Nummer archiefinventaris:
2.21.105
Inventaris van het archief van dr. W.J. Leyds [levensjaren 1859-1940], (1856) 1859-1940 (1999)
[samengevoegde versie 2010]
Auteur: J. Steur, S.J. Schipper Nationaal Archief, Den Haag 2003 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
2.21.105
Leyds
3
I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief......................................................................................5
Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen....................................................................................................... 6 Beperkingen aan het gebruik...................................................................................................... 6 Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 6 Citeerinstructie............................................................................................................................ 6 Archiefvorming...........................................................................................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer............................................................................................ 7 De Zuid-Afrikaanse Republiek................................................................................................ 7 Korte geschiedenis............................................................................................................. 7 Oprichting van de Boerenrepublieken..............................................................................7 De Boerenoorlogen........................................................................................................... 8 Staatsinrichting ..................................................................................................................... 9 Wetgevende macht........................................................................................................... 9 Uitvoerende macht............................................................................................................ 9 Levensloop van dr. W.J. Leyds.............................................................................................. 10 Geschiedenis van het archiefbeheer.......................................................................................... 11 Inhoud en structuur van het archief.........................................................................................12 Verantwoording van de bewerking........................................................................................... 12 Verwant materiaal.....................................................................................................................13 Verwante archieven................................................................................................................... 13
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen................................................15 1. Oorspronkelijk overgedragen archief over de periode 1884-1940.............................................15 2. Aanvulling 2003.......................................................................................................................... 19 I. PERSOONLIJK LEVEN..............................................................................................................................19 A. Leyds.................................................................................................................................................19 1. Ouders..........................................................................................................................................19 2. W.J. Leyds....................................................................................................................................19 3. Nalatenschap en archief.............................................................................................................20 B. Louisa Wilhelmina Susanne Roeff (Leyds' eerste vrouw)...............................................................21 C. Leyds en Louisa Wilhelmina Susanne Roeff....................................................................................22 D. Leyds' kinderen en aangetrouwde familie......................................................................................25 E. Foto's en tekeningen........................................................................................................................27 II. WETENSCHAPPELIJK LEVEN.................................................................................................................28 III. OPENBAAR LEVEN................................................................................................................................29 A. Staatsprocureur (en andere functies).............................................................................................29 B. Staatssecretaris (en andere functies)..............................................................................................29 C. Gezant van de Zuid-Afrikaanse Republiek in Nederland................................................................30 D. Overige.............................................................................................................................................32 IV. PUBLICATIES.........................................................................................................................................33 A. Van Leyds..........................................................................................................................................33 B. Over Leyds........................................................................................................................................34 C. Overig...............................................................................................................................................36
3. Aanvulling 2005.......................................................................................................................... 37
2.21.105
Leyds
5
Beschrijving van het archief
BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Collectie 097 W.J. Leyds Periode: 1856-1999 merendeel 1859-1940 Archiefbloknummer: C25085 Omvang: 6,10 meter; 391 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Een klein gedeelte is gesteld in talen als het Afrikaans, het Engels en het Duits. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Het archief bevat een aantal foto's en tekeningen. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Willem Johannes Leyds (1859-1940) Samenvatting van de inhoud van het archief: W.J. Leyds (1859-1940) was als staatssecretaris de rechterhand van president Paul Krüger van de Zuid-Afrikaanse Republiek. Het archief bevat onder meer stukken over de Boerenoorlog en de verhouding met de Engelsen. Daarnaast bevat het correspondentie en stukken betreffende zijn publicaties over Zuid-Afrika en de verdediging van de Transvaal. Tevens zijn er stukken betreffende zijn werkzaamheden als gezant van de Zuid-Afrikaanse Republiek in Nederland, en een dossier met betrekking tot het proces tegen het Reform-committee en Lionel Phillips, tegenstanders van de Afrikaners en Paul Kruger. De persoonlijke stukken bestaan voornamelijk uit correspondentie, en bevatten ook foto's en tekeningen.
6
Leyds
2.21.105
Aanwijzingen voor de gebruiker
Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen
OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik
BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie
AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie
CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 097 W.J. Leyds, nummer toegang 2.21.105, inventarisnummer ... VERKORT: NL-HaNA, Leyds, 2.21.105, inv.nr. ...
2.21.105
Leyds
7
Archiefvorming
Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer
GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER De Zuid-Afrikaanse Republiek
DE ZUID-AFRIKAANSE REPUBLIEK Korte geschiedenis
KORTE GESCHIEDENIS Kaap de Goede Hoop werd vanaf de 17e eeuw door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) gebruikt als een stopplaats onderweg naar Azië. De schepen sloegen er vers water en voedsel in. In 1651 richtte de VOC er een vaste bevoorradingspost op. Het bezette gebied stond onder leiding van commandeurs, gouverneurs en commissarissen. Een aantal jaren later werd het inwoners van de Republiek toegestaan om zich aan de Kaap te vestigen als zogenaamde 'vrijburgers'. Velen maakten hier gebruik van en er ontstond een bloeiende landbouwkolonie. 1 Er werden slaven geïmporteerd om te dienen als goedkope arbeidskrachten. Aan het eind van de 17e eeuw vestigden ook Duitsers en Fransen zich in het gebied. Samen zouden deze Europeanen het 'Afrikanervolk' gaan vormen. Al snel ontstonden er conflicten. De Afrikaners (ook wel Boeren genoemd) eisten zelfbestuur, maar zowel de VOC als de Staten-Generaal waren hier op tegen. Uiteindelijk kwamen de Boeren in opstand. In 1795 namen zij in een aantal districten het gezag over en verenigden zij zich met een eigen constitutie direct onder de Nederlandse Republiek. De bezetting van de Kaap door GrootBrittannië in datzelfde jaar maakte echter al weer snel een einde aan het zelfbestuur. De Vrede van Amiens zorgde er in 1803 voor dat het gebied tijdelijk terugkeerde onder het gezag van de opvolger van de Republiek: de Bataafse Republiek. Maar drie jaar later veroverden de Britten de Kaap wederom en in 1814 kregen zij het definitief in bezit. Toen de Britten aan het einde van de 18e eeuw arriveerden telde Zuid-Afrika zo'n 14.000 Boeren. De nieuwe machthebbers van de Kaapkolonie (of Cape Colony) zorgden ervoor dat de wijnbouw en de wolexport flink toenamen. Maar tegelijkertijd verzetten de Boeren zich tegen de nieuwe, strakke regelgeving, die de Britten hen wilden opleggen. Zo werd het Engels bijvoorbeeld de enige officiële taal. Ook de afschaffing van de slavernij en de vestiging van 5.000 Britse emigranten in de Kaapkolonie zette kwaad bloed. Bij de Boeren ontstond steeds meer behoefte om een nieuwe, onafhankelijke republiek op te richten. Oprichting van de Boerenrepublieken
OPRICHTING VAN DE BOERENREPUBLIEKEN Na de zesde Kafferoorlog in 1834 trokken de Boeren naar het noorden. Dit wordt de 'Grote Trek' genoemd. Hierdoor kwamen zij in conflict met verschillende autochtone stammen (de Ndebele en de Zoeloes). De Boeren kwamen als overwinnaars uit de strijd (de Slag bij de Bloedrivier) en zij annexeerden gedeeltes van Natal. Vervolgens richtten zij een eigen republiek op: Natalia. Vanaf 1842 begon Groot-Brittannië de Boerenrepubliek te veroveren. Zes jaar later, in 1848, probeerden de Boeren tevergeefs het verloren gebied te herwinnen. Daarop stichtten zij twee nieuwe republieken, namelijk Transvaal (de officiële naam luidde: de Zuid-Afrikaanse Republiek) in 1852 en Oranje Vrijstaat in 1854. Beide staten wisten overeenstemming te bereiken met de Britten. Hun onafhankelijkheid werd door Londen erkend in twee traktaten, respectievelijk de Conventie van Zandrivier en de Conventie van Bloemfontein. Natal werd in 1856 een officiële Britse kolonie.
1
Zuid-Afrika is echter nooit een officiële Nederlandse kolonie geweest.
8
Leyds
2.21.105
De gesloten verdragen hielden niet lang stand. Groot-Brittannië bleek niet bereid zich te houden aan de vastgelegde bepalingen en annexeerde grondgebied van beide republieken (Basoetoland in 1868 en de Transvaalse en Vrijstaatse diamantvelden in 1871). Na de ontdekking van goudvelden werd in 1877 uiteindelijk de gehele Zuid-Afrikaanse Republiek bezet. De Boerenoorlogen
DE BOERENOORLOGEN De Britten probeerden nu wederom hun wetgeving aan de Boeren op te leggen. Zij wilden hierdoor onder andere de positie van de zwarte bevolking verbeteren. Hiertegen kwamen de Boeren in 1880 in opstand. Zij stonden onder leiding van Paul Krüger. In de Slag om Majuba Hill werden de Britten verslagen en het gevolg was dat de Boeren in 1881 Transvaal terugkregen. Zij hadden de Eerste Boerenoorlog gewonnen. Krüger werd staatspresident van een autonome ZuidAfrikaanse Republiek. Om zijn staat verder te ontwikkelen reisde hij naar Nederland om daar jonge, hoogopgeleide arbeidskrachten te vinden. Ondertussen hadden de Duitsers zich gevestigd in Zuidwest Afrika (het tegenwoordige Namibië). Londen was bevreesd voor een anti-Brits verbond tussen hen en de Boeren. Daarom werd in 1885 het protectoraat Bechuanaland (het tegenwoordige Botswana) tot stand gebracht. Aan het hoofd stond Cecil Rhodes, die ook het bewind voerde over Cape Colony. Hij probeerde een Britse corridor te realiseren vanaf Kaap de Goede Hoop tot aan Caïro in Egypte. Zelfstandige Boerenrepublieken pasten niet in dit plan. Bovendien werd er in 1886 goud ontdekt in Witwatersrand. Hierdoor groeide Johannesburg zo snel, dat het groter werd dan Kaapstad, dat in Britse handen was. Gelukzoekers, waaronder vele Britten, trokken in grote getale naar de Tranvaal. De economische groei van Witwatersrand maakte Rhodes duidelijk dat hij de Boerenrepublieken moest annexeren. Als aanleiding gebruikte hij hiervoor de grieven van de 'Uitlanders'. Deze groep blanke nietAfrikanen waren verbolgen over het feit, dat Krüger de termijn, die zij in de republiek moesten wonen alvorens zij mochten stemmen, had verlengd van vijf naar veertien jaar. Een groep Britten probeerde in 1895 de 'Uitlanders' aan te zetten tot een opstand: de zogenaamde Jameson' Raid. Deze actie mislukte echter volkomen. De spanningen tussen de Boerenrepublieken en Groot-Brittannië liepen mede hierdoor echter op tot het kookpunt. Het aftreden van Rhodes veranderde daar niets aan. De Zuid-Afrikaanse Republiek en Oranje Vrijstaat (onder leiding van president Steyn) sloten daarom in 1897 een verbond. Hierdoor zouden zij in een komende - en haast onvermijdelijk lijkende - oorlog één front vormen. Twee jaar later, in 1899, was de Tweede Boerenoorlog inderdaad een feit. De optimistische Britten noemden de oorlog de 'Tea-Time War', terwijl de Boeren spraken over de 'Tweede Vrijheidsoorlog'. Aanvankelijk behaalden de Boeren onder generaals als Botha, Joubert en Hertzog successen. Tegenover de guerrillaoorlog van de Boeren stelden de Engelsen echter de tactiek van 'farm burning'. Ook werden vrouwen en kinderen opgesloten in concentratiekampen. Krüger zocht ondertussen steun in Europa. Uiteindelijk zagen de Boeren zich echter door voedselgebrek en uitblijvende hulp gedwongen om de strijd op te geven. Op 31 mei 1902 werd de oorlog beëindigd. Beide kampen sloten het Verdrag van Vereeniging. Oranje Vrijstaat en de Zuid-Afrikaanse Republiek kwamen onder Brits gezag, maar behielden een grote mate van zelfbestuur. Paul Krüger keerde niet terug en bleef als balling achter in Europa. Hij werd opgevolgd door kolonel Jan Smuts. In 1910 verenigden de Zuid-Afrikaanse Republiek, Kaapkolonie, Oranje Vrijstaat en Natal zich in de Unie van Zuid-Afrika. Louis Botha werd de eerste premier. Om zowel de Boeren als de Britten tevreden te stellen werd besloten om het parlement in Kaapstad te vestigen, de regering in Pretoria en het hooggerechtshof in Bloemfontein. De unie bleef onderdeel van het Britse rijk, maar besliste zelf over binnenlandse aangelegenheden.
2.21.105
Leyds
9
Staatsinrichting
STAATSINRICHTING Wetgevende macht
WETGEVENDE MACHT Aan de basis van de staatsinrichting van de Zuid-Afrikaanse Republiek lag de Grondwet van 1858. 2 Hierin was bepaald dat de wetgevende macht bij de Volksraad lag. Tot 1889 bestond deze uit twaalf leden, daarna werd dit aantal uitgebreid tot 28. Burgers die gekozen wilden worden in deze raad, dienden aan een aantal voorwaarden te voldoen. Zo moesten zij bijvoorbeeld van onbesproken gedrag zijn, tussen de 30 en 60 jaar oud en lid van de protestantse kerk zijn. Eén keer per jaar vergaderde de Volksraad in Pretoria. In de grondwet werd de Volksraad bestempeld als het hoogste gezag van het land. De president diende bij de raad wetsvoorstellen (van hemzelf, van een Volksraadlid of vanuit het volk) in. Als een voorstel werd aangenomen kreeg dit vervolgens de kracht van wet. Wel hadden de burgers de gelegenheid om hier - gedurende een periode van drie maanden - bezwaar tegen aan te tekenen, voordat de nieuwe wet uiteindelijk in het wetboek werd vastgelegd. Om te voorzien in de behoeftes van het groeiende aantal Uitlanders werd in 1890 de Tweede Volksraad opgericht. De oude Volksraad werd omgedoopt tot Eerste Volksraad. Tegelijkertijd volgden er aanzienlijke wijzigingen in het kiesrecht. Deze waren bedoeld om de vertegenwoordiging van 'Uitlanders' in de Tweede Volksraad te vergemakkelijken en in de Eerste Volksraad te bemoeilijken. De Tweede Volksraad kon onder andere wetten maken voor het mijnwezen, de posterijen, het octrooi- en auteursrecht, de bestrijding van besmettelijke ziektes, de civiele en criminele rechtsprocedures en andere zaken die door de Eerste Volksraad werden doorverwezen. De besluiten van de Tweede Volksraad waren wel onderworpen aan de goedkeuring van de Eerste. De Tweede Volksraad was beslast met de behartiging van technische en stoffelijke belangen, terwijl de Eerste Volksraad het algemene beleid en de hogere volksbelangen voor haar rekening nam. Uitvoerende macht
UITVOERENDE MACHT De uitvoerende macht lag in handen van de president 3 en de Uitvoerende Raad. Deze raad telde eerst zes - later zeven - leden. De Zuid-Afrikaanse Republiek kende geen regering op partijpolitieke basis. Naast de president (die als voorzitter optrad) bestond de Uitvoerende Raad nog uit de commandant-generaal 4, de staatssecretaris 5, twee burgers 6, de notulist 7 en (vanaf 1884) de superintendent van 'naturellesake' 8. Als de stemmen staakten had de president de beslissende stem. Ook stond het hem vrij om hoofdambtenaren voor de zitting uit te nodigen als het over zaken ging die onder hun departement vielen. In zo'n geval hadden ook zij een stem en waren zij medeverantwoordelijk voor het genomen besluit.
2 3 4 5 6 7 8
Voor de informatie in de onderstaande tekst is gebruik gemaakt van: A.J.H. van der Walt e.a., Geskiedenis van Suid-Afrika II (Kaapstad 1955, 2e druk). Officieel luidde de titel 'President van den Uitvoerenden Raad'. De commandant-generaal was de hoogste militair van de republiek. Hij werd door het volk gekozen, eerst voor onbepaalde tijd, later voor een periode van tien jaar. De functie van staatssecretaris wordt hieronder behandeld. De twee burgers werden door de Volksraad gekozen, maar niet vanuit hun midden. Het was namelijk verboden dat de twee burgers, die zitting namen in de Uitvoerende Raad, ook lid waren van de Volksraad. De notulist was ambtshalve lid van de raad en had ook stemrecht. Voor de superintendent gold dezelfde regeling.
10
Leyds
2.21.105
Na de grondwetswijziging van 1889 werd de titel president vervangen door staatspresident. De uitvoerende macht was nu alleen nog aan hem opgedragen. Ondanks deze machtsuitbreiding bleef hij nog altijd de hoogste ambtenaar, waardoor hij verantwoording schuldig bleef aan de Volksraad. De president werd uit en door de burgers gekozen, die stemgerechtigd waren voor het kiezen van de Eerste Volksraad. Zijn ambtstermijn duurde vijf jaar, daarna mocht hij zich herkiesbaar stellen. De president was belast met de uitvoering van wetten en besluiten genomen door de Volksraad. Ook was hij verantwoordelijk voor het landsbestuur. Eenmaal per jaar diende hij daarom samen met een lid van de Uitvoerende Raad alle dorpen en steden te bezoeken en de regeringskantoren te inspecteren. Tijdens de jaarlijkse vergadering van de Volksraad moest hij verslag doen van zijn verrichtingen. Met toestemming van de Volksraad kon hij ook oorlog verklaren en vrede sluiten. Vredesverdragen moesten - evenals andere verdragen - wel door de Volksraad worden goedgekeurd. Alle ambtenaren (met uitzondering van de rechterlijke) waren aan hem ondergeschikt. Ook stelde hij alle ambtenaren aan met uitzondering van degenen die door verkiezing werden gekozen. Levensloop van dr. W.J. Leyds
LEVENSLOOP VAN DR. W.J. LEYDS Willem Johannes Leyds werd op 1 mei 1859 geboren te Magelang in Nederlands-Indië. Op zesjarige leeftijd overleed zijn vader, W.J. Leyds, die tot op dat moment gouvernements-onderwijzer was. Zijn moeder, Trijntje van Beuningen, besloot daarop met haar vijf kinderen (naast Willem waren dit Johannes, Jacobus, Reinier en Marie) terug te keren naar Nederland. Het gezin vestigde zich vervolgens in Amsterdam. Dankzij een studiebeurs was het voor Leyds mogelijk om in 1874 naar de Rijkskweekschool te gaan. Vier jaar later had hij de opleiding afgerond en ging hij werken in het onderwijs. In 1880 schreef hij zich in voor de studie rechten aan de Universiteit van Amsterdam, nadat hij eerst een toelatingsexamen had gedaan. Zijn studie bekostigde hij met het geven van lessen. Leyds bleek een uitmuntend student. Al zijn examens en zijn proefschrift (getiteld De rechtsgrond der schadevergoeding voor preventieve hechtenis (1884)) waren cum laude. 9 Door toedoen van zijn hoogleraren kwam Leyds in contact met staatspresident S.J.P. Krüger van de Zuid-Afrikaanse Republiek, die op dat moment een rondreis door Europa maakte. De jonge jurist kreeg het ambt van staatsprocureur aangeboden. Leyds nam het aanbod aan en vanaf 6 oktober 1884 was hij in deze functie hoofd van het Openbaar Ministerie, de politie en het gevangeniswezen in de Zuid-Afrikaanse Republiek. Ook nam hij deel aan de beraadslaging over justitiële zaken en was hij regeringsadviseur in juridische zaken. In feite fungeerde hij als een soort minister van Justitie. Kort voor zijn vertrek was Leyds getrouwd met Louise Wilhelmina Susanna Roeff. Na enige tijd volgde zij hem naar Zuid-Afrika. Samen kregen zij twee zonen (waarvan de oudste jong overleed) en een dochter. Op 26 juni 1888 werd Leyds aangesteld als staatssecretaris. Pas vanaf 1 mei 1889 kon hij in deze hoedanigheid optreden, omdat hij toen de voorgeschreven leeftijd bereikte van 30 jaar. Het staatssecretariaat met aan het hoofd de staatssecretaris vormde het administratieve centrum van de Zuid-Afrikaanse Republiek. Het was de verbindende schakel tussen wetgevende en uitvoerende macht. Ook fungeerde het als een soort gecombineerd Ministerie van Binnen- en Buitenlandse Zaken. Als staatssecretaris had Leyds zitting in de Uitvoerende Raad en was hij tot 1892 griffier van de Volksraad. Samen met de staatspresident vormde hij de kern van de regering. De staatssecretaris werd gekozen door de Volksraad voor een periode van vier jaar. Tot tweemaal toe werd Leyds herkozen in deze functie. Uiteindelijk dwong een keelaandoening hem om de zware 9
Zie hiervoor inventarisnummer 146.
2.21.105
Leyds
11
functie in mei 1898 neer te leggen. Tijdens zijn periode als staatssecretaris werd hij geëerd met diverse onderscheidingen, waaronder de Orde van de Nederlandse Leeuw, de Duitse Orde van de Rooden Adelaar en de Franse 'Ordre National de la Légion d ' Honneur'. 10 Leyds keerde daarop terug naar Europa, waar hij gezant werd voor de Zuid-Afrikaanse Republiek. Hij werd bij verschillende Europese regeringen en hoven geaccrediteerd en zijn standplaats werd Brussel. Nadat de Tweede Boerenoorlog was uitgebroken (1899) zette hij zich vooral in om de zaak van de Boeren in Europa te promoten. Hij probeerde de hulpverlening te coördineren. Ook beheerde hij fondsen, waarmee onder andere de aankoop en het transport van wapens en munitie betaald werden. 11 Met het einde van de oorlog kwam er ook een eind aan de loopbaan van Leyds. Hoewel hij nog maar 43 jaar oud was, besloot hij geen nieuwe functie te zoeken. Hij vestigde zich vanaf 1905 in Den Haag. Een jaar eerder had hij het stoffelijk overschot van Paul Krüger begeleid vanuit Europa tot aan Kaapstad. Pas in 1909 zou hij zelf weer terugkeren in Zuid-Afrika voor een kort bezoek. Inmiddels was hij toen weduwnaar geworden. Zijn vrouw was in 1907 overleden. Leyds hertrouwde in augustus 1910 met Anna (Carina) Castens. Zij kregen geen kinderen. In 1930 schonk hij het nog altijd door hem beheerde gezantschaparchief aan het Staatsarchief van Zuid-Afrika. Ook publiceerde hij verschillende brochures, artikelen en boeken over zijn ervaringen in zijn tweede vaderland. 12 In 1934 werd hij nog benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw in 1934. Dr. Willem Johannes Leyds overleed kort na de Duitse inval in Nederland op 14 mei 1940. Geschiedenis van het archiefbeheer
GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER In 2003 werd door de kleinzoon van dr. W.J. Leyds officieel een aanvulling geschonken op het oorspronkelijk overgedragen archief. De stukken van deze schenking waren tot dan toe door hem beheerd. Daarnaast werd in 2005 een aanvulling gedaan. Schenking (van een niet overheidsarchief)
10 11 12
Zie hiervoor inventarisnummer 185. Zie hiervoor inventarisnummers 170, 172-173, 175, 178-181 en 182. Zie hiervoor inventarisnummers 211-213, 217, 220 en 232.
12
Leyds
2.21.105
Inhoud en structuur van het archief
Inhoud en structuur van het archief Verantwoording van de bewerking
VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Bij de bewerking van de in 2003 geschonken aanvulling kon gebruik worden gemaakt van een gedetailleerde plaatsingslijst, die door de kleinzoon van dr. W.J. Leyds was gemaakt. Bij de inventarisatie dit onderdeel is aan de hand van de aanwezige stukken gekozen om een indeling aan te brengen in de volgende rubrieken: persoonlijk, wetenschappelijk en openbaar leven. Om verwarring te voorkomen met de eerder overgedragen archief van W.J. Leyds is voor dit gedeelte voor afwijkende inventarisnummers gekozen. De inventarisnummers van het in 2003 geschonken onderdeel beginnen daarom met 1001. In juni 2010 zijn de toegangen 2.21.105 en 2.21.323, die delen van de beschrijvingen van het archief van Dr. W.J. Leyds bevatten, tot één geheel samengevoegd tot de huidige versie van deze toegang (2.21.105).
2.21.105
Leyds
Verwant materiaal
Verwant materiaal Verwante archieven
VERWANTE ARCHIEVEN Het werkarchief van Leyds is door hemzelf overgedragen aan de Universiteit van Pretoria. Vier grammofoonplaten met daarop een rede van Leyds, uitgezonden in Zuid-Afrika ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag, 1939. De grammofoonplaten zijn ondergebracht bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG).
13
2.21.105
Leyds
15
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen
BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN 1. Oorspronkelijk overgedragen archief over de periode 1884-1940
1. OORSPRONKELIJK OVERGEDRAGEN ARCHIEF OVER DE PERIODE 1884-1940 1
Dossiers over Concessies in Zuid-Afrika, 1884-1886, en over het Proces tegen Reform-Committee en Lionel Phillips. Afschriften van 1894-1896 1 portefeuille
2-8
Afschriften van brieven uit het Archief te Pretoria, die gediend hebben bij de samenstelling der werken van Dr Leyds: "De Eerste Annexatie van de Transvaal en "Het Insluiten van de Boerenrepublieken", 1884-1900 7 portefeuilles 2 Afschriften Archief Pretoria, 1884 t/m 1889 3 Afschriften Archief Pretoria, 1890 t/m 1895 4 Afschriften Archief Pretoria, 1896, 1897 en 1898 5 Afschriften Archief Pretoria, 1899 en 1900 6 Afschriften Archief Pretoria, gerangschikt volgens Onderwerpen. I Bundels 1 t/m 28 7 8
9-20
Zie Alphabetische Lijst ingesloten.
Afschriften Archief Pretoria, gerangschikt volgens Onderwerpen. II. Bundels 29 t/m 60 Correspondentie met de ambtenaren te Pretoria, die de afschriften uit het Archief gemaakt hebben.
Correspondentie enz betreffende de werken van Dr. Leyds over "De Eerste Annexatie van de Tansvaal" en "Het Insluiten van de Boerenrepublieken". 12 portefeuilles 9 Correspondentie betrffende "De Eerste Annexatie (Hollandsch, Engelsch, Duitsch). 10 Correspondentie met diverse personen met betrekking tot de samenstelling van "Het Insluiten van de Boerenrepublieken" (Hollandsch en Engelsch). 11 Correspondentie over boekgeschenken en ontvangsterkenningen van "De Eerste Annexatie" (Holl. en Eng.) en "Het Insluiten van de Boerenrepublieken" (Holl. en Eng). 12 Correspondentie over boekgeschenken en ontvangsterkenningen van "Eenige Correspondentie uit 1899". 13 Correspondentie over boekgeschenken en ontvangsterkenningen betreffende de "Tweede Verzameling Correspondentië. 14 Correspondentie over boekgeschenken en ontvangsterkenningen betreffende de "Tweede Verzameling Correspondentië. 15 Correspondentie over verkoop en in commissie nemen der "Tweede Verzameling Correspontie. 16 Correspondentie over de "Derde Verzameling Correspondentië. Verkoop en in commissie Nemen. 17 Correspondentie over de "Vierde Verzameling Correspondentië. 18 Critieken en persartikel en correspondentie daarover omtrent "De Eerste Annexatie van de Transvaal" en "Het Insluiten van de
16
Leyds
2.21.105
Boerenrepublieken". (Duplicaten) Eén ex. is gezonden aan de Universiteit te Pretoria.
19
20 21
Critieken en persartikel en correspondentie daarover omtrent "Eenige correspondentie uit 1899", "Tweede, "Derde" en Vierde Verzameling Correspondentië. (Duplicaten) Eén ex. is toegezonden aan de Universiteit van Pretoria.
Ontvangstberichten van "Toespraken" van Dr. Leyds.
Manuscript v.d "Tweede Verzameling Correspondentie" (Duplicaat) Eén ex is gezonden aan het Reg. Archief te Pretoria.
22-26
Manuscript "Vierde Verzameling Correspondentie" (Duplicaat) 5 portefeuilles Eén ex. is toegezonden aan het Reg. Archief te Pretoria.
22 23 24 25 26
Nrs. 1-204. Nrs. 205-383. Nrs. 389-625. Nrs. 626-825. Bijlagen.
27
Eenige Vertalingen.
28-44
Afschriften van correspondentie van Dr. Leyds, 1884-1935 17 portefeuilles 28 1884, 1885 en 1886 29 1887, 1888 en 1889 30 1890 t/m 1893 31 1894 t/m.1896 32 1897, eerste afslag 33 1897, derde exemplaar. 34 1898 35 1898, diverse afdeelingen. 36 1899, tot 11 October 37 1899. Niet opgenomen verzameling. 38 1899-1900. Afzonderlijke verzamelingen. 39 1900. Niet opgenomen Verzameling; 1901 en Jan. t/m Mei 1902. 40 Juni-Dec. 1902 en 1903 41 1904 en 1905 42 1906 t/m 1910 43 1911 t/m 1921 44 1922 t/m 1935
45-57
Correspondentie van Dr. Leyds met bepaalde personen.
1 portefeuille
45 46 47 48 49 50
13 doozen Van Beelaerts; Van Van de Wall Bake. Aan Beelaerts. Coster. (Dr. Herman)- Courantenartikelen (afschriften) - Eiffe. Engelenburg. Van en aan Hargrove. (Bewerker van de Engelsche uitgaven). Van en aan Hargrove. (Bewerker van de Engelsche uitgaven).
2.21.105
17
Leyds
51 52 53 54 55 56 57
Kiewiet de Jonge. (Uit archief Dr. Leyds) Kiewiet de Jonge. (Uit archief Dr. Kiewiet de Jonge). Kretschmar van Veen; Kruger (Zoogenaamd Politiek Testament); Mevrouw Leyds; Lippert. Mansvelt; Middelberg; Aan Moltzer. Van Moltzer. Pierson;(Mr. N.G.);Roels, Snethlage. Stead; Theal; Valter; Verwey; Van Walree.
58-80
Correspondentie ontvangen door Dr. Leyds alphabetisch gerangschikt met letters. 23 doozen 58 A-Bl, tot 31 December 1903. 59 Bo-Bij, tot 31 December 1899. 60 B1-Bij, van 1 Januari 1900. 61 C, tot 31 December 1903. 62 D, E, tot 1 Januari 1899. 63 D, E, 1 Januari 1899-31 December 1903. 64 F, G, tot 31 December 1900. 65 F, G, 1 Januari 1201-31 December 1914. 66 H, tot 31 December 1900. 67 H, tot 31 December 1903. 68 I, -J, K, tot 31 December 1897. 69 K, 1 Januari 1898-31 December 1917. 70 I. 71 M, tot 31 December 1898. 72 M, 1 Januari 1899-12 Juni 1937. 73 N. 74 O. 75 P. 76 Q, R. 77 Sa-Sh. 78 Si-Sij. 79 T, U, V. 80 W-Z, tot 31 December 1904.
81-138
Copieboeken van brieven van Dr. Leyds, 1884-1914, 1936-1940
58 deelen
Deze kopieboeken zijn gezuiverd, d.w.z. alle bladen van particulieren aard zijn geheel of gedeeltelijk verwijderd De"Louise" van wie sprake is, en aan wie ook correspondentie is gericht, was mijn (Dr. Leyds) eerste echtgenoote. Brieven van en aan haar zijn in mijn correspondentie-verzamelingen opgenomen.
81 82 83 84 85 86 87 88 89
1884 Augustus-1886 Juli 1886 Augustus-December 1886 December-1888 Juni 1888 Juni-1889 October 1889 October-1890 September 1890 September-1891 September 1891 September-1892 December 1892 December-1895 Mei 1895 Juni-1896 November
18
Leyds
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138
1895 November-1896 Maart 1896 November-1897 April 1897 October-1898 Februari 1898 Februari-1898 Juli 1898 Juli-1899 Januari 1899 Maart-Mei 1899 Mei-Augustus 1899 Augustus-December 1899 December-1900 Juli 1900 Juni-November 1900 November-1901 Maart 1901 Maart-Juli 1901 Juli-October 1901 October-1902 April 1902 April-Juli 1902 Juli-October 1902 Juli-Augustus 1902 Juli-October 1902 October-November 1902 October-1903 Januari 1902 Augustus-1903 Februari 1903 Januari-Juli 1903 Juli-October 1903 October-1904 Januari 1904 Januari-Maart 1904 Maart-Juni 1904-Juni-October 1904 Juni-October 1904 Juli-1905 Mei 1904 October-1905 April 1904 Januari-1905 September 1905 April-Augustus 1905 November-1906 December 1907 Januari-Juli 1907 Juli-1908 Februari 1908 Februari-Augustus 1908 Augustus-November 1908 December-1909 April 1909 April-September 1909 September-December 1909 December-1910 Februari 1910 Febrauri-Augustus 1910 Augustus-1911 Augustus 1911 September-1912 Maart 1912 Maart-1913 September 1913 Maart-Mei 1913 September-1914 December 1936 November 16-1938 Oktober 29 1938 Oktober 28-1990 Juni 27
2.21.105
2.21.105
Leyds
19
2. Aanvulling 2003
I. PERSOONLIJK LEVEN
A. Leyds
1. Ouders
2. AANVULLING 2003 I. PERSOONLIJK LEVEN A. LEYDS 1. OUDERS
1001
Kopie van het dagboek van Leyds'vader, W.J. Leyds, over zijn reis naar NederlandsIndië, alsmede originele dagboekfragmenten, en een eigenhandig getekende kaart waarop de reis is uitgezet, 1856-1857 1 omslag De reis werd gemaakt met het barkschip 'De Zeenimf' van kapitein I.W.J. Witsen Elias.
1002 2. W.J. Leyds
Brief van Leyds' vader, W.J. Leyds, aan zijn vriend H.C. Moinat, alsmede een uitgetypte kopie van deze brief, 1858 1 stuk 2. W.J. LEYDS
1003
Geboortebewijs van Leyds, alsmede een brief over zijn geboorte van zijn vader aan diens ouders, 1859 2 stukken
1004
Getuigschriften voor goed gedrag en betoonde vlijt tijdens het schooljaar, 1870, 1872 2 stukken
1005
Stukken betreffende zijn opleiding en benoeming tot hulp- en huisonderwijzer, 1874, 1878-1879 1 omslag
1006
Brieven van zijn broer Jacobus (Co) J. Leyds, 1878, 1882, 1884, 1890-1895
1 omslag
1007
Brieven van zijn oom J.J. Leyds, 1882, 1884,1887-1888, 1894-1895
1 omslag
1008
Brief van Marius J. Leyds aan zijn tante Leyds-Van Beuningen van Helsdingen, alsmede een brief aan zijn neef dr. W.J. Leyds, 1884, 1896 2 stukken
1009
Brieven van zijn broer Johannes L. Leyds, 1885-1887, 1889, 1892, 1895
1 omslag
1010
Brief van zijn neef W. Leyds, waarin deze iemand aanbeveelt voor een functie in de Zuid-Afrikaanse Republiek, 1886 1 stuk
1011
Briefje van de zus van Leyds, Marie, 1895
1 stuk
20
Leyds
2.21.105
1012-1021
Minuten van brieven aan zijn moeder Trijntje Leyds-Van Beuningen van Helsdingen, (in map getiteld 'Brieven van de ouders aan grootmama Leyds') 1887-1890, 1893 - 1897, 1902 1 stuk, 9 omslagen 1012 1887 1013 1888 1014 1889 1015 1890 1016 1893 1017 1894 1018 1895 1019 1896 1020 1897 1021 1902, 1 stuk
1022
Stukken betreffende de componist Alphons Diepenbrock, 1904, (1921)
1 omslag
Hierin een brief van zijn kleinzoon over de schenking.
1023
Stukken betreffende de naturalisatie van Leyds, 1905
1024
Visum van Leyds, met daarop stempels van bezochte landen, 1914
1 stuk
Minuut aan een vriend, afkomstig uit een kopieboek [1920]
1 stuk
1025
1 omslag
Leyds beschrijft een feestelijke bijeenkomst in Paardekraal in december 1886. Hier kwam hij tot de conclusie om in de Zuid-Afrikaanse Republiek te blijven.
1026
Minuut van Leyds aan een vriend, waarin hij de overwegingen aangeeft, die hem er toe hebben gebracht officiële brieven uit de jaren 1900 tot 1902 te publiceren. 1929 1 stuk De naam van de vriend is onleesbaar.
1027
Foto's van huldiging van Leyds wegens zijn 80e verjaardag, alsmede een brief en artikel hierover, 1939 1 omslag
1248
Overzicht van Leyds' buitenlandse reizen, Zd.
3. Nalatenschap en archief
2 stukken
3. NALATENSCHAP EN ARCHIEF 1028
Rekening en verantwoording over de nalatenschap van Leyds' gevoerde beheer, opgesteld door de Incassobank in Den Haag, 1940 1 stuk
1029
Kopie van de akte van scheiding en verdeling van Leyds' nalatenschap, alsmede een aanvulling op zijn testament, en taxatierapporten betreffende zijn nalatenschap, 1937, 1940, 1942 1 omslag
2.21.105
Leyds
21
1030
Correspondentie tussen Leyds, diens zoon Louis en de Zuid-Afrikaanse overheid over de schenking van een schilderij van F. Oerder aan het Transvaal-Museum, 1937,1939, 1951-1952 1 omslag
1031
Correspondentie tussen Leyds, diens zoon Louis en de Zuid-Afrikaanse overheid, over de uitkering van de pensioenrechten van eerstgenoemde, 1938, 1940, 1946, 1948-1950 1 omslag
1032
Artikelen naar aanleiding van het overlijden van Leyds, 1940
1033
Brieven van culturele instellingen aan Leyds'zoon, Louis, over schenking, uitlening en verkoop van kunstvoorwerpen uit de nalatenschap van zijn vader, 1948-1950 1 omslag
1034
Correspondentie van Leyds' zoon, Louis, met het Zuidafrikaanse gezantschap over de schenking van schilderijen en enkele andere voorwerpen uit de nalatenschap van zijn vader, 1948-1951, 1959, 1963 1 omslag
1035
Brief waarin Leyds' zoon Louis wordt bedankt in opdracht van de eerste minister van Zuid-Afrika vanwege de schenking van een portret van president Krüger, alsmede een begeleidende brief van het gezantschap, 1949 2 stukken
1036
Stukken betreffende door ir. L.W. Leyds geschonken aanvullingen op het archief van zijn vader aan het Suid-Afrikaanse Argief te Pretoria en het Algemeen Rijksarchief te Den Haag, 1950-1953 1 omslag
1 omslag
Zie voor de inventaris van dit archief toegang 2.21.105.
1037 B. Louisa Wilhelmina Susanne Roeff (Leyds' eerste vrouw)
Correspondentie tussen Leyds' kleinzoon, W.J. Leyds jr., de Vereniging Z.S.A.M. en het Zuid-Afrikaanse Staatsargief over 1971, 1995 1 omslag B. LOUISA WILHELMINA SUSANNE ROEFF (LEYDS' EERSTE VROUW)
1038
Diploma en getuigschriften, 1874, 1881
1039
Brief van haar opa J.H. Pameyer Wz., 1881
1 stuk
1040
Brief aan haar ouders over haar aanstaande verloving met Leyds, 1881
1 stuk
1041
Brieven aan haar schoonmoeder, 1884-1886
1042
Brieven aan haar moeder, 1889, 1891-1894, 1896-1899
1 omslag
1 omslag 1 pak
22
2.21.105
Leyds
1043
Brieven aan mevrouw Moltzer-Kappeyne van de Coppello, 1891
1 omslag
1044
Brieven aan haar ouders, 1892
1 omslag
1045
Brief van haar zus Lise, 1896 1 stuk
1046
Brieven aan haar moeder, 1905
1047
1 omslag
Taxatierapport van de inboedel, opgemaakt naar aanleiding van haar overlijden, 1907 1 stuk Louisa Roeff overleed op 14 januari 1907
C. Leyds en Louisa Wilhelmina Susanne Roeff
C. LEYDS EN LOUISA WILHELMINA SUSANNE ROEFF 1048
Brieven van zijn broer, Reinier en diens vriendin, Anne Jansen, 1878, 1883-1885, 1889
1 omslag
1050
Brieven en briefkaarten van diverse familieleden, waarin Leyds gefeliciteerd wordt met zijn verloving, 1882 1 omslag
1246
Schetsen en gedichtjes naar aanleiding van hun huwelijk, 1883
1051-1052
Brieven aan beider ouders, waarin zij verslag doen van hun reis naar de ZuidAfrikaanse Republiek, alsmede een aantal foto's, 1884 2 omslagen 1051 Brieven geschreven aan boord van de s.s. Trojan 1052 Brieven geschreven onderweg van Kaapstad naar Pretoria via Kimberley, alsmede foto's
1053
Eerste brieven vanuit Zuid-Afrika aan Leyds' schoonouders in Nederland, 1884
1054
1 omslag
1 omslag
Brieven van Leyds' schoonvader, 1884 dec. - 1885 sep. 1 pak De brieven gaan onder andere over de familie en publicaties in Nederland met betrekking tot de situatie in de Zuid-Afrikaanse Republiek.
1055-1063
Brieven van Louise aan Leyds, 1885, 1889-1890, 1893, 1895-1899 1055 1885, 1 stuk 1056 1889, 1 omslag Ondermeer over haar reis naar Europa
1057 1058
1890, 1 omslag 1893, 1 omslag
1 stuk, 8 omslagen
2.21.105
23
Leyds
1059
Geschreven gedurende een verblijf met haar kinderen te Grahamstown in de Kaapkolonie
1895, 1 omslag Geschreven gedurende Leyds' verblijf in Europa omwille van de behandeling van zijn keelaandoening
1060 1061 1062 1063 1064-1077
1896, 1 omslag Ondermeer geschreven gedurende Leyds' verblijf in Europa omwille van de behandeling van zijn keelaandoening
1897, 1 omslag 1898, 1 omslag 1899, 1 omslag
Brieven van Leyds aan Louise, 1885, 1889-1903 1064 1885, 1 omslag 1065 1889
3 stukken, 11 omslagen
Geschreven in Zuid-Afrika.
1066 1067
1890 Geschreven in Zuid-Afrika.
1892, 1 stuk Geschreven in Zuid-Afrika tijdens een treinreis op 17 september
1068 1069
1895, 1 stuk Geschreven tijdens een verblijf in Berlijn in december 1895 en januari 1896.
1896, 1 stuk Geschreven tijdens een verblijf in Berlijn in december 1895 en januari 1896.
1070 1071
1897 Geschreven vanuit Pretoria, gedurende reis naar Europa en vanuit Den Haag.
1898 Geschreven vanuit Den Haag (?), Parijs, Brussel en Lissabon.
1072 1073
1899 Geschreven gedurende een reis naar en bezoek aan Zuid-Afrika en vanuit Brussel en Parijs.
1900 Geschreven vanuit Brussel en Berlijn in januari, vanuit Brussel in februari, vanuit Parijs en Den Haag in april, vanuit Parijs in mei en juli, vanuit Berlijn, Petersburg en Moskou in augustus, vanuit Den Haag en Parijs in september, vanuit Den Haag, Amsterdam en Hamburg in oktober, vanuit Marseille (tijdens een ontmoeting met president Krüger), Lyon en Parijs, vanuit Keulen, Den Haag en Parijs in december.
1074
1075
1901 Geschreven vanuit Den Haag en Amsterdam in februari, vanuit Parijs van maart tot en met juni, vanuit Brussel van juli tot en met begin november, vanuit Berlijn en Den Haag in november, vanuit Brussel van eind november tot en met december.
1902 Geschreven vanuit Brussel en Parijs.
1076 1077
1903 Geschreven vanuit Menton, Utrecht en Berlijn.
1904 Geschreven onderweg naar Zuid-Afrika en vanuit Kaapstad. Hij begeleidde het stoffelijk overschot van voormalig president Paul Krüger.
1078-1096
Brievenboeken met afschriften van correspondentie, alsmede met aantekeningen op de kaft, 1885-1902, 1904 - 1908 2 omslagen, 17 delen 1078 1885 mrt. 16 - 1887 apr. 8 ('Particulier. Aan Alg. en Fam.'),, met register Niet raadpleegbaar
24
Leyds
1079
2.21.105
1887 apr. 19 - 1891 mrt. 13 ('Van Louisa en mij'), met register Niet raadpleegbaar
1080 1081
1889 mei 19 - 1889 okt. 4 ('Aan Louisa') Niet raadpleegbaar
1891 mrt. 13 - 1892 jan. 15 ('Van Louisa'), met register Niet raadpleegbaar
1082 1083 1084
1893 jan. 21 - 1895 mei 25 ('Familie-Bievenboek') met register Niet raadpleegbaar
1895 mei 25 - 1895 sep. 29 ('Kopierboek Louise of W. Ook aan familie'), met register Niet raadpleegbaar
1895 sep. 30 - 1896 apr. 25 ('Van Louisa'), met register Niet raadpleegbaar
1085
1895 okt. 15 - 1895 nov. 13 ('Van Louise. Durban'), in, 1 omslag compleet Niet raadpleegbaar
1086 1087 1088
mei 16 - 1897 jun. 7 ('Van Louise enz.'), met register Niet raadpleegbaar
1897 jan. 4 - 1898 apr. 20 ('Aan Louise'), met register en ingevoegde getypte kopieën Niet raadpleegbaar
1897 jun. 17 - 1898 feb. 4 ('Kopieboek van Louise') Niet raadpleegbaar
1089
1898 feb. 9 - 1898 aug. ('Van Louise. Nagezien. Bewaren voor de kinderen, die hierin voortdurend worden genoemd en beschreven'), sommige passages en pagina's zijn verwijderd, alsmede ingevoegde originelen Niet raadpleegbaar
1090
1898 sep. 15 - 1899 jul. 22 ('Van Louise'), met register en uitgescheurde pagina's Niet raadpleegbaar
1091
1899 sep. 29 - 1900 apr. 16 ('Van Louise'), met register en uitgescheurde pagina's Niet raadpleegbaar
1092
1900 mei 18 - 1901 feb. 7 ('Van Louise'), met register en uitgescheurde pagina's Niet raadpleegbaar
1093
1902 jan 23 - 1902 dec. 14, 1904 apr. 11 - 1905 mrt. 11 ('Louise aan Willem'), met uitgescheurde pagina's Niet raadpleegbaar
1094
1902 mrt. 25, 1904 mrt. 16 - 1904 aug. 9 ('Van Louise'), met uitgescheurde pagina's, 1 omslag Niet raadpleegbaar
1095
1905 jun. 9 - 1906 jul. 25 ('Van Louise. Nagezien'), met register en uitgescheurde pagina's Niet raadpleegbaar
1096
1906 apr. 24 - 1907 nov. 6, 1908 feb. 14, 1908 mei 22, met register Niet raadpleegbaar
1097
Telegram van Leyds' broer Johannes over de geboorte van een tweeling, 1894
1098
Brieven van Trijntje Leyds - Van Beuningen van Helsdingen, 1894, 1899, 1904-1909, z.d.
1 stuk 1 omslag
2.21.105 1099-1101
1049
25
Leyds
Brieven van Louise aan Leyds en aan diverse andere personen, 1900-1902 1099 1900 1100 1901 1101 1902
3 omslagen
Brief waarin Leyds' broer, Reinier, zijn tweede huwelijk aankondigt met Elebarta Johanna van Roijen, 1904 1 stuk
D. Leyds' kinderen en aangetrouwde familie
D. LEYDS' KINDEREN EN AANGETROUWDE FAMILIE 1102
Geboortecertificaat van de kinderen van Leyds, alsmede een afschrift hiervan en een geboortekaartje, 1887, 1889 1 omslag
1103
Correspondentie van de kinderen van Leyds, Louis en Willemine, aan hun ouders, 1895, 1897-1899, 1901-1902 1 omslag
1104
Brieven van mevrouw Deketh-Van Deventer, gouvernante van de kinderen van Leyds, die al naar Nederland zijn overgebracht, 1897-1898 1 omslag
1105
Brieven van Leyds en zijn vrouw Louise aan hun zoon Louis, 1898-1899, 1902
1106
Brieven van Louis aan zijn vader en later ook aan diens tweede vrouw Carina, 1905-1910, 1912-1913 1 omslag
1107
Brieven van Leyds en Louise aan hun kinderen vanuit Londen, Burtscheid (Luxemburg) en Den Burg op Texel, 1906 1 omslag
1108
Correspondentie tussen Leyds en zijn zoon Louis, 1907, 1915
1109-1113
Brieven van Leyds aan zijn kinderen, 1907-1909, 1911, 1915 1109 1907, 1 stuk 1110
1 omslag
1 omslag 1 stuk + 4 omslagen
Geschreven vanuit Tenerife.
1908 Geschreven vanuit Laguna, Santa Cruz, onderweg naar Zuid-Afrika en Pretoria.
1111 1112
1909 Geschreven vanuit Pretoria en Bloemfontein.
1911 Geschreven vanuit Pretoria.
1113
1915 Geschreven vanuit Palermo, Napels en Den Haag.
1114
Getuigschriften van Leyds' dochter Willemine Johanna Leyds, 1908-1909, 1913
1 omslag
26
Leyds
2.21.105
1115
Stukken betreffende de aanstelling van Leyds' dochter Willemine bij de 'dienst ter griffie van het Hooggerechtshof en van Europeesche of inlandsche rechtbanken' te Buitenzorg in Nederlands-Indië, 1914 1 omslag
1116-1118
Brievenboeken met afschriften van correspondentie, alsmede met aantekeningen op de kaft, 1914-1921, 1930 -1931 3 delen 1116 1914 dec. 18 - 1915 nov. 21 ('Aan de kinderen'), met uitgescheurde pagina's 1117 1916 mei 18 - 1921 jan. 23 ('Aan Louis'), met uitgescheurde pagina's 1118 1930 apr. 9 - 1931 feb. 2 ('Brieven geschreven door Dr. W.J. 1930. Aan Willemine'), met ingevoegde getypte kopieën
1119
Brieven van Leyds' dochter Willemine aan haar broer Louis vanuit Indië, 1915
1 omslag
1120
Stukken betreffende de werkzaamheden van Leyds' zoon, Louis, voor de Bataafsche Petroleum Maatschappij en onderhandelingen met hetzelfde bedrijf over een nieuwe aanstelling als geoloog, 1915 1 omslag
1121
Afschrift van de huwelijksakte van Leyds' dochter Willemine en Pieter Cornelis van Rossem, opgemaakt te Buitenzorg in Nederlands-Indië, 1916 1 stuk
1122
Getuigschriften van Leyds' schoondochter Johanna Maria Oudemans, 1916, 1918
1 omslag
Johanna (An) Oudemans trouwde met Louis Willem Leyds.
1123
Brieven van Leyds aan zijn dochter Willemine, 1918-1919, 1921
1124-1125
Brieven aan Leyds van zijn zoon Louis en zijn schoondochter An, geschreven in Campina, 1919-1921 2 omslagen 1124 1919 dec. 30 - 1920 okt. 25 1125 1921 jun. 27 - 1921 nov. 8
1126
Brieven aan zijn kinderen Willemine en Louis en aan zijn gedurende een reis door Java, 1926 1 omslag
1127
Brieven van Leyds' zoon Louis verstuurd vanuit Campina in Roemenië, 1921-1922
1245
Conceptbrieven aan de heer Engelenburg, 1926
1128
1 omslag
1 omslag 2 stukken
Correspondentie met zijn zoon Louis en zijn schoondochter An, terwijl hij en zijn tweede vrouw Carina een reis maken naar Egypte en de Italiaanse stad Venetië,
2.21.105 1927 1130
27
Leyds
Brieven van zijn kinderen ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag, 1929
1 omslag 2 stukken
1131
Correspondentie van Leyds en Carina met zijn zoon Louis en zijn schoondochter An, 1930, 1938-1939 1 omslag
1129
Minuten van brieven aan zijn zoon Louis, zijn schoondochter An en zijn kleinkinderen in Groot-Brittannië 1939-1940
1132
1 omslag
Brieven aan Leyds en zijn tweede vrouw, Carina, van zijn zoon Louis en zijn schoondochter An vanuit Groot-Brittannië, 1939-1940 1 omslag De brieven zijn geschreven voor de bezetting van Nederland
1133 1134
Minuten van brieven aan zijn zoon Louis en zijn schoondochter An, 1939-1940
1 omslag
Minuten van brieven van Leyds' schoondochter An aan haar moeder vanuit GrootBrittannië, 1939-1940 1 omslag De brieven zijn geschreven voor de bezetting van Nederland
E. Foto's en tekeningen
E. FOTO'S EN TEKENINGEN 1135
Landschapstekening door Leyds' vader, W.J. Leyds, 1846
1136
Familiefoto's van Leyds, zijn ouders, zijn beide echtgenotes, zijn kinderen en kleinkinderen en andere familieleden, 1865, 1870, 1884, 1889, 1891, 1895, 1898, 1909-1910, 1929, zd. 1 omslag
1 stuk
De foto's zijn vaak voorzien van de naam van de afgebeelde en soms ook van de datum van de opname.
1137
Foto's van Leyds, zijn eerste vrouw (Louisa), hun huis in Pretoria, de viering van zijn 80e verjaardag en andere familieleden, 1870, 1889, 1907, 1896,1932, 1939, zd. 1 omslag
1138
Tekening, gemaakt door Leyds van de kamer van zijn verloofde, Louise Roeff, 1882 1 stuk
1247
Schetsen van Leyds voor 'Rijwiel-costuums', alsmede een fragment van een brief hierover, 1883 1 omslag
1139
Schetsboeken van Leyds, 1883-1889
1140
Fragmenten uit brievenkopieboek van Leyds, waarin een beschrijving en een toelichting wordt gegeven op foto's,
3 delen
28
Leyds
(1885) 1141
Fotoalbum met foto's, gemaakt in de Zuid-Afrikaanse Republiek, [1895-1897]
2.21.105 1 omslag 1 deel
Niet raadpleegbaar
1142
Plattegrond van zijn laatste huis (met tuin) in Pretoria, 1896
1250
Foto's van van president Krüger op het station van Pretoria, 1896
1 stuk 1 omslag
1143
Fotoalbum met foto's, gemaakt in onder meer Kaapstad, Brussel, Amsterdam, Utrecht en Vreeland, [1897-1908] 1 deel
1144
Foto van president Krüger aan boord van de HM Gelderland op weg van Zuid-Afrika naar Nederland, alsmede een brief van het hoofd van het bureau maritieme historie van de marinestaf van het Ministerie van Defensie over de reproductie van de foto, 1902, 1973 1 omslag
1145
Kopieën van foto's van de familie Leyds, gebruikt voor het boek van Lynette van Niekerk getiteld "Krüger se rechterhand. Een biografie van dr. W.J. Leyds" (Pretoria 1985), alsmede een begeleidende brief van de auteur, 1985, z.d. 1 omslag
1146
Foto's van Leyds op diverse leeftijden en andere personen, alsmede een potloodtekening van Leyds, z.d.
1 omslag
II. WETENSCHAPPELIJK LEVEN
II. WETENSCHAPPELIJK LEVEN 1147
Toelatingsbewijs tot de Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit van Amsterdam, 1880 1 stuk
1148
Betalingsbewijs van collegegeld voor het studiejaar 1882 - 1883, 1882
1149
Getuigschrift van het behalen van het kandidaatsexamen (cum laude) aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam, 1882 1 stuk
1150-1152
Stukken betreffende zijn promotie tot doctor in de Rechtsgeleerdheid, 1884 1 deel, 2 stukken, 1 omslag 1150 Proefschrift getiteld "De rechtsgrond der schadevoering voor preventieve hechtenis",, 1 deel 1151 Bul, alsmede een getuigschrift, 2 stukken 1152 Brieven met gelukwensen naar aanleiding van zijn promotie en zijn aanstelling tot Staatsprocureur,
1153
Correspondentie over aangeboden en geweigerde professoraten aan de
1 stuk
2.21.105
Leyds
universiteiten van Leiden, Amsterdam en Groningen, 1904, 1910, 1913-1914, 1928
29
1 omslag
1154
Eredoctoraat van de Universiteit van Pretoria, alsmede hierover gevoerde correspondentie en het programma van de promotieplechtigheid, 1934 1 omslag
1155
Brief van de Senaat van de Universiteit van Amsterdam, waarin Leyds gefeliciteerd wordt met zijn gouden doctorsjubileum, alsmede een bedankbrief hiervoor, 1934 1 omslag
1156
Stukken betreffende de verlening van een eredoctoraat door de Universiteit van Stellenbosch (Zuid-Afrika) aan Leyds, 1939 1 omslag
III. OPENBAAR LEVEN
A. Staatsprocureur (en andere functies)
III. OPENBAAR LEVEN A. STAATSPROCUREUR (EN ANDERE FUNCTIES)
1157
Stukken betreffende zijn benoeming tot Staatsprocureur, 1884 1 omslag
1158
Stukken betreffende zijn benoeming tot praktiserend advocaat van het Hooggerechtshof van de Zuid-Afrikaane Republiek, 1884
1159
1 stuk
Stukken betreffende zijn benoeming tot 'Regeringscommissaris bij het plaatselijk bestuur van den Spoorweg', 1887 1 omslag
B. Staatssecretaris (en andere functies)
B. STAATSSECRETARIS (EN ANDERE FUNCTIES) 1160
Brieven van zijn neef J. Leyds, ingenieur bij de Staatsspoorwegen, waarin achtergrondinformatie gegeven wordt over en aanbevelingen worden gedaan voor sollicitanten, die in dienst willen treden van de Zuid-Afrikaanse Republiek, 1887-1888 1 omslag
1161
Brieven van zijn neef J.F. Leyds over Nederlandse emigranten in de Zuid-Afrikaanse Republiek, alsmede een brief met daarin het verzoek om de export naar dit land te steunen, 1888-1889 1 omslag
1162
Stukken betreffende zijn benoeming tot Staatssecretaris, alsmede stukken betreffende zijn herbenoeming, 1888, 1893 1 omslag
1163
Stuk betreffende zijn benoeming tot Vrederechter, 1889
1164
Brieven van Leyds aan de president van de Oranje Vrijstaat, F.W. Reitz, 1889
1 stuk 1 omslag
30
Leyds
2.21.105
1165
Benoeming tot honorair syndicus van de Nationale Bank der Zuid-Afrikaanse Republiek, 1890 1 stuk
1166
Kopie van een vertrouwelijk memorandum, waarin Leyds, president Krüger en de Engelse 'High Commissioner', G. Nomes, de soevereiniteit van een stuk land regelen waarover een spoorlijn moet gaan lopen, 1890 1 stuk
1167
Gesigneerde foto van Otto van Bismarck, 1890
1 stuk
1168-1170
Notulen van conferenties tussen vertegenwoordigers van de Zuid-Afrikaanse Republiek en de Engelse koloniale autoriteiten over de status van Swaziland, 1893-1894 3 omslagen 1168 1893 apr. 18 (Conferentie te Colesberg), 1169 1893 jun. 5 (Conferentie te Pretoria), 1170 1894 dec. 6 (Conferentie te Volksrust),
1171
Brieven van minister van Financiën, N.G. Pierson, alsmede correspondentie over deze brieven met De Nederlandsche Bank, 1896, 1901, 1991, 2001 1 omslag
1172
Brief aan de Engelse Hoge Commissaris in Zuid-Afrika over de soevereiniteitskwestie, 1898
1249 C. Gezant van de Zuid-Afrikaanse Republiek in Nederland
1 omslag
Brief van The Standard Bank of South Africa over het optreden van Leyds als staatssecretaris, 1960 1 stuk C. GEZANT VAN DE ZUID-AFRIKAANSE REPUBLIEK IN NEDERLAND
1242
Stukken betreffende niet nagekomen toezeggingen van Groot-Brittannië gedaan tijdens de Conventie 1881, 1899 1 omslag Deze conventie stond in het teken van de vredesonderhandelingen tussen de Boeren en de Britten na de Eerste Boerenoorlog.
1173
Stukken betreffende verschillende financiële transacties verricht door of namens het gezantschap van de Zuid-Afrikaanse Republiek, 1899-1900 Met retroacta, 1891, 1895, 1 omslag
1174
Kopieën van besluiten van de Uitvoerende Raad, alsmede een conceptversie van een besluit, 1900 1 omslag
1175
Stukken betreffende de weigering van de bank Labouchère Oyens om aan Leyds fondsen te verschaffen voor de financiering van de deputatie van de Zuid-
2.21.105
Leyds
Afrikaanse Republiek in de Verenigde Staten, 1900
31
1 omslag
Sommige stukken zijn gecodeerd.
1176
Stukken betreffende de aankoop van ammunitie en het transport daarvan, 1900 1 omslag
1177
Brief van de Zuid-Afrikaanse staatssecretaris Reitz inzake de toepassing van salariskortingen voor het gezantschapspersoneel, alsmede een kopie van het regeringsbesluit hierover, 1900 2 stukken
1178
Stukken betreffende de regelingen die werden getroffen voor de financiële middelen van de Zuid-Afrikaanse Republiek in het geval van verlies van de Boerenoorlog, alsmede de opdracht die om alle Zuid-Afrikaanse waardepapieren en belangen in Europa en Engeland te verzilveren en te verkopen en de opbrengst zolang op zijn privé-rekening te plaatsen, 1900-1901 1 omslag
1179
Programma's voor het bijwonen van de festiviteiten omtrent het huwelijk tussen koningin Wilhelmina en prins Hendrik, alsmede officiële uitnodigingen, menukaarten en een brief waarbij een herinneringsmedaille wordt aangeboden, 1901 1 omslag
1180
Foto van president Paul Krüger, met opschrift, 1901
1181-1184
Stukken betreffende de besteding van overgebleven fondsen van de Transvaal republiek na de Boerenoorlog, die beheerd werden door Leyds, 1902 4 omslagen 1181 Brieven van A.D.W. Wolmarans 1182 Afschriften van correspondentie met generaal L. Botha 1183 Kopieën van correspondentie met de secretaris van Joseph Chamberlain, generaal L. Botha, A.D. Elliott MP, A.D.W. Wolmarans en S.W. Burger, 1184 Krantenartikelen, met begeleidende correspondentie
1185
Rapport getiteld 'Boekhouding van het gezantschap der Z.A. Republiek', 1926
1186
Verslag van de Nederlandse diplomaat F.J. Domela Nieuwenhuis over zijn mislukte poging om vredesonderhandelingen te starten tussen de Boeren en de Engelsen, alsmede een begeleidende brief van hem aan Leyds, 1931 1 omslag
1243
Aantekeningen van zijn schoondochter An over de verblijfplaatsen van de familie Leyds in de periode 1897-1901, z.d. 1 stuk De aantekeningen zijn geschreven op een kwitantie voor struisveren uit 1898.
1 stuk
1 deel
32
Leyds
2.21.105
D. Overige
D. OVERIGE 1187
Kranten- en tijdschriftartikelen over Leyds van Nederlandse en buitenlandse media, 1884, 1886, 1889-1909, 1925, 1937-1939 1 pak
1188
Stukken betreffende aan Leyds toegekende binnen- en buitenlandse onderscheidingen, alsmede felicitatiebrieven en -telegrammen, 1887, 1893-1894, 1896, 1900, 1934
1 omslag
Leyds kreeg onder andere de volgende eerbewijzen toebedeeld: – Orde van de Nederlandse Leeuw in 1893 – Orde van de Rooden Adelaar in 1894 (Duitsland) – 'Ordre National de la Légion d ' Honneur' in 1896 (Frankrijk) – 'Commandeur de l' Ordre de St Charles' in 1900 (Monaco) – Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw in 1934.
1189
Spotprent uit 'De Amsterdammer. Weekblad van Nederland', 1896
1190
Artikelen uit en exemplaren van het Engelse tijdschrift Punch, or the London charivari, alsmede aantekeningen hierover, 1899 1 omslag
1191
Benoemingsaktes tot lid van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde en de Societé de Géographie de Lisbonne, 1895, 1897 1 omslag
1192
Krantenartikel over een brief van president Krüger met daarin zijn politieke testament, 1904
1 stuk
1 stuk
1193
Overlijdensbericht van S.J.P. Krüger, staatspresident van de Zuid Afrikaansche Republiek, 1904 1 deel
1194
Correspondentie tussen Leyds, die aan boord was van de s.s. Carisbrook Castle, en de autoriteiten van de Engelse Kaap kolonie over toestemming om aan land te gaan, 1904 1 omslag Leyds begeleidde het stoffelijk overschot van president Krüger naar Zuid-Afrika.
1195
Dankbetuiging van vooraanstaande Afrikaners aan Leyds voor het overbrengen van het stoffelijk overschot van president Krüger van Nederland naar Zuid-Afrika, [1904] 1 stuk
1196
Brief van professor R.S. Mc Cordock van de Lincoln Memorial University te Narrogate (Tennessee) in de Verenigde Staten, waarin Leyds wordt uitgenodigd om een gesigneerde foto op te sturen, die dan opgenomen wordt in de 'Hall of Holography', 1939 1 stuk
1197
Tekst van een rede uitgesproken door Leyds en opgenomen op grammofoonplaat
2.21.105
Leyds
33
om uitgezonden te worden in Zuid-Afrika ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag, 1939 1 stuk ---
Vier grammofoonplaten met daarop een rede van Leyds, uitgezonden in ZuidAfrika ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag, 1939 De grammofoonplaten zijn ondergebracht bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG). Het NIBG-kenmerk is
1198
Stukken betreffende de bekendmaking van uitlatingen van Leyds over de Duitse politiek, 1940 1 omslag
1244
Verzameling autografen en handschriften van staatsmannen uit de Zuid-Afrikaanse Republiek, z.d. 1 omslag
IV. PUBLICATIES
A. Van Leyds
IV. PUBLICATIES A. VAN LEYDS
1199
W.J. Leyds, The first annexation of the Transvaal (Londen 1906), 1906
1 deel
1200
W.J. Leyds, De eerste annexatie van de Transvaal (Amsterdam 1906), 1906
1 deel
1201
W.J. Leyds, Die erste Annexion Transvaals (Berlijn 1907), 1907
1 deel
1202
W.J. Leyds, Herinneringen aan President Krüger (Dordrecht), z.d., (1909)
1 deel
Geschreven aan boord van het schip 'De Batavier' in 1904 toen hij het stoffelijk overschot van Krüger begeleidde van Nederland naar Zuid-Afrika.
1203
W.J. Leyds, Reminscences of president Krüger (Dordrecht, z.d.), z.d.
1 deel
Engelse vertaling van Herinneringen aan president Krüger (Dordrecht, z.d.).
1204
Kopieën van instructies van Leyds aan zijn secretaris Bolman in verband met te publiceren boeken, 1914 2 delen
1205
W.J. Leyds, Het insluiten van de Boeren-republieken, Een vervolg op "De eerste annexatie van de Transvaal" (Amsterdam, 1914), 1914 2 delen
1206
W.J. Leyds, The Transvaal surrounded. A continuation of "The first annexation of the Transvaal" (Londen 1919), 1919 1 deel
1207
W.J. Leyds, Eenige correspondentie uit 1899 ('s-Gravenhage 1919),
34
1208
Leyds
2.21.105
1919
1 deel
W.J. Leyds, Tafelrede (Dordrecht 1922), 1922
1 deel
Uitgesproken tijdens een bijeenkomst met Zuid-Afrikaanse studenten
1209
W.J. Leyds, Tafelrede (Dordrecht, z.d.) [1922]
1 deel
Uitgesproken tijdens een bijeenkomst met Zuid-Afrikaanse studenten op 16 december 1922.
1210
W.J. Leyds, President Krüger. Toespraak gehouden op 10 october 1923 te Utrecht,bij den feestdisch der Zuid-Afrikaansche studenten (Dordrecht, z.d.) [1923] 1 deel
1211
W.J. Leyds, 'Dr. W.J. Leyds over Paul Krüger. Herdenkingsrede op 10 october 1925 te Utrecht uitgesproken', 1925 1 stuk
1212
W.J. Leyds, President Krüger. Herdenkingsrede op 10 october 1925 te Utrecht (Dordrecht, z.d.) 1925 1 deel
1213
W.J. Leyds, Persoonlijke herinneringen aan president Krüger. Toespraak den 13en october 1925 in de aula van de Universiteit te Leiden (Dordrecht, z.d.), [1925] 1 deel
1214
W.J. Leyds Jzn., Larassen in Minangkabau (Weltevreden z.d.), [1926]
1 deel
1215
Manuscript ('Herinneringen vastgelegd door L.W. Leyds na zijn verblijf in Rusland gedurende Wereldoorlog I 1914-1918') met daarin opgetekend de herinneringen van L.W. Leyds aan het uitbreken van de Oktoberrevolutie tijdens zijn verblijf in Rusland (1917-1918), [1927] 1 omslag
1216
W.J. Leyds, Een geschrift van dr. H.P.N. Muller besproken door dr. W.J. Leyds ('sGravenhage 1930), 1930 1 deel
1217
W.J. Leyds, Onze eerste jaren in Zuid-Afrika, 1884-1889. Intieme correspondentie van mevrouw Louise W.S. Leyds-Roeff en dr. Willem J. Leyds (Dordrecht 1938), 1938 1 deel
1218
W.J. Leyds, Beetsjoeanaland (Den Haag), z.d.
B. Over Leyds
1 deel
B. OVER LEYDS 1219
Exemplaar van het tijdschrift De Hollandsche Revue met daarin een artikel over Leyds, z.d. 1 deel
2.21.105
Leyds
35
1220
Krantenartikelen over werk en leven van Leyds, met begeleidende brief van Kerbert aan Leyds' zoon Louis, 1896, 1908, 1929, 1938-1940 1 omslag
1221
'Dr. Willem Johannes Leyds. State Secretary of the South African Republic', Illustrated London News, 21-03-1896, alsmede een vertaling in het Nederlands, (1896) 1 omslag
1222
F. Netscher, Karakters (Haarlem 1899), 1899
1223
Uitgewerkt interview met Leyds, waarin hij zijn opinie geeft met betrekking tot de Duitse oorlogvoering in vergelijking met het Engelse optreden tijdens de Boerenoorlog, [1917] 1 stuk
1 deel
De afnemer van het interview is onbekend.
1224
Boekbespreking in The Athenaeum, waarbij het werk van Leyds (The First Annexation of the Transvaal en The Transvaal Surrounded) vergeleken wordt met dat van dr. George MacCall Theal (History of South Africa 1873-1884), 1920 1 stuk
1225
Kees van Hoek, Gesprekke met dr. W.J. Leyds (Pretoria 1939), 1939
1 deel
1226
Conceptversie van het eerste hoofdstuk van een biografie van Kees van Hoek over Leyds, 1940 1 omslag
1227
Necrologie van Leyds' zoon, ir. L.W. (Louis) Leyds, in: Geologie en mijnbouw 1 (1964), alsmede een bijgesloten brief aan mevrouw A.J. Mulder, 1964 1 omslag
1228
Twee artikelen van drs. G.J. Schutte getiteld 'Mijn president. Herinneringen van dr. W.J. Leyds aan president S.J.P. Krüger', Historia: amptelike orgaan XIII nr. 3 (1969) en 'Nogmaals dr. W.J. Leyds over president Krüger en Zuid-Afrika', Historia: amptelike orgaan XIV nr. 3 (1970), alsmede begeleidende brieven van Schutte aan W.J. Leyds jr. en een brochure van Leyds getiteld 'Herinneringen aan president Krüger', (1909), 1969-1970 1 omslag Zie ook inventarisnummers 204 en 205.
1229
L.E. van Niekerk, 'Dr. W.J. Leyds en die Suid-Afrikaanse / politiek', in: South African Historical Journal / Suid-Afrikaanse Historiese Joernaal, nr. 10 (1978), 79-101, 1978 1 deel
1230
L.E. van Niekerk, 'Dr. Leyds and some plans to help the Boers, 1899-1902', in: Kleio. Tydskrif van die Departement Geskiedenis, Universiteit van Suid-Afrika, XI (1979) 117, 1979 1 deel
36
Leyds
2.21.105
1231
Krantenartikelen over en commentaar op het boek van Lynette van Niekerk getiteld Krüger se rechterhand. Een biografie van dr. W.J. Leyds (Pretoria 1985), 1985 1 omslag
1232
L.E. van Niekerk, 'Dr. W.J. Leyds as staatsprokureur van die Zuid-Afrikaanse Republiek (1884-1889)', z.d. 1 omslag
C. Overig
C. OVERIG 1251
Notulen van de Eerste Volksraad, 1899
1 deel
1233
G.H. Priem, 'De oorlog in Zuid-Afrika', Boon's Geïllustreerd Magazijn, 1900
1 deel
Antwerpen-Transvaal. Uitgegeven bij gelegenheid der tentoonstelling van beeldende kunsten te Antwerpen ingericht (Antwerpen 1902), 1902
1 deel
1235
De opkomst van de Zuid-Afrikaansche Republiek (z.p., z.d.), (1902)
1 deel
1236
Manuscript van een zekere D'Arbez getiteld 'De oorlog der boeren', met een ingevoegde brief aan Leyds van J.F. van Oordt, (1904) 1 omslag
1237
Exemplaar van het tijdschrift 'Die Brandwag', nr.3 (1920), 1920 1 deel
1238
Artikel over de huldiging van de oudste broer van Leyds, Reinier, bij diens pensionering als docent van het Gronings Gymnasium in de Provinciale Groninger Courant, 1922 1 stuk
1239
Artikel in het Zuid-Afrikaanse maandblad Panorama over een huis in het Zwitserse Clarens waar president Krüger enige tijd verbleven heeft, 1974 1 stuk
1234
Het huis bestaat nog wel, maar wordt inmiddels niet meer in stand gehouden als museum.
1240 1241
Exemplaar van het tijdschrift Zuid-Afrika, augustus 1999, 1999
1 deel
Ambtelijke verslagen van generaal J.H. de la Rey en generaal J.C. Smuts, als ook andere stukken betreffende den oorlog in Zuid-Afrika, kort geleden ontvangen door Boerenvertegenwoordigers in Europa, en met hun toestemming openbaar gemaakt (Amsterdam z.d.), Zd. 1 deel
2.21.105
Leyds
37
3. Aanvulling 2005
3. AANVULLING 2005 1252
Brief van Rijkskanselier Otto von Bismarck aan Jhr. Beelaerts van Blokland, vertegenwoordiger van de Republiek Zuid Afrika, over zijn ontvangst door de keizer en keizerin, en brief van keizer Wilhelm I aan (?) inzake de vestiging van een reguliere vertegenwoordiging van Zuid Afrika aan zijn hof. Afschriften. 1885 en z.j. 2 stukken
1253
'Carte postale' gedrukt door E. Nels te Brussel in de serie Transvaal: foto van president P. Krüger, dr. W.J. Leyds, en een aantal ministers. z.j.
1 stuk