Even uw aandacht… Deze ‘smaakmaker’ laat u toe kennis te maken met dit werk. Dit tekstfragment mag niet gebruikt worden voor opvoering. Het mag niet worden gedownload, afgedrukt of verder verspreid. Indien deze smaakmaker u bevalt, raden we u aan het volledige toneelstuk te ontlenen en te lezen voor u tot de aankoop van boekjes voor opvoering beslist. Veel leesplezier!
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
DE MAN DIE OP DE LADDER KLOM
Toneelspel in een proloog, tien taferelen en een epiloog
door
Udo Meiresonne
Toneelfonds J. Janssens – Antwerpen 2004 Nr.2818
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
OPVOERINGSRECHT Het opvoeringsrecht wordt verkregen na aankoop van tenminste ZES tekstboekjes bij de uitgever en na betaling van de verschuldigde opvoeringsrechten aan: Toneelfonds J. Janssens B.V.B.A. Te Boelaerlei 107 2140 Borgerhout Antwerpen
[email protected] Bij aankoop van het verplicht aantal boekjes krijgt men van de uitgever een formulier “aanvraag tot opvoering”. Op dit formulier moet men plaats en datum(s) van opvoering invullen; het moet minstens vier weken voor de opvoering(en) naar Toneelfonds J. Janssens B.V.B.A. worden gestuurd. Enige tijd voor de opvoeringen ontvangt u dan van hen de factuur voor te betalen auteurs- en/of vertaalrechten Men is volgens de Auteurswet strafbaar als men gebruik maakt van gekregen, gehuurde, geleende of gekopieerde boekjes. Wanneer men niet voldoet aan de hier opgesomde voorwaarden, worden de geldende opvoeringsrechten met 100% verhoogd. Voor Nederland wendt men zich tot: I.B.V.A "Holland" Postbus 363 1800 AJ Alkmaar.
[email protected]
TARIEFCODE A1
BELANGRIJKE OPMERKING ! Alle rechten voorbehouden. Iedereen die toestemming verkreeg het stuk DE MAN DIE OP DE LADDER KLOM op te voeren moet de naam van auteur UDO MEIRESONNE vermelden in alle publicaties die n.a.v. de voorstellingen verschijnen. De auteursnaam moet onmiddellijk onder de titel vermeld worden, in een lettertype minstens half zo groot als dat van de titel, maar minstens twee keer zo groot als dat waarin de naam van de vertaler, regisseur en spelers wordt vermeld.
Wettelijk depot D/2004/0220/010 ISBN 978-90-385- 08559 © 2004 Toneelfonds J. Janssens/Udo Meiresonne www.toneelfonds.be Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, internet of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
1
PERSONAGES (5 dames – 1 heer) MICHEL : man van rond de veertig. Onopvallende klerk, waar nooit iets op aan te merken viel. ELS : vrouw van Michel, iets jonger dan Michel. Zal in de loop van het stuk evolueren van volgzaam naar uiterst zelfbewust. MADY : zelfde leeftijd. Weet voor de buitenwereld haar onzekerheid goed te camoufleren. ILSE SDE MEESTER : pas afgestudeerde jonge idealiste. COLLEGA : vrouw, leeftijd minder belangrijk. Leidt het stuk in en fungeert dus ook als verteller. PHAEDRA : tiener of prille twintiger, dochter van Mady. Heeft een nuchtere kijk op de dingen, maar heeft ook iets te verbergen.
HET STUK Drama in een proloog, tien taferelen en een epiloog.
HET VERHAAL Michel, een onopvallende klerk waar nooit iets op aan te merken viel, werd opgepakt nadat hij langs een ladder naar een open raam in de woning van Mady klom. Zijn jonge pro-deo advocate Ilse tracht te achterhalen wat hem bezielde, maar Michel is niet bijzonder behulpzaam. Beetje bij beetje, en mede door de tussenkomsten van zijn vrouw Els, zijn slachtoffer Mady, en haar dochter Phaedra, geeft hij zijn geheimen prijs. Een spannend verhaal over perverten en slachtoffers, over vernedering, over haat, en over doodgewone mensen die er met de allerbeste bedoelingen steeds opnieuw een zootje van maken. Met als uitsmijter een verrassende epiloog.
DECOR Zetstukken - zie schetsen achteraan in brochure.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
2 Proloog
Muziek : 'Never never never' (Shirley Bassey – Groove Armada Mix) – uitfaden na +/- 3:30 min. Decor: rechts op de scène staat het raam.
(Collega komt links achteraan op en gaat links vooraan het podium staan.)
COLLEGA : "Wanneer ken je iemand? Wanneer heb je iemand volledig door? Zodat je door hem of haar nooit meer verrast wordt? Hoe lang duurt het voor je iemand compleet kan doorgronden? Vijf jaar jaar? Tien? Een mensenleven? Stel dat je iemand – pakweg – vijf jaar kent. En die iemand is zowat de degelijkste en meest voorspelbare mens die er te vinden is. 's Morgens altijd stipt op tijd op het werk, altijd recht naar huis na kantoortijd. Nooit last van een slecht humeur, nooit uitbundig, nooit een zware nacht gehad, nooit wilde plannen. Iemand die nooit verrast. En toch... Hoe zou je ook maar kunnen vermoeden wat er in iemands hoofd omgaat? Wat bezielt een doodbrave, ietwat saaie, maar honderd procent betrouwbare kantoorklerk wanneer hij op een dag een absurde inval krijgt, die hij impulsief uitvoert, waardoor hij prompt in de gevangenis belandt? Is hij een zieke geest? Had hij al die tijd een verborgen leven? Geef toe: we hebben allemaal wel iets waar we niet trots op zijn en dat we daarom liever voor ons zelf houden. Alleen, het zal de meesten onder ons niet overkomen dat we door iets dat ons op een bepaald ogenblik volkomen logisch leek, van het ene moment op het andere een verdachte worden. Of een dader. (Collega verlaat de scène langs links. Black-out.)
Muziek : 'It's oh so quiet' (Bjork)
(Op de begintonen van de muziek wordt er opnieuw belicht. Michel staat onder het raam. Hij kijkt schichtig om zich heen. Plots merkt hij iets op aan de overkant. Hij rent er heen, verdwijnt achter de coulissen, en komt terug met een ladder. Hij plaatst de ladder onder het raam. Hij klimt op de ladder en
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
3 kijkt door het venster. Wanneer het refrein begint, schijnt er enkel nog een spot op het raam (en het hoofd van Michel). Na het refrein is er een black-out en stopt de muziek. Er klinkt een doordringende schreeuw.)
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
4 Eerste tafereel
Decor : Het raam rechts is weggedraaid. In de fond zit nu een getralied raam, met ervoor een tafel en twee stoelen. Belichting : Spots op de tafel met de stoelen, op Els en op Mady.
(Michel zit rechts aan de tafel, Ilse staat tegenover hem. Els en Mady staan respectievelijk links en rechts vooraan het podium.)
ILSE : "U weet wie ik ben?" MICHEL : "Neen..."
(Ilse vist uit haar attaché-case een visitekaartje op en geeft het aan Michel.)
ILSE : "Laat ik me dan eerst even voorstellen, ik ben Ilse De Meester, uw advocaat, ik zal..."
(Michel stopt het visitekaartje, zonder het te bekijken, in de borstzak van zijn overhemd.)
MICHEL : "Ik weet natuurlijk wel wát u bent."
(Ilse gaat tegenover Michel zitten en haalt een dun dossiertje uit haar tas.)
ILSE : "Meteen ter zake dan maar. U bent op heterdaad betrapt, terwijl u zich via een ladder toegang wou verschaffen tot de woning van uw slachtoffer." MICHEL : "Ik wou helemaal niet naar binnen." MADY : "Mijnheer was verdwaald." ELS : "Mijn man ís geen misdadiger." MADY : "Wat deed hij dan op die ladder? Toen ik de kamer inkwam duwde hij net het raam open. Ik schrok me rot."
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
5 ILSE : "U opende het raam. Dat lijkt toch enigzins op inbraak. Maar als het volgens u geen inbraak was, wat was het dan wel?" MICHEL : "Ik wou alleen maar kijken. Pas na een hele tijd merkte ik dat het raam niet afgesloten was. Ik duwde het open om beter te zien. Enkel omdat de spiegeling van het glas mij hinderde." ILSE : "Dus u scharrelt wat rond in de tuin van wildvreemde mensen, tot u op een ladder stoot. Dan plaatst u die ladder onder het raam, u klimt omhoog, en kijkt naar binnen. Meer was u niet van plan?" MICHEL : "Zo is het." ILSE : "Waar keek u precies naar? Wat hoopte u te zien? Het was klaarlichte dag, de kans dat u iemand in pikante lingerie zag rondhuppelen was zeer beperkt." MICHEL : "Zo ben ik helemaal niet. Ik kan u niet zeggen waar ik precies naar keek." MADY : "Maar natuurlijk! Ik wist dat ik dat gezicht al eens eerder gezien had! Ik weet precies wat hij zocht." MICHEL : "Ik had absoluut geen slechte bedoelingen." ILSE : "Waarom koos u precies dát huis? Was er iets dat uw aandacht had getrokken?" ELS : "U moet weten: dat huis was ooit van ons. Het is het ouderlijk huis van mijn man. We verkochten het nadat mijn schoonmoeder overleden was." MADY : "En er was haast bij, het kon niet snel genoeg gaan." ELS : "Dat was alleen maar in hun voordeel." MICHEL : "Dat klopt. Het huis was ooit van mijn ouders." ILSE : "Puur nostalgie?" MADY : "Hij kwam vast kijken of alles er nog was." ILSE : "Wat bedoelt het slachtoffer met deze verklaring?" ELS : "Een gemene opmerking, dat is het. Ze hebben dat huis aan een zeer schappelijke prijs gekocht." MADY : "Ja, zo goedkoop dat we hadden moeten weten dat er iets niet klopte." MICHEL : "Ik leefde in onvrede met mijn moeder. Wij kregen onenigheid toen ze op latere leeftijd hertrouwde. Mijn vader is jong gestorven." ILSE : "U vreesde uw erfenis te mislopen." ELS : "Daar was het ons helemaal niet om te doen. Michel en zijn moeder, dat heeft nooit goed geboterd. En toen kwam die vent er nog bij. Ze was zichzelf niet
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
6 meer. U had haar moeten zien, precies een bakvis. En ze was de zeventig al voorbij!" MICHEL : "We hadden er ons bij neergelegd dat we uit de gratie waren. Het was eigenlijk een verrassing dat we het oude huis uiteindelijk nog erfden. We hebben het onmiddellijk verkocht." MADY : "Ze deden een pak van de vraagprijs af als ze het niet hoefden leeg te maken." MICHEL : "We hadden daar niets meer verloren." MADY : "Eigen schuld, dikke bult!" ILSE : "Er wordt geïnsinueerd dat u spijt kreeg het huis met de complete inboedel verkocht te hebben." ELS : "Nonsens. We waren blij dat we er vanaf waren. Dat we het niet hoefden op te ruimen, mocht ons best wat kosten" MADY : "Mijn man is een kenner. Hij had het onmiddellijk opgemerkt." ELS : “Ik kan mij niet voorstellen dat dat mens iets in huis had waarvoor iemand interesse zou kunnen hebben.” MADY : “Dat is duidelijk. Zij hebben er geen verstand van. Er stond een fortuin.” ILSE : "Een fortuin aan wat?" MICHEL : "Geen idee. Moeder hechtte geen belang aan materiële dingen. Ik zou niet weten waar die vrouw het over heeft." MADY : "Antiek! Mijn man had er bijna een bod op gedaan, maar al snel bleek dat zij dachten dat er niets dan rommel was." ELS : "Wat een onwaarschijnlijk verhaal." MADY : "We hebben bij de notariële akte een bijlage laten opnemen met een volledige boedelbeschrijving, om ons in te dekken. Ze hebben ze niet eens gelezen. Het moest allemaal vreselijk snel gaan.“ ILSE : “Kende u de mensen aan wie u het huis verkocht?”
(Michel schudt het hoofd.)
“Heeft u hen, of één van hen, nog teruggezien na de verkoop?” MICHEL : “Neen.” ILSE : “Of hield uw vrouw nog contact met die mensen?”
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
7 MICHEL : “Wat een vragen stelt u toch. Natuurlijk niet! Waarom vraagt u dit allemaal?” ILSE : “Omdat ik u moet verdedigen. Ik wil een verklaring zoeken voor uw vreemde gedrag. Ik moet een aanvaardbare uitleg kunnen geven waarom u daar was. Een uitleg die een rechter kan overtuigen. Als ik dat niet kan, gaat u de gevangenis in, en heb ik het gevoel dat ik geen goed werk heb geleverd. Zo simpel is het. Tenminste, zolang u beweert onschuldig te zijn. Als u alsnog bekent zal ik de schade proberen te beperken, maar als dat niet lukt heb ik mezelf niets te verwijten.” MICHEL : “Goed, goed. Wat wil u weten?” ILSE : “Heeft u een relatie met die vrouw, of heeft u er een relatie mee gehad, recent, of vroeger, in uw jeugd misschien?” MICHEL : “Ik weet de naam van die mensen niet eens meer.” ILSE : “En uw vrouw?” MICHEL : “Misschien kent Els hun naam nog. Hoewel...” ILSE : “Ik bedoel: is het mogelijk dat uw vrouw de man van het slachtoffer beter kende dan...” MICHEL : “Welnee. Hoe komt u erbij? Zij zou zoiets nooit doen. Het is duidelijk dat u haar niet kent.” ILSE : “Hoe is uw huwelijk?” MICHEL : (aarzelt) “Goed...” ILSE : “U klinkt niet bijzonder overtuigend.” MICHEL : "Wij hebben het goed samen,... (maakt zijn zin niet af) ... Ach, laat maar. Wij hebben het goed samen, punt." ILSE : "Dat is tenminste duidelijk. Ik hoef heus niet te weten hoe vaak jullie intiem zijn, hoor." ELS : "Gelukkig maar." MICHEL : “Ik verzeker u dat ik geen pervert ben die in slaapkamers van vrouwen gluurt. Ik weet niet wat mij bezielde, maar toen ik het huis terugzag wou ik gewoon even naar binnen kijken.” ILSE : “Okee, maar waarom dan de eerste verdieping?”
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
8 MICHEL : “Het was mijn kamer. Mijn kinderkamer, mijn jeugdkamer. Meer kan ik niet zeggen. Ik bedoel: het was niet voorbereid of zo. Normaal ben ik nooit zo impulsief. Het spijt me dat ik me daardoor in nesten heb gewerkt.”
(Ilse kijkt op haar uurwerk, vouwt haar dossiertje dicht en terwijl ze gaat rechtstaan stopt ze het in haar attachécase. Net voor ze weggaat:)
ILSE : "U heeft wel een zeer ongelukkig moment gekozen om u over te geven aan jeugdsentiment. U begrijpt dat u voorlopig hier zal moeten blijven?”
(geeft Michel de hand)
“Tot morgen?” MICHEL : “Tot morgen.”
(Michel staat nu ook recht. Ilse verlaat de scène langs links. Black-out.)
Muziek : "Be" (Lenny Kravitz) - uitfaden na +/- 1:20 min.
Tweede tafereel
Decor : ongewijzigd Belichting : Identiek.
(Els staat links op de scène. Collega staat centraal, dus rechts achter Els.)
COLLEGA : “Goedenavond mevrouw."
(Terwijl ze Els aanspreekt gaat ze rechts vooraan staan. Ze staat dwars op de scène, het gezicht naar Els gericht.)
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
9 "Ik zal u niet lang ophouden. Ik wou u enkel zeggen hoe vreselijk ik het vind, wat uw man is overkomen. U mag er zeker van zijn dat het bedrijf hem niet zal laten vallen. Daar sta ik, als diensthoofd, persoonlijk voor in.” ELS : (Els blijft naar de zaal gericht, kijkt collega niet aan.) “U bent al op de hoogte?” COLLEGA : “De politie is langs geweest. Ze hebben me een tijdje ondervraagd, en in het kort uitgelegd wat er is voorgevallen.” ELS : “Wat heeft u daarmee te maken? Wat er is gebeurd heeft toch niets met het werk te maken?” COLLEGA : “Ach, natuurlijk niet. Die mensen doen immers ook maar hun job. Ik geloof dat het er vooral om ging een aantal scenario’s uit te sluiten.” ELS : “Een aantal scenario’s uitsluiten?” COLLEGA : “Precies. Ze vroegen bijvoorbeeld of hij er problemen mee had een vrouw als chef te hebben, en of er ooit klachten waren over ongewenste intimiteiten en zo.” ELS : “En?” COLLEGA : “Natuurlijk niet. Hij is een fijne collega, en dat heb ik hen ook gezegd.” ELS : “Dat was alles wat ze moesten weten, of mijn man een potentieel verkrachter is?” COLLEGA : “De gewone routinevragen. ‘Is u de laatste tijd iets opgevallen? Had hij het wel eens over problemen thuis? Over de relatie met zijn vrouw? Financiële moeilijkheden? Kwam hij wel eens dronken op kantoor? Was er op zijn werk iets aan te merken?’. Dat soort dingen. Niets om u zorgen over te maken.” ELS : “De volmaakte man.” COLLEGA : (collega gaat wat dichter bij Els staan.) “Ik weet zeker dat er een goede verklaring is voor wat er is gebeurd." ELS : “Kunnen ze hem lang vasthouden?” COLLEGA : “Voor u het weet staat hij terug thuis. Dan kan u de hele historie snel vergeten.”
(Michel en Ilse komen op langs links en nemen plaats aan het tafeltje.)
“Waar ik het meest mee inzit is zijn gezondheid. Die was al niet zo best, nietwaar?”
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
10 ELS : (verbaasd) “Zijn gezondheid?” COLLEGA : “Misschien maak ik me zorgen om niets, maar we kunnen er toch niet omheen dat uw man een zwak gestel heeft. ILSE : “U maakt het mij echt niet gemakkelijk door dingen achter te houden. Gisteren vertelde u mij een vrij geloofwaardig verhaal, maar vandaag blijkt dat u met de regelmaat van de klok ziektedagen opneemt, terwijl u volgens uw vrouw nog nooit een dag verzuimd hebt.” MICHEL : “Mijn vrouw is in een shock, ze weet het blijkbaar allemaal niet zo goed meer. Bovendien, zo vaak ben ik nu ook niet ziek.” ILSE : (raadpleegt haar dossier) “Drieënveertig dagen in het vorige jaar, zevenendertig in het jaar ervoor, het jaar dáárvoor achtenveertig dagen, en dit jaar - tot nu toe – zesentwintig, en het is pas april. En uw vrouw weet nergens van. Wat is hier gaande?” ELS : (slaat geschrokken een hand voor haar mond, stamelt) “Het is zo ver. Ik was gewaarschuwd dat zoiets ging gebeuren.” MICHEL : “U mag mij niet in de steek laten. U moet mij hier uit helpen.” COLLEGA : "Nonsens, op uw man valt heus niets aan te merken. Hoelang kent u elkaar al? Al zeer lang, vermoed ik." ELS : (wacht lang voor ze antwoordt.) “Hij was eenentwintig toen ik hem leerde kennen, het was mijn eerste vriendje. Hij was zo rustig, zo volwassen,... zo lief. Ik was zeventien en onschuldig, absoluut geen rebel of zo, zelfs niet vroegrijp. Integendeel, ik kon gerust doorgaan voor een kind van dertien, veertien jaar. Bij hem kreeg ik zelfvertrouwen, en werd ik zelfbewuster ook. Hij was de man van mijn leven. Ik wou me volledig aan hem geven. Ik nam het initiatief. Hij heeft mij niet onder druk gezet. Nog voor ik achttien werd, waren we gehuwd. Onze ouders waren het roerend eens: wie een meisje zwanger maakt, moet haar trouwen. Ik was in de wolken, maar hij werd onuitstaanbaar. Hij had er geen probleem mee mijn man te zijn, zei hij, maar voor een kind was hij niet klaar. COLLEGA : "Maar hij liet u niet in de steek, dat typeert hem. Ik wist trouwens niet dat jullie kinderen hadden. Dat kind moet ondertussen al twintig zijn, een jonge volwassene."
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
11 ELS : "Er ís geen kind. Ik liet het weg nemen, voor hem. Uit liefde. Voor de buitenwereld heb ik een miskraam gehad."
(Laat een stilte.)
"We hebben nooit meer samen geslapen. Ik liet voortaan het initiatief aan hem over. Het is er nooit meer van gekomen.” ILSE : “U had toch een goed huwelijk? Dat zijn uw eigen woorden. Maar hoe normaal kan een relatie zijn als de partners nooit gemeenschap hebben? En hoe gelukkig kan een vrouw zijn nadat haar man haar tot een abortus heeft gedwongen?" MICHEL : “Ik wou die baby niet, dat geef ik toe. Ze was zelf nog een kind. Ik hield van haar zoals ze was, onbevangen, onschuldig, mijn eigen meisje. Maar plots was ze zwanger, en ging ze zich anders gedragen. Ik dacht: als dat kind niet meer in haar zit, wordt ze terug als vroeger, en zal ze altijd zo blijven. Ze stemde toe, maar er was iets onherstelbaar gebeurd. Ze was veranderd, 'volwassen' geworden, zeker?” COLLEGA : “Het spijt me. Ik had geen idee... Niemand wist daar iets van.” ELS : “Ik had het moeten weten. Zijn moeder heeft me gewaarschuwd. Haar kon hij niet om de tuin leiden.” ILSE : “Kunt u niet houden van een volwassen vrouw?” ELS : “‘Je hebt het voor hem gedaan, nietwaar', zei ze. 'Om hem niet te verliezen. Maar kind, je bent hem al kwijt.’” MICHEL : “Jawel, maar dan meer zoals een jongen van zijn mama houdt. Het is geen liefde tussen gelijken, begrijpt u dat? Toen dacht ik echt dat we ooit nog wel kinderen zouden hebben. Maar ik vrees dat ik de impact van die abortus zwaar onderschat heb.” ELS : “Hij zal door de straten dwalen. In buurten van scholen, stations en ontmoetingsplaatsen voor jongeren zal hij zich ophouden. Nooit zal hij het geluk vinden. Nooit zal hij rust kennen. Het is een tijdbom." COLLEGA : “Hij was niet ongelukkig. Dat kan ik niet geloven. Hij droeg u op handen.”
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
12 ELS : “Ik geloofde er ook niets van. Ik bleef mezelf wijsmaken dat er niets aan de hand was, ook al realiseerde ik me dat onze relatie niet echt normaal kon genoemd worden. Hij doolde niet door de stad, hij was ‘s avonds altijd thuis. Zijn moeder had het mis! Dat mens zag spoken! Hoe kan iemand zijn eigen kind zoiets toeschrijven? Ze had ze zelf niet allemaal op een rij! Maar, hoe kon ik zo stom zijn? Wat zou hij in de avond of ‘s nachts buiten gaan zoeken? Het is nooit in me opgekomen dat hij er overdag op uit kon gaan. Ik ben er met open ogen ingelopen.” MICHEL : “Af en toe kán ik gewoon niet naar kantoor gaan. Dagenlang loop ik dan door de stad, met slechts één doel: zorgen dat het over gaat."
(wacht even)
"Het gaat vanzelf weer over." ILSE : "Wat gaat er over?" MICHEL : "De onrust." ILSE : "En wat zorgt ervoor dat het over gaat?" MICHEL : "Tussen de mensen word je als het ware onzichtbaar. Ik zoek de massa op. Ik kijk naar mensen, volg ze zelfs, soms wel een week lang." ILSE : "U schaduwt wildvreemden?" MICHEL : "Ja, en zo kom ik vanzelf alles over ze te weten: waar ze werken of school lopen, wat ze in hun middagpauze doen, welke krant ze lezen, of ze getrouwd zijn en tegelijk ook een verhouding hebben, dat kom ik allemaal zomaar te weten. Ik observeer de mensen, en misschien vindt u dat volkomen geschift, maar ik verzeker u dat degenen die ik tot nog toe heb gevolgd veel gestoorder zijn dan ik. En dát helpt: de wetenschap dat iederéén gek is."
(Het blijft een tijd stil, dan repliceert Ilse bedachtzaam.)
ILSE : "Begrijp me niet verkeerd, het is goed dat u mij dit vertelt, maar u moet wel beseffen dat u zichzelf nog verdachter maakt dan u al was."
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
13 MICHEL : "Ik zweer dat het allemaal onschuldig is. De mensen merken er helemaal niets van, ze hebben er geen flauw idee van dat ze gedurende enkele dagen voor iemand de belangrijkste persoon ter wereld zijn geweest. Ik zweer het: ik heb nog nooit iemand aangeraakt.” COLLEGA : “Zie je nu wel, het klinkt heel wat erger dan het is.” ELS : “Hij liegt. Dat hij nog nooit iemand iets heeft aangedaan, is niet waar." COLLEGA : "Wat hij van u heeft geëist is verschrikkelijk. Maar anderzijds: u bent toen wel bij hem gebleven, en het is toch al twintig jaar geleden." ELS : "Dat bedoel ik niet. Er is onlangs iets gebeurd. Overvallen, zei hij, het was hun om zijn portefeuille te doen. Op het moment zelf geloofde ik zijn uitleg, maar nu weet ik dat hij loog.” ILSE : “Een kleine maand geleden kwam u thuis, na het werk. Uw kleren waren gescheurd, er zat bloed op uw hemd, en u had overal blauwe plekken. Tegen uw vrouw zei u dat u overvallen was, maar u heeft geen aangifte gedaan. Ik hoef u niet te vertellen dat u, op de dag van dat incident, niet was gaan werken. U was niet in staat, vermoed ik. Vandaag zijn er niet veel mensen die nog geloof hechten aan het verhaal van die overval. Wilt u mij alstublieft vertellen wat er die dag is gebeurd?”
(Michel schudt het hoofd.)
“U heeft mij gevraagd om u te helpen. Welnu, ik wil u helpen. Meer nog: ik móet u helpen, dat is mijn plicht. Alleen, ik kan u veel beter helpen als u niets achter houdt. Vertel me alles over u zelf. Wie bent u? Wat voor iemand bent u?"
(Michel geeft geen antwoord. Ontwijkt de blik van Ilse door naar de tafel te staren. Ilse heftig:)
“Ik ben uw advocaat, verdomme, niet uw vrouw! Spreek dan toch! Nu zit u hier voor inbraak, maar als de aanklager daar straks aanranding op de
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]