________________________________________________________________________________________________________________________
18e nieuwsbrief, 10 december 2014
THEMANUMMER LEESMOES GROENMOESTUINZADENCATALOGI
GROENMOESTUINWEBSITES
GROENMOESTUINTIJDSCHRIFTEN
GROENMOESTUINBLOGS
GROENMOESTUINBOEKEN
GROENMOESTUINFORA
In deze donkere dagen voor de tuin gaat het licht binnenshuis vaker aan. Er is tijd voor het raadplegen van zadencatalogi en voor het lezen van tijdschriften over (moes)tuinieren en voor het wegduiken in boeken en ‘achter’ de computer om je leesmoeshonger te stillen. Van de genoemde categorieën is een lijstje gemaakt met besproken titels. Natuurlijk vanuit de invalshoek ‘natuurlijk moestuinieren en eerlijk voedsel’. Eigenlijk zijn onderstaande titels, voorzien van mijn commentaar, een vervolg op ‘LEESMOES’ een vaste rubriek in het tijdschrift GROENMOES dat ik tot eind 2012 heb uitgegeven.
1
________________________________________________________________________________________________________________________
MOESTUINZADENCATALOGI
Zaadhuizen kweken meestal zelf geen zaden; De Bolster vormt hierop een uitzondering. Het bedrijf in Epe is een zadenvermeerderings- en veredelingsbedrijf op biologische basis. Men verkoopt de eigen zaden via zadencatalogus, eigen webwinkel en via honderden wederverkopers. De catalogus leert dat deze zeer informatief is; bij elke afbeelding van een groentesoort is een afbeelding geplaatst. Het aanbod aan biologische groentezaden beslaat de helft van de 120 pagina’s tellende gids. Veel ruimte is ingeruimd voor eenen meerjarige bloemenzaden. Kijk op www.bolster.nl of kom naar de Groenmoesmarkt
Ik heb hem nog: de zaadgids uit 2005-2006. Ton Vreeken: “het word me te kostbaar om elk jaar een dikke gids (270 pagina’s uit te geven)”. In 2008 kwam de laatste uit. Ik blijf het jammer vinden dat ik geen totaal overzicht meer heb, maar begrijp ook wel dat zijn enorm diverse assortiment aan gangbare, biologische, natuurlijke, historische, vergeten en bijzondere zaden uit binnen- en buitenland het meest efficiënt per mailverkeer kan worden aangeboden. Nieuwsbrieven geven informatie over aantrekkelijke aanbiedingen, nieuwe soorten en achtergrondinformatie. Kijk op www.vreeken.nl of kom naar de Groenmoesmarkt
Sluis Garden biedt een informatief Tuinmagazine (ca. 80 pag.) waarin (net als bij De Bolster) van elke groentesoort een afbeelding is toegevoegd. Behalve dat groenten in een gebruikelijke opsomming de revue passeren worden themagroenten bij elkaar geplaatst: zaden voor kinderen, biologische zaden, gepilleerde zaden, historische zaden. Met symbolen worden speciale selecties aangegeven en vergeten groenten. Bij de eenjarige bloemen geeft een symbool de vlindervriendelijkheid aan. Ook Sluis Garden biedt een groot assortiment aan zaden van eenjarige bloemen. Kijk op www.sluisgarden.nl of kom naar de Groenmoesmarkt
Net als De Bolster, maar dan kleinschaliger: een eigen kwekerij waarvan de moestuin-
Het aanbod in de cataloog is overweldigend: zaden van eenjarige bloemen, groenten
Ecoflora uit Halle (B) wil kostenbesparend werken, vraagt 4 tot 6 euro voor de
2
________________________________________________________________________________________________________________________
zaden in eigen huis worden vermeerderd. Met dit verschil dat Peter Bauwens, eigenaar van De Nieuwe Tuin, weliswaar ook natuurlijk tuiniert maar geen moeite doet om het ecokeurmerk te bemachtigen. Peter wil zich wel graag onderscheiden en doet dat door een verrassend aanbod aan nieuwe en oude groenterassen. Noem hem maar de teler van de ‘kleur-geur-ensmaaksensatie’ in moestuinland. Hij biedt geen catalogus maar verkoopt via webwinkel en op beurzen in Nederland en België. Kijk op www.denieuwetuin.be of kom naar de Groenmoesmarkt
en kruiden. Maar ook zaden voor bloemenweiden en akkerranden. Veel bollen en knollen worden aangeboden (ook voor zomerbloeiers). Daarnaast vind je laagstamfruitbomen en – struiken in de catalogus. Het Vlaams Zaadhuis heeft ook de zo geheten Quick-Plant in huis: zomerbloeiers uit stek die je na ontvangst in een andere pot overplant. Het aanbod biologische zaden is gering en in de ‘winkel’ vol tuinartikelen vind je naast opkweekmaterialen en gereedschappen nog steeds niet-biologische meststoffen en dito gewasbeschermingsmiddelen. Kijk op www.vlaamszaadhuis.com
catalogus maar biedt deze gratis in pdf aan. Het bedrijf is kwekerij en tuincentrum tegelijk. Het biedt biologische zaden uit eigen vermeerdering. Hoofdzaak zijn de zaden van wilde planten en kruiden, maar in feite wordt een compleet assortiment aan biologisch geteelde bloemen- en groentezaden aangeboden. Het was het eerste bedrijf dat het biologisch geteelde en phytophtora-resistente aardappelras Sarpo Mira aanbood. Nestkasten en nuttige insecten horen tot de ‘overige’ artikelen die via een webwinkel te koop zijn. Kijk op www.ecoflora.be
Toen ik bezig was met het schrijven van de Zaaiagenda heb ik Henk van der Wal uitgenodigd om zijn ‘Zaadprijscourant’ aantrekkelijker uit te brengen. Hij heeft een van de grootste assortimenten aan moestuinzaden in een zo klein mogelijk boekje geperst. Jammer, maar zijn website biedt in ieder geval tekst en afbeelding naast elkaar. Er is een ruim assortiment aan biologische zaden. In de catalogus worden deze met een afwijkende kleur aangegeven.
Garant Zaden is ‘hofleverancier’ van volkstuinverenigingen. Daar worden vaak deals mee afgesloten waarbij de vereniging de zadenleverancier veel werk uit handen neemt. En daar worden beiden blijer van. Het assortiment is weliswaar compleet maar biedt nog niet veel biologische zaden. De catalogus biedt afbeeldingen van een aantal groenten, maar niet van alle. In de webwinkel is dat wel het geval. Het is overigens een verkoopkanaal dat groeiende is. Naast zaden
Oranjeband Zaden was ooit eigendom van Nunhems’ Zaden die voor de oranje herkenningsband op het zakje zaad zorgde. Waar je met alle hiervoor genoemde zadenleveranciers rechtstreeks zaken kunt doen is dat bij Oranjeband niet het geval. Na de overname door Pieterpikzonen in Luinjeberd (Heerenveen) zorgen Tuinplus en Tuinboetiek voor de distributie van de zaden. Daar kun je de catalogus aanvragen maar er ook rechtstreeks in de webwinkel zaden bestellen. Je ziet
3
________________________________________________________________________________________________________________________
Gewasbeschermingsmiddelen worden bio en niet-bio aangeboden. Kijk op www.biologischzaad.nl en www.zaadhandelvanderwal.nl Via Boerengoed op Groenmoesmarkt aanwezig
worden materialen en gereedschappen vermeld. Gewasbeschermingsmiddelen worden uit de bio- en nietbiosfeer aangeboden. Kijk op www.garantzadenshop.nl
dan ook dat Tuinplus tevens de leverancier is van Hortitops en Buzzy Seeds. De catalogus biedt beperkte informatie en een klein aanbod biologische zaden. Kijk op www.oranjebandzaden.nl
Zaadhandel Thomson & Morgan is in Nederland geen grote bekende. In GrootBrittannie is het bedrijf zeker zo bekend als Vreekens’ Zaden bij ons. Het toeval wil dat je ook bij Vreekens’ Zaden terecht kunt als je de catalogus (€ 3,50) wilt ontvangen. Vreeken is agent voor hun zaden. De catalogus telt 195 pagina’s in fullcolor. Het aanbod is zeer divers. Hun sterke punten zijn bijzondere bloemenzaden en typisch Engelse groentezaden. Je kunt de catalogus ook rechtstreeks (gratis) bestellen en er je zaadgoed uit kiezen. Volgens de Belgische site Plantaardig.com is er een uitstekende service. Kijk op www.thompson-morgan.com
Bingenheimer Saatgut biedt biologisch-dynamisch geteelde zaden aan van 15 geselecteerde kwekers. Onder hen bevindt zich de Nederlandse zadenveredelaar René Groenen (in 2012 deelnemer Groenmoesmarkt) die zeer actief is op het gebied van eerlijk zaadgoed. In de uitgebreide, 150 pagina’s tellende catalogus vind je portretten van de kwekers. In de catalogus 2015 tref je zelfs een artikel aan over de Nederlandse Odin-Proeftuinen (project; Dichtbij en Divers) waaraan ook door René Groenen in Esbeek wordt deelgenomen. Alle groenterassen zijn voorzien van het Demeter-keurmerk. Kijk op www.bingenheimersaatgut.de
De vereniging Velt biedt haar leden (ca. 14.000 in België en Nederland) een catalogus aan met biologische zaden. Daarmee kan een korting van 10% gehaald worden hetgeen nog weinig is als je dat vergelijkt met andere aanbieders (bij centrale inkoop). De zaden zijn afkomstig van biozaadgoed.be dat stelt het grootste aanbod aan biologische zaden en plantgoed te hebben. De zadenlijst geeft een korte toelichting op de aangeboden zaden, maar levert er geen fotomateriaal bij. Wie rechtstreeks bij biozaadgoed.be bestelt ontvangt eveneens 10% korting. Het betalen van verzendkosten is af te wegen tegen je eigen kosten bij het ophalen van de zaden. Kijk op www.velt.be
Wie graag snuffelt in het aanbod aan moestuinzaden kan ervoor terecht op de Groenmoesmarkt waar je zaden vindt van: De Bolster (bij Moestuin.nl), Vrekens’ Zaden (bij Groenmoes), Sluis Garden (bij Helza-hobbyzaden), De Nieuwe Tuin (bij Peter Bauwens), Zaadhandel Van der Wal (bij Boerengoed), De Bolderik (wildeplantenmengsels), Silene (eenjarige bloemen).
4
________________________________________________________________________________________________________________________
MOESTUINTIJDSCHRIFTEN
10 jaar geleden was een blad als ‘Stadstuinieren’ ondenkbaar omdat er toen eigenlijk maar twee soorten moestuinen bestonden: bij het eigen huis en op een volkstuincomplex. Het statische karakter van tuinieren en daarmee ook van het schrijven erover is inmiddels ingeruild voor een fris en fruitig, eigentijds vormgegeven, tweemaandelijks verschijnend magazine. Achtergrond en actualiteit wisselen elkaar af. De wetenschap dat er in korte tijd meer dan duizend eetbare initiatieven in stad en dorp zijn ontstaan en er een schreeuwende behoefte is aan informatie maakt dat ‘Stadstuinieren’ op het juiste moment en op de juiste plaats daarop een antwoord heeft. Kijk op www.stadstuinieren.nl of kom naar de Groenmoesmarkt
De Tuinliefhebber is het lijfblad van degenen die lid zijn van het AVVN. Meestal betreft het een collectief lidmaatschap van een volkstuinvereniging omdat het AVVN opkomt voor haar belangen. Wie denkt dat de AVVN uit moestuinclubs bestaat heeft het mis. De grootste groep – veel in West- en NoordNederland te vinden – bestaat uit complexen waarop in het seizoen overnacht kan worden en waar een siertuin het van de moestuin wint. Het blad biedt dan ook verenigingsinformatie naast tips voor sier- en moestuin, recepten en informatie voor kinderen. Het verschijnt 4x per jaar, aan het begin van een seizoen. Kijk op www.avvn.nl
5
Wie herinnert zich nog het blad De Moestuin? Het was een eerbiedwaardig en informatief maandblad. Ik begrijp nog steeds niet dat het, na meer dan 40 jaar door diverse autoriteiten op moestuingebied gevuld te zijn geweest, niet meer verder kon. In ieder geval is Claudia Reina, de laatste hoofdredacteur van het blad, op haar eigen manier verder gegaan met een digitaal moestuintijdschrift, genaamd ‘Smultuin’. Het is een kwartaalblad waarop je je kunt abonneren. Het bevat verrassend veel informatie over alle vormen van moestuinieren. Aan het 165 pagina’s tellende emagazine wordt door meerdere moestuindeskundigen meegewerkt. Kijk op www.smultuin.nl en maak op de Groenmoesmarkt kennis met Claudia Reina.
________________________________________________________________________________________________________________________
Jaren was ik geabonneerd op de voorganger van TuinHier. Een verrassende naam voor een blad dat in mijn ogen een tuttige uitstraling had maar voor moestuinders goede informatie bevatte. De vorige naam kon ook eigenlijk niet meer: “De Volkstuin, maandblad van de Vlaamse Volkstuin - Werk van de Akker”. Juist toen het blad zich vernieuwde, stopte ik het abonnement (met een jaarbedrag van € 16,00 nog steeds erg goedkoop). Na opvraag van een recensie-exemplaar kan ik weinig verschil ontdekken met het bekende stramien: moestuin, siertuin, fruittuin, kruidentuin, bloemschikken, milieuvriendelijk telen en afdelingsnieuws. Een degelijk en informatief maar weinig opwindend blad. De website doet anders vermoeden. Kijk op www.tuinhier.be
De overeenkomsten tussen Groenmoes en Seizoenen zijn groot. Mij is in het verleden wel eens gevraagd wat de verschillen waren. Seizoenen is in feite een verenigingsorgaan waarin natuurlijk tuinieren als exponent van een ecologische leefwijze wordt gepresenteerd. Groenmoes is het werk van één persoon die eerlijk en zelf geteeld voedsel promoot waarbij een regionale invalshoek wordt gekozen. Ik heb de indruk dat Seizoenen minder dan in het verleden het geval was, rapporteert over de strijd tegen de met pesticiden en kunstmeststoffen werkende gangbare landbouw. De weg wijzen in ecologie en duurzaamheid is n.m.m. het nieuwe denken.. Door een landelijke Velt-bijeenkomst is deelname aan de Groenmoesmarkt niet mogelijk. Kijk op www.velt.be
Angelo Dorny is de naam. Hij schreef als teener al over heirloom tomaten, gaf een nieuwsbrief uit over historische groenten, schreef het boek “Het lekkerste Terras” en heeft vanaf dit jaar zijn eigen kwartaalblad ‘De Tuin op Tafel’. Papierkeuze en vormgeving zijn helemaal van deze tijd en inhoudelijk sluit hij aan bij de urban gardening trend. Dat stadstuinieren de toekomst heeft beseft hij dus net als het blad van die naam dat ik hiervoor al besprak. Waar ‘Stadstuinieren’ de oogst en verwerking als eindfase in het teeltproces beschouwt lijkt het erop dat ‘De Tuin op Tafel’ dit begrip zo letterlijk neemt dat het onderdeel ‘cook it’ wel erg veel aandacht krijgt. De formule van het blad is namelijk: ‘grow it’, ‘cook it’ en ‘read it’ Kijk op www.detuinoptafel.com
Uit het Engels onlangs vertaald door Marc Siepman, de man achter ‘gevoel voor humus’. Het boek behandelt een moeilijke materie, namelijk het
Eveneens uit het Engels en bijna revolutionair is het boek James’ Nieuwe Eetbare Tuin dat iedere moestuinier uitnodigt om te stoppen met het
MOESTUINBOEKEN
Annemiek van Deursen heb ik dit voorjaar ontmoet op de Landelijke Genoegdag in Oss. Ze vertelde er hoe ze met eenvoudige middelen zodanig tui-
6
________________________________________________________________________________________________________________________
niert dat er weinig geld nodig is om altijd eten op tafel te hebben. Haar advies: hergebruik zo veel mogelijk, ruil zaden en oogst zelf zaden. Haar boek staat boordevol, per maand beschreven, groenteteelttips. Daaraan worden al even eenvoudige als praktische recepten toegevoegd. Annemarie verzorgt de tuinagendarubriek voor het blad ‘Genoeg’. Ze is de drijvende kracht achter het Consuminderhuis Parkstad. Hier leert ze mensen met weinig financiële mogelijkheden dat geld en geluk zijn los te koppelen. Duurzaam tuinieren helpt er zeker bij. Uitgave van Forte uitg./Genoeg
ondergrondse leven van schimmels, nematoden, bacteriën , algen, wormen en ga zo nog maar even door. Als deze micro-organismen in harmonie met elkaar leven dan profiteren voedselplanten er optimaal van. Maar hoe leg je dat ingewikkelde, maar o, zo belangrijke proces uit van ‘eten en gegeten worden’ van wat zich aan ons oog onttrekt. Je zou nog in het web verstrikt raken. Op onderdelen prettig leesbaar geschreven boek. Het is bovendien goed getimed: 2015 is het jaar van de bodem. Op de Groenmoesmarkt zal moestuindeskundige Janneke Tops dat komen toelichten. Uitgave van Jan van Arkel
telen van aardappelen, kolen en knollen die we even goedkoop en goed verkrijgbaar in de supermarkt halen. We telen nog steeds hetzelfde als opa die – door de oorlog gedwongen – geen andere keuze had! Er zijn zo veel onbekende, beter smakende en voor ons klimaat geschikte groenten te telen dat je er in dit boek mee overladen wordt. Teel eens bamboescheuten, zoete aardappelen, zeekool en wasabi. Eet eens dahliaknollen en het groen van de hosta. Klein probleem: vind het zaadhuis dat deze ‘nieuwe groentezaden’ aanbiedt. Enig speurwerk is wel nodig. Uitgave van Karakter Uitgevers
Het boek ‘Super groente & Power fruit’ van de Amerikaan Jo Robinson dat dit jaar verscheen gaat niet over de hype die over ons is uitgestort. Het gaat niet over een lang en slank leven dat de ondertitel suggereert. Ondanks deze reclamesloganachtige boekomslag is het boek zeer lezenswaardig. Het gaat over alledaagse groente en fruit dat
Ik zou haast de eigen Zaaiagenda vergeten te noemen. En het is best moeilijk om er van enige afstand over te schrijven. Het is immers je eigen kindje. In 2007 maakte ik een eerste zaaiagenda voor eigen gebruik, uit onvrede met bestaande literatuur. Daar voegde ik een gids met groenterassen aan toe met als titel ‘van je ras, ras, ras…’ Jaren later zijn beide gid-
Voedsel drogen is een manier van voedsel bewaren die weinig ruimte inneemt en waarbij geen diepvries (en de erbij horende energie) aan te pas hoeft te komen. Het handboek van Claudia Kuyken en Jean Vanhoof suggereert dat het een eenvoudige methode is maar als je leest hoe het drogen met een voedseldroger in zijn werk gaat dan lijkt het toch wel een
7
________________________________________________________________________________________________________________________
weliswaar niet de teelt ervan behandelt maar je ogen opent over de voedingswaarde en de onzin die erover geschreven wordt. Daarmee geeft ze direct en indirect veel tips waar je bij teelt en winkelaankoop het beste op kunt letten. Er wordt een verrassende kijk in een prettig geschreven stijl gegeven op wat je eigenlijk zou moeten weten over wat je dagelijks krijgt voorgeschoteld. Ik heb het boek in korte tijd helemaal uitgelezen. Een aanrader. Uitgave van Meulenhoff
sen in elkaar geschoven en ontstond de Zaaiagenda waarvan j.l. november de 2e druk verscheen. Het is een gids die uit de eigen praktijk van het moestuinieren is ontstaan. En of je nu een volkstuin bezit, een minituintje op het terras, met de buurt moestuiniert of op je balkon: in al deze situaties geeft het boek allerlei teelttips. Veel mensen vertelden: ‘je moet het boek gezien hebben’. Ik zou zeggen: kom naar de Groenmoesmarkt en kijk er eens in. Uitgave van KNNV
precisiewerk te zijn. Elke groente en elk soort fruit heeft een eigen wijze van drogen. Dat betekent dus dat het boek bestaat uit het geven van droogrecepten. Het gaat daarin erg ver want niet alleen de droogtechniek van kruiden en tomaten worden uitgelegd maar bijv. ook die van sla, boontjes en komkommers. De titel ‘handboek’ dekt niet de lading want er wordt alleen de techniek besproken waarvoor de aanschaf van een luchtdroger vereist is. Uitgave van Weckenonline
Stel: je hebt een kleine tuin of terras, je wilt op hoogte tuinieren en niet te veel met potgrond slepen. Je wilt niet te veel spitwerk verrichten en niet na elke regenbui onkruid hoeven wieden. Dan neem je dus een strobaal, plaats er zo nodig twee op elkaar en de basis is gelegd. Het klinkt nogal onwezenlijk en daarom is het maar goed dat een ervaringsdeskundige een strobalenmoestuin op de Groenmoesmarkt inricht om je te laten zien hoe dat kan. Maar je kunt
Dit is een al wat ouder boek (2012) dat een verrassende kijk op combinatieteelt geeft en daarom nog steeds actueel is. Wist je dat er planten zijn die in kleine aantallen nuttig, maar in grotere aantallen schadelijk kunnen zijn? Wist je dat er planten zijn die dieren afweren en andere die ze juist aantrekken? Dat er planten zijn die bodemverrijkend zijn? Dat groenbemesters mineralen bevatten die ze aan de grond afgeven? Nuttig en schadelijk, het komt allemaal voorbij in dit
Jan Robben, de auteur van het boek, kwam het me persoonlijk brengen. Het zal ca. 10 jaar geleden zijn dat ik hem voor een lezing over biologisch geteelde aardbeien uitnodigde en sinds die tijd weet hij hoe ik over smaakaardbeien denk. Omdat smaak het uitgangspunt is zullen zijn aardbeien altijd in de vollegrond groeien, altijd biologisch geteeld worden en nooit in de supermarkt te vinden zijn. Die heeft liever ‘bewaarknollen’. Hij zal altijd verschillend smakende soorten
8
________________________________________________________________________________________________________________________
al beginnen met het lezen van het boek van de Amerikaan Joel Karsten. Een ding wil ik alvast verklappen: de warmte die binnen in de strobaal bestaat doet je groenten sneller groeien dan in de vollegrond. Als jij zorgt voor voldoende water geven dan zul je eens wat zien. Uitgave van Veltman uitgevers en te zien op de Groenmoesmarkt
door de Engelsman Bob Flowerdew helder geschreven boek van 110 pag. A5-formaat. Wat combinatieteelt eigenlijk is, welke wisselwerking er tussen planten bestaat en welke kennis je van plantengroepen dient te hebben om optimaal van het moestuinieren te profiteren vormt de inleiding die nodig is om het vervolg te kunnen begrijpen. Uitgave van Fontaine uitgevers
telen terwijl de supermarkt supermark er niet om vraagt. In het boek volgt hij de maanden van het jaar,, vertelt over zijn teelt en geeft je als amateurtuinier een schat aan wetenswaardigheden we en teelttips. Uiteraard komt ook zijn Aardbeienacademie aan bod.. Het boek dat meer dan 300 pagina’s telt is zojuist in eigen beheer uitgekomen. Ontmoet Jan Robben op de Groenmoesmarkt.
Een website over zaden. Maar dan wel een waarmee de makers ons willen confronteren en het niet pikken dat we in onze voedselvoorziening afhankelijk dreigen te raken van grote molochs. Men strijdt tégen sojateelt, genetische manipulatie en handelsafspraken (TTIP) en vóór voedselsoevereiniteit en voedselcoöperaties. Elk jaar wordt een zaden(ruil)markt georganiseerd die in het teken staat van het hernemen van de soevereiniteit over voedselzaden (www.reclaimtheseeds.nl). Aseedeurope is bekend van de actiekampen die ’s zomers op
Website van twee stadstuiniers die beseffen hoe klein hun (tuin)wereld is en hoe veel je er toch mee kunt doen. Daarbij delen ze de kennis en ervaring die ze verzamelen graag met jou. Dat kan gaan van teelt in pot, bak en zak tot voor het raam, tegen de gevel en op het dak. Maar allerlei snufjes en nieuwe vondsten geven ze aan je door. Het zijn vaak de gekste dingen zoals zwevende bloembloem potten, hangende planten, de verticale tuin in een plantenpot of zelf een hangende minituin knopen.. Toch bevat de website, en in het verlengde ervan de
MOESTUINWEBSITES
Frank Anrijs is de naam. Het moestuinieren is hem met de paplepel ingegeven (zie www.yggdra.be). Toch was het nodig om enige afstand te nemen voordat hij zich met hart en ziel op natuurlijk moestuinieren stortte. Hij heeft een geweldige drive om er anderen deelgenoot van te maken. Hij doet dat het liefst via workshops en cursussen maar neemt je ook graag mee via zijn wekelijkse nieuwsbriefcursus. Ik heb deze gevolgd en hoewel me veel bekend voorkwam twijfel ik er niet aan dat hij menig oog doet opengaan om
9
________________________________________________________________________________________________________________________
toch vooral ingeslepen teeltgewoonten los te laten. Hij is op een heel natuurlijke manier een autoriteit die permacultuur in de armen sluit. Helaas was hij niet beschikbaar voor de Groenmoesmarkt. www.natuurlijkemoestuin.be
onverwachte plaatsen worden opgezet. Heel verrassend was de actie tegen veevoederfabriek De Heus in Den Bosch (verwerkte gentechsoja) die enkele jaren geleden het journaal haalde. Voer voor actievoeren: kijk op www.aseed.net
nieuwsbrief keer op keer nuttige tips die in kleine tuin of op balkon goed zijn te verwezenlijken. Je moet dus zelf rijp en groen selecteren. Mathieu en Olaf zijn de stadstuiniers achter www.tuinenbalkon.nl
Een blog en een boek. Moestuinmoeder Susan Lambeck uit Breda heeft kennelijk een moestuin en ze is moeder. Ze schrijft over haar eigen volkstuin, over duurzaam leven en consuminderen. Allemaal niet superspannend. En toch wist ze er dit jaar een smakelijk boek over te schrijven waarvan de ondertiteling toch moet aanspreken. Ik heb enkele van haar blogs gelezen. Ze geven je tussen neus en lippen informatie over hoe ze zo goedkoop mogelijk door de moestuin struin. Wat ze net als alle volkstuinders
Roos Raak opent haar tuinblog van 22 november met de muismeloen. Een minikomkommersoort die me doet denken aan de olijfkomkommer maar het dus niet is. Wat zo fijn en gemakkelijk is aan haar blog: in de linkermarge vind je een overzicht van meer dan 100 besproken onderwerpen. Er zitten er vast wel enkele tussen die je zullen aanspreken. Temeer daar ze kiest voor een praktische en aanschouwelijke uitdrukkingswijze. Ze schijnt nog geen ervaren tuinierster te zijn maar dat weerhoudt haar er niet van om te rapporteren over haar zoektochten of gewoon aan jou, als lezer een vraag voor te leggen zoals: kan ik het zaad van mijn in bloei geschoten rabarber gebruiken om mee te zaaien? En dan de rechtermarge: deze is voor wie smult van nog meer blogs over
MOESTUINBLOGS
Je moet er wel van houden: van haar manier van schrijven. Ik vind het schitterend, maar ik ben dan ook zowel taal- als tuingevoelig. En mme Zsazsa (hoe verzin je zo’n naam Kim?) is ook taal- en tuingevoelig. En bovendien heeft ze iets met rokjes, maar die zijn weer niet aan mij besteed. Haar onorthodoxe manier van iets onder woorden brengen is gewoon ontwapenend. Ze beschrijft het vallen en weer opstaan in haar moestuin en wat zo aardig is: het is zo herkenbaar. Maar we praten zelf liever niet over het vallen, wel over overeindblijven. De enorme lijst met recepten zal wel van Dorien Knockaert zijn met wie ze samen het boek ‘de moestuin van mme Zsazsa’ heeft uitge-
10
________________________________________________________________________________________________________________________
bracht. Dorien is de kokende helft van het tweetal. Kim schreef ook ‘de groeten uit Transitië’ met durzame ideeën.. Kijk voor haar blogs op www.madamezsazsa.blogspot.be.
Ze won er in 2012 de prijs mee van ‘Personal Blog of the Year’.
doet: van groente en fruit prijzen in de supermarkt vergelijken met haar eigen – gratis – tuinaanbod. Deze subjectieve vergelijking doet de tuinder altijd goed. www.moestuinmoeder.wordpress.com
moestuin en lekker eten. Misschien al eens van gehoord: Sjeftuintips (een aanrader!), Eemlook, Moestuinblog, Moestuinmiep, Deboonindetuin, Etenuitdevolkstuin. Enfin, zo gaat ook deze lijst nog even door. www.tuinhuisjeroosraak.blogspot.nl
MOESTUINFORUMS
Zelf ben ik geen deelnemer aan moestuinforums (ja: -fora mag ook) maar ik lees zeer regelmatig wat anderen over hun moestuinproblemen schrijven. Het zijn vaak zeer specifieke vragen. Het leuke is dat er altijd wel iemand een antwoord op heeft. En als er meerdere zijn met afwijkende meningen, dan ontstaat vanzelf een discussie. Wel boeiend. Als je de homepage van moestuinforum.nl bekijkt dan zie je in een oogopslag nuttige informatie in een overzicht. Klik eens op ‘moestuingewassen’ en de volgende verfijning treedt op. Dan is het moment aangebroken dat er concrete vragen en antwoorden over een onderwerp worden gegeven. Erg handig. Als je terug op de homepage de rechterkolom aanklikt dan vind je de laatst gestelde berichten terug. Via beide ingangen kwam ik bij
Soms is een moestuinforum bij een website ondergebracht en maakt er dus onderdeel van uit. Mijnmoestuin.nl is zo’n site. Toen ik er voor de eerste keer mee kennis maakte zag ik het moestuinforum niet direct als item. Het zit verstopt onder de knop ‘voor onze moestuiniers’. Je moet het dus weten. Voor nieuwkomers niet handig. Als je googelt op ‘moestuinforum’ dan vind je de site als tweede geplaatst (na de hiervoor genoemde). Valt dus toch weer mee. De indeling is heel anders Op het eerste gezicht een hanteerbare indeling maar hoe deze tot stand is gekomen is me niet duidelijk. Ik mis onderwerpen. Zouden die niet worden aangesneden? Als je alle berichten in een van de zeven categorieën bekijkt dan valt me op dat er in 3 jaar tijd weinig reacties zijn geweest. (aantallen van 1 tot 28 per 11
Jarenlang heb ik gevolgd wat deze site op moestuingebied te melden had. Jaren was ik op de nieuwsbrief geabonneerd en zelfs op het Tuinmagazine dat overigens amper 2 jaar heeft bestaan. Wat me ging tegenstaan was de hoeveelheid aan reclame die erin sloop. Wat ook minder plezierig was: de aandacht verschoof naar tuindecoratie en bloemstukjes maken. Toen ik Kurt Vossaert een keer feliciteerde met zijn magazine maar hem attendeerde op de ‘overdreven’ aandacht naar wat ik als bijzaak beschouwde bleef hij er laconiek onder: ‘de klant vraagt er naar’. En waar de klant van ‘de meest bekeken tuinsite van België en Nederland’ naar vraagt is allemaal in zijn webwinkel te koop. Welk inhoudelijk onderwerp je ook kiest, de bijpassende webwinkelartikelen worden direct
________________________________________________________________________________________________________________________
‘weeuwenteelt uit.’ Zin om mee te doen? Er zijn je 5.427 deelnemers voorgegaan, tenminste op 5 december 2014. www.moestuinforum.nl
categorie). De onderwerpen zijn niet in een chronologische volgorde geplaatst. Geen probleem zolang het forum weinig gebruikers telt. www.mijnmoestuin.nl
toegevoegd. Kijk op zijn forum: naarmate je dichter bij 2014 komt neemt de hoeveelheid vragen en antwoorden af en de webwinkelactiviteiten toe. www.forum.tuinadvies.be
Op 10 december 2014 zijn er 1.569 nieuwsbriefabonnees Wil je geen nieuwsbrief meer ontvangen? Stuur een e-mail naar
[email protected] met de mededeling ‘uitschrijven’ en de berichtgeving zal worden stopgezet. Best, 10 december 2014 Hans van Eekelen
12
