Behandelend afdeling Afgehandeld door/op:
Quick-scan natuur O r i ë n t e r e n d o n d e r z o e k v o o r d e locatie Z a n d w i j k s i n g e l ikv d e w e t - e n r e g e l g e v i n g v o o r d e natuur
0Q9821 dZ/ft Definitief
2
Beh. Ambt. Streefdat. Afschr.: B.V.O.:
Gemeente Woerden
Grontmij Nederland B.V. Houten, 3 mei 2012
Grontmij
GM-0058960, revisie D1
Verantwoording
Titel Subtitel
Q u i c k - s c a n natuur O r i ë n t e r e n d o n d e r z o e k voor d e locatie Z a n d w i j k s i n g e l ikv d e wet- e n r e g e l g e v i n g v o o r d e natuur
Projectnummer
320165
Referentienummer
GM-0058960
Revisie
D1
Datum
3 mei 2012
Auteur(s)
S . C . W e s s e l s - de Wit
E-mail adres
[email protected]
Gecontroleerd door
A. M. Mouissie
-
Paraaf gecontroleerd Goedgekeurd door Paraaf goedgekeurd Contact
ê£ Grontmij
Grontmij Nederland B.V. De Molen 48 3994 D B Houten Postbus 119 3990 D C Houten T +31 3 0 6 3 4 4 7 0 0 F +31 3 0 6 3 7 9 4 15 www.grontmij.nl
Inhoudsopgave
1 1.1
Inleiding Aanleiding en doel
1.2 1.3
Plangebied Projectomschrijving
2
Toetsingskader
7
2.1
Inleiding
7
2.2 2.3
Flora- en faunawet De Natuurbeschermingswet
7
2.4
E c o l o g i s c h e Hoofdstructuur
9
2.4.1 2.4.2
Algemeen R o d e e n O r a n j e lijsten
9 9
4
4
4
5
8
3
Resultaten quickscan
11
3.1 3.1.1 3.1.2
Inventarisatie m e t h o d e Bronnenonderzoek Oriënterend veldbezoek
11 11 11
3.2 3.3
M o g e l i j k e e f f e c t e n v a n het project Natuurbeschermingswet
11 11
3.4
E c o l o g i s c h e Hoofdstructuur
12
3.5
Soortbescherming
12
3.5.1 3.5.2
Flora Zoogdieren
13
3.5.3 3.5.4 3.5.5 3.5.6 3.5.7
Vogels Vissen Reptielen en amfibieën Ongewervelden Samenvatting en conclusie
1 I 15 1 16
4
Conclusie & aanbevelingen
1
7
4.1 4.2 4.3
Natuurbeschermingswet E c o l o g i s c h e Hoofdstructuur Flora- en faunawet
I 1 1
7
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6 4.4
Flora Zoogdieren Vogels Vissen Reptielen en amfibieën Ongewervelden Aanbevelingen
1
7
5
Literatuurlijst
Grontmij
i
2
4
4
6
7
7
I 1 I 18 18 18 7
?
7
1
9
GM-0058960, revisie D1 Pagina 3 van 19
1
Inleiding
1.1
Aanleiding en doel
In het p l a n g e b i e d wordt d e a a n w e z i g e k a d e c i r c a 4 m richting het w a t e r verplaatst. D a a r b i j wordt e e n o p p e r v l a k v a n m a x i m a a l 4 0 0 m g e d e m p t e n a a n w e z i g s t r u i k g e w a s w o r d t g e r o o i d . 2
T e r p l a a t s e wordt e e n n i e u w e k a d e a a n g e l e g d ter v e r v a n g i n g v a n d e o u d e k a d e e n herinrichting van de Zandwijksingel. In het p l a n g e b i e d en/of d e directe o m g e v i n g k o m e n mogelijk b e s c h e r m d e s o o r t e n e n / o f g e b i e d e n voor. G r o n t m i j is d a a r o m g e v r a a g d o m e e n q u i c k - s c a n natuur uit te v o e r e n o m d e c o n s e q u e n t i e s met betrekking tot natuur in kaart te b r e n g e n . In d e z e q u i c k - s c a n natuur wordt, o p b a s i s v a n b e s t a a n d e informatie e n e e n o r i ë n t e r e n d v e l d b e z o e k , e e n inschatting g e m a a k t v a n d e n a t u u r w a a r d e n v a n het p l a n g e b i e d e n d e m o g e l i j k e r e l a ties d i e er liggen met d e o m g e v i n g . D e q u i c k - s c a n geeft inzicht in d e n o o d z a a k tot het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing in het k a d e r v a n d e F f - f a u n a w e t , e e n N a t u u r b e s c h e r m i n g s w e t v e r g u n ning, N e e - t e n z i j toets E H S d a n w e l d e n o o d z a a k tot het uitvoeren v a n n a d e r e i n v e n t a r i s a t i e s of effectbeoordelingen. D e quick-scan vormt d a a r m e e de basis voor eventuele verdere procedures of v e r v o l g o n d e r z o e k in het k a d e r v a n d e wet- e n r e g e l g e v i n g v o o r d e natuur.
1.2
Plangebied
Het p l a n g e b i e d is g e l e g e n a a n d e Z a n d w i j k s i n g e l in het c e n t r u m v a n W o e r d e n (figuur 1.1). Het p l a n g e b i e d b e s t a a t uit s c h u i n a f l o p e n d e b e r m / k a d e e n e e n d e e l v a n d e s i n g e l ( m a x i m a a l 4 m v a n a f d e k a d e ) . Het p l a n g e b i e d wordt b e g r e n s d d o o r w e g e n ( Z a n d w i j k s i n g e l ten w e s t e n v a n p l a n g e b i e d , W e s t d a m ten z u i d e n v a n p l a n g e b i e d ) , d e r e s t e r e n d e b e g r e n z i n g wordt g e v o r m d d o o r d e s t a d s s i n g e l (zie o o k figuur 1.2 e n 1.3).
•
»
Figuur 1.1
Plangebied
(rood omlijnd) en directe omgeving in Gemeente Woerden (kaartje B. Jannink,
Grontmij)
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 4 van 19
Inleiding
Figuur 1.2 Plangebied in zuidelijke (links) en noordelijke richting (foto's S. Wessels)
Figuur 1.3
Oever van de Zandwijksingel overgroeid met aangeplante water ter hoogte van het plangebied (foto's S. Wessels)
1.3
Projectomschrijving
struiken (links)en zwerfvuil in het
Het project b e s t a a t uit d e v o l g e n d e i n g r e p e n : •
O v e r e e n lengte v a n c i r c a 100 m z a l d e a a n g e p l a n t e s t r u i k l a a g ( m a x i m a l e h o o g t e 1 m) met k l i m o p a l s b o d e m b e d e k k e n d e soort o v e r d e volle b r e e d t e v a n d e h u i d i g e b e r m w o r d e n verwijderd.
•
D e a a n w e z i g e treurwilgen blijven b e h o u d e n .
•
D e huidige k a d e wordt v e r s c h o v e n richting het water, waarbij e e n d e e l v a n d e w a t e r g a n g ( s t a d s s i n g e l ) m a x i m a a l 4 m v a n a f d e h u i d i g e k a d e wordt g e d e m p t .
•
T e r p l e k k e wordt e e n n i e u w e s c h u i n a f l o p e n d e k a d e a a n g e l e g d , d e b e g r e n z i n g t u s s e n w a t e r e n k a d e wordt g e v o r m d d o o r e e n n i e u w e d a m w a n d .
•
T u s s e n d e Z a n d w i j k s i n g e l (straat) e n d e s t a d s s i n g e l wordt e e n n i e u w trottoir a a n g e l e g d .
•
Het w e r k z a l b e g i n 2 0 1 3 w o r d e n u i t g e v o e r d .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 5 van 19
Inleiding
\ \
har*Jir.%T
Al
\
nmitu i l l t i n t j
té
®J
I
ff
i ——
r
!
I
]
X
Tn»T*farzr=»
1
I
• •
\ \
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 6 van 19
2
Toetsingskader
2.1
Inleiding
D e wet- e n r e g e l g e v i n g v o o r natuur is in N e d e r l a n d o n d e r v e r d e e l d in g e b i e d s b e s c h e r m i n g e n s o o r t e n b e s c h e r m i n g . G e b i e d s b e s c h e r m e n d e w e t g e v i n g v o o r z i e t in b e s c h e r m i n g v a n a a n g e w e z e n n a t u u r g e b i e d e n e n wordt g e r e g e l d in d e N a t u u r b e s c h e r m i n g s w e t 1 9 9 8 ( N b - w e t ) . S o o r t e n b e s c h e r m i n g is v a s t g e l e g d in d e F l o r a - e n f a u n a w e t (Ff-wet). D e z e w e t ziet toe o p b e s c h e r m i n g v a n s o o r t e n planten e n d i e r e n z o w e l b i n n e n a l s buiten b e s c h e r m d e n a t u u r g e b i e d e n . In d e N b - w e t e n d e Ff-wet zijn d e belangrijkste b e p a l i n g e n uit d e E u r o p e s e Vogelrichtlijn e n Habitatrichtlijnen g e ï m p l e m e n t e e r d . D a a r n a a s t zijn er o o k p r o v i n c i a a l b e s c h e r m d e g e b i e d e n e n soorten. C o n c r e e t k o m e n in d e v o o r l i g g e n d e q u i c k - s c a n natuur d e v o l g e n d e b e s c h e r m i n g s k a d e r s a a n bod: •
D e Flora- en faunawet;
•
De Natuurbeschermingswet;
•
De bescherming van de E H S .
2.2
Flora- en faunawet
T e r b e s c h e r m i n g v a n d e N e d e r l a n d s e flora e n f a u n a is s i n d s 1 april 2 0 0 2 d e F l o r a - e n f a u n a w e t v a n kracht. D e z e w e t is gericht o p d e d u u r z a m e i n s t a n d h o u d i n g v a n s o o r t e n p l a n t e n e n d i e r e n . D e F l o r a - e n f a u n a w e t v e r v a n g t o . a . d e V o g e l w e t , d e J a c h t w e t e n d e s o o r t b e s c h e r m i n g uit d e o u d e N a t u u r b e s c h e r m i n g s w e t 1 9 6 8 . In d e F l o r a - e n f a u n a w e t zijn ( n a g e n o e g ) alle v a n nature in het wild v o o r k o m e n d e a m f i b i e ë n , z o o g d i e r e n e n v o g e l s b e s c h e r m d . D a a r n a a s t is e e n b e p e r k t aantal plantensoorten en ongewervelden b e s c h e r m d . V o o r soorten die vallen onder d e bescherming van de Flora- en faunawet gelden de volgende verbodsbepalingen: Artikel 8 Het is v e r b o d e n planten, b e h o r e n d e tot e e n b e s c h e r m d e i n h e e m s e plantensoort, te p l u k k e n , te v e r z a m e l e n , af te s n i j d e n , uit te s t e k e n , te v e r n i e l e n , te b e s c h a d i g e n , te o n t w o r t e l e n of o p e n i gerlei a n d e r e wijze v a n h u n g r o e i p l a a t s te v e r w i j d e r e n . Artikel 9 Het is v e r b o d e n d i e r e n , b e h o r e n d e tot e e n b e s c h e r m d e i n h e e m s e diersoort, te d o d e n , te verw o n d e n , te v a n g e n , te b e m a c h t i g e n of met het o o g d a a r o p o p te s p o r e n . Artikel 10 Het is v e r b o d e n d i e r e n , b e h o r e n d e tot e e n b e s c h e r m d e i n h e e m s e diersoort, opzettelijk te verontrusten. Artikel 11 Het is v e r b o d e n n e s t e n , h o l e n of a n d e r e v o o r t p l a n t i n g s - of v a s t e rust- of verblijfplaatsen v a n d i e r e n , b e h o r e n d e tot e e n b e s c h e r m d e i n h e e m s e diersoort, te b e s c h a d i g e n , te v e r n i e l e n , uit te h a l e n , w e g te n e m e n of te v e r s t o r e n . Artikel 12 Het is v e r b o d e n e i e r e n v a n d i e r e n , b e h o r e n d e tot e e n b e s c h e r m d e i n h e e m s e diersoort, te z o e k e n , te r a p e n , uit het n e s t te n e m e n , te b e s c h a d i g e n of te v e r n i e l e n .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 7 van 19
Toetsingskader
Vrijstelling
en
ontheffing
C o n f o r m artikel 7 5 is het mogelijk o m in b e p a a l d e g e v a l l e n ontheffing of vrijstelling te v e r l e n e n v a n d e v e r b o d s b e p a l i n g e n g e n o e m d in artikelen 8 t/m 11 e n 13. S i n d s het vrijstellingsbesluit v a n 2 3 februari 2 0 0 5 kent d e F l o r a - e n f a u n a w e t drie b e s c h e r m i n g s n i v e a u s , v e e l a l a a n g e d u i d met tabel 1, tabel 2 e n tabel 3. D e b e s c h e r m i n g v a n d e b r o e d v o g e l s heeft e e n a p a r t b e s c h e r m i n g s r e g i m e e n zijn s i n d s 2 5 a u g u s t u s 2 0 0 9 o n d e r v e r d e e l d in d e c a t e g o r i e ë n 1 tot e n met 5 e n overige soorten. tabel 1
A l g e m e n e soorten
W a t betreft ruimtelijke o n t w i k k e l i n g e n , o n d e r h o u d e n b e h e e r geldt e e n vrijstelling. E r hoeft v o o r d e z e activiteiten g e e n ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n .
tabel 2
Overige soorten
W a t betreft b e h e e r e n o n d e r h o u d e n ruimtelijke o n t w i k k e l i n g e n geldt e e n vrijstelling, mits wordt g e w e r k t v o l g e n s e e n d o o r d e minister v a n L N V (thans E L & I ) g o e d g e k e u r d e g e d r a g s c o d e . Is er g e e n g e d r a g s c o d e d a n m o e t ontheffing a a n g e v r a a g d w o r d e n , d e z e valt o n d e r d e lichte toets ( g e e n a a n t a s t i n g v a n d e d u u r z a m e i n s t a n d h o u d i n g v a n d e soort).
tabel 3
S o o r t e n , g e n o e m d in bijlage IV v a n d e H a b i tatrichtlijn e n in bijlage 1 van de A M V B
D e z e soorten genieten de zwaarste bescherming. Voor ruimtelijke ontwikkeling e n inrichting geldt ten a a n z i e n v a n d e z e s o o r t e n dat er altijd e e n ontheffing m o e t w o r d e n a a n g e v r a a g d w a a r v o o r e e n u i t g e b r e i d e toets geldt. D e ontheff i n g s a a n v r a a g valt o n d e r d e z w a r e toets: 1) er is s p r a k e v a n e e n bij d e w e t g e n o e m d b e l a n g , 2) er is g e e n alternatief, 3) d o e t g e e n a f b r e u k a a n d e g u n s t i g e staat v a n i n s t a n d h o u d i n g v a n d e soort. V o o r b e h e e r e n o n d e r h o u d is w e l vrijstelling mogelijk indien g e w e r k t wordt v o l g e n s e e n g o e d g e k e u r de gedragscode.
Vogels
V o g e l s vormen e e n aparte categorie. V o g e l s worden vooral negatief g e r a a k t in hun b r o e d p e r i o d e . V o o r het v e r s t o r e n v a n n e s t e n wordt o v e r het a l g e m e e n g e e n ontheffing verl e e n d tijdens het b r o e d s e i z o e n . V a n e e n a a n t a l s o o r t e n zijn vogelnesten e n bijbehorend functionele leefgebied jaarrond b e s c h e r m d e n s t a a n o p d e 'Aangepaste lijst jaarrond beschermde vogelnesten' v a n het ministerie v a n E L & I . Het betreffen b r o e d v o g e l s o o r t e n v a n d e b e s c h e r m i n g s c a t e g o rieën 1 t/m 4 e n in b e p a a l d e g e v a l l e n o o k v a n d e b e s c h e r m i n g s c a t e g o r i e 5. E e n o n t h e f f i n g s a a n v r a a g v o o r het a a n t a s ten v a n d e z e verblijfplaatsen z a l getoetst w o r d e n a a n d e z w a r e toets (als bij tabel 3 ) . B e s c h e r m i n g v a n b r o e d v o g e l s uit c a t e g o r i e 5 is j a a r r o n d v a n t o e p a s s i n g indien e c o l o g i s c h e o m s t a n d i g h e d e n dat r e c h t v a a r d i g e n . Dit is b i j v o o r b e e l d het g e v a l a l s d e soort l o k a a l z e l d z a a m is, a l s er bij e e n v e r s t o ring g e e n alternatieve n e s t l o c a t i e s b e s c h i k b a a r zijn of a l s het a a n b i e d e n v a n e e n a l t e r n a t i e v e ( k u n s t m a t i g e ) n e s t l o c a tie niet mogelijk is.
In d e q u i c k - s c a n wordt getoetst w e l k e v e r b o d s b e p a l i n g e n o v e r t r e d e n k u n n e n w o r d e n bij d e uitv o e r i n g v a n het p l a n . A f h a n k e l i j k v a n het b e s c h e r m i n g s n i v e a u v a n d e soort z a l v o o r d e overtred i n g v a n d e v e r b o d s b e p a l i n g al d a n niet e e n ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n e n of v o l g e n s een goedgekeurde g e d r a g s c o d e gewerkt moeten worden.
2.3
De Natuurbeschermingswet
D e N a t u u r b e s c h e r m i n g s w e t 1 9 9 8 regelt d e b e s c h e r m i n g v a n N a t u r a 2 0 0 0 g e b i e d e n e n B e s c h e r m d e N a t u u r m o n u m e n t e n . P r o j e c t e n d i e e e n n e g a t i e v e i n v l o e d h e b b e n op d e z e g e b i e d e n m o g e n niet u i t g e v o e r d w o r d e n z o n d e r v e r g u n n i n g .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 8 van 19
Toetsingskader
In d e q u i c k - s c a n wordt inzichtelijk g e m a a k t of er in d e o m g e v i n g v a n d e het p l a n g e b i e d wettelijk b e s c h e r m d e g e b i e d e n a a n w e z i g zijn e n of e e n n e g a t i e v e invloed hierop d o o r het plan al d a n niet is uit te sluiten. A l s uit d e q u i c k - s c a n blijkt dat n e g a t i e v e e f f e c t e n niet zijn uit te sluiten, d a n z a l d e v e r v o l g s t a p het u i t v o e r e n v a n e e n e v e n t u e e l a a n v u l l e n d e o r i ë n t e r e n d e f a s e (voortoets) zijn. In d e q u i c k - s c a n / v o o r t o e t s m o e t duidelijk w o r d e n of er e e n v e r s l e c h t e r i n g s t o e t s of e e n p a s s e n d e b e o o r d e l i n g o p g e s t e l d m o e t w o r d e n . Het uitvoeren v a n e e n v e r s l e c h t e r i n g s t o e t s is n o o d z a k e l i j k bij n e g a t i e v e e f f e c t e n d i e met z e k e r h e i d niet significant zijn, het u i t v o e r e n v a n e e n p a s s e n d e b e o o r d e l i n g bij n e g a t i e v e e f f e c t e n die (mogelijk) significant zijn.
2.4
Ecologische Hoofdstructuur
2.4.1
Algemeen
D e d o e l e n e n b e s c h e r m i n g v a n d e E H S is o p landelijk n i v e a u b e l e i d s m a t i g v a s t g e l e g d in d e N o t a R u i m t e . D e E c o l o g i s c h e H o o f d s t r u c t u u r ( E H S ) is o p p r o v i n c i a a l n i v e a u u i t g e w e r k t tot d e Provinciale E c o l o g i s c h e Hoofdstructuur ( P E H S ) met kerngebieden, natuurontwikkelingsgebied e n , b e h e e r s g e b i e d e n e n r o b u u s t e e c o l o g i s c h e v e r b i n d i n g s z o n e s . D e wettelijke b e s c h e r m i n g ( W R O ) v a n d e E H S is g e r e g e l d v i a het b e s t e m m i n g s p l a n . D e E c o l o g i s c h e H o o f d s t r u c t u u r v o o r d e p r o v i n c i e Utrecht is v a s t g e l e g d in d e P r o v i n c i a l e ruimtelijke structuurvisie. D e a f w e g i n g v o o r i n g r e p e n in d e E H S gaat v o l g e n s het " n e e , tenzij-principe". In o n d e r s t a a n d s c h e m a is dit s t a p s g e w i j s w e e r g e g e v e n . Ingrepen m e t significant n e g a t i e v e i n v l o e d o p d e w e z e n l i j k e k e n m e r k e n e n w a a r d e n m o g e n niet p l a a t s v i n d e n tenzij er s p r a k e is v a n e e n z w a a r w e g e n d m a a t s c h a p p e l i j k b e l a n g e n indien er g e e n a l t e r n a t i e v e n zijn. Indien bij e e n i n g r e e p s c h a d e wordt a a n g e r i c h t a a n e e n E H S - g e b i e d , d a n dient dit in ieder g e v a l g e m i t i g e e r d te w o r d e n . D e resteffecten a a n v e r l i e s v a n kwaliteit en/of o p p e r v l a k t e dient te w o r d e n g e c o m p e n s e e r d . D a a r n a a s t k a n s a l d e r e n v a n p o s i t i e v e e n n e g a t i e v e e f f e c t e n o p d e E H S uitkomst b i e d e n o m projecten in d e E H S te r e a l i s e r e n . . D e q u i c k - s c a n geeft inzicht in d e ligging v a n E H S g e b i e d e n in d e o m g e v i n g v a n het p l a n g e b i e d e n d e n o o d z a a k v o o r het d o o r l o p e n v a n ' n e e , tenzij, p r o c e dure'. Schema 2
Het "nee, tenzij"-principe
1 EFFECT
van het
! 2 BELANG
compensatiebeginsel | 3 ALTERNATIEVE LOCATIE
geen aamastingwezenlijke # kenmerken en waarden wel aantasting wezenlijke kenmerken en waarden
j 4 ACTIVITEIT TOESTAAN? •Ja
nee
geen zwaarwegend 9— maatschappelijk belang wel zwaarwegend maatschappelijk belang
wel alternatieve # locatie geen alternatieve^ locatie
nee
• ja + toepassing compensatie
2.4.2 R o d e e n O r a n j e lijsten O p g r o n d v a n het B e s l u i t h o u d e n d e vaststelling v a n R o d e lijsten flora e n f a u n a (minister v a n L N V , 2 0 0 4 ) zijn d e v e r d w e n e n , ernstig b e d r e i g d e , b e d r e i g d e , k w e t s b a r e e n g e v o e l i g e dier- e n p l a n t e n s o o r t e n o p g e n o m e n in e e n n a t i o n a l e R o d e lijst. A a n d e z e s o o r t e n m o e t v o l g e n s het besluit b i j z o n d e r e a a n d a c h t w o r d e n b e s t e e d v o o r w a t betreft d e i n s t a n d h o u d i n g . D e R o d e lijst geeft d e s o o r t e n v a n d e lijst d u s g e e n a f z o n d e r l i j k e j u r i d i s c h e b e s c h e r m i n g s s t a t u s , m a a r geeft w e l a a n dat e r in het (soorten)beleid r e k e n i n g g e h o u d e n m o e t w o r d e n m e t d e ins t a n d h o u d i n g v a n d e b e t r e f f e n d e s o o r t e n . N a a s t d e R o d e lijst hanteert d e p r o v i n c i e Utrecht e e n e i g e n ' O r a n j e lijsten' w a a r o p p r o v i n c i a l e a a n d a c h t s s o o r t e n s t a a n . D e z e O r a n j e lijst heeft b i n n e n d e p r o v i n c i e e e n v e r g e l i j k b a r e functie a l s d e landelijke R o d e lijst. D e p r o v i n c i e Utrecht heeft g e e n provinciaal b e l e i d gericht o p d e b e s c h e r m i n g v a n R o d e e n O r a n j e lijst s o o r t e n buiten d e E H S . D e a a n w e z i g h e i d v a n R o d e e n O r a n j e lijst s o o r t e n b i n n e n d e E H S geeft e c h t e r e e n b i j z o n d e r e w a a r d e a a n d e z e g e b i e d e n . A a n t a s t i n g v a n g e b i e d e n w a a r d e z e s o o r t e n v o o r k o m e n ziet d e provincie d a a r o m a l s significante a a n t a s t i n g v a n d e E H S .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 9 van 19
Toetsingskader
Coalitie biodiversiteit 2010 N a t u u r staat o p v e e l p l a a t s e n in N e d e r l a n d e n o o k e l d e r s o n d e r druk. D o o r het i n t e n s i e v e g e bruik v a n o n z e o m g e v i n g v e r d w i j n e n s t e e d s m e e r s o o r t e n . M a a r e e n g e z o n d e c o s y s t e e m wordt juist g e k e n m e r k t d o o r e e n h o g e biodiversiteit. D e z e rijkdom a a n s o o r t e n is v o o r m e n s e n v a n groot b e l a n g . Grontmij levert e e n bijdrage a a n het b e h o u d v a n s o o r t e n r i j k d o m e n m a a k t d e e l uit v a n d e C o a l i t i e Biodiversiteit 2 0 1 0 . Natuur k o m t niet a l l e e n v o o r in n a t u u r g e b i e d e n , m a a r grote diversiteit wordt o o k v a a k a a n g e troffen in t u i n e n , p a r k e n e n b o u w t e r r e i n e n ! O m d e n a t u u r w a a r d e n te b e h o u d e n e n te v e r s t e r k e n h e b b e n het rijk e n p r o v i n c i e s h e r s t e l o p g a v e n g e f o r m u l e e r d . Het v o o r n e m e n is o m d e achteruitg a n g v a n d e biodiversiteit in 2 0 1 0 stop te z e t t e n . H i e r t o e heeft d e C o a l i t i e Biodiversiteit 2 0 1 0 het V e r d r a g v a n A m e r s f o o r t o n d e r t e k e n d . D e coalitie b e s t a a t uit p r o v i n c i e s , g e m e e n t e n , N G O ' s e n bedrijven. Grontmij N e d e r l a n d B V t e k e n e n d e in n o v e m b e r 2 0 0 9 a l s e e r s t e a d v i e s - e n i n g e n i e u r s b u r e a u het V e r d r a g v a n A m e r s f o o r t e n b e h o o r t tot d e C o a l i t i e Biodiversiteit 2 0 1 0 . D o o r het V e r d r a g te o n d e r t e k e n e n geeft d e o n d e r t e k e n a a r a a n z i c h actief te z u l l e n i n s p a n n e n o m d e biodiversiteit te v e r h o g e n . G r o n t m i j n e e m t d a n o o k g r a a g het initiatief b i n n e n projecten o m z o v e e l mogelijk a a n d e biodiversiteit bij te d r a g e n . Hierbij kunt u d e n k e n a a n het o p z e t t e n v a n e c o l o g i s c h e k n e l p u n t e n a n a l y s e s , het a d o p t e r e n v a n e e n voor d e g e m e e n t e k a r a k t e r i s t i e k e plant- of diersoort e n n a t u u r b e h e e r p l a n n e n v o o r p a r k e n e n bedrijfsterreinen. D e z e projecten richten z i c h niet a l l e e n o p n a t u u r g e b i e d e n m a a r o o k o p b i n n e n s t e d e l i j k e w i j k e n , industrieterrein e n , k a n t o r e n p a r k of i n t e n s i e v e a g r a r i s c h e g e b i e d e n . V a a k k u n n e n d o o r kleine a a n p a s s i n g e n of t o e v o e g i n g e n in e e n project, z o a l s a a n g e p a s t b e r m b e h e e r , s p e c i a l e a r m a t u r e n v a n l i c h t m a s t e n , f a u n a p a s s a g e s e n natuurvriendelijke o e v e r s , al winst w o r d e n b e h a a l d v o o r d e biodiversiteit. O n d e r d e a a n b e v e l i n g e n g e v e n wij d a n o o k a l v a s t e e n v o o r s c h o t o p d e m o g e l i j k h e d e n o m in het k a d e r v a n dit project d e biodiversiteit te v e r s t e r k e n !
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 10 van 19
3
Resultaten quickscan
3.1
Inventarisatie methode
3.1.1
Bronnenonderzoek
Het b r o n n e n o n d e r z o e k heeft a l s d o e l e e n o v e r z i c h t te krijgen v a n d e b e s c h i k b a r e informatie met betrekking tot het v o o r k o m e n v a n b e s c h e r m d e s o o r t e n e n g e b i e d e n in het p l a n g e b i e d e n o m g e v i n g . Hierbij m a k e n w e g e b r u i k v a n d i v e r s e e c o l o g i s c h e a t l a s s e n e n i n t e r n e t b r o n n e n (zie literatuurlijst v o o r e e n o v e r z i c h t ) . D a a r n a a s t zijn bij d e p r o v i n c i e g e g e v e n s o p g e v r a a g d uit provinciale d a t a b e s t a n d e n , e n bij d e lokale a f d e l i n g v a n het I V N . V o o r d e ligging v a n d e E H S , w e i d e v o g e l g e b i e d e n e n a n d e r e p r o v i n c i a l e n a t u u r g e b i e d e n is gebruikt g e m a a k t v a n d e w e b s i t e v a n d e p r o v i n c i e . Informatie o v e r N a t u r a 2 0 0 0 g e b i e d e n e n B e s c h e r m d e N a t u u r m o n u m e n t e n is a f k o m s t i g uit d e g e b i e d e n d a t a b a s e v a n het ministerie v a n E L & I . In d e Literatuurlijst is het c o m p l e t e o v e r z i c h t v a n g e r a a d p l e e g d e b r o n n e n w e e r g e g e v e n . 3.1.2
Oriënterend veldbezoek
T i j d e n s het v e r k e n n e n d v e l d b e z o e k o p 2 9 - 0 3 - 2 0 1 2 is het p r o j e c t g e b i e d a a n d e Z a n d w i j k s i n g e l b e z o c h t . Dit v e l d b e z o e k is u i t g e v o e r d d o o r e e n ter z a k e k u n d i g e c o l o o g v a n G r o n t m i j ( S . W e s s e l s ) . Het d o e l v a n het o r i ë n t e r e n d v e l d b e z o e k is het o n d e r z o e k s g e b i e d te b e o o r d e l e n op habitatgeschiktheid voor b e s c h e r m d e soorten. D o o r d e informatie uit het b r o n n e n o n d e r z o e k te c o m b i n e r e n met informatie uit het v e l d b e z o e k ontstaat e e n g o e d b e e l d v a n het a c t u e e l v o o r k o m e n v a n b e s c h e r m d e s o o r t e n in het g e b i e d e n d e a a n w e z i g h e i d v a n potentieel l e e f g e b i e d v a n b e s c h e r m d e s o o r t e n .
3.2
Mogelijke effecten van het project
D e v o o r g e n o m e n activiteit (rooien, d e m p e n w a t e r g a n g ) k a n l e i d e n tot r u i m t e b e s l a g ter p l e k k e . Het betreft e e n p e r m a n e n t effect. D a a r n a a s t leidt d e v o o r g e n o m e n activiteit tot tijdelijke g e l u i d s e n e v e n t u e e l z i c h t - v e r s t o r i n g ter p l e k k e e n in d e directe o m g e v i n g (straal v a n e n k e l e h o n d e r d e n m e t e r s ) . Het effect treedt o p a l s g e v o l g v a n g e b r u i k t e m a c h i n e s e n a a n w e z i g h e i d v a n m e n s e n . Het betreft e e n tijdelijk effect, n a a f r o n d i n g v a n d e w e r k z a a m h e d e n treedt het effect niet m e e r . op.
3.3
Natuurbeschermingswet
Inventarisatie N a r a a d p l e g i n g v a n d e g e b i e d e n d a t a b a s e v a n het ministerie v a n E L & I (bereikt v i a w w w . r i i k s o v e r h e i d . n l ) is g e b l e k e n dat er g e e n N a t u r a 2 0 0 0 g e b i e d e n of B e s c h e r m d e N a t u u r m o n u m e n t e n in d e o m g e v i n g v a n het p l a n g e b i e d zijn g e l e g e n b i n n e n d e m o g e l i j k e effectafstand v a n het project. O o k zijn er g e e n e c o l o g i s c h e relaties t u s s e n het p l a n g e b i e d e n d e b e s c h e r m i n g s g e b i e d e n . V e r d e r e t o e t s i n g a a n d e N a t u u r b e s c h e r m i n g s w e t is d a n o o k niet a a n d e o r d e .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 11 van 19
Resultaten
3.4
quickscan
Ecologische Hoofdstructuur
Inventarisatie - Ligging EHS V o l g e n s d e g e b i e d e n d a t a b a s e v a n het ministerie v a n EL&I (www.rijksoverheid.nl) e n d e w e b s i t e v a n d e P r o v i n c i e Utrecht m a a k t het p r o j e c t g e b i e d g e e n o n d e r d e e l uit v a n ( p ) E H S , w e l l i g g e n e r r o n d o m W o e r d e n e e n a a n t a l ( p ) E H S g e b i e d e n (figuur 3.1). a.u.b..
O OCR M l ;
r ,^i^l>>!>-.-U.iam _ I'IMIII... )
l
i 'Si eeuwijk 119BB7
Figuur 3.1 Overzicht van plangebied (rood omcirkeld), Ecologische Hoofdstructuur (groene vlakken), Ecologische verbindingszones (groene lijnen) en nieuwe natuur (donker geel) (Bron: Website Buiten in Beeld, Provincie Utrecht, 04-04-2012). Effecten Het p r o j e c t g e b i e d ligt o p g e r u i m e a f s t a n d t e n o p z i c h t e v a n ( p ) E H S e n E c o l o g i s c h e v e r b i n d i n g s z o n e s (> 1 km). E r t u s s e n ligt d e b e b o u w i n g v a n W o e r d e n . Het te d e m p e n w a t e r s t a a t w e l i s w a a r in v e r b i n d i n g met d e E V Z ten n o o r d w e s t e n v a n W o e r d e n , m a a r g e z i e n d e r u i m e a f s t a n d heeft d e g e p l a n d e ruimtelijke o n t w i k k e l i n g d e r h a l v e g e e n i n v l o e d o p d e w e z e n l i j k e k e n m e r k e n v a n een EHS-gebied. Toetsing aan nee, tenzij-principe G e z i e n het v o o r g a a n d e hoeft g e e n n e e , tenzij toets u i t g e v o e r d te w o r d e n .
3.5
Soortbescherming
3.5.1 Flora Bronnenonderzoek: V i a d e w e b s i t e v a n P r o v i n c i e Utrecht is o n d e r s t a a n d e kaart v e r k r e g e n (figuur 3.2). D e drie r o d e d r i e h o e k j e s d u i d e n d e a a n w e z i g h e i d v a n (ernstig) b e d r e i g d e s s e n h a k h o u t - e n s t u i f z a n d m o s s e n a a n . D e z e drie l o c a t i e s l i g g e n v e r buiten het p r o j e c t g e b i e d e n buiten d e v e r s t o r i n g s g e v o e l i g e a f s t a n d e n w o r d e n d a a r o m v e r d e r buiten b e s c h o u w i n g g e l a t e n . In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d (pers. c o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k IVN W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het p l a n g e b i e d . V i a a n d e r e w e b s i t e s z o a l s w a a r n e m i n g . n l zijn g e e n w a a r n e m i n g e n v a n b e s c h e r m d e flora s o o r ten in (de directe o m g e v i n g v a n ) het p r o j e c t g e b i e d b e k e n d .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 12 van 19
Resultaten
quickscan
X f
>1 •
4 \ Figuur 3.2
L
Gemeente Woerden en omgeving inclusief liggen bijzondere (Bron website Provincie
natuurwaarden
Utrecht)
Verkennend veldbezoek Het p r o j e c t g e b i e d b e s t a a t uit e e n k a d e met c o m p a c t e strook v a n a a n g e p l a n t e struiken e n e e n min of m e e r b o d e m b e d e k k e n d e l a a g k l i m o p . T i j d e n s het v e l d b e z o e k zijn g e e n b e s c h e r m d e flora s o o r t e n of g e s c h i k t habitat v o o r dergelijke s o o r t e n a a n g e t r o f f e n o p d e w a l e n in het w a t e r (zie o o k (zie o o k foto's H 1 ) . V a n w e g e d e d i c h t e structuur v a n d e struiken e n d e er b o v e n h a n g e n d e treurwilgen is er v e e l s c h a d u w . In c o m b i n a t i e met d e b o d e m b e d e k k e n d e k l i m o p zijn er g e e n g e s c h i k t e g r o e i p l a a t s e n v o o r b e s c h e r m d e s o o r t e n a a n w e z i g . E r is n a u w e l i j k s s p r a k e v a n e e n k a d e m u u r , er is a l l e e n e e n randje v a n c a 2 0 c m h o o g a a n w e z i g . D e struiken h a n g e n o p d e m e e s t e p l e k k e n o v e r d e m u u r h e e n , tot a a n het water. Het randje vormt v a n w e g e te v e e l s c h a d u w g e e n g e s c h i k t biotoop v o o r m u u r p l a n t e n z o a l s T o n g v a r e n of G e l e h e l m b l o e m . Het w a t e r is ter h o o g t e v a n d e k a d e c i r c a 9 0 c m d i e p e n s n e l af n a a r c i r c a 2,5 m d i e p t e o p 3 m v a n a f d e k a d e . Direct l a n g s zijn g e e n b e s c h e r m d e w a t e r p l a n t e n a a n g e t r o f f e n . Het w a t e r wordt s n e l te d i e p v o o r d e v e s t i g i n g v a n w a t e r p l a n t e n e n v o r m t d u s g e e n g e s c h i k t biotoop. Toetsing Flora- en faunawet G e z i e n het o n t b r e k e n v a n b e s c h e r m d e flora s o o r t e n k u n n e n n e g a t i e v e e f f e c t e n o p d e r g e l i j k e s o o r t e n o p v o o r h a n d w o r d e n u i t g e s l o t e n . N a d e r o n d e r z o e k n a a r het v o o r k o m e n v a n d e z e s o o r t g r o e p of het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing o p g r o n d v a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t is niet noodzakelijk. 3.5.2
Zoogdieren
Literatuurstudie In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d (pers. C o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k I V N W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het plangebied. Volgens de zoogdierenatlas van de zoogdiervereniging (www.zooqdieratlas.nl) kom e n d i v e r s e s o o r t e n v l e e r m u i z e n in h e t z e l f d e uurhok ( 5 x 5 km) v o o r a l s w a a r het p l a n g e b i e d in ligt. Het betreft d e s t r e n g b e s c h e r m d e s o o r t e n B a a r d of B r a n d t s v l e e r m u i s , G e w o n e d w e r g vleermuis en Laatvlieger (alleen Tabel 3 Flora- en faunawet). Verder k o m e n de b e s c h e r m d e soorten Bosmuis,Dwergmuis, Huismuis, R o s s e Woelmuis, Veldmuis, Dwergspitsmuis, Huiss p i t s m u i s , B u n z i n g , H e r m e l i j n e n W e z e l voor in het u u r h o k (allen T a b e l 1 F l o r a - e n f a u n a w e t ) . Verkennend veldbezoek E r zijn g e e n z o o g d i e r e n of s p o r e n v a n z o o g d i e r e n (vraat, k e u t e l s etc.) a a n g e t r o f f e n in het proj e c t g e b i e d . Het p r o j e c t g e b i e d bevat g e e n b o m e n met holtes w a a r i n v a s t e rust- of verblijfplaats e n v o o r v l e e r m u i z e n a a n w e z i g z o u d e n k u n n e n zijn. M o g e l i j k dient d e w a t e r g a n g a l s vliegroute v o o r v l e e r m u i z e n . D e k a d e inclusief struikbeplanting biedt b e s c h u t t i n g v o o r k l e i n e a l g e m e n e zoogdiersoorten zoals muizensoorten, waaronder R o s s e woelmuis en Huisspitsmuis.
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 13 van 19
Resultaten
quickscan
Toetsing Flora- en faunawet Het v e r w i j d e r e n v a n struikvegetatie e n d e m p e n v a n e e n d e e l v a n d e w a t e r g a n g heeft g e e n inv l o e d o p d e e v e n t u e l e functionaliteit d i e d e w a t e r g a n g heeft als vliegroute v o o r v l e e r m u i z e n . M e t n a m e d e te b e h o u d e n t r e u r w i l g e n , d e b e b o u w i n g a a n d e o v e r z i j d e v a n d e straat, e n d e a a n d e o v e r z i j d e v a n het w a t e r a a n w e z i g e m u u r e n b o m e n v o r m e n e e n a a n t a l belangrijke lijnvormig e e l e m e n t e n , d i e d e d i e r e n k u n n e n g e b r u i k e n o m z i c h te o r i ë n t e r e n . D e z e e l e m e n t e n blijven onveranderd. D o o r verwijdering v a n d e struik- e n b o d e m v e g e t a t i e o p d e k a d e , wordt potentieel l e e f g e b i e d v a n kleine a l g e m e n e z o o g d i e r s o o r t e n v e r w i j d e r d . Het betreft a l g e m e n e s o o r t e n v a n T a b e l 1, w a a r voor e e n a l g e m e n e vrijstelling geldt. D e s o o r t e n zijn m o b i e l e n k u n n e n d a a r o m uitwijken n a a r d e directe o m g e v i n g . U i t w i j k m o g e l i j k h e d e n zijn met n a m e a a n d e n o o r d o o s t zijde v a n het proj e c t g e b i e d a a n w e z i g . V a n u i t d e z o r g p l i c h t wordt d a a r o m a a n g e r a d e n d e w e r k z a a m h e d e n uit te v o e r e n vanuit zuidelijke richting richting het n o o r d o o s t e n (dus w e r k starten a a n d e zijde v a n d e W e s t d a m ) . E e n korte f a s e r i n g bij het w e g h a l e n v a n d e struiken ( m i n i m a a l t w e e d a g e n ) biedt d e d i e r e n n o g m e e r k a n s uit te w i j k e n . 3.5.3
Vogels
Literatuurstudie In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d (pers. c o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k IVN W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het p l a n g e b i e d . O p w w w . w a a r n e m i n g . n l zijn g e e n w a a r n e m i n g b e k e n d in het p r o j e c t g e b i e d v a n b r o e d v o g e l s of z e l d z a m e n i e t - b r o e d v o g e l s . Verkennend veldbezoek T i j d e n s het v e l d o n d e r z o e k is in d e directe o m g e v i n g v a n het p l a n g e b i e d e e n nest v a n m e e r k o e t a a n g e t r o f f e n (overzijde singel). E r zijn g e e n n i e t - b r o e d v o g e l s g e z i e n , m a a r er is g e s c h i k t habitat voor a l g e m e n e s o o r t e n a l s w i l d e e e n d a a n w e z i g in d e w a t e r g a n g . D e s t r u i k l a a g l a n g s d e s i n g e l bevat v a n w e g e zijn h o o g t e ( m a x i m a a l 1 m), fijne t a k k e n , e n dichte b e g r o e i i n g tot o p d e b o d e m , z e e r b e p e r k t g e s c h i k t biotoop v o o r ( n i e t - ) b r o e d v o g e l s . V a n a f d e straat e n het w a t e r zijn g e e n n e s t e n a a n g e t r o f f e n in d e treurwilgen d i e in het p r o j e c t g e b i e d a a n w e z i g zijn. J a a r r o n d b e s c h e r m d e s o o r t e n als uilen, s p e c h t e n e n r o o f v o g e l s zijn niet a a n g e t r o f f e n e n o o k niet in het p l a n g e b i e d te v e r w a c h t e n . Toetsing Flora- en faunawet Alle vogels genieten bescherming onder Flora- en faunawet. Verstoring van broedende vogels e n b r o e d s e l is niet t o e g e s t a a n . V e r s t o r i n g v a n b r o e d v o g e l s treedt o p w a n n e e r er tijdens d e b r o e d p e r i o d e w e r k z a a m h e d e n p l a a t s v i n d e n . D e w e r k z a a m h e d e n v i n d e n plaats b e g i n 2 0 1 3 e n d u r e n n a a r v e r w a c h t i n g m a x i m a a l e n k e l e w e k e n . V e r m o e d e l i j k zijn d e w e r k z a a m h e d e n a f g e rond v o o r a a n v a n g v a n het b r o e d s e i z o e n (maart). A l s d e w e r k z a a m h e d e n in ieder g e v a l w o r d e n gestart v o o r a a n v a n g v a n het b r o e d s e i z o e n (vanaf maart) k u n n e n e v e n t u e e l a a n w e z i g e b r o e d v o g e l s , z o a l s m e e r k o e t , k i e z e n of z e b i n n e n d e v e r s t o r i n g s g e v o e l i g e a f s t a n d ten o p z i c h t e v a n d e w e r k z a a m h e d e n willen b r o e d e n of willen uitwijken. E r zijn ruim v o l d o e n d e uitwijkmogelijkhed e n in d e directe o m g e v i n g a a n w e z i g , bv het o v e r i g d e e l v a n d e s i n g e l . E e n e c o l o g i s c h relevant effect o p l o k a l e p o p u l a t i e s v a n (niet-) b r o e d v o g e l s als g e v o l g v a n d e v o o r g e n o m e n activiteit k a n w o r d e n u i t g e s l o t e n . N a d e r o n d e r z o e k n a a r het v o o r k o m e n v a n d e z e s o o r t g r o e p of het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing o p g r o n d v a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t is niet n o o d z a k e l i j k . 3.5.4 Vissen Literatuurstudie In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d ( p e r s . c o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k IVN W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het p l a n g e b i e d . V i a d e w e b s i t e w w w . w a a r n e m i n g . n l zijn b i n n e n d e g e m e e n t e W o e r d e n g e e n w a a r nemingen van beschermde vissoorten bekend.
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 14 van 19
Resultaten
quickscan
V e r k e n n e n d veld b e z o e k E r is g e e n v i s i n v e n t a r i s a t i e u i t g e v o e r d in het k a d e r v a n het o r i ë n t e r e n d e o n d e r z o e k . V a n w e g e d e a f w e z i g h e i d v a n o e v e r b e g r o e i i n g e n w a t e r p l a n t e n , d e b e p e r k t e h e l d e r h e i d v a n het w a t e r (zicht m a x i m a a l 5 0 c m ) , e n d e a a n w e z i g h e i d v a n relatief v e e l zwerfvuil b e v a t het d e e l v a n d e s i n g e l in het p l a n g e b i e d v e r m o e d e l i j k beperkt g e s c h i k t habitat v o o r b e s c h e r m d e v i s s o o r t e n . Toetsing Flora- en faunawet V e r m o e d e l i j k zijn er g e e n b e s c h e r m d e v i s s o o r t e n in het p l a n g e b i e d a a n w e z i g . In het g e v a l zij w e l a a n w e z i g zijn, z u l l e n d e g e p l a n d e w e r k z a a m h e d e n ( d e m p e n ) a a n e e n d e e l v a n d e w a t e r g a n g (singel) niet tot e e n e c o l o g i s c h relevant effect o p e v e n t u e e l l o k a a l a a n w e z i g e p o p u l a t i e s v a n b e s c h e r m d e v i s s o o r t e n l e i d e n . V i s s e n zijn z e e r m o b i e l e n k u n n e n d a a r o m e e n v o u d i g uitwijk e n . E r zijn ruim v o l d o e n d e uitwijkmogelijkheden in het r e s t e r e n d e d e e l v a n d e s i n g e l a a n w e z i g . O m d e k a n s tot uitwijken n o g v e r d e r te v e r g r o t e n wordt a a n g e r a d e n het d e m p e n v a n d e w a t e r g a n g g e f a s e e r d (tenminste t w e e d a g e n ) uit te v o e r e n . N a d e r o n d e r z o e k n a a r het v o o r k o m e n v a n d e z e s o o r t g r o e p of het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing o p g r o n d v a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t is niet n o o d z a k e l i j k . 3.5.5
Reptielen en amfibieën
Literatuurstudie In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d (pers. c o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k IVN W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het p l a n g e b i e d . V i a d e w e b s i t e w w w . w a a r n e m i n g . n l zijn b i n n e n d e g e m e e n t e W o e r d e n g e e n w a a r n e m i n g e n v a n b e s c h e r m d e reptielen en/of a m f i b i e ë n s o o r t e n b e k e n d . R u g s t r e e p p a d k o m t v o l g e n s w w w . r a v o n . n l w e l in d e o m g e v i n g v a n W o e r d e n v o o r (zie figuur 3.3).
i < < • •
• >
•
"VS
TV
V
Figuur 3.3.
Verspreidingskaart van Rugstreeppad in Nederland, in grijs waarnemingen 2001-2009 en in rood de waarnemingen uit 2010 (Bron: www.ravon.nl)
in de periode
Verkennend veldbezoek In het p l a n g e b i e d zijn g e e n b e s c h e r m d e s o o r t e n reptielen en/of a m f i b i e ë n of s p o r e n v a n d e r g e lijke s o o r t e n a a n g e t r o f f e n . Het p l a n g e b i e d b e v a t g e e n g e s c h i k t v o o r t p l a n t i n g s - of o v e r w i n t e r i n g s b i o t o o p v a n w e g e o . a . d e relatief g e ï s o l e e r d e ligging v a n het p l a n g e b i e d , te v e e l v e r s t o r i n g a l s g e v o l g v a n v e e l v u l d i g e b e t r e d i n g , het o n t b r e k e n v a n e e n z a n d b o d e m , e e n o n d i e p e p o e l , b r o e i h o o p etc. D e o e v e r v a n d e s i n g e l b e s t a a t uit e e n steil talud e n v o r m t d u s e e n z e e r b e p e r k t g e s c h i k t (voortplantings-)biotoop v o o r a l g e m e n e a m f i b i e ë n s o o r t e n , o o k v a n w e g e d e a f w e z i g heid v a n o e v e r b e p l a n t i n g e n z e e r b e p e r k t e a a n w e z i g h e i d v a n w a t e r p l a n t e n . O o k in d e directe o m g e v i n g is dergelijk biotoop niet a a n w e z i g .
^ Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 15 van 19
Resultaten
quickscan
Toetsing Flora- en faunawet G e z i e n het o n t b r e k e n v a n b e s c h e r m d e s o o r t e n reptielen en/of a m f i b i e ë n k u n n e n n e g a t i e v e eff e c t e n o p d e r g e l i j k e s o o r t e n o p v o o r h a n d w o r d e n u i t g e s l o t e n . N a d e r o n d e r z o e k n a a r het v o o r k o m e n v a n d e z e s o o r t g r o e p of het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing o p g r o n d v a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t is niet n o o d z a k e l i j k . 3.5.6 Ongewervelden Literatuurstudie In het stedelijk g e b i e d v a n g e m e e n t e W o e r d e n , w a a r o o k het p l a n g e b i e d in is g e l e g e n , w o r d e n g e e n g e g e v e n s d o o r d e P r o v i n c i e Utrecht v e r z a m e l d en/of g e k a r t e e r d (pers. c o m m . J . S m a l , P r o v i n c i e Utrecht). O o k I V N W o e r d e n heeft g e e n inventarisatie g e g e v e n s b e s c h i k b a a r v a n het p l a n g e b i e d . V i a d e w e b s i t e w w w . w a a r n e m i n g . n l zijn b i n n e n d e g e m e e n t e W o e r d e n g e e n w a a r nemingen v a n beschermde ongewervelden soorten bekend. Verkennend veldbezoek In het p l a n g e b i e d zijn g e e n b e s c h e r m d e s o o r t e n o n g e w e r v e l d e n a a n g e t r o f f e n . H e t p l a n g e b i e d b e v a t o o k g e e n g e s c h i k t e biotoop, bv bloemrijk g r a s l a n d en/of s p e c i f i e k e w a a r d p l a n t e n z o a l s krabbescheer. Toetsing Flora- en faunawet G e z i e n het o n t b r e k e n v a n b e s c h e r m d e o n g e w e r v e l d e n s o o r t e n k u n n e n n e g a t i e v e e f f e c t e n o p d e r g e l i j k e s o o r t e n o p v o o r h a n d w o r d e n u i t g e s l o t e n . N a d e r o n d e r z o e k n a a r het v o o r k o m e n v a n d e z e s o o r t g r o e p of het a a n v r a g e n v a n e e n ontheffing o p g r o n d v a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t is niet n o o d z a k e l i j k . 3.5.7 Samenvatting en conclusie H i e r o n d e r (tabel 3.1) is e e n s a m e n v a t t i n g g e g e v e n v a n d e b u r e a u s t u d i e e n het v e r k e n n e n d v e l d b e z o e k . G e c o n c l u d e e r d k a n w o r d e n , dat er g e e n ontheffing a a n g e v r a a g d hoeft te w o r d e n . N a d e r o n d e r z o e k is o o k niet n o o d z a k e l i j k . Tabel 3.1
Beschermde
soorten waargenomen
in het plangebied
en omgeving en soorten die
mogelijk in het gebied voorkomen op grond van habitatgeschiktheid
Soort
Soortgroep
Voorkomen vastgesteld?
Geschikt habitat Categorie Floraaanwezig? en faunawet
Nederlandse naam
Planten/ zoogdieren/ vissen/ etc Planten Zoogdieren
Ja/ nee
Ja/nee
FF1/ FF2/ FF3
Nee Nee
Nee Ja
FF1
Zoogdieren Vogels
Nee Ja
Ja Zeer beperkt
Vissen Reptielen/amfibieën
Nee* Nee
Zeer beperkt Zeer beperkt
Ongewervelden
Nee
Nee
Diverse kleine zoogdiersoorten, e.g. muizen Diverse vleermuizen Diverse, algemene soorten
FF3
*geen onderzoek verricht
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 16 van 19
4
Conclusie & aanbevelingen
4.1
Natuurbeschermingswet
Het p l a n g e b i e d bevindt z i c h niet b i n n e n i n v l o e d s f e e r v a n N a t u r a 2 0 0 0 - g e b i e d e n / o f B e s c h e r m d N a t u u r m o n u m e n t . E e n v e r v o l g p r o c e d u r e is niet n o o d z a k e l i j k .
4.2
Ecologische Hoofdstructuur
Het p l a n g e b i e d bevindt z i c h niet b i n n e n d e b e g r e n z i n g v a n E H S , E V Z , w e i d e v o g e l l e e f g e b i e d enz. D e v o o r g e n o m e n w e r k z a a m h e d e n hebben ook g e e n externe werking op dergelijke gebied e n . E e n v e r v o l g p r o c e d u r e is niet n o o d z a k e l i j k .
4.3
Flora- en faunawet
E r hoeft g e e n ontheffing a a n g e v r a a g d hoeft te w o r d e n . N a d e r o n d e r z o e k is o o k niet n o o d z a k e lijk. D e z e c o n c l u s i e is in o n d e r s t a a n d e p a r a g r a f e n per s o o r t g r o e p toegelicht. 4.3.1
Flora
Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat er g e e n planten b i n n e n het p l a n g e b i e d k u n n e n v o o r k o m e n , die b e s c h e r m d zijn o n d e r d e F l o r a - e n f a u n a w e t ( T a b e l 1,2 en/of 3). O p g r o n d v a n het uitg e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e informatie b e s c h i k b a a r is o m d e toetsing a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e r e n . E r zijn d a a r o m g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . E r hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n . 4.3.2
Zoogdieren
Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat het p l a n g e b i e d en/of directe o m g e v i n g mogelijk wordt benut als vliegroute d o o r v l e e r m u i z e n ( T a b e l 3 Ff-wet). D e w e r k z a a m h e d e n zijn niet v a n i n v l o e d o p d e z e functie. D a a r n a a s t k u n n e n kleine, a l g e m e n e z o o g d i e r e n in e e n d e e l v a n het p r o j e c t g e bied ( k a d e ) v o o r k o m e n (allen T a b e l 1 Ff-wet). V o o r d e z e s o o r t e n geldt in het k a d e r v a n ruimtelijke i n g r e p e n e e n c o m p l e t e vrijstelling v a n F l o r a - e n f a u n a w e t . V a n w e g e d e z o r g p l i c h t (art. 2 Ff-wet) dient met d e z e s o o r t e n r e k e n i n g g e h o u d e n te w o r d e n bij d e uitvoering v a n d e w e r k z a a m h e d e n (zie p a r a g r a a f 4.4 A a n b e v e l i n g e n ) . O p g r o n d v a n het u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e informatie b e s c h i k b a a r is o m d e t o e t s i n g a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e r e n . E r zijn d a a r o m g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . E r hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n . 4.3.3 Vogels Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat b i n n e n het p l a n g e b i e d a l l e e n m e e r k o e t a l s b r o e d v o g e l s o o r t e n v o o r k o m t . D e w e r k z a a m h e d e n w o r d e n v o o r het b r o e d s e i z o e n u i t g e v o e r d e n h e b b e n d a a r o m g e e n effect o p d e soort. N iet-broed v o g e l s o o r t e n w e r d e n niet w a a r g e n o m e n , het p l a n g e b i e d b e v a t b e p e r k t biotoop, met n a m e voor a l g e m e n e w a t e r v o g e l s z o a l s w i l d e e e n d . O p g r o n d v a n het u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e i n f o r m a tie b e s c h i k b a a r is o m d e t o e t s i n g a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e r e n . E r zijn g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . E r hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n . 4.3.4 Vissen Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat er v e r m o e d e l i j k g e e n v i s s e n b i n n e n het p l a n g e b i e d e n h a a r directe o m g e v i n g k u n n e n v o o r k o m e n , d i e b e s c h e r m d zijn o n d e r d e F l o r a - e n f a u n a w e t . O p g r o n d v a n het u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e i n f o r m a tie b e s c h i k b a a r is o m d e t o e t s i n g a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e r e n . E r zijn g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . Bij e v e n t u e l e a a n w e z i g h e i d z u l l e n d e w e r k z a a m h e d e n tot e e n z e e r l o k a l e v e r s t o r i n g l e i d e n , waarbij ruim v o l d o e n d e uitwijkmogelijkheden a a n w e z i g zijn.
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 17 van 19
Conclusie
&
aanbevelingen
E c o l o g i s c h e r e l e v a n t e e f f e c t e n o p l o k a l e p o p u l a t i e s k u n n e n in ieder g e v a l w o r d e n u i t g e s l o t e n . E r hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n . 4.3.5
Reptielen en amfibieën
Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat er v e r m o e d e l i j k g e e n reptielen en/of a m f i b i e ë n b i n n e n het p l a n g e b i e d k u n n e n v o o r k o m e n , d i e b e s c h e r m d zijn o n d e r F l o r a - e n f a u n a w e t T a b e l 2 e n 3. Er is n a u w e l i j k s g e s c h i k t biotoop a a n w e z i g v o o r a l g e m e n e a m f i b i e ë n s o o r t e n , z o a l s bruine kikker ( T a b e l 1). O p g r o n d v a n het u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e informatie b e s c h i k b a a r is o m d e t o e t s i n g a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e ren. E r zijn g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . Bij e v e n t u e l e a a n w e z i g h e i d z u l l e n d e w e r k z a a m h e d e n tot e e n z e e r l o k a l e v e r s t o r i n g l e i d e n , er zijn ruim v o l d o e n d e u i t w i j k m o g e l i j k h e d e n beschikbaar. E c o l o g i s c h e relevante effecten op lokale populaties kunnen worden uitgesloten. E r hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n . 4.3.6
Ongewervelden
Uit het v o o r l i g g e n d e h o o f d s t u k blijkt dat er g e e n o n g e w e r v e l d e n b i n n e n het p l a n g e b i e d k u n n e n v o o r k o m e n , d i e b e s c h e r m d zijn o n d e r F l o r a - e n f a u n a w e t . O p g r o n d v a n het u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k k a n g e c o n c l u d e e r d w o r d e n dat er v o l d o e n d e informatie b e s c h i k b a a r is o m d e t o e t s i n g a a n d e F l o r a - e n f a u n a w e t uit te k u n n e n v o e r e n . E r zijn g e e n a a n v u l l e n d e v e l d b e z o e k e n n o d i g . Er hoeft g e e n Ff-wet ontheffing a a n g e v r a a g d te w o r d e n .
4.4 •
Aanbevelingen O m te v o o r k o m e n dat kleine, a l g e m e n e z o o g d i e r e n w o r d e n g e d o o d , dient bij d e verwijdering v a n d e s t r u i k e n , vanuit é é n richting (vanaf d e W e s t d a m ) g e w e r k t te w o r d e n , z o d a t d e d i e r e n k u n n e n uitwijken.
•
O m te v o o r k o m e n dat b r o e d v o g e l M e e r k o e t wordt v e r s t o o r d in het b r o e d s e i z o e n , m o e t e n d e w e r k z a a m h e d e n v o o r het b r o e d s e i z o e n gestart zijn.
Biodiversiteit Grontmij N e d e r l a n d B . V . heeft d e C o a l i t i e Biodiversiteit o n d e r t e k e n d e n heeft h i e r m e e a a n g e v e n z i c h in te zetten v o o r b e h o u d e n v e r b e t e r i n g v a n d e biodiversiteit in N e d e r l a n d . O m d e z e r e d e n d r a g e n wij e n k e l e a a n b e v e l i n g e n a a n h o e d e biodiversiteit te b e v o r d e r d b i n n e n dit project. G r a a g a d v i s e r e n w e u v e r d e r o v e r dit t h e m a . E e n w a t e r b e r g i n g biedt g o e d e k a n s e n v o o r het l o k a a l b e v o r d e r e n v a n biodiversiteit. O m d e biodiversiteit te b e v o r d e r e n , w o r d e n d e v o l g e n d e m a a t r e g e l e n g e a d v i s e e r d : •
D o o r biodiversiteit v a n a f het b e g i n m e e n e m e n in het ontwerp, k u n n e n k a n s e n v e r k e n d w o r d e n , bijvoorbeeld d o o r m i d d e l v a n e e n g e z a m e n l i j k v e l d b e z o e k v a n e e n e c o l o o g e n ontwerper.
•
D o o r m i d d e l v a n (kleine) a a n p a s s i n g e n in het o n t w e r p , z o a l s het t o e p a s s e n natuurvriendelijk e o e v e r s , of vlotten met o e v e r b e p l a n t i n g k a n biodiversiteit v a n bijvoorbeeld w a t e r v o g e l s , vissen en ongewervelden bevorderd worden.
•
Indien extra b e p l a n t i n g wordt a a n g e b r a c h t , k a n d a a r i n extra variatie w o r d e n a a n g e b r a c h t .
•
D o o r e x t e n s i e f m a a i b e h e e r bij ( e e n d e e l v a n ) d e k a d e k a n e e n g e v a r i e e r d e o e v e r b e g r o e i i n g ontwikkelen.
•
In het b e h e e r v a n het w a t e r l i c h a a m k a n r e k e n i n g w o r d e n g e h o u d e n met biodiversiteit
door
te w e r k e n v o l g e n s e e n g o e d g e k e u r d e g e d r a g s c o d e .
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 18 van 19
5
Literatuurlijst
http://webkaart.provincie-utrecht.nl www.zooqdieratlas.nl www.waarneming.nl www.rijksoverheid.nl
personen/ instanties die zijn geraadpleegd IVN W o e r d e n , A n j a Knijff
Grontmij
GM-0058960, revisie D1 Pagina 19 van 19