in 2005 gestart met het aanbieden van behandelingen rondom de negen meest voorkomende psychische klachten. Het succes in Den Haag is aanleiding geweest voor het landelijk aanbieden van de PsyQ-behandelingen. Daartoe zijn samenwerkingspartners gezocht, die volgens het landelijke PsyQ-concept vestigingen openen. Eind 2011 zijn er landelijk 28 PsyQ vestigingen. PsyQ werkt haar strategisch beleid uit in bedrijfsplannen, welke wordt opgesteld binnen de strategische kaders van het bedrijfsplan van de Parnassia Bavo Groep. Het jaar 2011 was het eerste jaar van de bedrijfsplanperiode 2011-2013. Het bedrijfsplan draagt als titel ‘PsyQ Werkt!’. Alvorens het algemeen beleid in 2011 te bespreken (zie 4.2 Algemeen beleid) wordt stilgestaan bij de missie, kernwaarden en bedrijfsfilosofie die de basis vormen voor het beleid en de wijze waarop dit wordt uitgevoerd. Missie PsyQ wil de levenskwaliteit van haar patiënten verbeteren door effectieve en betaalbare zorg te leveren van de beste kwaliteit, mede vanuit patiëntenperspectief. Het handhaven of het herstel van het functioneren van de patiënt in de maatschappij is daarbij ons belangrijkste uitgangspunt. We doen dat door het aanbieden van toonaangevende, specialistische en samenhangende psychomedische behandelprogramma’s, gekoppeld aan een hoogwaardig serviceconcept waarin toegankelijkheid tot onze zorg en optimisme ten aanzien van het resultaat van de behandelingen in onze uitstraling centraal staan. De sleutel hiertoe zijn gedreven en deskundige specialisten die met bezieling en passie het beste behandelresultaat voor de patiënt willen. Over de behandelresultaten willen wij op een transparante wijze verantwoording afleggen aan onze stakeholders en aan de maatschappij. Visie en strategie PsyQ wil een wezenlijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van geestelijke gezondheidszorg en daarmee aan de gezondheid van mensen. Wij willen een innovatieve kwaliteitsorganisatie zijn met een goede reputatie. Onze behandelingen zijn evidence based of gebaseerd op best practice. Wij kijken continu hoe we met onze kennis op de beste wijze elke individuele patiënt kunnen behandelen. Uitgangspunt van de behandeling is de patiënt zo min mogelijk te belasten en een zo groot mogelijk effect te bereiken. De behandeling komt tot stand in overleg met en op basis van de wensen van de patiënt. Kernwaarden en bedrijfsfilosofie Richtlijn voor al ons handelen zijn de drie kernwaarden van de Parnassia Bavo Groep: Deskundig, Respectvol, Optimistisch. Zij vormen een centraal bindend element tussen de medewerkers van PsyQ met de collega’s van de groep. Daarnaast heeft PsyQ haar eigen kernwaarden die een bindend element vormen tussen de medewerkers van PsyQ: Optimistisch, Specialistisch, Toegankelijk. Deze zijn de toetsstenen voor het doen en laten van de medewerkers. Het is aan alle leidinggevenden om de missie en de kernwaarden uit te blijven dragen en aan iedere medewerker van PsyQ om er in het dagelijks werk inhoud aan te geven. In de komende bedrijfsplanperiode zal worden nagegaan of we daarin slagen door in tevredenheidsmetingen onder zowel patiënten als medewerkers te vragen in hoeverre zij de drie kernwaarden daadwerkelijk in de praktijk hebben ervaren. Marketingstrategie In 2011 is de marketingstrategie van PsyQ geactualiseerd. Voorop blijft staan het behouden en versterken van onze positie in de ggz, de manier waarop we onze kernpropositie invullen, het aantonen van de resultaten en de kwaliteit van onze behandelingen. Hierbij ligt het zwaartepunt bij de verwijzers, de kernboodschap en de kern van de PsyQ-formule, specialistisch werken.

12

Verwijzers In onze marketingstrategie zetten we als eerste in op de relatie met onze verwijzers, waarbinnen de huisartsen de belangrijkste groep vormen. We willen hen beter bereiken door nieuwe vormen van communicatie in te zetten die het perspectief en de wensen van de huisarts centraal stellen en ons aanbod vanuit de specialismen toegankelijk maken. Samen met zorgservice wordt een verkorte eCAT ontwikkeld die de huisarts helpt (of de POH) snel een keuze te maken binnen ons aanbod. Daarnaast worden managers van vestigingen meer dan voorheen uitgedaagd en gestimuleerd zelf relaties aan te gaan en te onderhouden met belangrijke verwijzers in hun regio. Aantrekkelijk werkgeverschap Onze werknemers zijn ons grootste kapitaal. Hoezeer ook nieuwe vormen van communicatie het beeld gaan bepalen, basis is en blijft menselijk contact tussen patiënt en zorgverlener. Mensen willen graag werken bij een organisatie die een inspirerende visie heeft. Wij hebben die. In onze behandeling en als bedrijf streven we naar het teruggeven van vrijheid aan mensen (“autonomie in verbondenheid”). Wij streven ernaar dat onze patiënten niet meer gebonden zijn door ziekte of gebrek. Medewerkers die hun persoonlijke doelen herkennen in ons doel, zijn daarom van harte welkom en hoeven ook niet meer gemotiveerd te worden. Dat zijn ze immers al. Dat houdt ook in dat wij als bedrijf maximale autonomie geven aan onze eigen medewerkers. Door afdelingen en teams meer autonomie te geven kunnen ze eigen inzichten toepassen binnen het concept van PsyQ waardoor behandelingen beter kunnen aansluiten bij lokale wensen. Ondernemerschap en creativiteit worden hierdoor bevordert. De komende jaren verwachten we een grote uitstroom van medewerkers vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Aantrekken van goede medewerkers heeft daarom steeds onze aandacht, ook in deze tijden van krimp. PsyQ zal het Nieuwe Werken in al haar vestigingen invoeren. Ook hierin zien we een kans om onze werknemers meer autonomie te geven en te sturen op basis van vertrouwen. Toekomstvisie Wij verwachten dat de organisatie van de zorg ingrijpend gaat veranderen. De versterking van de eerste lijn naast regionale specialisatie wordt de norm. Veelvoorkomende problemen zullen zoveel mogelijk in de eerste lijn zullen worden behandeld. De huisarts, gehuisvest in groepspraktijken, wordt daarbij geholpen door een steeds groter wordende groep helpers: Praktijkondersteuners Huisartsen, diabetesverpleegkundigen, etc. Ziekenhuizen zullen kleiner worden, meer geconcentreerd en meer gespecialiseerd. Meer dan voorheen zal PsyQ op deze tendens moeten inspelen omdat ook in de ggz dit ingang zal vinden. Concreet vertaalt zich dat in kleinere regionaal werkende specialistische centra van waaruit ondersteuning en e behandeling in de 1 lijn plaatsvindt voor een grote groep patiënten.

4.2

Algemeen beleid verslagjaar

Met de toekomstvisie van PsyQ Beheer BV als achtergrond, zijn in het bedrijfsplan 2011-2013 “PsyQ Werkt!” de volgende speerpunten benoemd: 1. modernisering van de zorg en het vergroten van synergie; 2. kwaliteitsturing en aantoonbare effectiviteit van de behandeling; 3. goed en aantrekkelijk werkgeverschap; 4. PsyQ als flexibele en efficiënte organisatie en het terugdringen van indirecte kosten. PsyQ heeft ter realisatie hiervan meerdere resultaten geformuleerd, waarvan de uitvoering grotendeels op koers ligt en reeds 20% van de resultaten eind 2011 zijn gerealiseerd.

13

4.3

Algemeen kwaliteitsbeleid

De effectiviteit van ons werk staat of valt met de kwaliteit van ons beleid en de bedrijfsprocessen: zowel het primaire proces (het zorgaanbod) als de ondersteunende bedrijfsprocessen. Kwaliteit van goedlopende besturende en ondersteunende processen, moeten ervoor zorgen dat de kwaliteit van uitvoering van onze kernactiviteit, het verlenen van zorg, wordt ondersteund en geborgd. Kwaliteitssysteem Het kwaliteitssysteem is een integraal onderdeel van het besturing- en controlproces. PsyQ kent één samenhangend kwaliteitssysteem dat deel uitmaakt van dat van de Parnassia Bavo Groep. Er staat in beschreven wat de organisatie wil bereiken en op welke wijze dit wordt gedaan. Het omvat dus alle zorgprocessen en de volledige administratieve organisatie. Belangrijk onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem is het Organisatiehandboek van PsyQ. Dit sluit aan op het Organisatiehandboek van de Parnassia Bavo Groep en geeft daar een nadere invulling aan. Per onderwerp in het handboek wordt aangegeven in welke onderliggende documenten de afspraken zijn uitgewerkt. In het digitale documentbeheersysteem zijn deze documenten vervolgens via hyperlinks te benaderen. Certificering Aan PsyQ werd in 2006 het eerste HKZ-certificaat toegekend aan het behandelprogramma Angststoornissen in Den Haag. In de jaren daarna volgden in rap tempo de andere behandelprogramma’s. Binnen alle PsyQ-vestigingen die reeds gecertificeerd waren, is het certificaat verlengd. Sinds 2009 geldt het PsyQ HKZ-certificaat voor het hele zorgbedrijf PsyQ, waardoor alle regio’s onder één certificaat vallen. Dit impliceert dat in het kwaliteitssysteem voor het hele zorgbedrijf geharmoniseerd is en dat PsyQ procedures en richtlijnen en dus werkwijzen van toepassing verklaart op het gehele zorgbedrijf. In 2011 is veel geïnvesteerd om het kwaliteitsmanagementsysteem PsyQ te vereenvoudigen en de toegankelijkheid te vergroten. Medio 2012 wordt de implementatie afgerond. DEKRA Certification heeft een vervolgaudit uitgevoerd op basis van het HKZ-certificatieschema GGZ bij een aantal locaties van PsyQ. De externe audit is goed verlopen. De DEKRA-auditoren waren onder de indruk van de bezochte locaties en hebben geen enkele tekortkoming geconstateerd. Er heeft tevens een interne audit bij de kliniek met goede uitkomsten plaatsgevonden. Twee KEMA audits hebben plaatsgevonden: in Haaglanden en Rijnmond. Tijdens de hercertificeringsaudit in Rijnmond is het certificaat van PsyQ Rijnmond toegevoegd aan het certificaat van PsyQ Beheer. De uitkomsten bij beide audits waren overwegend positief. Administratieve organisatie Het kwaliteitssysteem en de daarin vastgelegde werkwijzen leiden tot systematische verbetering van de werkprocessen en de administratieve organisatie die voor een goed verloop van deze processen essentieel is. Grote ICT-projecten hebben ook in 2011 weer veel gevergd van onze administratieve organisatie en van onze medewerkers. Een belangrijke rol in onze zorg- en administratieve processen vervult het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). In 2011 is gestart een nieuwe versie EPD in te ontwikkelen. In 2011 is verder gewerkt aan verdere uniformering en standaardisering mbv SAP en applicaties toe te voegen die belangrijke ondersteunende processen verder ondersteunen. Inkoopprocessen zijn verder geoptimaliseerd door het inzetten van SAP MM en een self service webshop voor het bestellen van kantoorartikelen is gemoderniseerd. HR processen (indiensttreding en mutaties) zijn gewijzigd door het implementeren van SAP MSS, een self service interface voor managers. Budgettering en kostprijsberekening werden in 2011 uniform worden aangeboden via SAP BPC. Daarnaast is gestart met een nieuwe architectuur voor de ICT omgeving van de PBG en is besloten om Psygis Quarant als nieuw EPD te gaan gebruiken.

14

4.4

Kwaliteitsbeleid ten aanzien van de patiëntenzorg

Zorgvisie PsyQ wil een wezenlijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van geestelijke gezondheidszorg en daarmee aan de gezondheid van mensen. Wij willen een innovatieve kwaliteitsorganisatie zijn met een goede reputatie. Onze behandelingen zijn evidence based of gebaseerd op best practice. Wij kijken continu hoe we met onze kennis op de beste wijze elke individuele patiënt kunnen behandelen. Uitgangspunt van de behandeling is de patiënt zo min mogelijk te belasten en een zo groot mogelijk effect te bereiken. De behandeling komt tot stand in overleg met en op basis van de wensen van de patiënt. Waar mogelijk en zinvol wordt de naaste omgeving betrokken bij de diagnostiek en behandeling. Doorontwikkeling specialisatie De kern van de PsyQ-formule is specialistisch werken. In deze tijd waarin de beschikbare middelen voor de GGZ zo optimaal mogelijk moeten worden ingezet, biedt PsyQ met haar specialistische behandelaanbod dé kans om zoveel mogelijk patiënten te behandelen met een zo groot mogelijke kwaliteit en zo min mogelijk middelen. Om de specialismen te kunnen doorontwikkelen is PsyQ voornemens in 2012 een passende organisatiestructuur in te voeren. Onderdeel hiervan is specialismeleiders prominenter inzetten en positioneren. Hierdoor kan ook onderzoek en scholing een duidelijke vorm krijgen. Het streven is om overal binnen onze vestigingen dezelfde hoge standaard van behandeling te hebben. Specialismeleiders ontwikkelen samen met managers zorg een opleidings- en trainingsplan voor elke vestiging. Moderne middelen als e-learning, video-supervisie en clinical e-conferences worden hierbij ingezet. Doelstellingen met betrekking tot de kwaliteit van zorg PsyQ heeft in haar bedrijfsplan 2011-2013 een aantal concrete doelen gesteld die direct betrekking hebben op de kwaliteit van zorg, wat heeft geleid tot de hierna genoemde resultaten. Meer internetbehandelingen ontwikkelen en combineren met face-to-face zorg Door het inzetten van e-health kunnen naar verwachting de kosten van behandeltrajecten proportioneel worden teruggebracht. Hiertoe worden diverse modules en behandelingen binnen de specialismen ontwikkeld en worden behandelaren getraind. We onderscheiden inmiddels 3 vormen van online behandelingen: • zelfhulpmodules • online behandeling in combinatie met face-to-facegesprekken • volledige online behandelingen PsyQ kiest ervoor om internet de basis te maken van elke behandeling. Alle patiënten krijgen sinds 1 december 2011 een inlogcode voor ‘MijnPsyQ.nl’. Zij krijgen een introductiemodule die past bij hun diagnose. Daarnaast hebben ze toegang tot zelfhulpmodules. In de introductiemodule is informatie te vinden over de diagnose en het behandelaanbod bij PsyQ. Daarnaast wordt al een start gemaakt met het behandelproces. Patiënten kunnen o.a. hun verhaal opschrijven en hen wordt gevraagd 3 doelen te beschrijven. Verder zijn in 2011 niet alleen zelfhulpmodules tot stand gekomen, maar ook online behandelingen die worden gecombineerd met een face-to-facebehandeling. Ook is er een volledig online behandeling voor seksverslaving gelanceerd. Steeds meer behandelaren integreren e-health in hun reguliere behandeling. Begin 2012 zijn er ruim 600 intakers en 200 getrainde behandelaren. Eind 2011 waren ruim 3000 patienten ingeschreven in het E-health Warenhuis. Begin 2012 volgt een evaluatie over het gebruik en effect van deze extra dienstverlening aan patiënten. E-health blijft een speerpunt van PsyQ. Doel is de zorg voor patiënt verder te optimaliseren en moderniseren en terugval zoveel mogelijk te voorkomen. Hiervoor is het soms nodig om beter aan te sluiten bij het dagelijks leven van patiënten. Daarom zijn er o.a. plannen ontwikkeld voor een online community of ondersteuning van behandelingen met behulp van apps. Voor de verdere ontwikkeling en implementatie van online behandelingen is een ambitieus plan geschreven en is een structuur ontworpen rond de projectmatige bouw van modules en de introductie en verankering hiervan op de vestigingen.

15

Psychodiagnostiek In 2011 is gekozen voor het verder professionaliseren van psychodiagnostisch onderzoek binnen PsyQ. Er is een specialismeleider aangesteld en er is een expertgroep diagnostiek ingevoerd. Doel is om te komen tot meer gezamenlijkheid in de wijze van testafname en verslaglegging op de verschillende psychodiagnostische centra en meer uitwisselen van kennis en scholing. Van belang is dat de Psycho Diagnostische Centra (PDC’s) een ondersteunende rol spelen voor zorgprogramma's en externe verwijzers. Specifieke aandachtsgebieden zijn het ontwikkelen van een autisme diagnostiekprotocol en diagnostiek bij anderstaligen. Ook is afstemming gezocht met andere zorgbedrijven van de Parnassia Bavo Groep en met de psychodiagnostiekafdelingen van PsyQ Lentis en PsyQ Zuid en Mondriaan. In de regio Rijnmond is toegewerkt naar een specialistisch centrum dat de zorgprogramma’s ondersteunt in hun complexe psychodiagnostische vraagstukken. Daarnaast heeft het PDC een belangrijke rol t.a.v. opleidingen (GZ en KP). Zo wordt er supervisie en werkbegeleiding geboden en worden er inhoudelijke deskundigheidsbijeenkomsten georganiseerd. In Noord-Holland is een plan van aanpak opgesteld om in 2012 te starten met een zelfde psychodiagnostisch centrum. Topklinische zorg in de ggz Bij een deel van de ggz-patiënten is sprake van complexe en/of zeldzame (uitingen van) psychiatrische stoornissen, die qua diagnostiek en behandeling een hoge mate van specialisatie vragen. Hiertoe zijn, in aanvulling op de eerstelijns generalistische ggz (geboden door de huisarts, vaak in samenwerking met andere eerstelijns en tweedelijns hulpverleners) en de tweedelijns ggz (gericht op diagnostiek en behandeling van de belangrijkste psychiatrische stoornissen) specifieke derdelijns voorzieningen nodig: Topklinische ggz. Deze is inherent verweven met onderzoek en innovatie. De landelijke stichting Topklinische GGz heeft criteria geformuleerd waaraan topklinische zorg dient te voldoen. Een onafhankelijke erkenningscommissie beoordeelt of een instelling c.q. afdeling hieraan voldoet. Deze krijgen het keurmerk ‘TOPGGz’. Het programma Depressie, ADHD bij volwassenen Den Haag en Angststoornissen Den Haag hebben hun keurmerk TOPGGz behouden. De voorbereidingen voor het behalen van het keurmerk voor het programma Psychotrauma en Depressie bipolair, zijn in 2011 gestart. Effecten van behandeling, meting via Routine Outcome Monitoring (ROM) PsyQ wil een beeld hebben (en aan belanghebbenden kunnen geven) van de effecten van onze zorgverlening. Routine Outcome Monitoring (ROM) wordt al jaren binnen de ggz als een essentieel onderdeel gezien van het kwaliteitsbewakend en –bevorderend systeem. Sinds medio 2010 is de afname van de ROM gedigitaliseerd. Daarnaast wordt veel aandacht besteed om de behandelaren en managers te informeren en te motiveren. Uitkomsten metingen PsyQ zet vragenlijsten uit op het gebied van kwaliteit van leven, klanttevredenheid, klachtenreductie en kosten, de 4 K's genoemd. Vanaf 2010 lag de nadruk op het stimuleren van een juiste en volledige afname van het onderzoek bij behandelaren met zowel begin-, tussen- en eindmetingen. Er is duidelijk een stijgende lijn te zien. Over het jaar 2011 hebben we in totaal een responspercentage bereikt van 76% op de startmetingen, en 18% op de eindmetingen. Van deze groep gaf 55% aan dat de kwaliteit van leven was verbeterd tijdens de behandeling. Het rapportcijfer dat zij gaven voor de kwaliteit van leven verbeterde met 3 punten of meer. Meer organiseren in en om de eerste lijn Een belangrijk deel van de psychische problematiek wordt als eerste aan de huisarts gepresenteerd. Via de wijkgerichte zorg van de Parnassia Bavo Groep, die we aanbieden onder het label Indigo, zijn we aanwezig in veel huisartsenpraktijken en gezondheidscentra. Indigo ondersteunt en ‘ontzorgt’ de huisarts door middel van een of meer praktijkondersteuners/hulpverleners, werkzaam in of bij zijn praktijk. PsyQ werkt nauw samen met Indigo.

16

PsyQ wil haar relatiebeheer met de huisartsen versterken. Zij vinden het lastig om hun weg in onze organisatie te vinden. PsyQ is in 2011 begonnen om de organisatie transparanter maken. Dit doen we door: • de terugrapportage over patiënten te versnellen; • de bereikbaarheid van onze hulpverleners te vergroten; • het directe contact met huisartsen te stimuleren; • huisartsen die vaak naar ons verwijzen te benaderen met de vraag wat hun wensen zijn en op welke manier de dienstverlening bevorderd kan worden. Zorgpaden Een zorgpad is een voor een specifieke groep patiënten beschreven opeenvolging van behandelactiviteiten. Patiënten worden na intake in het behandelprogramma door middel van triage naar de meest passende vorm van behandeling (zorgpad) toegeleid. Eind 2010 zijn de zorgpaden binnen de meeste PsyQvestigingen van de Parnassia Bavo Groep geïmplementeerd. In 2011 zijn we gestart het aantal zorgpaden terug te brengen en te koppelen aan de DBC structuur. Waardering patiënten PsyQ is al enige tijd bezig om de tevredenheid van patiënten primair te meten via de ROM. Daarnaast wordt ook gemeten via de ggz-thermometer. PsyQ heeft in 2011 de tevredenheid gemeten van de klinische patiënten binnen de Klinieken Lijnbaan te Den Haag. PsyQ scoort gemiddeld een 7,5. Bijna 90% van de patiënten zou iemand anders aanraden om hulp te vragen bij PsyQ. Bijna vier vijfde van de respondenten geeft aan altijd of meestal deskundigheid en optimisme te ervaren tijdens de behandeling. Alle respondenten geven aan altijd of meestal respect te ervaren tijdens de behandeling (100%). De uitkomsten zijn besproken met de patiënten en Cliëntenraad PsyQ en verbeterpunten zijn opgenomen in het verbeterregister. Aanvullend is er in 2011 succesvol ingezet op daling van het percentage drop-out en no-show. Ook de wachttijd is afgenomen en het aantal formeel vastgestelde behandelplannen is gestegen. Klachten, complimenten suggesties De mogelijkheid om een klacht in te dienen over alle aspecten van de behandeling en begeleiding wordt door de Parnassia Bavo Groep beschouwd als een belangrijk goed. De patiënt beschikt hiermee over een middel om de klacht kenbaar te maken en zo mogelijk op te (doen) lossen. Voor PsyQ geldt het motto ‘elke klacht is een gratis advies’. Klachten vergroten het inzicht in het functioneren en zijn daarmee een belangrijke factor in de kwaliteitsbewaking en -bevordering. In 2009 zijn stappen ondernomen om de toegankelijkheid van het meldpunt voor klachten, complimenten en suggesties te vergroten. Binnen het centraal meldpunt voor Klantenreactie kunnen zowel patiënten en hun familieleden, als verwijzers en medewerkers terecht met klachten, maar ook complimenten en suggesties over alle vormen van zorg- en dienstverlening. In 2009 was het meldpunt beschikbaar voor het werkgebied van de voormalige Parnassia Groep, alsmede voor PsyQ landelijk. Patiënten kunnen er ook voor kiezen, zowel in eerste instantie als wanneer een van bovenbeschreven werkwijzen niet tot een bevredigend resultaat hebben geleid, om een formele klacht in te dienen bij de Klachtencommissie Patiënten. Ingevolge de wettelijke eisen, neergelegd in de Wet Klachtrecht Cliënten Zorginstellingen en de BOPZ, beschikt PsyQ over een klachtencommissie. De mogelijkheid om een klacht in te dienen wordt kenbaar gemaakt aan de patiënten door middel van folders, die op elke locatie of in de omgeving van de ruimten waar patiënten verblijven of wachten, aanwezig zijn. Patiënten worden attent gemaakt op de mogelijkheid de patiëntenvertrouwenspersoon (PVP) in te schakelen. Deze kan de klager eventueel ondersteunen in het proces.

17

Het beleid is erop gericht klachten zo laag mogelijk in de organisatie af te handelen. Bij voorkeur op de plek waar zij ontstaan, bijvoorbeeld bij een hulpverlener; hierbij worden de leidinggevende en kwaliteitsfunctionaris ingeschakeld. Vaak wordt aan degene die een klacht indient een gesprek aangeboden, waarin de klacht kan worden uitgesproken; de aangeklaagde kan reageren en zo nodig een excuus kan worden aangeboden en/of maatregelen kunnen worden aangekondigd om herhaling te voorkomen. Waar dat van toepassing is, worden veranderingen in het kwaliteitssysteem ingevoerd. Veiligheid Als zorgaanbieder heeft PsyQ de plicht om te zorgen dat bij de uitvoering van haar taken te allen tijde de veiligheid van patiënten, medewerkers en derden (bezoekers, de omgeving, de maatschappij) is gewaarborgd. Daarbij gelden de kaders van de door externe instanties vastgestelde wet- en regelgeving en de veiligheidsvoorwaarden op bovenstaande gebieden die worden geformuleerd door de Raad van Bestuur van de Parnassia Bavo Groep. In 2010 zijn centraal binnen de Parnassia Bavo Groep kaders voor het veiligheidsbeleid opgesteld, de uitwerking en implementatie is binnen PsyQ in de tweede helft van 2010 gerealiseerd. Verdieping en aanscherping van het beleid is in 2011 in gang gezet. Veiligheid in de zorgverlening De veiligheid in de directe zorgverlening aan patiënten wordt sterk bevorderd door te investeren in de deskundigheid van medewerkers (zie 4.4.4) en in kwaliteitssystemen waardoor werkwijzen helder worden vastgelegd, geïmplementeerd en systematisch worden geëvalueerd (zie 4.3). Evaluatie en bijstelling vindt onder meer plaats naar aanleiding van klachten van patiënten (zie 4.4.2) en de resultaten van de veiligheidsscans. Brandveiligheid en bedrijfshulpverlening Het organiseren van een goed functionerende bedrijfshulpverlening binnen de eigen gebouwen is de verantwoordelijkheid van elk zorgbedrijf. Het Service Centrum Haaglanden, het Facilitair Bedrijf Rijnmond en de afdeling Facilitaire Zaken Noord-Holland ondersteunen de zorgbedrijven door middel van dienstverlening zoals het opstellen van ontruimingsplannen, het houden van ontruimingsoefeningen en BHVtrainingen. De organisatie van de BHV-opleidingen en BHV-herhalingen, alsmede de registratie van de opgeleide medewerkers worden in Haaglanden en Rijnmond aangeboden vanuit de Parnassia Bavo Academie.

4.5

Onderzoek en Opleiding

De Parnassia Bavo Academie faciliteert de onderzoeks- en opleidingsactiviteiten van PsyQ. In de Onderzoeksraad van de Parnassia Bavo Groep, het adviesorgaan voor onderzoek voor de Raad van Bestuur, vindt concernbrede afstemming over onderzoek plaats. De onderzoekscoördinator participeert hierin. Daarnaast participeert de afdeling wetenschappelijk onderzoek & zorginnovatie PsyQ in de Onderzoeksraad van PsyQ Nederland, die onderzoek stimuleert en coördineert en zorgt voor afstemming van landelijke onderzoeken. Alle patiëntgebonden onderzoeken vinden plaats binnen de behandelprogramma’s van PsyQ. Per regio is een coördinator aangesteld, welke advies uitbrengt aan de directie over de waarde van de onderzoeken. Waar mogelijk wordt onderzoek over meerdere vestigingen uitgevoerd. In 2011 is opnieuw een fors aantal onderzoeken opgezet en ook afgerond. Een overzicht daarvan is te vinden in een separaat jaarverslag (Wetenschappelijk onderzoek en publicaties PsyQ 2011). Opnieuw is in 2011 een aantal promotietrajecten van medewerkers gestart of voortgezet. Twee academische promoties die (deels) op PsyQ hebben plaatsgevonden zijn het afgelopen jaar afgerond. Er zijn (nog steeds) drie behandelprogramma’s met het predicaat Top-Klinische GGz zorg (zie 4.4). Enkele andere programma’s beraden zich nog over de vraag of zij ook voor dit predicaat moeten opgaan. Het ligt nog steeds in de ambitie van PsyQ om de komende jaren een of meer buitengewoon hoogleraren in haar midden te hebben.

18

Hieronder een aantal voorbeelden uit 2011: Competitive Memory Training (COMET) De onderzoeken naar toepassingmogelijkheden en effectiviteit van de binnen PsyQ ontwikkelde COMET behandelingen zijn ook in 2011 voortgezet. Dit heeft tot 4 afgeronde studies geleid (binnen en buiten PsyQ) die inmiddels aan verschillende internationale tijdschriften ter publicatie zijn aangeboden. Vanuit PsyQ zijn COMET studies met positieve bevindingen afgerond naar de behandeling van paniekstoornis en naar zelfbeeld bij depressieve patiënten. Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij depressie. Acceptance & Commitment Therapy (ACT) is een betrekkelijk recent ontwikkelde generalistische interventie die bij diverse stoornissen kan worden toegepast en waarvan de effectiviteit inmiddels diverse keren is aangetoond. PsyQ heeft voorbereidingen getroffen om de effectiviteit van deze methode te onderzoeken bij depressieve patiënten. De methode wordt vergeleken met een al meer gevestigde behandelmethode voor depressie: cognitieve gedragstherapie. De onderzoekers zijn niet alleen geïnteresseerd in de relatieve effectiviteit van beide behandelingen, maar ook in het werkingsmechanisme en in eventuele differentiële effecten voor verschillende subgroepen depressieve patiënten. Behandeling van de gegeneraliseerde angststoornis (GAS) Colin van der Heiden is in 2011 gepromoveerd tot doctor in de sociale wetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn onderwerp is gegeneraliseerde angststoornis (GAS: mensen die zich zorgen maken over veel verschillende dingen of gebeurtenissen in het dagelijks leven). Naast de diagnostiek en assessment van GAS, werd onderzoek verricht naar de effectiviteit van twee specifiek voor de GAS ontwikkelde behandelprogramma's, metacognitieve therapie en intolerance-of-uncertainty therapie. Beide behandelingen zijn in eerste onderzoeken veelbelovend gebleken. Nader onderzoek was nodig vanwege verschillende methodologische tekortkomingen. Bij het behandelprogramma Angststoornissen in Rotterdam is inmiddels een studie afgerond waarin de effectiviteit van beide methoden met elkaar werd vergeleken. Hieruit bleek dat beide methoden leiden tot aanzienlijke verbetering, maar dat na metacognitieve therapie meer patiënten hersteld zijn. Cognitive Bias Modification Cognitieve gedragstherapie (CGT) is voor angst en stemmingsstoornissen de psychologische behandeling van eerste voorkeur. een belangrijke aanname is dat vertekeningen in de aandacht en interpretatie (cognitive biases) de klachten in stand houden. CGT tracht dan ook met name de interpretatie van gebeurtenissen bij te stellen door het aanbieden van corrigerende informatie en ervaringen. Het afgelopen decennium is echter ook getracht dergelijke biases experimenteel te wijzigen m.b.v. computertaken (Cognitive Bias Modification; CBM). Hoewel effectief blijven de resultaten slechts kort behouden. Daarom is i.s.m. de Erasmus Universiteit Rotterdam een onderzoek opgezet om na te gaan of CBM in combinatie met CGT leidt tot een groter effect dan alleen CGT, en of het effect op langere termijn behouden blijft. Effectiviteit van CGT versus EMDR na stabilisatie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd Voor de behandeling van PTSS worden in de GGZ-richtlijnen Traumagerichte Cognitieve Gedragstherapie (TF-CBT) en eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) beide aanbevolen voor de behandeling van PTSS omdat deze vormen van psychotherapie als het meest effectief naar voren zijn gekomen uit gecontroleerd onderzoek. De meeste gecontroleerde studies tot nu toe zijn echter uitgevoerd met slachtoffers van eenmalige trauma’s, waarbij het trauma op volwassen leeftijd heeft plaatsgevonden. Het is daarom zeer onzeker of de resultaten zonder meer kunnen worden gegeneraliseerd naar de klinische praktijk, waarbij er vaak sprake is van PTSS na meerdere traumatische gebeurtenissen in de kindertijd zoals misbruik. De beste evidentie voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd bestaat op dit moment voor een stabilisatie + traumagerichte cognitieve gedragstherapie volgens het STAIR/MPEprotocol ontwikkeld door M. Cloitre (2002). EMDR na stabilisatie wordt in de klinische praktijk voor de behandeling van PTSS na misbruik in de jeugd vaak toegepast, maar de effectiviteit van deze behandeling is nog niet in gecontroleerde studies onderzocht. Binnen PsyQ Zaandam en PsyQ Haarlem is een RCT opgezet dat beoogt de effectiviteit van beide behandelingen te onderzoeken en te vergelijken bij patiënten met PTSS na misbruik in de jeugd. De protocollen voor beide condities omvatten in totaal 16-20 wekelijkse sessies individuele therapie. De resultaten vanuit de pilotstudie zijn veelbelovend te noemen.

19

4.6

Kwaliteit ten aanzien van medewerkers

4.6.1

Personeelsbeleid

PsyQ wil een organisatie zijn waar medewerkers vertrouwen in hebben, trots zijn op wat ze doen en plezier hebben in hun werk en met hun collega's. Bij PsyQ wordt er gewerkt vanuit een innerlijke gedrevenheid, vaak in complexe omstandigheden. Als werkgever stelt PsyQ geen geringe eisen aan haar medewerkers. Daar is PsyQ zich van bewust. Een topniveau aan deskundigheid in de behandeling, nauwgezetheid in de verslaglegging en registratie en een optimistische bejegening van de patiënten en klanten volgens de kernwaarden. Alleen op die wijze kan PsyQ de beloften aan haar patiënten waarmaken. Kortom, wie bij PsyQ komt werken, heeft iets in zijn/haar mars en heeft bovenal ambitie, bezieling en visie. In het personeelsbeleid draagt PsyQ bij aan de realisering van de klantbeloften door als goed werkgever de medewerkers datgene te bieden wat zij nodig hebben. Dit doet PsyQ door rekening te houden met persoonlijke wensen, zodat er een goede balans is tussen werk en privé. Door een goed werkklimaat te creëren en voldoende ruimte te geven aan talent en ambitie. PsyQ stimuleert en faciliteert haar medewerkers in hun ontwikkeling door te investeren in specialistische, vakinhoudelijke opleidingen en wetenschappelijke onderzoeksprojecten en deskundigheidsbevordering. De leidinggevenden sturen in de jaarlijkse functioneringsgesprekken op resultaat, kwaliteit en persoonlijke ontwikkeling om in deze behoefte te kunnen blijven voorzien. In deze gesprekken zijn met minimaal 90% van de medewerkers duidelijke afspraken gemaakt over persoonlijke ontwikkeling, inclusief scholing. Bij de werving en selectie wordt geselecteerd op professionaliteit en specifieke competenties om ervoor te zorgen dat de juiste persoon op de juiste plek komt. Leiderschap De leidinggevenden hebben een sleutelpositie in het bereiken van de doelstellingen van de organisatie, namelijk het verlenen van excellente zorg en bedrijfsvoering. Leidinggeven in een professionele organisatie vraagt om een hoge vakbekwaamheid en respect voor de uniciteit van de behandelaars. Een professional wil invloed hebben op het hoe en vraagt verder duidelijkheid over wat er verwacht wordt (resultaat). Er zijn bepaalde kwaliteiten waarover iedere leidinggevende bij PsyQ moet beschikken. PsyQ verwacht van alle leidinggevenden dat ze een visie hebben, weerstand kunnen managen, kunnen inspireren en het goede voorbeeld geven. Onze medewerkers willen ervaren dat de leidinggevende hen daadwerkelijk steunt in het dagelijkse werk. Leidinggevenden met deze eigenschappen inspireren hun medewerkers tot het behalen van de beste resultaten. We ondersteunen de leidinggevenden waar nodig door hooggekwalificeerde en gespecialiseerde stafmedewerkers, secretariaten en coaches of in de vorm van gerichte training en opleiding van PsyQ en PBG (o.a. inspirerend leiderschap). Instroom/uitstroom 2011 (excl. Stagiaires, vrijwilligers en afroepmedewerkers) De in- en uitstroomcijfers tonen in deze bedrijfsplanperiode dat er sprake is van een groeiscenario. In 2011 zijn 89,3 fte medewerkers uit dienst gegaan en 127,9 fte medewerkers in dienst gekomen. 2011 PsyQ Beheer PsyQ Haaglanden PsyQ Rijnmond PsyQ Alkmaar PsyQ Amsterdam PsyQ Leiden PsyQ Haarlem PsyQ Utrecht PsyQ Zeeland PsyQ West Brabant/Zeeland; Breda PsyQ Zorgbedrijf totaal

Instroom % 8 10,8 15,1 8 1,5 -13,3 14,36 -4,8

Uitstroom % 9 6,9 8,4 13.8 5,4 --11,2 14,2 4,8

13,5% instroom

9,4% uitstroom

20

4.6.2 Kwaliteit van het werk Ziekteverzuim, cijfers en frequent verzuim PsyQ laat in 2011 ten opzichte van 2010 een daling van het verzuim zien van 0,9% en is 0,2% onder het streefcijfer van 4% en komt dus uit op 3,8%. De gemiddelde meldingsfrequentie blijft eveneens dalen t.o.v. voorgaande jaren en is 1,25. Tevredenheidsmeting medewerkers PsyQ vindt het belangrijk dat medewerkers prettig werken en zich met plezier inzetten voor de organisatie. Daarom doet PsyQ in principe één keer per jaar onderzoek naar de tevredenheid. In 2011 heeft dit onderzoek echter niet plaatsgevonden omdat de gebruikte vragenlijst is aangepast door een groep leidinggevenden van PsyQ. Begin 2012 is het vernieuwde tevredenheidsonderzoek uitgezet.

4.7

Samenwerkingsrelaties

Goede geestelijke gezondheidszorg leveren kan een zorginstelling niet alleen. Goede zorg leveren lukt alleen als instanties met elkaar samenwerken. PsyQ zoekt daarom naar de samenwerking en relaties in haar omgeving. Om inhoudelijk goede zorg te kunnen leveren en om samen met andere instanties te zoeken naar passende oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Een belangrijk deel van onze zorg voert PsyQ uit in nauwe samenwerking met andere organisaties. Hierin richten wij ons op continuïteit van zorg voor de patiënt. Er wordt verwezen door en we werken samen met instellingen in de thuiszorg, algemeen maatschappelijk werk, maatschappelijke opvang, jeugdzorg, GGD, politie, algemene ziekenhuizen en niet in de laatste plaats de eerstelijnsgezondheidszorg. Op een paar samenwerkingsverbanden zoomen we hieronder verder in. Ketenpartners Een belangrijke schakel in de ketenzorg vormt de regionale crisisdienst van de Parnassia Bavo Groep (Zorgservice) die nauw samenwerkt met politie, GGD en andere zorgaanbieders. Samenwerking met ketenpartners richt zich op continuïteit van zorg voor de patiënt in de tijd en/of op afstemming van meerdere vormen van zorg die gelijktijdig nodig zijn. Dat doet PsyQ in nauwe afstemming met de andere zorgbedrijven van de Parnassia Bavo Groep die in onze regio actief zijn, te weten Zorgservice, Brijder, Lucertis, Bavo Europoort, Dijk en Duin, i-psy en Parnassia. Verwijzers De belangrijkste verwijzers voor PsyQ zijn de huisartsen. PsyQ besteedt daarom veel tijd en aandacht aan een goede samenwerking en relatie met de eerstelijns zorgverleners. Dit wordt per regio opgepakt en komt tot uiting in bijvoorbeeld scholingen of symposia die gezamenlijk tot stand komen. Verder ontvangen verwijzers periodiek een nieuwsbrief van PsyQ. Preventie via onderwijs Sommige problemen en klachten die in een vroeg stadium worden onderkend kunnen worden voorkomen. Vooral bij jongeren loont om vroegtijdig te signaleren dat er een probleem is en hen oplossingen aan te reiken om hun gedrag aan te passen. Daarom wordt er op verschillende plaatsen met onderwijsinstellingen samengewerkt. Soms is PsyQ in de school aanwezig of biedt PsyQ samen met een school een preventieprogramma aan. Dat kan te maken hebben met het voorkomen van eetproblemen, slaapproblemen, negatief denken of verslaving. Algemene ziekenhuizen In het verzorgingsgebied van PsyQ zijn veel algemene ziekenhuizen aanwezig. Met de psychiatrische afdelingen van de ziekenhuizen vindt overleg plaats over beleid en wordt samengewerkt in de patiëntenzorg. Ook met diverse somatische afdelingen wordt regelmatig samengewerkt en worden cobehandelingen uitgevoerd, zoals met het Zaans Medisch Centrum, St. Antonius Ziekenhuis en het Erasmus MC.

21

Nederlandse Obesitas Kliniek PsyQ en De Nederlandse Obesitas Kliniek zijn een samenwerkingsrelatie aangegaan om de behandeling voor mensen met ernstig overgewicht - die in aanmerking komen voor een gewichtsreducerende operatie te verbeteren. De nieuwe richtlijn die zij hebben opgesteld gaat uit van een integrale benadering door een multidisciplinair team waarbij niet alleen gekeken naar de leefstijl van mensen, maar ook naar mogelijke psychopathologie. Dit is van belang voor een blijvend succes van de behandeling. Regionaal steunpunt huiselijk geweld Aangrijpende gebeurtenissen in de afgelopen jaren hebben ééns te meer aangetoond dat verschillende organisaties die zorg leveren rondom een patiënt met elkaar moeten samenwerken en informatie met elkaar moeten delen. PsyQ is daarom vertegenwoordigd in diverse samenwerkingsverbanden waaronder hulp voor slachtoffers van huiselijk geweld. Binnen de regionale steunpunten voor huiselijk geweld krijgt samenwerking en het delen van deskundigheid steeds meer vorm. Stichting Anton Constandse Dit een organisatie voor beschermd wonen. PsyQ biedt voor patiënten die binnen deze stichting wonen en in behandeling zijn bij PsyQ, consultatie. Patiënten- en familieorganisaties De belangen van de patiënten worden in de eerste plaats behartigd door de cliëntenraad. Naast de medezeggenschap onderhoudt ieder specialisme contacten met patiëntenverenigingen. Externe toezichthouders Op de dienstverlening en het functioneren van PsyQ wordt van overheidswege toezicht gehouden door verschillende instanties. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) houdt het staatstoezicht op de volksgezondheid ter handhaving van de kwaliteit van zorg, van preventie en medische producten. In het kader van de Wet BOPZ heeft PsyQ een directe verantwoordingsrelatie met de IGZ; voor het overige lopen de contacten via de Parnassia Bavo Groep. Voorts is er toezicht van de Arbeidsinspectie, de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) en de Inspectie voor het Milieu. Financiers en overheid De zorgverzekeraars bekostigen de door PsyQ geleverde zorg. Het concern verzorgt de contractering met de zorgverzekeraars voor alle zorgbedrijven van de Parnassia Bavo Groep. Daarnaast heeft de bestuurder van PsyQ en de manager Verkoop contact met de zorgverzekeraars. De contacten met de Rijksoverheid (met name het ministerie van VWS en het ministerie van Justitie) en diverse ZBO’s (waaronder het College Sanering, de Nederlandse Zorgautoriteit en de Nederlandse Mededingingsautoriteit) worden onderhouden door de Parnassia Bavo Groep.

4.8

Huisvesting

Goede huisvesting is van groot belang voor zowel de patiënten als medewerkers en het is een cruciaal element in de kwaliteit van zorg. Het gaat daarbij niet alleen om de geschiktheid van huisvesting in termen van bouwkundige functies. PsyQ wil ook haar gebouwen goed laten passen bij de serviceconcepten die de zorg kenmerken. Dit betekent dat er sprake is van een open, moderne inrichting, waarbij gebruik wordt gemaakt van warme en frisse kleuren, zodat de uitstraling positief en optimistisch is. PsyQ wordt op het gebied van huisvesting sterk ondersteund door de Parnassia Bavo Groep. Het concern heeft zijn expertise op dit terrein gebundeld in een eigen vastgoedbedrijf, dat de (externe) huurders- en (interne) verhuurdersfunctie uitoefent, zorg draagt voor meerjaren onderhoudsplanning, voor projectontwikkeling en voor het ruimtebeheer. Dergelijk vastgoedmanagement en de verdere professionalisering die de centrale positionering in de groep mogelijk maakt is van grote waarde voor PsyQ. Zeker gezien het (deels) vrijgeven van het vastgoed per 1 januari 2009 door de minister van VWS en de risico’s én de mogelijkheden die dit voor zorginstellingen met zich meebrengt.

22

Onder meer ondersteunt het vastgoedbedrijf PsyQ bij het bereiken van de doelstelling die voor 2009-2013 2 is vastgesteld, namelijk het reduceren van het aantal m . Een intensief Ons nieuwe werken project is van start gegaan en zal in 2012 zijn vruchten gaan afwerpen. Daarmee wordt de beoogde 25% reductie binnen de bedrijfsplanperiode 2011-2013 behaald. Binnen het project ENL wordt opnieuw gekeken in hoeverre het mogelijk is om naast de reeds benoemde reductie m2 eventuele aanvullende mogelijkheden te vinden om te komen tot extra reductie. In de praktijk zag dit er als volgt uit: in de regio Den Haag is een vestiging aan de Leggelostraat gesloten. In Rotterdam Zuid is er verhuisd van de Twentestraat naar de Carnissesingel. En tenslotte heeft het pand van PsyQ Beverwijk een besparing opgeleverd in vierkante meters omdat dit gedeeld is met zorgbedrijf Lucertis. De kliniek Schellinkbos is verhuurd aan een externe partij.

4.9

ICT

PsyQ maakt gebruik van de ICT-infrastructuur van de Parnassia Bavo Groep, zowel wat betreft de hardware als de softwareapplicaties. In 2010 was een belangrijk speerpunt standaardisatie van werkwijzen, processen en applicaties. Dit zal leiden tot minder kosten, minder fouten, minder versnippering en dus tot meer effectiviteit. Ook is ICT een belangrijk facet van Ons Nieuwe Werken. Inmiddels kan er vanuit een aantal locaties gebruik worden gemaakt van videoconferencing, zijn smartphones ingevoerd en is in 2011 één uniform telefonie netwerk op basis van VOIP gerealiseerd. Dit is een groot project onder de naam “De Lijn verbonden” waarbij kostenbesparing en beter bereikbaarheid belangrijke doelstellingen zijn. De laatste vestigingen zullen begin 2012 worden opgenomen in het telefonie netwerk.

23

4.10 Financieel beleid 4.10.1 Financieel meerjarenbeleid 2011 – 2013 PsyQ stelt zich, als onderdeel van de Parnassia Bavo Groep, in het kader van het bedrijfsplan 2011-2013 als hoofddoel: Eind 2013 behandelen wij de patiënt beter én tegen lagere kosten. Dit willen wij bereiken door in te zetten op drie speerpunten: - Modernisering van de zorg - Het terugdringen van de indirecte kosten - Synergie De beoogde kostenverlaging hebben we samengevat in het volgende resultaat: De gemiddelde kosten per behandelde patiënt zijn in 2013 aanzienlijk lager dan in 2010. Het uitgangspunt voor ons financieel beleid is vierledig: - meer patiënten behandelen tegen een gelijk blijvend budget - ruimte voor innovatie en ontwikkeling creëren - kunnen bijdragen aan voldoende weerstandsvermogen voor de groep - de indirecte kosten worden verhoudingsgewijs teruggedrongen. We werken daarnaast als zorgbedrijf van de Parnassia Bavo Groep aan een verdere vergroting van de kostenflexibiliteit, door een percentage (op termijn 10%) van de begroting als variabele kosten in te zetten. Elk zorgbedrijf draagt dan 5% van zijn omzet af aan de groep voor innovatie- en managementruimte en de versterking van het weerstandsvermogen. De andere 5% kan dan binnen PsyQ als niet in kosten belegde ruimte worden opgenomen. Ter stimulering van het ondernemerschap zal vanaf 2012 1,5% hiervan als vrije ruimte direct ter beschikking staan van de afdelingen. Mede als gevolg van de door te voeren bezuinigingen kon PsyQ in de begrotingen 2011 en 2012 het nagestreefd percentage van 10% overigens nog niet realiseren. De meerjarenbegroting wordt elk jaar geactualiseerd en bijgesteld op basis van de feitelijke ontwikkelingen en verwachtingen.

4.10.2 Bezuinigingen als gevolg van kabinetsmaatregelen Om de kosten per patiënt in 2011-2013 aanzienlijk terug te brengen bracht de Parnassia Bavo Groep in de begroting 2011 als eerste stap de kostenruimte voor de zorgbedrijven (bij gelijkblijvende productie) terug met 3,5%; voor 2012 rekenden we in de eerste begrotingskaders met een kostenreductie van 5,0%. In juni 2011 besloot het kabinet tot bezuinigingsmaatregelen in de zorg m.i.v. 1 januari 2012. Met name zouden deze ingrijpend zijn voor de ggz. Op basis van dit vooruitzicht trof PsyQ maatregelen voor zowel het lopende jaar 2011 als voor 2012. Voor 2011 besloot PsyQ verder te besparen op indirecte kosten conform de voorstellen van het project Excellent Next Level (ENL), als onderdeel van het project ‘Min 20% indirecte kosten’ dat de Parnassia Bavo Groep in 2010 heeft ingezet. In 2011 is € 2,9 mln in dit kader bespaard ten opzichte van 2010. Voor 2012 is de prognose dat er nog eens voor € 2,8 mln wordt bespaard op indirecte kosten. In totaal bedragen de geïdentificeerde besparingsmogelijkheden op het niveau van de Parnassia Bavo Groep bijna € 39 miljoen op een totaal van € 220 miljoen aan indirecte kosten, ofwel 17,7%. Dat betekent naar rato voor PsyQ ongeveer € 8 miljoen op jaarbasis. Het terugbrengen van onze indirecte kosten is een belangrijke pijler onder ons hoofddoel om de kosten van de behandeling te verlagen. En het zorgt ervoor dat we zoveel mogelijk geld rechtstreeks aan de zorg ten goede kunnen laten komen.

24

Enkele voorbeelden van de in 2011 binnen PsyQ reeds gerealiseerde besparingen, vanaf 2012 structureel doorwerkend in de begroting: - Binnen regio Alkmaar is het pand Marelsdal (€ 90.000) verhuurd en zijn de interne dienstverleningsovereenkomsten verlaagd met € 135.000 - Het afstoten van het gebouw van Vollenhovenstraat heeft een besparing van € 900.000 opgeleverd. Daarnaast zijn kosten gereduceerd door verlaging van de facilitaire kosten en van het budget voor staf en advieskosten. Voorts besloot de Parnassia Bavo Groep in september 2011 tot extra investeringen om een aantal bedrijfsplanspeerpunten te versnellen, als voorbereiding op de gevolgen van de aangekondigde bezuinigingen. In dit kader kreeg PsyQ € 685.000 ter beschikking voor: 1. Een project Lean in de Zorg 2. Top Klinische zorg ontwikkelen binnen het specialisme Psychotrauma 3. Sensing&Support; patiënten ondersteuning met APP-BUDDY 4. Doorontwikkeling E-Health modules PsyQ 5. Een pilot digitale verslaglegging (met Parnassia) 6. Opzetten van een ADHD levenslooppolikliniek met Lucertis De bezuinigingen leiden in 2012 tot een krimp in het totale volume. In beperkte mate kon de volumedaling in de Zorgverzekeringswet (Zvw) als gevolg van de maatregelen worden gecompenseerd uit de ‘groeimiddelen’ die het kabinet daarnaast reserveerde; hieruit kon het door PsyQ ontwikkelde plan om nieuwe vestigingen te starten worden gefinancierd ten bedrage van € 3 mln. Per saldo is er voor 2012 sprake van een daling in het Zvw-volume van 6,25 %. (excl. prijscorrectie Ova 2012) Over het geheel genomen is er voor 2012 sprake van een volumedaling van 6,25 %. Door invoering van de eigen bijdrage in de Zvw (zie hieronder) verwachten wij dat in dat deel van het volume er in de loop van 2012 sprake zal zijn van een verdere krimp. Personele gevolgen van deze krimp De bezuinigingen realiseren we zoveel mogelijk door de reeds ingezette besparingen op de indirecte kosten (zie hieronder). Ook kunnen deze bezuinigingen niet anders dan tot forse krimp van het aantal personeelsleden leiden. Een eerste maatregel waartoe wij ons zomer 2011 genoodzaakt zagen was het niet verlengen van tijdelijk dienstverbanden. Hierdoor konden veelal jonge mensen hun loopbaan niet voortzetten bij onze groep. Ook worden door de bezuinigingen medewerkers met een vast dienstverband boventallig. We proberen het uiterste te doen om deze medewerkers zoveel mogelijk te herplaatsen binnen de Parnassia Bavo Groep. Voor een deel van hen is er structureel geen werk meer binnen de groep. Zie voor de wijze waarop wij met gevolgen voor medewerkers omgaan hoofdstuk 4.5 van het Maatschappelijk verslag van de PBG. Door de invoering van de eigen bijdrage (zie hieronder) zullen naar verwachting nog meer medewerkers hun baan gaan verliezen. In deze jaarrekening is geen rekening gehouden met eventuele hieruit voortvloeiende lasten. Wij betreuren dit ten zeerste, zeker omdat we het kabinet, samen met de branche, een duidelijk alternatief hebben aangeboden waardoor de veranderingen stapsgewijs hadden kunnen worden doorgevoerd, waardoor de personele gevolgen veel meer beheerst hadden kunnen worden opgevangen door pensionering van medewerkers en ander natuurlijk verloop. Ook moet bedacht worden dat door de vergrijzing er over enkele jaren juist weer een grote behoefte is aan jonge medewerkers. Gevolgen eigen bijdrage In de begroting 2012 maakte PsyQ aanvullende krimpscenario’s in verband met de mogelijke effecten van de door het kabinet ingevoerde eigen bijdrage in de Zvw. Zoals verwacht en gevreesd blijkt deze ertoe te leiden dat aanzienlijke aantallen (potentiële) patiënten afzien van - door de huisartsen en andere verwijzers geïndiceerde en dus noodzakelijke - zorg. Vanaf januari 2012 wordt deze ontwikkeling wekelijks gemonitord.

25

Op basis van de cijfers over de eerste 4 maanden van 2012 lijkt het percentage patiënten die afzien van behandeling voor PsyQ over het geheel genomen uit te komen op ongeveer ca 15 % (saldo van 10% minder aanmeldingen en 18% minder vervolg DBC’s), ondanks aanzienlijke inspanningen om (potentiële) patiënten te overtuigen van het belang van de voor hen geïndiceerde zorg, en om hen mogelijke oplossingen aan te reiken voor de financiële gevolgen die de eigen bijdragen voor hen hebben. Onze scenario’s om de consequenties van de verminderde aantallen patiënten op te vangen wijzen (april 2012) uit dat wij met een verdere krimp in onze Zvw-omzet van circa 15% (€ 14 miljoen) rekening moeten houden. Indien deze nu zichtbare trend zich blijft voortzetten betekent dit op termijn een banenverlies bovenop dat als gevolg van de eerder genoemde bezuinigingen van circa 175 fte (125 directe en 50 indirecte fte.

4.10.3 Financieel management PsyQ werkt binnen de Parnassia Bavo Groep met een integrale begroting waaraan alle baten en lasten zijn toegerekend. Daarbinnen wordt gestuurd op gerealiseerde uren, aantallen unieke nieuwe patiënten en kosten van behandeltrajecten – ofwel: de kosten per patiënt). De begroting van PsyQ wordt vertaald naar afdelingsbudgetten en door de afdelingen vertaald naar (productie-)taakstellingen per medewerker. Daarmee is, onder andere ten behoeve van de DBC’s, de basis gelegd voor het kunnen toerekenen van kosten en baten aan de zorgproducten, en wordt er gestuurd op de productiviteit.

26

4.10.4 Begroting en resultaten 2011 en prognose 2012 Hieronder beschrijven wij de wijze waarop wij hierboven omschreven beleid en doelstellingen hebben verwerkt in de begroting 2011, de in 2011 behaalde resultaten en de vooruitzichten/prognoses voor 2012 en verder. De verkorte begroting en resultatenrekening geven het volgende beeld. Begroting 2012

(bedragen x € 1.000) Bedrijfsopbrengsten - Wettelijk budget APZ - Kapitaallastenvergoeding APZ Subtotaal wettelijk budget aanvaardbare k osten - Justitie - Gemeentelijke subsidies w.o. WMO prestaties - Overige subsidies Subtotaal subsidies - Overige bedrijfsopbrengsten Subtotaal overige subsidies en bedrijfsopbrengsten** Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten - Personeelskosten - Afschrijvingen op materiële vaste activa*** - Overige bedrijfskosten** Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijdsuitoefening/voor bel. - Vennootschapsbelasting - Aandeel derden/deelnemingen Resultaat boekjaar Resultaatratio *

Jaarrekening 2011

90.970 2.153 93.123 217 34

Begroting 2011

Jaarrekening 2010

91.814 2.153 93.967 216 34

251

92.826 1.923 94.749 85 40 236 361

250

86.067 1.835 87.902 55 64 119

1.932

2.924

2.204

1.317

95.306

98.034

96.421

89.338

58.487 220 36.599 95.306

61.437 235 33.971 95.643

59.840 584 35.340 95.764

58.917 339 29.444 88.700

-

2.391

657

-

2.391

657

638 32 670

-

2.391 2,44%

657 0,68%

670 0,75%

0,00%

** Jaar 2011 gecorrigeerd voor Intercompany binnen PsyQ *** In deze post w as meegenomen, volgens begrotingsboekje, bedragen voor huur voor € 1,4 mln. Dit is gecorrigeerd naar de overige bedrijfskosten. *

De resultaatratio is berekend over het geconsolideerde resultaat als percentage totale externe baten.

De totale bedrijfsopbrengsten zijn als volgt opgebouwd per BV PsyQ Rijnmond B.V.

PsyQ Haaglanden B.V.

PsyQ Alkmaar B.V.

PsyQ overig incl. eliminatie

Totaal

in Euro's Omzet Resultaat Eigen Vermogen

23.086.993

47.860.550

12.841.252

1.228.610

1.591.928

184.405

8.097.701

2.374.827-

900.924-

14.245.438 613.7482.412.122-

98.034.233 2.391.195 2.409.828

27

2011 Baten In 2011 realiseerde PsyQ een omzet van € 98 miljoen. Dat is een stijging van ca 10% ten opzichte 2010. Deze wordt deels veroorzaakt door hogere indexaties voor loon- en prijsontwikkelingen in de tarieven van de ZVW dan voorzien en voor het andere deel door een fors toegenomen productiviteit in 2011 t.o.v. 2010 als gevolg van inzet van extra personeel. Daarnaast heeft hogere contractering dan voorzien in de begroting in de loop van het jaar, hieraan bijgedragen (1,25 extra). Voorts was er sprake van het openen van een nieuwe PsyQ vestiging in Rotterdam Zuid. Hiertegenover stond een daling van de klinische baten door het sluiten van 17 bedden in de kliniek Schellinkbos (april 2011). Doordat reeds in het eerste kwartaal de begrote omzet volledig was gecontracteerd met de financiers liep PsyQ over 2011, evenals in 2010, geen productierisico. Lasten Ten opzichte van de begroting 2011 waren de personele kosten hoger als gevolg van de CAO ontwikkelingen, uitbreiding van activiteiten en inzetten van extra personeel. Deze zijn voor een belangrijk deel betaald uit de reducties op de indirecte kosten (ENL). Er was sprake van een niet-begrote inzet van extern personeel (€ 0,6 mln) als gevolg van inhuur van patiënt gebonden personeel door krapte op de arbeidsmarkt voor sommige professionals. Wat betreft de materiële kosten heeft er geen overschrijding plaatsgevonden. Er is zelfs sprake van een onderuitputting van € 1,4 mln (voornamelijk gebouwgebonden kosten). Ook deze hebben we ingezet voor extra personeel. 2012 Baten In de begroting 2012 hebben wij, zoals hierboven aangegeven, wat betreft de Zvw als gevolg van de kabinetsmaatregelen een daling van het reële productievolume. Daartegenover staan toekenningen van compensaties voor loon- en prijsontwikkelingen in de tarieven van de Zvw. De totale waarde van de omzet voor de Zvw daalt per saldo. Voor 2012 is in totaal een omzet begroot van € 95,3 miljoen, een daling ten opzichte van de begroting 2011 met ca 3%. Lasten In de begroting 2012 is rekening gehouden met een verhoging van de salariskosten met 2,5% op jaarbasis. Inmiddels is een nieuwe CAO afgesloten, deze loopt tot ultimo 2012. De kostenverhoging die hierin is opgenomen, komen overeen met de gehanteerde ramingen. Met het oog op frictiekosten voortvloeiend uit noodzakelijke reorganisaties als gevolg van bezuinigingen en onze plannen in het kader van de modernisering van de zorg heeft PsyQ voor 2012 een resultaat van € 3,3 mln begroot. De prognose in mei 2012 wijst uit dat het er om gaat spannen of de begroting 2012 wordt gehaald.

4.10.5 Financiering Op grond van het Treasurystatuut van Parnassia Bavo Groep BV voert PsyQ geen eigenstandige activiteiten uit ten behoeve van de financiering; de treasuryfunctie is belegd bij de groep. PsyQ heeft geen vastgoed in eigendom. Het vastgoed ten behoeve van alle activiteiten wordt gehuurd van Vastgoed Beheer PBG BV.

28

PsyQ Beheer B.V. per 31-12-2011 Bestuurder Directeur zorg Directeur bedrijfsvoering

Medezeggenschap

Bedrijfsbureau

Secretariaat Bestuurssecretaris

Verkoop

Communicatie

Vastgoed Bureau Wetenschappelijk Onderzoek/Zorginnovatie

Specialismeleiders

Regiomanager PsyQ Alkmaar BV

Vestigingen Beverwijk Zaandam. Purmerend

duaal locatiemanagement

Managers zorg

Managers bedrijfsvoering

PsyQ Amsterdam BV/

Vestigingen Amsterdam i.. BV Haarlem Leiden BV

Managers zorg

Managers bedrijfsvoering

PsyQ Utrecht BV

Vestigingen Utrecht BV

Managers zorg

Regiomanager PsyQ Haaglanden BV

Regiomanager PsyQ West-Brabant/Zeeland BV/ PsyQ Rijnmond BV

Managers bedrijfsvoering

Vestigingen Rotterdam Spijkenisse

Managers zorg

Managers bedrijfsvoering

Vestigingen Breda Goes

Managers zorg

Managers bedrijfsvoering

Vestigingen Den Haag Zoetermeer

Managers zorg

Managers bedrijfsvoering