h.-hartziekenhuis vzw
een hart voor zorg
Patiënten informatie
FACETGEWRICHTBEHANDELING
Welkom Het multidisciplinair pijncentrum Algolier is een eenheid van het H.-Hartziekenhuis Lier. U vindt Algolier op het gelijkvloers van de A-blok. Onze doelstelling is uw pijn verlichten! Door nauwe interdisciplinaire samenwerking (huisarts, anesthesist, neuroloog, neurochirurg, fysisch geneesheer, psycholoog, sociaal verpleegkundige en gespecialiseerde pijnverpleegkundigen) zoeken we samen met u naar een oplossing voor uw pijnprobleem. Bij chronische pijn (langer dan 3 maanden aanwezig) kan er vaak géén oorzaak meer worden gevonden. De pijn is storend en zinloos geworden met een belangrijke weerslag op de levenskwaliteit. Doelstellingen bij de aanpak van een chronisch pijnprobleem zijn: -- Verminderen van de pijnintensiteit. -- Bevorderen van de socio-economische (re)integratie. -- Verbeteren van de levenskwaliteit. Ter vermindering van de pijnintensiteit werd bij u een interventionele pijnprocedure voorgesteld. In deze brochure komt u meer te weten over een facetgewrichtbehandeling.
Het Algolier-team streeft ernaar om de wachttijd voor een pijnverlichtende interventie zo kort mogelijk te houden. Ook voor u werden hiertoe inspanningen geleverd. Indien u dan door ziekte of een andere reden verhinderd wordt, vragen we dit tijdig (ten minste één dag voor de geplande behandeling) te melden via
[email protected] (steeds naam, geboortedatum en datum van de afspraak vermelden) of
Breng deze brochure & ingevulde pijnvragenlijst (blz. 6) altijd mee als u naar het pijncentrum komt.
Inhoud Welkom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Wat zijn de facetgewrichten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Hoeverloopt een facetgewrichtbehandeling?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Voorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Watbrengt u mee?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
telefonisch op het nummer 03-491 24 42 (gedurende de werkdagen van 9.00 u tot 18.00 u).
De dagvan de behandeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Er zal dan samen met u naar een oplossing worden gezocht.
Watte doen bij problemen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Algolier Pijnkliniek – Blok A gelijkvloers
Pijnvragenlijst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Nevenwerkingen& complicaties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Geïnformeerde toestemming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Wat zijn de facetgewrichten?
2
De wervels van de wervelkolom zijn met elkaar verbonden door tussenwervelgewrichten of facetgewrichten. Deze gewrichten zorgen ervoor dat de wervels ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Door een ongeval maar vooral ook door slijtage (degeneratief ruglijden) kunnen de facetgewrichten beschadigd worden en zo een bron van rug- en nekpijn vormen. Deze aandoening wordt het facetsyndroom genoemd. Het is een frequente oorzaak van rug- en nekpijn.
Hoeverloopt een facetgewrichtbehandeling? Belangrijk om weten is dat een facetgewrichtbehandeling in twee stappen wordt uitgevoerd. De eerste stap of proefbehandeling is een infiltratie van de facetgewrichten, de tweede stap of definitieve behandeling is een ontzenuwing van de facetgewrichten. 1
De proefinfiltratie wordt gedaan om er absoluut zeker van te zijn dat uw pijnprobleem afkomstig is van de facetgewrichten. Want rug- of nekpijn kan veroorzaakt worden door verschillende structuren in onze wervelkolom.
Voor de infiltratie wordt u gevraagd om een score aan uw pijnprobleem te geven. Indien er na de infiltratie een duidelijke reductie van deze score is wil dit zeggen dat de geinfiltreerde facetgewrichten inderdaad verantwoordelijk zijn voor uw pijnprobleem en wordt de proefinfiltratie als positief beschouwd. De proefinfiltratie moet dus gezien worden als een test, net zoals een radiologisch onderzoek of een bloedonderzoek. Belangrijk om weten is dus dat de proefinfiltratie geen behandeling is en dat de pijn na het uitwerken van de infiltratie zeer waarschijnlijk terug zal komen! Zo komen we tot de definitieve behandeling of facetgewrichtontzenuwing. Hiervan is het de bedoeling dat u definitief of in ieder geval op langere termijn duidelijke beterschap ondervindt. Een ontzenuwing wordt enkel en alleen uitgevoerd indien de proefinfiltratie duidelijk positief is. Beide procedures kunnen nooit op dezelfde dag gebeuren. Er moet minimum 24 uur tussen de proefinfiltratie en de ontzenwing zijn. Voor de proefinfiltratie wordt u gevraagd om in buikligging plaats te nemen op onze behandelingstafel. De verpleegkundige zal u daarbij helpen. Onder lokale verdoving plaatsen we een naald of naalden (indien het meerdere facetgewrichten betreft) tot vlakbij de bezenuwing van de aangedane gewrichtjes. Langs de naald (of naalden) wordt er vervolgens verdovende medicatie ingespoten. Om veilig te kunnen werken gebeurt de procedure onder controle van X-stralen. Indien u na de procedure beduidend minder pijn ervaart wordt de infiltratie als positief beschouwd en maken we een afspraak om de ontzenuwing uit te voeren. Dat kan zoals gezegd ten vroegste de volgende dag gebeuren.
2
De facetgewrichtontzenuwing gebeurt op exact dezelfde manier als de proefinfiltratie. Onder lokale verdoving en met behulp van X-stralen worden er opnieuw naalden geplaatst tot tegen de bezenuwing van de aangedane facetgewrichten. Na controle van de correcte naaldpositie wordt er nu echter radiofrequente elektrische stroom op de naalden gezet en worden de zenuwen van de facetgewrichten opgewarmd tot 80°C. Op deze manier wordt de bezenuwing buiten werking gesteld en zal u nadien minder pijn ervaren. Het pijnstillend effect stelt zich wel pas in na een aantal weken. De ontzenuwing zelf is niet pijnlijk gezien ze gebeurt onder plaatselijke verdoving. Wel wordt voor de procedure een infuus geplaatst en krijgt u verdovende medicatie toegediend om het plaatsen van de naalden comfortabeler te laten verlopen.
Gezien het pijnstillend effect zich pas een drietal weken later instelt zullen we u rond die periode op consultatie laten komen om het resultaat van de ontzenuwing te bespreken.
Voorbereiding -- Een lichte maaltijd voor de therapie is toegestaan. -- U hoeft géén nachtkledij of toiletgerief mee te brengen; de behandeling gebeurt ambulant (dus geen ziekenhuisopname). -- U mag uw medicatie innemen, met uitzondering van bepaalde bloedverdunners (enkele voorbeelden: Plavix, Ticlid, Brilique, Efient, Marcoumar, Sintrom, Pradaxa, Dabigatran, Eliquis). Bij inname van één van deze bloedverdunners moet u dit op voorhand melden aan de arts die u naar de pijnkliniek verwijst, zodat er gepaste maatregelen kunnen genomen worden. Bepaalde bloedverdunners moeten immers een tijd voor de behandeling worden gestopt en eventueel vervangen door andere kortwerkende bloedverdunnende middelen, waaronder Fraxiparine en Clexane. Indien dit het geval is, dan mag er géén Fraxiparine of Clexane worden toegediend op de dag van de infiltratie! E en lage dosis aspirine (bijvoorbeeld Asaflow 80, Asaflow 160, Cardio-aspirine…) hoeft NOOIT gestopt te worden! Meer informatie vindt u op www.algolier.be. Aan het einde van deze brochure vindt u een pijnvragenlijst. Deze volledige brochure met uw ingevulde pijnvragenlijst kan u afdrukken en ingevuld meebrengen op de dag van uw behandeling. Het is belangrijk om deze vragenlijst zo nauwkeurig mogelijk in te vullen. Ze geeft ons een goede beschrijving van uw pijn en vormt een hulpmiddel bij het bepalen van de behandelingsstrategie. U kan ook een gedrukt exemplaar van deze brochure met vragenlijst aanvragen via
[email protected] of op het nummer 03-491 24 42.
3
Watbrengt u mee?
-- Indien u een werkonbekaamheidsattest nodig hebt voor de dag van de behandeling of indien er attesten voor de (hospitalisatie)verzekering dienen te worden ingevuld, vraagt u dit reeds bij de inschrijving.
Voor uw administratief dossier: -- Identiteitskaart -- SIS-kaart (vanaf januari 2014 volstaat uw identiteitskaart) Voor uw medisch dossier: -- De verwijsbrief van uw huisarts of verwijzende arts. -- De nauwkeurig ingevulde pijnvragenlijst. -- Alle medische documenten (radiografieën, labo-resultaten,…) die verband houden met uw pijnprobleem en die NIET in het H.-Hartziekenhuis Lier werden uitgevoerd. Alle onderzoeken die u in het H.-Hartziekenhuis Lier liet uitvoeren zijn automatisch beschikbaar; deze hoeft u dus niet mee te brengen. -- Een lijst van uw huidige medicatie. Voor uw persoonlijk comfort:
Nevenwerkingen& complicaties De procedure is over het algemeen veilig. Aan elke interventie zijn er evenwel mogelijke nevenwerkingen (onvermijdbaar) verbonden en bestaat er het risico op complicaties. Enkele mogelijke nevenwerkingen en/of complicaties zijn: • Tijdens de behandeling kan er een kleine ader worden aangeprikt, waardoor er een kleine bloeding kan ontstaan. Dit vormt geen probleem wanneer u geen bloedverdunners neemt of deze tijdig hebt stopgezet. Deze nevenwerking kan zowel na de proefinfiltratie als na de ontzenuwing optreden. • Tijdelijke toename van de nek- of rugpijn. Deze nevenwerking kan optreden na een ontzenuwing en verdwijnt meestal spontaan binnen de week. • ...
-- Draag comfortabele, loszittende kledij. -- Eventueel lectuur. -- Hoewel er afsluitbare kastjes ter beschikking staan raden we af om waardevolle zaken mee te nemen. Het H.-Hartziekenhuis Lier is niet aansprakelijk voor verlies of diefstal. Voor uw veiligheid: -- Zorg voor een begeleider die u na de behandeling naar huis kan brengen. Aangezien de pijnbehandeling tijdelijke gevoels- en krachtsvermindering kan geven, mag u de dag van de behandeling niet actief deelnemen aan het verkeer.
De dagvan de behandeling -- Bij aankomst in het ziekenhuis komt u rechtstreeks naar het multidisciplinair pijncentrum Algolier. Daar wordt u ingeschreven. -- Vermeld bij de inschrijving zeker volgende gegevens: • Allergie (bijvoorbeeld voor ontsmettingsmiddelen, contrastvloeistof of verdovingsmiddelen). • Mogelijke zwangerschap. • Inname van bloedverdunners. -- Indien u nog niet over een pijnvragenlijst beschikt, kan u hier een exemplaar vragen. Neem rustig de tijd om de vragenlijst in te vullen; het is een waardevol instrument om uw pijnprobleem zo efficiënt mogelijk aan te pakken. Geef uw ingevulde pijnvragenlijst af aan de inschrijving, alsook uw meegebrachte medische documenten.
4
Watte doen bij problemen? 1. Contacteer uw huisarts. 2. Contacteer Algolier (03-491 24 42 of 03-491 24 44) 3. Contacteer de anesthesist van wacht via de spoedgevallendienst (03-491 29 00) enkel tijdens weekends, feestdagen of ’s nachts.
Om u zo goed mogelijk te kunnen helpen, proberen we concrete gegevens van u te verzamelen zodat we een goed inzicht krijgen in uw pijnprobleem. Aan de hand van de pijnvragenlijst op blz. 6 trachten we een duidelijk beeld van uw klachten te krijgen. Door een nauwkeurige beschrijving van uw klachten zijn wij beter in staat om samen met u tot een behandeling, advies of oplossing te komen. Probeer daarom de vragen zo correct mogelijk te beantwoorden. Breng deze brochure & ingevulde pijnvragenlijst daarom ook altijd mee als u naar het pijncentrum komt! Deze gegevens behoren tot uw dossier en zijn als dusdanig beschermd door het beroepsgeheim. 5
Pijnvragenlijst
Wanneer zijn uw pijnklachten begonnen?
Naam: .............................................................................................................................................. Voornaam: ............................................................................. Geboortedatum: ............................ Door welke arts wordt u naar de pijnkliniek gestuurd? ............................................................... ..........................................................................................................................................................
Uw pijnklachten
minder dan 3 maanden geleden
langer dan 6 maanden geleden
tussen de 3 en de 6 maanden geleden
meer dan 1 jaar geleden
Ligt een arbeidsongeval aan de basis van uw pijnklachten? Nee
Ja: is uw verzekeringsdossier afgerond?
Nee
Ja
Is dit de eerste maal dat u deze pijnklachten ondervindt? Nee
Ja
Hoeveel episodes van pijn zijn er geweest het voorbije jaar?...............................................
Waar hebt u pijn? Duid zo gedetailleerd mogelijk aan op de tekeningen. Dit is van belang om de oorzaak van uw pijnprobleem te kunnen opsporen.
.................................................................................................................................................... Was u hiervoor in het verleden ook al in behandeling in een ander pijncentrum? Nee
Ja: waar en wanneer voor de laatste keer? .........................................................
.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Had u al eens een opname omwille van dit pijnprobleem? Nee
Ja: waar en wanneer was dat? .............................................................................
.................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Was u werkonbekwaam door deze pijnklachten? Nee
Ja
Werd u al geopereerd omwille van dit pijnprobleem? Nee
Ja:
wanneer
6
waar
type ingreep
7
Bent u momenteel werkonbekwaam omwille van het pijnprobleem? Nee
Ja: ≤ 14 dagen ≥ 14 dagen Had u al contact met een adviserend geneesheer?
Nee
Ja
Bent u allergisch of overgevoelig aan medicatie, lokaal verdovende middelen of andere? Nee
Ja: welke?...............................................................................................................
.................................................................................................................................................... Hoeveel pijn heeft u op een schaal van 0 tot 10? (aanduiden met een kruisje) geen pijn
overdag
meest erge pijn
0
10
geen pijn
’s nachts
meest erge pijn
0
10
Geïnformeerde t oestemming Ik verklaar deze brochure tijdig te hebben ontvangen, volledig te hebben gelezen en volledig te begrijpen. Ik kreeg voldoende tijd om bijkomende vragen te stellen. Ik verklaar alle gevraagde informatie (allergie, inname van bloedverdunners,…) volledig en naar waarheid te hebben verstrekt. Ik verklaar akkoord te gaan met de behandeling. Datum
Handtekening
VAS
PGIC
Het Algolier-team streeft ernaar om de wachttijd voor een pijnverlichtende interventie zo kort mogelijk te houden. Ook voor u werden hiertoe inspanningen geleverd. Indien u dan door ziekte of een andere reden verhinderd wordt, vragen we dit tijdig (ten minste één dag voor de geplande behandeling) te melden via
1
2
[email protected] (steeds naam, geboortedatum en datum van de afspraak vermelden)
3
of telefonisch op het nummer 03-491 24 42 (gedurende de werkdagen van 9.00 u tot 18.00 u). Breng deze brochure & ingevulde pijnvragenlijst altijd mee als u naar het pijncentrum komt. 8
Er zal dan samen met u naar een oplossing worden gezocht. Algolier Pijnkliniek – Blok A gelijkvloers
H.-Hartziekenhuis vzw | Mechelsestraat 24 | 2500 Lier tel. 03-491 23 45 | fax 03-491 23 46 | www.hhzhlier.be