EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN

va_europe_27_NL_05c__Mise en page 1 8/11/11 12:22 Page1

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN

Een initiatief van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België en "le Journal des Enfants"


DUITSLAND Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: federale republiek Hoofdstad: Berlijn (3 400 000 inwoners) Grote steden: Hamburg, München, Keulen, Frankfurt, Stuttgart, Düsseldorf, Dortmund, Essen Totale oppervlakte: 356 854 km² Bevolking: 81 751 602 (*) Bevolkingsdichtheid: 229 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Duits

DUITSLAND IS HET MEEST BEVOLKTE LAND VAN DE EUROPESE UNIE. HET GRONDGEBIED REIKT VAN DE NOORDZEE EN DE OOSTZEE TOT HET NOORDEN VAN DE ALPEN EN HET WORDT DOORKRUIST DOOR ENKELE VAN DE GROOTSTE RIVIEREN VAN EUROPA, ZOALS DE RIJN, DE DONAU EN DE ELBE.

Duitsland is een federale republiek. De wetgevers zetelen in de Bundestag (federaal parlement) waarvan de leden om de vier jaar worden verkozen volgens het algemeen kiesrecht, en in de Bundesrat (bondsraad) die is samengesteld uit 69 vertegenwoordigers van de zestien deelstaten. Na de Tweede Wereldoorlog, in 1945, was Duitsland verdeeld, met aan de ene kant het democratische westen en aan de andere kant het communistische oosten (de Duitse Democratische Republiek). De Muur van Berlijn werd het symbool van de

verdeeldheid. Hij werd neergehaald in 1989 en een jaar later werd Duitsland herenigd. Het Duits is de meest gesproken moedertaal van de Europese Unie. Duitsland is de vierde economische macht op wereldvlak. Het land produceert auto’s, precisie-instrumenten en -apparatuur, elektronisch en communicatiemateriaal, chemische en farmaceutische producten... Duitsland heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de Europese klassieke muziek. Het is het geboorteland van JohanSebastian Bach, Ludwig van Beethoven,

Johannes Brahms en Richard Wagner, om maar enkele grote namen te noemen. Op het gebied van letteren en filosofie omvat het Duitse erfgoed onder meer het werk van Luther, Goethe, Schiller, Nietzsche, Kant, Brecht en Thomas Mann. Duitsland is de tweede grootste hopproducent ter wereld en staat bekend voor de kwaliteit van zijn bieren. In de valleien van de Moezel en de Rijn wordt ook wijn geproduceerd.

DUITSLAND IS DE TWEEDE GROOTSTE HOPPRODUCENT TER WERELD EN STAAT BEKEND VOOR DE KWALITEIT VAN ZIJN BIEREN. IN DE VALLEIEN VAN DE MOEZEL EN DE RIJN WORDT OOK WIJN GEPRODUCEERD.

2 // DUITSLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011, voorlopig cijfer


OOSTENRIJK Jaar van toetreding tot de EU: 1995 Staatsvorm: federale republiek Hoofdstad: Wenen (1 697 000 inwoners) Grote steden: Graz, Linz, Salzburg, Innsbruck Totale oppervlakte: 83 870 km² Bevolking: 8 404 252 (*) Bevolkingsdichtheid: 100 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Duits

DE ALPEN DOMINEREN HET WESTEN EN HET ZUIDEN VAN OOSTENRIJK, TERWIJL DE OOSTELIJKE PROVINCIES, WAAR ZICH DE HOOFDSTAD WENEN BEVINDT, DEEL UITMAKEN VAN HET DONAUBEKKEN.

Tot 1918, het einde van de Eerste Wereldoorlog, maakte Oostenrijk eeuwenlang deel uit van een rijk dat een groot deel van Centraal-Europa omvatte. Vandaag is het een federale republiek met negen deelstaten. Wenen herbergt verschillende internationale organisaties, waaronder het secretariaat van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OSCE), het Internationaal Atoomagentschap (AIEA) en de Organisatie van olie-exporterende landen (OPEC). Het Oostenrijkse parlement telt twee kamers. De Nationale Raad of Nationalrat

telt 183 rechtstreeks verkozen leden met een mandaat voor vijf jaar. De Federale Raad of Bundesrat telt 62 leden die de provincies vertegenwoordigen. Zij worden verkozen voor vier of zes jaar. Het cultureel erfgoed van Oostenrijk is uitgebreid en verscheiden. Wolfgang Amadeus Mozart bezet een plaats apart in de wereld van de componisten en ook de muziek van Franz Schubert wordt overal zeer op prijs gesteld. In de wereld van de ideeën en de filosofie zorgen de werken van Sigmund Freud nog altijd voor controverse en Ludwig Wittgenstein heeft het filosofisch denken van de 20e eeuw zwaar beïnvloed. De schilderijen van Gustav

Klimt uit het einde van de 19e eeuw hebben van hun kant heel wat bewondering gewekt. De Oostenrijkse economie steunt zowel op industrie als op landbouw. Ook het toerisme vormt een belangrijke bron van inkomsten. Enkele gastronomische specialiteiten uit Oostenrijk, zoals de Wiener Schnitzel (plat lapje vlees in paneermeel) of de Apfelstrudel (appelgebak), zijn universele gerechten geworden.

DE OOSTENRIJKSE ECONOMIE STEUNT ZOWEL OP INDUSTRIE ALS OP LANDBOUW. OOK HET TOERISME VORMT EEN BELANGRIJKE BRON VAN INKOMSTEN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / OOSTENRIJK // 3 (*)?Bron Eurostat 2011


BELGIË Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: parlementaire monarchie Hoofdstad: Brussel (1 100 00 inwoners) Grote steden: Antwerpen, Luik, Gent, Charleroi, Brugge, Namen Totale oppervlakte: 30 528 km² Bevolking: 11 007 020 (*) Bevolkingsdichtheid: 357 inw. /km² Munt: euro Talen: Duits, Frans, Nederlands

BELGIË IS IN DE HELE WERELD BEKEND VOOR ZIJN CHOCOLADE EN ZIJN PRALINES. EEN VAN DE MEEST GELIEFDE GERECHTEN IS MOSSELEN MET FRIET. HET LAND PRODUCEERT OOK RUIM 1 000 SOORTEN BIER.

België is een federaal land dat bestaat uit drie gewesten: Vlaanderen in het noorden, Wallonië in het zuiden en het Brussels Hoofdstedelijk gewest in het centrum. België kent ook drie gemeenschappen: de Vlaamse, de Franse en de Duitstalige gemeenschap (in het oosten van het Waalse Gewest).

ten aan de Noordzee, het vlakke centraal plateau en de golvende heuvels en bossen van de Ardennen in het zuidoosten. In Brussel zijn verschillende internationale organisaties gevestigd, zoals de meeste Europese instellingen en het hoofdkwartier van de NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie).

In Brussel zijn de officiële talen Nederlands en Frans. Maar in de praktijk worden heel wat andere talen gesproken, vanwege het multiculturele karakter van de Belgische hoofdstad.

België, dat onafhankelijk is sinds 1830, is een constitutionele monarchie. Het federale parlement is tweeledig: enerzijds is er de kamer van Volksvertegenwoordigers waarvan de 150 leden verkozen worden voor vier jaar en anderzijds is er de Senaat waarvan de 71 leden verkozen of gecoöpteerd worden. Vanwege het politieke

Het Belgische landschap is erg gevarieerd: 67 kilometer kustlijn en laagvlak-

landschap wordt België doorgaans bestuurd door coalities. Enkele van de bekendste Belgen zijn Georges Rémi (Hergé), de schepper van de stripfiguur Kuifje, de auteurs Georges Simenon en Hugo Claus, de componist en zanger Jacques Brel en de wielrenner Eddy Merckx. Schilders als James Ensor, Paul Delvaux en René Magritte hebben in de vorige eeuw de traditie van Rubens en andere Vlaamse meesters uit het verleden voortgezet.

IN BRUSSEL ZIJN VERSCHEIDENE INTERNATIONALE ORGANISATIES GEVESTIGD, ZOALS DE MEESTE EUROPESE INSTELLINGEN EN HET HOOFDKWARTIER VAN DE NAVO (NOORD-ATLANTISCHE VERDRAGSORGANISATIE). 4 // BELGIË / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


BULGARIJE Jaar van toetreding tot de EU: 2007 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Sofia (1 400 000 inwoners) Belangrijkste stad: Varna (aan de Zwarte Zee) Totale oppervlakte: 111 910 km² Bevolking: 7 504 868 (*) Bevolkingsdichtheid: 67 inw. /km² Munt: Bulgaarse lev Officiële taal: Bulgaars

BULGARIJE, GELEGEN IN HET HART VAN DE BALKAN, TOONT ZEER GEVARIEERDE LANDSCHAPPEN. HET NOORDEN BESTAAT VOORNAMELIJK UIT LAAGLAND LANGS DE DONAU, HET ZUIDEN BESTAAT UIT GEBERGTES EN HOOGVLAKTES. DE ZWARTE ZEE IN HET OOSTEN TREKT HET HELE JAAR DOOR TOERISTEN AAN.

Bulgarije werd in 681 gesticht en is daarmee een van de oudste staten in Europa. De Bulgaarse geschiedenis is sterk beïnvloed door het feit dat het land op de grens tussen Europa en Azië ligt. Het Bulgaarse parlement bestaat uit één Kamer met 240 leden die voor een periode van vier jaar gekozen worden. Bulgarije exporteert hoofdzakelijk lichte

industrieproducten, levensmiddelen en wijn, die een goede concurrentiepositie op de Europese markten hebben. Liefhebbers van folkmuziek zullen vast en zeker ook Bulgaarse musici kennen. Er werd een Bulgaars folkliedje opgenomen op de gouden plaat die door de NASA de ruimte in werd gezonden.

doordat hij beroemde grote gebouwen en objecten heeft ingepakt. De Bulgaarse gastronomie komt voort uit een mengeling van westerse en oosterse tradities. Meest bekend is allicht de yoghurt.

Beroemde Bulgaren zijn o.a. filosoof Julia Kristeva, Nobelprijswinnaar literatuur in 1981 Elias Canetti en kunstenaar Christo Javachev (‘Christo’), die vooral bekend is

BULGARIJE EXPORTEERT HOOFDZAKELIJK LICHTE INDUSTRIEPRODUCTEN, LEVENSMIDDELEN EN WIJN, DIE EEN GOEDE CONCURRENTIEPOSITIE OP DE EUROPESE MARKTEN HEBBEN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / BULGARIJE // 5 (*) Bron Eurostat 2011


CYPRUS Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Nicosia (97 500 inwoners) Grote stad: Limassol Totale oppervlakte: 9 250 km² Bevolking: 804 434 (*) Bevolkingsdichtheid: 87 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Engels en Grieks als officiële EU-talen

CYPRUS IS HET GROOTSTE EILAND IN HET OOSTELIJKE DEEL VAN DE MIDDELLANDSE ZEE. HET LIGT TEN ZUIDEN VAN TURKIJE. DE TWEE BELANGRIJKSTE BERGKETENS ZIJN DE PENTADAKTYLOS IN HET NOORDEN EN DE TROÖDOS IN HET CENTRUM EN HET ZUIDWESTEN VAN HET EILAND. TUSSEN DEZE BERGKETENS LIGT DE VRUCHTBARE MESSAORIA-VLAKTE.

Cyprus is lange tijd het kruispunt geweest van Europa, Azië en Afrika. Er zijn dan ook veel sporen van verschillende culturen. Sinds de Turkse bezetting van het noorden van het eiland in 1974 worden de Turks-Cypriotische en de Grieks-Cypriotische gemeenschap van elkaar gescheiden door de zogenaamde ‘Groene Lijn’. De belangrijkste economische activiteit-

en van het eiland zijn toerisme, de export van textiel en ambachtsproducten en koopvaardij. Traditionele ambachtsproducten zijn onder meer borduurwerk, potten en koperproducten. Bekende hedendaagse schrijvers zijn Costas Montis en Demetris Gotsis. Evagoras Karageorgis en Marios Tokas zijn befaamde Cypriotische componisten. Lokale specialiteiten zijn de traditionele

DE BELANGRIJKSTE ECONOMISCHE ACTIVITEITEN VAN HET EILAND ZIJN TOERISME, DE EXPORT VAN TEXTIEL EN AMBACHTSPRODUCTEN EN KOOPVAARDIJ.

6 // CYPRUS / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011

meze (verschillende hapjes die samen als hoofdgerecht geserveerd worden), halloumi, een soort kaas, en zivania, de lokale sterke drank.


DENEMARKEN Jaar van toetreding tot de EU: 1973 Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Kopenhagen ( 1 090 000 inwoners) Grote steden: Arhus, Odense, Aalborg Totale oppervlakte: 43 094 km² Bevolking: 5 560 628 (*) Bevolkingsdichtheid: 129 inw. /km² Munt: Deense kroon Officiële taal: Deens

DENEMARKEN BESTAAT UIT HET SCHIEREILAND JUTLAND PLUS RUIM 400 ANDERE EILANDEN, WAARVAN ER 82 BEWOOND ZIJN. DE GROOTSTE ZIJN FUNEN (FYN) EN SEELAND (SJÆLLAND).

Denemarken heeft een grote visserij-industrie en een aanzienlijke handelsvloot. De belangrijkste Deense industrieproducten zijn levensmiddelen, chemicaliën, machines, metaalproducten, elektronica, vervoersmiddelen, bier, papier en houtproducten. Ook het toerisme is belangrijk voor de Deense economie. Van de 8 e tot de 11 e eeuw stonden de Denen bekend als Vikingen. Ze koloniseerden, plunderden en dreven handel in heel Europa, samen met de Noren en de Zweden.

Denemarken is een constitutionele monarchie volgens de grondwet van 1953. Het parlement, of Folketing, bestaat uit één Kamer en heeft 179 gekozen leden. Drie van de bekendste Denen zijn Hans Christian Andersen, wereldwijd bekend om zijn sprookjes, schrijfster Karen Blixen, en ontwerper Arne Jacobsen. De Deense film heeft vooral dankzij de experimentele regisseur Lars von Trier internationaal erkenning gekregen.

De Deense keuken is bekend om zijn belegde boterhammetjes of smørrebrød, gekookte of gekaramelliseerde aardappelen, rode kool, gebraden varkensvlees en geroosterde eend.

DE BELANGRIJKSTE DEENSE INDUSTRIEPRODUCTEN ZIJN LEVENSMIDDELEN, CHEMICALIËN, MACHINES, METAALPRODUCTEN, ELEKTRONICA, VERVOERSMIDDELEN, BIER, PAPIER EN HOUTPRODUCTEN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / DENEMARKEN // 7 (*) Bron Eurostat 2011


SPANJE Jaar van toetreding tot de EU: 1986 Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Madrid (5 900 000 inwoners) Grote steden: Barcelona, Valencia, Sevilla, Bilbao, Alicante, Saragossa, Las Palmas, Murcia Totale oppervlakte: 504 782 km² Bevolking: 46 152 926 (*) Bevolkingsdichtheid: 91 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Spaans

HET CONTINENTALE SPANJE WORDT GEDOMINEERD DOOR HOOGVLAKTES EN BERGKETENS ZOALS DE PYRENEEËN EN DE SIERRA NEVADA.

Op deze plateaus ontspringen verschillende grote rivieren zoals de Ebro,de Duero, de Taag en de Guadalquivir. De Balearen bevinden zich in de Middellandse Zee en de Canarische eilanden in de Atlantische Oceaan, ter hoogte van de kust van Afrika. Spanje is een erfelijke constitutionele monarchie met een tweekamerparlement, de Cortes. De grondwet van 1978 erkent de culturele en taaldiversiteit in een verenigd Spanje. In Catalonië, Baskenland en Galicië hebben de regionale talen een officieel statuut, net zoals de nationale taal, het Spaans, dat men ook

het Castiliaans noemt. Diensten en industrie zijn belangrijke sectoren in Spanje, maar ook de landbouw (vooral fruit, groenten, olijfolie en wijn) en het toerisme boeren goed. Spanje mag uitpakken met een rijk artistiek erfgoed, van Velázquez in de 17e eeuw en Goya in de 18e en 19e eeuw, tot Picasso, Dalí en Miró in de 20e eeuw.

var, Alejandro Amenabar en Luis Buñuel kregen verschillende internationale onderscheidingen. De Spaanse keuken staat bekend voor haar paella (een gerecht met rijst, kip, zeevruchten en groenten), haar tortilla (aardappelomelet) en haar sangria (rode wijn met vruchten).

De Spaanse muziek en de flamenco zijn wereldwijd bekend en de Don Quichotte van Cervantes is een van de mijlpalen van de moderne Europese literatuur. Spaanse regisseurs zoals Pedro Almodó-

DIENSTEN EN INDUSTRIE ZIJN BELANGRIJKE SECTOREN IN SPANJE, MAAR OOK DE LANDBOUW (VOORAL FRUIT, GROENTEN, OLIJFOLIE EN WIJN) EN HET TOERISME BOEREN GOED.

8 // SPANJE / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


ESTLAND Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Tallinn (403 500 inwoners) Grote steden: Tartu, Narva Totale oppervlakte: 45 000 km² Bevolking: 1 340 194 (*) Bevolkingsdichtheid: 29 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Ests

ESTLAND IS DE MEEST OOSTELIJK GELEGEN BALTISCHE STAAT. HET LAND MAAKTE ZICH LOS VAN DE (TOENMALIGE) SOVJET-UNIE EN WERD IN 1991 ONAFHANKELIJK.

Het bevindt zich langs de oostelijke oevers van de Oostzee en vertoont een vlak reliëf met veel meren en eilanden. Het grootste gedeelte van het land bestaat uit landbouw- of bosgebied.

De Estse taal is nauw verwant aan het Fins en lijkt in niets op de overige talen van de Baltische republieken, namelijk Letland en Litouwen, en evenmin op het Russisch. Ongeveer een kwart van de bevolking is van Russische oorsprong.

Jaan Kross, een schrijver wiens werk werd vertaald in een twintigtal talen, Friedrich Reinhold Kreutzwald, de auteur van de nationale saga ’Kalevipoeg’, en Lennart Meri, schrijver, regisseur, diplomaat en politicus.

De hoofdstad Tallinn is een van de best bewaarde middeleeuwse steden van Europa en het toerisme zorgt voor 15% van het nationaal inkomen. De economie steunt op engineering, voeding, metallurgie, chemie en houtproducten.

Door de geschiedenis heen hebben tal van naties over deze streek geregeerd (Denen, Duitsers, Zweden, Polen en Russen) en allemaal hebben ze de Estse keuken beïnvloed. Bij de traditionele gerechten horen gemarineerde paling, bloedworst en zuurkool met varkensvlees.

Tussen de Estse beroemdheden vinden we

DE ECONOMIE STEUNT OP ENGINEERING, VOEDING, METALLURGIE, CHEMIE EN HOUTPRODUCTEN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / ESTLAND // 9 (*) Bron Eurostat 2011


FINLAND Jaar van toetreding tot de EU: 1995 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Helsinki (555 500 inwoners) Grote steden: Espoo, Tempere, Vantaa, Turku Totale oppervlakte: 338 000 km² Bevolking: 5 375 276 (*) Bevolkingsdichtheid: 16 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Fins, Zweeds

FINLAND, EEN LAND MET EEN OVERVLOED AAN BOSSEN EN MEREN, IS WAARSCHIJNLIJK HET MEEST BEKEND OM ZIJN ONGEREPTE NATUUR.

In het noorden gaat 's zomers de zon tien weken lang niet onder. In de winter maakt hetzelfde gebied acht weken duisternis mee, want dan komt de zon niet boven de horizon.

leiders op het gebied van telecommunicatie. De belangrijkste exportproducten zijn telecommunicatiemateriaal en technologische producten, papier, pulp, hout, glaswerk, roestvrij staal en keramiek.

Finland werd onafhankelijk na de Russische revolutie van 1917. Sindsdien is het een republiek. Het Finse parlement heeft één kamer met 200 leden en er zijn elke vier jaar verkiezingen.

De noordse schoonheid van het land heeft veel kunstenaars geïnspireerd, waaronder componist Jean Sibelius en ontwerper Alvar Aalto. Finland heeft een aantal sporters van wereldniveau voortgebracht, waaronder de Formule 1-piloten Mika Häkkinen en Kimi Räikkönen. De Finse keuken is beïnvloed door Russi-

Het land heeft een moderne en competitieve economie en is een van de wereld-

HET LAND HEEFT EEN MODERNE EN COMPETITIEVE ECONOMIE EN IS EEN VAN DE WERELDLEIDERS OP HET GEBIED VAN TELECOMMUNICATIE.

10 // FINLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bource Eurostat 2011

sche en Zweedse tradities. Traditionele gerechten zijn bijvoorbeeld vis (vooral zalm en kaviaar van kwabaal) en rendiervlees. Andere aanraders zijn karjalanpiirakka (aardappel- of rijstpastei) en kalakukko (vis met spekvet in brooddeeg).


FRANKRIJK Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Parijs (10 300 000 inwoners) Grote steden: Lyon, Marseille, Toulouse, Nice, Bordeaux, Nantes, Straatsburg, Rijsel, Nantes Totale oppervlakte: 550 000 km² Bevolking: 65 075 310 * Bevolkingsdichtheid: 117 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Frans

FRANKRIJK IS HET GROOTSTE LAND VAN DE EUROPESE UNIE. HET STREKT ZICH UIT VAN DE NOORDZEE TOT DE MIDDELLANDSE ZEE.

Het landschap is zeer gevarieerd, met bergen in het oosten en het zuiden, waaronder de Mont Blanc van 4 810 m in de Alpen, het hoogste punt van West-Europa. Het Franse laagland bestaat uit de stroomgebieden van vier grote rivieren: de Seine in het noorden, de Loire en de Garonne in het westen en de Rhône die van het Meer van Genève naar de Middellandse Zee stroomt. De president van de republiek heeft een belangrijke politieke rol. Hij is de voorzitter van de ministerraad (het kabinet) en is verantwoordelijk voor buitenlandse zaken en defensie. Het dagelijks bestuur van het land is in handen van de eerste minister. De president wordt rechts-

treeks verkozen voor een periode van vijf jaar. Het parlement bestaat uit een volksvertegenwoordiging, die elke vijf jaar rechtstreeks verkozen wordt, en een senaat waarvan de leden door een kiescommissie gekozen worden. Frankrijk heeft een ontwikkelde industriële economie en een efficiënte landbouwsector. De belangrijkste sectoren zijn de automobielindustrie, ruimtevaart, informatietechnologie, elektronica, chemische en farmaceutische producten en mode.

via Rousseau en Voltaire in de 18e eeuw en Balzac, Baudelaire en Flaubert in de 19 e eeuw tot Sartre en Camus in de 20e eeuw. Renoir, Monet, Cézanne, Gauguin, Matisse en Braque zijn slechts enkele van de bekendste Franse kunstenaars van de afgelopen twee eeuwen. De Franse keuken is een van de meest verfijnde van Europa. Koken en eten zijn heel belangrijke aspecten van de Franse cultuur en levenswijze.

Frankrijk is het thuisland van een aantal zeer invloedrijke schrijvers en filosofen, van Descartes en Pascal in de 17e eeuw,

DE BELANGRIJKSTE SECTOREN ZIJN DE AUTOMOBIELINDUSTRIE, RUIMTEVAART, INFORMATIETECHNOLOGIE, ELEKTRONICA, CHEMISCHE EN FARMACEUTISCHE PRODUCTEN EN MODE. EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / FRANKRIJK // 11 (*) Bron Eurostat 2011


GRIEKENLAND Jaar van toetreding tot de EU: 1981 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Athene (886 000 inwoners) Grote steden: Thessaloniki, Piraeus, Patra Totale oppervlakte: 131 957 km² Bevolking: 11 329 618 (*) Bevolkingsdichtheid: 85 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Grieks

GRIEKENLAND LIGT AAN DE GRENS TUSSEN EUROPA EN AZIË. HET LAND VORMT DE ZUIDELIJKE UITLOPER VAN HET BALKANSCHIEREILAND IN ZUIDOOST-EUROPA.

Het Griekse grondgebied omvat ook ruim 2000 eilanden in de Egeïsche en de Ionische Zee. Slechts ongeveer 170 daarvan zijn bewoond. Het hoogste punt is de berg Olympus. G r i e ke n l a n d i s d e b a ke r m a t v a n d e Europese beschaving. De oude Grieken blonken uit in filosofie, geneeskunde, wiskunde en astronomie. In hun stadsstaten werden vormen van democratisch bestuur ontwikkeld. Het Griekse historische en culturele erfgoed klinkt nog steeds door in de moderne wereld: in de literatuur, kunst,

filosofie en politiek. Het moderne Griekenland is een republiek, gebaseerd op de grondwet van 1975. De 300 leden van het parlement, dat uit één Kamer bestaat, worden voor vier jaar gekozen. Meer dan 50% van het Griekse bedrijfsleven is gevestigd in de regio Athene. De belangrijkste economische sectoren zijn landbouw, toerisme, bouw en scheepvaart.

De Griekse keuken is gebaseerd op geiten- en schapenvlees. Ook visgerechten zijn populair. Olijfolie, die in enorme hoeveelheden geproduceerd wordt, geeft veel Griekse gerechten hun specifieke smaak.

Bekende hedendaagse Grieken zijn onder andere de filmregisseur Kostas Gavras, de Nobelprijswinnaar literatuur Odysseus Elitis en de componist Mikis Theodorakis.

MEER DAN 50% VAN HET GRIEKSE BEDRIJFSLEVEN IS GEVESTIGD IN DE REGIO ATHENE. DE BELANGRIJKSTE ECONOMISCHE SECTOREN ZIJN LANDBOUW, TOERISME, BOUW EN SCHEEPVAART..

12 // GRIEKENLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


HONGARIJE Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Boedapest (1 696 000 inwoners) Grote steden: Debrecen, Miskilc Totale oppervlakte: 93 000 km² Bevolking: 9 986 000 (*) Bevolkingsdichtheid: 107 inw. /km² Munt: forint Officiële taal: Hongaars

HONGARIJE HEEFT HEEL WAT BUURLANDEN: SLOWAKIJE, OEKRAÏNE, ROEMENIË, SERVIË, KROATIË, SLOVENIË EN OOSTENRIJK.

Het grootste deel van het land is vlak, op wat lage bergen in het noorden na. Het Balatonmeer, het grootste meer van Centraal-Europa, is een populaire toeristische bestemming. De voorouders van de Hongaren waren de Magyaren, die in 896 het Karpatenbekken binnentrokken. In het jaar 1000 werd Hongarije een christelijke monarchie onder Stefan de Heilige. De Hongaarse taal lijkt niet op de talen die in de buurlanden gesproken worden en is slechts ver verwant aan het Fins en Ests.

De hoofdstad Boedapest bestond oorspronkelijk uit twee steden, Boeda en Pest, aan weerszijden van de Donau. De stad kent een rijke geschiedenis en cultuur en is beroemd om haar geneeskrachtige bronnen. Hongarije heeft een parlement met één Kamer van 386 leden. Om de vier jaar zijn er verkiezingen.

raap) en smaakmakers (ui, peper, zout en het onvermijdelijke paprikapoeder, Hongaarse specerij bij uitstek, die in het Hongaars "pepertje" betekent).

Hongarije heeft een beperkte hoeveelheid bodemschatten, waaronder bauxiet, steenkool en aardgas, en vruchtbare landbouwgrond. In heel Europa geniet men van Hongaarse wijnen. Het bekendste Hongaarse gerecht is zeker goulash. Dit is een soep met vlees (rund, kalf, varken, paard, lam), groenten (wortel, tomaat,

De traditionele volksmuziek inspireerde grote Hongaarse componisten als Liszt, Bartók en Kodály. Andere beroemde Hongaren zijn onder andere Albert Szent-Györgyi, die de vitamine C ontdekte, schrijver en Nobelprijswinnaar Imre Kertész en de filmregisseur István Szabó, die een Oscar in de wacht sleepte.

De belangrijkste exportproducten zijn elektrische en elektronische apparatuur, machines, voedingswaren en chemicaliën.

DE BELANGRIJKSTE EXPORTPRODUCTEN ZIJN ELEKTRISCHE EN ELEKTRONISCHE APPARATUUR, MACHINES, VOEDINGSWAREN EN CHEMICALIËN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / HONGARIJE // 13 (*) Bron Eurostat 2011


IERLAND Jaar van toetreding tot de EU: 1973 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Dublin (1 045 000 inwoners) Grote steden: Cork, Limerick, Galway Totale oppervlakte: 70 000 km² Bevolking: 4 480 176 (*) Bevolkingsdichtheid: 66 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Engels, Iers

HET BINNENLAND BESTAAT VOORAL UIT VLAKTES MET LANDBOUWGRONDEN, MET HIER EN DAAR HEUVELS EN GROTE GEBIEDEN MET DRASLANDEN EN MEREN.

Het westen is afgezoomd door een kustgebergte waar van sommige toppen hoger reiken dan 1000 meter. Bijna een derde van de bevolking woont in Dublin. De Dáil, het Lagerhuis van het parlement, telt 166 leden, terwijl de Seanad, het Hogerhuis, er 60 telt. Parlementsverkiezingen worden om de vijf jaar gehouden. De president wordt verkozen voor zeven jaar en oefent vooral ceremoniële functies uit.

Sinds de toetreding tot de Europese Unie heeft Ierland (Éire), dat voordien vooral op landbouw was gericht, zich ontpopt tot een ‘Keltische tijger’ met een moderne en op technologie gerichte economie. Zelfs al is de geschiedenis van Ierland getekend door conflicten en chaos, de liefde voor muziek en legendes is nooit verdwenen uit het hart van de inwoners.

Beckett, Wilde en Shaw. Ierland bracht de muziekwereld ook ronkende namen zoals U2 en The Corrs of de zangeres Sinéad O'Connor. De Ierse culinaire traditie kent vooral eenvoudige gerechten op basis van vlees en gekookte groenten zoals aardappelen, wortelen, rapen en pastinaken.

Dit land van heiligen en letterkundigen bracht heel wat beroemde Engelstalige schrijvers voort, zoals Yeats, Joyce,

SINDS DE TOETREDING TOT DE EUROPESE UNIE HEEFT IERLAND (ÉIRE), DAT VOORDIEN VOORAL OP LANDBOUW WAS GERICHT, ZICH ONTPOPT TOT EEN ‘KELTISCHE TIJGER’ MET EEN MODERNE EN OP TECHNOLOGIE GERICHTE ECONOMIE.

14 // IERLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


ITALIË Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Rome (2 751 000 inwoners) Grote steden: Milaan, Napels, Firenze, Turijn, Genua, Palermo, Bologna, Venetië, Bari Totale oppervlakte: 301 263 km² Bevolking: 60 626 442 (*) Bevolkingsdichtheid: 201 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Italiaans

MET UITZONDERING VAN DE POVLAKTE IN HET NOORDEN, IS ITALIË EEN LAND MET EEN BERGACHTIG RELIËF. HET STREKT ZICH UIT VAN DE ALPEN TOT HET CENTRUM VAN DE MIDDELLANDSE ZEE.

Het grondgebied omvat ook Sicilië, Sardinië, Elba en nog een zeventigtal kleinere eilanden. Op het Italiaanse schiereiland bevinden zich ook twee onafhankelijke staatjes: Vaticaanstad en de republiek San Marino.

Ooit was Italië het centrum van het uitgestrekte Romeinse rijk dat ons een archeologisch, cultureel en literair erfgoed van onschatbare waarde heeft nagelaten. Later vormde het Italiaanse schiereiland de bakermat van het middeleeuwse humanisme en de renaissance.

Italië heeft een parlement dat bestaat uit de Senaat (Senato della Repubblica) en de Kamer van Volksvertegenwoordigers (Camera dei Deputati). Om de vijf jaar worden verkiezingen gehouden.

Het land heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van politiek denken, filosofie en kunst dankzij personages zoals Machiavelli, Dante, Leonardo da Vinci en Galileo.

De belangrijkste sectoren van de economie zijn toerisme, mode, engineering, chemie, auto-industrie en voeding.

De lijst met beroemde Italiaanse kunstenaars is lang. Wij noemen hier Giotto, Botticelli, Leonardo da Vinci, Michelan-

gelo, Tintoretto en Caravaggio. In dit land z a g e n b e ro e m d e c o m p o n i s t e n v a n opera’s het levenslicht, zoals Verdi en Puccini, maar ook regisseurs zoals Federico Fellini. De Italiaanse keuken is een van de meest verfijnde en gevarieerde van Europa, van de pikante smaken van Napels en Calabrië tot de pesto van Ligurië en de kazen en risottogerechten van de Italiaanse Alpen.

DE BELANGRIJKSTE SECTOREN VAN DE ECONOMIE ZIJN TOERISME, MODE, ENGINEERING, CHEMIE, AUTO-INDUSTRIE EN VOEDING.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / ITALIË // 15 (*) Bron Eurostat 2011


ONTDEK DE EUROPESE UNIE ARCTISCHE OCEAAN

Europa Eur Euro ropa pa

NOORDELIJKE STILLE OCEAAN

NOORDATLANTISCHE OCEAAN

NoordNoordNoor rd-Amerika Amer rik ika ka

4

5 6

3 2

ZUIDELIJKE STILLE STILLE ZUIDELIJKE OCEAAN

NOORDELIJKE STILLE OCEAAN

Afrika Afr Af A frrik ika k ka

1

Ev Evenaar

Azië Azië Az

Zuid-Amer Ame A Amerika merika merika ka

7

8 INDISCH INDISCHE E OCEAAN

Oceanië ë

ZUID-ATLANTISCHE ZUID-ATLANTISCHE OCEAAN

1

Cayenne

2

Frans-Guyana Franss--Gu uyana ya (Fr.) 5

Madeira (Pt.) Funchal

Martinique (Fr.)

3

Canarische Eilanden (Es.) Tenerife

7

Mamoudzou

Noordze

Azoren A zoren (Pt.) (P Pt.) Ponta Delgada

Basse-Terre

Fort-de-France 6

4

Guadeloupe (Fr.)

8

Saint-Denis

Ierland

Dublin

Verenigd Koninkrijk K o

Nede

Londen

Belg elg Parijs

NOORD-ATLANTISCHE OCEAAN

Frankrijk

Spanje Portugal Port rtugal Lissabon Lissa abon a

Madrid Balea Balearen eare ren

Midde


DUITSLAND OOSTENRIJK BELGIË BULGARIJE CYPRUS

Zweden

DENEMARKEN SPANJE

Finland

ESTLAND FINLAND

Helsinki Helsinki S Stockholm tockholm

FRANKRIJK

Tallinn

Estland

ee

Danemark anemar kopenhaguen kopenhag ko op penhag enhag guen gu uen

ordzee Nederland Nede erland

Oo

Berlin

Brus ru us ussel Brussel

Duitsland

Luxembourg

Luxembourg

Vilnius

IERLAND ITALIË LETLAND LITOUWEN

ag g Praag

T Tsj Tsjechië Wenen W

Slovenië Sloveni niië

LUXEMBURG

Slovakije

Bratislava a Boedape pes pest Boedapest

Oostenrijk Hongarije

MALTA

Roemenïe

Ljubljana Ljub Ljubl Lj ub jana ana

NEDERLAND

Boekarest

POLEN PORTUGAL

Bulgarije

Italië Corsica Cors rsica (Fr (Fr.) r.)

HONGARIJE

Litouwen

Polen

arijs

krijk

GRIEKENLAND

Letland

Warschau W arschau

Amsterdam Amst terdam

België Belg elg gi gië

Riga

z st

VERENIGD KONINKRIJK

Sofia Sofia

Rome

TSJECHISCHE REP.

Sar rdinië (It.) (Itt.) t. Sardinië

Middellandse Zee

ROEMENIË

Griekenland

alea alearen eare ren (Sp.) (

SLOWAKIJE

Athe Athene At Sicilë Sicilë (It.) (IIt.) Valetta

Malta Ma alta

SLOVENIË Kreta (Gr.)

Nicosia

Cy Cyprus

ZWEDEN

NeurOdyssee is een initiatief van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België en de Kanselarij van de Eerste Minister.


LETLAND Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Riga (764 000 inwoners) Grote steden: Daugavpils, Liépaja Totale oppervlakte: 65 000 km² Bevolking: 2 229 641 (*) Bevolkingsdichtheid: 34 inw. /km² Munt: Letse lat Officiële taal: Lets

LETLAND WERD ONAFHANKELIJK IN 1991, VOORDIEN BEHOORDE HET LAND TOT DE SOVJET-UNIE.

Letland ligt aan de Oostzee en is een laaggelegen land met grote bossen, die hout leveren voor de bouw en de papierindustrie. In de Letse natuur komt veel wild voor. L e t l a n d p r o d u c e e r t o n d e r m e e r consumptiegoederen, textiel en machines.

De bevolking telt 59% Letten en 29% Russen. Meer dan een derde woont in de hoofdstad Riga, die gesticht werd in 1201. Het Letse parlement, de Saeima, heeft slechts één Kamer met 100 zetels. De afgevaardigden worden elke vier jaar gekozen. De president wordt door het parlement gekozen, ook elke vier jaar. Bekende Letten zijn onder andere de ex-

LETLAND PRODUCEERT ONDER MEER CONSUMPTIEGOEDEREN, TEXTIEL EN MACHINES.

18 // LETLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011

pressionistische schilder Mark Rothko en de hedendaagse componist Pēteris Vasks. Letse culinaire specialiteiten zijn speķa pīrādziņi (spekbroodjes) en een frisse soep met zure room.


LITOUWEN Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Vilnius (554 000 inwoners) Grote steden: Kaunas, Klaipeda Totale oppervlakte: 65 000 km² Bevolking: 3 244 601 (*) Bevolkingsdichtheid: 50 inw. /km² Munt: Litouwse litas Officiële taal: Litouws

LITOUWEN IS HET ZUIDELIJKSTE, GROOTSTE EN DICHTST BEVOLKTE LAND VAN DE DRIE BALTISCHE STATEN. HET WAS DE EERSTE REPUBLIEK DIE ZICH AFSCHEIDDE VAN DE SOVJET-UNIE. DOOR DE ONAFHANKELIJKHEIDSVERKLARING VAN 11 MAART 1990 WERD LITOUWEN OPNIEUW EEN ZELFSTANDIGE NATIE.

Het Litouwse landschap is vlak, op lage heuvels in het westen en het oosten na. Het hoogste punt is de Aukštasis op 294 meter.

De hoofdstad Vilnius is een schilderachtige stad aan de oevers van de Neris en de Vilnia. De architectuur in het oude deel van de stad behoort tot de mooiste van Oost-Europa.

Litouwen is dooraderd met 758 rivieren, telt meer dan 2800 meren en heeft bijna 100 km kust aan de Oostzee, waar recreatie en natuurbescherming de boventoon voeren. Het land is voor ruim 30% bebost.

De universiteit van Vilnius, opgericht in 1579, bestaat uit een uitgebreid gebouwencomplex in renaissancestijl met talloze binnenplaatsen, dat een stad binnen de stad vormt.

De bevolking bestaat voor circa 84% uit etnische Litouwers. De twee grootste minderheden zijn de Polen en de Russen. Het Litouws behoort tot de familie van de Indo-Europese talen.

De Litouwse president wordt rechtstreeks verkozen voor een periode van vijf jaar en is voornamelijk actief op het gebied van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Het buitenlands - en parlement, de Seimas,

bestaat uit één kamer en heeft 141 leden. Het bekendste Litouwse gerecht is koude bietensoep. Ook aardappelgerechten staan vaak op het menu, zoals aardappelpannenkoeken en Cepelinai, aardappelknoedels gevuld met vlees, kwark of paddenstoelen.

DE BEVOLKING BESTAAT VOOR CIRCA 84% UIT ETNISCHE LITOUWERS. DE TWEE GROOTSTE MINDERHEDEN ZIJN DE POLEN EN DE RUSSEN EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / LITOUWEN // 19 (*) Bron Eurostat 2011


LUXEMBURG Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Luxemburg (98 547 inwoners) Grote steden: Esch-sur-Alzette, Differdange Totale oppervlakte: 2 586 km² Bevolking: 511 840 (*) Bevolkingsdichtheid: 198 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Duits, Frans, Luxemburgs

HET GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG IS EEN KLEIN LAND, OMRINGD DOOR BELGIË, FRANKRIJK EN DUITSLAND. ZIJN GESCHIEDENIS IS NAUW VERWEVEN MET DIE VAN ZIJN GROTERE BUREN.

Luxemburg is in zijn lange geschiedenis bestuurd door vele staten en dynastieën, maar het is sinds de 10e eeuw een afzonderlijke, zij het niet altijd autonome, politieke eenheid. Momenteel is Luxemburg een groothertogdom met erfopvolging en heeft het een parlementair systeem met één Kamer. De nationale taal, het Luxemburgs, is verwant met het Duits. Het Duits is de eerste vreemde taal voor de meeste Luxemburgers en wordt gebruikt in de media. Frans is de administratieve taal.

De Luxemburgse economie berust vooral op het bank- en verzekeringswezen en de staalindustrie. Ook landbouw en wijnproductie zijn belangrijk. Het land bestaat grotendeels uit golvende heuvels en bossen.

ten. Het Moezeldal met zijn bekende witte wijnen, strekt zich uit over Luxemb u rg e n D u i t s l a n d . N e t a l s a n d e re Noord-Europese landen, is ook Luxemburg bekend om zijn bieren.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel Luxemburgse culinaire specialiteiten typisch zijn voor bosgebieden, zoals stoofpotjes van haas of Ardense ham. Ook verse zoetwatervis uit de eigen rivieren, zoals forel en snoek, wordt veel gege-

DE LUXEMBURGSE ECONOMIE BERUST VOORAL OP HET BANK- EN VERZEKERINGSWEZEN EN DE STAALINDUSTRIE. OOK LANDBOUW EN WIJNPRODUCTIE ZIJN BELANGRIJK.

20 // LUXEMBURG / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*)Bron Eurostat 2011


MALTA Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Valletta (9 000 inwoners, 92 000 in de agglomeratie) Grote stad: Birkirkara Totale oppervlakte: 316 km² Bevolking: 417 608 (*) Bevolkingsdichtheid: 1 321 inw. /km² Munt: euro Officiële talen: Engels, Maltees

MALTA BESTAAT UIT EEN GROEP VAN ZEVEN EILANDEN IN DE MIDDELLANDSE ZEE. ENKEL DE GROOTSTE DRIE EILANDEN, MALTA, GOZO EN COMINO, ZIJN BEWOOND. HET LANDSCHAP IS VLAK EN ROTSACHTIG MET STEILE ROTSKUSTEN.

Malta ligt in het hart van het Middellandse-Zeegebied en is een smeltkroes van culturen met een geschiedenis van duizenden jaren. Het land is bewoond sinds ongeveer 5200 voor Christus. Malta werd onafhankelijk van het Britse rijk in 1964. De Maltese regering wordt geleid door de voorzitter van de partij die een meer-

derheid van de zetels heeft in de enige Kamer van het parlement, de kamer van volksvertegenwoordigers (Kamra tar-Rappreżentanti in het Maltees). De nationale taal is het Maltees, een Semitische taal die verwant is aan het Arabisch. Het Engels wordt ook als officiële taal erkend en veel Maltezers spreken ook Italiaans.

Het toerisme is belangrijk in Malta, maar er is ook een groeiende dienstensector. Traditionele Maltese gerechten zijn minestrone- en vissoep, pasta en gebak. Gevulde gerechten zijn ook typisch voor de Maltese keuken. Een nationale schotel is Stuffat Tal-Fenek (konijnenstoofpot).

HET TOERISME IS BELANGRIJK IN MALTA, MAAR ER IS OOK EEN GROEIENDE DIENSTENSECTOR.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / MALTA // 21 (*) Bron Eurostat 2011


NEDERLAND Jaar van toetreding tot de EU: stichtend lid (1951) Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Amsterdam (747 000 inwoners) Grote steden: Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Tilburg Totale oppervlakte: 41 526 km² Bevolking: 16 654 979 (*) Bevolkingsdichtheid: 401 inw. /km² Munt: euro Officiële taal: Nederlands

VAN HET GRONDGEBIED VAN NEDERLAND BEVINDT ZICH EEN KWART OP EN SOMS ZELFS ONDER HET ZEENIVEAU.

Verschillende gebieden zijn ingedekt als bescherming tegen overstromingen. Nederland heeft vaak land gewonnen op zee en de polder van Flevoland is daar het meest recente voorbeeld van. Het Nederlandse parlement (of StatenGeneraal) telt twee kamers. De Eerste Kamer, met 75 leden, wordt indirect verkozen en heeft slechts een beperkte macht. De Tweede Kamer wordt rechtstreeks verkozen. De leden van de twee kamers hebben een mandaat van vier jaar. Het land heeft een meerpartijensys-

teem en alle regeringen zijn coalities. De industriële activiteiten van Nederland omvatten een voedingsindustrie, chemie, petroleumraffinaderijen, elektrische en elektronische apparaten. De landbouwsector is zeer dynamisch: het land staat alom bekend voor zijn planten en snijbloemen. Vanuit de haven van Rotterdam, de meest actieve van Europa, vertrekken goederen naar Duitsland en Centraal-Europa.

en Jan Steen. In de 19e en 20e eeuw waren Vincent van Gogh en Piet Mondriaan uitblinkers. B i j d e N e d e r l a n d s e s p e c i a l i t e i t e n ontdekken we maatjes, gerookte paling, erwtensoep en een heel gamma kazen waaronder de Edam en de Gouda.

Nederland heeft een traditie van grote schilders. De 17e eeuw was deze van Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer

HET LAND STAAT ALOM BEKEND VOOR ZIJN PLANTEN EN SNIJBLOEMEN. VANUIT DE HAVEN VAN ROTTERDAM, DE MEEST ACTIEVE VAN EUROPA, VERTREKKEN GOEDEREN NAAR DUITSLAND EN CENTRAAL-EUROPA. 22 // NEDERLAND / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


POLEN Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Warschau (1 711 000 inwoners) Grote steden: Krakau, Lodz, Wroclaw, Poznań, Gdansk Totale oppervlakte: 312 679 km² Bevolking: 38 200 037 (*) Bevolkingsdichtheid: 122 inw. /km² Munt: zloty Taal: Pools

HET NOORDEN VAN POLEN, DAT REIKT TOT DE OOSTZEE, BESTAAT BIJNA VOLLEDIG UIT LAAGLAND, TERWIJL DE KARPATEN DE ZUIDELIJKE GRENS VORMEN.

De Poolse natie bestaat meer dan 1000 jaar. In de 16e eeuw was Polen een van de machtigste landen van Europa. Polen is rijk aan natuurlijke hulpbronnen zoals ijzer, zink, koper en zout. De zoutmijn van Wieliczka, die vanaf de 13e eeuw werd ontgonnen, bevat een volledig ondergronds dorp, met een hospitaal, theater, kapel en café! Alles, zelfs de trappen en de hanglampen, zijn gemaakt uit zout. De huidige grondwet van Polen dateert van 1997. De president wordt rechtstreeks door het volk gekozen voor een

ambtstermijn van vijf jaar. De 460 leden van de Tweede Kamer van het parlement (de Sejm) en de 100 leden van de senaat worden volgens een systeem van proportionele vertegenwoordiging gekozen voor vier jaar.

zoekster Marie Curie, de regisseurs Roman Polanski en Krzysztof Kieslowski, en paus Johannes-Paulus II.

De traditionele Poolse gerechten zijn onder meer soep van rode bieten, koolrollade (bladeren van kool gevuld met vlees en rijst), en pierogi (ravioli gevuld met bijvoorbeeld kool en paddenstoelen). Bekende Polen zijn de astronoom Copernicus, de componist Chopin, de onder-

POLEN IS RIJK AAN NATUURLIJKE HULPBRONNEN ZOALS IJZER, ZINK, KOPER EN ZOUT. EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / POLEN // 23 (*) Bron Eurostat 2011


PORTUGAL Jaar van toetreding tot de EU: 1986 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Lissabon (1 764 000 inwoners) Grote steden: Porto, Villa nova de Gaia, Matosinhos, Braga, Cascais, Coimbra Totale oppervlakte: 92 072 km² Bevolking: 10 636 979 (*) Bevolkingsdichtheid: 115 inw. /km² Munt: euro Taal: Portugees

PORTUGAL, EEN LAND MET EEN RIJKE GESCHIEDENIS OP HET GEBIED VAN ZEEVAART EN ONTDEKKINGSREIZEN, IS EEN SPRINGPLANK NAAR DE ATLANTISCHE OCEAAN.

De voorbije 3000 jaar heeft Portugal voortdurend beschavingen zien komen en gaan. Feniciërs, Grieken, Kelten, Carthagers, Romeinen en Arabieren hebben allen hun sporen nagelaten. In de 15 e eeuw ontdekten de onverschrokken Portugese zeevaarders onder leiding van Vasco da Gama zelf nieuwe gebieden, wat leidde tot de creatie van een uitgestrekt overzees rijk. In Portugal werd in 1290 de universiteit van Coimbra opgericht, een van de oudste in Europa. De Portugese president wordt bij algemeen stemrecht verkozen voor een pe-

riode van vijf jaar, maar heeft beperkte bevoegdheden. Het parlement heeft 230 leden met een ambtstermijn van vier jaar. Portugal heeft altijd veel kunstenaars voorgebracht. Beroemde dichters zijn Luís de Camões en Fernando Pessoa. De getalenteerde voetbalinternational Cristiano Ronaldo ontplooit zijn talenten met dezelfde creativiteit.

door volksdans en -muziek, vooral de traditionele, melancholische fado. Elke regio in Portugal heeft zijn eigen streekgerechten, bereid met diverse soorten vlees en zeevruchten. De Portugese keuken is vooral bekend om de 101 manieren waarop kabeljauw wordt bereid.

In juni vinden in heel Portugal feestelijkheden plaats ter ere van drie heiligen die bekend staan als de Santos Populares (volksheiligen). Zij worden gekenmerkt

PORTUGAL HEEFT ALTIJD VEEL KUNSTENAARS VOORGEBRACHT. BEROEMDE DICHTERS ZIJN LUÍS DE CAMÕES EN FERNANDO PESSOA.

24 // PORTUGAL / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


TSJECHIË Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Praag (1 188 000 inwoners) Grote steden: Brno, Ostrava, Pilsen, Olomouc Totale oppervlakte: 78 866 km² Bevolking: 10 532 770 (*) Bevolkingsdichtheid: 133 inw. /km² Munt: Tsjechische kroon Taal: Tsjechisch

TSJECHIË WERD EEN ONAFHANKELIJKE STAAT IN JANUARI 1993, TOEN TSJECHO-SLOWAKIJE ZICH OPSPLITSTE IN TWEE DELEN.

Voor de Tweede Wereldoorlog behoorde Tsjecho-Slowakije tot de tien meest geïndustrialiseerde landen van de wereld en het was het enige Centraal-Europese land dat tot 1938 een democratie bleef. De hoofdstad Praag is meer dan duizend jaar oud en beschikt over een rijkdom aan historische architectuur in verschillende bouwstijlen. Daardoor is de stad een geliefde locatie geworden voor vele filmregisseurs uit de hele wereld De industrie is nog een belangrijke economische activiteit, in het bijzonder de

productie van auto's, machines en technische uitrusting. De ijzer- en staalindustrie is van belang in het oostelijke gebied Moravië. De belangrijkste landbouwproducten zijn maïs, suikerbiet, aardappelen, tarwe, gerst en rogge.

wijn geproduceerd. Dankzij meer dan 900 natuurlijke bronnen wordt er ook volop mineraalwater geproduceerd. Traditionele schotels bevatten vaak knedlíky, gekookte deegballetjes van aardappelen of brood.

Heuvels en bergen beslaan ongeveer 95% van het grondgebied, wat het land ideaal maakt voor skiën, mountainbiken en bergwandelingen.

Enkele beroemde Tsjechen zijn de Jugendstilkunstenaar Alfons Mucha, de componisten Antonin Dvořák en Bedřich Smetana, marathonloper Emil Zátopek en de auteurs Franz Kafka en Milan Kundera.

Tsjechië produceert wereldberoemde bieren, waaronder Pilsner. In het zuiden van Moravië en een deel van Bohemen wordt

TSJECHIË WERD EEN ONAFHANKELIJKE STAAT IN JANUARI 1993, TOEN TSJECHO-SLOWAKIJE ZICH OPSPLITSTE IN TWEE DELEN.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / TSJECHÏE // 25 (*) Bron Eurostat 2011


ROEMENIË Jaar van toetreding tot de EU: 2007 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Boekarest (1 902 000 inwoners) Grote steden: Iasi, Cluj, Timisoara, Constanta, Craiova Totale oppervlakte: 237 500 km² Bevolking: 21 413 815 (*) Bevolkingsdichtheid: 90 inw. /km² Munt: Roemeense leu Taal: Roemeens

ROEMENIË LIGT IN ZUIDOOST-EUROPA. HET IS BERGACHTIG IN HET NOORDEN, TERWIJL HET ZUIDEN WORDT GEDOMINEERD DOOR DE ENORME DONAUVLAKTE.

Waar de Donau in de Zwarte Zee uitmondt, is een delta ontstaan en ligt een natuurpark dat een stek vormt voor veel soorten inheemse vogels en trekvogels. Het Roemeense parlement bestaat uit twee kamers, de Senat (senaat) en de Camera Deputaţilor (kamer van afgevaardigden). De leden van beide kamers worden elke vier jaar gekozen. De Roemeense taal stamt af, net als veel talen in Zuid-Europa, van het Latijn, hoewel Roemenië door het Slavische taalge-

bied is afgesneden van de rest van het Romaanse taalgebied. Roemenië heeft een flinke hoeveelheid natuurlijke rijkdommen: olie, gas, kolen, ijzer, koper en bauxiet. De belangrijkste industrietakken zijn metaalbewerking, petrochemie, en machinebouw. Het ijzingwekkende verhaal van Dracula is geïnspireerd op de vijftiende-eeuwse Roemeense graaf Vlad Dracul, wiens zoon erom bekend stond dat hij in oorlogstijd gevangengenomen vijanden op palen liet

ROEMENIË HEEFT EEN FLINKE HOEVEELHEID NATUURLIJKE RIJKDOMMEN: OLIE, GAS, KOLEN, IJZER, KOPER EN BAUXIET. DE BELANGRIJKSTE INDUSTRIETAKKEN ZIJN METAALBEWERKING, PETROCHEMIE, EN MACHINEBOUW.

26 // ROEMANIË / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011

spietsen. Eveneens bekende maar minder beruchte Roemenen zijn de schrijver E u g e n e I o n e s c o , t u r n s t e r N a d i a Comăneci en componist George Enescu. Ty p i s c h Ro e m e e n s e g e re c h t e n z i j n gegrilde gehaktballen, blinde vinken in koolbladeren, ragout van varkensvlees met knoflook en uien, en beignets met room en kaas.


VERENIGD KONINKRIJK Jaar van toetreding tot de EU: 1973 Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Londen (7 700 000 inwoners) Grote steden: Birmingham, Leeds, Glasgow, Sheffield, Edinburgh, Manchester, Liverpool, Belfast Totale oppervlakte: 244 820 km² Bevolking: 62 435 709 (*) Bevolkingsdichtheid: 255 inw. /km² Munt: pond sterling Taal: Engels

HET VERENIGD KONINKRIJK BESTAAT UIT ENGELAND, WALES EN SCHOTLAND (DIE SAMEN GROOT-BRITTANNIË VORMEN) EN NOORD-IERLAND.

De geografie is gevarieerd. Aan sommige kusten vindt u kliffen, er zijn berggebieden en laagvlaktes, en er liggen ontelbare eilanden voor de kust van Schotland. De hoogste berg is Ben Nevis in Schotland: de top is 1 343 meter hoog.Het Verenigd Koninkrijk is een constitutionele monarchie en een parlementaire democratie. De belangrijkste Kamer van het parlement is het Lagerhuis (House of Commons) met 646 leden die via rechtstreekse verkiezingen worden gekozen. In het Hogerhuis (House of Lords) zetelen ongeveer 700 mensen. De bevolking bestaat voor meer dan 80% uit Engelsen. De Schotten vormen bijna 10% van de bevolking, de rest bestaat voor het grootste deel uit Welshmen en Noord-Ieren. Er zijn ook verschillende

immigrantengroepen, voornamelijk uit de voormalige koloniën (Antillen, India, Pakistan, Bangladesh en Afrika). De economie, een van de grootste van de EU, is steeds meer gebaseerd op diensten, hoewel de industriële capaciteit o.a. op het gebied van hightech niet onderschat mag worden. De City of London is een van de financiële wereldcentra. Het VK was de bakermat van de industriële revolutie en heeft veel beroemde wetenschappers en ingenieurs voortgebracht, zoals Isaac Newton en Charles Darwin. De vader van de moderne economische wetenschappen, Adam Smith, was een Schot. Een bijna eindeloze reeks dichters, essayisten en schrijvers hebben de Engelse literatuur groot gemaakt, van Geoffrey Chaucer, via Shakespeare en zijn

tijdgenoten, tot de grote hedendaagse schrijvers als J. K. Rowling en Nobelprijswinnares Doris Lessing. Er zijn veel regionale en traditionele gerechten die bezoekers in verleiding zullen brengen. Zo kunt u in Schotland Arbroath smokies proberen (licht gekookte, gerookte schelvis) en in Noord-Ierland kunt u de dag beginnen met een Ulster fry (gebakken spek, ei, worst, haverkoekjes en aardappelbrood), soda farls (Ierse broodjes) en potato bread (aardappelbrood). Een traditioneel Welsh gerecht is laverbread (gebakken zeewier waarvan koekjes gemaakt worden) met Welsh havermout, geserveerd met eieren, spek en kokkels. Een typisch gerecht uit NoordEngeland is de Lancashire hotpot, met lam of rundvlees, aardappelen en uien.

DE BEVOLKING BESTAAT VOOR MEER DAN 80% UIT ENGELSEN. DE SCHOTTEN VORMEN BIJNA 10% VAN DE BEVOLKING, DE REST BESTAAT VOOR HET GROOTSTE DEEL UIT WELSHMEN EN NOORD-IEREN. EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / VERENIGD KONINGRIJK // 27 (*) Bron Eurostat 2011


SLOWAKIJE Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Bratislava (429 000 inwoners) Grote steden: Kosice, Presov, Nitra Totale oppervlakte: 49 000 km² Bevolking: 5 435 273 (*) Bevolkingsdichtheid: 111 inw. /km² Munt: euro Taal: Slowaaks

SLOWAKIJE WERD ONAFHANKELIJK IN JANUARI 1993, NA DE SPLITSING VAN TSJECHO-SLOWAKIJE IN TWEE STATEN.

Het land bevindt zich in het hart van Centraal-Europa en het deelt de Donau met zijn buurlanden. De bergketen van de Karpaten strekt zich uit in het noorden van het land. Ze omvat de Hoge Tatra, een bestemming die geliefd is bij wintersporters. Daar verrijst de top van de Gerlachovský die met zijn 2 655 m het hoogste punt vormt van het land. De Donauvlakte is een vruchtbaar landbouwgebied. Men teelt er graan, gerst, aardappelen, suikerbieten, fruit, tabak en druiven.

De president wordt rechtstreeks gekozen voor een periode van vijf jaar, maar hij heeft slechts een beperkte macht. Het land heeft een parlement met één kamer en de leden worden gekozen voor vier jaar. Op de toppen van de talloze heuvels verrijzen versterkingen die getuigen van de vele invasies die hier plaatsvonden. Bratislava, de stad waar destijds de koningen van Hongarije werden gekroond, heeft een rijk middeleeuws en barok bouwkundig erfgoed.

DE DONAUVLAKTE IS EEN VRUCHTBAAR LANDBOUWGEBIED. MEN TEELT ER GRAAN, GERST, AARDAPPELEN, SUIKERBIETEN, FRUIT, TABAK EN DRUIVEN.

28 // SLOWAKIJE / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011

Bij de meest bekende Slowaken vinden we Stefan Banič, de man die in 1913 de parachute uitvond, maar ook de pop-art kunstenaar Andy Warhol, die in Amerika werd geboren uit Slowaakse ouders. De traditionele gerechten zijn balletjes van aardappelen met schapenkaas en koolsoep met worst.


SLOVENIË Jaar van toetreding tot de EU: 2004 Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Ljubljana (280 000 inwoners) Grote steden: Maribor Totale oppervlakte: 20 273 km² Bevolking: 2 050 189 (*) Bevolkingsdichtheid: 101 inw. /km² Munt: euro Taal: Sloveens

SLOVENIË, VOORHEEN EEN VAN DE ZES REPUBLIEKEN VAN JOEGOSLAVIË, WERD ONAFHANKELIJK IN 1991, TOEN JOEGOSLAVIË UIT ELKAAR VIEL. HET LAND GRENST AAN ITALIË, OOSTENRIJK, HONGARIJE EN KROATIË.

In Slovenië komen vier grote geografische regio’s van Europa samen: de Alpen, de Dinarische Alpen, de Pannonische laagvlakte en het Middellandse Zeegebied. Het is een bergachtig land en de Slovenen zijn dol op skiën en bergwandelen. De Triglav, de hoogste berg van het land, haalt een top van 2 864 meter. Slovenië maakte vroeger deel uit van Oostenrijk-Hongarije. De hoofdstad Ljubljana werd in de Romeinse tijd gesticht. De universiteit, met meer dan 50 000 studenten, draagt bij tot het rijke culturele leven van de stad

De belangrijkste industriesectoren zijn auto-onderdelen, elektronica, elektrische apparatuur, metaalproducten, textiel en meubels. De beroemde grotten van Postojna, vol stalactieten en stalagmieten, vormen een van de belangrijkste toeristische attracties van het land. In de wanden gekraste namen bewijzen dat de eerste toeristen deze grotten al in 1213 bezochten. Beroemde Slovenen zijn onder meer de natuurkundige Jožef Stefan, de taalkundige Franc Miklošič en de architect Jože Plečnik.

De Sloveense keuken is sterk beïnvloed door die van de buurlanden. Uit Oostenrijk komen de Strudel (appelgebak)en de Wiener Schnitzel (plat stuk vlees in paneermeel). Uit Italië komen risotto en ravioli, en uit Hongarije is de goulash overgewaaid. Potica is een traditionele Sloveense taart, die bestaat uit opgerold deeg met een laag walnoten.

DE BELANGRIJKSTE INDUSTRIESECTOREN ZIJN AUTO-ONDERDELEN, ELEKTRONICA, ELEKTRISCHE APPARATUUR, METAALPRODUCTEN, TEXTIEL EN MEUBELS.

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / SLOVÉNÏE // 29 (*) Bron Eurostat 2011


ZWEDEN Jaar van toetreding tot de EU: 1995 Staatsvorm: constitutionele monarchie Hoofdstad: Stockholm (1 580 000 inwoners) Grote steden: Göteborg, Malmö, Uppsala, Vasteras Totale oppervlakte: 449 964 km² Bevolking: 9 415 570 (*) Bevolkingsdichtheid: 20 inw. /km² Munt: Zweedse kroon Taal: Zweeds

VAN ALLE SCANDINAVISCHE LANDEN HEEFT ZWEDEN DE GROOTSTE BEVOLKING. EEN BERGRUG IN HET WESTEN SCHEIDT ZWEDEN VAN NOORWEGEN. HET NOORDELIJKE DEEL VAN DE ZEEARM TUSSEN ZWEDEN EN FINLAND HEET DE BOTNISCHE GOLF, DE REST HEET DE OOSTZEE.

Het zuiden van het land is voornamelijk landbouwgebied. Naar het noorden toe neemt het percentage bos steeds verder toe. De bevolkingsdichtheid is ook hoger in het zuiden, aan het Mälarenmeer en aan de Sont liggen enkele grote steden. Sinds 1971 heeft het parlement, de Riksdag, nog maar één Kamer. De 349 leden worden elke vier jaar gekozen via een systeem van proportionele vertegenwoordiging.

Zweden exporteert auto’s, technologische producten, staal, elektronica, communicatieapparatuur en papierwaren. Zweden speelde een belangrijke rol bij het ontstaan van de film. Mauritz Stiller en Victor Sjöström waren grote namen in die tijd. In latere jaren maakten regisseur Ingmar Bergman en de actrices Greta Garbo, Ingrid Bergman en Anita Ekberg furore in het buitenland. Zweedse muziek staat voor velen synoniem met ABBA, de

beroemde popgroep uit de jaren 1970. De Zweedse keuken is bekend om zijn Smörgåsbord (een buffet van delicatessen), haring uit de Oostzee, erwtensoep en pannenkoeken.

ZWEDEN EXPORTEERT AUTO’S, TECHNOLOGISCHE PRODUCTEN, STAAL, ELEKTRONICA, COMMUNICATIEAPPARATUUR EN PAPIERWAREN.

30 // ZWEDEN / EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN (*) Bron Eurostat 2011


KANDIDAAT-LANDEN IJSLAND

Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Reykjavik (119 000 inwoners) Belangrijke steden: Hafnarfjörður, Kópavogur, Akureyri Totale oppervlakte: 103 125 km2 Bevolking: 318 452 (*) Bevolkingsdichtheid: 3 inw./km² Munt: IJslandse kroon Officiële taal: IJslands

VOORMALIGE JOEGOSLAVISCHE REPUBLIEK MACEDONIË Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Skopje (444 760 inwoners) Belangrijke steden: Kumenovo, Bitola, Pripolep Totale oppervlakte: 27 713 km2 Bevolking: 2 057 284 (*) Bevolkingsdichtheid: 80 inw./km² Munt: denar Officiële taal: Macedonisch

KROATIË Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Zagreb (1.100.000 inwoners) Belangrijke steden: Split, Rijeka, Osijek, Zadar, Dubrovnik Totale oppervlakte: 56.542 km2 Bevolking: 4.437.000 (*) Bevolkingsdichtheid: 78 inw./km² Munt: kuna Officiële taal: Kroatisch

Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Podgrorica (143.700 inwoners) Belangrijke steden: Niksic, Pljevlja Totale oppervlakte: 13.812 km2 Bevolking: 632.922 (*) Bevolkingsdichtheid: 45 inw./km² Munt: euro (**) Officiële taal: Montenegrijns

MONTENEGRO

TURKIJE Staatsvorm: republiek Hoofdstad: Ankara (3.894.000 inwoners) Belangrijke steden: Istanbul (13.260.000 inw.), Izmir, Bursa, Adana, Gaziandep Totale oppervlakte: 783.562 km2 Bevolking: 73.722.988 (*) Bevolkingsdichtheid: 94 inw./km² Munt: Turkse lira Officiële taal: Turks

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN / KANDIDAAT-LANDEN // 31 (*) Bron Eurostat 2011

va_europe_27_NL_08d__Mise en page 1 20/12/11 16:10 Page32

Wilt u meer weten over de Europese Unie? Volg dan het buitenaardse wezentje MipMip en ontdek een hoop informatie over de landen die deel uitmaken van de Europese Unie en zelfs over diegene die weldra lid worden. Wat eet men zoal in Hongarije? Hoe zien de landschappen eruit in Finland? Welke talen spreekt men in Malta? Is IJsland groter dan België? U vindt hier de antwoorden op deze vragen en vele andere. Dankzij de kaart "de Europese Unie in de wereld", die samengaat met deze brochure, kunt u ons op internationaal niveau situeren. Niet zo groot, die Europese Unie? Met zijn 500 miljoen burgers heeft de Unie meer inwoners dan de Verenigde Staten en Japan samen ... Waarop wacht u nog om u door Mip-Mip te laten leiden ? Veel leesgenot ! Willy Hélin Hoofd van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België

Mip-Mip nodigt u ook uit om met hem te spelen op www.neurodyssee.be Kaartspellen en dvd's kunnen bij de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België worden besteld. Schrijf naar [email protected] of bel ons op 02 295 38 44. Vergeet niet een kijkje te nemen in de jeugdhoek van onze website www.eu4be.eu

Copyright © Europese Unie, 2011. Alle rechten voorbehouden voor alle landen. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België. Indien de verveelvoudiging van teksten uit deze brochure echter strikt niet-commercieel gebeurt, voor informatieve of pedagogische doeleinden, is dit toegestaan met bronvermelding en, in voorkomend geval, met vermelding van de auteurs van de brochure. doi:10.2775/14052

Verantwoordelijke uitgever : Willy Hélin, vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België, Archimèdestraat 73, 1000 Brussel / Realisatie : Section Presse jeunesse de Corelio Connect, Route de Hannut, 38 5004 Bouge / Lay-out : Olagil / Foto’s : Istockphoto.com / IC-30-11-255-NL-C

EDITO

EUROPA MET ZIJN 27 LANDEN

Recommend Documents