Fe d e r a t i o no fMa l y s i a ≠ EDI CTOFGOVERNMENT± I no r d e rt op r o mo t ep u b l i ce d u c a t i o na n dp u b l i cs a f e t y ,e q u a l j u s t i c ef o ra l l ,ab e t t e ri n f o r me dc i t i z e n r y ,t h er u l eo fl a w, wo r l dt r a d ea n dwo r l dp e a c e ,t h i sl e g a ld o c u me n ti sh e r e b y ma d ea v a i l a b l eo nan o n c o mme r c i a lb a s i s ,a si ti st h er i g h to f a l lh u ma n st ok n o wa n ds p e a kt h el a wst h a tg o v e r nt h e m.
MS 2393 (2010) (English): PRINSIP ISLAM DAN HALAL - DEFINISI DAN PENAFSIRAN ISTILAH
MALAYSIAN STANDARD
MS 2393:2010 (8M) (P)
PRINSIP ISLAM DAN HALAL - DEFINISI DAN PENJELASAN ISTILAH
ICS ICS:: 01.020 Perihal: Perlha l: definisi definisi dan dan penjelasan penjelasan istilah, islilah. istilah islilah berkaitan berkailan Islam Islam dan dan halal halal
© Hak cipta 2010
JABATAN STANDARD MALAYSIA
MALA YSIAN STANDARD PEMBANGUNAN MALAYSIAN Jabatan Standard Malaysia (STANDARDS MALAYSIA) ialah badan standard dan
akreditasi kebangsaan. akreditasi Fungsi
utama
menggalakkan
Jabatan
standard standard,,
Standard
Malaysia
penstandardan
adalah
dan
untuk
akred itasi akreditasi
merangsang
sebaga sebagaii
cara
dan bagi
memajukan ekonomi negara, menggalakkan kecekapan dan pembangunan industri yang bermanfaat kepada kesihatan dan keselamatan awam, melindungi pengguna pengguna,, memudahkan perdagangan dalam negeri dan antarabangsa serta melanjutkan kerjasama antarabangsa berhubung dengan standard dan penstandardan. Malaysian
Standard (MS) dibangunkan
melalui meialui sepersetujuan jawatankuasa-
jawatankuasa yang dianggotai oleh perwakilan yang seimbang daripada pengeluar, pengguna dan pihak lain imana yang sesua lain yang kepentingannya relevan, sebaga sebagaimana sesuaii dengan perkara yang sedang diusahakan diusahakan.. Malaysian Standard adalah sejajar atau
ma guna daripada standa rd antarabangsa, diteri diterima standard antarabangsa, seboleh mungkin mungkin.. Kelulusan sesuatu standard sebaga sebagaii Malaysian Standard ditentukan oleh Akta Standard Malaysia 1996 [Akta 549]. semu la secara berkala. berkala. Penggunaan 549]. Malaysian Standard dikaji semula Malaysian Standard adalah secara sukarela, sukarela, melainkan diwajibkan oleh pihak
berkua sa yang mengawal selia melalui peraturan, undang-undang kecil tempatan ber-kuasa atau apa-apa cara lain yang serupa. serupa. Jabatan
Standard
Malaysia
melantik
SIRIM
Berhad
sebagai
ejen
bag bagii
membangunkan Malaysian Standard. Jabatan itu juga melantik SIRIM Berhad sebagai ejen pengedaran dan penjualan Malaysian Standard.
la hubungi: Untuk maklumat lanjut berkaitan dengan Malaysian Standard, Standard, si sila hubungi: A TAU AU Jabatan Standard Malaysia AT Kementerian Sains, Teknolog i dan Inovasi Teknologi Aras 1 & 2, 2300, Century Square 2, Blok 2300, Jalan Usahawan Jalall 63000 Cyberjaya Oaru l Ehsan Selangor Darul MALAYS IA MALAYSIA
SIRIM Berhad (No. Syarikat 367474-V) 1, '1, Persiaran Oato' Dato' Menteri Seksyen 2 40000 Shah Alam Selangor Darul Ehsan MALAYSIA
Tel. : 60383180002 Tel.: 60 3 8318 0002 Faks: 193131 Faks: 60383 60383193131 http://www.standardsmalaysia.gov.my
Tel. Tel.:: 60 3 5544 6000 Faks: 60355108095 http://www.sirim .my
E-mel:
[email protected] centra l@sta ndardsmalaysia.gov.my
E-mel:
[email protected]
MS 2393:2010 2393:2010 (8M) (8M) (P) (P) MS
KANDUNGAN Muka surat surat Muka
Perwakilan jawatankuasa jawatankuasa ........................................................................................................... ...........................................................................................................iiii Perwakilan Prakata ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... iiiiii Prakata Skop ............... ................................................................................................................................ Skop :.. ,.............................................................................. ,....................... ", ... 11 2 2
Definisi ..... ........................................................................................................................... Definisi " .... ,....................................................... ,....................................................... 11
A1 Jadual A1 Jadual
Transliterasi istilah istilah dan dan tulisan tulisan Arab Arab ....................................................................... .......................................................................88 Transliterasi
A2 Jadual Jadual transliterasi transliterasi ........................................................... .................................................................................................. Jadual A2 Jadual " ..................................... 99 A3 Jadual Jadual penggunaan penggunaan vokal vokal ....................................................................................... .......................................................................................99 Jadual A3 Jadual Lampiran A A Lampiran
dan tulisan tulisan Arab Arab .................................................................... ....................................................................88 Transliterasi istilah istilah dan Transliterasi
Bibliografi ............ .................................................................................................................................. 10 Bibliografi " .................. ,.................................................................................................10
STANDARDS MALAYSIA MALAYSIA 2010 2010 -- Hak Hak c1pta clpla terpelihara lerpelihara © STANDARDS
MS 2393:2010 (8M) (P)
Perwakilan jawatankuasa Malaysia [nl Ini adalah dl bllwah bawah bidllng bidang kuasa Jawalankuasa Jawatankuasa Standard Perindustr!an Perindustrian bag! bagi Pembangunan Standard Ma[aysia dianggotai oleh wakil dar! dari organlsasi organisasi yang berlkut: Standard Halal (lSC (ISC I) yang dianggotal Biro Pengawalan Farmaseutlkal Farmaseutlkai Kebangsaan Halal Industry Development Corporation Sdn Bhd Halallndustry Institut Kefahaman Islam Malaysia Instltut Penyelidikan dan KemaJuan Kemajuan Pertanlan Pertanian Malaysia Institut Penyelldlkan Institute of Quality Malaysia Jabatan Kemajuan Islam Malaysia Jabalan Perkhidmatan Veterlnar Veterinar Jabatan Perkhldmatan Jabatan Standard Malaysia Jabalan Kualltl Makanan) Kementerian Kesihatan Malaysia (Bahaglan Keselamatan dan Kualitl Kemen!erian Keslhatan Kesihatan Malaysia (Biro Pengawalan Farmaseulikal Farmaseutikal Kebangsaan) Kementerian Kemen!erian Perdagangan Antarabangsa dan Industri Indus!ri Kemenlerian Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Agriculture Research and Development Institute Malaysian Agnculture Persatuan Pengguna Islam Malaysia Persatuan Pengguna-pengguna Standard Malaysia Pekllang-pekliang Malaysia Persekutuan Pekilang-pekilang SIRIM Berhad (Urusetia) Universiti Islam Antarabangsa Malaysia Universitl Ahll ambllan: Yayasan IImuwan
Kumpuian Kerja bagl Islilah Istilah dan Daftar Istllah istilah Islam yang membangunkan membangunkan Standard Malaysia Malaysia Inl Ini dlanggolai dianggotai oletl oleh Kumpulan wakll dari organlsasi organisasi yang berikut: Bahasa dan Pustaka Pus taka Malaysia Dewan Bahasa Halal Industry Development Corporation Sdn Bhd Halallndustry Instltul Instltut Kefahaman Islam Malaysia Jabatan Kemajuan Islam Malaysia ,Jabatan Perealuan Persatuan Pengguna Pengguna Islam Malaysia SIRIM Berhad (Urusetla) (UrusetJa) Unlverslti Unlversiti Islam Antarabangsa Malaysia Universltl Universlti Malaya Universitl Universiti Salns Sains Islam Malaysia Yayasan IImuwan
ii
© © STANDARDS STANDARDS MALAYSIA MALAYSIA 2010 2010 - Hak Hak cipta cipta terpellhara terpelihara
MS 2393:2010 (8M) (P)
PRAKATA Islam Standard Malaysia ini dibangunkan oleh Kumpulan Kerja bagi Istilah dan Daftar Istilah Islam di bawah bidang kuasa Jawatankuasa Standard Perindustrian bagi Standard Halal. Pematuhan Standard Malaysia ini tidak bermaksud mendapat imuniti dari sebarang keperluan undang-undang.
© STANDARDS MALAYSIA 2010 - Hak cipta terpelihara
iii
(8M) (P) MS 2393:2010 (8M)
PRINSIP ISLAM DAN HALAL - DEFINISI DAN PENJELASAN ISTILAH 1 Skop istilah yang yang diguna diguna pakai daam dalam Standard Malaysia ini menggariskan makna dan penjelasan istilah berasal daripada daripada istilah istilah standard yang berkaitan dengan Islam dan halal terutamanya yang berasal untuk menggambarkan prinsip-prinsip prinsip-prinsip dalam dalam Arab. Standard Malaysia ini juga bertujuan untuk konteks Islam. Standard Malaysia ini disediakan bagi tujuan keseragaman pemahaman pemahaman penggunaan dan Islam dan perkataan termasuk dalam aktiviti promosi dan penggunaan standard berkaitan Islam hala!.
2 Definisi 8agi tujuan penggunaan standard berkaitan, definisi yang berikut digunakan. digunakan. Bagi 2.1
Allah
sifat-sifat Nama khas yang merujuk kepada Tuhan Yang Maha Esa yang bersifat dengan sifat-sifat Yang Maha Sempurna dan Yang mencipta alam ini. 2.2
ahkam
Kata jamak kepada hukum. Rujuk 2.17.
2.3
mutlaq air mut/aq
untuk berwuduk, mandi mandi wajib dan dan menyucikan menyucikan Air yang bersih dan suci yang boleh digunakan untuk najis. 2.4
alkohol
Mana-mana sebatian organik yang mempunyai kumpulan beriungsi berfungsi hidroksil (-OH) terbahagi kepada dua kategori: 2.4.1
alkohol (minuman)
pemeraman buah-buahan buah-buahan Etanol (khamar atau arak atau minuman keras) daripada hasil pemeraman gandum, barli dan jagung. seperti anggur, kurma; dan bijirin seperti beras, gandum, 2.4.2
alkohol (industri)
Alkohol yang dihasilkan secara proses sintesis kimia daripada etilena.
2.5
al-Hadis
Muhammad s.a.w. s.a.w. Riwayat mengenai sabda, perbuatan, apa-apa yang diperakui oleh Nabi Muhammad atau sifat-sifat baginda.
© STANDARDS MALAYSIA 2010 - Hak cipta terpellhara
MS 2393:2010 (8M) (P)
2.6
al-Ijma'
s,a,w, berkaitan berkaitan Kesepakatan pendapat semua ulama selepas kewafatan Nabi Muhammad s.a.w. al-Sunnah, masalah Hukum Syarak berdssarkan berdasarkan al-Quran al-Ouran dan al-Sunnah. masslah 2.7
al-Sunnah
Sabda, perbuatan atau apa-apa yang diperakui oleh Nabi Muhammad s.a.w. s,a,w, untuk untuk rujukan kedua kedua hukum hukum menjelaskan sesuatu hukum dalam agama Islam dan menjadi sumber rujukan Islam, Islam.
2.8
al-qawaid al-flqhlyyah al-fiqhlyyah al-qawald
sesuatu ditentukan oleh nial. niat. b. Apabila bercampur Kaedah-kaedah fiqah. (contoh: a. Segala sesualu c, Dalam keadaan yang terdesak (darurat) perkaraperkarahalal dan haram, dihukumkan haram. haram, c. berterusan,) perkara yang diharamkan menjadi harus, selagi keadaan terdesak itu berterusan.)
2.9
al-Qiyas
masalah baru melalui perbandingan dengan dengan masalah masalah yang yang Kaedah menentukan hukum suatu mesalah telah ada hukum dalam a/-Quran, a/-Sunnah dan a/-ljrna' a/-ljma' berasaskan berasaskan persamaan alasan alasan hukum ('('il/ah). iffah).
2.10 al-Quran Kitab sud suci Islam yang mengandungi firman Allah S.W,T. S.WT. yang dlwahyukan diwahyukan kepada kepada Nabi Nabl Kllab Muhammad (s.a.w.) (s,a.w.) melalui perantaraan Jibrail a.s. dalam bahasa Arab Arab dan menjadi sumber rujukan utama hukum Islam. baJigh 2.11 ba/igh
ada melalui melalui mimpi atau atau Seseorang yang sudah cukup umur iaitu yang telah keluar mani sama ada haid (bagi perempuan); atau umurnya sudah sampai 15 tahun hijri tidak (bagi lelaki) atau hald Shafie); atau mana yang lebih dahulu. (mengikut Mazhab Shafle); 2.12 fatwa
Syarak tenlang tentang Ketetapan yang diputuskan oleh seseorang yang berwibawa dalam hukum Syarak apa-apa persoalan yang belum diselesaikan atau yang menimbulkan pertikaian berkaitan atau berhubung hukum Syarak.
2.12.1 jawatankuasa Fatwa Sebuah badan rasmi yang bertanggungjawab dan mempunyai kuasa untuk mengeluarkan fatwa. NOTA Of Oi Malaysia, jawatankuasa ini berkualkuasa berkuatkuasa di peringkat negeri, sementara jawalankuasa jawatankuasa di peringkat NOTA. kebangsaan bertindak sebagai penyelaras.
2.13 haiwan jaf/a/ah haiwanjal/alah Binatang yang dagingnya berbau busuk disebabkan disebabkan memakan najis dan hidup di persekitaran najis, najis.
2
© STANDARDS MALAYSIA 2010
cipta terpelihara Hak clpta
MS 2393:2010 2393:2010 (8M) (BM) (P) (P) MS
2.14 halal halal 2.14 oleh hukum hukum Syarak Syarak un!uk untuk mendapatkan mendapatkan manfaat manfaat daripadanya; daripadanya; Perkara yang yang dibenarkan dibenarkan oleh Perkara seperti makan, minum dan menggunakannya; dan tidak berdosa jika dilakukan. Lawannya seperti makan. minum dan menggunakannya; dan tidak berdosa jika dilakukan. Lawannya ialah haram. haram. ialah 2.14.1 halalan halalan tayyiba tayyiba 2.14.1
Halal lagi selama!, selamat, berkualiti berkualiti dan dan berkhasiaL berkhasiat. Halallagi 2.14.2 tayyjba tayyiba 2.14.2
Selamat, berkualiti berkualiti dan dan berkhasiat. berkhasiat. Selamat, 2.15 haram haram 2.15 Perkara yang yang dilarang dilarang oleh oleh hukum hukum Syarak Syarak untuk untuk mendapatkan mendapatkan manfaat manfaat daripadanya; daripadanya; seperti seperti Perkara makan, minum minum dan dan menggunakannya; menggunakannya; dan dan berdosa berdosa jika jika dilakukan. dilakukan. makan, NOTA. Definlsl Definisi ini ini berbeza berbeza darlpada daripada 2.17.1.1 2.17.1.1 (c) (c) di di mana mana Isiliah islilah ini ini menJelaskan menjeiaskan kesan kesan daripada daripada larangan iarangan NOTA. pengharaman. pengharaman.
2.16 hayah hayah mustaqirrah mustaqirrah 2.16
Keadaan binatang binatang sembelihan sembelihan yang yang diyakini diyakini masih masih bernyawa. bernyawa. Hayah Hayah mustaqirrah mustaqirrah boleh boleh Keadaan dikenalpasti apabila apabila ada ada darah darah terpancut terpancut semasa semasa penyembelihan penyembelihan dan dan adanya adanya pergerakan pergerakan dikenalpasti setelah disembelih. disembelih. setelah 2.17 hukum hukum Syarak Syarak 2.17 2.17.1 Perintah Perintah Allah Allah Taala Taala yang yang berkaitan berkaitan dengan dengan perbuatan perbuatan mukal/af mukal/af (2.28) (2.28) secara secara 2.17.1 tuntutan (suruhan (suruhan dan dan larangan). larangan), pilihan pilihan (a/-Takhyir) (a/- Takhyir) atau atau Wacfi. Waifi. tuntutan Hukum Syarak Syarak terbahagi terbahagi kepada kepada dua, dua, iaitu iaitu Hukum Hukum Taklifi Taklifi dan dan Hukum Hukum Wacfi: Waif;: Hukum 2.17.1.1 2.17.1.1
Hukum Takljfj Taklifi Hukum
Perintah Allah Taala yang berkaitan dengan perbuatan mukal/af mukaI/at secara secara tuntutan tuntutan (suruhan (suruhan dan larangan) larangan) atau atau pilihan pilihan (a/(a/- Takhyir). Takhyir). la la terbahagi terbahagi kepada kepada lima lima bahagian: bahagian: dan a) Wajib:
Perintah yang dituntut secara pasti oleh Syarak Syarak supaya supaya melakukannya. Jika Jika dilakukan akan akan mendapat mendapat pahala pahala dan dan jika jika tidak tidak dilakukan dilakukan akan akan mendapat mendapat dosa. dosa. dilakukan (contoh.: kewajiban kewajiban membayar membayar zakat). zakat).
b) Sunat: Sunat: b)
Perintah yang yang digalakkan digalakkan oleh oleh Syarak Syarak supaya supaya melakukannya. melakukannya. Jika Jika dilakukan dilakukan Perintah akan mendapat mendapat pahala pahala dan jika jika tidak tidak dilakukan dilakukan tidak tidak mendapat mendapat dosa. dosa. (contoh.: (contoh.: kerja yang yang baik). baik). membaca Bismillah sebelum memulakan kerja
c) Haram (Larangan):
Perintah yang yang dituntut dituntut secara secara pasti pasti oleh oleh Syarak Syarak supaya supaya dosa dan dan jika jika meninggalkannya. Jika dilakukan akan mendapat dosa mendapat pahala. pahala. (contoh: memakan memakan bangkai. bangkai, ditinggalkan akan mendapat arak, rasuah). rasuah). arak,
© STANDARDS STANDARDS MALAYSIA MALAYSiA 2010 2010 -- Hak Hak cipla cipla lerpelihara lerpelihara ©
33
MS 2393:2010 (8M) (P)
d) Makruh: Perintah yang digalakkan oleh Syarak supaya meninggalkannya. Jika ditinggalkan mendapat pahala dan jika dilakukan tidak berdosa. (contoh: memotong leher binatang binatang sembelihan sembelihan sehingga sehingga putus). putus). memotong leher e) Harus:
Perkara yang diberi pili han oleh Syarak sama ada untuk melakukan atau tidak. pilihan (contoh: makan dan minum), minum).
2.17.1.2
Wacf; Hukum Waif;
Menjadikan sesuatu sebagai syarat, sebab, halangan (a/-man/\ (aI-manic), sah dan batal daripada melaksanakan hukum Syarak yang lain. la terbahagi kepada beberapa bahagian: a) Sebab:
Sesuatu perkara yang menyebabkan wujudnya sesuatu hukum dan ketiadaannya menyebabkan tiadanya hukum, hukum. (contoh: masuk waktu sebagai sebab wajibnya solat, sebab tercampurnya najis ke dalam satu produk menjadikan produk itu haram).
b) Syarat:
Sesuatu perkara yang dilakukan yang menjadikan sesuatu hukum itu sah dan ketiadaannya menjadikan tiadanya hukum. Kewujudan syarat tidak semestinya akan ada hukum. (contoh: bersuci menjadi syarat sahnya sembahyang, syarat sah sembelihan ialah penyembelih adalah dari kaJangan kalangan orang Islam).
c) Halangan:
Sesuatu perkara yang kewujudannya menyebabkan gugurnya hukum. (contoh: haid sebagai halangan bagi golongan wanita untuk bersolat, membunuh diri sebagai halangan untuk mendapat tuntutan takaful atau insuran).
d) Sah: d}
Sesuatu yang dilakukan dengan memenuhi semua rukun dan syaratnya. (contoh: sembelihan yang memenuhi rukun dan syarat adalah dihukumkan sah, solat yang memenuhi rukun dan syarat adalah sah).
e) Batal:
Sesuatu yang dilakukan tidak memenuhi mana-mana rukun atau syarat. (contoh: menyembelih binatang tanpa memutuskan salah satu satu urat yang wajib, menjual sesuatu yang tidak wujud).
2.17.2 Dalam konteks perundangan Malaysia, hUkum hukum Syarak bermakna undang-undang dalam Mazhab Shafie atau undang-undang Islam dalam mana-mana satu Mazhab Islam dalarn sama ada Hanafi, Maliki atau Hanbali atau fatwa yang disahkan oleh pihak yang berkuasa mengenai agama Islam. 2.18 syariah
Keseluruhan undang-undang dan peraturan Allah mengenai kehidupan dan perlakuan dunia dan akhirat. manusia untuk kesejahteraan hidup di dU,'lia
2.19 istihalah Berubah sesuatu kepada sesuatu yang lain dengan berubah hakikatnya atau sifatnya secara semula jadi melalui proses tindakbalas kimia.
4
© STANDARDS MALAYSIA 2010 - Hak cipta cipta lerpelihara terpelihara
2393:2010 (8M) (8M) (P) (P) MS 2393:2010
2.20 khamar khamar 2.20 Setiap minuman minuman yang yang secara secara umumnya umumnya boleh boleh memabukkan. memabukkan. Setiap
2.21 kiblat kiblat 2.21 Makkah; arah arah yang yang dihadapi dihadapi oleh oleh orang orang Islam Islam Arah atau hala yang menghadap Kaabah di Makkah; ketika bersalat. bersalat. ketika 2.22 mazbuh mazbuh 2.22 disembelih. Binatang yang disembelih. 2.23 masfuh masfuh 2.23 Yang mengalir. mengalir. Yang
2.24 dam masfuh Darah yang mengalir. 2.25 mas/ahah maslahah 2.25 individu dan dan masyarakat. masyarakat. sesuatu yang berfaedah atau yang mendatangkan kebaikan kepada individu al-Shariah 2.26 maqasid a/-Shariah Objektif-objektif syarak 2.27 mazhab dikemukakan oleh oleh mujtahid mujtahid Aliran pandangan berkaitan hukum-hakam di dalam Islam yang dikemukakan bersumberkan al-Quran, al-Sunnah, ijma', qiyas dan dan sumber-sumber lain yang yang diterima diterima oleh oleh Syafie dan dan Hambali. Hambali. mazhab yang berkenaan. Contohnya mazhab Hanafi, Maliki, Syafie 2.28 mubah Sesuatu yang harus. 2.29 mujtahid Seseorang yang berkelayakan untuk mengeluarkan mengeluarkan atau mengambil mengambil hukum hukum berasaskan berasaskan a/a/Quran dan a/-Sunnah. 2.30 mukal/af mukaI/at diwajibkan mematuhi mematuhi hukum-hakam hukum-hakam Islam. Orang Islam yang telah akil baligh dan diwajibkan
2.31 musal/a Tempat atau ruangan yang dikhaskan untuk solat
© STANDARDS MALAYSIA 2010 -- Hak Hak cipta terpellhara ©
5
MS 2393:2010 (BM) (P)
2.32 mustahab Sesuatu yang sunat sunat.
2.33 musta'mal Yang telah digunakan. musta'mal 2.33.1 tanah musta'ma/ Tanah yang telah digunakan untuk bersuci. 2.33.2 air musta'mal Air yang kurang dari dua kolah (anggaran 192 L) yang telah digunakan untuk bersuci daripada hadas (kecil atau besar) serta tidak boleh digunakan semula untuk berwuduk, mandi wajib dan menyucikan najis. 2.34 najis suci mengikut syarak. Dibahagikan kepada tiga jenis: 2.34.1 Sesuatu yang tidak sud mughallazah (najis berat) be rat) ialah anjing dan babi (khinzir) termasuk termasuk sebarang cecair a) Najis mughaJJazah babi (khinzir). (khinzir), keturunannya dan atau objek yang keluar daripada rongga anjing dan babl terbitan daripadanya. Sahagian anggota badan, pakaian dan peralatan yang dicemari oleh najls najis ini perlu disamak (Rujuk istilah 2.35.1);
Najis mukhaffafah (najis ringan) ialah air kencing bayi lelaki berusia dua dua tahun hijri dan dan ke b) Najls bawah yang tidak mengambil apa-apa makanan lain kecuali susu susu lbu ibu sahaja. sahaja. Cara Cara menyucikannya ialah dengan merenjiskan air; dan c) Najis mutawassitah (najis pertengahan) ialah semua najis yang tidak tidak termasuk termasuk dalam dalam nanah, darah. darah, arak arak dan dan bangkai. bangkai. kategori najis berat atau najis ringan seperti muntah, nanah. bau, warna warna dan dan membersihkannya sehingga sehingga hilang bau, Cara menyucikannya ialah dengan membersihkannya rasa. 2.34.2 najis 'aini 'ain; najis yang dapat dilihat. dilihat, dirasa, atau dihidu. 2.34.3 najis hukmi hukm; najls najis yang ada tetap! tetapi tidak dapat dilihat, dirasa. dirasa, atau dihidu. dihidu. 2.35 niat Kehendak hati untuk melakukan sesuatu perkara d~ngan d~ngan sendiri sendiri dan dan tidak tidak secara secara paksa. paksa. Dalam Islam, sesuatu niat itu itu mestilah mestilah kerana Allah. 2.36 penyembelihan Perbuatan memutuskan saluran pernafasan (ha/qum) (halqum),, saluran saluran makanan (mari) (mari') dan dan keduakeduadua urat darah karotid dan jugular (wadajain) dengan dengan alat alat yang yang tajam tajam untuk untuk mempercepatkan mempercepatkan pengaliran keluar darah dan kematian haiwan haiwan yang yang hala!. halal.
6
© © STANDARDS STANDARDS MALAYSIA MALAYSIA 2010 2010 -- Hak Hak cipla cipta !erpelihara terpelihara
MS 2393:2010 (8M) (P)
2.36.1
halqum
Saluran pernafasan.
2.36.2 mari' Saluran makanan.
2.36.3 wadajain Urat karotid dan jugular.
2.37 samak mughallazah (sertu) 2.37.1 samak najis mughaliazah mughallazah Menyucikan anggota badan, pakaian, tempat dan peralatan yang terkena najis mughallazah en am kali. dengan air bercampur tanah sekali dan air mutlak enam
2.37.2 samak kulit (Ar. Dibagh) hi lang bau dan sisa-sisa daging daging Menyucikan kulit binatang selain anjing dan babi sehingga hilang dan lemak.
2.38 tasmiyah y,S1 .ill ..ill .ill ..ill ~ ("""! Penyebutan nama Allah ketika menyembelih haiwan halal. Contoh kalimah jiSl "Dengan nama Allah, Allah yang Maha (BISMILLAH ALLAHUAKBAR) yang bermaksud "Oengan ~)I ~)I 0=)1 .ill ..ill F. (BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIM) yang bermaksud bermaksud "Oengan "Dengan Besar" atau f':!"»1 nama Allah yang Maha Pengasih lagi Maha Penyayang"
2.39 tayammum kedua-dua tangan menggantikan wuduk wuduk Perbuatan menyapu tanah atau debu ke muka dan kedua-dua syarat-syarat tertentu. atau mandi wajib dengan syarat-syarat
2.40 ulama orang Islam yang ahli dalam dalam hal-hal agama Islam.
2.41 usul al-fiqh Satu cabang ilmu yang membincangkan membincangkan sumber-sumber, prinsip-prinsip prinsip-prinsip dan dan kaedah-kaedah kaedah-kaedah penentuan hukum Syarak.
© STANDARDS STANDARDS MALAYSIA 2010 -- Hak Hak cipla cipla lerpelihara
77
MS MS 2393:2010 2393:2010 (8M) (8M) (P) (P)
Lampiran A (normatif) Transliterasi istilah dan tulisan Arab A1 Ejaan A1 Ejaan mengikut mengikut transliterasi transliterasi dan dan tulisan tulisan Arab Arab bagi bagi istilah-istilah Arab Arab yang digunakan digunakan di dalam dalam standard standard dirumuskan dirumuskan di di dalam Jadual A 1. 1. Jadual Jadual A1. Transliterasi Transliterasi istilah dan tulisan tullsan Arab Istilah Istilah Allah Allah Ahkam Ahkam (Air) (Air) Mutlaq Mutlaq Alkohol Alkahal AI-Hadis AI-Had is AI-Ijma' AI-Ijma' AI-Sunnah AI-Sunnah AI-Qawaid AI-Oawald AI-Fiqhiyyah AI-Fiqhiyyah AI-Qiyas AI-Oiyes
Transliterasi Trans Iiterasi Allah Allah Al)kam AQ.kam (Air) (Air) Mutlaq Mutlaq Alkul;n11 AlkuQ.lll AI-l;Iadith AI-I;fadith C AI-ljma C AI-Sunnah AI-Qawacid AI-Oawi{id AI-Fiqhiyyah AI.Qiyas AI-Oiyas
Tulisan Arab
AI·Quran AI-Ouran Baligh BaJigh
AI-Qur'an AI-Our'an
01:).11 ~4
Dam Dam Masfuh Masfuh
Dam Dam Masfiil.l Masfill).
Dibagh Dibagh Fatwa Fatwa
Dibagh Fatwa Fatwii
tSfo
(Haiwan) (Haiwan) Jallalah Jallalah
(Haiwan) Jallalah Jallalah
Halal Halalan Halalan Tayyiba Tayyiba
l;Ialal l;Ia lfi I l;Ialalan I;Ialalan Tayyiban
~ ~
Halqum Halqum
l;Ialqum I;falqum
~
Jy...sJ1 J~I ~~I
tG.:;..)1\ :u:.J1 .:u:.J\
;jj, ij'l
~ l)ll
U"~\ ..,
L~f'':, t4~
G:o ~X:.. i'fo
•
i'C~
Haram
I;Iaram
Hayah Hayah Mustaqirrah Mustaqirrah
(Hukum) Syarak Syarak (Hukum)
l;Iayah Mustaqirrah (Hukum) Sharac Sharee
Hukum Hukum Taklifi Taklifl Hukum Wadel
l;Iukm TaklifI I;Iukm I~ukm Waqc WactI1
Syariah Syariah Istihalah
Sharfah Istil;talah Istil)alah
Khamar Khamar
Khamar
Kiblat Kiblat
Qiblah Oiblah
Mazbuh Mazbuh Masfuh
MadhbuQ Madhbii~ Masnil) MasfUl;t
Maslahah Maqasid AI·Shariah AI-Shariah Maqasid
Ma~lal)ah Ma~lal,lah
~
Maqa~;id AI·Sharfah AI-Sharfah Maqa(>id Madhhab
~J:J\ ~u:.
Mazhab Mazhab
8
Baligh Baligh
..11\ i"ts::...l
"G.;., b~.y,:;..
... " ...to· J. b~b ••
t.Y-t ~~ (,; "" ~J~ A.:.y';;:'
~I " .Y"""
.
~ L~~
t~ ~:l..
cipta lerpelihara © STANDARDS MALAYSIA 2010 - Hak cipla
MS 2393:2010 (8M) (P)
Jadual A1. Transliterasi istilah dan tulisan Arab (sambungan) Istilah Mubah Mujtahid Mukallaf Musolla Mustahab Musta'mal Najis Najis 'Aini Najis Hukmi (Najis) Mughallazah \I"c:ljis) Niat Mari' Wadajain Tasmiyah Tayyiba Tayammum Ulama Usul AI-Fiqh
Tulisan Arab
Transliterasi Muba\:l Mubal;l Mujtahid Mukallaf
rt+c·G:"
~ ~
Mu~alla
~
Musta\:lab Mustal;lab MustaCmal
~ ~
.... --- ...
JJ
~ ~
Najis CAyn} Najis CAynl
~~ l.>":?'-l, ~~ ~ •
Najis I:Iukmi (Najis) Mughalla?:ah Mughalla?ah Niyyah Mari' Marl' Wadajayn Tasmiyah Tayyiban Tayammum cUlama'
~(~) ~
:w
,.(.$.)-4 yt,?.JA
~~~
4J.: .'j,'; 4J/ ~
~
~yc& \.':.Jh
~I J;"'l J:,:.ol J..ijll
U~ul AI-Fiqh
terdapat di di dalam dalam A2 Transliterasi bagi istilah Arab adalah mengikut ejaan seperti yang terdapat Jadual A2 dan pengunaan vokal bagi ejaan adalah seperti di dalam Jadual A3. Jadual A2. Jadual transliterasi jlo ~
yL,.J
w W 0
1: ?" (
, b t th j I;l\:l
kh d dh
t
:.
lY'
t
sh
l>""
~
w
~
4
J
..b
t
~
j
r z
J.;
?
J
L>" lY'
s
t
c
J..l
~ .) .J
gh f qq k I m
i"
0 U It,
'"
JJ
1.$ <$
nn h W w yY
Jadual Jadual A3. Jadual penggunaan vokal vokal Vokal pendek a i > u
Vokal pan'ang pan'ang a 1+ 1+ t5 t.S +, + •
'iI
J+ J+
iiU
j
© © STANDARDS MALAYSIA 2010 - Hak cipta cipta terpelihara
99
MS 2393:2010 (BM) (P)
Bibliografi [1] [1]
al-Amidiyy, CAliyy bin Abi Muhammad. T.th. T.th. a/-Ihkam Fi Usul Usul a/-Ahkam. a/-Ahkam. Jil. Jil. 1. 1. a/-Amidiyy, CAliyy bin Abi CAliyy CAliyy bin bin Muhammad. al-Ihkam Fi Beirut: Beirut: Dar al-Kutub al-Cllmiyyah al-"lImiyyah
[2]
al-Mankhul Min al-Ghazaliyy, Abu Hamid Muhammad bin Muhammad. 1419HJ1998. 1419H/1998. a/-Mankhul TaCliqat a/-Usul. Cet. 3. Beirut: Dar al-Fikr al-Mucasir al-Usul. Get.
[3]
a/-lqnaC Fi Hall Alfaz Abi al-Sharbiniyy, Muhammad bin Muhammad ai-Khatib. 1994. al-lqna Shuja cc.. Beirut Beirut: Dar Dar al-Kutub al-Kutub al-"IImiyyah al-Cllmiyyah
[4]
al-Sharbiniyy, 1419H/199a. Mughni a/-Muhtaj lIa IIa al-Sharbiniyy, Muhammad Muhammad bin bin Muhammad ai-Khatib. 1419H/1998. MaCrifat MaGani Macani Alfaz a/-Minhaj. Beirut: Beirut: Dar Dar al-Fikr al-Fikr Altaz al-Minhaj.
[5] [5]
al-Fuhul I/a IIa Tahqiq a/-Haqq H/2000, Irshad a/-Fuhul al-Shawkaniyy, Muhammad bin CAliyy. 1421 H/2000. Min cllm a/-Usu/. Cet. 1. Damascus: Dar Ibn Kathir a/-Usul. Gel.
[6]
1413HJ1992. al-Bahr a/-Bahr ai-MuM a/-Muhit Fi al-Zarkashiyy, Badr ai-Din Muhammad bin Bahadur. 1413H/1992. Usu/ a/-Fiqh. Cet. 2. Jil. 1. al-Ghardaqah: Dar al-Safwah al-~afwah Usul al-Fiqh. Get.
[7]
a/-Fiqh al-Islamiyy a/-Islamiyy Wa Adil/atuh Adi/latuh . Get. Cet. 3. Dimashq: Dar alal-Zuhayliyy, Wahbah. 1989. al-Fiqh Fikr
[8] [8J
Ibnu al-Humam, Kamal ai-Din Muhammad bin cAbd al-Wahid. 1419H/1999, 1419H/1999. al-Tahrir a/-Tahrir Fi Usu/ al-Fiqh al-Jaml a/-Jamie Bayna Istilahay al-Hanafiyyah a/-Hanafiyyah Wa al-Shaffiyyah. a/-Shaf/'iyyah. Get. Cet. 1. Jil. 2. 2, Usul Beirut: Dar al-Kutub al-Cllmiyyah
[9]
//a 1424H/2003, Taqrib al-Wusul a/-Wusu/ lIa Ibnu Juzayy, Abu al-Qasim Muhammad bin Ahmad. 1424H/2003. cllm al-Usul. a/-Usul. Get. Cet. 1, al-Cllmiyyah "11m 1. Beirut: Dar al-Kutub al."lImiyyah
a/-Islamiyy. Beirut; Beirut: [10] Salqiniyy, Ibrahim Muhammad. 1991. AI-Muyassar Fi Usul a/-Fiqh al-Islamiyy. Dar al-Fikr al-Mucasir [11] Zaydan, cAbd ai-Karim. ai-Karim, 2001. 2001, al-Wajiz a/-Wajiz Fi Usul al-Fiqh . Get. Cet. 1. Beirut: Mu'assasah alRisalah al-Nashirun
10
2010 © STANDARDS MALAYSIA 201 0 - Hak cipta terpelihara
Penghargaan Penghargaan Ahli Jawatankuasa Jawatankuasa Standard Standard Perindustrian Perindustrian bagi bagi Standard Standard Halal Halal Ahli Data' Haji Haji Wan Wan Mohamad Mohamad Dato' Dato' Sheikh Sheikh Abd Abd Dato'
Jabatan Kemajuan Kemajuan Islam Islam Malaysia Malaysia Jabatan
Puan Masrina Masrina Mansor Mansor (Setiausaha) (Setiausaha) Puan Puan Mazli Muhammad Puan Mazli Muhammad Puan Mariam Mariam Abdul Abdul Latifl Latif! Puan Puan Seri Seri Azalina Azalina Mohd Mohd Ghazalli Ghazalli Puan Cik Nur Syahidah Abdul Jalil Clk Nur Syahidah Abdul Jalil Dato' A A Aziz Aziz Mat Mat Dato' Puan Saimah Mokhtarl Puan Saimah Mokhtarl Puan Hakimah Hakimah Mohd Mohd Yusoff Yusoff Puan Dr Muhmad Muhmad Kamarulzaman Kamarulzaman Muhmad Muhmad Sarif Sarif Dr Puan Nor Latifah Hussin Puan Nor Latifah Hussin Puan Shamsinar Shamsinar Abdul Abdul Talib Talib Puan Haji Amran Amran Sameon Sameon Haji
SIRIM Berhad Berhad SIRIM Biro Pengawalan Farmaseutikal Kebangsaan Kebangsaan Biro Pengawalan Farmaseutikal Halallndustry Development Development Corporation Corporation Sdn Sdn Halallndustry Bhd Bhd Institut Kefahaman Kefahaman Islam Islam Malaysia Malaysia Institut of Quality Quality Malaysia Malaysia Institute of Institute Jabatan Kemajuan Kemajuan Islam Islam Malaysia Malaysia Jabatan
Aziz (Pengerusi) (Pengerusi) Aziz
Encik Saifulbahri Saifulbahri Abdul Abdul Kadir Kadir Encik Dr Mohamad Mohamad Shafit Shafit Hussain Hussain Dr Datuk Paduka Paduka Nadzim Nadzim Johan/ Johan! Datuk Encik Zulkefli Zulkefli Mohammad Mohammad Encik Encik Mohd Mohd Yusof Yusof Abdul Abdul Rahman Rahman Encik Encik Othman Othman Md Md Yusoff Yusoff Encik Prof Madya Madya Dr Dr Mahamad Mahamad Arifin Arifin Prof
Jabatan Perkhidmatan Perkhidmatan Veterinar Veterinar Jabatan Jabatan Standard Malaysia Jabatan Standard Malaysia Kementerian Kesihatan Kesihatan Malaysia Malaysia Kementerian Kementerian Perdagangan Perdagangan Antarabangsa Antarabangsa dan dan Kementerian Industri Industri Kementerian Perdagangan Perdagangan Dalam Dalam Negeri, Negeri, Kementerian Koperasi dan dan Kepenggunaan Kepenggunaan Koperasi Malaysian Agricultural Agricultural Research Research and and Malaysian Development Institute Institute Development Persatuan Pengguna Pengguna Islam Islam Malaysia Malaysia Persatuan Persatuan Pengguna-pengguna Pengguna-pengguna Standard Standard Persatuan Malaysia Malaysia Persekutuan Pekilang-pekilang Pekilang-pekilang Malaysia Malaysia Persekutuan Universiti Islam Islam Antarabangsa Antarabangsa Malaysia Malaysia Universiti
Ahli Kumpulan Kumpulan Kerja Kerja bagi bagi Istilah Istilah dan dan Daftar Daftar Istilah Istilah Islam Islam Ahli Prof Madya Madya Dr Dr Mahamad Mahamad Arifin Arifin (Pengerusi) (Pengerusi) Prof Puan Norfaizah Norfaizah Nasir Nasir (Setiausaha) (Setiausaha) Puan Haliah Ratna Ratna Inzah Inzah Datuk Datuk Haji Haji Mohd Mohd Asril Asril Hajjah Puan Hasliha Hasliha Mat Mat Zabidi Zabidi Puan Puan Mariam Mariam Abdul Abdul Latifl Latif/ PUan Puan Seri Seri Azalina Azalina Mohd Mohd Ghazalli Ghazalli Puan Dr Mohd Sani Badron! Dr Mohd Sani Badran/ Dr Mohd Mohd Zaidi Zaidi Ismail Ismail Dr Encik Mohammad Mohammad Saari/ Saari! Encik Encik Mohd Mohd Rus Rus Yunus Yunus Encik Encik Zulkefli Zulkefli Mohammad Mohammad Encik Dr Mohammad Mohammad Deen Deen Mohd Mohd Napiah Napiah Dr Dr Mohammad Mohammad Seman/ Seman! Dr @ Zalman Zalman Jonid Jonid Encik Muhammad Muhammad Salman Salman @ Encik Dr Syahirah Abdul Shukor/ Dr Syahirah Abdul Shukor/ Encik Irwan Irwan Mohd Mohd Subri Subri Encik Encik Mazilan Mazilan Musa Musa Encik
Universiti Islam Islam Antarabangsa Antarabangsa Malaysia Malaysia Universiti SIRIM Berhad Berhad SIRIM Dewan Bahasa Bahasa dan dan Pustaka Pustaka Malaysia Malaysia Dewan Halallndustry Development Development Corporation Corporation Sdn Sdn Halallndustry Bhd Bhd Institut Kefahaman Kefahaman Islam Islam Malaysia Malaysia Institut Jabatan Kemajuan Kemajuan Islam Islam Malaysia Malaysia Jabatan Persatuan Pengguna Pengguna Islam Islam Malaysia Malaysia Persatuan Universiti Islam Islam Antarabangsa Antarabangsa Malaysia Malaysia Universiti Universiti Malaya Malaya Universiti Universiti Sains Sains Islam Islam Malaysia Malaysia Universiti Yayasan IImuwan IImuwan Yayasan
© STANDARDS STANDARDS MALAYSIA MALAYSIA 2010 2010 -- Hak Hak cipta cipta terpelihara terpelihara ©
© Hak cipta 2010 Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang atau menggunakan manamana bahagian penerbitan ini dalam apa jua bentuk atau dengan apa jua cara sama ada elektronik atau mekanik, termasuk fotokopi dan mikrofilem, tanpa kebenaran bertulis daripada Jabatan Standard Malaysia.