Module 4.5
Hulpenergie en bevochtiging in de EPU
versie 2.1
Overzicht • Hulpenergie – Hulpenergie voor circulatiepompen – Waakvlammen – Hulpenergie voor ventilatoren
• Bevochtiging
2
Hoofdstukkenoverzicht EPU §5.4 Transmissieverliezen §5.5 Ventilatie – verliezen
§5.6 Interne winsten
§5.2 Netto behoefte voor ruimteverwarming
Systeemrendement §6.3
§6 Bruto behoefte voor ruimteverwarming
Opwekkingsrendement (incl. WKK)
§7.2.1 Thermische zonneenergie
§5.7 Zonnewinsten
§7.2.1 Eindenergieverbruik voor ruimte verwarming
§9 Verlichting Omzettingsfactor
§5.6 Interne winsten §5.7 Zonnewinsten
§5.4 Transmissieverliezen §5.5 Ventilatie – verliezen
§5.3 Netto behoefte voor koeling
Systeemrendement §6.3
§6 Bruto behoefte voor koeling
Opwekkingsrendement (incl. WKK)
§7.2.2 Eindenergieverbruik voor koeling
§10 Jaarlijks primair energieverbruik §4 Referentiewaarde
§8 Hulpenergie §7.2.1. Bevochtiging - Elektriciteit PV (EPW §12) & WKK (Bijl. A )
§4 E-peil
Overzicht • Hulpenergie – Hulpenergie voor circulatiepompen – Waakvlammen – Hulpenergie voor ventilatoren
• Bevochtiging
4
Hulpenergie voor circulatiepompen • Zorgen voor de circulatie van het water in de warmwatercircuits en de gekoeldwatercircuits voor klimatisering • Invloedsfactoren: – Type regeling van de pompmotoren in de warmwatercircuits – Type regeling van de pompmotoren in de gekoeldwatercircuits
• Criterium: – Warm water: bij meer dan 75% van het opgesteld elektrisch vermogen een automatisch werkende toerenregeling of automatisch werkende aan/uit regeling – Gekoeld water: bij meer dan 75% van het opgesteld elektrisch vermogen een automatisch werkende toerenregeling
5
Overzicht • Hulpenergie – Hulpenergie voor circulatiepompen – Waakvlammen – Hulpenergie voor ventilatoren
• Bevochtiging
6
Waakvlammen
• Bij plaatselijke toestellen is energieverbruik van de waakvlam al ingerekend in het opwekkingsrendement • Opgelet: indien aanwezig bij centrale toestellen niet vergeten dit in te geven in de software! (knoop: Installaties/EPUvolume/Hulpenergie elektrisch en waakvlammen)
7
Overzicht • Hulpenergie – Hulpenergie voor circulatiepompen – Waakvlammen – Hulpenergie voor ventilatoren
• Bevochtiging
9
Hulpenergie voor ventilatoren • Ventilatoren zorgen voor ventilatie en voor de circulatie van lucht (voor koeling of verwarming) in een energiesector • Ook ventilatoren van ventiloconvectoren moeten ingegeven worden • Elektriciteitsverbruik kan op twee manieren bepaald worden (keuze per energie-sector): – Waarde bij ontstentenis – Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens
10
Hulpenergieverbruik voor ventilatoren 1. Waarde bij ontstentenis
• Het hulpenergieverbruik is afhankelijk van: – Het type ventilatiesysteem – Het buitenlucht toevoerdebiet – Tijdsfractie dat de ventilatoren in bedrijf zijn
• In de software: – Programma berekent het verbruik automatisch – Geen extra invoer nodig
11
Hulpenergieverbruik voor ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (a)
• Het hulpenergieverbruik is afhankelijk van: – Rekenwaarde voor het geïnstalleerd elektrisch vermogen van de ventilatoren – Reductiefactor voor de regeling van de ventilatoren – Fractie van het ontwerpdebiet door de ventilatoren, bestemd voor de energiesector – Tijdsfractie dat ventilatoren in bedrijf zijn
• Noot: Ook de ventilatoren van ventiloconvectoren, moeten ingegeven worden.
12
Hulpenergieverbruik voor ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (b)
•
Rekenwaarde voor het elektrisch vermogen: – 2 mogelijkheden: • Het maximaal vermogen van de elektromotorventilator combinatie (incl. voorschakelapparatuur, indien aanwezig) • Het nominaal vermogen van de elektromotor (incl. voorschakelapparatuur, indien aanwezig)
– Opgegeven door de leverancier
13
Hulpenergieverbruik voor ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (c)
•
Reductiefactor voor de regeling
Type klimatiseringssysteem
Soort regeling Geen regeling of smoorregeling
Inlaatklepverstelling of waaierschoepverstelling
Toerenregeling
1, 2, 4, 5, 6, 8
1.00
0.75
0.65
Koeltransportmediun = enkel lucht
1.00
0.65
0.50
Invloedsfactoren: • Soort regeling • Type klimatiseringssysteem (weet software reeds) 14
Hulpenergieverbruik voor ventilatoren 2. Aan de hand van de werkelijk opgestelde vermogens (d)
•
Fractie van het ontwerpdebiet doorheen de ventilator, bestemd voor de energiesector: Fractie =
debiet bestemd voor ES
∑ debiet
bestemd voor ES
alleES
•
Tijdsfractie dat ventilator in bedrijf is – Software berekent dit automatisch – Geen extra invoer nodig
15
17
18
Energiestromen 900
800
Energiestromen (MJ/m²)
700 PV max. kar. prim. verbruik kar. prim. verbruik verlichting bevochtiging hulpfuncties RV ventilatoren (reële of fictieve) koeling nuttige zonnewarmtewinsten nuttige int. warmtewinsten ruimteverwarming transmissieverliezen bewuste ventilatie in/exfiltratie
600
500
400
300
200
100
0 verliezen
winsten
netto behoefte bruto behoefte eindverbruik
primair verbruik
kar. prim. verbruik
max. kar. prim. verbruik
Typisch aandeel in het totaal primair verbruik (P90a)
27%
Transmissie
12%
Pompen
1.50%
7%
7% 7%
Ventilatoren
22
Koeling
In/exfiltratie
Bewuste ventilatie
Overzicht • Hulpenergie – Hulpenergie voor circulatiepompen – Waakvlammen – Hulpenergie voor ventilatoren
• Bevochtiging
23
Hoofdstukkenoverzicht EPU §5.4 Transmissieverliezen §5.5 Ventilatie – verliezen
§5.6 Interne winsten
§5.2 Netto behoefte voor ruimteverwarming
Systeemrendement §6.3
§6 Bruto behoefte voor ruimteverwarming
Opwekkingsrendement (incl. WKK)
§7.2.1 Thermische zonneenergie
§5.7 Zonnewinsten
§7.2.1 Eindenergieverbruik voor ruimte verwarming
§9 Verlichting Omzettingsfactor
§5.6 Interne winsten §5.7 Zonnewinsten
§5.4 Transmissieverliezen §5.5 Ventilatie – verliezen
§5.3 Netto behoefte voor koeling
Systeemrendement §6.3
§6 Bruto behoefte voor koeling
Opwekkingsrendement (incl. WKK)
§7.2.2 Eindenergieverbruik voor koeling
§10 Jaarlijks primair energieverbruik §4 Referentiewaarde
§8 Hulpenergie §7.2.1. Bevochtiging - Elektriciteit PV (EPW §12) & WKK (Bijl. A )
§4 E-peil
Bevochtiging: algemeen • Globaal: sterk vereenvoudigde aanpak • Wordt beschouwd: bevochtiging van de buitenluchttoevoer in de ventilatiesystemen • Aandeel in totaal primair verbruik is over het algemeen relatief klein (paar percent)
25
Bevochtiging: Netto energie behoefte • Afhankelijk van: – Ontwerpdebiet aan binnenkomende lucht doorheen het bevochtigingstoestel – Bevochtigingstoestel speciaal geschikt voor transport van vocht vanuit afvoerlucht naar toevoerlucht
• LET OP: recirculatie ≠ vochtterugwinning! • Een warmtewiel met vochtabsorberende laag is vb. van vochtterugwinning
26
Eindenergieverbruik voor bevochtiging • Eventuele verliezen bij warmtetransport, ... (equivalent van systeemrendement bij ruimteverwarming) worden voor bevochtiging in de EP buiten beschouwing gelaten: – bruto behoefte wordt dus gelijkgesteld aan netto behoefte
• Opwekkingsrendement is analoog aan het opwekkingsrendement voor ruimteverwarming (zie module 4.3 ‘Ruimteverwarming EPU: van netto energiebehoefte naar primair verbruik’)
27
28
29
30