FIETSGIDS
WEST-VLAANDEREN MARCEL GEVAERT
FIETSGIDS
WEST-VLAANDEREN MARCEL GEVAERT
Inhoud 07
*
Woord vooraf
10
*
Hoe deze gids gebruiken?
12
*
Fietstochten kiezen
De fietstochten
15 01 Uitkerke
Een zesdorpentocht tussen de Uitkerkse Polders en de Schobbejak 23 02 Oo s t k e r k e
Het Land van Damme tussen Brugge en Lapscheure 31 03 O ud e n b u r g
Veel hooi op de fietsvork tussen Oudenburg, Gistel en het Vloethemveld 39 04 t o r h ou t ( k a s t e e l w i j n e n d a l e )
Weidse panorama’s en een groene spoorwegzate 47 05 S i n t-A n d r i e s (A b d i j Z e v e n k e r k e n )
Een hoofdrol voor kasteelparken, benedictijnen en een watermolen 55 06 S t e e n b r u gg e
Gemene weiden, schraal zand en een heel oud kanaal 63 07 Ru i s e l e d e
Windmolens, IJzeren Briek, jonge parochies en een beboste zandrug 71 08 Diksmuide
Door welig polderland tussen Diksmuide en de Noordzee 79 09 Lo
Langs de Lovaart en de IJzer, op de Oude Zeedijk 87 10 A lv e r i n g e m
Van de Lage Moeren naar het Plateau van Izenberge 95 11 Wat ou
Hopvelden, kunst en trappisten in de schaduw van de schreve 103 12 Langemark
Rode papavers en groene vrede 111 13 S ta d e n
Langs bloemkolen en windmolens tussen Staden en Werken 119 14 Oeselgem
Tussen de Golden River en de hoogten van de Poelberg 5
127 15 D a d i z e l e
Tussen het Tyne Cot Cemetery en de Kezelberg 135 16 Zillebeke
Een oude vijver en een fout kanaal 143 17 W e s t ou t e r
Oorlog en vrede tussen de Vleterbeek en de Kemmelberg 151 18 Kemmel
Berg en dal tussen Kemmel en Mesen 159 19 Tiegem
Door het land van Arnoldus en Streuvels 167 20 Bo s s u i t ( P o m p g e b ou w )
Uit(z)waaien langs de Schelde en De Vaarttaluds
www.l annoo.com Registreer je op onze website en we sturen je regelmatig een nieuwsbrief met informatie over nieuwe boeken en met interessante, exclusieve aanbiedingen.
www.dichtbijhu is gid s e n . b e Op deze site vind je naast gratis updates ook reacties en sfeerbeelden van collega-fietsers voor de routes uit de Lannoo Dicht-bij-huisgidsen. Teksten: Marcel Gevaert Fotografie: David Stockman, met aanvullingen van Koen De Langhe (blz. 77, 141), Johan De Meester (blz. 45, 93) en Marc De Schuyter (blz. 149) Omslagfoto’s: David Stockman Ontwerp en opmaak: Armée de Verre, Steven Theunis Zetwerk: Armée de Verre, Olu Vandenbussche Cartografie: Tatjana Matysik Als je opmerkingen of vragen hebt, kun je mailen naar
[email protected] of surfen naar www.dichtbijhuisgidsen.be © Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2013 © 2013 Westtoer – www.westtoer.be D/2013/45/422 – NUR 501 – ISBN 978-90-209-7109-5 Gedrukt in China Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
6
Woor d vooraf Fietsen. West-Vlaanderen. Knooppunten. Dat is de lading die door de vlag wordt gedekt.
Fietsen Een mens kan zich op veel wijzen door het landschap bewegen. Met de auto, de motorfiets, de fiets of te voet. Alle hebben ze hun voor- en nadelen. Maar met de fiets is je actieradius vrij groot, heb je rechtstreeks contact met de omgeving en is je snelheid laag genoeg om alles om je heen goed te observeren, de sfeer te snuiven en de couleur locale te proeven.
West-Vlaanderen Ook al besef ik dat eigen kind, schoon kind is, toch moet het me van het hart: de Vlaamse kustprovincie is een vat boordevol kwaliteiten. Overwegend vlak tot vrij vlak en dus fietsvriendelijk. Toch zijn er wat aangesneden plateautjes, zelfs een strook waar de heuvels als ‘bergen’ worden aangesproken. Daar kun je genieten van panorama’s en je fiets én je conditie testen. Jaagpaden en verlaten spoorwegbeddingen werden tot fietspaden omgeturnd. In dorpen en gehuchten, kastelen en kerken, veldkapellen en windmolens is het verleden letterlijk en figuurlijk versteend. En dan zijn er nog het reliëf en de bodems van klei, zand of leem. Zij bepalen – zij het in een discrete stilte – mee het uitzicht van de streek. Spelen ook mee: de zee die komt en gaat, het schrale veld dat kastelen en hun parken creëerde, monniken en Vlaamse graven, de Beeldenstorm en de Grooten Oorlog die nazindert in honderden witte of sombere soldatenbegraafplaatsen, in kruisen en in eeuwig verdriet. En de leuke terrasjes, bruine cafés, streeken abdijbieren, pannenkoeken in alle gedaanten, restaurants met en zonder sterren.
De knooppunten en het fietsnetwerk Toegegeven, ik was (en ben) niet zo’n grote vriend van pijlen die je de weg wijzen, wel van kaarten en zelfredzaamheid. Maar het fietsnetwerk heeft me mijn vooroordelen overboord doen gooien. Dus dank ik bij deze de mensen van Westtoer die de fietsnetwerken ontwierpen, realiseerden en onderhouden. De kaart, de getallen en de wegwijzers maken het fietsen
7
12
dorpsschoon/erfgoed
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓ ✓
✓
✓
28 43 26 39 25 46
✓
Torhout (Kasteel Wijnendale)
31
✓
5
Sint-Andries (Abdij Zevenkerken)
30 48
✓
✓ ✓
6
Steenbrugge
42
✓
✓
✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
1
Uitkerke
2
Oostkerke
3
Oudenburg
4
7
Ruiselede
8
Diksmuide
9
Lo
30 41 25 35 51 29 42
✓ ✓ ✓
✓ ✓ ✓
✓ ✓
panorama
natuurschoon
kasseien
klimwerk (=helling)
haalbaar voor kinderen
afstand (km)
Fietstochten kiezen
✓ ✓
✓ ✓ ✓
10
Alveringem
11
Watou
46
✓
✓
12
Langemark
44
✓
✓
✓
13
Staden
34 53
✓ ✓
✓ ✓
14
Oeselgem
42
✓
15
Dadizele
43
49
27 51 31 44 22 32
16
Zillebeke
17
Westouter
18
Kemmel
19
Tiegem
33
20
Bossuit (Pompgebouw)
39
✓
✓ ✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓ ✓
✓ ✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
wandeling fietstocht
Uitkerke BOOM
23 01
D wa le s nddooropre v Ee n z ne tr ol cat h tetnuk sl se einp u t t e n en miitjkmeerrkesne lPa up d e U on lg ds e rdse eRn d e lS c h o bb e j a k
Praktisch AFSTA N D 10,8 km. AFSTAN 43 km of 28,5 km AAN ve rt Bre EVOLEN k p l aats VERTREKPLAATS Grand Café Kaai De bereik Sint-Amanduskerk je door de A12 te van verlaten Uitkerke bij
afrit Boom. Je volgt het centrum en aan de tweede lichten ga je rechts richting Centrum/Niel. Beneden aan de T ga je links onder de brug door. verkeer gespeende asfaltweggetjes. Vlak als een biljarttafel. Ook een Bij het oprijden van de rotonde op het marktplein neem je rechts de paar stroken grind, aarde en gras. smalle Windstraat naast de supermarkt. Aan de Rupel ga je links.
AAR D VAN D E WEG Overwegend verkeersluwe, zelfs van gemotoriseerd
BEWEGWIJZ ERING Je volgt de knooppunten van het provinciaal PA RKEREN Voor gratis langdurig parkeren passeer je Grand Café Kaai en
Fietsnetwerk Brugse Ommeland. Respecteer hierbij deze volgorde: de daaropvolgende parking. Je houdt steeds rechts aan tot je rechts een kerk Uitkerke > 29 > 18 > 19 > 61 > 58 > kerk Meetkerke > 58 > 64 > 56 > doodlopende klinkerweg in een kleine woonkern bereikt. 52 > 48 > 23 > 22 > 20 > 15 > 10 > 30 > 29 > kerk Uitkerke AAR D VA N D E W E G Asfalt op de Rupeldijk, grind- en vlonderpaden in IN FORMATIE De Schorre, aarde- en grindwegen in de tweede kleiput. »» Dienst Toerisme Blankenberge, Leopold III-plein, 8370 Blankenberge. TOETel. 050 41 22 27, GA N KEL I JK H E I
[email protected], Onmogelijk voor buggy’s enwww.blankenberge.be rolstoelen; honden »» aangelijnd Toerisme Zuienkerke, Kerkstraat 17, 8377 Zuienkerke. in De Schorre; bij nat weer glibberig in de tweede kleiput. Tel. 050 43 20 50,
[email protected], www.zuienkerke.be INFOR M ATI E »» Toerisme Jabbeke, Dorpsstraat 3, 8490 Jabbeke. Tel. 050 81 01 34, »» Toerisme Rupelstreek: Schommelei 1/3, 2850 Boom,
[email protected], www.jabbeke.be tel. 03 880 76 25, fax 03 880 76 11,
[email protected], EX TRA www.toerismerupelstreek.be. KAARTMATERIAAL Fietsnetwerk Brugse Ommeland Noord 3. »» Deze kaart Recreatiecentrum wordt verkocht De Schorre: bij de Kapelstraat lokale toeristische 83, 2850diensten Boom, en Koning Albert I-laan, 8200 Sint-Michiels of via www. tel.bij 03Westtoer, 880 76 00, fax 03 880 76 11,
[email protected], www.westtoer.be deschorre.be. ETE IN DE N & OMGEVING D R I N KEN
»» Grand Café Kaai: 40, 2850 Boom, tel. 03 843 33 12, Blankenberge enKaai het kustaanbod. »» Het Provinciaal Museum Constant Permeke Jabbeke u, stijlvol, fax 03 843 33 14, www.kaai.be, geopend dag.in10.00-24.00 panoramisch uitzicht over de Rupel, zomerterras, HAPJE EN D RANKJE heerlijke ontbijtkeuze. »» In elk van de zes dorpscentra zijn er zonnige terrassen en »» Taverne De Schorre: Kapelstraat 83, 2850 Boom, tel. 03 880 75 41, dag. warme kroegen. vanaf 11.00 u, ’s zomers vanaf 10.00 u, cafetaria, snacks, »» Bistro Nieuwege bij knooppunt 56 is een aanrader. terras. »» Café Bij Sanny en Patje: Nieuwstraat in Terhagen. »» Restaurant Epicurus: Kardinaal Cardijnstraat 46, 2840 Terhagen, tel. 03 888 33 11, ma.-wo. gesloten, juli gesloten. »» Eetcafé ’t Steencaycken: Hoek 76, 2850 Boom, tel. 03 888 53 63,
[email protected], www.steencaycken.be, geopend ma., wo.-do. 12.00-21.00 u (keuken tot 19.00 u), vr.-zo. 12.00-22.00 u (keuken tot 20.00 u), di. gesloten.
wandeling fietstocht
Uitkerke BOOM
23 01
D wa le s nddooropre v Ee n z ne tr ol cat h tetnuk sl se einp u t t e n en miitjkmeerrkesne lPa up d e U on lg ds e rdse eRn d e lS c h o bb e j a k
Praktisch AFSTA N D 10,8 km. AFSTAN 43 km of 28,5 km AAN ve rt Bre EVOLEN k p l aats VERTREKPLAATS Grand Café Kaai De bereik Sint-Amanduskerk je door de A12 te van verlaten Uitkerke bij
afrit Boom. Je volgt het centrum en aan de tweede lichten ga je rechts richting Centrum/Niel. Beneden aan de T ga je links onder de brug door. verkeer gespeende asfaltweggetjes. Vlak als een biljarttafel. Ook een Bij het oprijden van de rotonde op het marktplein neem je rechts de paar stroken grind, aarde en gras. smalle Windstraat naast de supermarkt. Aan de Rupel ga je links.
AAR D VAN D E WEG Overwegend verkeersluwe, zelfs van gemotoriseerd
BEWEGWIJZ ERING Je volgt de knooppunten van het provinciaal PA RKEREN Voor gratis langdurig parkeren passeer je Grand Café Kaai en
Fietsnetwerk Brugse Ommeland. Respecteer hierbij deze volgorde: de daaropvolgende parking. Je houdt steeds rechts aan tot je rechts een kerk Uitkerke > 29 > 18 > 19 > 61 > 58 > kerk Meetkerke > 58 > 64 > 56 > doodlopende klinkerweg in een kleine woonkern bereikt. 52 > 48 > 23 > 22 > 20 > 15 > 10 > 30 > 29 > kerk Uitkerke AAR D VA N D E W E G Asfalt op de Rupeldijk, grind- en vlonderpaden in IN FORMATIE De Schorre, aarde- en grindwegen in de tweede kleiput. »» Dienst Toerisme Blankenberge, Leopold III-plein, 8370 Blankenberge. TOETel. 050 41 22 27, GA N KEL I JK H E I
[email protected], Onmogelijk voor buggy’s enwww.blankenberge.be rolstoelen; honden »» aangelijnd Toerisme Zuienkerke, Kerkstraat 17, 8377 Zuienkerke. in De Schorre; bij nat weer glibberig in de tweede kleiput. Tel. 050 43 20 50,
[email protected], www.zuienkerke.be INFOR M ATI E »» Toerisme Jabbeke, Dorpsstraat 3, 8490 Jabbeke. Tel. 050 81 01 34, »» Toerisme Rupelstreek: Schommelei 1/3, 2850 Boom,
[email protected], www.jabbeke.be tel. 03 880 76 25, fax 03 880 76 11,
[email protected], EX TRA www.toerismerupelstreek.be. KAARTMATERIAAL Fietsnetwerk Brugse Ommeland Noord 3. »» Deze kaart Recreatiecentrum wordt verkocht De Schorre: bij de Kapelstraat lokale toeristische 83, 2850diensten Boom, en Koning Albert I-laan, 8200 Sint-Michiels of via www. tel.bij 03Westtoer, 880 76 00, fax 03 880 76 11,
[email protected], www.westtoer.be deschorre.be. ETE IN DE N & OMGEVING D R I N KEN
»» Grand Café Kaai: 40, 2850 Boom, tel. 03 843 33 12, Blankenberge enKaai het kustaanbod. »» Het Provinciaal Museum Constant Permeke Jabbeke u, stijlvol, fax 03 843 33 14, www.kaai.be, geopend dag.in10.00-24.00 panoramisch uitzicht over de Rupel, zomerterras, HAPJE EN D RANKJE heerlijke ontbijtkeuze. »» In elk van de zes dorpscentra zijn er zonnige terrassen en »» Taverne De Schorre: Kapelstraat 83, 2850 Boom, tel. 03 880 75 41, dag. warme kroegen. vanaf 11.00 u, ’s zomers vanaf 10.00 u, cafetaria, snacks, »» Bistro Nieuwege bij knooppunt 56 is een aanrader. terras. »» Café Bij Sanny en Patje: Nieuwstraat in Terhagen. »» Restaurant Epicurus: Kardinaal Cardijnstraat 46, 2840 Terhagen, tel. 03 888 33 11, ma.-wo. gesloten, juli gesloten. »» Eetcafé ’t Steencaycken: Hoek 76, 2850 Boom, tel. 03 888 53 63,
[email protected], www.steencaycken.be, geopend ma., wo.-do. 12.00-21.00 u (keuken tot 19.00 u), vr.-zo. 12.00-22.00 u (keuken tot 20.00 u), di. gesloten.
BLANKENBERGE Noordzee
26
HOOGTE 5,2
km
Uitkerke
Wenduine
VERKEERSVRIJ MOEILIJKHEID
43 /28,5 km 9
1
N34
6,3
30
Blan
N34e
kenb
5,5
5,1
2,3 1,2
5,4
N312
Lissewege
0m
St.-Jan-op-den-Dijk
1
Uitkerkse Polders
2
19
Grote Madeleine Hoeve
61 4900 m
Bru
1
Kerk Uitkerke Kerk Zuienkerke
Nieuwege
21,6 km
5
Schobbejakbruggetje
23,5 km
6
Kerk Stalhille
N9
34,1 km
8 Kerk Nieuwmunster 9 Scharebrug
41,8 km
10 Groenwaecke
22
1
Kerk Uitkerke
3 Kerk Meetkerke
14,5 km
Kapellebrug
58
21
7 Kerk Houtave
39,5 km
11,5 km
>
20
3 Kerk Meetkerke 4
Verkorting tot 28,5 km
gge
dede
Houtave
3
9 10 1
8
2
29 km
Meetkerke
7
5,2 km
43 km
7
4 56
Vertrek
18 km
ZUIENKERKE
N326
3
11,5 km 18
Vlissegem
2
R EFER EN TIEPUN TEN
t
15
N31
N371
aar
8
10
eV
Nieuwmunster
29
ergs
N307
Noor
3,6 1,9
100 m
9
N9
6,5
2 /1
%
Blauwe Duivekeet
Scharebrug 10
N317
AFSTAND
Knooppunt 20
Voor gratis updates surf naar www.dichtbijhuisgidsen.be
SITUERING
N31
Stalhille 6
23
N377
4 Nieuwege
52 Schobbejak
5
Kwetshage 48
56
Kan
sten aal Oo
de-
Bru
Uitkerke NOORDZEE
gge
eg Spoorw e -Brugg e d n te Oos
Oostende
64
700 m
E17
E40
Leie
Turnhout
ANTWERPEN GENT
IJzer A17
BRUGGE
E19
BRUGGE
E17
E40
Schelde
E313 E19
BRUSSEL
LEUVEN E40
E403
0m
E429
FRANKRIJK
Nijvel E19
E42
BLANKENBERGE Noordzee
26
HOOGTE 5,2
km
Uitkerke
Wenduine
VERKEERSVRIJ MOEILIJKHEID
43 /28,5 km 9
1
N34
6,3
30
Blan
N34e
kenb
5,5
5,1
2,3 1,2
5,4
N312
Lissewege
0m
St.-Jan-op-den-Dijk
1
Uitkerkse Polders
2
19
Grote Madeleine Hoeve
61 4900 m
Bru
1
Kerk Uitkerke Kerk Zuienkerke
Nieuwege
21,6 km
5
Schobbejakbruggetje
23,5 km
6
Kerk Stalhille
N9
34,1 km
8 Kerk Nieuwmunster 9 Scharebrug
41,8 km
10 Groenwaecke
22
1
Kerk Uitkerke
3 Kerk Meetkerke
14,5 km
Kapellebrug
58
21
7 Kerk Houtave
39,5 km
11,5 km
>
20
3 Kerk Meetkerke 4
Verkorting tot 28,5 km
gge
dede
Houtave
3
9 10 1
8
2
29 km
Meetkerke
7
5,2 km
43 km
7
4 56
Vertrek
18 km
ZUIENKERKE
N326
3
11,5 km 18
Vlissegem
2
R EFER EN TIEPUN TEN
t
15
N31
N371
aar
8
10
eV
Nieuwmunster
29
ergs
N307
Noor
3,6 1,9
100 m
9
N9
6,5
2 /1
%
Blauwe Duivekeet
Scharebrug 10
N317
AFSTAND
Knooppunt 20
Voor gratis updates surf naar www.dichtbijhuisgidsen.be
SITUERING
N31
Stalhille 6
23
N377
4 Nieuwege
52 Schobbejak
5
Kwetshage 48
56
Kan
sten aal Oo
de-
Bru
Uitkerke NOORDZEE
gge
eg Spoorw e -Brugg e d n te Oos
Oostende
64
700 m
E17
E40
Leie
Turnhout
ANTWERPEN GENT
IJzer A17
BRUGGE
E19
BRUGGE
E17
E40
Schelde
E313 E19
BRUSSEL
LEUVEN E40
E403
0m
E429
FRANKRIJK
Nijvel E19
E42
