1 Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN HOOFDSTUK 1: INDELING VAN HET RECHT Het publiekrecht Het staatsrecht Het administratief recht Het strafrec...
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina V
Inhoudsopgave
DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN HOOFDSTUK 1: INDELING VAN HET RECHT 1.1. Het publiekrecht 1.1.1. Het staatsrecht 1.1.2. Het administratief recht 1.1.3. Het strafrecht 1.1.4. Het fiscaal recht 1.2. Het privaatrecht 1.2.1. Het burgerlijk recht 1.2.2. Het handelsrecht 1.2.3. Het gerechtelijk recht 1.2.4. Het sociaal recht
3 4 4 5 6 6 7 7 7 7 8
HOOFDSTUK 2: BRONNEN VAN HET RECHT 2.1. De wet 2.2. De rechtspraak 2.3. De rechtsleer 2.4. De gewoonte 2.5. De billijkheid
9 10 12 14 15 15
DEEL 2 ASPECTEN UIT HET BURGERLIJK RECHT HOOFDSTUK 1: PERSONENRECHT 1.1. Het begrip ‘persoon’ 1.1.1. De fysieke personen 1.1.2. De juridische personen 1.2. De attributen van de persoonlijkheid 1.2.1. De naam 1.2.2. Het geslacht 1.2.3. De woonplaats 1.2.4. De nationaliteit
19 19 19 22 22 22 27 28 30
V
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina VI
Fundamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht HOOFDSTUK 2: FAMILIERECHT 35 2.1. Het huwelijk 35 2.1.1. De verloving 35 2.1.2. Het huwelijk 36 2.1.3. Het huwelijksvermogensrecht 44 2.2. De ontbinding van het huwelijk 49 2.2.1. De nietigverklaring van het huwelijk 49 2.2.2. De echtscheiding 50 2.2.3. De scheiding van tafel en bed 52 2.3. Wettelijke samenwoning 52 2.4. Afstamming 55 2.4.1. Vaststelling van de afstamming 55 2.4.2. Gevolgen van de afstamming 57 2.5. Het wettelijk erfrecht 59 2.5.1. Het openvallen van een erfenis 59 2.5.2. Wie zijn de erfgenamen? 60 2.5.3. Aanvaarding en verwerping van nalatenschappen 65 2.5.4. Het testament 67 2.5.5. De successierechten 70 2.6. Schenkingen 72 2.6.1. Wat is een schenking? 72 2.6.2. Bekwaamheid om bij schenking te beschikken of te verkrijgen 73 2.6.3. Beschikbaar gedeelte der goederen 74 2.6.4. Schenkingsrechten 74 HOOFDSTUK 3: HET ZAKENRECHT 3.1. Indeling van de goederen 3.1.1. Onroerende goederen 3.1.2. Roerende goederen 3.2. Eigendom 3.2.1. Eigendomsverwerving 3.2.2. Beperkingen van het eigendomsrecht 3.3. Vruchtgebruik (art. 578 t.e.m. art. 624 B.W.) 3.3.1. Ontstaan van het vruchtgebruik 3.3.2. Rechten en plichten van de vruchtgebruiker 3.3.3. Einde van het vruchtgebruik 3.4. Recht van opstal (Wet van 10 januari 1824 op het recht van opstal) 3.5. Recht van erfpacht (Wet van 10 januari 1824 op het erfpachtrecht) 3.6. Erfdienstbaarheden of grondlasten (art. 637 t.e.m. art. 710 bis B.W.) 3.6.1. Het ontstaan van erfdienstbaarheden 3.6.2. Tenietgaan van erfdienstbaarheden
77 77 77 79 80 80 84 85 85 88 89 89 90 90 90 92
HOOFDSTUK 4: CONTRACTEN OF VERBINTENISSEN UIT OVEREENKOMST IN HET ALGEMEEN 4.1. Omschrijving van het begrip contract 4.2. Soorten contracten 4.2.1. Eenzijdige contracten t.o.v. wederkerige contracten 4.2.2. Vergeldende contracten t.o.v. kanscontracten
93 93 93 93 94
VI
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina VII
Inhoudsopgave 4.2.3.
4.3.
4.4.
4.5.
Contracten uit vrijgevigheid t.o.v. contracten uit bezwarende titel 4.2.4. Consensuele contracten t.o.v. plechtige contracten Geldigheidsvoorwaarden van de overeenkomsten 4.3.1. Toestemming 4.3.2. Bekwaamheid 4.3.3. Voorwerp 4.3.4. Oorzaak De gevolgen van de verbintenissen 4.4.1. Gevolgen tussen de partijen 4.4.2. Gevolgen ten aanzien van derden Tenietgaan van de verbintenissen 4.5.1. Betaling 4.5.2. Schuldvernieuwing 4.5.3. Vrijwillige kwijtschelding 4.5.4. Schuldvergelijking 4.5.5. Schuldvermenging 4.5.6. Verlies van de verschuldigde zaak 4.5.7. Vordering tot nietigverklaring of tot vernietiging 4.5.8. Verjaring
HOOFDSTUK 5: BIJZONDERE OF BENOEMDE CONTRACTEN 5.1. Koop 5.1.1. Begrip 5.1.2. Geldigheidsvoorwaarden 5.1.3. Verplichtingen van de verkoper 5.1.4. Verplichtingen van de koper 5.1.5. Bepalingen met betrekking tot de verkopen aan consumenten 5.2. Huur 5.2.1. Begrip 5.2.2. Verplichtingen van de verhuurder 5.2.3. Verplichtingen van de huurder 5.2.4. Einde van de huurovereenkomst 5.2.5. Bepalingen inzake woninghuur 5.3. Lening 5.3.1. De bruiklening 5.3.2. De verbruiklening 5.4. Bewaargeving 5.4.1. Eigenlijke bewaargeving 5.4.2. Sekwester 5.5. Lastgeving 5.6. Dading
103 103 103 103 104 106
HOOFDSTUK 6: BEWIJSRECHT 6.1. Het schriftelijk bewijs 6.1.1. De authentieke akte 6.1.2. De onderhandse akte
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina VIII
Fundamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht 6.2. 6.3.
6.4.
6.5.
Het bewijs door getuigen De vermoedens 6.3.1. Wettelijke vermoedens 6.3.2. Feitelijke vermoedens De bekentenis van partijen 6.4.1. Buitengerechtelijke bekentenis 6.4.2. Gerechtelijke bekentenis De eed 6.5.1. De beslissende eed 6.5.2. De ambtshalve opgelegde eed
HOOFDSTUK 7: WAARBORGEN EN ZEKERHEDEN 7.1. De zakelijke waarborgen 7.1.1. De inpandgeving 7.1.2. De hypotheek 7.2. De persoonlijke of morele waarborgen 7.2.1. De borgstelling 7.2.2. De kosteloze borgstelling
DEEL 3 ASPECTEN UIT HET HANDELSRECHT EN HET ECONOMISCH RECHT HOOFDSTUK 1: DADEN VAN KOOPHANDEL EN HANDELAAR 1.1. Daden van koophandel 1.2. Wat is een handelaar? 1.3. Handelsondernemingen – handelsvennootschappen 1.4. Beperkingen bij het starten met een eigen zaak 1.4.1. De persoonsgebonden beperkingen 1.4.2. De activiteitsgebonden beperkingen 1.5. De administratieve verplichtingen van een handelaar 1.5.1. Openen van een zichtrekening 1.5.2. De inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen 1.5.3. Bekendmaken van het huwelijkscontract 1.5.4. Aanvragen van een BTW-nummer 1.5.5. Bijhouden van een boekhouding
HOOFDSTUK 2: WISSELBRIEF EN ORDERBRIEFJE 2.1. De wisselbrief 2.1.1. Omschrijving 2.1.2. De uitgifte en vorm van een wisselbrief 2.1.3. De acceptatie 2.1.4. Het endossement 2.1.5. Het aval 2.1.6. De vervaldag 2.1.7. De betaling 2.1.8. Het recht van regres
175 175 175 175 178 179 180 180 182 182
VIII
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina IX
Inhoudsopgave 2.2.
Het orderbriefje 2.2.1. Omschrijving 2.2.2. De uitgifte en vorm van een orderbriefje
184 184 184
HOOFDSTUK 3: DE CHEQUE 3.1. Omschrijving 3.2. Geldigheidsvoorwaarden 3.3. De begunstigde van een cheque 3.4. De overdracht van de cheque 3.5. Het aval 3.6. De aanbieding en betaling van de cheque 3.7. Recht van regres in geval van niet-betaling 3.8. Speciale vormen van cheques 3.8.1. De gecertificeerde cheque 3.8.2. De geviseerde cheque 3.8.3. De gekruiste cheque
187 187 187 189 190 191 192 192 194 194 194 194
HOOFDSTUK 4: WETGEVING OP DE HANDELSVENNOOTSCHAPPEN 4.1. Inleidende bepalingen 4.1.1. De vennootschap 4.1.2. Verplichtingen van de vennoten 4.1.3. Het beheer van een vennootschap 4.1.4. Het einde van een vennootschap 4.2. De vennootschap onder firma (V.O.F.) 4.3. Gewone commanditaire vennootschappen (Comm. V) 4.4. De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA) 4.4.1. Oprichtingsvoorwaarden 4.4.2. Aandelen 4.4.3. Bestuur 4.4.4. Algemene vergadering 4.4.5. Einde van de BVBA 4.5. De coöperatieve vennootschap (CV) 4.5.1. Gemeenschappelijke kenmerken 4.5.2. Kenmerken van coöperatieve vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) 4.5.3. Kenmerken van coöperatieve vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA) 4.6. De naamloze vennootschap (NV) 4.6.1. Oprichtingsvoorwaarden 4.6.2. Aandelen 4.6.3. Bestuur 4.6.4. Algemene vergadering 4.7. De commanditaire vennootschappen op aandelen (Comm. VA) 4.8. Vennootschappen met een sociaal oogmerk 4.9. Het economisch samenwerkingsverband (ESV)
Fudamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht
20-10-2009
10:52
Pagina X
Fundamenten van het burgerlijk recht en het handelsrecht HOOFDSTUK 5: DE WET BETREFFENDE DE CONTINUÏTEIT VAN DE ONDERNEMING EN HET FAILLISSEMENT 239 5.1. De wet betreffende de continuïteit van de onderneming 239 5.1.1. Inleiding 239 5.2. Het faillissement 247 5.2.1. Het openvallen van een faillissement 247 5.2.2. De organisatie van het faillissement 250 5.2.3. Het faillissement en de werknemers van de onderneming 252 5.2.4. De gevolgen verbonden aan het faillissement 253 5.2.5. Het einde van het faillissement 258 5.2.6. Verschoonbaarheid 258 5.2.7. Rehabilitatie 259 5.2.8. Strafbepalingen 260 HOOFDSTUK 6: WET OP DE HANDELSPRAKTIJKEN 6.1. Voorlichting van de consument 6.1.1. Verplichting tot voorlichting van de consument 6.1.2. Onrechtmatige bedingen 6.1.3. Prijsaanduiding 6.1.4. Prijsverminderingen 6.1.5. De hoeveelheidaanduidingen 6.2. Bepaalde handelspraktijken 6.2.1. Verkopen met verlies 6.2.2. Overeenkomsten op afstand 6.2.3. Verkopen aan de consument gesloten buiten de onderneming van de verkoper 6.3. De reclame 6.3.1. De vergelijkende reclame 6.4. Oneerlijke handelspraktijken 6.4.1. Misleidende handelspraktijken 6.4.2. Agressieve handelspraktijken
263 263 263 263 266 267 269 269 269 270
HOOFDSTUK 7: WET OP HET CONSUMENTENKREDIET 7.1. Toepassingsgebied 7.2. Kredietpromotie 7.3. Totstandkoming van de kredietovereenkomst 7.3.1. Verplichtingen van de partijen 7.3.2. De totstandkoming 7.3.3. Afzien van de overeenkomst 7.4. Persoonlijke zekerheidstelling 7.5. Bepalingen inzake de kredietbemiddelaars 7.5.1. Wat is een kredietbemiddelaar? 7.5.2. Verplichtingen van een kredietbemiddelaar 7.6. Bijzondere regelen voor bepaalde kredietovereenkomsten 7.6.1. Verkoop op afbetaling 7.6.2. Financieringshuur 7.6.3. Lening op afbetaling 7.6.4. Kredietopening