Isover isolatie-oplossingen voor metalen gevels De beste prestaties op het gebied van duurzaamheid, thermisch en akoestisch comfort en brandveiligheid
Isover Isolatie-oplossingen voor metalen gevels
Gegarandeerde isolatiewaarde door zaagsnede 왘 Pagina 8
Extra hoge besparingen met standaard binnendozen 왘 Pagina 7-10
Optimale akoestische prestaties 왘 Pagina 11-14
In de praktijk Referentieprojecten 왘 Pagina 22-23 Overzicht Isover metaalbouwproducten 왘 Pagina 24-26
Licht in gewicht en snel te verwerken 왘 Pagina 21
Hoogste standaard op het gebied van brandveiligheid (WBDBO tot wel 240 minuten) 왘 Pagina 15-20
Duurzame oplossingen voor een beter milieu 왘 Pagina 4-6
En verder Grote ontwerpvrijheid 왘 Pagina 21 Compacte verpakking: veel vierkante meters per pallet 왘 Pagina 21 Eenvoudige reparatie bij schade 왘 Pagina 21 Optimale luchtdichtheid mogelijk 왘 Pagina 21
1. Duurzaamheid: bescherm onze planeet Wereldwijd verbruiken we steeds meer energie. Het grootste gedeelte van deze energie wordt nog steeds opgewekt uit fossiele brandstoffen, zoals aardolie, gas en steenkool. Deze voorraden zijn echter niet onuitputtelijk. Daarnaast komen bij de verbranding van fossiele brandstoffen schadelijke broeikasgassen vrij in de atmosfeer, zoals CO2. Deze broeikasgassen dragen bij aan de
opwarming van de aarde. Met het oog op de reductie van broeikasgassen en om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen, moeten we dus ons energieverbruik gaan beperken. Maak gebouwen energiezuiniger In Europa zijn gebouwen alleen al verantwoordelijk voor 30% van de CO2-uitstoot, ongeveer 842 miljoen ton CO2 elk jaar. Verwarming en koeling zijn daarbij de belangrijkste oorzaken van de uitstoot van broeikasgassen door gebouwen. Volgens EURIMA (de Europese federatie van Minerale Wol producenten) kan Europa de uitstoot van haar broeikasgassen met 460 miljoen ton verminderen door het renoveren van bestaande gebouwen of het bouwen van energiezuinige gebouwen. De bouwsector kan dus een belangrijke rol spelen in vermindering van het energieverbruik en de CO2-uitstoot en kan ook direct aan de slag. De kennis en de technologie om het energieverbruik van gebouwen sterk te reduceren en tegelijkertijd het comfort in een gebouw te verbeteren is namelijk nu al aanwezig.
Energiegebruik per sector in Europa
Transport: 33% Gebouwen: 41%
Industrie: 26%
4
In Europa is de gebouwensector de grootste energieverbruiker.
Vermijd energieverspilling, begin met goed isoleren Isoleren is de meest kostenefficiënte manier om het energieverbruik van gebouwen en de daaraan gekoppelde uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Dit volgt ook uit de strategie van Trias Energetica (zie kader). Door gebruik te maken van goed doordachte energiebesparingsmaatregelen kan de energiebehoefte van gebouwen voor verwarming of koeling met 70 tot 90% verminderd worden. Inmiddels stelt de overheid steeds hogere, wettelijke eisen aan de energiezuinigheid van gebouwen. Sinds 1 april 2012 stelt het Bouwbesluit dat de buitenschil van een gebouw moet voldoen aan een Rc-waarde van 3,5 m2.K/W in plaats van
de daarvoor geldende eis van 2,5 m2.K/W. De hierdoor gerealiseerde, hogere energiebesparing zorgt voor een besparing in energiekosten én een besparing in CO2-uitstoot. Voorbeeld Een aanscherping van de Rc-waarde met 0,5 m2.K/W extra levert al snel een besparing op van 2 euro per vierkante meter geveloppervlak per jaar. Bij een geveloppervlak van 1.000 m2 betekent dit een besparing van maar liefst 2.000 euro per jaar. Ook het milieu profiteert. Een dergelijke besparing levert een CO2-reductie op van ruim 5 ton per jaar.*
* Aannames: 1.000 stookuren per jaar, een gemiddeld temperatuurverschil van 15 graden Kelvin, gerekend met een gasprijs van € 0,65/m3.
De meest winstgevende energie is bespaarde energie! Het Trias Energetica concept De tijd van goedkope aardolie en gas ligt achter ons. Bovendien zijn deze bronnen niet onuitputtelijk. Wij moeten ons energieverbruik reduceren en andere bronnen voor energieproductie opzoeken. Energie-efficiënt bouwen kan het beste worden uitgevoerd volgens de drie stappen van het Trias Energetica concept. De stappen dienen opeenvolgend genomen te worden: eerst zoveel mogelijk maatregelen uit stap 1, vervolgens uit stap 2 en tenslotte uit stap 3 voor de eventuele resterende energiebehoefte.
Stap 1 Beperk het energieverbruik door verspilling tegen te gaan en door energiebesparende maatregelen.
Stap 2 Gebruik duurzame energiebronnen, zoals wind-, water- en zonne-energie.
Stap 3 Gebruik fossiele energiebronnen zo efficiënt mogelijk (hoog rendement).
5
Beoordelen duurzaamheid van isolatiematerialen Hoe kunnen we de duurzaamheid van isolatiematerialen met elkaar vergelijken? Dit kan alleen op basis van een Life Cycle Analysis of levenscyclusanalyse (LCA). Een LCA laat alle positieve en negatieve invloeden zien van een product op de omgeving tijdens zijn gehele levenscyclus. Denk hier bijvoorbeeld aan de hoeveelheid energie die het kost om het materiaal te maken en te distribueren, de schadelijke stoffen die daarbij in het milieu terechtkomen, de gebruiksduur van het product, de mogelijkheden voor recycling, etc. Isover ondersteunt de ontwikkeling van LCA’s voor isolatieproducten volgens de ISO-standaard. Wij geloven dat dit de enige wetenschappelijk verstandige manier is om te rekenen en de invloed van verschillende producten te kunnen vergelijken. Isover isolatieproducten hebben een zeer positieve eco-balans (o.a. door het gebruik
!
van ca 75% gerecyclede glasscherven als grondstof voor haar materiaal). Toegepast in gebouwen zorgen ze voor duurzaamheidsvoordelen die de negatieve invloeden (door productie, transport en verwijdering) ver overstijgen. Verplichte milieuprestatieberekening sinds 2013 De milieuvriendelijkheid van bouwmaterialen is vanaf 1 januari 2013 extra belangrijk geworden. Vanaf die datum eist het Bouwbesluit dat elk nieuwbouwproject vergezeld gaat van een milieuprestatieberekening. Deze berekeningen moeten worden gemaakt aan de hand van de gegevens uit de Nationale Milieudatabase van Stichting Bouwkwaliteit. Zonder milieuprestatieberekening wordt geen bouwvergunning meer verstrekt.
Glaswol geclassificeerd als meest milieuvriendelijke isolatiemateriaal
Het NIBE (Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) onderzoekt al sinds 1992 de milieu-impact van bouwmaterialen. Dit doet zij door alle milieuaspecten van een materiaal uiteindelijk in geld uit te drukken. Zo kunnen de kosten worden berekend die nodig zijn de om veroorzaakte milieuschade weer te herstellen. Op basis van deze LCA’s (life cycle analysis) heeft NIBE recent vrijwel alle spouwisolatiematerialen in de Nederlandse markt geclassificeerd in volgorde van milieukosten. Glaswol bewijst zich in deze berekeningen als het meest milieuvriendelijke materiaal (klasse 1a). De milieukosten van andere isolatiematerialen blijken bijna 30% tot zelfs meer dan 500% hoger uit te vallen. Voor u is het prettig om te weten dat u met glaswol verzekerd bent van de best mogelijke milieuprestaties.
Onderzoeksresultaten van 15 juni 2012. Betreft spouwmuurisolatie in gevels.
glaswolplaten schuimisolatie van biopolymeren (bio-eps) steenwol platen purschuim platen (pentaan) eps platen
0,59 0,76 0,95 1,34 1,39
celluloseplaten incl. dampremmende pe-folie
1,43
resolschuim platen
1,43
houtvezel flexibele isolatie
1,81
vlasplaten incl. dampremmende pe-folie
1,82
cellulair glas kurk, geëxpandeerd xps platen
2,17 2,63 2,99 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 3,2 3,4 Milieukosten (in €)
6
2. Thermisch comfort: hoge eisen aan thermische isolatie Aan de energiezuinigheid van gebouwen worden steeds hogere eisen gesteld. Sinds 1 april 2012 stelt het Bouwbesluit dat de buitenschil van een gebouw moet voldoen aan een Rc-waarde van 3,5 m2.K/W in plaats van de daarvoor geldende eis van 2,5 m2.K/W. Een flinke aanscherping die een grote besparing op energie, geld en de uitstoot van CO2 realiseert. Betekent deze aanscherping ook dat er flinke aanpassingen in de bouwwijze nodig zijn? Wat Isover betreft niet. De hoge isolatiewaarden en de vele verwerkingsvoordelen van Isover’s assortiment voor de metaalbouw verzekeren u van het beste resultaat, ook in de praktijk. Hoge isolatiewaarden: de basis van een energiezuinig gebouw De mate waarin een materiaal warmte geleidt, wordt uitgedrukt in de λ-waarde (λ = lambda). Een lage waarde duidt op een lage warmtegeleiding en daarmee op een goed isolerende werking. Hoe lager deze waarde, hoe beter de isolatie. Isover biedt oplossingen voor de metaalbouw met λ-waarden van 0,036 tot wel 0,032 W/m.K. Een lagere λ-waarde heeft als voordeel dat er meer energie bespaard wordt bij gelijke dikte en het meer thermisch comfort oplevert. Een lagere λ-waarde kan ook ruimtebesparing opleveren. Met een dunner product bereikt u
Zelf Rc-berekeningen maken Met het Isover rekenprogramma Termical kunt u zelf snel en eenvoudig thermische isolatieberekeningen voor bouwkundige constructies maken. Het programma berekent de Rc-waarden volgens de in Nederland geldende isolatienorm NEN 1068:2001 en praktijkrichtlijn NPR 2068:2002. U vindt in Termical diverse berekeningsmogelijkheden voor de meest voorkomende constructies in de metalen gevel. www.isover.nl/rekenprogrammas/termical
dezelfde isolatiewaarde, waardoor slankere gevels mogelijk zijn. De Rc-waarde geeft de warmteweerstand aan van het gehele constructiedeel en wordt berekend volgens NEN 1068:2001 of NPR 2068:2002. Hier geldt: hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter de totale constructie isoleert. Isover berekent de Rcwaarde volgens deze normen met behulp van het 3D-simulatieprogramma TRISCO. In deze Rc-berekening wordt de hele gevel, inclusief alle aansluitingen, meegenomen. Dus ook factoren die een koudebrugwerking hebben, zoals de bevestigers en de geometrie van de binnendoosconstructie. Met de door Isover aangegeven Rc-waarden weet u dus direct of u voldoet aan de gestelde eisen.
! Warmteweerstand Rd = / warmteweerstand Rc De Rd-waarde is de warmteweerstand van een materiaal en geeft het isolerend vermogen aan van het materiaal (bijvoorbeeld isolatie) zelf. De Rc-waarde is de warmteweerstand van de totale constructie en geeft het isoleren vermogen aan van de gehele opbouw van de constructie. Let op: bij metalen gevels, zowel bij binnendoosconstructies als bij sandwichpanelen, is de Rc-waarde door de invloed van constructieve elementen, zoals schroeven, flenzen en naden, altijd lager dan de Rd-waarde van de isolatie! Het Bouwbesluit vereist een bepaalde minimale Rc-waarde conform de norm 1068. Informeer dus altijd goed naar de Rc-waarde.
Gegarandeerde isolatiewaarde in de praktijk
Risico op verminderde isolatiewaarde door verkeerde verdeling isolatie voor en achter de flens.
Isover isolatiemateriaal is flexibel en de isolatieplaten- of rollen sluiten daarom naadloos op elkaar aan. Dit voorkomt onnodig warmteverlies. Voor een eenvoudige, nauwkeurige verwerking ter plaatse van de flens is de isolatie bovendien aan één zijde voorzien van een zaagsnede, passend bij de bijbehorende binnendoos. Deze door Isover gepatenteerde zaagsnede zorgt voor een
goede verdeling van het isolatiemateriaal voor en achter de flens, zodat de isolatie plaatselijk niet te veel kan worden ingedrukt. Deze juiste verdeling voorkomt koudebruggen, die warmteverlies en condensatievorming als gevolg kunnen hebben. Daardoor bent u in de praktijk ook echt verzekerd van de beste isolatiewaarde!
Goede verdeling van isolatie voor en achter de flens: geen risico op verminderde isolatiewaarde.
Ongewoon hoge besparingen met gewone binnendozen Isover heeft een isolatieplaat ontwikkeld met een opmerkelijk hoge isolatiewaarde (λ 0,032 W/m.K): Isover Cladipan 32. Een dikte van 150 mm is al voldoende om een Rc van 3,5 m2.K/W te behalen. Zo kunt u dus al met een beperkte dikte voldoen aan het Bouwbesluit 2012. En u heeft daarbij geen speciale (en duurdere) binnendozen nodig, standaard binnendozen (90/500) volstaan. Daarnaast zorgt de extra stevigheid van Cladipan 32 voor een betere weerbestendigheid tijdens de verwerking.
8
Optimale oplossingen met metalen binnendozen Isover biedt oplossingen voor een optimaal thermisch comfort in de metaalbouw die voldoen aan de verhoogde Rc-eis in het Bouwbesluit 2012 van 3,5 m2.K/W. Met λ-waarden van 0,032 tot 0,036 W/m.K zijn er meerdere mogelijkheden om aan deze eis te voldoen met standaard opbouwconstructies. Met Cladipan 32 is het al mogelijk om met een dikte van 150 mm aan deze eis te voldoen met standaard 90/500 of 90/600 opbouwsystemen. Cladisol en ULTIMATE Cladisol voldoen met een
Benodigde isolatiedikte voor een Rc van
3,5
dikte van 170 of 190 mm aan de vereiste isolatiewaarde in opbouwsystemen met binnendoosafmetingen 110/600 of 130/600, afhankelijk van het type bevestigers, het aantal bevestigers en de oriëntatie van de buitenbeplating. In onderstaande tabel kunt u eenvoudig zien met welk isolatieproduct u een Rc-waarde van 3,5 m2.K/W kunt realiseren. Deze waarden zijn berekend op basis van NEN 1068:2001 en NPR 2068:2002.
m2.K/W
Cladisol of ULTIMATE Cladisol
Cladipan 32
Standaard binnendoos 90/500
–
150 mm*
Binnendoos 90/600
–
150 mm
Binnendoos 110/600
170 mm*
–
Binnendoos 130/600
190 mm
–
Type binnendoos
* In geval van verticale buitenbeplating kan deze Rcwaarde alleen worden bereikt in combinatie met RVS bevestigers. Bij horizontale buitenbeplating kunnen zowel RVS als gegalvaniseerde bevestigers worden toegepast.
9
Thermische isolatie van binnendoosconstructies In onderstaande tabellen kunt u zien welke isolatiedikte nodig is om een bepaalde Rc-waarde te realiseren. Hierbij is bij horizontale beplating rekening gehouden met gemiddeld 2 primaire bevestigers per m2 over het totale geveloppervlak en bij verticale gevelbeplating met gemiddeld 2,5 primaire bevestigers per m2. De berekeningen zijn uitgevoerd op basis van NEN 1068:2001 en NPR 2068:2002.
Horizontale beplating
Cladipan 32 Binnendoosafmeting
Isolatiedikte in mm
Gegalvaniseerde bevestigers
RVS bevestigers
Gegalvaniseerde bevestigers
RVS bevestigers
130
2,89
3,01
2,62
2,71
150
3,50
3,65
3,15
3,28
130
3,01
3,13
2,71
2,82
150
3,60
3,77
3,25
3,38
110/600
170
–
–
3,51
3,66
130/600
190
–
–
3,74
3,90
90/500
90/600
Verticale beplating
Cladipan 32 Binnendoosafmeting
Gegalvaniseerde bevestigers
RVS bevestigers
Gegalvaniseerde bevestigers
RVS bevestigers
130
2,80
2,97
2,54
2,68
150
3,39
3,60
3,07
3,24
130
2,90
3,08
2,63
2,78
150
3,50
3,72
3,16
3,34
110/600
170
–
–
3,41
3,61
130/600
190
–
–
3,64
3,86
90/600
Geen standaard constructie? Isover helpt u graag verder!
Heeft u geen standaard constructie en wilt u weten of u aan de eisen voor thermische isolatie voldoet? Onze adviseurs zijn ervaren in thermische calculaties en 3D-simulaties en helpen u graag met het vinden van de juiste oplossing. Neem hiervoor contact op met het verkoopkantoor.
10
Cladisol of ULTIMATE Cladisol
Isolatiedikte in mm
90/500
!
Cladisol of ULTIMATE Cladisol
3. Akoestisch comfort: bescherming tegen geluidshinder Aan akoestisch comfort in de werk- en woonomgeving hechten we steeds meer waarde. Geluidshinder kan namelijk negatieve effecten hebben op leer- en werkprestaties en zelfs schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid. Langdurige blootstelling aan geluid kan bijvoorbeeld leiden tot serieuze stressverschijnselen.
geluid van de bron naar de gehinderde) en in sommige situaties op de ontvanger (denk aan gehoorbescherming). Bij gebouwen gaat het vooral om de beperking van geluidsoverdracht door een goede geluidsisolatie. Daarnaast is het belangrijk om het ‘nagalmen’ in een ruimte te verminderen door een goede geluidsabsorptie.
Om ervoor te zorgen dat we een goede basisbescherming hebben tegen potentiële geluidshinder in onze woon- en werkomgeving, zijn wetten en regels opgesteld. Deze hebben betrekking op de geluidsproductie (het aanpakken van de geluidsbron), de geluidsoverdracht (hoe komt het
Isover minerale wol is door haar structuur bij uitstek geschikt voor zowel geluidsisolatie als geluidsabsorptie. Isover’s isolatie-oplossingen voor de metaalbouw maken het dan ook mogelijk om optimaal te voldoen aan de akoestische eisen en wensen van de opdrachtgever.
Wat is geluid? Een geluidssterkte is het verschil tussen de luchtdruk en de geluidsdruk. Deze maat, uitgedrukt in decibel (dB), heet het geluidsdrukniveau. Een niveau van 0 dB is gelijk aan de gehoorgrens, 140 dB is de pijngrens. Het geluidsdrukniveau wordt uitgedrukt in een logaritmische schaal: twee bronnen van ieder 60 dB geven een
Geluid is energie die in de vorm van trillingen door een bron wordt voortgebracht. Geluidsgolven verplaatsen zich door een medium (zoals lucht) en worden door een waarnemer opgevangen. Geluid is samengesteld uit verschillende frequenties of toonhoogtes. Een frequentie wordt uitgedrukt in Hertz (trillingen per seconde).
totaal niveau van 63 dB. Over het algemeen zal een verhoging van 10 dB worden ervaren als een verdubbeling van het geluidniveau. Omdat ons gehoor niet voor elke frequentie even gevoelig is, wordt geluidsdrukniveau vaak uitgedrukt in een gecorrigeerd niveau: dB(A). Pijngrens
dB(A)
0
10
Bos Geen of geringe verstoringen
20
30
Huiskamer Regelmatige verstoringen
40
50
60
Kantoor Sterke psychische belasting en gedeeltelijke vermindering van het concentratievermogen
70
80
90
Normaal wegverkeer Mogelijke gehoorbeschadiging bij langdurige blootstelling
100
110
Drillboor Gehoorbeschadiging bij langdurige blootstelling
120
130
140
Straalvliegtuig op 100 meter afstand Gehoorbeschadiging bij kortdurende blootstelling
11
Glaswol: kampioen in geluidsisolatie Een gevel met een goede geluidsisolatie voorkomt dat storende omgevingsgeluiden, zoals (lucht)verkeer of omliggende industrie, het gebouw binnendringen. Het akoestisch comfort in het gebouw wordt hierdoor sterk verhoogd en wonen, werken of leren wordt op deze manier veel aangenamer en/of effectiever. Ook andersom is geluidsisolatie van belang. Bij een hoge geluidsproductie binnen een gebouw, bijvoorbeeld door het gebruik van zware machines, moet een gevel de geluidsoverlast van binnen naar buiten zo veel mogelijk beperken. Staat een dergelijk gebouw in de buurt van een woonomgeving, dan worden vaak hoge eisen gesteld
aan de geluidsisolatie om de omwonenden te beschermen tegen geluidshinder. De akoestische eigenschappen van glaswol (en ULTIMATE minerale wol) dragen in een constructie optimaal bij aan een uitstekende geluidsisolatie. Dit is mogelijk door het massa-veer-massa principe, waarbij de glaswol fungeert als ‘verende’ tussenlaag tussen twee massa’s (zie kader). Massa-veer-massa systemen presteren vaak beter in geluidsisolatie dan traditionele massieve constructies. Bovendien zijn deze constructies lichter in gewicht, kosten- en ruimtebesparend en efficiënter.
Massa-veer-massa: akoestische topprestaties zonder zware constructies In een massieve (beton)constructie is de geluidsisolatie afhankelijk van de massa van de constructie. Een hogere geluidsisolatie vereist in dat geval een dikkere, zwaardere wand. In de praktijk is dit niet gewenst: een zwaardere en dikkere wand heeft een negatieve invloed op bouwtijden, logistiek, constructie- en funderingseisen, en zorgt daarmee voor zeer hoge kosten. Een lichtere en dunnere constructie mét goede geluidsisolatie is mogelijk door toepassing van een massa-veer-massa systeem. Bij dit principe zijn twee massa’s van elkaar gescheiden door een “verende” isolatielaag. Dus: geluid brengt de eerste massalaag aan het trillen. De als schokdemper werkende glaswolisolatie vangt deze trillingen vervolgens op en geeft deze sterk verzwakt door aan de tweede massalaag.
12
De massa van de veer, de isolatie, heeft géén invloed op de globale geluidsisolatie van massa-veer-massa constructies. De stijfheid wel: om een goede geluidsisolatie
te bereiken, mag de veer niet al te stijf zijn. De flexibele eigenschappen van glaswol zijn daarom bij uitstek geschikt als verende isolatielaag.
Een massa-veer-massa constructie met Isover glaswol biedt dezelfde geluidsisolatie als een massieve constructie, maar met 45% minder dikte en een 85% lager gewicht.
Optimale geluidsisolatie met binnendozen Een gevel die is opgebouwd uit een metalen binnendoos, een glaswol of ULTIMATE isolatielaag en een metalen gevelbeplating is een typisch voorbeeld van een massa-veer-massa systeem. Toepassing van dit licht-in-gewicht systeem garandeert dus een uitstekende geluidsisolatie en beperkt daarmee zo veel mogelijk ongewenste geluidshinder. De geluidsisolerende eigenschappen van de metaalbouwoplossingen
van Isover zijn gemeten en bepaald bij 130 mm dikte. Onderstaande tabel toont de geluidsisolatie aan van een gesloten gevel met isolatiemateriaal. De meetresultaten zijn verkregen met metingen van Cladisol in 130 mm. Op basis van gelijkwaardigheid zijn deze resultaten ook geldig voor Cladipan 32 en ULTIMATE Cladisol. Voor dikkere diktes gelden hogere geluidsisolatiewaarden.
Geluidsisolatie Cladisol 130 mm in stalen binnendoos Frequentie (Hz)
125
250
500
1000
2000
4000
R (dB)
22,1
37,6
50,9
57,2
54,7
60,8
De gewogen geluidsisolatieindex Rw voor deze gevel bedraagt 47 dB.
!
Geluidsisolatie: hoe zwaarder hoe beter?
Is zwaardere isolatie beter voor de geluidsisolatie van een metalen gevel dan lichtere isolatie? Nee! Akoestisch onderzoek heeft aangetoond dat het soortelijk gewicht van isolatiemateriaal geen invloed heeft op de globale geluidsisolatie. Metaalbouwgevels functioneren immers volgens het zogenaamde massa-
veer-massa principe (zie pag. 12), waarbij glaswol net zo veel bijdraagt aan de geluidsisolatie van een gevel als zwaardere steenwol. Isoleren? Hoe dikker hoe beter Dikkere diktes glaswol bieden extra geluidsisolatie. Als vuistregel bij massa-
veer-massa constructies geldt: bij elke extra centimeter isolatiedikte geldt al een verbetering van 1 dB extra geluidsisolatie.
13
Glaswol: minder nagalm door goede geluidsabsorptie Het akoestisch comfort van gebruikers van een gebouw hangt niet alleen af van een goede geluidsisolatie tegen lawaai van buiten, maar ook van een goede geluidsabsorptie van geluiden veroorzaakt binnen het gebouw. Binnen een gebouw kan bijvoorbeeld het geluid van machines of een groep mensen een bron van geluidshinder zijn. Deze hinder wordt nog versterkt wanneer het geluid wordt weerkaatst en nagalm-effecten geeft. Voor een akoestisch comfortabele ruimte is het dus van belang om nagalm van geluiden zo veel mogelijk te beperken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan sporthallen, kantoortuinen, klaslokalen of machinehallen. Het absorberen van geluid in een ruimte kan worden gerealiseerd door toepassing van geluidsabsorberende producten, zoals glaswol.
In gebouwen met metalen gevels kan optimaal akoestisch comfort worden geboden door toepassing van Isover glaswol in combinatie met geperforeerde stalen binnendozen. De geluidsabsorberende eigenschappen van de metaalbouwoplossingen van Isover (Cladipan 32, Cladisol en ULTIMATE Cladisol) zijn gemeten en bepaald bij 130 mm dikte. Onderstaande tabel laat de geluidsabsorptiecoëfficiënt zien van een constructie met een geperforeerde binnendoos P3 (23,4%) en een met akoestische PE-folie beklede Isover metaalbouwoplossing. De meetresultaten zijn verkregen met metingen van Cladisol in 130 mm. Op basis van gelijkwaardigheid zijn deze resultaten ook geldig voor de Cladipan 32. Voor dikkere diktes gelden hogere geluidabsorptiewaarden. Het geluidsrapport (Cauberg-Huygen 2004.0817-3nl) is ter inzage.
Geluidsabsorptie Cladisol 130 mm in geperforeerde binnendoos Frequentie (Hz)
125
250
500
1000
2000
4000
αs
0,55
0,85
0,85
0,90
0,85
0,75
De gewogen geluidsabsorptiecoefficient αw bedraagt 0,85, de NRC (Noise Reduction Coefficient) bedraagt ook 0,85.
14
4. Brandveiligheid: beperk de gevaren van brand Brandveiligheid is een breed begrip en kan op vele manieren worden opgevat. Kan het ontstaan van brand worden voorkomen? Kan de uitbreiding van brand worden beperkt? Is er een gevaar voor brandoverslag naar naastgelegen gebouwen? Is de brand goed bereikbaar voor de brandweer? In het Bouwbesluit 2012 zijn brandveiligheidsvoorschriften opgenomen waaraan een gebouw minimaal moet voldoen. Vanzelfsprekend speelt isolatiemateriaal hierbij een grote rol. Isover’s minerale wol oplossingen voor metaalbouwconstructies (in glaswol en ULTIMATE) zijn een zeer brandveilige keuze. Deze materialen zijn onbrandbaar en leveren daarom geen enkele bijdrage aan brand. Dit in tegenstelling tot andere isolatiematerialen met een lagere ontbrandingstemperatuur. Bovendien bieden Isover metaalbouwoplossingen uitstekende brandwerende eigenschappen en WBDBO-waarden (zie ook pagina 17).
Brandveiligheid in het Bouwbesluit 2012 Sinds 1 januari 2012 is het Bouwbesluit 2012 in werking getreden. De brandveiligheidsvoorschriften in het bouwbesluit hebben als voornaamste doel dat aanwezigen kunnen vluchten en dat een brand niet overslaat naar een ander perceel. Dit bouwbesluit kent een aantal wijzigingen ten opzichte van eerdere regelgeving. Zo is de maximale grootte van een brandcompartiment verruimd van 1.000 naar 2.500 m2 voor een gebouw met een industriefunctie. Daarnaast zijn de eisen voor brandvoortplanting en rookproductie van materialen bepaald volgens NEN-EN 13501-1, aansluitend op de CE-markering.
15
Classificering van brandgedrag Alle Isover producten voor de metaalbouw zijn voorzien van een CE-markering. Hiermee toont Isover aan dat haar producten voldoen aan de Europese eisen op het gebied van bouwmaterialen. Eén van de belangrijkste eisen in het kader van de CE-markering betreft het brandgedrag van de bouwmaterialen.
De Euro-brandklasse van isolatiemateriaal geeft de mate van brandbaarheid aan volgens de NENEN 13501-1. Een onbrandbaar product wordt aangeduid met A1 of A2. In de laagste klassen E en F vallen de zeer brandbare producten, of producten die niet zijn getest.
Euro-brandklassen NEN-EN 13501-1
A1 A2 B C D E F
Onbrandbaar – geen test rookontwikkeling en druppelvorming nodig Onbrandbaar Beperkt bijdrage / moeilijk brandbaar Grote bijdrage / brandbaar Hoge bijdrage / goed brandbaar Zeer hoge bijdrage / zeer brandbaar Niet getest of voldoet niet aan E
In de CE-markering wordt ook de mate van rookontwikkeling (s) en druppelvorming (d) aangeduid. Classificering rookontwikkeling (s)
s1 s2 s3
Geringe rookproductie Gemiddelde rookproductie Grote rookproductie
Classificering druppelvorming (d)
d0 d1 d2
Geen productie van brandende delen Delen branden < 10 s Delen branden > 10 s
Optimale brandveiligheid met Isover metaalbouwoplossingen Isover Cladisol, ULTIMATE Cladisol en Cladipan 32 beschikken over de hoogste brandklasse A1 of A2-s1,d0. Dit betekent dat de materialen onbrandbaar zijn, geen of geringe rookproductie en/of druppelvorming geven. Met de metaalbouwoplossingen van Isover draagt u dus optimaal bij aan brandveilig bouwen.
16
Isover metaalbouwoplossing
Euro-brandklasse
Cladisol
A1
ULTIMATE Cladisol
A1
Cladipan 32
A2-s1,d0
Weerstand tegen Branddoorslag en Brandoverslag (WBDBO) In de Nederlandse regelgeving worden over het algemeen niet direct eisen gesteld aan de brandwerendheid, maar aan de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) tussen twee ruimten. De WBDBO geeft de kortste tijd aan die een brand nodig heeft om uit te breiden van de ene naar de andere ruimte, via de lucht of via constructie-onderdelen. Hoge WBDBO-eisen zorgen ervoor dat mensen langer
de tijd hebben om te vluchten en zorgen dus voor meer veiligheid. WBDBO is een samenvoeging van twee termen: WBD (weerstand tegen branddoorslag, branduitbreiding door een constructie-onderdeel) en WBO (weerstand tegen brandoverslag, branduitbreiding via de buitenlucht). De WBDBO-prestaties worden berekend volgens de norm: NEN 6068:2004.
Branddoorslag: branduitbreiding door de constructie
Brandoverslag: branduitbreiding via de buitenlucht
WBDBO bepalen door spiegelsymmetrie
s
A Er fg re n
Het bouwbesluit hanteert de term ‘spiegelsymmetrie’. Dit betekent dat men bij de realisatie van een nieuw gebouw (A) rekening moet houden met een identiek gebouw op een naastgelegen perceel. Voor dit spiegelsymmetrische gebouw (B) geldt een denkbeeldige, identieke gevel die op gelijke afstand van de perceelgrens ligt als het te realiseren gebouw. Ook wanneer op dit perceel al een gebouw (C) aanwezig is, kan worden uitgegaan van spiegelsymmetrie (zie figuur). In het geval waarbij het naastgelegen perceel niet bestemd is voor bouw, een speeltuin, kampeerterrein of opslag van brandgevaarlijke of brandbare stoffen hoeft niet te worden gewerkt met spiegelsymmetrie, maar mag worden uitgegaan van openbaar groen.
B A = nieuw gebouw B = spiegelsymmetrie van A C = bestaand
C
17
WBDBO: vluchtweg in minuten De WBDBO wordt uitgedrukt in minuten. Als basiseis in het bouwbesluit geldt een WBDBO-eis van minimaal 60 minuten van het ene brandcompartiment naar het andere. Bij een metalen gevelsysteem betekent dit dat de branduitbreiding van het ene naar het andere gebouw door de gevel en/of door de buitenlucht niet mag plaatsvinden binnen de geëiste WBDBO tijd. Op welke wijze de WBDBO wordt bepaald, is afhankelijk van de onderlinge gevelafstand van de gebouwen: Bij een gevelafstand van < 1 m ten opzichte van een spiegelsymmetrisch gebouw zal de brand zich uitbreiden via een sterk op branddoorslag lijkend mechanisme. In dat geval wordt de WBDBO bepaald door twee getallen bij elkaar op te tellen. Namelijk de brandwerendheid van binnen naar buiten van de gevel van het brandende gebouw plus de brandwerendheid van buiten naar binnen van de gevel van het naastgelegen, spiegelsymmetrische gebouw.
Bij een gevelafstand van > 5 m ten opzichte van een spiegelsymmetrisch gebouw zal branduitbreiding plaatsvinden door brandoverslag met straling. Aan de WBDBO-voorwaarde wordt voldaan als openingen op de stralingontvangende gevel nergens een kleinere stralingsflux ontvangen dan 15 kW/m2, berekend volgens NEN 6068:2004. Bij een gevelafstand van > 1 m en < 5 m kan een brand zich uitbreiden via één van de hierboven genoemde mechanismen of via een combinatie hiervan. De WBDBO wordt bepaald door het mechanisme dat de meest ongunstige waarde geeft. In de praktijk kunnen voor één gebouw verschillende WBDBO-eisen gelden. Dit komt doordat de gevels verschillende afstanden kunnen hebben ten opzichte van het spiegelsymmetrische gebouw. Isover biedt verschillende metaalbouwoplossingen aan, waardoor er voor elke gevel altijd het juiste product kan worden toegepast. Op deze manier is een optimale combinatie mogelijk tussen kostenefficiënt en extra brandveilig isoleren.
Voorbeeldsituatie waarbij voor één gevel een WBDBO-eis van 240 minuten geldt.
18
Brandveilige oplossingen voldoen aan strengste WBDBO-eisen kan altijd aan de strengste WBDBO-eisen worden voldaan. ULTIMATE Cladisol is zelfs geschikt voor WBDBO-eisen van meer dan 240 minuten. Neem voor specifieke situaties contact op met Isover.
Isover heeft verschillende oplossingen in haar assortiment voor het brandveilig isoleren van metalen gevels: Cladipan 32, Cladisol en ULTIMATE Cladisol. Met een combinatie hiervan
Toepassingsmogelijkheden van de Isover producten volgens NEN 6068:2004 Isolatiedikte ≥ 130 mm
150 mm
WBDBO-eis
Afstand tussen de gebouwen
Cladisol of Cladipan 32
ULTIMATE Cladisol
Cladipan 32
30 minuten
< 1 meter
+
+
+
1-5 meter
+
+
+
> 5 meter
+
+
+
< 1 meter
+
+
+
1-5 meter
+
+
+
> 5 meter
+
+
+
< 1 meter
+
+
+
1-5 meter
+
+
+
> 5 meter
+
+
+
< 1 meter
–
+
+
1-5 meter
–
+
+
> 5 meter
+
+
+
< 1 meter
–
+
–
1-5 meter
–
+
–
> 5 meter
+*
+
+*
< 1 meter
–
+
–
1-5 meter
–
+
–
> 5 meter
+*
+
+*
60 minuten
90 minuten
120 minuten
180 minuten
240 minuten
Voorwaarden • Maximale hoogte van een brandcompartiment waarvoor NEN6068:2004 kan worden toegepast is 8 meter, tenzij minimaal 75% van het gebruiksoppervlakte is bestemd voor een industriefunctie. In dat geval is de maximale hoogte 15 m. • Maximale grootte van een brandcompartiment met industriefunctie is 2.500 m2. • De maximale kolomafstand is 7,5 meter. Afwijkende constructie? Neem contact op met Isover voor de mogelijkheden.
* Dit geldt bij een maximale gevellengte van 60 meter of een minimale gevelafstand van 10,6 m.
19
ULTIMATE: de hoogste standaard op het gebied van brandveilige isolatie Isover ULTIMATE is een nieuwe generatie minerale wol ontwikkeld om te voldoen aan de hoogste eisen op het gebied van veiligheid en comfort. Isover ULTIMATE minerale wol heeft dezelfde positieve eigenschappen als de huidige generatie Isover glaswol voor wat betreft de isolatiewaarde, het gebruiksgemak, de milieuaspecten en de efficiency. Bovendien is Isover ULTIMATE een materiaal dat bestand is tegen extra hoge temperaturen, waardoor het over uitstekende brandwerende eigenschappen beschikt.
ULTIMATE Cladisol is bestemd voor het isoleren van metalen gevels met behulp van binnendozen. Metaalbouwoplossingen met ULTIMATE Cladisol voldoen aan WBDBO-eisen van maar liefst 240 minuten!
Beste prestaties in brandwerendheid ULTIMATE Cladisol bezit momenteel de hoogste brandwerendheid in de markt. Het voldoet aan de eis van maar liefst 195 minuten van binnen naar buiten (EW) en 360 minuten van buiten naar binnen (EI). Brandwerendheid van ULTIMATE Cladisol > 130 mm (NEN-EN 1364-1) Binnen > Buiten
20
Buiten > Binnen
Vlamdichtheid E
Warmtestraling W
Vlamdichtheid E
Thermische isolatie I
195 minuten
203 minuten
371 minuten
371 minuten
5. Ontdek de extra voordelen van Isover’s metaalbouwoplossingen Esthetische mogelijkheden Kiest u voor toepassing van een geïsoleerd binnendoossysteem met gevelbeplating, dan kiest u voor een grote ontwerpvrijheid in vorm, kleur en uitstraling. Van vlakke afwerking tot profielplaten in verschillende vormen: u maakt zelf de keuze wat het beste past bij uw gebouw.
Compacte verpakking Isover glaswol en ULTIMATE minerale wol zijn flexibele materialen en kunnen daardoor sterk worden gecomprimeerd. Dit maakt een compacte verpakking mogelijk met veel vierkante meters per pallet. Metaalbouwproducten van Isover nemen daardoor minder ruimte in tijdens transport en opslag, tot wel 50%.
Licht in gewicht Eenvoudige reparatie van schade Isover Cladipan 32, Cladisol en ULTIMATE Cladisol zijn licht in gewicht. Daardoor zijn de pakken eenvoudig te verplaatsen op de bouwplaats, te laden op de steiger en aan te brengen in de binnendoos. Hierdoor kan er sneller gewerkt worden en is het tillen minder belastend.
Snelle verwerking De isolatieplaten hebben een grote afmeting waardoor er sneller meters kunnen worden gemaakt. De flexibele en vormvaste platen zijn voorzien van een zaagsnede, waardoor ze direct goed in de binnendoos geplaatst kunnen worden, zonder risico op een verkeerde verdeling van isolatie voor en achter de flens. Cladipan 32, Cladisol en ULTIMATE Cladisol zijn leverbaar in diverse diktes met zaagsnedes die precies aansluiten op metalen binnendozen 90/500, 90/600, 110/600 of 130/600.
Mocht er schade aan de gevel zijn ontstaan, dan is een metalen gevel met een opbouwsysteem van binnendozen eenvoudig te repareren. De beplating kan in zo’n geval plaatselijk worden verwijderd en vervangen. Dit in tegenstelling tot een gevel met sandwichpanelen, waarbij een deel van de gevel opnieuw zal moeten worden geïnstalleerd. Ook tijdens de bouw is dit een belangrijk voordeel, omdat er een veel lager risico op stagnatie is wanneer er bijvoorbeeld transportschade is opgetreden of een ontwerpof fabrieksfout is gemaakt.
Optimale luchtdichtheid Luchtdicht bouwen verhoogt het comfort, voorkomt vochtproblemen en beperkt onnodige warmteverliezen tot een minimum. Ongewenste luchtstromen (infiltratie) door kieren en naden moeten dus voorkomen worden. Met Isover’s oplossingen in binnendoossytemen is het mogelijk om zeer luchtdicht te bouwen, bijvoorbeeld door toepassing van een dichtband over de lengte van de binnendoos.
21
6. Referentieprojecten Nieuwbouw distributiecentrum vanHaren in Waalwijk Opdrachtgever/ontwikkelaar: vanHaren Schoenen B.V., Waalwijk Architect: Architektenburo Ton Vandenbergh B.V., Heerlen Metaalbouwer: Damu Systeembouw B.V. Toegepaste materialen: Isover Cladisol 170 mm
Rc 3,5
22
Nieuwbouw en uitbreiding diverse IKEAvestigingen Utrecht, Barendrecht, Eindhoven, Duiven Opdrachtgever: IKEA Beheer B.V. Architect: Knevel Architecten Realisatie: Kempen Cladding B.V. Toegepaste materialen: Isover Cladisol 130 mm
Nieuwbouw distributiecentrum Timberland XL in Businesspark Almelo
Nieuwbouw sorteer- en distributiecentra PostNL in Goes, Kolham, Halfweg en Den Hoorn
Ontwikkelaar: OVG re/developers Architect: Johan de Vries Architecten Metaalbouwer: Voortman Staalbouw Toegepaste materialen: Isover Cladisol 130 mm
Opdrachtgever: PostNL Real Estate te ’s-Gravenhage Ontwikkelaar: Bedrijfshuisvesting Aan de Stegge Metaalbouwer: Kamplacon B.V. Toegepaste materialen: Isover Cladipan 32 150 mm
Rc 3,5
23
7. Overzicht Isover metaalbouwproducten Binnendoosconstructies met extra hoge Rc-waarden λ32
Cladipan 32 Productomschrijving Stevige, vormvaste glaswolplaat met extra hoge isolatiewaarde, bekleed met glasvlies en aan één langszijde voorzien van een zaagsnede ter plaatse van de flens van de binnendoos. Toepassing Het isoleren van metalen gevels met extra hoge isolatiewaarden. Tevens een hogere weerbestendigheid tijdens de verwerking. Brandveiligheid Brandklasse A2-s1, d0 volgens EN 13501-1. Voor WBDBO-prestaties: zie pagina 19. Certificering CE, KOMO productcertificaat K24668.
Productvoordelen • extra hoge isolatiewaarde (Rc 3,5 met standaard binnendozen) • zaagsnede voorkomt risico op isolatieverlies • grote plaatlengte: snel en gemakkelijk te verwerken • licht in gewicht • vormvast • extra stevig: hoge weersbestendigheid bij verwerking • zeer goede geluidisolatie • brandveilig
Rc-waarden Rc van 3,5 m2.K/W met 150 mm dikte. Voor overige waarden zie tabel op pagina 10. Bestekservice Bestekomschrijvingen in STABU zijn voor diverse constructies beschikbaar op www.isover.nl.
Kijk voor uitgebreide productinformatie en het productblad op www.isover.nl
Dikte in mm
Afmeting in mm
Afstand zaagsnede in mm*
Binnendoossysteem
m2 per collo
m2 per pallet
Besteleenheid
Pallets per volle vracht
130
1500 x 505
40
90/500
3,03
36,36
pallet
18
2,27
27,27
pallet
18
3,63
43,56
pallet
18
2,72
32,67
pallet
18
150 130 150
60 1500 x 605
40 60
90/600
* De afstand tot de zaagsnede is gemeten vanaf de voorzijde van de isolatie. 24
Binnendoosconstructies met extra hoge brandwerendheid ULTIMATE Cladisol
λ36
Productomschrijving Stevige, vormvaste ULTIMATE plaat met extra hoge brandwerendheid, bekleed met glasvlies en aan één langszijde voorzien van een zaagsnede ter plaatse van de flens van de binnendoos. Toepassing Het isoleren van metalen gevels met extra hoge brandeisen. Brandveiligheid Brandklasse A1 volgens EN 13501-1. WBDBO = 240 minuten volgens NEN 6068:2004, hogere waarden onder voorwaarden mogelijk, zie pagina 19. Certificering CE, KOMO productcertificaat K40060.
Productvoordelen • zeer brandveilig: WBDBO > 240 minuten • hoge isolatiewaarde • zaagsnede voorkomt risico op isolatieverlies • grote plaatlengte: snel en gemakkelijk te verwerken • licht in gewicht • flexibel en vormvast • zeer goede geluidisolatie
Rc-waarden Rc van 3,5 m2.K/W met 170 mm dikte. Voor overige waarden zie tabel op pagina 10. Bestekservice Bestekomschrijvingen in STABU zijn voor diverse constructies beschikbaar op www.isover.nl.
Kijk voor uitgebreide productinformatie en het productblad op www.isover.nl
Dikte in mm
Afmeting in mm
Afstand zaagsnede in mm*
Binnendoossysteem
m2 per collo
m2 per pallet
Besteleenheid
Pallets per volle vracht
130
1200 x 505
40
90/500
2,42
48,48
pallet
24
1,82
36,36
pallet
24
2,90
58,08
pallet
24
2,18
43,56
pallet
24
150 130
60 1200 x 605
40
90/600
150
60
170
60
110/600
2,18
43,56
pallet
24
190
60
130/600
1,45
29,04
pallet
24
* De afstand tot de zaagsnede is gemeten vanaf de voorzijde van de isolatie.
25
Binnendoosconstructies met hoge Rc-waarden λ36
Cladisol Productomschrijving Flexibele, vormvaste glaswolplaat, bekleed met glasvlies en aan één langszijde voorzien van een zaagsnede ter plaatse van de flens van de binnendoos. Toepassing Het isoleren van metalen gevels.
Productvoordelen • hoge isolatiewaarde • zaagsnede voorkomt risico op isolatieverlies • grote plaatlengte: snel en gemakkelijk te verwerken • licht in gewicht • flexibel en vormvast • zeer goede geluidisolatie • brandveilig
Brandveiligheid Brandklasse A1 volgens EN 13501-1. Voor WBDBO-prestaties: zie pagina 19. Certificering CE, KOMO productcertificaat K24668. Rc-waarden Rc van 3,5 m2.K/W met 170 mm dikte. Voor overige waarden zie tabel op pagina 10. Bestekservice Bestekomschrijvingen in STABU zijn voor diverse constructies beschikbaar op www.isover.nl.
Kijk voor uitgebreide productinformatie en het productblad op www.isover.nl
Dikte in mm
Afmeting in mm
Afstand zaagsnede in mm*
Binnendoossysteem
m2 per collo
m2 per pallet
Besteleenheid
Pallets per volle vracht
130
1500 x 505
40
90/500
3,79
60,60
pallet
17
3,03
48,48
pallet
17
4,54
72,60
pallet
17
3,63
58,08
pallet
17
150 130
60 1500 x 605
40
90/600
150
60
170
60
110/600
3,63
58,08
pallet
17
190
60
130/600
2,72
43,56
pallet
17
* De afstand tot de zaagsnede is gemeten vanaf de voorzijde van de isolatie.
26
Altijd op de hoogte blijven: @Isover Saint-Gobain Isover Nederland Schrijf u in voor onze nieuwsbrief op www.isover.nl
Saint-Gobain Isover Verkoopkantoor Nederland Postbus 96, 4130 EB Vianen Telefoon 0347 35 84 00 E-mail:
[email protected] www.isover.nl
