Even uw aandacht… Deze ‘smaakmaker’ laat u toe kennis te maken met dit werk. Dit tekstfragment mag niet gebruikt worden voor opvoering. Het mag niet worden gedownload, afgedrukt of verder verspreid. Indien deze smaakmaker u bevalt, raden we u aan het volledige toneelstuk te ontlenen en te lezen voor u tot de aankoop van boekjes voor opvoering beslist. Veel leesplezier!
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
VERSTANDHOUDING BIJ PETERS
Een monoloog
door
Roland Bergeys
Toneelfonds J. Janssens – Antwerpen 2007 Nr.2955
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
OPVOERINGSRECHT Het opvoeringsrecht wordt verkregen na aankoop van tenminste TWEE tekstboekjes bij de uitgever en na betaling van de verschuldigde opvoeringsrsrechten aan: S.A.B.A.M. Aarlenstraat 75-77 1040 Brussel Na aankoop van het verplicht aantal boekjes krijgt men van de uitgever een aanvraagkaart die, degelijk ingevuld, minstens vier weken de opvoering(en) naar S.A.B.A.M. moet worden gestuurd. Men is volgens de Auteurswet strafbaar als men gebruik maakt van gekregen, gehuurde, geleende of gekopieerde boekjes. Wanneer men niet voldoet aan de hier opgesomde voorwaarden, worden de geldende opvoeringsrechten met 100% verhoogd. Voor Nederland wende men zich tot: Stichting Bredero Auteursrechtenbureau Valeriaanstraat 13 1562 RP Krommenie
BELANGRIJKE OPMERKING ! Alle rechten voorbehouden. Iedereen die toestemming verkreeg het stuk VERSTANDHOUDING BIJ PETERS op te voeren moet de naam van auteur ROLAND BERGEYS vermelden in alle publicaties die n.a.v. de voorstellingen verschijnen. De auteursnaam moet onmiddellijk onder de titel vermeld worden, in een lettertype minstens half zo groot als dat van de titel, maar minstens twee keer zo groot als dat waarin de naam van de vertaler, regisseur en spelers wordt vermeld.
Wettelijk depot D/2007/220/31 ISBN 978-90-385-09969 © 2007 Toneelfonds J. Janssens/Roland Bergeys www.toneelfonds.be Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, internet of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
1
PERSONAGE (1 heer)
MIEL PETERS :
DECOR Een huiskamer. Inkomdeur. Keukendeur. Achter die deur jankt een hond zachtjes. Dan wild geblaf van de hond die iemand aan de deur hoort.
KORTE INHOUD Miel Peters komt thuis. Iedereen is weg. Miel blikt terug op zijn mislukt huwelijk met Roza, en op het ontspoorde leven van zijn zoon Kevin. Gaandeweg wordt duidelijk dat die laatste niet zomaar verdwenen is. Wanneer hij een briefje van Kevin krijgt, laaien de gevoelens hoog op. Heel wat heilige huisjes worden doorprikt in deze tragikomedie vol vaart, waarin de toeschouwer van de ene in de andere verrassing valt. Elke gelijkenis met bestaande of overleden personen, berust op louter toeval.
“Verstandhouding bij Peters” is één van de drie monologen uit de cyclus “Zending geweigerd”. In elk ervan vormt een brief of een mislukte poging tot contact met een derde de rode draad. De andere delen zijn : “Wachten tot morgen” en “Rik Met Het Ene oog”.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
2
(Miel Peters komt binnen met een uitgedroogde goudvis tussen duim en wijsvinger. Heel het stuk door speelt hij daarmee, hij praat er tegen, en hij praat tegen de hond die soms antwoordt, dan weer niet, in te vullen naar believen door elke regisseur..)
MIEL : Niemand thuis,... een mens wordt dat nooit gewoon. Aan sommige dingen kan ik niet aan uit hé… niemand th…
Behalve gij, Fifi - jàjà, séffens, zulle!… Ge zou mij hier moeten zien staan met dat verschrompeld viske in m’n handen ocharme, z’n bekske staat open alsof het naar lucht hapt... Wat kan ik er nog mee doen?... Het bakken?... Erop sjieken?... Het aan u geven?... Nee, dit is voor u, zie: een Cesarke. Ik denk,... dat ik die vis ga inkaderen.
En-uw-baaske-is-weg, inderdaad - al is hij niet naar de Co, Co... de Copàbana hoho, wat een woord ook! Elke week zat hij in die bar - vrouwen vond hij gelijk het weer: soms kil, soms somber, maar daar waren ze ànders - vond hij.
Hij is er vet mee!
«Vrouwen,...» zei ik, «in het begin is het gelijk bij konijnen, maar het scherp gaat eraf.»
Hij heeft wéken niet geklapt. Soit, hij zit vast, onze Kevin.
Eén schot, één, stom, onverwacht schot…
En zeggen dat hij een bon-vivant is!... Dat heeft hij trouwens van mij, zijn ma is nooit voor “Het leven” geweest. Mannen vond ze maar niks, en seks nog veel minder.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
3
‘Voeten warmen,’ zoals ze zei, dat deed ze nog wel, en dan sokken breien, omdat voeten zo ook warm bleven - zesendertig paar heb ik!
Ik, ik kon wel feesten in de tijd: drinken tot ik erbij viel, mottig als een krab in de boskes, maar het toch uitroepen: “Mannen, het leven is fantastisch!”
Fan-tas-tisch… ze zegden dat ik een bloemeke had in mijn hart en mee daarom, snapte niemand hoe ik haar heb kunnen... kopen.
Tegenwoordig, als ge een vrouw zoekt, zet ge een annonce, ge gaat naar zo’n eetcafé, ge schrijft met uw gsm naar VT4, ge zoekt in Moskou of Peking, en als ge het écht niet meer ziet zitten, stapt ge in Big Brother of in Blind date: keuze genoeg. Wij in de tijd, hadden alleen maar ‘agences de mariage’ - op tv kregen we Nonkel Bob of Schipper naast Mathilde te zien, er was geen tijd om te gaan jagen, als ge na de fabriek ’s avonds nog moest gaan metsen om rond te komen.
Zo ben ik toen in “De hemel” beland, hét relatiebureau van de stad. Die verkoopster daar zei direct: “Met ùw figuur blijft ù nooit single.”
Dat pakte! Hoeveel het kostte?...
“Ge gaat uit, mijnen beste, en ge komt alleen terug - wat vindt ge ook in dancings - dan drinkt ge u een malheur op café, en dat kost vijfentwintig euro. Als ge een restaurantje doet - ook alleen tussen haakjes, kost dat vijftig. En die dingen doet ge pakweg twee keer per week. Maal tweeënvijftig komt dat op bijna achtduizend euro per jaar, de feestdagen niet meegerekend, en de bezoekskes aan ‘zaken’ waar ge beter niet komt ook niet. Is-het-niet?!...”
Hoerenkoten bedoelde ze! Ze kende mij, en ik geef toe: van die dingen wou ik vanaf! Ze gaf me groot gelijk. Met dat ik achtduizend euro zomaar zou verspillen, ging “De hemel” ook niet akkoord, en voor ik het wist, liet ze hun marchandise ook binnenwaggelen: een nijlpaardje uit Teuttereweuttere met wuivende
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
4
handjes en een verlegen lach, maar ik dacht: “achtduizend per jaar is nog zotter!”
Een mens leert bij. Bovendien was ze goed van hart, en de tijd liet elk figuur vervagen, zei die verkoopster. Ik moest alleen haar egelke erbij nemen: een plastieken speelgoedbeestje waar ze nog mee sliep. Ge denkt daar niet over na.
“Roza is de beste koop, meneer Peters,” zei dat mens nog. Gelukkig was Rozake van lage stand, dat deed aan de prijs: zevenhonderdvijfitg ‘all in’!
Of achtduizend min zevenhonderdvijftig was meer dan zevenduizend... dat ze me mij zo lieten... winnen! Plus een vrouw: dan zegt ge toch niet neen?... Roza kwam daarop op mij af, stak zuinig haar lipkes uit, en plantte ze op mijn kaak met de woorden: “‘k En wil al diréct een kéndje van joender!”
Het moest wel een meiske zijn, goed, en toen ik zei ‘waarom niet’, schudde ze met haar kommesvoor, liet een fluwelen kuchje, en... ik was verkocht: Roza Louis Willemina Verdonck, zou Madame Peters worden.
Het leven was fantastisch! Het was in alle geval een droom in ‘t begin - de patatten waren elke dag op tijd klaar, en ik had meer dan “een handvol” als ge me snapt, ik verdiende in ‘t zwart, en dat beviel hààr dan weer: ze kreeg een wasmachine, een elektrisch vuur, een stofzuiger, soms een kleedje, fancybijouterie, wat zakgeld, en ze mocht ‘s woensdags haar koffie gaan drinken kort gezegd, negen geweldige maanden waren het, zonder ‘bezoekskes aan rare zaken’ gelijk die van ‘t agence het noemde, en mét uitgebreid voeten warmen: we waren… de hemel te rijk. De zon scheen voor het gezinnetje Peters, fel en gul.
Het heeft niet mogen zijn… ze geraakte in verwachting, ja, vraag me niet meer hoe - van-den-hemelse-dauw - en samen met haar dracht, kwamen ook de wolken opzetten. Ze wist het, blèrde ze - ze had het altijd geweten! Toen het zo
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
5
ver was, wou ze het er van kolere zelfs bijna niet uit persen, ons kind: … een jongen - onze Kevin.
Groooote ramp - dat ze een meiske had gewild, had ze immers harder gemeend dan ik dacht: ze wou dat sukkelaarke eerst weggeven - jongens waren gevaarlijk en gemeen, meiskes waren liever, eerlijker, beter, riep ze. Verdomme, ze was een verwend nest dat met een plastieken egeltje sliep, maar een popke wou: een meiske...
“Zo één gelijk gij zeker?...” antwoordde ik. Ja, dus. En dat verlegen gedoe van in het begin was komedie geweest - ze had haar doel gemist, amen en uit. Gedààn dus, met patatjes en voeten warmen, en ze zou de zaken die fout waren gelopen rechtzetten, want opvoeding was hààr ding, niet het mijne. Zelfs cadeaukes gelijk plastieken oorbellekes en een collierke van de markt, konden daar niks aan veranderen. Zo heeft ze onze zoon tot zijn vijf jaar rokskes laten dragen en gaf ze hem poppen en keukenskes en parfumkes en tierlantijntjes, ze nam hem in bed tot hij elf jaar was, en op zijn veertien warmde ze terug voeten:... die van hém...
Zie, dat is Roza, en... dà’s de consumptiemaatschappij: een miskoop - bij aanschaf hadden ze het niet over de afschrijving.
Ik schreeuwde het bijna uit: «Stop met de kleine te zogen, heel de familie loert mee, om het niet over de buren te hebben…»
Ik kreeg één, hysterisch gekrijs terug: Kevke moest jong blijven volgens haar verstandhouding huize Peters, hà, dié was nergens meer te vinden...
«Maar Rozake, het was zo schoon in ‘t begin...» «Alle begén és schuun!»
Aan sommige dingen kan ik niet aan uit...
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
6
“Ek ben e vrooke, gi zijt ne vent! Da’s aanders…”
Daar scoorde ze. Een man dénkt ook anders. Z’n productie ligt hoger. Stel, dat ge elke dag een ander hebt, er ‘voor gaat’ tussen uw vijftien en uw vijfenzeventig,
da’s
zestig
keer
driehonderd
vijfenzestig,
of
eenentwintigduizend negenhonderd nazaten die ge kunt maken in uw leven een Heizelstadion vol - dat, haalt een vrouw nooit. En toch: één meiske fabriceren... ging niet, ik ben een mislukkeling.
Trouwens, nu is het te laat: ik ben geopereerd van prostaat, ik zat met kortsluiting, snapt ge?… Ge zoekt dan troost, ge probeert iets uit, hé, ge wilt per se nog kunnen presteren. Maar bij haar pakte dat niet. Ik kwam zo eens af met een cataloog met àlles in wat u kan helpen, als het thuis wat minder gaat: Ha, ‘k heb er altijd één op zak trouwens voor de afleiding. Wat dààr allemaal in staat…
Baby-dolls! Jarretellen! Strings! Netkousen! Visnetpakken! Geitenogen! Spaanse vlieg! Olie van alle merken! Maar niet van Calvé! Kettingen! Boeien! Kuisheidsgordels!
Zie, dat heb ik nooit gesnapt: ’t kost honderd euro, om het niét te mogen doen.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]