IJIUHCSCflI HCSINHCfI SdI-IIHd

3pr3rq33trn tep ',6161

'

le^aq ue8ulz[r,rro^JnnlErelll

uepretsuv 'puelloH-qlroN 'trntnJ 3ql

.lorrrfloorlJ'reg'H'l uarrqrpC'f 'C'AIIqn'd'1'^'q alZ jl -JeA qJSrUOJlIsle IU erlBrUJOJur ap az J€AOZ JOOA 'JUOJ -o€ taq t?rl uelEJ€ddE epl'ueoue8 ue^oqrarq ep llg

'ueBIs

al do 3lurnJ eurell uae ur ualuatunJop uepeqlae^eoq elor8 uapro/de8 1ft1e?ou la,r laq sr eeuJorq Jeeru (ual -etu el eJruoJllelo lstu sleru Jo 8rula,t\ azll^\Ile^\ ezep ueeq Jee,t\srlalA 'prusoue? uepJo,r Surrulg:a,rorJrru ap 8ou laour uelueuncop uu^ ueelsdo Ieess€tu laq UOJI -eq lelA 'aol Iaus ttueeu ueteJeddu apraecnpotlul.e8 luaJar lrr^ ezep uE^ Surssedeol eC 'apoqleru apee/(l ap sua?1o,t uaIJelr\ (srosserordprom'82) 3ut1;emra,r1s1e1 roo,r ualuredde ap 1og 'ueluap al Eem sr Sur,teluaur -us ozuo lrn Jeeru leru erp :nnleredde-xolol spuolaq ep sr apoqleu epaa/(] ep ue^ pleaqloo^ uell 'uelnultu aSrua lelsaau '3ue1 - ueelsra^ ue11nz eut8ed-lv ugg speals 'plauro^ sJepue lrzua1 '1e1r1re lrp uE^ 81o,ue,t leq ur e/d Jepuoree/r\ - luSunJop uee ue^ uaSua;q -ra^o loq 1;nnp SurpurqJa^uooJelel ep u€A olpeeJq -pueq allradaq ep rooq 'uft1uooge1a1 uae utn lqJeJq -aSraro uepJo,{ uauunl ueluaunJop ltqreen 'ptuaou -aB uapro,r,r uelu.ruddu-glrtulsJeJ '32 ap ualaoul epoql -3tu alsJee ep ueJleq lul{\ 'pJoo/hepor pultEtp-rleulq uee ur .pleBue^, lpro^\ lslel ep ue^ lallerel J0p0l

'.tnatnD ap toop p.ta& pDpB uatDf als -lDDt ap alp still.tataparu daotB uaa .toop tl.ta^ aE JopDBaW pafo.td laq Lrnn v dotplag utn.tlLtatualtafoJd laq uJ 'ua^ollput4 'utnuol -DtoqD'I StpunI.tnnlDN ,sd!t!qd uD^ .tal.tatiapaut 'soA ap 'V 't" '.tO

pp ua?8az II/( l?p 'llrarrrrel lpJo,r\ IerJeunu€JIE luau -nJop leq [rq;ee,n erp ue ',el1ee1d, s1u ua88az Il^\ lup 'plapueqeq lpro/rr Iuernllrd luauncop laq trqreer'r sop -oqlou ur Ue€tueA uepJo/( praqcsJepuo laou lrqrar11 'UOoqe8 8ue81rn:oon a1[rluarzuue sr uaparqaSyaap e8nuwos dO 'lrl uelepueqeq al r{JSruoJtlela uetueu -nJop ruo sapoqleu 3uu1 1e lpro,r rA rceu lqtoza? 'puelsaqrarded >1[rluoos -red leq ur serlJelaoz 'as;aa8ren go eSrrnp8upl sruos 'ur puerellnser 'oer.u qJrz loru ueluaunJop ue8roq -a8do ap ue,r ua8eldpeeJ pueJnplJoo^ leq 13uerq lram s1tr1a8ep leH 'pflt a8rua uu ;o ltrllappruruo 'ue8rtaru

-ra^ Jo ua8reqdo ue uaJeJgrssulc suaSlo,rra^ ue uezal lln leElsaq uelueuncop uE^ uelra/dre^ laH 'lIJe^\ -rar sua8youe^ ue ue8uu^luo lsod aurelxe rad luau -nJop u?? sueeuene s1ft1a8ep lpro^\ sJe{Ja1y\apelu Jal^ :ad pyappnuaD 'uepuozre^ IId rad ua praacnpord -aB lprom sJe{Je1(opeu rar,r rad 's.eur8ed Jeeu Jo ugg lrn epueulsaq '1uau;ncop uea plopprtue8 s>1ft1e8ep gtrrp

-aq-sdrlqg esus^oqpurg toq ur pleeqroon trq tep pual -oq sr loH 'ruooJlsrerded apuarnplroo^ uae latu ueluru al ua^el s>1tr1e8ep ulrz ur Ueeq suetu euJapou eC 3u;p;a1u1

'looldua7naqa7 AOe ap

:atlnuuolut a1ol131p uoa uoolsdo ttoduroc Jaaz laq JooA unrpaw uaa UDA uawol rDDqltqJsaq taLl sottr uraals,$ laLl UDA ualuol puDls lot lall JooA qndurt at1[uSuDpq uafl 'tuawnJop taLl UDA uaitplnaBtuarutaa lo ualanqtllstp 'ualauos 'uaslaozdo 'uaJaAtqilD 'uayraara^ nq toop p31oa -aB 'lnou7ts qJStuoJtyala loolt8rp-ttoutq uaa ut uallazuto taq Joo^ 13oup Stoz waalsts aptnoq -a8do ttnlnpow iall tDp ua88az 1tu tDe 'plapuollaq uaprotv tl)sruortlap paqa? ualuautnrop ap uuonm uadnutuo at waats{s uaa pSonlsa8 ur nu Ja uftz 'wntJotoJoqnT Stpuntltnnlosl ,sdr1tt14 UDA sJillJatapalN 'ualuawnJop uot uillaoz8nlat

lot puaroqaq 'dotplag urntluacuapalold ptl

- altaow laat taw yDoA lptou lfupaq lo toolunl

-

ua uafuaqdo taq taw t4tnrqJaA p{!t aJDqtso)t Jaaw spaats utotnDp

uaa

ul 'aol puarnpiroo^ utootlstatdod

so^ ep

ap tuaau Sutaaluautos azuo u1

'v 'f

uelueunJop UBA EullapuBqaq eqJsluoJDlela Jooa rueelsfs Jlulnporu uee 'copu8etr41 zl'ou'0861'6e gNVCUVVI

IJIUHCSCflI HCSINHCfI SdI-IIHd

.I.

A. DE

werken, vooral op 6en aspect van de behandeling van documenten, meestal het transport ervan. Bovendien worden de documenten of picturaal of alfanumeriek

Het bijzondere van het door Philips' Natuurkundig Laboratorium ontwikkelde systeem

behandeld.

Megadoc is nu dat het betrekking heeft op alle facetten van de behandeling van documenten: het omzetten in een digitaal elektronisch signaal, het classificeren, het archiveren, het opzoeken, het sorteren, het distribueren en het vermenigvuldigen. Het document kan tevens zowbl alfanumeriek als picturaal worden verwerkt. In principe kan zelfs - hoewel dit in het hier te beschrijven systeem nog niet is gerealiseerd het document in het systeem worden opgenomen met informatie over grijswaarden of kleuren. Men heeft berekend dat in de Verenigde Staten tot op heden per arbeidsplaats in totaal in de landbouw twintig keer en in de industrie tien keer zo veel is geinvesteerd als ten behoeve van kantoorwerkzaamheden. lnderdaad is er in de loop der jaren in de werkmethodes en organisatie van kantoren niet zo veel veranderd. Het systeem Megadoc echter zalhet gezicht van en de gang van zaken in een kantoor ingrijpend kunnen wijzigen. De 'documentenstroom' in dit kantoor van morgen zou er als volgt uit kunnen zien. De secretaresse opent de post en neemt door middel van het documentaftastapparaat de documenten op in het massageheugen van het systeem Megadoc. Vervolgens geeft ze het systeem, via het beeldscherm en toetsenbord van haar computereindstation, opdracht de 'elektronische brievenbussen' te vullen van degenen waarvoor ze secretariaatswerkzaamheden verricht. Deze personen kunnen op het door hen gewenste tijdstip via een eigen eindstation het systeem opdragen de voor hen bestemde documenten op hun documentbeeldscherm te laten verschijnen. Het systeem vraagt vervolgens via het beeldscherm van het eindstation van de gebruiker wat er met ieder document moet gebeuren: opnemen in het systeem of niet. Is het eerste het geval, dan wordt om een aantal gegevens en trefwoorden gevraagd, waarmee een documentbeschrijving wordt gevormd die wordt opgeborgen in het gegevensbestand. Wil men op een later tijdstip een document uit het systeem te voorschijn roepen, dan geeft men de gegevens of trefwoorden op die men zich nog herinnert. Het systeem presenteert dan nagenoeg onmiddellijk de beschrijvingen van documenten die aan de opgegeven criteria voldoen. Na de selectie van

een document door de gebruiker wordt door het systeem binnen vijf seconden de juiste geheugenplaat opgespoord en gelezen, waarna het document op het documentbeeldscherm verschijnt. Indien gewenst kan de gebruiker ook nog een afdruk op papier ontvangen.

Philips techn. T. 39, no.

VOS

I

2

We zullen nu eerst beschrijven volgens welke methodes het document kan worden omgezet in de voor het systeem noodzakelijke digitale informatie. Vervolgens vertellen we iets over de manier waarop deze informa-

tie op zeer compacte wijze wordt gearchiveerd. Daarna komt het systeem als geheel aan de orde en wordt op enkele door ons speciaal ontwikkelde modules dieper ingegaan. Ten slotte besteden we aandacht aan de

programmatuur waarmee de informatiestroom wordt beheerd en bestuurd.

Het omzetten van documenten in digitale informatie

Het systeem Megadoc is ontworpen voor het verwerken van documenten van het Europese formaat A4 (210x297 mm) en het Amerikaanse formaat A (216x279 mm). Het maximale oppervlak dat kan worden behandeld is derhalve 216x291 mm. Er wordt volgens aanbevelingen van het CCITT (Comit6 Consultatif International Telegraphique et Telephonique) gewerkt volgens de HR-modus (met hoge resolutie) of volgens de SR-modus (standaardresolutie). Bij beide modi wordt het document in horizontale richting afgetast met een resolutie van 8 pun-

ten,/mm; in verticale richting gebeurt dit bij de HR-modus met een resolutie van 7,1 lijnen/mm (zie fi7. 1), bij de SR-modus met 3,85 lijnen/mm. Het document wordt in de HR-modus dus verdeeld in 297 x7,7 :2281 lijnen van ieder 216 x 8 : 1728 beeld-

+"

E E

N

O)

$,a

Jar 216 mm

l'ig. l. Het

maximale l'ormaat van de documenten. Er kunnen zowel documentcn van het Europese formaat ,A4 (210x 297 nlm) als van het Amerikaanse formaat A (216x279 mm) worden verwerkt. Z resolutie in verticale richting, 7,7 lijnen/mnt (in de HR-modus; 3,85 Iijnen/mm in de SR-modus). H resolutie in horizontale richting, 8 beeldpunten/mm. Het document wordt in de HR-modus verdeeld in 2287 lijnen van ieder 1728 beeldpuntcn, totaal ongeveer 4 x 106 bebldpunten.

'[L6t't0z-981

'cc'J'urlJst sdrlrqd ur ualclrtrE rar^ ur ua^alqJseq sl ezec '816t 'LE-\Z't7 EJruortralE elJV 'sernlJrd ellursJeJ alrq,^ pue {JBlq lo Surpo:) Ieuolsueurp-3uo 'llsuod 'D uJ uoJev 'c 'tploSqlod 'n 'ualolseSJe

qJSrtaulsrl ue lqJnJ apleeuorlrpuoJeS letu pln^e8 sr elturnl JSrpua,r -ur e(J 'ua^arqrsaS uapjo/r\ UEI arluluroJur SlelrSrp ep uueeM (zs' ue lS rnnllal ua8el euunp qJrz uapur^aq ua1u1d uaze18 Jp uE^ uop uuv'y 3ur:ualrnq uoluleu uoe ue'H lEAJeerluoc ure -ftzuauurq ep

teu 'dr J[rqJsuauurq uJlElcru

zc

ua

a

,s

tg

ZS

zg

ueteldselS

Ic

ec

uea Joop uspnoqa8 puelsj€ do uopro.4

'teeldueSneqaS ap ue^ spausroo(I

'c '8rc

000t

0002

(praaurr:dtuocaS-leru) IeErntJrd (p.raaur:dtuoca8) 1ee:n1rrd

(leerurxeu) IeuaurnueJ le US

'loz33ruo ueprolv\ UBI ruro^ eplrSrp ur luaunJop leq dorEe,r\ uoJaru€ru asJo^rp ep lrq ueSeJIJeA u3pJo,^A 3rp ploru

-re^ slrq uelleluuB ep J

pqu

ur ulrz Suueunser ra1

'01 ue^ Jol -JBJersssJdluoJ epleppruraS uea uu^ u€€?lrn uellnz [rlA '(s:a11uru1 esrelsoo letu luaunJop uee) L tueunJop

-IIIf,J leq Joo^ S lBBrururu ue (BueqJS qJsruorllale lsteqrsaS puuq ep letu uea) z lueunrop-IJlf,f, ep

-rsssrpruupuelsaE leq roo^ sl le€turxEru sr JolJ€J ezacl 'lezeStuo lpJo,r Jr€urq lep luaunJop leq uE^ pJBE ep uu^ JE lSueq 'purellJe^ lpJo/t\ slrq IeluEB laq seluJee,r

JOIJ"J ep sr lBp (rOlJBJerSSerduOJ eC 'pluelra^ uep -ro,^ ueprooaapoJ alsuol ep ur uaslOer spuotuolJoo^

o H

Surrualrnq uoe roop uapnoqe8 uepro/r\ puulsJu do erp ueluldsulS ao,r\l lrn lBelsaq 'lsedaSeol lpJo1d suo roop tuerr"rolu llp do 3rp slBoz '(t '8gt eg) lBeld doc ec '111 1ue1d d-IA apualaq eP ue^ arsro^ alauorssaJoJd ep sle ue,{noqcsaq al sI Jeeu Jo urlU erp tuJ 0€ uB^ releuerp uea letu (Surprocer Je3rldo ptlSrp :UOC) tEEId dOC aleuolsseJord ap uen t{Eetu -aB 1rn:qa8 sr roo^rarH 'u€els el do ua8neqa8 uaa ur ez[r,r e]JeduoJ do arleuroSur elElr8lp uepeqlee^ -eoq e1or3 3p Srpou leq sr JopeSeI lueels^s leq ul ua8naqo8ussBlu laH

00n

002 7C

'trlnuu.llu

UH

s0l x slrq lelueE 'ua8a:>1:an uopro^\ UEI alletxroJur alettStp ap do:ee,tr

uolelueu esJe^rp ep lrq luaunrop red sltq uapaqlea^eoq aC'l lequl

'ullz reeqlqJlz pao8 8ou ue1e1 -rellal td,{ta8 uaa ue^ slrelep ep SurlepJa^ aulg azap tatll lep uarz sr 1fr1aprn6 'pJaaluaseldaJa8 uelue{rer^ uado s1e uatundplaaq o1

.elll^\, Jp 'uatuelrer4 apln^a8do s1e ulrz ualundplaaq .eue,rz, oC 'luounlop plaapD^ ualundplaeq eOl x? raa^a8uo ur snpou -Xg ap suaSlon uea uen (xE1 :aa,re8uo Surto:8:a,r) 1reta6'7'?;.4

tuenbeJJ lseetu teq pleppruaS ep lEp uadro,{luo sr oz alP tzl aposueuJJnH apJeeJgrporuea '32 ap roo^ uez

-oIaA ueqqaq ft16 'uelurdsJes8uuepor opleedaq suaa

-lo^ (proolr\opoJ JrEurq uea roop ue?u8^ro^ al (0 Jo I) eprEe,r epJlazap ue^ slrq uesIOeJ roop usrnaqeS uB{ llcl '.uareurrdruoJ, al slrq lelue? leq Joop prap uel snpou-ds op suoSlo^ sllqN z Jo uB^ praqloa^eoq 3c -urr.uJe^ uepro,ry\

snpour-dH ep suaSlo^ sllqN

t

'do

strq>1 Z€ IEBlot

ur Jo

slrq 8 ue^ uaproo^urq 000t lBerurxuru uB^ preqlee^aoq uee lrp 1r3^el luaunsop red '8rpou uolalJellal uea roo^ slrq 8 J3 ulrz '11rnrqe3 uepJo,r uel (lruolroo^ proo/rurq uee ur ( L lep ual€ur l€luEe loq) lraluud 3p uE^ ueJalorluos laq JooA 3rp llq u03 letu uetues 'slrq L ue^ epos u3e ur plEEueA (a3ueqcre1u1 uorlururoJul roJ epo3 prepuuts uuJrreuv) apoJ-IIJSV (a14rnrq

-aB lseau) ep sue8lo^ lpJo^\ JOIIBJBI Jepal 'UJea -re^ uepJo,r sue{epelel 08 Japer uE^ sla8ar 0S luuru -rx?ru uEp ualaou rg 'leeredde puslre^\ra^1sl31 uee lrn ueuoueSdo uapro,r slaarlslqJal uo ulrz raurell Itrl

(13e1s -uatzuBe arleruroJur olBlrSrp preqlae^3oq 3p uu{ -eq ueelle lueuncop uelepueqoq et laq slv lslal lrn 'ue8eJIJa^ luelunJop Jed slrqlN Z ree^ -a?uo uaproa uup 'snpou-dS ep roo^ uozola8 lpJolA xt Jee^e8uo u3^ s{oeJ ueo ur

'sllql^ t Jo sllq

eol

lezeStuo snpou-uH ep ur snple lpJo,r\ lueunJop loH ',0, Jo (1, ruJo^ a1u1r8rp-;reulq ul Jo uaza,r38eol .1r,r, Jo (ue,\\z, tunrJalrJJ pq oz 13tu{ lundpleeq Japal 'ep laduerp usllels el ur uee ua^oq u3 repuo puaSSrl 'uelleapaE eervrl slqJols ur pleepJa^ Surrao,nlrn o8rprnq -Jee,^

ap ur sr uspJBB,\{s[rJ3 e{lrleSotu ue,r perqeS 13H 'uel -eue8 apJEB,r\s[rrE ap lundpleeq repar ue^ lpro^\ luelu -nJop laq uu^ uelsuuu qssrldo ulrl roo^ utrl 13q trg 'lIJ3,rJe^ uapJo^\ uoals{s laq Joop apuoJas Jad ual -undplaeq e0l x t ue^ uooJls eruJoue ep snp lootu uel -r3JOq e] llp ruo 'ue^e8e8Jae1r\ Jo lsele8Je uapJo,r uou -un{ leotu apuoJes u99 uE^ Pllt atro{ tuseuaSuee ral -rnrqeS ep roo^ 3p ur lueunJop ua3 lup pra3JgrJ3ds33 sr JopBAalN lueets^s taq JooA 'Z '3{ erz 'uelundplaeq lea^e8uo Jo 9€6 Is6 € le€lol ur sr lep 'uolund eOI

xt

ZI'ou'6f 'I'uqJal

JOCVCE'\

silrlrqd

344

.I.

A. DE

VOS

Philips techn. T.39, no. l2

en een binnenschijf met centreergat. Aan de binnenzijde van elke glasplaat is een dunne laag telluur opgebracht waarin de digitale informatie kan worden 'geschreven'. In de VLP plaat is de informatie geprefabriceerd aanwezig in de vorm van langwerpige putjes

waarvan de lengten en de onderlinge afstanden varia-

bel zijn en een in frequentie gemoduleerd signaal opleveren dat wordt verwerkt tot het videosignaal' Daarentegen wordt bij de DOR plaat door de gebruiker een patroon aangebracht (zie fig. 4) dat bestaat uit al dan niet aanwezige gaatjes in edn der telluurlagen. Hierbij is de diameter en de steek in booggraden van de gaatjes (of de plaatsen waar zich gaatjes zouden mogen bevinden) constant. De gaatjes worden met een laser-lichtvlek in de laag gesmolten, dat wil zeggen dat een laser-bundel ter plaatse op de laag wordt gefocusseerd en, afhankelijk van het aan te brengen patroon, in intensiteit gevarieerd. De ruimte tussen de beide glasplaten is hermetisch afgesloten en

gevuld met geconditioneerde lucht. Bij het schrijven in en lezen uit de geheugenplaat (wat dus aan beide zijden van de plaat kan gebeuren) heeft deze een toerental van 4 omw/s, dat bij een latere versie nog zal worden verhoogd tot l6 omw/s. Bij de fabricage van de nog onbeschreven plaat wordt een spiraalvormige groef aangebracht met een spoed van 1,66 pm. Het huidige type plaat heeft per zijde 40000 groefrondgangen. Verder is iedere zijde van de plaat verdeeld in 128 sectoren (ziefig.5)' Het is mogelijk de plaats waar de bitreeks van een ingeschreven document begint, vast te stellen, omdat ieder segment (het deel van de groefrondgang per sector) een eigen adres bezit. Dit adres is bij de fabricage van de plaat aan het begin van ieder segment in gecodeerde vorm aangebracht en bestaat uit de aanduiding van de plaats in 'poolcoordinaten', bij voorbeeld sector 27, rondgang 3201. Verder zijn als geprefabriceerde informatie aan het begin van een segment een aantal synchronisatiebits aanwezig voor het in de pas laten

lopen van de lees/schrijfelektronica met de omwentelingssnelheid van de plaat. Het aantal bits dat in het overblijvende deel (9090) kan worden geschreven is 1024 voor een segment en 1010 voor de gehele plaat (twee zijden). Het zal duidelijk zijn dat de ingeschreven informatie niet meer kan worden gewijzigd en dat de beschreven plaat niet kan worden 'gewist'. De DOR plaat is dus bij uitstek geschikt voor archiveringsdoeleinden. De plaat is een geheugen van het type ROM (ROM: read only memory) met de mogelijkheid van 'random access'. Dit laatste wil zeggen dat elke geheugenlocatie 'onmiddellijk' (gemiddeld binnen 250 msec, bij volgende typen afspeelapparatuur nog te verkorten tot 135 msec) kan worden gevonden zonder dat veel

van de inlornlalic in de gehctigenplaat. Dc gaatjcs worden in dc opgcclanlptc telluurlaag gcsrroltcn rnet behulp van ccrt op de laag ge l'octrssecrdc lascr-bunclel; clc clianrcter van clc lichtvlck bedraagt ongevecr I pLrn. Het al dan nict aanwczi-e zijrr van ccn gaatje vornrt cle binair-cligitale inl'ormatie betrclicnclc het in hct geheugcn opgeltoltlcn doctlmcnt. De foto laat 20 grocl'rctndgangen ovcr cclt clccl viin ccn sector zicn (zie ook Iig. 5). 32 vollccligc ronclgangclt ovcr J60o corrcspondercn nlet de irrl'ornratie van cin A4-d
l'ig.4. Iroto (ongevcer I700x vergroot)

nicl -gcconr pri ntcercl.

lig. 5. Topografische verdeling van de gchcugenplaat. De plaat, waarvan icdere telluurlaag voorzicn is van een spiraalvorrrigc groel' met 40000 rondgangcn t.net eetr spoed vali 1,66 pm, is pcr zijcle vercleeld in 128 sectoren. Dc spoed van de groelrondgangen is in de liguur stcrk vergroot wccrgegeven, de hoek van de sectoren is ongcvcer drie maal vergroot. Door nummering van de sectorcn en groel'rondgangen kan het begin van de bitrccks van een ingeschreven document in 'poolcoordinatcn'worden vastgelegd. Aan hct bcgin van icder segment.(het deel van de groefrondgang per sector) is het adres in gecodeerdc vorm bij de fabricage reeds aangebracht. opeenvolgende locaties moeten worden af gezocht, zoals bij magnetische band. Om de invloed van laagdefecten in de plaat onder controle te houden, wordt bij het schrijven van de bits in de segmenten onder andere van het principe DRAW (DRAW: direct read af-

ter write) gebruik gemaakt. Na de schrijflichtvlek volgt namelijk op een afstand van enige bits een leeslichtvlek die de geschreven informatie onmiddel-

'J[IqJsue8noqe8 eqJslldo ap uE^ elp uep Jeural{ IEEIU pJepuoq reanaEuo sl (,cstp ,(ddog,) ;frqcsue8naqeE eqcstleu8etu aleqlxeu uee ue^ pleq

-lr{JlparleurJoJur eC 'pueq eqJsllau8zru u1 1y uee 1tt1 -aB Sammnr snp '(qcur/stlq 0091) tuc/st1q 679 ue (laozt gg77) atSual tu 0€l rapel u?^ uepueqsroodsue8eu aqcs

-ltau8uru VZ ue^ elp uee 1lt1a8 plaeqrool ltq st 1ee1d -ua8naqeS ug? ue^ lteltcedec eC 'pueq ap roo,r 1Et1

sue8neqe.E aqcstlau8uru aleuollue^uoc 1au 1eeld 6gq ep uE^ lralrcedec8ulsdo ap ue,t 3ut>1[tlaEJe^ uae {oO

ezep JeAo aepr ueg 'ualle^aq arssarduor laru (1zurn1 -crd) snpour-UH ep ur s{nls 000 SZ Jo LuJo^ a{elreunu -eJIp ul uetuarunrop-?V 000 00S uul 1ee1d ggq aq .fr1 uepaq -4lrlaEour ep uauurq sue{lnoJ epueouaElsleellep uala

uelel ueqqeq ualeyd UOC ue^oJqJsaq uee uarraord -Jnnpsua^el epleusJa1 'ree[ uerl elsJaa ap eu 'zr0l: I lol ueurelryel el Eou 1ft1a8oru 'or0l:l uep Jepuru uen 3ur1qcu,!\Ja^suB{lnoJ uee uaErpruenlqcar 3eu1 epuatleleqerlBruJoJul ep UEA ultz ualolsaSge Sut,raEuo

'praqltrlaSous8urprerqltn

XXX'uro^

a1e:n1ctd repu alauetunueJIP

ue^ erleuroJur alulr8rp uun uallazuo laq roo^ rcendde 3J1 'ualla,ttaualleut:o;ut a8tlstuo>1ao1 3o tauuooJalel a:equado leq leu praqlttlaSous8utpulqJo^;gp 'uateldua8naqJ8 loo^ 1ee:eddesaal 46g1 'uapldua8naqaS:oor 1ee:edde3fr:qrs/sae1 y6q 'lleeua8 ueplo.4\ uul raldud do {nlpJe uaa aeuueel\ leeJeddu 463 'ua8naqaSs8utleqroqplaaq ue ullaqJspleaqlueulnJop uP^ elleulqtuof, S/O'ue8elsa8do ueproM ue1 1ft1aptt1 luaunJop u?? uE^ etlEtuloJul ep ullE?/r{ ue8naqa8l3plala8

-ypq WgW ',p:aaur:durolapeS, ue ,praeur:dtuoca8, lpJo,t atleruloJul eleltStp-lleutq ep eaul€em teendde 6ty6r '3ur1:a,r,r:e^ts{ol roo^ lueredde dol4 'Je$etJeluorunJop ACIO '\eBeJ uale:eddu -puer asra^rp ep uessnl lealJe^arleuroJul leq lep 'Ire^tleuleleqrs SVO 'dOO io/ua y6g 'JVJ 'SVJ uu^ arleurquror xnl 'uaJls,{st:odsue:lleeld JV) 'plpeqaB ultqrsloo^ al llnleEp

ue ua8roqaSdo uepro,r uauunl ualulduaSneqa8 29 lnts:ad utJee,t\ salnpou €rHJ 'uaJatlunuuoJ uaals,4s teq latu Jelrnrqa8 ap aou:eu,r,r'ploquesleol ue ulaqJsplaaq ue^ uetzloo^ '(91 leElu

uel

-rxElu 'sleurruJal) ua8urlrnlsuee 2q11 'ua?e!a?do uaplo/$ ueuunl sue^a8e8 u:alxa ua,tltqrs aqos -rlau8eur uu,t dlnqaq laru ulrus,ll 'pladdola8 OHW uercJeddepuel aa,tl 'e'o ultz ueeJalH 'LS8d relndluoJruru sdrlq6 ap roop prnnlsaq lpro.,r uraels,{s taH 'ueuuellepuo al uftz 'p^ noq38do lJq trnrPs,r 'salnpour esra^lp ap utreem 'copeSal uraals,{s leq uP^ PueqJslols '9 '8ld sr ujaals,(s

xnr

xnr 'ruJ S€ ue^ eldelp uea ue tu 8'Z u3^ elEooq uee 'ru 09 ue^ a18uel uaa Jee^eEuo letu lsE{ usa el -urnJEJaqdo ueB relr{Je uep 13eer^ 'ratded lelu pln^e8 'gerqrre leeuorlue^uoJ ueg'nBeJnqroolue1

IEeLuJou

uee ue^ IBIAJeddoJaolA uee lEeeJA ue ue118^eq aISSaJd

-ruoJ leIII snpour-uH ep ur ueluaunJop-tv eOI x s'I 1lrlarueu ue{ slnpouEreqdo ezeq 'JaIqJJe uoo/(aE ue3 uu^ lup lalu 1{[rl38Je^ ualeld t9 Joo^ alnporuSraq -do cope8apl uee UEA Eelseqelurtn: laq uetu sle uatu 1Etrr1 leelduaEnaqe8 ep ue^ lIetIJudeJE€lsdo esuetutul

3p ue^ leq ue eJnpeJoJd ezac 'ue^erqJseS

,/r\nerudo

lueuEes apdaSlorr leq uI eIleIuJoJuI ep lpro/h u?p 'u[Iz

Evanuee uelnoJ 8ou ra lup etlutuJosut alttlaluords roop t{!llg 'sltqellJarror

-roo ep laur

8ur>1[r1aE;a,t

-tnoJ ep uen dynqdq letu pJaeAIJroJaE ItllaSotu Jenoz Joo^ arletuJoJur uezele8 ep (lueru8es epue8lo^ loq uu^ slrqerl€sruoJqrufs ua -sarpE 3p ue^ ueJessBd leq apueJ -npe8) lpron luaru8es uaa UEA uanluqcs 13q BN 'pEao^ -aEaol slrqerlJeJroJlnoJ pluee uae sl sllqell€luJoJ -ur ue^frrqJs el ur lueuEes red ap UEV 'lseel raam 1lt1

ZI'ou'6C'I'uqcar sdrlq4

]OCVDAI^I

snt

.I.

A. DE

Het systeem en ziin modules

ln JiS. 6 is een blokschema weergegeven van het

complete systeem Megadoc, waarin de diverse modules, waaruit het systeem is opgebouwd, zichtbaar zijn. Het geheel wordt bestuurd door een minicomputer, waarvoor de Philips P857 is gekozen. Hieraan zijn

onder andere twee gekochte randapparaten MHD (moving head disc) voor informatieopslag op magnetische schijven gekoppeld met ieder een capaciteit van 40x 106 bitwoorden van 8 bits' Deze vormen de externe geheugencapaciteit van de computer' De interne

(halfgeleider)geheugencapaciteit bedraagt l28x 103 bitwoorden van l6 bits. Verder kunnen maximaal l6

aansluitingen (terminals) VDU (video display unit) worden toegevoegd, elk voorzien van beeldscherm en toetsenbord, waarmee onafhankelijk van elkaar met het systeem kan worden gecommuniceerd. Maximaal

l6 randapparaten, belast met de behandeling van documenten, kunnen met het systeem verbonden zijn. Etn VDU kan samen met 66n of meer randapparaten een zg. werkstation vormen. lnfig.7 zijn schematisch de voor de gebruiker van belang zijnde hoofddelen van de programmatuur van het systeem weergegeven. Het programmadeel Docmail regelt de invoer van documenten in het systeem en de distributie naar de gebruikers, Doc-track verzorgt het credren, opbergen en zoeken van documentbeschrijvingen terwijl Doc-hand het transport van documenten van randapparaat naar randapparaat regelt. De toegang tot deze drie programmadelen wordt gecontroleerd door het programmadeel Doc-main. De informatiestroom tussen de diverse randapparaten voor behandeling van documenten vindt plaats via het elektronische schakelnetwerk DAS (data switch). Dit schakelnetwerk is in het Projectencentrum Geldrop speciaal voor Megadoc ontwikkeld. Deze ont-

wikkeling was noodzakelijk omdat voor het systeem een maximale behandelingstijd per document van 66n

seconde is gespecificeerd. De binaire informatie moet derhalve met de zeer hoge effectieve snelheid van 4 Mbits/s gedurende 66n seconde worden getransporteerd. Dergelijke hoge transportsnelheden gedurende

relatief lange tijd kunnen niet door de minicomputer P857 verwerkt worden, zodat de informatiestroom buiten de computer om geleid moet worden- ln fig. 8 is het informatieverkeer in het schakelnetwerk schematisch weergegeven. Het geheel wordt bestuurd door een microprocessor Signetics 2650 die op zijn beurt onder supervisie staat van de centrale minicomputer. De microprocessor regelt het verkeer tussen maximaal zes paren randapparaten die gelijktijdig met elkaar kunnen communiceren via kanalen Co t.e.m. C5. De bitstroom wordt verdeeld in bitwoorden van 8 bits die gelijktijdig worden getransporteerd. Ieder kanaal be-

Philips techn. T. 39, no.

VOS

I

2

staat uit tien verbindingen, acht voor het versturen van de parallelle bitwoorden van 8 bits en twee voor de signalen per bitrvoord voor de 'handshaking', de wederzijdse gereedmeldingen van het sturende en ont-

zijn elk aan Sr) van DAS gekoppeld door middel van een vijftiental verbindingen, acht vangende apparaat. De randapparaten schakeleenheden (Se t.e.m.

voor de informatiebitwoorden en zeven voor controlesignalen, waarvan twee voor de 'handshaking'. Het versturen van de informatiebitwoorden met behulp van de controlesignalen gebeurt onder besturing van de schakeleenheden So t.e.m. SF volgens een gestandaardiseerd protocol. Dit laatste hoort bij een 'gen-

1--)

S

V

VDU

VDU

al g VDU

['ig. 7. De verdeling van het voor de gebruiker van belang zijnde deil van de programmatuur. De toegang tot de drie programma-

delen Doc-mail (invoeren en distribueren van documenten), Doctrack (creeren, opbergen en zoeken van documentbeschrijvingen) en Doc-hond (transporteren van documenten van randapparaat naar randapparaat) wordt gecontroleerd door het programmadeel Doc-main. Via de aansluitingen VDU kan de gebruiker de diverse

programmadelen oproepen en vervolgens met het systeem communiceren.

eral purpose interface', voor het overdragen van parallelle binair-digitale informatie, waarvan de elektronische besiuringseenheden 1o t.e.m. 1r deel uitmaken van de minicomputer P857. Bij de normale uitvoering van DAS mag de afstand tot een randapparaat niet meer dan 25 m bedragen. Wordt er gebruik gemaakt van een speciale aanvulling van het schakelnetwerk, DAS-EXD (DAS extended), dan mag deze afstand maximaal 400 m zijn. Dit wordt bereikt door een gewijzigde procedure voor de 'hand-

shaking' en door de bits sequentieel door middel van basisbandgegevenstransmissie (66n puls

per bit) via

's'Io ureqrsplaeq -luatuncop leq do uaAeSeSree,r uepJo/r\ ruJoA elBjn13rd Jeeu Aunleztuo Joop 'uaruoua8do sr ruJon e{erJer.unu -EIIE ul uaalsfs laq ur erl€r.uJo.Jur ep uuAJBsl( 'luerunJ -op uae uu>1 leerudde aputrz 8ur1a>1>1tm1uo uI ulnJluaJ -ualcalor4 ur teq 1lp 1ay41 '(.tolrezruoc a?eurr vel) JIJ 'uaurouaSdo uepJo/( ueels,,{s laq ur ruJon e{erJerunueJle ur luaunJop uee ue1 leered -dE tlp ue^ Iepprru.roog 'sdrlrqd ue^ Z00Sd teercdde pualJa^\Ja^lslel uee sr 1g '(rossanfi prcn) 49114 'epuoJes ug?

uel plrls8urlramra,r

apraaor;rcads

-aB cope8aql uealsds teq ul ep llq tglryqralqce 3ou snp ue lgeaq Srpou aptrzpelq-yy red s E1 retr{re t€p 'lezrudde4nrpge ruuq8lrJlJe^ Iepueq ap ul uea UEA lIuerueE lrnrqa8 sr roo^JarH 'lueunJop ue8eyse8do

rueals,{s laq ur uee ue,r ua8ftrqran el rerded do lnrp 1tr1a8ou leq sr eer.uJarH '(1lun ,idoc preq);rp3 'uere3 -JE uee

-runluruoJ Jee{le 1eu

cope8e141 uaruels,(s epuellrr{Js

-re^ uauun{ JoopJarH '(tNC {Je^ueu ueleryr,rluo el s,IJd asadorng a1lrluaurezaS ap roop leq pleeqJoo^ trq) uelre,trleuerleruroJur a;uquado ueJeeJJ al lstuol -aol ep ur latu Jo leuuooJelel erequedo laq laur Eurp -urqJe^ ap lErozran '3ur1e11rn1uo ue8re uezr Eur:n1seq -rossaco:dororru uea leru stuapour epJeesrpJeepuelse8 lrn epueelsaq 'leuredde t1q '(acegralur 4ronleu)-;3r1,r 'ue8arlren uepJo,r\ raa/( s{aaJlrq allll ua p8r11e1s1re,req lueuncop

-aluordsroo ep

Ioo usl

uee ue uaSorura,r pueptaqos Sooq laru uJaqcspleeq uee

uE^ erleurquoc uee sr 1rq '(,{uldsrp tusunJop) 57O 's/stlqlt t ree,r sr preqlaus

-leo^lrn ue -ur eleturxBru ec 'sllqntr 8 uu,r ltaltcedec elelol uee letu uepsqueeua8naqa8 epJeesrpJuupuelsa8

uen lleeue8 lrnrqaE sr lrqretg 'ua8elsaEdo uopJo/( ue1 1tr1apftt 3ur1a11rm1uo ua8te ue,t Sutrnlsrossacord '.3ur>1eqs

-puEq, ep :oo,,r ualuuSrsalorluoJ ap roo^ Jo,rl uo slrqerlEulro.J -ur ep ue^ uairaS:oop l3q roo^ lqaE 'uaSurpurqra^ usrl lnl {le ueEts -aq s3 'ura'1 03 ualeuel eC 'LS8d :alndruocrunu ap uu^ ueleru -lrn leop sI 'ru'o'l 07 uepaquoas8urrnlsaq aqJsruorllola ap uEAJee,{{

'JrleruroJur alelr8rp-:reurq e11a11e:ed ue^ ueBBJpro^o toq roo^ .JrB.l -:a1ur asod:nd 1e.roua3, uae lrq ]:ooq loroto:d lrq ',3ull€qspueq, op roo^ ea,4 l JepuoJeu,r 'ualeu8rsolo:luoJ UaAJZ uE^ plaza8ra^ Ioaol

-ordpruupuels uaa sua8lo^ 'ua,ra8a8:oop 1a11ered tqru uu^ uaproo,r -lrq ur prequaoleleqJs JeEu luereddepupr uE^ rS 'tu'o'l 05 uapaquaa laleqrs ap ue,n Suunlsaq repuo uapro,r slrq aq 's/strq61 t 'EJ uE^ praqlaus e^erlJq;e uea teu p:ael:odsue:ta? lprom alleulroJur al€l -r8rp-:reurq aC 'LS8d :alndurolrurur alerluar ap ue^ olorluoJ repuo lE€ls uJ J 'ru'a'l 0 ua8ue?trn 9l Uaaq rossof,oldolJnu JC lplo^\ lqJErqeA puels lol Surpurq:e,t1eeuu1 uezolaS (6997 sotlauFt5) " I5 '05 ptaquao drry' rosse3ordorJru ap roop ap aeuJeE^\ JS Jo -leIEqrs 'elerluapr spaels 'ua8ro u(.rz uve pladcto>1aB st 1ee:eddepuer rapol 'uapuoqJsn ufrz:eu>11a 1au 3rpir11ir1a3 uale:eddupuu: ua:ed 9 leeurxeru snp uauunl :g 's3 'ura'1 03 uoleuel €r^ uopuoqre^ uapro,r reE{la le(Il uauunl (SI 'u'a'l 6 :oon SurptnpueE eleurJap -exaq Jo o?r11u1uar1sozJ 'ur'a't 0)

rd 'tu'o'l 0;r ualuruddepuu:

91

IeeturxuIAl 'SVC ruela{eqJsarteruroJul ep ue,,r arlesrueS:o aq 'g 'B;g

t z€79

I ts6v830 J

red slrq IBIuBB 1eq ue^ arssarduoc eprueoue8 spaar ep lpJon\ leeredde apulrz 3ur1a4lrlr1uo ur runJlueJuel -oafor4 1aq ur Eou tlp lel '(rossacord ernlcrd) 5ly2r 'plepuEqeq uapJo^\ re8rreo,tlrn ::rcl gVJ alnpour8raq - trCtO ue^ 'yO(J uepreddugltrqcs -doua1e1d

ep lez

ua8urye>1>1r,trtuo ua8ra

llc

Jee^\ sr ieercdde

-

Surrepuozlrn leur

ezep UBA

/see1 3o 4OCI vercll-ddesael rear.u Jo ugg ue (uodsuerl aSprrlrec); y3 ueruels,(slrodsuerlleuld'ualeldua8neq -eB t9 roon (xoq a8prrgec) €rUJ selnpou8raqdo uen erleurquoo uee sr lrCI '(rua1s,(s J€lnpotu xoqalnt) ypln 'unJluaJuelcelorg leq uB^ 8ut1a1>1t,n1uo ue8ta uea 'uezeleE uepJo,r\ uealp leelduaE

-naqa8 ap ue{ aerrrrerH '(re,{e1d pctldo plr?rp) 4gq '8urya11rm1uo ur sdryrq4 l1q luaruour tlp do sr leull"d -de 1ag 'uazela8 uepro^\ 1ee1d ap lln loo ue ue^eJqJS -eB uepron leeyduaEneqaE ap ur erleruJoJur alelr8rp ap teeredde ]lp lantr '(raprocer lectldo lutrflrp) ygg 'ueI'uoI ue>1

opro ep uee :aErrao^lrn JoIBI Iez ue

Eut1a11tm1uo ua8ra uea sueeuane sl S1O 'uoruoJUeleuJeqcspleeq ep

roon leeuErsoapr^ leq uE^ e^eoqaq uel snpotu-UH ep ur pleeq u?? uB^ erleuJoJur afltpe11on ep zH L, uezr erluanbarJ uee lJru uBqJSra^ uaSneqaSsSuIIBt{J3q -pleeq leH 'uadaora8 uepJo^\ u[tqcsroon al lueunJop Elzalr'uee cope8alX ruealsfs teq ul uae ue{ tuJeI{JS -pleeqluerunJop laq tlg'ueBnaqaEsBurleqraqpleeq

-oJJrru uao

uul Iopplur Joop erleruJoJur ap urreem 'ua8

-urle{eqosrepralaEgluq-3y do praeseqa8 uaSneqeSues -snl leeuorlualuoc uee sr 1rg '(,{rorueru reSsuerl) WEW 'ua>lordsaq uaprol\ re8rreonlrn BuJerq

lez ue dorpleg r.unJlueJuelJeloJd laq ur ple{{r^{luo laaqaE sr toH 'snpour-ds Jo -UH ep roo^ slrq uepeq -lea^eoq ue^e8e8Jee^\ I Ieqel ur rap u?? lol ualro.r -JeA ue uelsEUE qcsrldo opuooas ug? ur lueunJop uaa ue1 teeredde 1rq '(repear luaunrop leutStro) yg5l '(S'3S arz) uapuoqra^ uapro,r ureels, s laq latu uauun{ ualereddepue; apueSlon eq

's/srlqlltr 0Z ue^ preqleus uee letu uaralrodsuerl el IeqEI alurxuoJ u?g ZI 'ou'6t'1 'uqror sdrlrq6

JOCVDEhI

LVt

J.

348

A. DE

VOS

Philips techn. T.39, no. l2

Enige modules in detail De docurnentaftaster ODR

Fig. 9 geeft een foto van de gehele documentaftaster. Op het bovenblad van de console is de kunststof flap zichtbaar waaronder het document, met de tekst aan de onderzijde, moet worden gelegd om in e6n seconde te kunnen worden gelezen. Het apparaat bestaat uit een optisch, een mechanisch en een elektronisch deel, waarvan de eerste twee ruimtelijk zijn geintegreerd (zie fig. 10) in de console en het laatste is opgenomen in de kolom van het apparaat. ln fig. I I is de stralengang schematisch weergegeven. De beide lichtbronnen L1 en L2, de afschermingen met spleetvormige opening,4 en de spiegel Mrbewegen zich met de aftastsnelheid Z in een richting evenwijdig aan het op een glazen plaat liggende document D. De spiegels M2 en M3 bewegen zich in dezelfde richting met snelheid V/2. Een smalle strook van het document wordt scherp afgebeeld op de lijnvormige detector S. Door de verhouding van 2: I van de snelheden van respectievelijk M, en de combinatie van M2 en M3 wordt bewerkstelligd dat de scherpe afbeelding van de lijn van het document op S behouden

tig. 9.

Dc docunrental'tastcr ODR. Het clocument wordt ntct clc tckst naar bcrrcden onder de kunststol' llap gelcgd cn vcrvolgctts itr idn secondc optisch algetast.

I'ig. 10. Het optischc cn hct rnechanischc geclceltc van de docuruental'tastcr ODR. Dc bclangrijkstc onderdelen zijn clc verlichtingsslcde /LS, dc spicgclslede M/S, hutr gemccnschalrpelijkc aandrijving M cn hct objectiel'nrct dctcctor O. Dc rvcrking wordt iir de lig. I I cn l2 Iradcr toegelicht.

blijft. Lr

en L2

ziln door Philips speciaal ontwikkelde

fluorescentielampen, waarvan de fluorescerende laag

plaatselijk is verwijderd en die bovendien een interne reflector bevatten, zodat een grote helderheid op het document wordt verkregen. De detector S bestaat uit een rij van 1728 lichtgevoelige diodes met een hartafstand van l6 pm en een afmeting van het lichtgevoe-

lige deel van l6x l6 pm. De vergroting van de lens Le is zodanig dat de grootte van de rij diodes correspondeert met het oppervlak van de af te tasten rij beeldpunten (de lijn) op het document. Het mengsel van de fosforen in de lampen L, en L2 is zo gekozen dat een spectrale verdeling van de verlichting is verkregen die, in samenhang met de spectrale gevoeligheid van de de-

'l I

'3q irq l.luqrs

-rsprro leq alz ueloqufs opueoueS-laru jJp sluslalaq ap JooA 'l:z sle uorePp qlrz uopnoqro^ slw ue s71 uapels Jp tle^ uapatllous 'l I '3U ,tz'EW uc z/,V sleSsrds ep ErA 8J,4\lqJIl u3,tno^J8do Jp loru rrr{frlcSre^ el sl zJ lJqel JC 'preloqJe^ uJplo,t SulllolsdleqJs

JC

ep uu{.,y' eusruEqJJulclsur laq l3htr 'r.lJ?ullads ap ueeululls uc lells zlu p.trcl uJpuoqlJ^ uaalj loq uue laruurlrJru lJrl ur sleqBl el|re

ep uJ I rae^.loorq.s apuJ{)Jll ap uE^ Iepprtu roop lpnoq tJ l"qurl aprep uea 'tr14 1otw4 ap er^ urSrmaq S//,{/ epels op luul z3 'teu:ed -de lrq ue,r uJJrj laq UEE J Jtusluuqtautlslsul uac EI^ Jpute eJepue

lJl.l Fru ue uepuoqra^ S7/ ueu JpurJ u?a laru st z;t leqBI apco/tl UJE './Cr lJunuorl ep roop uana:pa8ueu tJ laqe{ uae al^ lplo,t 57/ epels oC 'razeltueunJop cp ue^ IarueqJau 1aq ue,t adtlut:d tag '71 '3t1

ap [rqree/l\ 'leeuBrsoapr,'r ?ooleuu uaa uI laza8uo u3 .uezele8, reEIIe 3u suaSlo^re^ sJslsrSalJInqts epleq ap UBA uelueuele allu uepro,\ BJluorllelasSutrnlseq opJlazap roop pJeepuururuoJeD'JelsISelJInqJS elepus leq Jeeu seporp uo^euo ells uB^ ue lalslSeJJlnqJs eue laq Jeeu sreslsleqcs oqJStuolllsle ep eI^ ue^a333 -roop seporp u3^o oll€ ue^ ueSurpul ap uopJo,I^ '8ulu -ueds a8ruro^slnd uo^e8a8ge ertuo:llelasButlnlsoq ep Joop ue3 roop prespu€luruoJeD 'lolBsuepuoJ epluro^ -aB eporp aJaper roop ep uI Sulpel uoe uooJlsoloJ

pfulsel op uuuzrooren - ufll u?9 uetr s 7977/ I uu^pfllerler? -Je 3p uuu ulrz uel Ilrl33 IBEurrxeu orp -31u1 erBqlelsur 3p OpuernpeD '13^eq slBelaleqJS eqJS -ruorllela v98x7 ue (seJr^ep peldnoc-a?lut{J 's,cJJ) sJelsrAerJrnqcsroopsBurpBl eBIpno^-t98 ee^\l Ioo l€eu

z1

ssporpotoJ 8zLI spulaouaS speeJ 3p usell€ lslu elp Sull -eIuqJS apraeJSelur.eS uae lrn leelseq s rolselep Ocl 'utrz pleddo>1a8 r€e1le tetu 13rU rolJelep ap u?A OruBuralsuoru ep ue Jolotu ep ue^ Suunlsaq ep Joo^ elruorllelo op UeIZO?u€e 'uo8[tll

L-

'S'rol.alap ep clo pla:qr8.lu d:aq:ls puarnpl.roo,t ufrllultunrop apuftz 3ur1:a,traq ur ep luotullrop laq uu^,3ur1su1.;e, ap apuarnpa8 Ulllq 57/ rpals ap ue^ 3rp ue^ sr l.llaq ap 3rp l.laaq proqlrus uee SJW lEproo(l '97741 apalsla8ards ap do ty1 nt "W 'Sll epJlss8rrrlrlJllJe,r ap do pBrlsa,leqn[rz t1'1J ua z7 '17 'tqrrlra,t tpro,r lrats {lrlasleeld luounJop lJr.l cJureu,tr uJdtuBI -ertue.sororlg z7 ua t7'ruri 9l x9l tre,r lulnreddo uao ue ud 9l uE^ lJJts a3ur1.rc1.[ro uoa laur saporp a8rlaonrStqrrl 9711 ue,r [r: uae ltn lBulseq .rolJetap ec s rol.Jtap ap
-re^ o1 srlnloseJ eluElsuoJ al8u3l ap JeAo ueo ua uau -[r1 1e1uee elsrnf ]aq letu Surlseuu uaa uo Stpou st uap -els ap ue^ uopoqleus 3p ue^ 8utle8ar eSunol,t\neu ec 'puaJOSJB uaprold Jea^\ uspols op ua IeutuoJl op s I'0 ur allols ual euJBelY\ 'uapnoqeS luulsuoJ 3trna1,,r^rnuu praqleus ap epuoJas u99 Jea^e8uo apuoJnpaS sueSlo^ -re^ lpro,r 'ueuouaSdo sr JolelsueSoqcel uepuoqJa^ rolol.u ep ueB u3o urJee,t\ 'ltnlrtcla?er uao UBA Ieppltu rooc 'lqJErqa8 preqleus do s 1'0 epuoJnpoS 'ro1o: -JflqJs uee ue^ uerzJoo^ luetuotuspIeqSB€llsssetu Seey uea latu puuqre^ ur 'JolotuJltJpuee uea ]oop uep -ro,{ uepals ap ue tQ IeI'ulUoJUlr]puue ec 'Sutlqctrut -lalsdJaqJs ep,ry\noqo8ur 3ulllensuel ep uI uee ue'r dlnq -eq lelu pJeo^e8lrn ueplo,r uel JorS olp uoJeleqrs^ al 8ou Surressncog ep tUo pleopeq sI J atuslueqJolulels

-ur 13H 'ueSurlsds ap ueeultulle ue I?JIS lelueqJatu leq ur sleqel ellu J ree^I3Jl eSIulJo^JeoJqJS op uB^

tJ leqel aprep uag 'EI\J ua z7g sp? Iepplru roop lpnoq -erds ep Br^ Ee^\lqcrl ue,{no^e8do ap leru ua{lIIaBle^ u?l,z el ul sI llc 'l : Z slu uapnoqJe^

al aJ lequ{ 3p Joop

'lIle,4AJeA uepro,/r\

JOpJe^

SVC roop loJoloJd

spteesrpJeEpuelseS leq

sueSlo^ erp uapJoo,4Allq lol lIJe^\eq rallezuololleJ"d -erres uee er^ eltols uel lpro,r\ IueuSrsoepr^ elelrSlp ]!c uee l3tu nue^rusSuluueds SBBI uee

'lueuelepleeg

,lla,

ue sJJeMZ' Ue3 IAlu llSepuodseJJoJ ne3^lusSuluueds Sooq uaa ftqreervr 'leeu8rsoapr,t JIBurq uaa 1ol l{ra,t -J3A IeEuSrSOApr^ aSolEu€ leq JoleuIIuIJcslpnEs^Iu uae ue^ IeppFu Joop lpJo/( eUJEBC 'lueualaploeq ep -usJJerleqsep leq ue^ epJeE/r\slrrE 3p latu ueepuodser -roJ slnds8uruueds epue8lo^uaado arapet ue^ 313ooq

LI3lz slw ue s71 uepels ep ue^ uepeqleus ep lep l{ler -eq lpron ellJnJlsuoJ Jzep Jooc 'ir etusluEqJolulslsul uee er^ leu,Judde laq ue^ r.useJJ 13q le(u epllz 3r3pue ap uee 'S7I latu uapuoqJa^ spllz u99 uB€ 51 z3 'ua8e1se8 sr Il IorlBI apreABIeA SllV epols ep do ep ruo 3lp zJ

IeqEI epoe^rl uee er^ uepuoqle^ reE{le letu u[Iz uepels epraq eC 'preetuoueE t11J ue ztr4J sleAelds ap ulIZ (apIIS

rorrrr.u) s?/4/ epels ep do 'tJ Iaqel uelBls uaa uE^ IOp -prru Joop./o IsruruoJl ep Joop ue^eJp38uBe lpro,{\ alp u[v z7 (epr1s uorleulunlll) SZ1 epals ep do pEllsa ^eq ua I? uouuoJqlqJll ep ue rW laSetds aC 'prao^e8lln sl etleepe8 er{rsrueqJau leq ooq tslsqcsea q eI '3{ ul 'Ue^aldo allllsSotu /dnorloAJnnleu InJpul ':olcal oz uee luauncop loq uu^ e^€8Jee,t aJelel ep ltq

JOCVDEI^I

ZI'ou'6t'l'uqral

sdrIq6

350

J.

A. DE

VOS

Philips techn. T. 39, no.

12

Het documentbeeldscherm met beeldherhalingsgeheugen DIS

ln .fig. 1-l is het documentbeeldscherm met beeldherhalingsgeheugen weergegeven. Het beeldscherm, waarvan de hellingshoek door de gebruiker kan worden ingesteld, bevindt zich op het bureau; de elektronica van het beeldherhalingsgeheugen bevindt zich in de kast eronder. Voor het weergeven van het document is in het systeem Megadoc de katodestraalbuis gekozen omdat op dit moment alleen hiermee het benodigde scheidend vermogen en beeldformaat kunnen worden bereikt. De gebruikte beeldbuis is door Philips speciaal voor toepassingen met hoge resolutie ontworpen. De buis is met de lange zijde verticaal geplaatst, heeft een beelddiagonaal van 38 cm (15") en een lengte/breedteverhouding van 4:3, zodat het document met een schaal I : I kan worden afgebeeld. De afbuighoek is 70" en de halsdiameter is 28 mm. Om het document natuurgetrouw en positief te kunnen afbeelden, is een wit-luminiscerende fosfor gekozen van het type P4. In de HR-modus worden 2287 horizontale lijnen per beeld geschreven, waarbij steeds rasters van oneven en even lijnen na elkaar verschijnen (2;l geinterlinieerd), zodat de werkelijke beeldfrequentie van 47 Hz voor het oog schijnbaar wordt verdubbeld en

l'ig.

13. Het documentbeeldscherm met beeldherhalingsgeheugen DlS. Op het bureau het documentbeeldscherm, waarvan de hel-

lingshoek kan worden gevarieerd; eronder de elektronica met het beeldherhalingsgeheugen.

'flikkeren' wordt vermeden. In de SR-modus zijn de beide geinterlinieerde rasters uit dezelfde I 143 lijnen samengesteld. De combinatie van afbuigspoelen is door Philips speciaal voor het gebruik met deze buis ontwikkeld. Het beeldherhalingsgeheugen heeft tot taak om met een frequentie van 47 Hz de informatie voor een compleet beeld in de HR-modus aan te bieden aan de mo-

nitorelektronica, welke laatste zich in de behuizing van de beeldbuis bevindt. Dat wil zeggen dat met deze frequentie steeds 4 Mbits moeten worden aangeboden. In verband met de benodigde tijd voor de'terugslag' van de elektronenbundel in de katodestraalbuis, moet het wisselgeheugen geschikt zijn voor een bitfrequentie van circa 255 Mbits/s. Aangezien de toegepaste halfgeleidergeheugenschakelingen van het type RAM (RAM: random access memory) een minimale cyclustijd hebben van 375 ns, is het nodig een aantal RAM-geheugenschakelingen parallel te plaatsen. Behalve uit een aantal stuurschakelingen bestaat

het beeldherhalingsgeheugen daarom uit vier geheugenblokken (MEBl, 2,3 en 4). Ieder geheugenblok MEB (memory block) bestaat uit 8 rijen van ieder 9 RAM-geheugenschakelingen, waarbij iedere RAM-

schakeling l28xl28:16384 bits kan bevatten. De totale capaciteit van het wisselgeheugen is dus 4x8x9x l28xl28:4718592 bits. Aangezien er, zoals bekend,2287 x1728: 3 951 936 bits nodig zijn

l'ig.

14. Blokschema van d6n der vier geheugenblokken MEB van het beeldherhalingsgeheugen. 1SR invoerschuifregisters. OSR uit-

voerschuifregisters. RAM geheugenschakelingen die ieder bits = l6 kbits kunnen bevatten.

128

x

128

-lrq allalleJed ap uapro,r,r lolerauaSoapr^ eJr€urq ep ul 'uara^al pleaq laalduroc uee zH LV uu^ ueuun{ do e1 uo pleeqeS ue8urlaleqcs-nlvd

erluanbar3 uee latu

ep lrn ulrl :oo,t u[r1 rae,r\ erlururoJur erruurq ap lpro^\ 's/sllqW SsZ x + uen atluanbalJ uee letu puarapuodsa.t -Joc 'su 09S ue^ pft1snyc,,(c eruqleulool urnr ap IaIAI 'ua8url

-elEqcsrnnls apuraoueS rap ugg roop ll?e^\eq ue pJaoJ -aua8a8 uaprolrt 'uauo>1e?1qcan1 uftz slrq ep rue,r ue8uryeleqcs-hlvg ep ur uastepld ep llq epueroqeq uesseJpe eC 'l{Je,^ Je^ sr pleeq ayaqaS loq ue^ erletu -JoJur ep tol repra^ oz ue ueuoua8do 7 ue €SEIN ur ufrl apaentl ep uu^ sllq ap rerueru aSrlrooslfrle8 do uep -:o,tr suaSlo,rran 'ua8roqa8do uftz Z ua IBgt^tr uallolq -ue8neqa? ep ur uft1 elsree ap ue^ slrq SZLy : t7lxzl

-aB uttz s:alsrSargrnqf,sreolur ap UEA serlrsod ua?eu allu luplol ppeqleq lplo,/d lrq 'erlrsod epee,{l ap leeu slrq uauola8uee repraa ap ue^rnqJs ue arlrsod als -Jae ep do lrneq unq do ezop uetuol 'l:ea,rr.r:u s:elsr8 -arJrnqJsreo^ur ep ul ufll alsree ap uu^ slrq 9l ue^ slaeJ epee/(l op slv 'relsr8er raper uu^ arlrsod e1s:oe

ap ur le,r ue lqce;qa8 Z ua IgAN uen s;alsrSerJrnqJs -raolur 9l ep ul 8rpft1qtr1a8 ufi1 e1s;aa ap uE^ uep

-JOO,rlrq e3,rl alsJee ep ue^ sllq 9l elsree ep uapJo,r oZ 'uaJeo^ al eol sJelsr8ar3rnqcs:ao^ur ep upe laller -ud p:oomlrq :ad slrq ap roop 1:naqa8 116 't ue SSEIAI ur uau[r1 ue^o op ue^ erp'ua.te:qcsa8 Z ue IgEIN uel -1o1que?naqa8 ap ur uapro,^ ueulr1 ue,reuo ep uB^ uos -IaeJtrq eq '(:alsr8ar t;rqs 1nd1no) y5g ralsr8erJrnqrs -reo^lrn ua (:a1sr8e: UIqs lndul) yg7 ralsrSargrnqJSJOo^

'uJpuoqrJ^ dOO :l:.r.reddusoel uae ue NOO leeJsddeJtuqls/saol LraJ laLU ue 6urlrapuo 'ruoJl)^,{slrEr lpEluozuorl rrcJ r.rJ lperrlre^ uee lrn spueul:^eq'JVJ ulcols,{s -llodsuerlalasse. laq ue^ Iapprur roop utlz gy3 sclnporuSroqdo JC 'epfrz.rolqJe ap.lBUe^ uorzo8 'ueluldue?naqo8 roo^ Xnf uraelsIsSroqdo 1ct1 uun erlern8quo:l c1[r;a8oru uaa ue,r utuaqo5 'E1 'Htg

elle uup lupoz 'pleeqraq Jae{ Jleu,rl lpro,r\ ernpaJoJd ezeq 'uopoqe8uee lpron seJpE epJlezlaq uaEurlaleqcs

-hlvd elle tepoz

steeyd ep3yezap do Surleleqrs-I JVU

erepar ur IeA\ ue praelrodsuerla8 uaBurlaleqJS-INVU ap ur Srptrlltrya8 slrq VnI:91x6 e8rza,r\uee speer ep UEA sIaJJ opuerl ep slv 'pln^ ueprolvr 'lree,rrrre sllq

9l

rsi

-ur ue8ra uee UBA uerzroon sr ua8utla>leqosua8neqa8 ua8au uen lrr arapel 'uena8e8rea,u gg1,X uallolqua8 -neqe8 rar^ rep u?g u€^ uer8erployq pq t 21 '39[ u1 'opueoplo^ rurnr uaSnaqaS 1aq uE^ lrel -rcudecSelsdo ep sr'preeulrduoc'e8-laru'snpour-UH ap ur luaunJop uee uen ue,re8rea,u yzernlcrd laq roo^

JOCIVDlII/\]

ZI'ou'6C'l'uqlar

sdr1rq.1

.I.

A. DE

woorden van l6 bits weer aaneengeregen tot een sequentieel binair videosignaal. Dit videosignaal wordt na verdere behandeling in de monitorelektronica naar de katode van de katodestraalbuis gevoerd. De monitorelektronica zorgt verder voor het genereren van de zaagtandvormige stromen die worden toegevoerd aan de spoelen voor de horizontale en verticale afbuiging. Dit gebeurt, gesynchroniseerd vanuit de klokgenerator, via de stuurschakelingen van het beeldherhalingsgeheugen. Onderdeel van de monitor-

VOS

Philips techn. T.39, no. l2

gezegd, met een cassettetransportsysteem CAT en 66n of meer leesapparaten DOP of lees/schrijfapparaten DOR een compleet systeem JUX, waarvan Jig. I5 een

voorbeeld geelt.

We zullen nu nader ingaan op de constructie

en

werkwijze van de opbergmodule CAB, ziertg. 16. De maximaal 64 plaatcassettes (zie fig. 17) zijn naast elkaar in geleidingen geplaatst. De kunststof cassettes bestaan uit twee helften die tijdens het lezen ol beschrijven van de plaat iets worden gesepareerd zodat

tig.

16. Hct inwendige van ccn opbcrgmodulc CAII vclor 64 platcn. C casscllcs nrct gcllcugenplatcn. S gelcidingen voor dc casscttes. f casscttetransportmcchanick. D aandrijving van hct transportniechaniek, waarbij tanclricmcn zijrr toegepast.

elektronica is ook een schakeling voor de zg. dynamische focussering. Deze bewerkstelligt dat de bundel, na denmaal in het midden van het scherm gefocusseerd te zijn, dit ook over de rest van het beeldscherm

blijfr. De opbergtnodule voor geheugenplaten CAB

Het opbergen van de geheugenplaten, die ieder in een cassette zijn opgenomen, gebeurt in een systeem waarin de opbergmodule CAB de meest voorkomende bouwsteen vormt. Een aantal CAB's vormen, zoals

de draaiende plaat geen contact heeft met de cassettehelften. De cassettes zijn voorzien van een afsluitbare sleuf S/ voor het toelaten van de schrijf- of leeskop en

R waarmee de cassettes uit getrokken. Verder zijn geleiding worden kunnen hun in hoeken van de cassettes twee door en door geboorde gaten H aangebracht, waarmee door middel van een lamp en fotocel wordt gecontroleerd ol alle cassettes zich nog in de juiste positie bevinden. een tweetal uitsparingen

lnfig. l8

is het cassettetransportmechaniek weergegeven dat in een richting evenwijdig aan de rij casset-

'elleep38 puoJalJeueJ uea ue^ sr uerzroo^ llp r€€p 'praelJalopeS uepro/r{ uu{ stdell loq uu^ puets ap earuJee/r\ 'pSrlsanaq eporpoloJ 13tu CA.1 uae sr leruuqJeul:odsuu:l leq dO 'llreJeq erl -rsod aleluozuoq ueo atda11 laq lep lleetu allesseJ uee UBA uelrnqJsur leH 'sr Srze,truee elless?J uaeS re syu uepnoqaS lpro,4A puels alecrlre^ uee ur reen uae roop

g

alda11 puererureqJs uaa 1[ryeueu qJrz lpur^eq 1ep 3urpra1e8 aroper ue^ Jnals ep u1 'sr Srza,uuuu Surpreya8

'pra^eloSJe

(SI '3$ erz)

fVJ

uaclsfsl.rodsueilollesssr laq UEB ruJI{ ap uun uauado taq roop allJs -ser Jp lploa ue Irer3q ulrz ue,r apura lJq reEU larueqJarulrodsue:1 1aq 18aa,,r.raq arlrsod aleluozuorl ur uall op ue,t uaree:p8nlot taq tetx 3rpir1>1fr1a? reou.lo urn 'lpur^aq arlrsod alerr1:a,t uJc ur uep qJtz arp J ruJI{ cp qrrz lrnls suaSlon:a1 'ua11o:1a3 lp:om ?urprala8 ulrz lrn ellasseJ Jp /S lou ep loru roopJpe,r 'ua^JrpeSuee 6r ueupuel ep lpJoa 'llroraq sl ailesse. etsua,ro8 ap slV 'l?ea,req sallasserleeld op rrr (LI '3rI Jrz) y ua8ur:edstrn ep roop [r.r,t 75 1ou ap [rqlee,^\ 'rrJSoaeq uepro,r sallesserleeld lli ap uue 8rpft,^,rusna alnpouj8rcq -do ap ur ueI lrruer.lJau laH 'IerueqJaul.rodsue:tallosseJ '81 '3ll

uea ur ellessuf, uee laru uep 1u;o pleudeq uapJol\ UEI IerueqJeutJodsuu:l laq roop aoq uana8aSuuu ;nn8g ap ur sr rspre^ 'uer3^al tuoorlsoloJ apJlezep JolJelop -setlee8 ep ue^ uouleq apreq ep sle tlraraq sr s1uuld

'pBr 1sa,t

-eq aporpolo.j epuaroqaqtrq tatu CIE'l uoe larueqraul:odsue:laltas -ser 1eq do sr uo alleepa? pueratJogar uaa uE^ uarzJoo^ afdal1 1aq sr Srza,lruue :apra1a8al1esser UJJ rrr JllJsseJ uJa loru uep Ie

Joucec 'sr

ra.lo uaralslsuor at 1ft1e3ou lorl l{eBLU,,/ eldall apuarerurBqJs laH 's:aprela8allassul ep uu^ arp ueu

>1[r1a3 sr

leeeull ap ur sa[1ee8 ap ue,t

IJJIs rcl 'Cr Jol.alop a?r1oo,ra8lq:rr1 JprrpetsJq ucl.llJr.l Ja,rl lrn UJJ ua Srz3,ruse 7 (apolp Surll[ua lq8ll 'CA-I) uoiqtqJrl uao sr eouee(l 'pleedsq lpro,,r,r Sunalmneu arlrsod ep eotureem ue1e3 1au lueou -rl .)S' '{JrupqJJutrodsirerlalesse. larl uE^ Surze;1rnpue15 '61 '3ll

'8rze^ uEE 3urlqrrp.le (opuelela? laru) uee suooue^a sr iS.lnals op uu^ uelqJrp.lB taq loo1 'ualolsa8do sJ allassuJ 1ue1dua8ncqc8 Jp .roople€M 'Suulqtrp.lu aS 'l{sut 1plo,r teeld apuaree:p Jp roop aDoss€J op lep repuoz uo^olqrseq

ap

ul lqJrp.lols

-aB

3o uozala6 uapro,,rr leeldua8naqa8 ap uu1 'p:aaredosaS uftz s^lar ual -llaq cpraq ep lepuN'rrJpuoqJa^ reuIIe lotu uJra^ azJp ue^ Iepp[rr roop rrfrz rrJl.lleqaltessuJ opnq aC 'uare^uuerquou W 'Ol '3\ az)

ucpul^aq uaSurprcloB ep ur erltsod alsrnI unq ur 3ou qlrz sallasse) ep Jo prJerlrio^c8 uapro,tr ueI lerpouad uu^reu,{\ loppru loop ucl -e? g 'ua1qo:ta8 uapro,r uu1 Surprala? ulrz 1rn larueqlcul.rodsue.rt laq roop Jlessp:r Jp JeuJee,r ua3ur:edslrn y 'p.raa:1uars? 1p.roa,t dOC .jo UOC uu^ lcpurds ap do uenfr:qlseq .]o uezJl 1oq frq 1euld ap eoturee,r dopiaol'lrroJ d 'ue^alrlJsaq .;o uazala8 lpJo.4 rlxsrldo leelcl cp uJaqroop rEe,r.lnals iS' 'ollessertepldurSnatla8 eC .!l .Hll

alsua,r\e8

"C

'7

(apolp Surlnua lq8ll) CE-I ep tetu

l{Je.,!\uatues 3rp o rolJelep epuEslseq ualJlaq ee,{l lrn uee uB^ Iepplur Joop uoSeJIJe^ lpJo,r leeuSrsreeuorl -rsod SooleuB uee frqJBE/v\ 'JS IBEeurlsa[l€EA uae ]etu ilnaqa8 Surledeqsleeld e^artruUep aC 'Utrrpuuu leru -uqJaulrodsueJlelesseJ taq u€^ (St '3C arz) ?ur8a,r,r -eqs8uel ap Joo^ uerrpuel ap erp serolotu ap do pJoel -uotue8 'Surrapoc-i{e;g apuee8puoJ uea do praaseqe8 '(uenaSa8uee rnn8g ap ur leru) JoleJrpur-erlrsodse uao sr Surledaqsleeld ap roorl 'pleedaq lpro,r ua8urprele8 -ellesseJ ap u€^ olqJrzdo ual {erueqoarulrodsuerlallas -suo lar.l ue^ ertrsod ap aoq uanaSeSuee

s1

61 '39[ u1

'prane1a3;e tpron (91 '3g

alz)

JVJ

rueats^suodsueJleltasseJ teq uee

tuall

ap

ue,r uauedo leq roop ellesseJ op EuJee,r 'lrareq ufrz ue^ epura 13q rEBu IsrusqcsulrodsuBJl leq l8ee,,$oq Stpflt>tllta8 reeru Jo url 'lpur^eq luelrepuo ep uee qcrz leeyd ep ue^ apftz uanluqJseq Jo uezal el ep lep Sruepoz'o06 JeAo lreerprel ue do Sruram uea ellasseJ

ep lJaq 'sua8lo,rren qJrz lrnls 'uaeq puEls elBrruo^ uee uBp erp '3 ua1>1a11asseJ eC 'Surprale8 ultz lrn ellassuJ ep urnqJs ue ua^erpaSuBE ruerJpuel ep lpJo,r '1lr3t -aq st slee;d alsue,r\a8 ep slv 'soltesseJ lrr ap s8uel Surs

-leeldre^ op sueplrt lSaamaq

d

uoAuuedstrn ep loop

erp p8rlse^aq sr /S Iou uaa doJee/( 'g urerrpuul uae ls^oq larueqJeu leH '1:ae1:odsueJl JepJa^ ua lueeu -Je^o allessBJ ap JVI ueals^suodsuEJlellasseJ 13q Ju€^\ sluuld op J€pu ueSuorqre^o ua uoIIed Surprala8 ulrz lrn leeld lotu allesseJ ep UEI leH 'ue8e1(eq upl sol

ZI ou'6t'1'uqro1

]OCVDAIA

sdrlq6

J.

354

A. DE

In het cassettetransportmechaniek en zijn aandrijving bevinden zich nog diverse aspositie-indicatoren, tachogeneratoren, microschakelaars en detectoren voor het controleren van de standen van het mechaniek en de aanwezigheid van de plaatcassette. De door middel van de centrale minicomputer gegeven trans-

portopdrachten kunnen zo foutloos worden uitgevoerd. Een Signetics microprocessor 2650 zorgt daarbij voor de lokale besturing en is opgenomen in een besturingsmodule die deel uitmaakt van het systeem JUX.

De informatie die van het document in het systeem Megadoc wordt opgeslagen, is te onderscheiden in twee gedeelten. Het eerste gedeelte is het binair-digitale, meestal picturale, deel van het document zelf. Dit wordt, zoals we hiervoor reeds hebben beschreven, op een bepaald adres opgeslagen in 6en der optische geheugenplaten. Het andere deel is de beschrijving van het document en bevat gegevens als de naam van de auteur, de titel, diverse data en een aantal trefwoorden. Deze informatie wordt opgeslagen in een gegevensbestand dat aanwezig is in de magnetische schijven van 6en der randapparaten MHD. Door middel van laatstgenoemde informatie is het mogelijk documenten op te zoeken met behulp van aan het systeem op te geven selectiecriteria als datum, auteursnaam of bepaalde trefwoorden. De documentbeschrijving is in het gegevensbestand opgenomen onder een door het systeem uitgegeven documentnummer. Het documentnummer is in het bestand rechtstreeks gekoppeld aan het adres van de bijbehorende informatie in 66n der geheugenplaten. Van de externe geheugencapaciteit van 40x 106 bitwoorden van 8 bits van het eerste der beide randapparaten MHD is een kwart gereserveerd voor het gegevensbestand, corresponderend met 33 000 documentbeschrijvingen. Van het resterende deel is een capaciteit van 20 x 106 bitwoorden bestemd als reserve voor de opslag van document-

beschrijvingen. Het totaal van bijna

100

000 docu-

mentbeschrijvingen is ongeveer voldoende als edn opbergeenheid CAB aan het systeem is toegevoegd, als men rekent met e6n beschrijving per document van gemiddeld l5 pagina's. De opslagcapaciteit voor documentbeschrijvingen is in de toekomst nog te vergroten door hiervoor eveneens gebruik te maken van optische geheugenplaten.

De

torprogramma MAS (multi-application system) dat een grootte heeft van 30 x 103 bitwoorden van l6 bits en extern is opgeslagen in het tweede randapparaat MHD. Dit programma regelt de afwikkeling van de applicaties door de toewijzing van rekentijd en gedeel-

ten van het geheugen. Bovendien verzorgt MAS het verloop van de door de applicaties aangeroepen programma's in volgorde van een nummering die correspondeert met de volgorde van urgentie. Daartoe wordt door MAS een lijst bijgehouden van de programma's, aangeroepen door de applicaties. Zodra de taak van een programma is beEindigd, wordt dit van de

De programmatuur

bij de minicomputer P857 standaard

geleverde

programmatuur maakt het mogelijk gelijktijdig verschillende toepassingen (applicaties), elk bestaande uit 6en of meer programma's, actief te laten zijn. Dit gebeurt in dit geval onder 'toezicht' van het zg. moni-

Philips techn. T.39, no. l2

VOS

lijst afgevoerd.

De voor Megadoc speciaal gemaakte applicatie SYS (software system) is geschreven in assembler-taal, een computer-taal van slechts iets hogere orde dan de zg. machinetaal. SYS beslaat bijna 30x 103 bitwoorden van l6 bits en is extern opgeslagen in het eerste randapparaat MHD. Het bestaat uit een tweetal programmapakketten, namelijk DSX (document switching and exchange) en DSR (document storage and retrieval). Het dertigtal programma's van DSX verzorgt het do-

cumenttransport van randapparaat naar randapparaat en heeft geen rechtstreekse communicatie met de gebruiker. Het programmapakket DSR bevat slechts e6n programma dat de communicatie van de gebruiker met het systeem regelt en dat op zijn beurt weer bestaat uit de reeds genoemde programmadelen Doc-

mail, Doc-track en Doc-hand en het toegangsprogrammadeel Doc-main. Het verloop hiervan wordt bepaald door de gebruiker, omdat deze herhaaldelijk

voor een keuze wordt gesteld. De gebruiker moet namelijk de op het beeldscherm van zijn VDU gestelde vragen beantwoorden door het indrukken van 66n der toetsen Fl, F2, F3, F4 of F5 van het toetsenbord of door het typen van tekst of getallen. Daarbij wordt op het beeldscherm bij iedere stap aangegeven wat de betekenis is van de vijf genoemde toetsen; deze vijf keuzemogelijkheden worden samen'menu' genoemd.

ln fig. 20 is de complete programmatuur van DSR in de vorm van een blokschema weergegeven, waarbij ieder blok een keuze voorstelt. Allereerst moet de gebruiker een keus maken uit de drie programmadelen. Vervolgens kan hij een bepaalde weg in het schema volgen door de vragen te beantwoorden die hem door het gekozen programmadeel worden gesteld. De hoofdtaken die de drie programmadelen kunnen uitvoeren, zijn

-

voor Doc-mail het opbergen van de picturale informatie van

een

document in een geheugenplaat, het distribueren van documenten met bijbehorende

beschrijvingen over de diverse gebruikers van het systeem (brievenbusfunctie)

;

I

I

r@z

'suJqrs laq

ur 8a,r aplEedoq ueJ azep tFIo^ .llots rallnlqa8 ap uPe u3els,{s laq erp ua?El^ op ue^ ueploo,\\ rooc 'uee punqioo ua \.)D.tl-)ocl -lueaq leq

'ltDut-)oO ualgpl?uuBlSold ap ulssnl aznal

ep lJJaS ual{olq [r: alsuanoq ecl '.nuJu, u3^ -a8J8Joa,{ uroqJsplaaq lJq do uaa ue^ puuq ep uBe ualBu loou lallnJqa? ap atp eznrl ua3 latu traepuodsorror \olq ropal '(le^Julel pue tSulols

luounrop) USCI tallBdeuuurSord leq

EuueJaord o8ruo teq up^ euaqJslolg .02

u€^

.tl{

orl.tro@rsc

sA:tv NotrcNnr

nNt!\l

r-

_.J

I

I

I

;r

J

L

--l

L. ----f

-.J

-----r---

[;Ji

-1

!=rl

t._

T:

lt

_.J

-rl -ilt ...--J

t-

r:

li

.l

I

I

I

I

L.-

_.l

I

I I

I I

t

It

ss€

JOCVDEhI

ZI ou'6C J'urJrit

sclrlrqd

J.

-

voor

A. DE

Doc-trqck

het laten verstrekken van gegevens door de gebruiker ten behoeve van de documentbeschrijving, het zoeken van een document door middel van het gegevensbestand dat wordt gevormd door de aanwezi-

Philips techn. T. 39, no.

VOS

hij het document uit ren. De

-

I

2

het gegevensbestand verwijde-

nog niet volledige

-

documentbeschrijving

verdwijnt dan (als hij de enige belanghebbende is) uit

het bestand; de documentinformatie blijft echter in de geheugenplaat aanwezig, maar is voor hem onbereikbaar geworden. ge documentbeschrijvingen, het verstrekken van lijsten van auteurs of trefwoor- De documentbeschrijving kan door de gebruiker later worden aangevuld, waarvoor hij het programmaden;

voor Doc-hsnd het selecteren van een randapparaat dat een document verzendt, het selecteren van een randapparaat dat een document ontvangt, waarna programma's van DSX worden geactiveerd die het documenttransport uitvoeren. We zullen nu een aantal voorbeelden geven van transacties die door de gebruiker worden verricht, waarbij diverse wegen in het schema van fig. 20 zullen worden bewandeld. De secretaresse verdeelt vanuit haar, uit de apparaten VDU, DIS en ODR bestaande, werkstation de binnengekomen post door middel van het programmadeel Doc-mail. Via de keuze otsrnIBUrED? No, TNSERTED? r.lo wordt op het beeldscherm allereerst een lijst met de namen van de aangesloten personen gegenereerd. De secretaresse kiest hieruit de namen van degenen waarvoor het in te brengen document is bestemd. Het systeem vraagt dan naar de gewenste'

-

graad van vertrouwelijkheid (security level) van het document. Na deze te hebben opgegeven, krijgt de se-' cretaresse de gelegenheid het document via het aftastapparaat ODR in het systeem te brengen, waarvoor per pagina maximaal acht seconden beschikbaat zijn. De secretaresse kan het document reeds voorzien van een volledige documentbeschrijving of dit, zoals we hier zullen aannemen, overlaten aan de gebruiker' De gebruiker bekijkt met behulp van zijn, uit de apparaten VDU en DIS bestaande, werkstation de voor hem binnengekomen post eveneens met het programmadeel Doc-mail, via de keuze \,rsceDoc NETWoRK. Het systeem gaat eerst na of er documenten voor de desbetreffende persoon binnengebracht zijn. Indien dit niet het geval is, verschijnt de boodschap No MoRE DocuMENTS eRESENT IN PosrBox. Is er wel een document voor hem bestemd dan verschijnt de documentbeschrijving, zieJig. 2l voor de indeling, op het beeldscherm van zijn VDU en de eerste pagina van .het document op het documentbeeldscherm DIS. Daar de

documentbeschrijving nog niet volledig is, zijn nog slechts de vakken Doc NUMBER, NUMBER oF PAGES' rr,rrcRoHcnr/oPTICAL otsc (alle drie door het systeem) en sECURITv rrvn ingevuld. Hij 'bladert' nu het do-

cument door via de keuze NEXT PAcE of pnrcsnlNc pacr. Met de keuze HARD coPY uNtr laat hij een afdruk maken op het apparaat COP. Met scRarcH kan

t'ig. 21. De indeling van de documentbeschrijving, zoals deze op het beeldscherm van de VDU verschijnt. De meeste onderdelen moeten door de gebruiker worden opgegeven, enige andere, zoals het documentnummer en het aantal pagina's, worden door het systeem gegenereerd.

deel Doc-track aanroept. Via de keuze cnparE en vervolgerrs TNSERTED? No, FILED? YES vraagt het systeem

hem om het documentnummer. Na de verstrekking hiervan wordt nagegaan of de gebruiker het recht heeft het betreffende document te behandelen' waarbij de al eerder opgegeven graad van vertrouwelijkheid wordt geraadpleegd. Als dit positief verloopt, verschijnt de nog nagenoeg oningevulde documentbeschrijving (zie fig.21) op zijn beeldscherm. Door middel van de 'cursor', de aanduiding van een bepaalde positie op een regel van het scherm, voorziet hij met behulp van zijn toetsenbord de verschillende vakken van gegevens. In de regel rnvwonos geeft hij maximaal acht trefwoorden op. Voor ons eigen documentenbestand in het systeem Megadoc zijn hiervoor bij voorbeeld' de volgende categorieEn gekozen: soort' herkomst, bestemming, land, organisatie, project, vakgebied en toepassing. Als de gebruiker alle gevraagde gegevens heeft verstrekt, verschijnt de documentbeschrijving opnieuw in haar definitieve vorm op het scherm. Via de keuze tNsnRt? vrs laat hij nu de voorlopig in het interne halfgeleidergeheugen -vannog de computer aanwezige - informatie overbrengen naar het gegevensbestand dat zich extern op magnetische schijven bevindt.

'ue8er^ Jp -lalse8 ueJts-,{5- laq Joop uu^ uapJoo,r{lueJq leq Joop uepur^ uel

lnnluuruelSoJd ep dt 33,r ufrz uJeqJspJcsq uea

irq ltqlee^\'ploquaslool

laut

lln epueBlsaq 'rrcSurtrnlsueE up^ lepprru loop rrJl lcq leu uel le{rnlq38 JC 'uaSurAfuqJsaq

-orrurlruuro:r uraals,{s

-lueunlop ue^ uerslJelss uc uauaudo leq Joo^ ua uoluaurnJ -op ue^ uaralrodsuerl ua uoloozdo 'u3lenqutsrp 'uJ?Joqdo leq

roo^ uJJap lB^eq JnnleuuelSold ec 'uepuoqla^ uJJls.{s leq leul .Sursscro:d pro^ , roo^ ua uJlra,rleu e:equado ut^ uJlueurnJop uEA uapuazrc^ leq roo^ ':arded do lnlpJe uaa ue^ ualEuj leq loo^ uale:udde uft z sua,tal'ueBue,r:a,t ueI .JarqalE IaJuollue^uoJ slelaur ueets,{s8reqdo lrBlnpou plelqoBltn uaplo^ UEI uftr{JsJoo^ el lpeld

alerqnl ueprapuoq ala^ lep

uoe [rE^ Ieaprepuo uoo sr 'pleeqe8

alsu3,,r\e8 ap ucpuoJas S ueuurq lrnrep,r 'uoteldua8naqo8 t9 roo^ alnporu?rcqdo ueE 'ueulrq.sra^ uetul plrl apJlazJp ur Jeo,^ lueurnJ -op laq uel ue8nJqo8s8urlpqreqpla3q puaroqaqtrq laru uraqrsplaoq

-luJtunJop larl 'luaunJop laq uE^ JrlBruro.lur alellStp-lleurq ap

apuooas uaa ur l.rocrauaS leeiuddelseue laH 'u38neqJ8 qrsrlauSuru Itauollua^uor uae ut puelseqsua,ra8a8 uoa ul uJrlouo8do 1p.ro,,n Surn[uqosaqluaun]op opualoqeqllq aC'luelcl UOC olauorssajo.rd ap 'uaSncqa8 .ssoJJE ruopuur, qJsrldo uaa ur ua?ulsa8do uap:o,r,r sueSlon:a,r ua slrq olreurq 901 xt us^ ptaqlae^aoq uoe ur lazoStuo uapro,r Surtsel1e eqJs^rldo roop ue{ luaunf,op-tv uJE 'Ila,^ lou

-le{eqos qJsruorllrle uoa uen lepptut loop ullz uapuoqra^ orp ualel -pddupuer u€^ teeraLUolSuof, prnnlsoq 1Eg4 :alnduorruru sdrlrq6 ueo roop uoo lrn luelsaq topp8al ruaols,{s 1s6 .8ur;;e,ruauu5

'doJ leeJedde 1aq do 1n;p;e Jo scuv,4Ad.n eznel ep laIN 'uaoplo^ unrJetlJJ ua^e8 ue3 ual lluBru JrNn Ados(IuvH IaIAI 'ADVd -e8do leq u€E arp ueluetuncop ue^ ureqJspleaq leq do CNICIAJAdd .Jo aovd rxaN Jznel 0p letu luaunsop ueSur^lrrq3saq eldouleq tar^ Ieel'urxulu nu ueulrr.lJs 'uau[rqJSJe^ SIC uJeqJS -le^ lg 'UeuurJoq lueunJop etsn^\eq laq ue^ qJIZ 8ou uep (lrepelq, leq llq -pleaqluaunJop leq do ;1az luaunJop leq uu^ uurS erp sue^o8a8 ep rueu Ie 'do unlep Jo pJoo^Uell -ed elsree ep uo nCA ap uB^ urer{Jspleeq leq do 8ur^ -lrrqcsaq e8rpello^ ep euleel( 'uazola8 luetunJop leq sue8lo^r3^ lpro,4A HcJac leIN 'lqJoza8Ju JepJe^ 'ter^ uep sr ralorS ezap usrpur 'arres ap lpJo,r\ scuv./"\N,toq

'uteuusrnalne'JelulunulualunJop Jelrnlqa8 ep

UOaB

nueu apueroqaq lrqJarq 13q ElA 'pJoodseSdo uepJo,r Jee,r lueunJop leq lr^lrrurau aznel ep ea 4)Dr|-)oQ uu{ drlspf1t ralel uee do IeapuurusrSord teq letu

JOCVDEI^I

ZI'ou'6t'I'uqral

sdrlrqd

Jaarg. 39, 1980, no.12

Philips techn. T.

lnhoud

blz.

Megad oc, een modulair systeem voor elektronische behandeling van J' A. de Vos 341 docum enten

Snelle manometer voor hete en corrosieve gassen T. Zaengel en G. A. Lens 358 Negatieve elektronenlakken voor VLSI

Wetenschappelijke publikaties

. . J. C. Jagt en P. W. Whipps

.

368

PHILIPS TECHNISCH TIJDSCHRIFT

Redactie en administratie Philips' Natuurkundig Laboratorium Eindhoven

jaargang Studentenabonnement Band

Abonnementsprijs per

360

f

l.

70,-

1l..28,fl. 10,-

Betalingen s.v.p. niet dan na ontvangst van een rekening of accept-girokaart.