Handig om te weten: telefoonnummer bij vragen en problemen ná de operatie (24 uur per dag) Overdag tussen 8:00 en 17:00 uur belt u de polikliniek oogheelkunde tel. 0229-257232 In het weekend of ’s avonds belt u 0229-257257 en vraagt u naar de afdeling Spoedeisende Hulp Afspraken en controles bij uw staaroperatie:
Operatie 1e oog Welk oog Rechts/links*
Dag
Datum
Tijdstip
Arts
Verdoving
Controle 1e oog Soort Belafspraak /polibezoek * 2e Controle
Dag
Datum
Tijdstip
Bij wie
Operatie 2e oog Welk oog Rechts/links*
Dag
Datum
Tijdstip
Arts
Verdoving
Controle 2e oog Soort Belafspraak /polibezoek * 2e controle
Dag
Datum
Tijdstip
Bij wie
* doorstrepen wat niet van toepassing is
Indien van toepassing Anesthesie poli 22 Dag
Datum
Tijdstip Medicatielijst mee!
De dag van de operatie bent u ongeveer 2 à 3 uur in het ziekenhuis als alles goed verloopt. U mag na de operatie NIET zelf autorijden omdat uw oog wordt afgeplakt. Denk er dus aan dat u vooraf vervoer voor de terugreis regelt.
1
Inleiding U heeft binnenkort een staaroperatie in het Westfriesgasthuis U komt in aanmerking voor een nieuwe ooglens. Het vervangen van uw ooglens door een heldere kunstlens is een veel voorkomende operatie waar heel wat mensen met een zogenaamde ‘troebele lens’ baat bij hebben. De komende tijd kunt u zich gaan voorbereiden op deze operatie, zowel lichamelijk als praktisch. Uw eigen inzet is daarbij van groot belang. Daarom is het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent. Met deze voorlichtingsmap willen we u daarbij helpen. Een goede voorbereiding draagt immers bij aan een vlot herstel. Niet iedereen wil alle details weten. Toch is het van belang dat u goed geïnformeerd bent. Na gesprekken met onder andere uw arts, zou u eigenlijk een antwoord moeten weten op vragen als: Waarom is een operatie nodig? Zijn er eventueel andere behandelingsmogelijkheden? Wat wordt er bij de operatie gedaan? Wanneer mag ik weer naar huis? Wat zijn de mogelijke complicaties bij de operatie? Hoe bereid ik me voor op de operatie? Wat staat me te wachten na de operatie? Wat kan ik op de langere termijn verwachten? Wat mag wel en wat niet na een staaroperatie? Wij vragen u daarin actief mee te denken. Eventuele vragen die u heeft kunt u achterin de map noteren. Neemt u deze map daarom bij elke afspraak en bij de operatie in het ziekenhuis mee. Zo zorgen wij samen dat u goed voorbereid bent op uw staaroperatie. Wij wensen u veel succes! Team Oogheelkunde Westfriesgasthuis
2
Inhoudsopgave Bladzijde Hoofdstuk 1: Algemene informatie 1.1. De diagnose 1.2. Een staaroperatie 1.3. Vervoer naar huis 1.4. Het team oogartsen 1.5. Westfriesgasthuis, opleidingsziekenhuis
5 6 6 7 7 8
Hoofdstuk 2: Voorbereiding op de operatie 2.1. Wat gebeurt er vóór de operatie 2.2. Preoperatief onderzoek 2.3. Mogelijke manieren van verdoving 2.4. Berekenen van de lenssterkte 2.5. Reanimatie 2.6. Redenen waarom een operatie soms afgezegd moet worden
9 10 10 10 10 11 11
Hoofdstuk 3: Oogdruppels 3.1. Informatie over oogdruppels 3.2. Oogdruppelschema 3.3. De wijkverpleegkundige
13 14 14 14
Hoofdstuk 4: De operatie 4.1. Dag van de operatie 4.2. Melden bij de receptie 4.3. Het Oogheelkundig dagcentrum (ODC) 4.4. Pijnmeting na de operatie 4.5. Veiligheid
15 16 16 16 16 17
Hoofdstuk 5: Na de operatie (belangrijk hoofdstuk, neem dit goed door!) 5.1. Richtlijnen na de operatie 5.2. Schoonmaken van het oog 5.3. Klachten na de operatie 5.4. Oogdruppels 5.5. Controle 5.6. Complicaties 5.7. Nieuwe brillenglazen 5.8. Nastaar 5.9. Vragenlijst
19 20 20 20 20 21 21 21 21 21
Hoofdstuk 6: Veel gestelde vragen en contactgegevens 6.1. Veelgestelde vragen 6.2. Contactgegevens 6.3. Handige informatie 6.4. Ruimte voor aantekeningen
23 24 25 25 26
3
4
Hoofdstuk 1 Algemene Informatie
5
Hoofdstuk 1: Algemene informatie 1.1. De diagnose In het oog bevindt zich, direct achter de pupil en iris, de lens (zie figuur 1). De lens is helder en zorgt dat u scherp kunt zien. Als u ouder wordt, kan de lens troebel worden. Hierdoor kan licht de binnenkant van het oog (het netvlies) minder goed bereiken (zie figuur 2). Het gevolg is dat u wazig gaat zien. De vertroebeling van de lens heet staar (cataract). Naast staar door veroudering, kan staar ook aangeboren zijn. In sommige gevallen kan staar ontstaan ten gevolge van een ongeval, een ontsteking in het oog, medicijngebruik of door een inwendige oogoperatie.
figuur 1: het gezonde oog
figuur 2: oog met staar
1.2. Een staaroperatie Staar kan alleen door een operatie worden verholpen. Bij een staaroperatie wordt de troebele ooglens vervangen door een heldere kunstlens. Een staaroperatie kan een aanzienlijke verbetering van het zicht geven en kleuren worden weer helder. De techniek die hier voor gebruikt wordt heet phaco-emulsificatie.
Een staaroperatie vindt plaats in dagbehandeling, bijna altijd onder plaatselijke verdoving. Tijdens de staaroperatie maakt de arts aan de bovenzijde van het hoornvlies (dat is het heldere deel van het oog waarachter de iris zit) een sneetje van enkele millimeters. Via dit sneetje wordt het lenskapsel aan de voorzijde geopend, waarna met speciale apparatuur de
6
troebele lens wordt verwijderd. Via het kleine sneetje wordt nu de nieuwe (heldere) implantlens in het achtergebleven kapsel geplaatst. De wond die nodig is voor de operatie is zo klein dat deze vrijwel nooit gehecht hoeft te worden.
verwijderen oude lens
plaatsen nieuwe lens
De operatie duurt ongeveer 30 minuten en is praktisch pijnloos. Wel is het belangrijk dat u tijdens de operatie goed stil kunt liggen. Ter bescherming krijgt u een kapje voor uw geopereerde oog na de operatie. Informatie over staar en de operatie kunt u ook vinden op www.oogartsen.nl. 1.3. Vervoer naar huis Na de operatie kunt u niet zelf autorijden. Door het kapje op het geopereerde oog kunt u diepte en afstanden tijdelijk niet inschatten. Wij verzoeken u dringend een begeleider mee te nemen die u na de operatie naar huis kan brengen. 1.4. Het team oogartsen Op onderstaande foto het team oogartsen verbonden aan de afdeling Oogheelkunde. Zij worden bijgestaan door arts-assistenten, optometristen, technisch oogheelkundige assistenten en doktersassistentes.
v.l.n.r. M.A. Breedijk, W.J. Rijneveld, R. Wolff, L.M. van Beek, F. Sortomme-Keramati, R.A. Borsje en N. Klaassen-Broekema
7
1.5. Westfriesgasthuis, opleidingsziekenhuis Werken en leren Het Westfriesgasthuis leidt medisch specialisten op voor de specialismen anesthesiologie, SEH, interne geneeskunde, chirurgie, cardiologie, oogheelkunde, KNO. Ook heeft het ziekenhuis erkenningen voor de medisch ondersteunende opleidingen anesthesiemedewerker en operatieassistent en worden verpleegkundigen en doktersassistenten opgeleid. Het Westfriesgasthuis is bewust een opleidingsziekenhuis omdat het opleiden van nieuwe artsen en medewerkers bijdraagt aan het continu bijblijven bij de nieuwste ontwikkelingen en kwaliteit. Dit betekent dat u tijdens uw behandeling ook met medewerkers in opleiding te maken krijgt. Zij worden altijd begeleid door een arts of andere volwaardige medewerker.
8
Hoofdstuk 2 Voorbereiding op de operatie
9
Hoofdstuk 2: Voorbereiding op de operatie 2.1. Wat gebeurt er vóór de operatie? Als de oogarts op de polikliniek u aanmeldt voor een staaroperatie, verwijst hij/zij u direct na het consult door naar de operatieplanner. Ook krijgt u een recept voor oogdruppels, die u voor en na de operatie moet gebruiken. 2.2. Preoperatief onderzoek Bij druppelverdoving vindt het preoperatieve onderzoek plaats op de poli Oogheelkunde en als u in aanmerking komt voor een injectie of narcose, heeft u enige tijd voor de operatie een afspraak met de anesthesist. Deze afspraak is op poli 22. 2.3. Mogelijke manieren van verdoving De operatie vindt meestal onder plaatselijke verdoving plaats. U hoeft hiervoor niet nuchter te zijn. Deze verdoving vindt bijna altijd plaats d.m.v. druppels, een enkele keer met een injectie of in zeldzame gevallen onder narcose. Algehele verdoving (narcose) wordt alleen toegepast als het om medische of sociale redenen noodzakelijk is. Druppelverdoving Bij druppelverdoving wordt uw oog tijdens de operatie verdoofd d.m.v. oogdruppels. Verdoven met druppels is een pijnloze manier van verdoven, waarbij het oog niet geheel gevoelloos wordt. Verdoving met een injectie Bij verdoving van het oog d.m.v. een injectie, zult u eventueel voor de injectie een ‘roesje’ krijgen, verder bent u gewoon bij tijdens de operatie. Door het ‘roesjes voelt u de injectie via de huid achter het oog niet. Voor deze vorm van verdoving hoeft u ook niet nuchter te zijn. Ook zorgt deze vorm van verdoving ervoor dat het beloop tijdens en na de operatie nagenoeg pijnloos zal zijn. 2.4. Berekenen van de lenssterkte De sterkte van de implantlens die tijdens de operatie in het oog wordt geplaatst, is bepalend voor de brilsterkte die na de operatie nodig is. De oogarts bespreekt met u welke lenssterkte het meest geschikt is. De oogarts bespreekt ook met u of u in aanmerking komt voor een torische implantlens (lens met een cilinder) en wat de voor en nadelen zijn van een multifocale implantlens. Zowel de torische als de multifocale lenzen worden niet volledig vergoed en hiervoor geldt een eigen bijdrage.
Oculometrie Om op de juiste brilsterkte uit te komen, verrichten we altijd een lensmeting, ook wel ‘oculometrie’ genoemd. Dit onderzoek wordt gelijk gedaan na uw consult bij de oogarts. Soms lukt het niet om een standaard lensmeting te doen omdat uw lens te troebel is. U heeft dan een extra onderzoek nodig. Dit proberen we altijd op dezelfde dag te doen, een enkele keer lukt dat niet en wordt er een nieuwe afspraak voor u gemaakt. Hoewel de lensmeting in de meeste gevallen een nauwkeurig onderzoek is, kunnen er soms afwijkingen in de metingen optreden, ook bij een juist uitgevoerd onderzoek. We kunnen voorafgaand aan een staaroperatie dus nooit garanderen dat u na de operatie scherp kunt zien zonder bril. Evenmin kunnen we met 100% zekerheid zeggen welke brilsterkte u na de operatie nodig zult hebben. Gebruik van contactlenzen Harde zuurstofdoorlatende contactlenzen kunnen het hoornvlies vervormen en daardoor fouten in de lensmeting veroorzaken. We vragen u daarom om tenminste vier weken voor de lensmeting te stoppen met het dragen van beide harde zuurstofdoorlatende contactlenzen. Zachte contactlenzen mogen twee weken niet gedragen worden. De
10
vorm van het hoornvlies heeft dan voldoende tijd om zich te herstellen. Wanneer u lenzen draagt (harde of zachte), brengt u dan het opbergdoosje mee zodat u na de lensmeting uw contactlenzen eventueel weer kunt gebruiken. Houd er rekening mee dat u na de meting met druppels in ieder geval een half uur uw contactlenzen niet kunt dragen. Voor de lensmeting zijn verder geen speciale voorbereidingen nodig. U kunt zonder begeleider komen en gaan. 2.5. Reanimatie In het Westfriesgasthuis wordt bij moment van opname aan iedereen de vraag voorgelegd of u wel of niet gereanimeerd wilt worden. Tijdens de opname kunt u uw keuze altijd herzien en bij elke ziekenhuisopname zal deze vraag opnieuw aan u gesteld worden. Als er geen reanimatiebeleid is afgesproken wordt altijd gereanimeerd. Waarom deze vraag? Ongeacht de reden van opname wordt deze vraag gesteld. In de Nederlandse behandelcentra is dit namelijk een vaste afspraak. De arts is volgens de WGBO (Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst), waarin de rechten en plichten van de patiënten en hulpverleners onder meer zijn vastgelegd, verplicht dit met u en uw naasten te bespreken. 2.6. Redenen waarom een operatie soms afgezegd moet worden Als u twee dagen voor de operatie last heeft van koorts ernstige hoestbuien een pijnlijk of rood oog waar eventueel vuil uitkomt In dat geval moet u contact opnemen met de polikliniek oogheelkunde. Twijfelt u, of wilt u weten of de klachten die u heeft gevolgen hebben voor het uitvoeren van de operatie, neem dan altijd contact op met de operatieplanner op telefoonnummer 0229 855576. Deze helpt u graag verder.
11
12
Hoofdstuk 3 Oogdruppels
13
Hoofdstuk 3: Oogdruppels 3.1. Informatie over oogdruppels Van de oogarts krijgt u recepten mee voor oogdruppels. Het is de bedoeling dat u uiterlijk drie dagen vóór de operatie deze druppels in huis heeft gehaald via de apotheek.
Op de avond vóór de operatie: Uit elk flesje (nr. 1 en nr. 2) één druppel in het te opereren oog
U moet tenminste 6 weken uw ogen druppelen na de operatie. In onderstaand schema kunt u zien welke druppels u wanneer gaat gebruiken. De recepten voor de druppels voor week 4 t/m 6 ontvangt u bij de tweede controle na de operatie op de poli. Bent u diabeet? Dan druppelt u door tot 3 maanden na de operatie. Dit recept krijgt u ook na de controle op de poli. Soms kunt een licht schrijnend gevoel in het oog krijgen door de oogdruppels. Dit gevoel verdwijnt nadat u klaar bent met de oogdruppels. De verschillende druppels kunt u beter niet tegelijkertijd toedienen, maar 5 minuten na elkaar. Als u al oogdruppels gebruikt, zal de oogarts met u bespreken of u hiermee door moet gaan na de operatie. Druppels voor glaucoom (verhoogde oogdruk) moet u altijd door blijven gebruiken! 3.2. Oogdruppelschema Medicatie
Week 1
Week 2
Week 3
Naclof (nr. 1)
3 x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur) 3 x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur)
3x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur) 3 x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur)
3x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur) 3 x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur)
Medicatie
Week 4
Week 5
Week 6
Dexamethason 0.1%
3 x per dag (8 uur 15 uur - 22 uur)
2x per dag (8 uur 22 uur)
1x per dag (tijdstip kiest u zelf)
Medicatie
Vanaf week 4
Alleen voor patiënten met diabetes!
Nevanac 0.3%
1x per dag (tijdstip kiest u zelf)
Doordruppelen tot de controle 3 maanden na de operatie.
Tobradex (nr. 2)
3.3. De wijkverpleegkundige Wanneer u niet zelf uw ogen kunt druppelen, dan is het raadzaam om iemand in de omgeving te vragen die bereid is gedurende 6 weken na de operatie uw ogen driemaal daags te druppelen. Heeft u deze mogelijkheid niet, dan kan de thuiszorg ingeschakeld worden. De wijkverpleegkundige komt dan bij u thuis en zal uw oog druppelen. De operatieplanner kan deze hulp voor u aanvragen.
14
Hoofdstuk 4 De operatie
15
Hoofdstuk 4: De operatie 4.1. Dag van de operatie Op de dag van de operatie hoeft u niet nuchter te zijn, tenzij u onder algehele narcose geopereerd wordt. Gebruik geen make-up op uw gezicht en draag geen sieraden. Trek gemakkelijk zittende, schone en niet knellende kleding aan. Het is raadzaam om bovenkleding met korte mouwen te dragen. In principe houdt u uw eigen kleding aan tijdens de operatie. Wel krijgt u een mutsje op uw hoofd. Gebruik in de dagen voor de operatie geen rustgevende middelen of sterke pijnstillers. Als u deze medicatie beslist nodig heeft, overleg dit dan voor de operatie met de anesthesist of operatieplanner. 4.2. Melden bij de receptie Voorin deze informatiemap kunt u zien op welk tijdstip u verwacht wordt. Wij vragen u niet eerder dan de opgegeven tijd te komen. In het ziekenhuis meldt u zich bij de receptie. Komt u vóór 07.00 uur, dan kunt u zich melden bij de receptie van de Spoedeisende Hulp (SEH). Deze ingang bevindt zich ongeveer 50 meter links van de hoofdingang (draaideur). Van daaruit wordt u door de gastvrouw naar het Oogheelkundig Dagcentrum (ODC) begeleid. Dat bevindt zich op de tweede etage van de oude nieuwbouw van het Westfriesgasthuis. Bent u onder behandeling van de trombosedienst? Dan dient u een half uur eerder aanwezig te zijn i.v.m. bloedafname. De receptionist is hiervan op de hoogte en verwijst u naar de poli waar de bloedafname plaats zal vinden. 4.3. Het Oogheelkundig Dagcentrum (ODC) Op het Oogheelkundig Dagcentrum krijgt u van de doktersassistente een armbandje voorzien van een sticker met uw patiëntgegevens. U kunt dan afscheid nemen van uw familie of vrienden, die na twee uur weer terugkomen om u op te halen. Ook markeert de doktersassistente het te opereren oog. Dit gebeurt door middel van een pijl boven de wenkbrauw. Een uur voor de operatie wordt uw pupil groot gemaakt met behulp van oogdruppels of door een soort tabletje dat aan de binnenkant van het onderste ooglid geplaatst wordt. Ook krijgt u verdovende druppels. Bij verdoving door middel van een injectie, zal de anesthesist u een soort ‘roesje’ (dit is kort werkend) geven, waardoor u de prik niet zult voelen. Vlak voordat u de operatieruimte binnen gaat neemt u plaats in de behandelstoel waar u een mutsje over uw haar, een deken over u heen en slofjes om uw schoeisel krijgt. Als u een gehoorapparaat draagt, zal deze er aan de kant van het te opereren oog tijdelijk uitgehaald worden. Met de behandelstoel wordt u naar de operatieruimte gereden, waar de behandeling plaats zal vinden. Na de behandeling komt u weer terug op het ODC met uw geopereerde oog afgedekt d.m.v. een oogkapje. De doktersassistente zal nog een aantal vragen met u doornemen en uitleg geven over de vervolgafspraak en leefregels na de operatie. Daarna mag u naar huis. Let op: u kunt NIET zelf autorijden na de operatie omdat uw oog afgedekt is. Denk er daarom aan dat u vooraf vervoer naar huis heeft geregeld. 4.4. Pijnmeting na de operatie Pijn is een ingewikkeld verschijnsel dat moeilijk te meten is. Ieder mens ervaart pijn op een andere manier. Het is belangrijk dat u na de operatie zo min mogelijk last heeft van pijn. U bent de enige die ons kunt vertellen of u pijn heeft en hoe erg die pijn is. Hoe meten we de pijn? Ondanks dat de operatie en de herstelperiode nagenoeg pijnloos is, wordt na de operatie gevraagd of u pijn heeft en maken we bij het meten van uw pijn gebruik van de Visuele Analoge Schaal (VAS). Dit is een meetlatje waarop u kunt aangeven hoe u de pijn op dat moment ervaart. De mate waarin u de pijn ervaart kan variëren van geen pijn tot de ergst denkbare pijn (zie de afbeelding op de volgende pagina).
16
Op de voorzijde van de meetlat zit een streepje waarmee u kunt aangeven hoeveel pijn u heeft. Vaak vraagt de verpleegkundige u om een pijnscore aan te geven zonder het gebruik van het latje. Het gaat dan om een score van op de schaal van 1 tot 10 Score 1 - 4: u bent over het algemeen tevreden over de pijn Score 4 - 7: u heeft zichtbaar pijn Score 7 - 10: u heeft ernstige pijn Het maakt niet uit of iemand anders bij dezelfde operatie meer of minder pijn aangeeft. Bij het aangeven van de pijn kan het helpen om te denken aan pijn die u wellicht in het verleden heeft ervaren. U kunt die pijn vergelijken met de pijn die u op dit moment heeft. Samen met u maakt de doktersassistente zo een inschatting van de pijnklachten. 4.5. Veiligheid Voor, tijdens en na de operatie zult u merken dat er regelmatig en door verschillende medewerkers vragen worden gesteld. Dit zijn bijvoorbeeld vragen over uw naam en leeftijd, waaraan u geopereerd wordt, of u allergieën heeft en medicijnen gebruikt. Wellicht kan het soms lijken dat deze vragen erg vaak gesteld worden maar doordat er veel verschillende mensen bij uw behandeling betrokken zijn komen deze vragen regelmatig terug en is dit noodzakelijk om de operatie zo goed en veilig mogelijk te laten verlopen.
17
18
Hoofdstuk 5 Na de operatie Belangrijk hoofdstuk, lees dit heel nauwkeurig door alstublieft
19
Hoofdstuk 5: Na de operatie 5.1. Richtlijnen na de operatie Omdat het operatiewondje de eerste 6 weken nog erg teer is, wordt dringend geadviseerd voorzichtig te zijn en stoten te voorkomen. Ter bescherming van uw oog kunt u een (oude) bril of een zonnebril dragen voor het geval u per ongeluk het oog aan zou raken. In het geopereerde oog wrijven mag ook niet. Na de operatie krijgt u een oogkapje. Deze houdt u de dag van de operatie op. De volgende ochtend mag u het kapje verwijderen. Bewaar het kapje wel, want geadviseerd wordt dit kapje minimaal tot 2 weken na de operatie 's nachts te dragen. Wij adviseren u voor het afplakken van het oogkapje een rol leukoplast/leukopor van 2,5 cm breed aan te schaffen. In de 6 weken van herstel zijn er een aantal leefregels De eerste dagen mogen geen zware dingen getild worden. Een boodschap tillen is geen probleem, een krat sjouwen wordt sterk afgeraden De eerste 3 dagen wordt het wassen van uw haar afgeraden U mag uw gezicht niet aanraken met vieze handen De eerste 2 weken na de operatie geen make-up gebruiken De eerste 4 weken niet zwemmen Stofzuigen is geen probleem, maar de kamer een grote beurt geven wordt afgeraden Bukken om iets op te pakken is geen probleem, de vloer dweilen wordt afgeraden 5.2. Schoonmaken van het oog U kunt uw oogleden voorzichtig schoonmaken, zonder op het oog te drukken, met een vochtig gemaakte tissue en/of wattenstokjes met stromend leidingwater Maak altijd schoon door voorzichtig van buiten naar binnen (naar de neus) toe te wrijven Voor elke streek gebruikt u een schone tissue of een schoon wattenstaafje 5.3. Klachten na de operatie Na de operatie kan het oog wat schrijnend aanvoelen, kunt u wat last hebben van schittering en kan het oog een beetje tranen. Ook hoeft uw zicht niet gelijk helder te zijn. Dit is een normaal herstel. Maar als u: Plotseling slechter ziet Een pijnlijk rood oog heeft Of hevig aanhoudende pijn ervaart Dan wordt u dringend gevraagd contact met ons op te nemen!
Overdag belt u de polikliniek oogheelkunde (tel. 0229 257232). U kunt dan dezelfde dag nog terecht op het spreekuur van de oogarts: hoe eerder een eventuele behandeling gestart kan worden des te beter het is. Bij problemen in het weekend of ’s avonds belt u 0229 257257 en vraagt u naar de afdeling Spoedeisende Hulp. 5.4. Oogdruppels De dag na de operatie begint u met de oogdruppels nummer 1 en nummer 2 volgens het oogdruppelschema op pagina 14.
20
U gaat door met de oogdruppels tot drie weken na de operatie. Daarna krijgt u een nieuw recept voor een vervolgdruppel die u ook weer drie weken gebruikt. U druppelt dus minstens 6 weken uw oog. 5.5. Controles Eerste controle Binnen 1 tot 5 dagen na de operatie wordt u gebeld door de doktersassistente. Er zal dan een vragenlijst met u doorgenomen worden om te horen hoe het met u gaat. Als u aan het einde van de middag nog niet gebeld bent, wilt u dan zelf contact met ons opnemen? In een enkel geval wil uw behandeld arts u terugzien op de poli. De belafspraak zal dan omgezet worden in een afspraak op de poli. Dit hoort u of vóór of gelijk na de operatie. Tweede controle Tussen 1 en 3 weken na de operatie heeft u een controleafspraak bij de optometrist op de polikliniek in het ziekenhuis. Derde controle Als u diabetes heeft komt u nogmaals na 3 maanden voor controle van uw netvlies. 5.6. Complicaties Bij iedere operatie kunnen complicaties optreden, ondanks dat we er alles aan doen om dit te voorkomen. Een staaroperatie is zelden spoedeisend en, zuiver medisch gesproken, bijna nooit noodzakelijk. Gelukkig is het risico op complicaties klein en zijn de complicaties, als ze al optreden, meestal goed te verhelpen bijvoorbeeld door oogdruppels en een heel enkele keer is een tweede operatie noodzakelijk. De belangrijkste complicaties zijn: (tijdelijk) verhoogde oogdruk, scheur in het lenszakje, een bloeding, vocht in het netvlies, netvliesloslating en een ontsteking. 5.7. Nieuwe brillenglazen Als u aan twee ogen geopereerd wordt, dan is het raadzaam uw brillenglazen pas te veranderen als ook uw tweede oog geopereerd is. Omdat de sterkte nog verandert in de weken na de operatie raden wij u aan om 6 weken te wachten voordat u naar de opticien gaat. Bij de tweede controle na de operatie krijgt u van ons een voorlopig briladvies mee die door de opticien gecontroleerd moet worden.
5.8. Nastaar Na maanden tot jaren kan het zicht weer wat slechter worden door nastaar. Er is dan een troebeling ontstaan op het lenszakje waar de nieuwe lens in geplaatst is. Deze troebeling kan weggenomen worden door middel van een kortdurende laserbehandeling waarbij de troebeling verwijderd wordt. 5.9. Vragenlijst Wij vragen u tijdens het preoperatieve onderzoek een PROMs vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst is er om het effect van de behandeling te meten vanuit uw perspectief. Drie maanden na de behandeling krijgt u nogmaals een vragenlijst. Die ontvangt u per e-mail. Door middel van deze vragenlijsten krijgen wij meer inzicht in het effect van de operatie en uw voortgang.
21
22
Hoofdstuk 6 Veelgestelde vragen en contactgegevens
23
Hoofdstuk 6: Veelgestelde vragen en contactgegevens 6.1. Veelgestelde vragen Bril? Na de operatie kan het oog niet meer accommoderen (te vergelijken met het inzoomen van een camera). Dat houdt in dat u zowel voor het lezen als de computer een bril nodig kunt hebben. Deze sterktes voor dichtbij kunnen gecorrigeerd worden met een lees, bifocale of multifocale bril. Wij adviseren u de eerste 6 weken na de operatie nog uw eigen/oude bril te dragen. Mocht dit storend zijn, bespreek dan met uw opticien de mogelijkheid van een tijdelijk glas. Vanaf 6 weken na de operatie kunt u een afspraak maken met een opticien om een nieuwe bril aan te laten meten. Als de oogarts reden ziet om dit uit te stellen, zal dit met u worden besproken. Bescherming van het oog? Gedurende de eerste twee weken dient u ter bescherming overdag een bril te dragen en 's nachts het kapje. Druppelen? Om een ontsteking te voorkomen, moet u vanaf de eerste dag na de operatie starten met druppelen tot minstens 6 weken na de operatie volgens het eerder vermelde oogdruppelschema. Inspanning? Na de operatie mag u bukken en tillen, maar overmatige lichamelijke inspanning wordt zeker gedurende de eerste week afgeraden. U mag maximaal 20 kilo tillen. U kunt zoveel lezen, televisie kijken en computeren als u wilt. Wrijven in het oog? U mag de eerste vier weken na de operatie niet wrijven in uw geopereerde oog en uw gezicht niet met vieze handen aanraken. Schittering in het oog? Andere mensen kunnen bij u een schittering in uw oog zien. Dit komt doordat uw nieuwe lens invallend licht weerkaatst zoals een spiegel. Werken? U kunt gewoon werken na de operatie, tenzij u last heeft van pijn of verminderd gezichtsvermogen. Overleg in dat geval met uw oogarts. Autorijden? U mag direct na de operatie NIET zelf autorijden. Overleg tijdens de eerste controle, de dag na de operatie, wanneer u dit mag hervatten. Op vakantie? U mag gewoon op vakantie, maar houd wel rekening met de controleafspraak drie weken na de operatie. Sporten? De meeste sporten, zoals golfen en fietsen, mag u gewoon uitoefenen. U dient dan de eerste twee weken na de operatie een bril op te zetten ter bescherming van het oog. Wij raden aan om met fitness één week te wachten en daarna voorzichtig aan te doen tot vier weken na de
24
operatie. U mag tillen tot maximaal 20 kilo. Zwemmen of een bezoek aan de sauna wordt afgeraden tot en met vier weken na de operatie in verband met bacteriën die in het oog kunnen komen. Make-up? U mag twee weken geen make-up gebruiken. Douchen/wassen van het haar? De eerste 3 dagen wordt het wassen van uw haar afgeraden. Douchen is geen probleem, zo lang er geen water in uw gezicht komt.
6.2. Contactgegevens Telefoonnummers bij vragen en problemen na de operatie (24 u per dag) Overdag tussen 8:00 uur en 17:00 uur belt u de polikliniek oogheelkunde tel. 0229 257232 In het weekend of ’s avonds belt u 0229 257257 en vraagt U naar de afdeling Spoedeisende Hulp Algemene gegevens Westfriesgasthuis www.westfriesgasthuis.nl Maelsonstraat 3 1624 NP Hoorn 0229 25 72 57 Polikliniek Oogheelkunde, poli 20 www.westfriesgasthuis.nl/oogheelkunde
[email protected] Telefoonnummer: 0229 257204: maandag - vrijdag van 08.00 uur - 17.00 uur Operatieplanning Telefoonnummer: 0229 855576 Polikliniek Anesthesie / Preoperatieve screening, poli 22 Telefoonnummer: 0229 257646: maandag - vrijdag van 08.15 uur - 16.15 uur www.westfriesgasthuis.nl/anesthesiologie Oogheelkundig dagcentrum (ODC) Telefoonnummer: 0229 257366 6.3. Handige informatie Oogheelkunde www.oogheelkunde.org www.oogartsen.nl www.oogzorgnetwerk.nl
Anesthesie www.anesthesiologie.nl/p_voorlichting anesthesie.startpagina.nl/
25
Klacht of compliment? Bent u heel tevreden? Of heeft u juist een klacht? Als u een klacht heeft, is het aan te bevelen deze eerst te bespreken met degene die het betreft of met uw behandelend arts. Als u uw klacht wilt indienen bij een onpartijdige instantie kan dat via onze website www.westfriesgasthuis.nl of bij het Zorginformatiepunt in de centrale hal van het Westfriesgasthuis.
26
6.3. Ruimte voor aantekeningen …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………
27
