Even uw aandacht… Deze ‘smaakmaker’ laat u toe kennis te maken met dit werk. Dit tekstfragment mag niet gebruikt worden voor opvoering. Het mag niet worden gedownload, afgedrukt of verder verspreid. Indien deze smaakmaker u bevalt, raden we u aan het volledige toneelstuk te ontlenen en te lezen voor u tot de aankoop van boekjes voor opvoering beslist. Veel leesplezier!
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
EEN K-BURGER, GRAAG!
spel in twee bedrijven voor kinderen
door
Dries Depelchin
Toneelfonds J. Janssens – Antwerpen 2014 Nr.2723 Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
OPVOERINGSRECHT Het opvoeringsrecht wordt verkregen na aankoop van tenminste DERTIEN tekstboekjes bij de uitgever en na betaling van de verschuldigde opvoeringsrsrechten aan: S.A.B.A.M. Aarlenstraat 75-77 1040 Brussel www.sabam.be Na aankoop van het verplicht aantal boekjes krijgt men van de uitgever een aanvraagformulier dat, degelijk ingevuld, minstens vier weken de opvoering(en) naar S.A.B.A.M. moet worden gestuurd. Men is volgens de Auteurswet strafbaar als men gebruik maakt van gekregen, gehuurde, geleende of gekopieerde boekjes. Wanneer men niet voldoet aan de hier opgesomde voorwaarden, worden de geldende opvoeringsrechten met 100% verhoogd. Voor Nederland wende men zich tot: Stichting Bredero Auteursrechtenbureau Valeriaanstraat 13 1562 RP Krommenie www.stichtingbredero.nl
BELANGRIJKE OPMERKING ! Alle rechten voorbehouden. Iedereen die toestemming verkreeg het stuk EEN K-BURGER, GRAAG! op te voeren moet de naam van auteur DRIES DEPELCHIN vermelden in alle publicaties die n.a.v. de voorstellingen verschijnen. De auteursnaam moet onmiddellijk onder de titel vermeld worden, in een lettertype minstens half zo groot als dat van de titel, maar minstens twee keer zo groot als dat waarin de naam van de vertaler, regisseur en spelers wordt vermeld.
Wettelijk depot D/2014/0220/010 ISBN- 978- 90-385-07606 © 2002 Toneelfonds J. Janssens/Dries Depelchin www.toneelfonds.be Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, internet of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
1
PERSONAGES (6 meisjes-7 jongens-Figuratie) OLD MAC BEEF : Schotse uitbater van een hamburgertent, ijverig en zuinig, maar eerlijk. MAC BEEF JR. : Zoon van Old Mac Beef. Laat zich leiden door de drang naar geld. INSPECTEUR BLEURK : Gezondheidsinspecteur. Saaie piet. WINNIE : Klant van de hamburgertent. Vriendelijk meisje. MAGGIE : Klant van de hamburgertent. Viespeuk. Houdt van vettig eten. MIET SAFARI : Jager. Ze jaagt op beschermde diersoorten in Australië. Opschepster. KWIENTEN KWIEK : Vertegenwoordiger in vleeswaren. Yuppie en bedrieger. YEKKIE : Vetlurp, venijnige kobold. EIKES : Vetlurp. Nogal sloom. COLA : Suikermormel. Slim en onderlegd. LOLA : Suikermormel. Nogal dwaas. SALAT : Gezondheidsfreak. Bodybuilder. HELTIE : Gezondheidsfreak. Sportief uitgedost dametje. Houdt van aërobic. Een zevental dansers : aërobic, obers , lurpen en mormels, figuratie klanten
DECOR Met kleurig doek (rood en wit verticaal gestreept), wordt een hamburgertent gesuggereerd. Overal hangen reclames van hamburgers, frietjes, frisdranken. Tegen het achtergordijn, schuinweg, staat een toonbank en een geïmproviseerde oven. Centraal achteraan een grote klep-afvalemmer. Een drietal tafeltjes, links, rechts en centraal, op een lager niveau. Het linker- en rechter tafeltje hebben elk twee krukjes, bij het middentafeltje staan er vier. Vooraan links een staander met telefoon; ook een telefoon op de toonbank. Op een lager niveau vinden we de kelder met een hele stapel afgedankte potten en pannen en lege frisdrankkratten. Er staat ook een rek met identieke blikken (kruidenmix). De verschillende niveaus kunnen apart verlicht worden.
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
2
KORTE INHOUD In de hamburgertent van Old Mac Beef en zijn zoon Junior worden de burgers op een eerlijke manier bereid. Daar komt verandering in als Junior zich laat bedotten door Kwienten Kwiek, een sluwe handels-reiziger, die gehakt van een beschermde diersoort, de koala, probeert te verpatsen. Hij krijgt daarbij de hulp van Miet Safari, een meedogenloze jaagster. Maar ook van binnenuit wordt de zaak bedreigd: de vetlurpen en suikermormels die in de kelder van de hamburgerzaak wonen, smeden een plan om meer vet en meer frisdrank aan de man te brengen. Alsof dat nog niet genoeg is, ligt ook de gezondheids-inspecteur op de loer om de uitbaters op een foutje te betrappen...
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
3
E E R S T E B E D R IJ F
Scène 1
(In de hamburgertent. Old Mac Beef komt op van achter de toonbank. Er weerklinkt een Schotse melodie. Hij begint van gehakt hamburgers te vormen, en te bakken (werken met microgolfoven en grill?) Mac Beef Junior komt ook op. Hij draagt een blikken pot. Hij gromt iets tegen z'n vader en gaat ook aan het werk.)
OLD MAC BEEF : Heb je die kruidenmix meegebracht uit de kelder? Deze pot hier is leeg. MAC BEEF JUNIOR : Yep! Hier is ie. (gooit de pot naar Old Mac Beef) OLD MAC BEEF : (kregelig) Hoe vaak heb ik je al gezegd niet met eten te gooien? MAC BEEF JUNIOR : Eten? Kruidenmix eet je toch niet, paps! (gaat ook achter de toonbank) OLD MAC BEEF : Neen, maar ik vraag je alleen wat respect voor m’n eigengemaakte kruidenmix. Het recept wordt in onze clan al meer dan driehonderd jaar doorgegeven van vader op zoon. Het is de sleutel van ons succes. Waarom denk je dat iedereen zo gek is op onze 'Old Mac Beef-burgers'? MAC BEEF JUNIOR : (verveeld) Jaja..., maar op de prijs zijn ze niet zo gek. Die kruidenmix kost meer dan dat gehakt en dat is al zo duur. Misschien als we tweede keus gehakt zouden gebruiken... OLD MAC BEEF : (verontwaardigd) Dat nooit!
(Kwienten Kwiek komt op van rechts (ingang van de hamburgertent) Hij is heel opzichtig gekleed, net als een echte yuppie, en heeft overdreven maniertjes.)
KWIENTEN KWIEK : Zozo, al aan de slag? Ik zeg maar altijd: de morgenstond… steekt het vuur aan de lont! Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
4 OLD MAC BEEF : (fronst bij het horen van die gekke spreuk) Zeer zeker, Kwienten. De klanten komen zo dadelijk. en ze willen hun Mac Beef-burger goudbruin gebakken, met een heerlijk knapperige korst! MAC BEEF JUNIOR : (spottend) Als we nog vroeger zouden opstaan, zouden ze steenkool-zwart gebakken zijn! KWIENTEN KWIEK : (enthousiast) Zeg, ik heb een fantastisch aanbod voor jullie! Het is tijd om de geit bij de lurven te vatten! Wil je in minder dan geen tijd barstensrijk worden? Luister dan naar mij:
(Hier begint het deuntje 'Money, money, money' (Abba) te spelen, Kwienten begint mee te wiegen en valt in:)
Wil je veel meer centen? Tien burgertenten? Luister dan naar mij!
Ik heb een goeie kennis, die té gek is, uit Australië!
Ajààààààà, ze is werkelijk maf! Met haar dubbelloopsgeweertje... Schiet ze koala's af...
(Kwienten stopt, de muziek verstilt en verdwijnt. Kwienten kijkt beiden verwachtend aan.)
Wel, wat vind je ervan...? Fantastisch hé? OLD MAC BEEF : Mmm...ja, je zingt wel leuk... MAC BEEF JUNIOR : Wat zijn cocacola's? KWIENTEN KWIEK : (spelt het uit) KO-A-LA'S! Koalabeertjes. Dat zijn van die nutteloze snertbeesten die eindeloos in bomen rondhangen en blaadjes eten... Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
5 OLD MAC BEEF : Waarom zouden wij van vlees veranderen? Mijn burgers zijn toch reuzelekker! KWIENTEN KWIEK : Dat bedoel ik niet... Maar ik kan je dat vlees wel héél goedkoop bezorgen... een goeie kennis van me, Miet Safari, jaagt tijdens haar vrije tijd in de Australische outback op koala's. Waardeloze diertjes overigens, ware het niet dat hun vlees uitstekend geschikt is voor... je raadt het... hamburgers! OLD MAC BEEF : (draait Kwienten de rug toe, en begint weer hamburgers te maken) Geen interesse... MAC BEEF JUNIOR : Maar pa, laat Kwienten toch eens uitspreken! KWIENTEN KWIEK : Dit is toch een fantastische aanbieding! Hoeveel betaal je nu voor één kilogram zuiver rundsvlees, ongemalen? MAC BEEF JUNIOR : (voor Old Mac Beef iets kan zeggen) Véél! Want papa staat erop dat we ze zelf maken! OLD MAC BEEF : Zo komt er tenminste geen vet en andere rommel tussen te zitten. PUUR BEEF! KWIENTEN KWIEK : Maar dan heb je nog geen koala-gehakt geproefd... Ik kan het leveren aan € 2,5 het kilogram,...da's goedkoper dan gewoon varkensgehakt. Zo'n kans laat je toch niet liggen!
Scène 2
(Winnie en Maggie komen slenterend de eetzaal binnen van rechts, ze zijn druk aan het praten... Kwienten merkt hen op en rondt het gesprek af.)
KWIENTEN KWIEK : (knipoogt naar Junior) Nu ja. Mac Beef, denk er nog eens over na. Binnenkort wip ik nog eens binnen, en dan hoor ik wel wat je hebt beslist. (Kwienten rechts af.) WINNIE : (net meisje, nogal jongensachtig, is vriendelijk) Yo, Mac Beef... Junior...! MAGGIE : (slonzig ding) Yep!
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
6 (Ze gaan zich neerzetten aan de tafel meest links vooraan. Junior haast zich met zijn notaboekje en potlood tot bij de tafel. Hij herhaalt en noteert de bestelling.)
MAC BEEF JUNIOR : Wat mag het zijn, beste meisjes? Een Big Beef? Een colaatje? WINNIE : Voor mij een Dubbele Kerrie Beef. En een limonaatje. MAGGIE : Doe voor mij maar een Beef-worst met ajuinsaus, en een cola.
(Junior gaat onmiddellijk aan de slag)
WINNIE : Ah, jakkes, Maggie, denk aan je adem. MAGGIE : Ajuinen zijn goed voor de darm-transit. WINNIE : Je vergeet dat er ook mensen in je buurt moeten kunnen komen. MAGGIE : (onverschillig) Dat zal mij een zorg wezen!
(Ze praten gedempt verder, volgspot op Old Mac Beef en Junior. )
MAC BEEF JUNIOR : Wel, wat vind je er nu van? OLD MAC BEEF : (wijst naar de hamburgerpan) Dat je die Beefburgers in het oog moet houden. MAC BEEF JUNIOR : Ik vind het voorstel van Kwienten waanzinnig goed. En zo goedkoop! En daarbij komt ook nog dat de mensen dol zijn op exotische kost. De koalaburger! Het klinkt als muziek in de oren. (doet alsof hij iemand bedient) ...en voor u mevrouw... nog een malse koalaburger? OLD MAC BEEF : Ik koop geen vlees als ik niet weet waar het vandaan komt! Misschien zwemmen onze burgers dan wel in het vet! MAC BEEF JUNIOR : (spottend) Dan noemen we ze toch gewoon 'zwemburgers'? OLD MAC BEEF : (kijkt hem minachtend aan, zucht ) Welja, spot maar met je oude pa. MAC BEEF JUNIOR : (kregelig) Jij wil gewoon nooit es iets nieuws. We kunnen met de extra centen dit hele tentje opknappen. Het is nodig aan een opfrissing toe! En misschien... kan ik eindelijk eens een nieuw wagentje kopen. Zo'n rode, met Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
7 glimmende velgen en een joekel van een stereo erin. Dan speel ik knoertharde rockmuziek in plaats van die krakende Schotse deuntjes! OLD MAC BEEF : (haalt de schouders op, doet alsof hij niets hoort) Bedien die meisjes, wil je? (gaat af achter de toonbank) MAC BEEF JUNIOR : Waarom is ie ook zo verduiveld zuinig! WINNIE : (heeft het tafereeltje zwijgend gadegeslagen) Die twee schieten niet al te best met elkaar op, geloof ik. MAGGIE : Niet mee bemoeien.
Scène 3
(Inspecteur Bleurk komt de zaak binnen. Hij is een heel deftig heerschap, met een brilletje. Hij kucht en neemt plaats aan het centrale tafeltje. Uit zijn aktentas haalt hij een blocnootje en een pen. Die legt hij keurig naast zich op de tafel.)
MAC BEEF JUNIOR : (bedient de meisjes, die prompt toetasten, en gaat naar het tafeltje van de inspecteur) Wat mag het zijn, m'neer? INSPECTEUR BLEURK : (schraapt de keel, bekijkt de kaart en leest enkele ogenblikken) Een euh... Beef-burger, een euh... Beef-worst en euh... Beef chicken-dips. MAC BEEF JUNIOR : (trekt grote ogen) Met frietjes? Meneer heeft grote trek zeker? INSPECTEUR BLEURK : (glimlacht flauwtjes) Hm, ik wil alles eens proeven. (duwt op zijn uurwerk, alsof hij de tijd instelt) MAC BEEF JUNIOR : Zoals u wilt, meneer. (gaat weer tot bij de toonbank) OLD MAC BEEF : (komt op van achter de toonbank, ziet de inspecteur zitten en grijpt Junior bij zijn schort) Zie je die kerel? Da's Bleurk! MAC BEEF JUNIOR : Bleurk? OLD MAC BEEF : De gezondheidsinspecteur. Vlug, wat heeft ie besteld? MAC BEEF JUNIOR : Alles. Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
8 OLD MAC BEEF : Alles? Oh neen! Dat betekent dat hij een volledig rapport zal opmaken over onze zaak! Soigneer hem, Junior! (maakt aanstalten om weer weg te gaan) MAC BEEF JUNIOR : (paniekerig) Wat ga je doen? OLD MAC BEEF : De keuken opruimen. Straks wil hij die ook keuren!
(Nu en dan kijkt inspecteur Bleurk op zijn uurwerk.)
MAC BEEF JUNIOR : (gaat vliegensvlug aan het werk) Dat worden turbo-burgers!
(Salat en Heltie komen binnen, Salat in trainingspak en Heltie in aërobicoutfit. Er weerklinkt een vlug aërobic-deuntje. Ze doen nog enkele aërobicpasjes, terwijm Salat druk uitleg geeft aan Heltie,en plaatsen zich aan het tafeltje rechts. Salat zit zo dat hij de meisjes kan zien zitten.)
SALAT : (schuift Helties stoel achteruit als een echte gentleman en ploft zich enthousiast neer) En hup, Heltie. HELTIE : (giechelt) Te gek, Salat! Dolletjes! SALAT : (bekijkt de kaart) Ik neem een slaatje met sojascheuten en drie lepeltjes zure yoghurt, m'n allerliefste rabarbersteeltje! HELTIE : Hihi! (neemt de kaart over) Ik neem de rauwe bloemkool, de knapperige broccoli en de peentjes, m'n schattig radijsje! SALAT : (merkt de etende meisjes op, richt zich op, en probeert in hun bord te kijken) Kijk die arme stakkers eens, Heltie! HELTIE : (draait zich ongegeneerd met een ruk om) Ocharme. Ze eten vlees. SALAT : Met extra saus! HELTIE : Wat jammer dat ze zullen doodgaan... SALAT : Veel te vroeg! HELTIE : Hun bloed stremt nu al door de cholesterol! SALAT : Hun hartkleppen zullen blokkeren... en dat is dan het einde... HELTIE : Wat een verspilling! Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
9 (Bleurk kucht luid en kijkt op zijn uurwerk. Junior brengt de beef-burger tot bij hem, schijnbaar zenuwachtig.)
MAC BEEF JUNIOR : Alstublieft, meneer, eet smakelijk...
(Bleurk haalt een lapje stof uit zijn aktentasje, met daarin een scalpel, een naald en een proefbuisje gewikkeld. Hij trekt een paar chirurghandschoenen aan. Met een zuur gezicht begint hij aan een soort 'dissectie' van de burger. Junior slaat het tafereel angstig gade terwijl hij achteruit naar het tafeltje van Salat en Heltie gaat.)
MAC BEEF JUNIOR : (botst tegen het tafeltje aan) Euh... excuseer, kan ik u helpen? SALAT : Voor mij één slaatje mét, en drie eetlepels zure yoghurt, en een plat watertje om door te spoelen. HELTIE : Ik had graag wat rauwe broccoli, bloemkool en peentjes. En een rooiebietensapje. MAC BEEF JUNIOR : (kijkt raar op) Okido, komt in orde. (halsoverkop tot bij de toonbank) WINNIE : (berispend) Maggie, zit niet zo te smakken. Eet met je mond dicht! MAGGIE : (met een mondvol worst) Hoe moet ik die worst dan in mijn mond steken, als ik hem moet dichthouden? WINNIE : (zucht hoofdschuddend) Aiaiai... SALAT : (tot Heltie) ...daar krijg je gespierde bipsen van... HELTIE : Ja, en zo'n smalle taille, én een vlakke buik. Da's pas dé look... Ooo, nu ik eraan denk, heb je vanmorgen je multi- vitaminendrankje ingenomen?
(Bleurk kijkt verveeld op zijn uurwerk en zucht. De hamburger heeft hij opzij geschoven, na hem helemaal uit elkaar te hebben gepeuterd.)
OLD MAC BEEF : (komt weer op, zichtbaar buiten adem) Is hij hier nog? (merkt de andere bezoekers op) Ojee, en juist zo druk. Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]
10 MAC BEEF JUNIOR : (doodleuk) Maak je maar geen zorgen, hier komt z'n Beefworst. Ik heb er wat extra ajuinsaus over gegoten. OLD MAC BEEF : (in paniek) Geef hier, gebruik je verstand!
(Mac Beef gaat zelf tot bij Bleurk; hij doet alsof hij hem nog niet eerder had opgemerkt.)
O meneer Bleurk, wat een verrassing. Lang gezien dat ik u geleden heb... euh... lang geleden dat ik u gezien heb... (merkt de opengeprutste burger op) Bevalt de Beef-burger u niet? INSPECTEUR BLEURK : Ik kom hier niet om te eten, dat weet u zelf ook wel. Ik eet enkel… thuis. OLD MAC BEEF : O juist, ja, en hoe gaat het met uw vrouw, en met de kinderen? INSPECTEUR BLEURK : (schamper) Ik ben helaas al 35 jaar vrijgezel, Beef. Alsof u dat niet weet! (Snijdt met de scalpel een stuk van de worst en duwt het met de naald in het proefbuisje) Waar blijven de Beef chicken-dips? OLD MAC BEEF : Ik ben zo terug, inspecteur! MAC BEEF JUNIOR : (is ondertussen met de slaatjes tot bij Salat en Heltie gegaan) Alstublieft: één slaatje soja, en één bloemkool, broccoli, peentjes! SALAT & HELTIE : Té gek! SALAT : Smakelijk, blozend trostomaatje van me... HELTIE : Hetzelfde, snoezig aspergekruintje!
(De lichten doven, iedereen gaat af en gooit hun etensresten met plastic bord en al in de afvalbak centraal achteraan.)
Toneelfonds J. Janssens – Te Boelaerlei 107 – 2140 Bght Antwerpen Tel 03 366 44 00 . Fax 03 366 45 01 .
[email protected]