H.Mariaparochie Informaria

H.Mariaparochie Informaria Afscheid Lia Datum: 13 September 2013 Jaargang: 12 Nummer: 78

Foto Henk Stevens

Voorwoord

Informaria pagina 2

De vakantietijd is voorbij, dus tijd voor een nieuwe Informaria. Voor u ligt een dikke Informaria. Dikker dan u van ons gewend bent. Zoals velen van u weten neemt op 15 september pastor Lia Rijbroek afscheid van onze parochie en gaat ze genieten van haar pensioen. In deze Informaria besteden we ruim aandacht aan al het werk wat zij in al die jaren, dat ze in de Mariaparochie werkzaam is geweest, heeft gedaan. Naast de afscheidsviering willen wij haar ook op deze manier dank je wel zeggen. Daarnaast staan er in de Informaria ook de artikelen die u van ons gewend bent. Het pastoraal woordje is geschreven door pastor Lia. Op haar manier verteld ze over 25 jaar pastoraal werkster zijn en neemt ze afscheid van u. Natuurlijk staan ook de korte berichten erin, de personalia en informatie over het vormsel en de 1ste communie. Na het afscheid van Lia gaan we ons bezighouden met startzondag welke dit jaar is verzet naar 13 oktober. Pastor Ton van Balveren neemt ons mee in zijn artikel met de naam: “Heer, leer ons bidden”. Op 21 september begint de Vredesweek, we informeren u hier over wat er binnen onze parochie aan gedaan wordt. Aan het eind van de Vredesweek zal er een Byzantijnse viering gehouden worden in de Petruskerk. Het bestuur laat u weten waar ze mee bezig zijn en wat de plannen voor de komende tijd zijn. De puzzel en Spiritualiteit in zinnen zijn ook weer opgenomen in deze Informaria. Alles gaat weer opstarten, zo ook het seniorenpastoraat waarvoor u van harte wordt uitgenodigd. Ook treft u informatie over de kerktaxi, hoe u daar gebruik van kan maken en bij wie u daarvoor moet zijn. U vindt nog vele dingen meer in deze extra dikke Informaria. Wij hopen allereerst allemaal op een mooi afscheid van Pastor Lia. Ook de redactie wenst haar alle goeds toe en hoopt dat zij samen met haar man, kinderen en kleinkinderen veel zal genieten van alle dingen die ze tegenkomt op haar weg. Lia dank je wel voor alles. U allen, veel leesplezier, De redactie.

Bekijk ook onze website: www.hmaria.nl

Pastoraal woordje HET IS MOOI GEWEEST.

Lieve Groeten van Pastor Lia Rijbroek van den Heijkant.

Informaria pagina 3

Het afscheid van de Maria parochie van mij als pastoraal werkster komt nu snel naderbij. Parochianen spreken me aan en ik merk dat er veel mensen zijn die met mij meeleven nu ik de nieuwe fase van pensioen tegemoet ga. De uitdrukking “het is mooi geweest” valt nogal eens. In gesprekken ontdekken we dat er twee kanten zitten aan deze uitdrukking. Een kant is die van: “het is echt wel mooi geweest hoor”en daarin klinkt door dat het fijn is om te kunnen stoppen met werk. Een meer ongebonden tijd tegemoet te gaan is een goed vooruitzicht, geen dingen meer die persé af moeten voor een bepaalde tijd, geen overvolle agenda meer. Het heeft iets van het is welletjes geweest. Hoewel deze kant aan mijn afscheid ook zit is mijn grondgevoel toch de andere kant van de uitdrukking. “HET IS MOOI GEWEEST” Terugkijkend op de 25 jaar dat ik pastoraal werkster kon zijn kan ik zeggen dat het een prachtige tijd geweest is. Ik heb mogen ervaren dat ik pastor mocht zijn voor mensen in Etten - Leur. Daar ben ik heel blij en dankbaar voor. Ik heb levensverhalen mogen delen, ik heb indrukwekkende talenten van mensen mogen delen. In ontmoetingen heb ik vaak de grootheid en de kwetsbaarheid van ons mensen-bestaan kunnen zien. Daarbij ben ik de worsteling en het vertrouwen in de kracht en schoonheid van ons leven tegen mogen komen. Het pastoraat was daarmee een leerschool. In deze dagen ervaar ik vooral ook de snelheid van de tijd, 25 jaar. Het zet me weer eens met de voeten op de grond. En spontaan komt in mijn hoofd een oude psalm tekst. Een mensenleven duurt zeventig, of als wij sterk zijn tachtig. Leer ons dan zó onze dagen waarderen, dat wij er wijze mensen van worden. Van harte wens ik U en mijzelf toe dat wij volop mogen leven en er wijze mensen van mogen worden, tot lof en eer van onze lieve Schepper.

Afscheid van Lia Rijbroek

Informaria pagina 4

Op 15 september heeft pastor Lia Rijbroek haar laatste werkdag voor de Mariaparochie en gaat zij met pensioen. Een maand eerder is Lia 65 jaar geworden. Tijdens de zondagse viering op 15 september om 11.00 uur in de Lambertuskerk nemen we dan afscheid van haar. Naar aanleiding van haar pensionering is MarLies Pruyssers namens de redactie van Informaria met Lia in gesprek gegaan. De eerste vraag is ook gelijk één van de moeilijkste; wie is de vrouw achter de naam Lia Rijbroek?

Foto Henk Stevens

Dat laat zich niet zo gemakkelijk zeggen, vindt Lia. Je zou kunnen zeggen, Lia is partner, echtgenote, moeder, oma of dat kleine huppelende meisje wat in de wei de pinksterbloemen aan het plukken is. Er zijn zoveel kleuren en facetten aan het leven. Er zijn de vele rollen die je vervult, er is werk, je hebt je karakter, je verlangens die je meebrengt. Al deze elementen zitten in het antwoord op de vraag: ‘Wie is de vrouw achter de naam Lia Rijbroek!” Lia: “Ieder facet is maar een klein stukje van wie ik ben. Je bent altijd meer. Wie je bent, wordt ook bepaald door degenen die naar je kijken. Je man, je kinderen en kleinkinderen, je collega’s, parochianen, vrijwilligers. Wie je bent, wordt door al deze relaties mee bepaald, door de verhalen die je met elkaar gemaakt hebt. Wat zeker is: “Ik ben een kind van God – een beeld van God – mens.” Net zoals alle anderen waarmee ik in contact kom. Waarom wilde Lia theologie studeren? Lia was namelijk klinisch chemisch analist. Ze trouwde en kreeg 3 kinderen. Een jong gezin waar veel tijd en aandacht naar toeging. Op het moment dat de oudste de communie deed, dacht ze: “Ik weet er eigenlijk niets van af!” en die ontdekking heeft haar geroerd, aangeraakt. Ze ging theologie studeren. Ze heeft 7 jaar in Tilburg theologie gestudeerd, waarvan de laatste 4 jaar in een combinatie van stage en school. De stage liep ze in parochies in Breda. Ze heeft gesmuld van de studie en er veel uitgehaald, ze was als een spons. Alle dingen van de studie wilde

Afscheid van Lia Rijbroek ze naar binnen halen, het was als voedsel voor de ziel. Exegese, kerkhistorie, filosofie, theologie en menswetenschappen. Na 4 jaar basisopleiding wist ze nog niet wat ze met de verworvenheden van de studie kon doen. Lia had wel ontdekt, dat wanneer ze mee mocht lopen op de weg die mensen gaan, haar spiritualiteit gevoed werd. Het voelde als een cadeautje om te mogen luisteren naar de verhalen van mensen en zo een stukje mee te mogen lopen op hun levenswegen. Hier zou zij haar van werk van willen maken.

Informaria pagina 5

In de zomer van 1988 rondde Lia haar studie af en kon ze als pastoraal werkster gaan werken. Op de dag van haar afscheid heeft ze 25 mooie jaren achter de rug. De eerste jaren werkte Lia in Breda Noord bij een opbouwproject voor catechese met volwassenen. Toen haar kinderen gingen studeren, kwam ze, nu ruim 21 jaar geleden, naar Etten -Leur. De reden dat ze naar Etten-Leur is gekomen is dat catechese met volwassenen haar aandachtsveld zou worden. Ze werd ook eerstaanspreekbare pastor van de Lambertusgemeenschap, nadat pastor Frans van Kasteren de parochie had verlaten. Vanaf dat moment ging Lia voltijds werken. Catechese met volwassenen heeft ze 13 jaar met veel plezier ingevuld. Ze kon terugvallen op een hele fijne werkgroep die er veel tijd en energie in stak. Door de jaren heen hebben veel parochianen aan de programma’s mee gedaan. Na die jaren wilde de groep nieuwe wegen verkennen. De catechese met volwas-

senen kreeg een iets andere koers. De werkgroep ging haar aanbod verbreden en verdiepen. Vooral ‘zinzoekers’ binnen en aan de rand van de parochie werden aangesproken op hun zoektocht naar spirituele voeding. Deze aandacht ging naderhand over in ZIEL (Zin In Etten-Leur) met een spiritueel aanbod op het snijvlak van kunst, cultuur en religie. Mooie momenten, dierbare momenten Terugkijkend op 25 jaar pastoraat, passeren dierbare momenten de revue. Zo waren er vele mooie persoonlijke ontmoetingen. Bijzonder was het samen met vrijwilligers werken aan de opstart van pastorale projecten. Met hen zoeken naar een manier om goede werksoorten te vinden, passend bij bijvoorbeeld de Vastenaktie. Maar ook het oprichten van een nieuwe werkgroep Eerste Communie - waarbij de vrijwilligers vooraf vreemden voor elkaar waren - was mooi werk. Vooral ook om daarin te ontdekken, dat mensen in zo’n werkgroep de gewone vreugden en zorgen van het leven met elkaar gaan delen. Om te zien dat mensen zo vertrouwd met elkaar worden, dat ze pastoraat aan elkaar gaan bedrijven. Door de jaren heen heeft Lia ook veel kinderen mogen dopen. Ze kijkt met vreugde terug op de doopvieringen met een jonge ouders. Samen met hen kijken naar wat hen beweegt om hun kindje in de kerk te brengen. Maar ook bij het einde van het leven was Lia als pastor present bij mensen. Het delen van verdriet rondom rouw en ook daarin proberen woorden te vinden om

Informaria pagina 6

Afscheid van Lia Rijbroek de diepte van het bestaan te laten oplichten, bleek een vindplaats van spiritualiteit. Mooie momenten waren er ook in de stilte van haar eigen studeerkamer als ze bezig was met het voorbereiden van de weekendliturgie, het maken van de preek of het voorbereiden van een uitvaart. De intensiteit van het hele leven kom je tegen in het pastoraat. Lia heeft vaak gemerkt dat het niet alleen een ontmoeting was tussen twee mensen maar dat een derde onzichtbare religieuze laag in de ontmoeting zich aandiende. Zoveel jaren van pastoraal werk roepen ook moeizame ogenblikken in herinnering. “Ze zijn gelukkig op maar twee handen te tellen. Soms was het moeilijk als er teveel werk was en ze niet alles rond kreeg, omdat er geen tijd was om aandacht aan zaken te schenken. Dan moest het maar gaan zoals het ging. Zeker in de tijd dat Lia eerst aanspreekbare pastor was gebeurde het weleens dat het teveel werd. Dan kon je soms niet de aandacht geven die dingen en mensen nodig hadden. Met dit tekort moest je leren omgaan. Moeizame dagen kwamen ook als zeer dierbare vrijwilligers kwamen te overlijden, mensen waar Lia aan gehecht was geraakt. Die dagen waren moeilijk en indringend.” Wat is het aantrekkelijke van het pastorale werk? Lia vertelt: De mensen zelf, de gelovi-

ge mensen op welke manier dan ook en dat hoeft niet perse binnen de kerk te zijn. Het verlangen – de diepgang – de grootsheid in de mensen en soms ook weer de nederigheid en afhankelijkheid. De mooie verhalen van onze geloofstraditie in verband brengen met levensverhalen van de mensen van nu, dat is het allermooiste wat er is. Aan de levensverhalen en de Bijbelverhalen geeft de kerk in haar geloofstraditie een kader dat buitengewoon boeiend is. Met welk gevoel ga je hier weg? Lia gaat met een dankbaar gevoel weg. Ruim 21 jaar hier mogen werken waar ze heel blij mee is. Blij dat ze dat heeft mogen doen. Er zijn maar weinig dagen geweest dat ze niet met plezier naar het werk is gekomen. Lia is dankbaar dat ze gezond is en tot haar 65ste heeft mogen werken. Haar job heeft kunnen volbrengen en gezond van lijf en leden is gebleven. Lia is dankbaar voor wat ze achter mag laten maar tegelijkertijd ziet ze dat er veel verandert in de kerk en parochie. De afgelopen 21 jaar heeft ze mogen meelopen en gezien dat wat er gerealiseerd werd van waarde is geweest en dat het van waarde is geweest voor dat moment. En dat is goed. Hoe zie je je toekomst? Peter, de man van Lia, ziet er naar uit dat ze thuis komt. Hij heeft haar veel laten gaan en nu gaan ze meer tijd krijgen om samen dingen te doen, te on-


Foto Henk Stevens

Wij als geloofsgemeenschap bedanken Lia voor 21 jaar betrokkenheid bij onze parochie. We bedanken haar voor wat ze in die 21 jaar mede gedaan heeft om onze parochiegemeenschap te maken tot wat we nu zijn. Lia bedankt voor alles. Lia we wensen je alle goeds. MarLies Pruyssers

Informaria pagina 7

dernemen. Lia zegt: We zijn 41 jaar geleden met zijn tweetjes begonnen en dat is nog steeds goed. Er komt straks weer ruimte voor andere leuke dingen. Ook voor ons kerkelijk leven zullen we ons in Oosterhout gaan verdiepen. Daar zullen we onze weg gaan vinden. Al die jaren is het kerkelijk leven op Etten – Leur gericht geweest. Lia hoopt dat er leuke dingen op haar pad komen. De eerste periode zal een periode zijn van niets doen en genieten van de dingen die er zijn. Weer gewoon tijd hebben voor de tuin, een boek dat niet zomaar tussendoor gelezen moet worden, daar verheugt Lia zich erg op.

Het leven is rijk en Lia is van mening dat er genoeg op haar pad zal komen om spontaan op in te gaan. Wens voor de parochie Lia: “Ik wens dat iedere en ieders bijdrage gewaardeerd wordt. Want elke mens is belangrijk in het samen maken van een geloofsgemeenschap. Iedereen heeft wel iets waar hij of zij goed in is. Bied je talent aan en kijk waar je het kan samenvoegen tot een groter geheel. Het is belangrijk dat daar een goed oog voor is. Een geloofsgemeenschap is een gemeenschap waarop ieder aangezet wordt om zijn betrokkenheid te laten zien en daar wat mee te doen.” Etten-Leur, fantastische geloofgemeenschap, dat jullie mogen zwemmen als een vis in het water Etten-Leur bedankt Geloofsgemeenschap bedankt.”

Informaria pagina 8

Afscheid van Lia Rijbroek Zondag 15 september nemen we afscheid van Lia Rijbroek als pastoraal werker van onze parochie. Lia is ruim 25 jaar werkzaam geweest als pastoraal werker waarvan 21 jaar in onze parochie. Een periode waarin de parochie Lia heeft leren kennen als een persoon met uitgesproken idealen en een niet aflatende drive om die dan ook in de praktijk te brengen. De afgelopen decennia is er veel veranderd in onze kerk. Op sommige punten zijn er zaken blijvend veranderd, andere punten lijken een herhaling van zetten. Lia heeft over dit soort zaken een uitgesproken mening. Een mening die ze niet onder stoelen of banken steekt. Als bestuur hebben we over veel van deze zaken menigmaal gesproken. Haar visie op bepaalde zaken heeft zeker invloed gehad op het staande beleid van de parochie. Lia is heel duidelijk over de rol van de kerk in de samenleving. Die moet ook opkomen voor de zwakkeren. Niet alleen ver weg maar ook dichter bij. Zeker toen het leek dat in Nederland de bomen tot in de hemel groeiden, bleef Lia oog houden voor mensen die, om welke reden dan ook, niet mee konden komen. Ze bleef onvermoeibaar wijzen op het bestaan voor echte armoede. Met ongekend scherpe voorbeelden wist ze duidelijk te maken dat, ook al ziet het er aan de buitenkant niet zo uit, er achter veel voordeuren een hoop zorgen en ver-

driet verborgen zit. Het tekent het rechtvaardigheidsgevoel van Lia dat ze daar voor is blijven strijden. Ook bij het bestuur heeft ze dit onder de aandacht gebracht. Dit heeft zeker invloed gehad op de manier waarop ‘de sociale leer van de kerk’ in onze parochie vorm krijgt. Er zijn veel mensen die niet of nauwelijks in de kerk komen. Toch hebben velen van hen behoefte aan spiritualiteit. In haar werk in de parochie heeft Lia ruimte geboden aan zinzoekers. Daarbij kon ze volop bogen op haar kwaliteiten. Lia verstaat namelijk de kunst om schijnbaar weinigzeggende momenten aan te grijpen om mensen aan het denken te zetten. Met een diepzinnige tekst kan ze haar gehoor uit hun eigen dagelijkse beslommeringen halen en ze laten nadenken. Of het nu gaat over het dagelijks brood op je eigen bord of over het gebrek daaraan bij mensen aan de andere kant van de wereld, de aandacht is verlegd. Het is een kwaliteit om mensen op die manier te laten nadenken over hun rol in de wereld en ze te laten reflecteren op hun eigen leven. Het bestuur van de H. Mariaparochie Etten-Leur bedankt Lia van harte voor haar inzet in de afgelopen jaren. We wensen haar alle goeds. Bestuur van de H. Mariaparochie Etten-Leur

Afscheid van Lia Rijbroek Pastor Lia; pastor van de diaconie met speciale aandacht voor de Adventsaktie en de Vastenaktie. inspirator geweest. Vastenaktie is geen project van 40 dagen, maar van 8 maanden, van de Startdag in november tot en met de afsluitende film in mei. In oktober zetten we een tijdspad uit voor de hele campagne. Inspirerende momenten, door Lia geïnitieerd zijn de sobere maaltijd met of zonder uitwerking van het thema, de vastenestafette i.s.m. het bisdom, de sobere maaltijd met de vesperviering, de eerder genoemde themaviering van woord en gebed en als dank je wel de film. Mensen werden aangespoord door middel van een klein informatiepakketje vanuit de organisatie wat vanaf Aswoensdag werd meegegeven aan parochianen. Vanaf 2010 werd de diaconie een aandachtspunt voor Lia door de nieuwe werkwijze van het pastoresteam. Lia heeft diaconie een nieuwe dimensie gegeven door het laten geven van een kadercursus: Sociale leer en diaconie onder leiding van Fred van Iersel. Vijftien enthousiaste personen hebben deze cursus gevolgd. Uit deze groep is een nieuwe parochiebrede werkgroep diaconie ontstaan. Zij gaan nu het geleerde zonder Lia in praktijk brengen, maar met haar opvolgster Freijkje zien wij de toekomst met vertrouwen tegemoet. Lia, van harte bedankt voor de inspirerende diaconale jaren! Dank je wel, Lia, vanuit de Vastenaktiegroep

Informaria pagina 9

Aangespoord door de diaconale projecten van Solidaridad, nu weer bisschoppelijke adventsactie – en Vastenaktie heeft de Mariaparochie onder leiding van pastor Lia Rijbroek een ander gezicht gekregen. Dit gezicht was al lang herkenbaar door de themavieringen van Woord en Gebed. Er werd extra aandacht besteed aan het Woord, zowel bijbelse als waar gebeurde levensverhalen. De Wereldwinkel werd uitgenodigd met producten uit de derde wereld. Hierbij denk je aan de koffie (Max Havelaar), cacao, goud, maar ook textiel zoals de spijkerbroek. Mensen begaan met het lot van anderen in de derde wereld kwamen hun verhaal vertellen. Pastor Lia was degene, die contact legde met de organisaties. Zuid Amerika stond meestal centraal bij Solidaridad. Bij de Vastenaktie werden we op een andere manier betrokken, het begon in november met de jaarlijkse Startdag, afwisselend in Den Bosch en Utrecht. De werkgroep werd vanaf 2010 Mariaparochiebreed getrokken. De wijze van collecteren veranderde door gebrek aan vrijwilligers, maar het belangrijkst is de omwenteling in ons denken geweest. Vastenaktie is niet alleen een collecte voor ver weg, maar vooral een bewustwordingsproces voor dichtbij: kan ik waarmaken wat ik zeg en daarnaar handelen. Lia is hierbij onze


Informaria pagina 10

Lia, Jou tekenen in een paar pennenstreken, zal niet zomaar lukken. Maar we vallen wel met de deur in huis: Je bent een heel pastorale vrouw, die betrokken is bij het wel en wee van mensen, geloofsgemeenschappen, parochie en kerk. Een pastor in hart en nieren, die in de pastoraatsgroep jouw visie neerlegde en met de andere leden deelde en uitwerkte. Velen zijn geïnspireerd door wat je doet en zegt. Jouw reflecterend vermogen is velen opgevallen en dat heeft ook de pastoraatsgroep steeds behoed voor vlugge, ondoordachte handelingen. Je hebt in heel wat activiteiten je sporen nagelaten. Volledig zullen we niet zijn, maar een aantal werkzaamheden sommen we toch graag op: de kerstvieringen voor en met kinderen, de (vroegere) catechese toen nog met een ‘k’ - met volwassenen, de liturgiecommissie, de Adventsen Vastenaktie, ZIEL, enz. En steeds werden die activiteiten gevoed vanuit

een doorleefde en zoekende spiritualiteit, die voor jou nooit vaststaat maar open gericht is naar de toekomst. We danken jou hartelijk voor jouw leiding geven en jouw participeren aan de pastoraatsgroep. En eigenlijk moet dat laatste woord in het meervoud staan, want heel regelmatig wisselde deze groep van samenstelling. Daarbij halen we nog even aan dat mede door jouw toedoen de gezamenlijke pastoraatsgroep tot stand kwam. Dank ook voor jouw steeds weer wijzen op de prachtigste verhalen uit de Bijbel en op wie Jezus voor jou is en hoe Hij de wereld en het geloven vorm heeft willen geven. Geloven als werkwoord, want zo kijk jij daarnaar; geloven dat steeds in ontwikkeling mag zijn. Het ga je heel erg goed, samen met jouw Peter en met jouw kinderen en kleinkinderen. Pastoraatsgroep, H.Mariaparochie. Beste, lieve Lia, Als programmagroep van ZIEL willen we graag wat woorden tot je richten. We hebben 8 jaar met je opgelopen bij ZIEL. Het jaar 2006 in de voorbereidende fase en vanaf 2007 bij ‘het werk in uitvoering’. En wat voor werk! En wat voor uitvoering! Op allerlei manieren, groot en klein, maar altijd betrokken en bezield hebben we samen programma’s gemaakt voor zinzoekers en belangstellenden van allerlei pluimage. Het was aanvankelijk een spannende

Afscheid van Lia Rijbroek tocht ‘ZIEL’: jij met het verlangen de kerk open te stellen voor ieder die zoekt naar zingeving, los van dogma, juist zoekend naar de menselijke maat, vooral vanuit de christelijke wortels en zeer open voor alles wat kan herbronnen en verbinden. Want dat is wat religie is, hebben we inmiddels geleerd: religare, verbinden. Met elkaar, met de aarde en met dat wat groter is en wat de mensen wel eens God noemen. En wij met onze ervaringen, kennis en netwerken. Het was zoeken, doorzetten en uithouden met elkaar soms, maar zoals je zelf zegt: ’ZIEL is al gelukt, na schuren, aftasten en zoeken, is het nu een mooie geoliede machine geworden die verrijkend werkt’.

Lia met haar kudde: dauwtrappen, zonnewendewandeling bij ZIEL

Een wijze vrouw, een lieve vrouw, benaderbaar, tactvol. Bezield, bevlogen, inspirerend, verbindend, authentiek, betrokken, verhalenvertelster, behulpzaam, liefdevol, een vrouw die troost biedt, een Maria. Iemand die belangstelling heeft voor de ander, die het contact zoekt en graag een eindje met mensen oploopt. Maar ook een gewone vrouw, een warme vrouw en moeder. En ook: hard werkend, mag meer relativeren, mag soms wat meer haar humor


En nu is het dan 2013, het jaar waarin je afscheid gaat nemen. Ook van ons. Je zult nu gaan wandelen met jezelf, emotioneel ruimte maken, ontrollen en ontdekken hoe je dan betekenis gaat geven aan je leven. Dat zal best een pittige wandeling zijn Lia. Maar als je een opsteker nodig hebt kun je altijd naar deze woorden kijken. Want op de vraag in onze programmagroep hoe wij jou hebben beleefd, komt er veel langs Lia. Als het teveel is, dan lees het maar in kleine partjes.

Afscheid van Lia Rijbroek laten spreken. Heeft graag de touwtjes in handen, een bezige bij. Een bemiddelaar. Een leukerd, een lieverd, een tof mens!! En Lia, je hebt gevraagd of wij jou willen en kunnen laten gaan. Nee natuurlijk niet, of jawel, met weemoed in het hart en ja, voor jou doen we dat. Van harte wensen wij jou de komende levensfase de vrijheid en de mogelijkheid toe om te ont-moeten, om eigen keuzes te maken en om veel eigen tijd te hebben voor de nieuwe dingen en verdieping die er op jouw pad zullen komen. We zijn er met z’n allen, bij ZIEL, na schuren, gepolijst uitgekomen, glanzend. Wat hebben we het goed gehad samen en we zijn allemaal rijker geworden door ons contact. We zeggen jou gedag Lia en Ziel gaat door en zal met nieuwe mensen haar pad verder lopen. Voor ons allemaal geldt: een pad ontstaat door er op te wandelen. Mooie tocht gewenst voor jou Lia!!! Veel groeten van Martien, Leonie, Simone, Miep, Miranda, Myriam en Jolanda


Lia Rijbroek, gewaardeerde collega en vrouw in het pastoraat. Is het voor vrouwen lastiger dan voor mannen om in het pastoraat te werken? Hier is volgens mij geen eenduidig antwoord op te geven, want veel hangt af van de persoon in kwestie en de situatie waarin zij staat. Maar dat het voor vrouwen anders is dan voor mannen, lijkt mij helder. Ik vermoed, dat vrouwen soms creatiever en vindingrijker moeten handelen dan mannen. Als een pastoraal werkster voor een uitvaart aanbelt bij een familie, dan is in de deuropening namelijk al zichtbaar, dat het geen eucharistieviering wordt. Als een mannelijke werker aanschuift, dan wordt pas bij de koffie helder dat het een Woord-Communieviering wordt. Tot aan dat moment had hij nog een priester kunnen zijn. Bij een pastoraal werker was er dus heel wat water door de Rijn gevloeid, zo zei men in Arn-

hem, dan voor een vrouwelijke geestelijke. En dat vraagt van een vrouw wellicht om een creatieve start van het contact. Lia Rijbroek heeft zich in een kerk, die op zijn zachtst gezegd, vrouwonvriendelijk oogt, bewezen als een krachtige pastoraal werkster. Een kracht van haar is dat zij de kerk loyaal kritisch is blijven volgen in de wijze waarop mensen daarbinnen tot hun recht mogen komen, zowel vrouwen als mannen. Waar dit recht dreigde te ontsporen kwam zij ervoor op. Haar aanpak van pastoraat zou ik willen omschrijven als "met oog voor mensen en voor de zaak van God". Ze kon zowel een geduldig luisterende medewandelaar zijn voor parochianen

Afscheid van Lia Rijbroek en collega's die steun nodig hadden. Maar evengoed een 'tegenover', die kritische vragen stelde aan mensen en kerk. Waar beide van hun kernopdracht vervreemd dreigden te raken, sprak Lia zich kritisch uit, opdat de weg van God gegaan zou worden, waarop mensen zich als vrije gelovigen mogen ontplooien. En dat allemaal in een kerk die door haar aanwezigheid een huiselijke sfeer heeft gekregen. Zo een waar mensen zich thuis gaan voelen.

films, tentoonstellingen, toneelstukken, lezingen, muziekoptredens, verdiepingsavonden en bezinningsbijeenkomsten. ZIEL werd een niet meer weg te denken kruispunt tussen kerk en samenleving. De laatste jaren was Lia de professionele spil achter het opzetten van een parochiële werkgroep diaconie en daaraan

Zo heeft zij aan de wieg gestaan van ZIEL, de stichting die verrassende ontmoetingen tussen religie, kunst en cultuur mogelijk maakte. In de loop van de jaren heeft Lia samen met de mensen van ZIEL, geweldig mooie programma's weten in te vullen: prachtige


Een andere kracht van Lia vind ik haar verantwoordelijkheidszin. Verschillende keren stonden we als pastoraal team voor de uitdaging een nieuw project leven in te blazen. Als Lia zich als pastor hiermee inliet, kwam er veel in beweging. Mensen werden gevonden om als vrijwilliger mee te doen, een goeie organisatiestructuur werd gecreëerd, maar bovenal zocht ze altijd naar religieuze diepgang in de zaak en voor de mensen. Ze ging niet zomaar aan de slag met een project. Ze bereidde zich gedegen voor. Over een project lezen, mensen raadplegen en vooral goed reflecteren op de te ontwikkelen materie. En daarna over gaan tot plannen en handelen.

Foto Henk Stevens

Afscheid van Lia Rijbroek gerelateerd een parochiële werkgroep Vastenaktie. Ook hier slaagde ze erin mensen met een diaconaal hart om zich heen te verzamelen. Om de vrijwilligers binnen de diaconie een spirituele voedingsbodem mee te geven, werd een cursus rond de sociale leer van de kerk opgezet, waaraan 15 mensen deelnamen. Deze opzet heeft binnen en buiten de parochie veel waardering gekregen. Na 25 jaar basispastoraat in het bisdom

van Breda en Etten-Leur, na zoveel jaren met mensen te zijn mee gegaan van de wieg tot aan het graf, gaat Lia een nieuwe levensfase tegemoet. Lia het ga je heel erg goed. Heel erg veel dank voor wie je was en wat je hebt mogen doen. Voortaan gaan anderen van jouw talenten profiteren. Geniet van je pensioen. Wim van Reen teamleider

Familieberichten GEDOOPT Robin Rijken, Mathijs Langen, Mike van Ruijven, Jorn Renne, Shanice Kimathi, Jade Verwaal, Jenthe Roks, Teun van Groesen, Ruben Bruil, Storm van Tilburg, Fiona Frijters, Timo de Regt, Jesper Groos, Thijs van Hal, Zoë Heijmans, Essie van der List.


Locatie Petrus. Pastorie bereikbaar op werkdagen van 10.00 tot 12.00 uur, tel.: 076 - 501 23 85 Kerk open op dinsdagmorgen van 09.00 tot 9.30 uur. Mariakapel in de kerk open van 08.00 tot 17.00 uur. Diensten: Zondag: 09.30 uur. Ochtendgebed: Dinsdagmorgen: 09.00 uur. Voor actuele diensten zie onze website: hmaria.nl Kerktaxi, tel.: 076 - 502 02 24

Familieberichten GETROUWD Pasqunel Goudriaan en Sandra da Costa Ronny L’Abée en Patricia van Oosterhout

OVERLEDEN Marie Jochems, weduwe van A.M. Mertens, 80 jr. Nisa Sebamalaimuththu, echtgenote van T. Ithayarajan, 29 jr. Jaantje Klep, weduwe van L. van den Berk, 95 jr. Miny Appels, weduwe van Lambertus Greven, 88 jr. Jan van Kesteren, weduwnaar van Henriëtta de Graaf, 90 jr. Marie Louise Goossens, ongehuwd, 47 jr. Henk Dirven, echtgenoot van Adriana van Bedaf, 77 jr. To Jansen, weduwe van Jan Verhofstad, 93 jr. Christina Maria Stevens – 74 jaar Dorothea Margaretha Wilhelmina Deckers – Alaerds – 83 jaar Wilhelmina Maria v.d. Lindeloof – v.d. Borst – 69 jaar Cornelis Rommens - 84 jaar. Antonius Adrianus Dirven - 91 jaar. Suzanne Julie Maria Saegeman – Baeudhuin - 77 jaar. Leonie Cornelia van Caam - van de Riet - 86 jaar. Johannes Maria Verwijmeren – 86 jaar Edith Gerda Ilse Olthof – Beinbrecht – 87 jaar Wilhelmus Jacobus Adrianus Verschueren, - 86 jaar Gerardus Johannes Maria van Steen – 91 jaar Catharina Adriana Antonissen – 84 jaar

Locatie Lambertus.


Pastorie bereikbaar op werkdagen van 10.00 tot 12.00 uur, tel.: 076 - 501 22 81 Kerk open op woensdagmorgen van 09.00 tot 10.30 u. Mariakapel op de Markt open van 09.00 tot 17.00 uur. Diensten: Zaterdag: 17.00 uur. Zondag: 11.00 uur. Ochtendgebed: Woensdag- en donderdagmorgen: 09.00 uur. Voor actuele diensten zie onze website: hmaria.nl Kerktaxi, tel.: 076 - 502 02 24


Korte berichten uit de Mariaparochie Op 20 augustus heeft de vormselwerkgroep de informatieavond voor ouders van vormelingen gehouden. Deze vond plaats in de Lambertuskerk. Iets meer dan 20 tieners zijn die avond reeds aangemeld. De inschrijving sluit op 10 september. Het vormsel zal komend jaar op zaterdag 22 februari worden toegediend. Als er een groot aantal vormelingen deelneemt, dan worden er twee vieringen gehouden één in de Lambertuskerk en één in de Petruskerk. Blijft het aantal gering dan gaan we uit van één viering voor de hele parochie. Met ingang van 1 augustus is de bereikbaarheidsdienst van de parochie uitgebreid. Naast de pastores draait nu ook een aantal vrijwilligers mee. Zij beheren in principe de telefoon en staan mensen te woord bij dringende zaken. In geval van een sacrament van de zieken of uitvaart nemen zij contact op met de pastores, zodat deze verdere afspraken met families kunnen maken. Wij zijn zeer verheugd, dat we enkele parochianen bereid gevonden hebben deze belangrijke taak binnen het pastoraat mee in te vullen. De parochie is buiten kantooruren voor dringende zaken te bereiken via telefoonnummer 06.50561813. Mocht u in dringende gevallen, buiten kantooruren, naar de pastorie van de Lambertus bellen, dan zult u op dit moment daar geen ingesproken boodschap kunnen horen of een bericht achterlaten. Het blijkt technisch niet mogelijk hier in te voorzien. Er wordt

aan een oplossing gewerkt. We hopen dat dit ongemak gauw verholpen zal zijn. De datum voor de viering van Startzondag is een week verschoven. In plaats van zondag 6 oktober vieren we Startzondag op 13 oktober. Startzondag beschouwen we als de dag van de parochie waarop vrijwilligers in het zonnetje worden gezet vanwege de vele taken die zij voor de parochie verrichten. Naast de eucharistieviering is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten en wordt de kerkgangers een eenvoudige lunch aangeboden. Over de boekenmarkt op Startzondag vindt u, van de hand van de pastoraatsgroep, een apart artikeltje in deze Informaria. Vanwege de viering van Startzondag willen we de Lambertuskerk een stevige poetsbeurt geven. De kerk wordt doorgaans trouw onderhouden door een kleine werkgroep. Met het oog op het feest gaan we op vrijdag 4 oktober met hopelijk velen eens flink tegen aan. Vele handen maken licht werk, zegt men en dat lijkt ons hier zeker van toepassing. Er wordt gezorgd voor de innerlijke mens en een gezellige lunch hoort daar bij. Hebt u de ochtend en middag wat tijd over en wilt u de handen uit de mouwen steken en de kerk een fris aanzicht geven, dan bent u van harte welkom. Als u de dag eens op een rustige en verstilde manier wilt beginnen, dan

Korte berichten uit de Mariaparochie kunt u op dinsdag, woensdag en donderdag in onze kerken ochtendvieringen bezoeken. Op dinsdag is de ochtendviering om 09.00 uur in de sacristie van de Petruskerk, op woensdag en donderdag zijn deze om 09.00 uur in de apostelzaal van de Lambertuskerk. De viering op donderdag is in de regel een eucharistieviering. In de andere vieringen, die meestal het karakter van een gebedsviering hebben, gaan afwisselend parochianen en pastorale werkers voor. Aansluitend aan de vieringen is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten rond een kopje koffie of thee. De data van de Eerste Communies voor 2014 zijn bekend. Kinderen uit groep 4 kunnen hun Eerste Communie ontvangen op zaterdag 17 en zondag 18 mei in de Lambertuskerk, aanvang 10.30 uur. En op zaterdag 24 mei in de Petruskerk, aanvang 10.30 uur en zondag 25 mei in de Petruskerk om 10.30 uur en mogelijk ook om 13.00 uur. Deze laatste viering wordt ingevuld als het aantal communicanten te groot is om over twee vieringen te verdelen. Voorgangers in deze vieringen zijn pastores Ad Rouwendal en Ton van Balveren.

De pastoraatsgroep heeft ervoor gezorgd, dat enkele parochianen een aantal bijeenkomsten Lectio Divina kunnen bijwonen. Als u dit leest is zijn de samenkomsten al gestart. In de Onze Lieve Vrouwe abdij in Oosterhout wordt op vijf zaterdagmiddagen van circa 14.15 tot 16.50 uur deze cursus Lectio Divina gegeven. De data zijn: 31 augustus, 21 september, 12 oktober, 2 november en 23 november. Lectio Divina omvat: lectio - lezing van een bijbeltekst, meditatio - overweging van de tekst, oratio - gebed, contemplatio - nadere beschouwing met als doel het dieper begrijpen en verstaan van de bijbeltekst.


De voorbereiding op de Eerste Communie gebeurde vroeger vaak vanuit de toenmalige lagere scholen, aangezien bijna alle kinderen hun Eerste Communie deden. Het aantal kinderen dat hun Eerste Communie doet is afgenomen. Dit heeft er mede toe geleid dat de voorbereiding uit de school ging verdwijnen en werd overgenomen door de

parochie, waar hij van oorsprong feitelijk thuis hoorde. In de Mariaparochie gebeurt de voorbereiding deels vanuit de parochie, maar kon er in de Petrus nog gesteund worden op een belangrijke inbreng van de school. We zijn de scholen die hierin jarenlang hebben bijgedragen, heel erg dankbaar voor de wijze waarop zij vele kinderen hebben geholpen op weg naar hun Eerste Communie. Vanaf dit seizoen zal nu ook binnen de Petrus de voorbereiding in zijn geheel vanuit de parochie gaan gebeuren. De werkgroep Eerste Communie heeft zich samen met pastor Ad Rouwendal hierop georiënteerd. Met deze nieuwste ontwikkeling wordt het pad naar de Eerste Communie voor de hele parochie gelijk getrokken. We wensen alle vrijwilligers samen met Ad veel plezier en inspiratie.

Korte berichten uit de Mariaparochie


De locatiecommissies van Lambertus en Petrus gaan op 24 september samen rond de tafel zitten. Zij zijn beide iets meer dan een jaar bezig met hun taken. De ontmoeting is bedoeld om werkervaringen met elkaar uit te wisselen en te bezien of men iets van elkaar kan leren. De avond staat onder leiding van pastor Wim van Reen en een kleine delegatie van het parochiebestuur zal eveneens aanwezig zijn. Pastor Ad Rouwendal heeft een werkgroep doopvoorbereiding in het leven geroepen. Een aantal vrijwilligers heeft zich hiervoor aangemeld en assisteert sinds enige tijd de pastores in de uitvoering van doopgesprekken en bij doopvieringen. Ook verzorgen zij de administratie. In de regel wordt er op geplande zondagmiddagen gedoopt in beide kerken. Hieraan vooraf gaan telkens twee gespreksavonden, waarbij ouders van dopelingen met elkaar praten over vragen rond de doop van hun kindje. De avonden staan onder leiding van een pastor. We zijn erg blij met de komst van de werkgroep. Deze vrijwilligers zijn inmiddels een goede steun gebleken op weg naar het toedienen van het sacrament. Dank je wel Annemiek, Hannie, Kitty en MarLies voor jullie bereidwilligheid en inzet. Begin oktober gaan de vrijwilligers voor de kerkbalans weer met hun activiteiten starten. Zij bereiden zich van-

af dat moment voor op de actie Kerkbalans die in januari gehouden wordt. Kerkbalans is de jaarlijkse actie van de kerken om mensen te motiveren hun kerk te ondersteunen. Zonder de financiële inbreng van parochianen, is een parochie niet goed in staat om te overleven. Met de geldelijke bijdragen kan veel goed pastoraal werk worden gedaan. Alle vrijwilligers die zich ook het komende jaar voor de actie inzetten, zeggen we alvast: heel erg bedankt. En eveneens iedereen die in financiële zin bijdraagt, heel erg bedankt voor uw solidariteit met het kerkelijk leven. Op zondag 16 juni was er in de Petruskerk een gezinsviering, waarin het kinderkoor de Hartegalen de muziek verzorgde. Veel kinderen, waaronder Eerste Communicanten van de Petruskerk en Lambertuskerk, waren naar de kerk gekomen om te luisteren naar het verhaal van de Toren van Babel. Een eigen hoge toren van Babel, gemaakt van schoenendozen, werd door de kinderen gebouwd en later in de viering omver gegooid, want ook de Bijbelse toren bleef niet overeind. In de gezinsviering werd de opbrengst van collectes en kinderacties uit de Eerste Communie aangeboden aan Peter van Zundert, van de Harold van Zundertstichting. In totaal was er in de parochie een bedrag van bijna 2700 euro opgehaald. De kinderen hadden hiervoor zelf geld in spaardoosjes ver-

Korte berichten uit de Mariaparochie zameld en tijdens de Eerste Communievieringen was de tweede collecte telkens voor de genoemde stichting. Aan het einde van de gezinsviering werden de kinderen buiten de kerk verrast met een lekker ijsje, waar de Harold van Zunderstichting voor gezorgd had. De werkgroep gezinsviering is onlangs weer gestart met de voorbereidingen voor de gezinsvieringen in het nieuwe seizoen. Het kinderkoor de Hartegalen zal ook het komende jaar de vieringen opluisteren. Kinderen die het leuk vinden om te zingen en deel willen uitmaken van een nieuwe vriendenclubje, zijn van harte welkom bij het koortje. Juffrouw Adrienne Bastiaansen begeleidt de kinderen.

Op 22 september wordt de eerste gezinsviering van het nieuwe seizoen gehouden. Deze vindt plaats in de Lambertuskerk om 11.00 uur. Het thema van de viering luidt: Geloven echt zo gemakkelijk? Abraham en Sara zijn al heel oud, zo oud als de oudste opa's en oma's. Ze hebben nog geen kinderen, maar God heeft beloofd dat ze kinderen krijgen. Zullen Abraham en Sara dit kunnen geloven? Kom maar luisteren en kijken, dan hoor je hoe het verhaal verder gaat. De locatiecommissie van de Lambertus heeft huisregels opgesteld voor pastorie en kerkgebouw. Aan de hand van deze regels hoopt de commissie dat alle gebruikers als verantwoorde huisvaders/- moeders zullen omgaan


Korte berichten uit de Mariaparochie met de panden en de inboedel op de Lambertuslocatie. Op zondag 29 september wordt er in de Petruskerk een eucharistieviering gehouden in de Byzantijnse ritus. Deze viering vervangt de gewone zondagsviering. Diaken Wim Tobé, voor velen bekend als voormalig pastor van de Petrus, is een van de voorgangers. Een speciaal koor zal eveneens in Byzantijnse stijl de liederen verzorgen. U bent van harte welkom om deze viering bij te wonen. Houd u er rekening mee, dat een Byzantijnse viering - in de regel - twee uur kan duren. U bent dan wel een bijzondere ervaring rijker.


In het kader van deze viering zal er op maandagavond 23 september om 20.00 uur in de pastorie van de Petrus een inleiding over ikonen gehouden worden. Ikonen vormen een wezenlijk onderdeel van de liturgische aankleding van Byzantijnse vieringen. Ook hierbij bent u van harte welkom. Tevens zal er in de kerk een tentoonstelling worden ingericht rond deze bijzondere eucharistieviering. Parochianen die voor de viering van zondag 29 september misintenties hebben aangevraagd, worden door de locatiecommissie van de Petrus op de hoogte gebracht van de duur van de Byzantijnse viering. Hen wordt in ieder geval de mogelijkheid geboden een andere datum te kiezen voor hun intentie. Uiteraard zijn zij ook welkom in de bijzondere zondagsviering.

Het kerkplein voor de Lambertuskerk wordt onder handen genomen. Er worden parkeerplaatsen gerealiseerd en tevens zal het plein worden voorzien van een hekwerk. Dit zal een vrije doorgang bieden aan voetgangers en fietsers om bij de kerk te geraken. Er wordt nog gestudeerd op de wijze waarop automobilisten toegang tot het kerkplein krijgen. Er zal in ieder geval voor worden gezorgd, dat tijdens de werkzaamheden de kerk toegankelijk blijft. Een schoonmaakbedrijf is ingehuurd om in de Lambertuskerk te zorgen voor het reinigen van de klokkentoren, de gewelven en de torentrappen. Daarna zal de klokkenstoel van de grote klok door de klussengroep worden hersteld. De grote klok kan sinds enige tijd niet geluid worden, vanwege een defect aan de klokkenstoel. Zodra de reparatie is voltooid, zullen de klokken weer in volle glorie kunnen beieren. Klussengroep alvast heel erg bedankt. In de Lambertuskerk zijn in de apostelzaal en de parochiezaal nieuwe thermostaten aangebracht. Deze moeten ervoor zorgen dat het hoge energieverbruik in de kerk beter gereguleerd wordt. De regelapparatuur zal worden versleuteld, zodat de temperatuur in de kerk op geplande tijden automatisch ingesteld is. De tijden waarop de kerk voorzien moet worden van de juiste temperatuur, is door het parochiebestuur met de locatiecommissie afgestemd. Het pastoresteam

Mededeling parochiebestuur Hoe het u vergaan is weten we niet, maar voor ons leek vakantie over voordat we er erg in hadden. Een vakantieperiode waarin voor de H. Mariaparochie toch weer veel is gebeurd. Achter de schermen is een hoop voorwerk gedaan voor de activiteiten die de komende periode op de rol staan. Belangrijk is natuurlijk het afscheid van Lia Rijbroek. Zij was 25 jaar pastoraal medewerkster, waarvan 21 jaar bij ons in de parochie. Op 15 september kunt u persoonlijk afscheid van haar nemen. In dit nummer van InforMaria leest u daar meer over. In het oog springend is de renovatie van het kerkplein aan de Markt. Het had heel wat voeten in de aarde maar we hebben de vergunning gekregen. Het plein zal op de schop gaan. Als u dit leest is de kerk wellicht alweer prominent zichtbaar vanaf de Markt. Het is een van de stappen in de aanpak van de hele omgeving van de Lambertuskerk.

Het is mooi de eerste resultaten van deze aanpak binnen onze parochie te kunnen zien. De parochie is inmiddels in diverse overleggroepen binnen de gemeente vertegenwoordigd. Natuurlijk zullen nog vele volgende stappen gezet moeten worden. We moeten als bestuur onderkennen dat het tot nu toe nog niet goed lukt om de communicatie binnen de parochie goed te laten verlopen. We zullen de komende weken enkele belangrijke stappen zetten om dit te verbeteren. We beginnen met een nieuwe, sterk vereenvoudigde, website. Hieraan zal een digitale nieuwsbrief gekoppeld worden. Dit moet het voor iedereen makkelijker maken om informatie met elkaar te delen. We hopen dat het daarmee voor iedereen makkelijker wordt


Begin oktober krijgen we de gemeenteraad op bezoek. We zullen dan natuurlijk het gebouw en het vernieuwde plein bekijken. We zullen echter ook heel uitgebreid stilstaan bij de betekenis van de H.Mariaparochie voor de EttenLeurse gemeenschap.

We zijn er van overtuigd dat ‘de sociale leer van de kerk’ inhoud aan die rol geeft. Ondertussen laat onze paus zich overigens ook niet onbetuigd op dit sociale vlak; hij gaat hierin voor door dichter bij de mensen staan en heeft aandacht voor de mensen die dit nodig hebben. Als parochie zullen we volop blijven inzetten op projecten rondom ‘de sociale leer’. Op dit belangrijke terrein gaan we door op de ingezette weg. De slogan is dan ook; ‘mensen gaan voor stenen’

Mededeling parochiebestuur om op de hoogte te zijn van de zaken die spelen binnen de parochie. Voor de organisatie is een deugdelijk overzicht van de vrijwilligers van belang. Voor de Petruslokatie bestaat dit al. Voor de Lambertuslokatie gaan we dit nu ook in orde maken. In dit overzicht zullen we meteen emailadressen gaan opnemen. We betwijfelen of we van ieder wel het goede adres hebben. Het zal even zoeken zijn, maar het

moet lukken. Volgende stap is het verzamelen van de mailadressen van zoveel mogelijk parochianen. Zodat ook zij de nieuwsbrief kunnen ontvangen. U ziet het; het nieuwe seizoen is begonnen. Een seizoen waarin eenieder weer haar of zijn bijdrage kan leveren aan een vitale Mariaparochie. Het is de moeite waard! Namens het parochiebestuur Henk van Harssel


Denkt u er nog aan? Nu is het plekje nog leeg. Maar vanaf juni 2014 staat het Petrusbeeld er: tegen de pilaar links vooraan in de kerk. De plaats waar het beeld van de patroonheilige van de kerk hoort te staan: links vooraan. De klussengroep is druk bezig met het maken van een console. Als basis hiervoor wordt een oude console gebruikt die nog op zolder lag. Een knap staaltje werk! Het Petrusbeeld is inmiddels helemaal schoongemaakt. Zaak is nu de juiste kleuren te bepalen maar dat is nog niet zo eenvoudig. Verder heeft de werkgroep de eerste contouren op papier gezet m.b.t. de acties die nog ondernomen gaan worden. In de volgend Informaria hopen we daar meer over te kunnen vertellen. Kortom: het is wel even stil geweest rondom Petrus, maar dat wil niet zeggen dat er intussen stil gezeten is en dat er niets gebeurd is. Intussen is de verkoop van religieuze spullen ook doorgegaan waardoor de teller op vrijdag 26 juli op € 1125,-- stond. Een mooi resultaat, maar (nog) niet genoeg. Denkt u er nog aan? Uw vrijwillige bijdrage blijft meer dan welkom! U kunt deze nog steeds storten op rek. nr. 11.48.41.403 t.n.v. H.Mariaparochie Etten-Leur onder vermelding van: Petrusbeeld. Onze hartelijke dank!

Startzondag verzet !! Beste parochianen en vrijwilligers Op 6 oktober stond de viering van Startzondag gepland. We hebben deze datum moeten verzetten. Een eerder gepland orgelconcert maakt het vieren van Startzondag op 6 oktober niet mogelijk. Dit concert is, door pastores en bestuur, over het hoofd gezien. Een nieuwe datum voor het vieren van Startzondag is gevonden. Op zondag 13 oktober zullen we in de Lambertuskerk om 11.00 uur Startzondag vieren met aansluitend een gezellige ontmoeting, waarbij de aandacht uitgaat naar alle vrijwilligers en waar hen hartelijk dank gezegd wordt voor het vele werk dat zij ook dit jaar weer verrichten. De vieringen in het weekend van 5 - 6 oktober zullen als normaal worden ingeroosterd, dus 17.00 uur, 09.30 uur en 11.00 uur. Op 13 oktober zal er alleen in de Lambertuskerk om 11.00 uur een viering zijn, namelijk Startzondag. Pastores en bestuur bieden hun excuses aan, aan hen die in hun agenda reeds rekening hielden met Startzondag op 6 oktober. We hopen iedereen op 13 oktober te mogen ontmoeten. Namens pastores en bestuur, Wim van Reen

Ouderenpastoraat


In de maand september starten de gespreksgroepen weer in de Lambertuskerk in het centrum, het Turfschip in de Leur en 't Praothuis in Zuid. De gespreksgroep in 't Praothuis Achter de Molen begint maandag 2 september a.s. van 13.30 - 15.00 uur. In de voetstappen van Franciscus bespreken we elke maand een facet van zijn levenswijze en trekken we de lijn naar het heden, waarin Paus Franciscus heel nadrukkelijk in navolging van Franciscus zijn zienswijze wil delen met ons. Deze gespreksgroep is toegankelijk voor de senioren van Etten-Leur Zuid die behoren tot de parochiegemeenschap, maar ook voor andere senioren die belangstelling hebben voor de gespreksonder- werpen. We informeren u via de Kerk-berichten in de Bode, Informaria en folders die we links en rechts verspreiden. De bijeenkomsten worden georganiseerd door het seniorenpastoraat, samen met de begeleiders van de seniorengroep van de Banakker. De volgende datum is 7 oktober a.s. Er zijn geen kosten aan verbonden. Schuif gezellig aan op de eerste maandagmiddag van de maand in het wijkgebouw van de Banakker.

kerktaxi De kerktaxi, een mogelijkheid om met beperkte mobiliteit toch een kerkdienst bij te wonen in het weekend. Parochianen die door een verminderde mobiliteit niet op eigen gelegenheid een kerkdienst kunnen bijwonen en geen familieleden hebben die hen zo mogelijk kunnen vervoeren en vergezellen, kunnen zich opgeven voor de kerktaxi. Een vrijwilliger haalt u op en brengt u weer thuis volgens een 3 maandelijks rooster dat met u samen wordt vastgesteld. Voor elke rit neemt deze chauffeur telefonisch contact met u op om af te spreken of u die dag inderdaad kunt en hoe laat u gehaald wordt. Er zijn geen kosten aan verbonden. Het eerste contact met u wordt gelegd door de coördinator die met u de weekenden doorneemt dat er een

kerktaxi beschikbaar is en afspreekt wanneer u wenst te gaan. Deze afspraak wordt bevestigd in een drie maandelijks rooster, wat bij u thuis wordt bezorgd. We kunnen u deze service twee maal per maand bieden. Afzonderlijke ritten op verzoek zonder inroostering kunnen helaas niet worden vastgelegd. Wilt u gebruik maken van de taxi service van de H.Maria parochie, dan kunt u contact opnemen met de coördinator, Paul van Laarhoven, tel. 076 5020224; E-mail: [email protected] . Het is meestal wel mogelijk een rollator in de auto mee te nemen. Rolstoelvervoer is niet mogelijk, m.u.v. Contrefort, waar een aantal bewoners per rolstoel een keer per maand naar de Petruskerk worden gebracht.


"Wees elkanders broeder en zuster" In navolging van deze boodschap die paus Franciscus uitdroeg tijdens de wereld jongeren dagen, maar ook in zijn dagelijkse doen en laten, wil ik iets vertellen over de plaats van de "kerktaxi" in onze parochiegemeenschap. Al een aantal jaren kunnen wij u deze taxiservice aanbieden, dank zij de inzet van de vrijwilligers die bereid zijn met een zekere regelmaat te rijden voor parochianen die graag naar de parochiekerk gaan voor een dienst,maar daar zelf niet toe in staat zijn. Vaak ook blijken dan ook familieleden niet voorhanden te zijn om hier invulling aan te geven. Maar helaas, het aantal vrijwillige chauffeurs is maar beperkt en wordt ook een dagje ouder. Willen we deze service als parochiegemeenschap blijven bieden en naar de toekomst voldoen aan de behoefte, dan hebben we dringend nieuwe chauffeurs nodig, die de kerkgang willen combineren met een kerktaxirit. Nu de parochianen in de Anbarg, Kloostergaard en Contrefort aangewezen zijn op de diensten vanuit de H.Mariaparochie kunnen zich van daar uit ook mensen melden voor de kerktaxi. Bent u bereid 1 a 2 keer per maand een kerktaxirit te rijden op za of zo volgens een door de coördinator vast te stellen 3 maandelijks rooster, inspelend op de behoefte van de deelnemende parochianen en de mogelijkheden van de chauffeur,op basis van vrijwilligheid? Mag ik u dan uitnodigen contact op te nemen met Paul van Laarhoven, tel. 076 5020224 ; E-mail: [email protected]. Samen dragen we de parochie en geven we ook deze senioren de kans een van de kerkdiensten bij te wonen.

Het Oecumenisch Overleg organiseert op 12 september een Diaconaal Café in de Smeltkroes. Het volgende Diaconaal Café staat in het teken van de Vredesweek. De Vredesweek 2013 heeft als motto 'Act for peace'. Op 12 september komt Yolande van Steekelenburg in De Smeltkroes in Etten-Leur iets vertellen over geestelijke verzorging binnen de krijgsmacht. Zij is aalmoezenier bij de Koninklijke Luchtmacht met als standplaats Woensdrecht. In eerste instantie zal zij uitgaan van een aantal vragen: Waarom is er überhaupt geestelijke verzorging? Welke stromingen zijn er? Wat is het werk van de geestelijk verzorger? Wat komt hij of zij tegen? Wanneer wordt er een beroep op gedaan? Wie of wat zendt de geestelijk verzorger? Wat zijn vredesmissies en waarom is daarbij de geestelijke verzorging betrokken? Wat is Yolande zelf tegen gekomen toen zij meeging met een missie naar Afghanistan? Daarnaast kan zij het een en ander vertellen over: Haar contacten daar tijdens haar missie en wat zij heeft kunnen doen. Het thuisfront en de thuisfrontdagen. De adaptatiegesprekken op Kreta voor uitgezonden militairen die terugkomen. Na de pauze zal er volop ruimte geboden worden om in te gaan op vragen van de aanwezigen. Informaria pagina 29

Om 20.00 uur start de avond, vanaf 19.30 staat de koffie klaar. Na de afsluiting om 22.00 uur is er gelegenheid om na te praten onder het genot van een drankje. Aanmelden (niet noodzakelijk, wel gewenst) kan bij Gerard Hanselaar (tel: 076 – 5014072 of 06-28875387) Mailen kan/mag ook: [email protected] Tot ziens in de Smeltkroes, Kwadestraat 2, 4671 NH Etten-Leur.

Boekenmarkt op Startzondag 13 oktober 2013. Op 13 oktober wordt weer de jaarlijkse boekenmarkt gehouden in de Lambertuskerk na de feestelijke viering van Startzondag. De opbrengst van de per kilo verkochte boeken gaat naar een goed doel. Binnen de pastoraatsgroep is besloten om het goede doel om het jaar te wisselen: dit jaar een doel dichtbij, volgend jaar weer een doel ver(der) weg, maar wel met Etten-Leurse betrokkenheid.


Dit jaar wordt het de stichting Leergeld te Etten-Leur, waarvan het landelijk motto luidt: "Alle kinderen mogen meedoen, want nu meedoen is straks meetellen". Stichting Leergeld heeft als missie het voorkomen van sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met te weinig financiële middelen. Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. Hierdoor kunnen ook deze kinderen hun sociale vaardigheden en kennis zo optimaal mogelijk ontwikkelen en later als volwassenen volwaardig participeren in de samenleving. Door deze kinderen niet buiten te sluiten, wordt bovendien voorkomen dat de maatschappij er later duur "leergeld" voor gaat betalen. In de Lambertuskerk, waar Startzondag op 13 oktober gevierd wordt, zal er een collectebus staan voor uw extra gift, speciaal voor de stichting Leergeld. Sluit u zich aan bij deze lezende parochianen? Voor een habbekrats koopt u kilo’s leesplezier, die u – als u dat wilt - volgend jaar weer kunt aanbieden voor de volgende lezers. U kunt uw boeken (graag in goede staat), maar ook luisterboeken, dvd’s, grote letter-boeken, etc. inleveren op Markt 60, van maandag tot vrijdag van 10.00 tot 12.00 uur. Ook moderne jeugdboeken zijn welkom. Wij zorgen ervoor dat zij op de juiste plaats in de kerk komen. Hartelijk dank voor uw culturele (boeken)gift! Na de viering en de daarop volgende lunch worden er drie paaskaarsen verloot, de kaarsen uit de Petrus en de Lambertus en de laatst gebruikte kaars van de H. Hart. Ook de opbrengst van de lootjes voor deze verloting is voor de Stichting Leergeld. We hopen u op 13 oktober te mogen begroeten.

een fietsenmaker aan te pas komen, dus ik belde aan bij een huis om informatie, waar een aardige vrouw naar buiten kwam, die ons wilde brengen naar een dorp, 5 km verderop, zij klapte haar achterbank in, wurmde samen met mijn man en mij de fiets achterin, wist echter niet precies waar ze heen moest. Wie kwam daar als reddende engel aan gefietst: Ingrid, die vertelde dat zij de fietsenmaker kende, de weg er naar toe wist, en ons daar heen leidde, op de fiets, met mijn man, en ik in de auto, naast een wildvreemde lieve behulpzame vrouw die ook de weg niet wist, een heldin !, met een kindje van 2 en mijn fiets achterin ! Op voorspraak van Ingrid begon de fietsenmaker direct mijn fiets te repareren, en hij heeft dat zo goed gedaan, dat ik de daarop volgende 24 dagen geen problemen met mijn fiets meer heb gehad ! Mijn man en ik hebben nog vele vrolijke, gezellige mensen ontmoet, samen koffie gedronken, gegeten, of zomaar een praatje gemaakt; maar....deze ontmoeting -met Ingrid als hulp in de nood- was wel héél bijzonder ! Of het zo moest zijn....Samen zijn we in goede gezondheid in Lourdes aangekomen, waar ik dankbaar voor ben. Ik heb Maria in de grot maar een knipoogje gegeven, en een extra kaarsje aangestoken Elly Holleman


Omdat ik veel van geschiedenis, cultuur en sportieve uitdagingen hou, en van onderweg zijn en mensen ontmoeten, .....en mijn man gelukkig ook......... ben ik samen met hem op 1 juli j.l. op de fiets gestapt, met als einddoel LOURDES. Dit doel hadden we gekozen, omdat de weg er naar toe door de Ardennen, en daarna langs oude pelgrimswegen (meestal rustige wegen en paden) dwars door Frankrijk gaat, langs juweeltjes van dorpjes, stadjes en steden ! Het is een genot om bijv. langs de Abdij van Orval (in de Ardennen), Vezelay, Rocomadour, enz.enz., te fietsen, daar te stoppen, even rond te kijken, rustig op een bankje of terrasje te genieten. En.......mensen ontmoeten.......! Iedere dag is een feest! Een wel zeer toevallige ontmoeting hadden we al op 3e dag, toen we onderweg van Thorn naar de Voerstreek- de Maas overstaken; op de pont kwamen we Ingrid Aalbörg (alom bekend in de Lambertusparochie) tegen, die daar in de buurt op een camping vertoefde. We maakten een praatje, het was een regenachtige (de enige tijdens onze hele tocht) dag, wensten elkaar nog alle goeds, en fietsten weer verder, zochten een rustig pad, ....en terwijl ik op een korte helling mijn 1e versnelling wilde uitproberen, liep de ketting eraf, met ook nog allerlei schroefjes en moertjes, die ik later op een na terugvond. Hier moest


HEER, LEER ONS BIDDEN Bidden brengt God dichterbij. Laatst hoorde ik op de radio vanuit een abdij een interview. Het ging over bidden. De man die ondervraagd werd, was pastor in een grote stadsparochie. Hij bekende dat bidden, als onderdeel van zijn geloofsleven, er behoorlijk bij inschoot. Eén van zijn collega’s had hem al vaker geadviseerd eens een week naar een abdij te gaan. “Ga nou eens, het zal je goed doen.” En al die keren had hij gedacht: “Ja, dat zal wel, maar ik ben er de mens niet naar om een hele week in zo’n stil klooster te gaan zitten niks doen.” “Werken is ook bidden”, zo’n type was hij. Dat hij in de parochie als taak de diaconie had gekregen, was vanzelfsprekend geweest. Hij was geen denker, maar een doener. Hij kon niet goed preken voor mensen, maar wel goed praten met mensen. In de parochie werd hij de gangmaker en organisator van acties ten behoeve van de minste, de kleinste, de zwakste in de samenleving en hij deed dat vanuit zijn geloof. Nu was het er dan toch van gekomen. Hij had al twee dagen meegemaakt in de abdij, toen het interview plaats vond en hij vertelde dat het hem goed deed. Het samen bidden met de monniken bracht God dichterbij, maar hij moest er niet aan denken altijd zo’n leven te moeten leiden, zo’n leven, zo ver van de wereld, een wereld waarin zoveel werk te doen is, zeker voor christenen die het evangelie proberen waar

te maken, maar, dat er in dat hectische leven meer aandacht zou moeten zijn voor het gebed, dat had hij inmiddels wel ontdekt. Bidden brengt God dichterbij. We kennen dat ook uit het evangelie. Jezus heeft laten zien dat het gebed een belangrijk onderdeel van het leven van gelovige mensen kan zijn. Hij kon niet zonder het gebed. Tussen al zijn bezigheden door, trok Hij zich regelmatig terug om te bidden. Zijn leerlingen zagen dat. Ze zagen ook dat het Hem goed deed en vroegen Hem: “Heer, leer ons bidden.” (Lucas 11,1) Bidden moet je leren. Een goede vraag, want bidden moet je leren. Veel mensen komen alleen tot gebed wanneer ze iets nodig hebben, wanneer het niet goed gaat, wanneer de problemen groot zijn. De nood die wordt gevoeld wordt direct aan God voorgelegd. “God help me uit deze ellende,” is meestal de enige, korte tekst die in stilte wordt gezegd. Het is goed om in tijden van nood je tot God te wenden, maar bidden is meer. Bidden is niet alleen vragen, maar ook dank-je-wel zeggen. God danken voor het goede, het mooie. Bidden kan op verschillende manieren. Meestal worden er drie onderscheiden: onophoudelijk bidden, incidenteel bidden en gemeenschappelijk bidden.

Onophoudelijk bidden. Onophoudelijk bidden, is dat niet een beetje te veel van het goede? Nee, niet als je weet dat onophoudelijk bidden, bidden zonder woorden is. Onophoudelijk bidden is vooral een manier van leven, het is ernaar streven je leven met God in verband te brengen. Het is je ervan bewust zijn dat God er is bij al wat je doet, iedere dag opnieuw, in je werk, in je omgang met mensen en dingen.Het is diep van binnen voelen en weten dat God in je leven aanwezig is.

Het liturgisch gebed. Tenslotte de derde manier van bidden: het liturgisch gebed. Dat is wat we in onze kerken doen, dat is wat

“Heer, leer ons bidden,” vroegen de apostelen aan Jezus en Jezus leerde hen het ‘Onze-Vader’, het gebed dat al ons bidden samenvat, zo wordt wel gezegd, het gebed dat wereldwijd en in alle talen van de wereld steeds weer opklinkt:


Het incidentele gebed. De tweede mogelijkheid: het incidentele gebed, dat is ons gebed met eigen woorden. Bij dit gebed maken we er onszelf op bepaalde tijden van bewust wat ons ten diepste raakt. We proberen dat uit te spreken, voor onszelf zichtbaar te maken en in verband te brengen met God. Het is het gebed van een oma, die door haar kleinkind gevraagd werd voor haar te bidden, omdat ze examen moet doen. Het is het gebed van de vrouw die, op weg naar het ziekenhuis bidt dat het beter gaat met haar man. Het is het gebed van iemand die een prachtige zonsondergang ziet en God dankt voor zijn schepping. Het is het gebed van de zus, die na jarenlange ruzie haar broer weer kan omhelzen.

monniken met hun gasten in de abdij doen. Het is bidden met de gemeenschap en als deel van de gemeenschap, de gemeenschap die vragend en dankend bijeenkomt. Vaak zeggen mensen tegen mij: “U ziet mij nooit in de kerk, maar ik kan thuis ook wel bidden.” Dat is ook zo, je moet thuis ook bidden, maar ik kan het niet nalaten erbij te zeggen dat ze zonder regelmatige kerkgang iets heel belangrijks missen: hun medegelovigen. Mensen die de vieringen in onze kerken niet meer bijwonen, missen de gemeenschap waartoe ze behoren, een gemeenschap van mensen die met elkaar het geloof in God deelt en weet heeft van de navolging van Jezus van Nazareth. Het geloof in God en de navolging van Jezus op peil houden lukt niet in je eentje. Het gezamenlijk gebed is daarbij van onschatbare waarde. Het kan ons doen beseffen dat we er zijn voor elkaar, dat we ons niet los kunnen denken van de ander. Het privégebed is goed en nodig, “maar zal niet overleven als het niet geïnspireerd en bevrucht wordt door het gemeenschapsgebed” (citaat uit een zeer lezenswaardig boek over bidden van de joodse filosoof Heschel, genaamd ’In het licht van zijn aangezicht’).

Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd; Uw rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood; en vergeef ons onze schuld,

zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven en leid ons niet in bekoring; maar verlos ons van het kwaad. Ton van Balveren, pastoor.

Ouderenpastoraat Programma 2013-2014 De gespreksochtenden worden georganiseerd i.s.m. de KBO en het Ouderenpastoraat van de Petruskerk. Gespreksochtenden in het Turfschip 2013-2014. Tenzij anders vermeld De gespreksochtenden zijn elke laatste dinsdag van de maand om 10.00 uur We hebben weer geprobeerd om een gevarieerd programma samen te stellen. Met enkele gastsprekers hebben we nog geen definitieve afspraak. Als u de nieuwsbrief van de KBO en de bode berichten in de gaten houdt komt u het tijdig te weten. 24 september: Opening van het nieuwe seizoen. Spel met vraag en antwoord 29 oktober:

Gesprek met een gastspreker.


26 november: Sociale armoede en de WMO.Gastsprekers zijn; Met Jos Nooyens en Claudia v.Dongen 28 januari:

Kijk eens in de spiegel.

25 februari:

Gesprek met een Gastspreker .

25 maart:

Spel met kaarten rondom geloven.

29 april:

Over bevrijding en vrede

27 mei:

Uitstapje en afsluiting.

Ouderenpastoraat van de Petrusgeloofsgemeenschap in samenwerking met de KBO. Heeft u nog vragen dan kunt u bellen naar Will van Aaken tel.0765020619 Jeannette Verstappen 076 8888541

Ontmoetingsmiddag Ontmoetingsmiddag Turfschip op vrijdag 25 oktober. De zevende Parochiële Ontmoetingsmiddag staat alweer in de steigers. De belangrijkste dingen zijn geregeld en liggen vast. Nu de finesses nog, maar ook dat is bij de werkgroep in goede handen. Als u deze Informaria in de bus krijgt is ook de gebedsdienst klaar. In verband met het sabbatverlof van pastor Ad Rouwendal, zal pastor Wim van Reen daarbij voorgaan en de middag verder bijwonen. In het weekend van 27 t/m 29 sept. zullen de uitnodigingen verspreid worden. Mocht u daarna (of al eerder) vragen hebben of inlichtingen wilt hebben over deze parochiële Ontmoetingsmiddag, bel dan gerust naar één van onze twee contactpersonen: Annie Oomen (076-5033268) en Corrie de Rooij (076-5018351) Tot ziens op 25 oktober.

WEL EN WEE VAN HET DAMESKOOR tijdlang verstek laten gaan. Momenteel telt het koor nu 28 leden. Ze kunnen bijna nooit allemaal tegelijk, maar altijd is er toch wel een groepje aanwezig. Zelfs in de vakantie, waarin we vier keer een uitvaart moesten zingen stonden er nooit minder dan acht. Ik ben erg blij met mijn trouwe dames. Hopelijk mogen we nog lang zingen VAN EN VOOR EN MET ELKAAR. Ria van Ginneken


De vakantie is voorbij, de repetities zijn weer begonnen. Het dameskoor in haar huidige vorm, is al weer ruim een jaar bezig. Een jaar vol afwisseling. Want al zingen we voornamelijk uitvaarten, we hebben ook twee bruiloften en een gouden huwelijksjubileum mogen zingen. Verder nog een boeteviering, Aswoensdag en Goede Vrijdag, alsmede gemiddeld eens per maand een zaterdagavond. We repeteerden twee keer per maand, waarbij we na de repetitie koffie of thee konden blijven drinken en op de hoogte kwamen van elkaars lief en leed. We vierden Ceciliafeest, Sinterklaas en een viering in het teken van Kerstmis. We sloten het jaar feestelijk af op 10 juli en evalueerden de voorgaande periode. We willen op dezelfde voet verder gaan, alleen bij bruiloften niet meer uniform gekleed gaan. We zijn gestart met 32 personen, maar om diverse redenen moesten enkele leden afhaken. Om gezondheidsredenen moesten enkele andere leden een

Digitale nieuwsbrieven - vrijwillig(st)ersadministratie In InforMaria van 26 juni 2013, nummer 77, wordt onder “Mededeling parochiebestuur”, o.a. het plan tot het versturen van digitale nieuwsbrieven naar vrijwillig(st)ers ontvouwd. De boodschap was, dat men helaas moet overgaan tot het handmatig samenstellen van het hiervoor benodigde vrijwillig(st)ersbestand, omdat, na 1 jaar proberen, geen bruikbaar bestand uit de geautomatiseerde ledenadministratie te krijgen is. Uiteraard vraagt dit kennis van het in gebruik zijnde computerprogramma NAVISION, een vrijwillig(st)er ledenadministratie en de e-mailadressen met (persoons)gegevens van alle vrijwillig (st)ers, welke vanuit de werkgroepen gecontroleerd moeten zijn. Daarnaast vragen alle administraties toekenning en erkenning van bevoegdheden.

Werken met privacygevoelige gegevens en verwerken van administratieve data vragen immers een grote nauwkeurigheid. Ook een goede onderlinge communicatie is een must ! In 2010 hebben drie vrijwillig(st)ers, de door hen opgezette vrijwilligersadministratie aan de sinds 2009, binnen NAVISION werkende leden-, kerkbijdragen- en financiële administraties van de H. Mariaparochie, toegevoegd. De H. Hartparochiekern heeft met deze geautomatiseerde vrijwillig(st) ersadministratie gewerkt ! Het is dus mogelijk een bruikbaar vrijwilligersbestand uit de beschikbare geautomatiseerde ledenadministratie te halen ! Alphons M. Fransen


Vormsel H.Mariaparochie Op 22 augustus jl. hebben we de informatieavond gehad over het vormselproject 2013-2014. Tot onze grote schrik hoorde we dat op enkele scholen de brieven niet zijn rondgedeeld over deze informatieavond. Dit vinden wij heel spijtig en bieden u daarvoor onze excuses aan. Helaas hebben we daar niets meer aan kunnen veranderen. Mocht u uw zoon of dochter nog op willen geven voor het vormsel kan dat nog tot 12 september via de website www.hmaria.nl en klik dan op opgave vormelingen 2014. De eerste bijeenkomst staat gepland voor maandag 16 september om 18.30 uur in de Lambertuskerk. Mocht u nog verdere informatie willen hebben kunt u terecht via de volgende mailadressen: [email protected] of [email protected] of u kunt bellen met de contactpersoon van de werkgroep MarLies Pruyssers 0653547109 De vormselwerkgroep

Wat de ogen van Rian zien, dat maken haar handen. Thuis in de kast staat een beeldje dat voor mij een grote emotionele waarde heeft. Het is “Kniertje”, het vrouwtje uit de film en het toneelstuk “Op hoop van zegen”. Het beeldje heeft bij mijn ouders in huis gestaan en nadat zij overleden waren, is het bij ons in huis gekomen. Na al die jaren waren er wat stukjes verf af en had “Kniertje” een gehavend gezichtje. Op een dag kwam ik in de pastorie van de Petruskerk Rian Lauwen tegen. Er werd druk gesproken over beelden in de Petruskerk en natuurlijk over het nieuwe Petrusbeeld. Wat moet er niet allemaal georganiseerd worden om geld in te zamelen voor zo’n geweldige aankoop. Ineens kreeg ik een idee, mijn aandeel voor het nieuwe Petrusbeeld. Ik sprak Rian aan en vroeg haar of zij “mijn Kniertje” kon opknappen tegen een geldelijke vergoeding. Het antwoord was ja, maar de vergoeding moest ik wel deponeren in de pot voor het nieuwe Petrusbeeld. Momenteel staat mijn beeldje weer te pronken in mijn kast en ben ik een heel gelukkig mens. Een Petrus….die aankoop is weer iets gunstiger geworden. Dank je wel, Rian. Annelies Hanselaar


Spiritualiteit in zinnen


In het Noord-Brabantse Megen, tussen Oss en Nijmegen staan twee kloosters. In het ene wonen franciscanen, in het andere leven clarissen. ‘Het klooster van de zusters clarissen is omgeven door groen en water. In de beslotenheid van de slotgracht die het klooster omringt, ligt de kloostertuin met een kruidentuin, een moestuin, bessenstruiken en een boomgaard. Rondom is de intensieve veehouderij te ruiken. Clarissen zijn volgelingen van Clara van Assisi die als vrouw uit een gegoede familie eigenzinnig haar eigen weg koos door in het spoor van Franciscus van Assisi te treden en daarmee op een radicale manier haar verbondenheid met God gestalte gaf.’ Met deze zinnen begint het boek ‘Gezond leven, bezield eten’, geschreven vanuit bovengenoemd clarissenklooster, niet alleen met recepten voor heel gezonde voeding, maar ook met veel aandacht voor de wijze van leven van deze zusters in Megen. Verschillende korte interviews met hen wisselen de recepten af. Zo is er een gesprek met zuster Ancilla, waarin zij onder andere zegt:

Een tuin bij een klooster is noodzakelijk. allereerst om de eigen communiteit te voeden, maar ook om je als jong mens verder te ontwikkelen. Daarbij is lichamelijke arbeid en inspanning weliswaar van belang, maar ik bedoel vooral een ruime ontwikkeling van de geest. Als je in het slot in je eigen binnenkamer en cel verblijft, loop je het gevaar dat je beperkt blijft in de denken en ervaren. Buiten ga je over grenzen van de beschermende muren heen, buiten ben je vrij en kun je al je zintuigen verder ontwikkelen: de geur, het luisteren, kijken, voelen wat harde grond is en hoe zacht het mos. Daarom bieden we altijd buitenwerk aan nieuwe zusters aan. Het is een mogelijkheid om je te oefenen in verbondenheid met alles om je heen, niet alleen met de medezusters, maar ook met de dieren in de tuin. Je leren verwonderen over de groei van een plant, leren hoe jij de voorwaarden daarvoor kunt scheppen. Het groeien en bloeien zelf blijft een wonder van het leven. Dat Franciscus een intense bewondering voor alles om hem heen ervoer, kwam doordat hij als pelgrim op de aarde rondliep. Zo groeide hij in verbondenheid met de schepselen om hem heen en noemde hen broeders en zusters. Tijd voor verwondering en verbondenheid betekent geestelijke groei, gezond worden, heel worden. Deze woorden uit het hart zijn te vinden in Chiara Bots o.s.c., Gezond leven, bezield eten, Kampen, 2008, blz. 105. Op de achterkaft lezen we: ‘Met aandacht koken, dat is het streven van zuster Chiara… Met eerbied voor de aarde, voor mens en dier… Met aandacht koken betekent ook met aandacht eten. De zusters doen dat in stilte. Dat bevordert de smaak van de maaltijd.’ Ad Rouwendal.

Vredesweek 2013

Vredesweek 2013

Tijden: Lambertuskerk Petruskerk

21 september 22 september

17.00 uur 9.30 uur


21 tot 29 september In het kader van de Vredesweek heeft het parochiebestuur in samenwerking met de werkgroep diaconie Diaken Fred van Iersel uitgenodigd om te komen preken tijdens de vieringen van 21 en 22 september over vredesvraagstukken wereldwijd en dichtbij. Fred heeft zijn sporen verdiend als aalmoezenier, was werkzaam bij IKV/ Pax Christi en het gevangenenpastoraat. Gevraagd en ongevraagd adviseert hij politieke partijen inzake vredevraagstukken. Het thema van deze vieringen zal zijn: ”Hoopvol samenleven – weg naar vrede.” Na de vieringen, bij koffie met broodjes, zal hij ingaan op het door het kabinet aangekondigde beleid rond Ontwikkelingssamenwerking, Buitenlandse Zaken, Vreemdelingenbeleid en Defensie. We kunnen hiervan een vraag maken: wat doen we als een conflict escaleert; en hoe gaan we om met vreemdelingen, die conflictgebieden ontvluchten. U wordt van harte uitgenodigd bij de vieringen en de discussie na de viering.

13 OKTOBER 2013 STARTZONDAG Het begint al een goede gewoonte te worden om het nieuwe werkjaar voor de parochie feestelijk te openen en omdat het zo goed bevalt doen we het dit jaar weer en wel op zondag 13 oktober, later dan normaal, maar door allerlei omstandigheden kan het niet eerder. We beginnen natuurlijk met een feestelijke eucharistieviering . Na afloop zorgen we voor koffie met een broodje en daarna een drankje om te kunnen toasten op het nieuwe werkjaar. Het is al een paar jaar een uitstekende manier gebleken om zo een nieuw begin te maken. Er vinden veel ontmoetingen plaats en die zorgen voor versteviging van het bewustzijn dat we als parochianen en pastores van onze Mariaparochie één gemeenschap vormen met als doel onze parochie gaande te houden. De eucharistieviering van 11.00 uur zal worden voorgegaan door de pastores van onze parochie. De zang wordt verzorgd door alle koren van onze parochie. Alle leden werden uitgenodigd mee te zingen onder leiding van Ria van Ginneken en begeleid door Michel Gottmer.


Koorleden wil ik nog graag eraan herinneren dat een eenmalige repetitie plaatsvindt op donderdag 10 oktober van 19.30 uur tot 20.30 uur in de Lambertuskerk. (De kinderen die meezingen hebben een ander repetitiemoment.) We willen laten zien dat we allemaal bij elkaar horen en dat we één gemeenschappelijk doel hebben: zorgen voor onze Mariaparochie. Velen geven het hele jaar door volop blijk van die zorgzaamheid. We willen op deze startzondag met name het vele werk van al onze vrijwilligers/sters onder de aandacht brengen en vooral ook dank-je -wel zeggen voor de grote inzet.

In de Petruskerk zal deze morgen geen viering worden gehouden. Graag tot ziens op zondag 13 oktober om 11.00 uur in de H.Lambertuskerk. Ton van Balveren, pastoor en voorzitter parochiebestuur.

Ikonententoonstelling en Byzantijnse viering Petruskerk te Etten-Leur Op zondag 29 september zal ’s morgens om half tien in de Petruskerk te EttenLeur-Noord de Eucharistie gevierd worden volgens de Byzantijnse ritus. In deze dienst zullen voorgaan Vader Jan Kaandorp, priester van de congregatie van de missionarissen van het H. Hart van Jezus te Tilburg en diaken Wim Tobé, die van 1971-1984 in Etten-Leur werkzaam was als pastoraal werker en diaken. Het Roosendaals Byzantijns Koor verleent haar muzikale medewerking. Veel gesproken teksten zijn in de Nederlandse taal en tekstboekjes zijn voorhanden. Tijdens de viering kan er ook de ikonenwijding plaatsvinden. Aanmelding voor de ikonenwijding is gewenst via het adres, dat hieronder staat aangegeven. Vanaf negen uur beginnen de voorbereidingen op de viering. Dit betreft de gebeden door de voorgangers, het klaarmaken van de gaven en de grote bewieroking. De liturgie zelf zal ruim anderhalf uur duren. Na de viering – omstreeks kwart over elf - is er een koffieontmoeting. Iconententoonstelling In datzelfde weekend is er in de Petruskerk op zaterdag van 11.00 -16.00 uur een ikonententoonstelling, die vrij toegankelijk is. Op de tentoonstelling zijn naast hedendaagse echte ikonen ook vele tientallen fraaie reproducties te zien. Bijzondere ruimte wordt gegeven aan ikonen, die versierd zijn met zilverbeslag of waarvan op de ikoon handen en hoofd zijn vrijgelaten of juist van zilverwerk voorzien zijn. Op deze zaterdag zijn mensen aanwezig, die toelichting op de ikonen of nadere informatie erover kunnen geven. Informatieavond Op maandagavond 23 september is er om acht uur op het parochiecentrum van de Petruskerk een informatieavond over ikonen, de liturgische viering en de geschiedenis van de Oosterse Kerken. Ieder is hierbij van harte welkom.


Aanmelding Het wordt op prijs gesteld om zich voor de informatieavond en de ikonenwijding mondeling, schriftelijk of telefonisch 076-5012385. Het kan ook tijdens de ikonententoonstelling op zaterdag. Zonder aanmelding is men evenzeer welkom. Er liggen informatiepapieren achter in de kerk.

Puzzelen met de Bijbel Hieronder treft u omschrijvingen aan, waarin telkens een woord of naam wordt gezocht. Van elk woord of elke naam zoeken we de eerste letter. De letters vormen samen een woord dat te maken heeft met het afscheid van Lia. De letters moeten alleen nog in de juiste volgorde worden geplaatst om het puzzelwoord te kunnen maken. U kunt voor het opzoeken van antwoorden door de Willibrordbijbel 1995 bladeren en u kunt terecht bij www.biblija.net. Misschien is uw parate kennis echter zo op orde, dat het vinden van antwoorden u nauwelijks moeite kost. U kunt uw oplossing opsturen naar Wim van Reen, Markt 60, 4875 CG Etten-Leur of via email: [email protected]. Voor de inzenders van de juiste oplossing is er weer een eervolle vermelding in de volgende Informaria. Hier volgen de opgaven: 1. Wie blijft in Exodus 9 onwillig en laat het volk niet vertrekken? 2. Welk dier vreet in Job 40 gras als een rund? 3. Wat worden er in Amos 7 van Isaak verwoest? 4. Wie laat in 1 Koningen 19 zijn ossen in de steek en gaat Elia achterna? 5. Welke gelofte kan in Numeri 6 aan de Heer worden afgelegd? 6. In Haggai 1 lezen we over de mens Haggai. Wat was hij? 7. Waarop heeft licht in Prediker 2 een voordeel? 8. Welke meeteenheid wordt in Genesis 6 gebruikt om de ark te maken?. 9. In Psalm 133 wonen broeders en zusters samen, hoe? 10. Wat legt God in 2 Koningen 21 naast een meetlat nog meer over Jeruzalem? Het ........ van het huis van Achab:.


11. Welke figuur stijgt in Rechters 13 in de vlammen die van het altaar oplaaien omhoog? 12. Wat moet een mensenkind in Ezechiël 4 voor zich leggen om een stad op te tekenen? 13. Wie in Spreuken 12 het onderricht liefheeft, heeft wat lief? 14. Welk soort werktuig werd in 1 Koningen 6 bij de bouw van de tempel niet gehoord? 15. Waarvan zijn goedheid, gerechtigheid, waarheid in Efeziërs 5 de vrucht? Veel puzzelplezier De redactie

Oplossing Puzzel Vakantienummer

v

In het boek Spreuken hoofdstuk 11 staat, dat een onverstandige, maar mooie vrouw als een gouden ring is, in de snuit van welk dier? varken

a

In Jesaja 41 plant God ceder, mirte en olijf. Een vierde plant wordt nog genoemd, welke? acacia

k

In 1 Makkabeeen 5 valt Judas Efron binnen en jaagt alle mannen ergens over heen. Waarover? kling

a

In Filemon 2 wordt Epafroditus medewerker, strijdmakker en helper genoemd. Een vierde titel krijgt hij ook. Welke? Afgezant

n

In Job 26 vertelt Job dat God het water in wolken perst. Wat scheurt daaronder niet? Nevel.

t

Welk instrument geeft in 1 Korinthe 14 een onherkenbaar signaal? Trompet

i

Wat moeten alle mannen van twintig jaar en ouder in Exodus 30 doen? Ze moeten zich laten .......? Inschrijven

e

In Jesaja 21 wordt een volk gezegd, dat ze moeten optrekken en de Meden moeten belegeren. Over welk volk gaat het hier? Elamieten

p

Op welke plek in Rechters 19 merkt een oude man een reiziger op? Plein

a

In Exodus 38 wordt om het altaar een bronzen hek aangebracht. Waartoe dient dit? Afrastering

r

In Handelingen 19 reist Paulus naar Jeruzalem. Welke stad moet hij echter ook nog zien? Rome

k

Wat moeten Israëlieten en hun nakomelingen in Numeri 15 aan hun kleed bevestigen? Kwasten

Eervolle vermeldingen Annemiek Blijlevens Jac Huybregts Rian Lauwen Jos Nuijten Madeleine Otten


Oplossing : vakantiepark

Colophon


Redactieadres: Markt 60 e-mailadres: [email protected] Redactie: MarLies Pruyssers, Wim van Reen, Rob Schrauwen. Inleveren copy voor 16 oktober 2013 Inleveren copy bij de pastoriën: Markt 60 en Lange Brugstraat 32 Voor dringende pastorale zaken de pastor van dienst:

06 50561813 website: www.hmaria.nl H.Lambertuskerk H.Petruskerk

telefoon 501 22 81 501 23 85

Parochiebijdragen RABObank 11.48.05.873 12.82.06.756

H.Mariaparochie Informaria

Recommend Documents