Energie meetplan 2012-2015 Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2
Inhoudsopgave 1 2 3
Inleiding Doelstellingen Planning meetmomenten 3.1. Houkesloot Toelevering Scope 1 emissies Prefab Scope 2 emissies Prefab Scope 1 emissies Timmerfabriek Scope 2 emissies Timmerfabriek 3.2. Aannemingsmaatschappij Friso bv Scope 1 emissies Almere Scope 2 emissies Almere Scope 1 emissies Sneek Scope 2 emissies Sneek Scope 1 emissies Groningen Scope 2 emissies Groningen Scope 1 emissies Eibergen Scope 2 emissies Eibergen Scope 1 emissies Projecten Aannemingsmij. Friso b.v. Scope 2 emissies Projecten Aannemingsmij. Friso b.v. 3.4. Friso Totaalbouw bv Scope 1 emissies Balk Scope 2 emissies Balk Scope 1 emissies Leeuwarden Scope 2 emissies Leeuwarden Scope 1 emissies Heerenveen Scope 2 emissies Heerenveen Scope 1 emissies Projecten Friso Totaalbouw Scope 2 emissies Projcten Friso Totaalbouw 4 Beheersing doelstellingen 4.1. Scope 1 & 2 4.2. Monitoring 5 Tot slot Colofon
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
3 4 5 5 5 5 6 6 7 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 12 13 13 14 14 15 15 16 16 16 17 18
2/18
1 Inleiding De wereld is in beweging. Niet alleen is dit te zien in de verandering van het klimaat, maar ook de visie van de samenleving over hoe we horen te leven is in verandering. We vinden het steeds gewoner worden om in ons dagelijks leven rekening te houden met het milieu en CO2-uitstoot. Friso Bouwgroep vindt het niet meer dan vanzelfsprekend om hier een voortrekkersrol in te spelen. Dat Friso Bouwgroep actief met deze ambitie bezig is, valt duidelijk te zien binnen en buiten de organisatie. Intern benut Friso maximaal de mogelijkheden om het negatieve effect op het milieu te beperken. Extern besteedt Friso proactief aandacht aan de milieu- en duurzaamheidswensen van opdrachtgevers. Een voorbeeld hiervan is het behalen van niveau 3 op de CO2-prestatielader van ProRail. Om het concreet en aantoonbaar te maken dat Friso zich inspant om de negatieve impact op de leefomgeving te beperken richt Friso zich één van grootste oorzaken van de opwarming van de aarde: CO2 gas. Het reduceren van CO2 begint bij inzicht. Daarom berekent Friso jaarlijks haar CO2 footprint. In hoofdstuk 3 van dit energie meetplan wordt toegelicht hoe deze footprint wordt berekend. Naar aanleiding van de CO2 footprint berekening van 2011 heeft Friso ambitieuze CO2reductiedoelstellingen opgesteld. Deze worden in volgend hoofdstuk gepresenteerd. Hoofdstuk 4 van dit energie-meetplan beschrijft hoe deze doelstellingen en de bijbehorende maatregelen effect hebben op de verschillende energiestromen uit de CO2footprint. Bijvoorbeeld: Een maatregel m.b.t. “Het Nieuwe Rijden” heeft effect op het brandstofverbruik. Zuinig rijden betekent minder brandstofverbruik en minder brandstofverbruik betekent een reductie van de CO2 footprint.
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
3/18
2 Doelstellingen Friso Bouwgroep heeft de volgende reductiedoelstellingen opgesteld. Deze doelstellingen hebben betrekking op scope 1 en scope 2 van de CO2 footprint van Friso.
Scope 1 & 2 doelstellingen Friso Bouwgroep Friso Bouwgroep wil in 2015 ten opzichte van 2011 5% minder CO2 uitstoten. Friso Bouwgroep wil in 2020 ten opzichte van 2011 10% minder CO2 uitstoten**. *Deze doelstellingen zijn gerelateerd aan het aantal FTE. **In dit document wordt alleen worden ingegaan op de doelstelling voor 2015. In het document 3.B.1_1 CO2 reductiedoelstellingen 2015 worden bovenstaande doelstellingen uitgebreid toegelicht en uitgesplitst in subdoelstellingen en maatregelen.
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
4/18
3 Planning meetmomenten Voor het meten van de verschillende energiestromen is een plan opgesteld. In de onderstaande tabel is te zien wanneer energiefactoren gemeten worden, door wie en waar de informatie verkregen kan worden.
3.1.
Houkesloot Toelevering
Vestiging Houkesloot Prefab Scope 1 emissies Prefab Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Eric Zeilstra (vestigingleider)
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Opvragen kopie onderhoudsboekje van airco’s bij Eric Zeilstra Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Eric Zeilstra (vestigingleider)
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) niet van toepassing
Stadswarmte (GJ)
Scope 2 emissies Prefab Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
5/18
Vestiging Timmerfabriek Houkesloot Scope 1 emissies Timmerfabriek Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Herman v.d. Pol (vestigingleider)
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Opvragen kopie onderhoudsboekje van airco’s bij de Johan Keuning Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Herman v.d. Pol
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing
Stadswarmte (GJ)
Scope 2 emissies Timmerfabriek Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
6/18
3.2.
Aannemingsmaatschappij Friso bv
Vestiging Almere Scope 1 emissies Almere Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas) Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment
Wie
Toelichting* Niet van toepassing
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar 1e maandag van de maand meterstanden opvragen
RU# Johan Keuning (KAM)
Niet van toepassing Opvragen meterstanden bij Ronald Kwakman Opvragen facturen bij RIG administratie
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Ronald Kwakman
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Niet van toepassing
Scope 2 emissies Almere Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
7/18
Vestiging Sneek Scope 1 emissies Sneek Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Arjan Bakker (inkoop)
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Opvragen kopie onderhoudsboekje van airco’s bij Johan Keuning Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Arjan Bakker
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Facturen opvragen bij de administratie.
Stadswarmte (GJ)
Scope 2 emissies Sneek Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen
#
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
8/18
Vestiging Groningen Scope 1 emissies Groningen Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Mark Knol
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Opvragen kopie onderhoudsboekje van airco’s bij Johan Keuning Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Mark Knol
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing
Stadswarmte (GJ)
Scope 2 emissies Groningen Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
9/18
Vestiging Eibergen Scope 1 emissies Eibergen Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Wilco Lammers (administratie)
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Opvragen kopie onderhoudsboekje van airco’s bij JWilco Lammer RIG Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Wilco Lammers
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing
Stadswarmte (GJ)
Scope 2 emissies Eibergen Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
10/18
Projecten Aannemingsmaatschappij Friso b.v. Scope 1 emissies Projecten Aannemingsmij. Friso b.v. Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas) Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment Per kwartaal
Wie RU#
Toelichting* Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Per kwartaal
RU#
Niet van toepassing Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers)
Scope 2 emissies Projecten Aannemingsmij. Friso b.v. Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh) Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen
Meetmoment Per kwartaal
Wie RU#
Toelichting* Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen. Niet van toepassing
#
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
11/18
3.4.
Friso Totaalbouw bv
Vestiging Balk Scope 1 emissies Balk Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Johannes Brandenburg
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Niet van toepassing
Elk half jaar
RU#
Niet van toepassing Niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Johannes Brandenburg
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Niet van toepassing
RU#
Niet van toepassing
Scope 2 emissies Balk Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
12/18
Vestiging Leeuwarden, Siriusweg Scope 1 emissies Leeuwarden Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Romke Hekstra
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Is niet van toepassing Is niet van toepassing
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Romke Hekstra
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing
Scope 2 emissies Leeuwarden Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen #
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
13/18
Vestiging Heerenveen Scope 1 emissies Heerenveen Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas)
Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Haaye van het Meer
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing Is niet van toepassing
Scope 2 emissies Heerenveen Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh)
Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen
Meetmoment 1e maandag van de maand meterstanden opvragen Elk half jaar
Wie Johan Keuning (KAM)
Toelichting* Opvragen meterstanden bij Haaye van het Meer
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers)
Elk half jaar
RU#
Facturen opvragen bij de administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet van toepassing
#
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
14/18
Projecten Friso Totaalbouw Scope 1 emissies Projecten Friso Totaalbouw Categorie Gasverbruik (in m3 aardgas) Brandstofverbruik bedrijfsauto's (in liters benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik bedrijfsmiddelen (in liters diesel) Koelvloeistof (kg) Stadswarmte (GJ)
Meetmoment Per kwartaal
Wie RU#
Toelichting* Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Per kwartaal
RU#
Niet van toepassing Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers)
Scope 2 emissies Projcten Friso Totaalbouw Categorie Elektriciteitsverbruik (in kWh) Zakelijke kilometers met privéauto’s (in kilometers met benzine, diesel & LPG) Brandstofverbruik huurauto’s Vliegreizen
Meetmoment Per kwartaal
Wie RU#
Toelichting* Opvragen facturen bij administratie (RIG, Wilco Lammers) Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen.
Is niet per project te bepalen; wordt bij de verschillende vestigingen meegenomen. Niet van toepassing
#
Initialen van de CO2 verantwoordelijke Renate Uninge
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
15/18
4 Beheersing doelstellingen In onderstaande tabel wordt de relatie weergegeven tussen het energieverbruik en de verschillende energiestromen. Hierin is te zien in welke mate elke energiestroom ‘bijdraagt’ aan reductie van de totale CO2 footprint van Friso Bouwgroep
4.1.
Scope 1 & 2
Energiefactor
Ref. jaar 2011
Target 2015*
T.o.v. 2011
Target 2020*
T.o.v. 2011
Gas Bedrijfs auto’s Bedrijfsmiddelen
251 1.480 300
225 1.400 290
10,43% 5,40%
200 1.250 285
20,38% 15,54%
Koelvloeistof Stadswarmte Grijze stroom Groene stroom Priveauto's Huurauto's Vliegreizen Totaal
2 6 750 0 12 0 0 2.800
1 5 450 250 11 0 0 2.632
4.2.
3,29% 38,61% 15,14% 6,63% 5,61% 0,00% 0,00% 6,00%
1 4 300 400 9 0 0 2.449
4,96% 38,61% 32,11% 6,63% 22,78% 0,00% 0,00% 12,53%
Monitoring
Elk half jaar zal de werkelijke situatie worden getoetst met de verwachte situatie. Dit wordt gerapporteerd aan het management. Wanneer afwijkingen worden geconstateerd geeft deze rapportage aan welke corrigerende maatregelen worden getroffen. Het management van Friso Bouwgroep wordt te allen tijde op de hoogte gebracht van de halfjaarlijkse reviews op de doelstellingen. Zie ook het handboek CO2 reductie met alle bijbehorende documenten voor meer informatie over de beheersing van CO2 reductie binnen Friso Bouwgroep
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
16/18
5 Tot slot Zoals in de inleiding al is gezegd: de wereld is in beweging. We focussen ons op het beperken ons op de reductie van CO2 uitstoot. Deze ontwikkeling gaat ook branche van Friso Bouwgroep niet voorbij. Friso is er van overtuigd dat zij verschil kan maken door een actief CO2 reductie beleid te voeren. Hiermee hoopt Friso ook andere bedrijven uit haar branche te stimuleren om actief te werken aan CO2-reductie.
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
17/18
Colofon auteur(s) kenmerk datum versie status
Renate Uninge / Thijs Lindhout Energie meetplan 2012-2015 12 december 2012 1.0 Definitief
3.B.2_2 Energie meetplan 2012-2015
18/18