enaat O V rganisatie voor eiligheid en amenwerking in uropa Bewakingscamera s Verkiezingen p. 26 Tijdschrift van de Belgische Senaat

S

Tijdschrift van de Belgische Senaat nr. 14 - winter 2007

enaat O rganisatie voor V eiligheid en S amenwerking in E uropa

Ve rki ezi ng en p. 26

Bewakingscamera’s

Hou doodstraffen in Libië tegen !

Josy Dubié (Ecolo)

De terdoodveroordeling van vijf Bulgaarse verpleegsters en een Palestijnse arts in Libië roept felle weerstand op bij de senatoren. Reeds meer dan zes jaar zitten ze vast in Libische gevangenissen op beschuldiging van opzettelijke toediening van het aidsvirus aan kinderen. De Senaat vroeg reeds in januari 2006 via een resolutie van de senatoren Isabelle Durant (Ecolo) en Josy Dubié (Ecolo) dat er een eerlijk en transparant proces zou komen. Isabelle Durant (Ecolo)

Op 23 december 2006 stemde de Senaat in met een nieuwe resolutie van de senatoren Alain Destexhe (MR), Lionel Vandenberghe (sp.a-Spirit), François Roelants du Vivier (MR), Sabine de Bethune (CD&V), Christian Brotcorne (cdH), Josy

Amnesty International

Alain Destexhe (MR)

Het ‘Benghazi Court of Appeal’ in Libië, waar het proces plaatsvond

Dubié (Ecolo), Jean Cornil (PS), Jeannine Leduc (VLD) en Paul Wille (VLD). In die resolutie vraagt de Senaat aan de Federale regering de onrechtvaardige uitspraak en de onaanvaardbare omstandigheden van het proces streng te veroordelen. Libië moet op alle mogelijke manieren worden overhaald het doodvonnis niet uit te voeren. Alles moet in het werk worden gesteld om samen met de Europese partners de vrijlating te verkrijgen van personen die al jaren onterecht gevangen zitten. ■ www.senaat.be - wetgevingsdossiers nrs. 3-1474 en 3-2003

Nieuwe Artsenorde Nu zoveel vrouwen het beroep uitoefenen, moet de Orde van Geneesheren een Orde van Artsen worden. Dat vinden de senatoren Patrik Vankrunkelsven (VLD), Annemie Van de Casteele (VLD), Christel Geerts (sp.a-Spirit) en Philippe Mahoux (PS). Vooral willen ze de werking van de Ordes van Geneesheren en Apothekers hervormen. Ze willen ook een Orde voor Kinesitherapeuten oprichten en deontologische basisprincipes vastleggen voor alle andere gezondheidsberoepen, ook als die niet over een eigen orde beschikken.

De commissie Sociale aangelegenheden sloot zich op 10 januari 2007 bij hun zienswijze aan. Eens dit voorstel definitief is goedgekeurd in de plenaire vergadering van de Senaat en in de Kamer, wordt cumul onmogelijk tussen een functie in een orgaan van de Orde en een leidende functie in een artsensyndicaat, het Riziv, een mutualiteit of een zorginstelling. ■ www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-373, 413, 675, 1035, 1519 en 1777

Kort

20 jaar dierenwelzijn

2

De wet op de dierenbescherming en het dierenwelzijn bestaat 20 jaar. Dit werd gevierd op 1 december 2006 in aanwezigheid van Prinses Astrid en Prins Laurent. De senatoren Philippe Mahoux (PS), Wouter Beke (CD&V), Christine Defraigne (MR), Paul Wille (VLD), Christian Brotcorne (cdH), Ludwig Vandenhove (sp.a-Spirit) en Isabelle Durant (Ecolo) spraken namens hun fracties.

INHOUD Bewakingscamera’s

4

Dieren

6

Financiën

8

Welzijn

10

Verkeer

12

Oorlogsslachtoffers

13

Institutioneel

14

Vrouwen

16

Samenstelling Senaat

17

E-mails senatoren

20

Europa

22

Internationaal

24

Verkiezingen

26

Internationaal

30

Publiek

34

Belangrijke bezoekers

35

verantwoordelijke uitgever: Anne-Marie Lizin, Voorzitter van de Senaat redactiesecretariaat Communicatiedienst Leuvenseweg 7, 1009 Brussel tel. 02/501.78.49 - fax 02/501.79.31 e-mail [email protected] opmaak en druk Corelio Printing Vorst, Brussel, tel. 02/210.01.00 Foto’s: Guy Goossens | Iliya Dimovski | UZ-Gasthuisberg – Leuven | Cultureel en Educatief Centrum - KMDB Veeweyde vzw | BUAV (Britisch Union for the Abolition of Vivisection) | Group One - Actie- en onderzoeksgroep ivm duurzame ontwikkeling en lokale economische ontwikkeling | Human Rights Watch - Doudou Sall | CIA – World Fact Book | Fotograaf Cois Van Roosendael. - OKRA-magazine, trefpunt 55+ | Fotograaf Tomori Ede - Hongaars Instituut | NATO photos | Ionen-centrum CNAO in Pavia, Italië | UN Photo/ Eskinder Debebe / Evan Schneider / Marie Gandois / R. Lemoyne | Archief Brandpunt 23 vzw | Peter Danssaert | DG IPR-P/Archieven foto’s Defensie | Federale Politie | Ceges / Soma | VFG - vereniging personen met een handicap | Bart Desmet | Dieter Telemans | Mediatheek van de Europese Commissie (deze foto’s zijn eigendom van de Europese Commissie) | Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen | OVB-Orde van Vlaamse Balies | www.pakwerk.nl | Amnesty International | Reuters / Yves Herman / Brennan Linsley / Pool | Handicap International | Thomas Vanhaute | AFP - Verna Yu

Voorwoord Eenieders welzijn verbeteren, dat is de doelstelling van de Senaat. Deze doelstelling verwezenlijkt onze assemblee niet alleen via zijn wetgevende taak, maar ook door zijn internationale rol te versterken. Van de teksten die de Senaat heeft goedgekeurd, haal ik hier graag het voorstel aan dat in de Grondwet een artikel inzake duurzame ontwikkeling invoegt, het voorstel betreffende de strijd tegen kinderarmoede, het voorstel ter beteugeling van het huiselijk geweld en het voorstel over dierenwelzijn. Ons welzijn is ook gebaat bij een grondige kennis van ons maatschappelijk verleden. De Senaat hecht een groot belang aan zijn Herinneringsplicht. Daarom ontving hij dan ook tijdens academische zittingen de Ierse Brigades, politieke gevangenen en hun rechtverkrijgenden en personen die zich in mei 1940 bij de recruteringscentra van het Belgische leger hebben gevoegd. De Senaat moet zijn rol als referentiepunt voor de burgers vervullen en uitleggen hoe waardevol de daden van de oud-strijders zijn. Onze Senaat is een geëngageerde instelling die ook bezorgd is over het internationale welzijn. Zo hebben wij onder meer conferenties gehouden over de nieuwe problemen in de strijd tegen het terrorisme en over de continuïteit van de energiebevoorrading in aanwezigheid van Russische deskundigen. Verder hielden wij onder meer een seminarie over microfinanciering. Wij behandelden eveneens actuele internationale onderwerpen, zoals het statuut van Kosovo in aanwezigheid van President Fatmir Sejdiu. Recenter nog hebben wij een resolutie aangenomen waarmee wordt geprotesteerd tegen het Libische vonnis ten aanzien van vijf Bulgaarse verpleegsters en een Palestijnse arts. Het jaar 2007 zal even rijkelijk gevuld zijn. Dit jaar zal het jaar van de kunst zijn. De Senaat opent zijn deuren om u te laten kennismaken met zijn onvermoede artistieke rijkdommen. U bent allen van harte welkom! Het jaar 2007 zal ook een Europees jaar zijn. Op 16 maart zal de Senaat immers het 50-jarige bestaan van het Verdrag van Rome vieren, met Jacques Delors als eregast. Nog in maart zullen de senatoren in een open dialoog met jongeren debatteren over water, een van de belangrijkste onderwerpen van deze eeuw. De fototentoonstelling Troubled Waters zal in de paasvakantie toegankelijk zijn voor het publiek. Zowel de activiteiten van 2006 als de geplande activiteiten van 2007 bewijzen nogmaals dat de tweede wetgevende kamer erg actief is en een open oor heeft voor wat er in de maatschappij leeft. Anne-Marie Lizin Voorzitter van de Senaat 3

Bewakingscamera’s Kijken en bekeken worden

D

e privacywet van 1992 biedt niet altijd een afdoend antwoord op de vraag wanneer en onder welke voorwaarden bewakingscamera’s mogen worden ingezet. Volgens de senatoren Stefaan Noreilde (VLD), Philippe Moureaux (PS), Ludwig Vandenhove (sp.a-Spirit) en Berni Collas (MR) moet er daarom een specifieke camerawet komen. In hun wetsvoorstel wegen ze twee rechten af : het recht op privacy en het recht op veiligheid. Vanuit de oppositie leverde onder andere senator Francis Delpérée (cdH) met zijn amendementen een constructieve bijdrage.

Bewakingscamera’s kunnen de veiligheid verhogen, werken ontradend, helpen bij de identificatie van daders en maken het voor de politie mogelijk sneller en juister risico’s in te schatten. Dat vinden de senatoren belangrijk. Tegelijk willen ze niet dat onbeperkt afbreuk kan worden gedaan aan de bescherming van het privéleven. De garanties die de privacywet terzake biedt, moeten dus blijven gelden. Er wordt ook niet geraakt aan bestaande wetten en reglementeringen die nu al het gebruik van camera’s in specifieke omstandigheden regelen, zoals voor de bijzondere opsporingsmethodes, de privédetectives, de voetbalwet of het cameratoezicht op het werk, tenzij de camerawet ervan afwijkt.

Voorwaarden Drie soorten plaatsen

Bewakingsamera’s

Niet besloten plaatsen, die niet door een omsluiting afgebakend zijn en vrij toegankelijk zijn voor het publiek (bijvoorbeeld de openbare weg en parken).

4

Voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen, die wel door een omsluiting afgebakend zijn, maar bestemd zijn voor het gebruik door het publiek en waar diensten aan het publiek worden verstrekt (bijvoorbeeld winkels, loketzalen van banken, cinema’s, restaurants, hotels, stations en toegangsruimten van gebouwen). Niet voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen, die uitsluitend bestemd zijn voor het gebruik door de gewoonlijke gebruikers. Hiermee bedoelt men private plaatsen waar enkel bewoners of werknemers toegang hebben (bijvoorbeeld woningen, kantoorgebouwen, fabrieken of boerderijen).

Cruciaal in het voorstel is de ‘verantwoordelijke voor de verwerking’. Dit is de natuurlijke persoon, rechtspersoon, feitelijke vereniging of het openbaar bestuur, die bepaalt of het aangewezen is cameratoezicht uit te oefenen, met welk doel, en welke middelen worden ingezet. Hij is ook verantwoordelijk voor de verwerking van de beelden. Voor camera’s in niet besloten plaatsen moeten de gemeenteraad en de korpschef van de lokale politie een positief advies geven. De korpschef moet daartoe een veiligheids- en doelmatigheidsanalyse laten uitvoeren. De verwerkingsverantwoordelijke moet de

identificatie van daders, ordeverstoorders, getuigen of slachtoffers. Dragen de beelden hiertoe niet bij, dan mogen zij slechts één maand worden bewaard.

Senator Yves Buysse (VB) vindt de maximale bewaartermijn van opnamen van één maand te kort. Beelden van een bankovervaller die meer dan een maand voordien zijn overval ter plaatse voorbereidt, worden dan onbruikbaar.

Bekeken worden Aan de toegang van plaatsen waar camera’s worden geplaatst, moet een pictogram aangeven dat er camerabewaking is. Betreedt men een plaats met een dergelijk pictogram, dan geldt dat als voorafgaande toestemming om gefilmd te worden.

privacycommissie verwittigen vóór de camera’s in gebruik worden genomen. Wanneer camera’s worden geplaatst in besloten plaatsen, moeten de korpschef van de lokale politie en de privacycommissie daarvan verwittigd worden. Dat geldt echter niet wanneer particulieren camera’s plaatsen voor persoonlijk of huiselijk gebruik op een niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats, bijvoorbeeld om hun privéwoning te beschermen.

Kijken De beelden mogen enkel worden bekeken in real time om onmiddellijk te kunnen optreden bij misdrijven, schade of ordeverstoring. Op niet-besloten plaatsen moet dat gebeuren onder toezicht van de politie of een magistraat. In besloten plaatsen hebben enkel de verwerkingsverantwoordelijke of de personen die onder zijn gezag handelen toegang tot de beelden. Zij moeten de beelden beveiligen tegen toegang door onbevoegden en hebben een discretieplicht. In geval van een mogelijk misdrijf kunnen zij de beelden overmaken aan de politie of het gerecht. Zij moeten dat doen wanneer politie of gerecht daarom verzoeken. In een niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats kunnen zij eisen dat een gerechtelijk mandaat (bijvoorbeeld een huiszoekingsbevel) wordt voorgelegd.

Senator Wouter Beke (CD&V) vreest dat volgens de Europese regelgeving het pictogram niet voldoende is als voorafgaande toestemming van een persoon om gefilmd te worden. De wet zal volgens hem vroeg of laat nog moeten worden bijgesteld.

Bewakingscamera’s mogen de intimiteit van een persoon niet schenden. Een bewakingscamera in een pashokje kan dus niet. De camera’s mogen evenmin worden geplaatst met de bedoeling informatie in te winnen over de filosofische, religieuze, politieke of syndicale gezindheid, de etnische of sociale origine, het seksuele leven of de gezondheidstoestand. Gefilmde personen hebben ten slotte het recht de beelden te bekijken. De Senaat wil geldboeten van 137,5 tot 5.500 euro voor overtredingen op de camerawet. Bewakingscamera’s die werden geplaatst voor de inwerkingtreding van de wet, moeten binnen de drie jaar in regel worden gesteld met de wet. Het wetsvoorstel werd op 7 december 2006 aangenomen door de voltallige Senaat en overgezonden aan de Kamer van volksvertegenwoordigers. ■ www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1734

De opnamen mogen dienen om bewijzen te verzamelen van misdrijven of schade. Ze mogen ook dienen voor de opsporing en de

Philippe Moureaux (PS)

Ludwig Vandenhove (sp.a-Spirit)

Berni Collas (MR)

Francis Delpérée (cdH)

Bewakingsamera’s

Stefaan Noreilde (VLD)

5

Dossier Dierenbescherming

Annemie Van de Casteele (VLD)

Regelmatig maken de media gewag van bijtincidenten met honden. De senatoren Annemie Van de Casteele (VLD) en Patrik Vankrunkelsven (VLD) willen daarom een betere bescherming van de mens tegen hondenbeten, maar zonder het welzijn van de honden uit het oog te verliezen. Vermits elk hondenras gevaarlijk kan zijn, kiezen ze in hun wetsvoorstel voor preventie zonder een onderscheid te maken tussen de verschillende hondenrassen. We overlopen in zeven paragraafjes de nieuwigheden in de tekst.

www.pakwerk.nl

Bijtgrage honden

Africhten voor pakwerk

en een jurist. Het verstrekt advies aan de burgemeester of de provinciegouverneur, waarbij het rekening houdt met de ernst van de feiten en de informatie uit de centrale gegevensbank.

Meldpunt voor bijtincidenten. In elke politiezone wordt een meldpunt opgericht waar bijtincidenten met honden worden aangegeven. De aangifte is verplicht voor wie beroepsmatig met de gevolgen van een bijtincident te maken krijgt (geneesheren, spoeddiensten, verPatrik Vankrunkelsven (VLD) zekeringsmaatschappijen, rechtbanken). Ook politie-inspecteurs die weten dat bepaalde honden een gevaar opleveren, moeten dat melden.

Burgemeester en provinciegouverneur. Wanneer een hond gevaar oplevert voor mensen of huisdieren, kan de burgemeester de eigenaar van de hond verplichten in te grijpen. Verzuimt de eigenaar dit te doen, dan kan de burgemeester de hond verplicht laten onderbrengen op een aangepaste plaats. Heeft de hond effectief iemand gebeten, dan kan de burgemeester het dier in beslag laten nemen. Als de hond echt gevaarlijk is, kan hij zelfs een dierenarts opdragen het dier te doden. Voor inbeslagneming en doding is het unaniem advies van het deskundigencomité vereist.

Gegevensbank voor honden. Het meldpunt bezorgt de informatie aan de centrale gegevensbank voor honden. Die bewaart het identificatienummer van elke hond, de gegevens over zijn rechtstreekse verwanten, het polisnummer van de aansprakelijkheidsverzekering voor de hond, de strafrechtelijke veroordelingen van de eigenaar voor geweld tegen personen of zaken, de bijtincidenten, een DNA-staal van de hond en ten slotte gegevens over zijn training.

Tegen de beslissing van de burgemeester is hoger beroep mogelijk bij de provinciegouverneur. Wanneer de burgemeester niet ingaat op het verzoek van een belanghebbende om in te grijpen, dan kan die zich ook tot de gouverneur wenden. Ook de gouverneur raadpleegt in beide gevallen het deskundigencomité. De gouverneur kan de hond laten onderwerpen aan een agressietest of risico-evaluatie. Hij kan ook bijkomende voorwaarden opleggen aan de eigenaar van de hond en zijn verwanten.

Gedragscode. Wie een hond houdt, moet ervoor zorgen dat die de buren niet stoort door aanhoudend te huilen of te blaffen en dat hij niet kan ontsnappen. Op openbare plaatsen Deze senatoren leverden met hun amendementen een bijdrage tot de (straten, parken) moeten honden aan de leiband woruiteindelijke tekst: den gehouden.

Provinciaal deskundigencomité. Dit comité wordt gevormd door een dierenarts, een hondenpsycholoog of –gedragstherapeut

Pakwerk. Africhten voor pakwerk (het neutraliseren van personen door middel van honden) mag alleen onder het toezicht van een erkende club of vereniging.

Alain Destexhe (MR)

Wouter Beke (CD&V)

Dieren

Jean-Marie Cheffert (MR)

6

Straffen. De eigenaar die de informatie over zijn hond niet bezorgt aan de centrale gegevensbank, loopt kans op een administratieve geldboete van 143 euro. Inbreuken op de gedragscode kunnen een geldboete opleveren van 275 tot 2.750 euro. Niet-naleving van de maatregelen van de burgemeester of de gouverneur wordt bestraft met één tot drie maanden gevangenis en/of een geldboete van 550 tot 5.500 euro. Wanneer de feiten ook onder strengere bepalingen van het Strafwetboek vallen, dan zijn die zwaardere straffen van toepassing. De Senaat nam het wetsvoorstel aan op 14 december 2006. De Kamer moet er zich nog over uitspreken. ■

Jihane Annane (MR)

Clotilde Nyssens (cdH)

Mia De Schamphelaere (CD&V)

www.senaat.be – wetgevingsdossier nr. 3-697

Dossier Dierenbescherming Tegen gezelschapsdieren op krediet

Bovendien leidt krediet tot impulsieve aankopen, bij voorbeeld van een dure rashond, zonder na te denken over het

echte kostenplaatje. Naast de afbetalingen is er namelijk ook de wettelijk verplichte verzorging (vaccinaties, dierenarts, voedsel, onderkomen...). In het belang van consument en gezelschapsdier wil Christine Defraigne voorkomen dat men een dier koopt, maar nadien geen geld heeft om het fatsoenlijk te onderhouden. Zij stelde dan ook voor de verkoop van gezelschapsdieren op krediet te verbieden. Haar wetsvoorstel werd op 23 novem-

©2006 KMDB Veeweyde vzw

De verkoop op krediet zit in de lift. Op dit ogenblik kan men zelfs een hond en andere gezelschapsdieren kopen op krediet. Juridisch worden zij immers beschouwd als roerende goederen. Senator Christine Defraigne (MR) vindt echter dat een dier toch iets anders is dan een voorwerp waarvan men zich mag ontdoen zodra men er genoeg van heeft.

ber 2006 aangenomen door de Senaat. De tekst moet nu nog worden behandeld door de Kamer van volksvertegenwoordigers. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1147

Dierenmishandeling passend straffen Senator Christine Defraigne (MR) vindt dat rechters dierenmishandeling niet altijd even gepast kunnen bestraffen. Mensen die dieren mishandelen, worden daardoor volgens haar vaak te licht bestraft. Daarom diende ze een wetsvoorstel in om de maximumgevangenisstraf te verdubbelen: zes maanden in plaats van drie. De rechter krijgt zo de mogelijkheid de straf die hij uitspreekt beter af te stemmen op de ernst van de feiten. De maximumgeldboete blijft zoals voorheen 5.500 euro. De rechter beslist of hij enkel een boete oplegt, een gevangenisstraf, of beide tegelijk.

Als de dader hardleers is en binnen drie jaar opnieuw in de fout gaat, dan verdubbelen de maximumstraffen. In dat geval kunnen voor de nieuwe feiten gevangenisstraffen tot een jaar worden uitgesproken en boeten tot 11.000 euro.

Christine Defraigne (MR)

De commissie Sociale aangelegenheden nam het voorstel aan op 29 november 2006. De voltallige Senaat en vervolgens de Kamer moeten zich nog uitspreken. ■ www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1146

Betrouwbare alternatieven voor dierproeven

Philippe Mahoux (PS)

Volgens sommige wetenschappers kunnen ontdekkingen in de menselijke erfelijkheidsleer een alternatief bieden voor dierproeven. Het ‘Science Based Toxicology Programme’ maakt bij voorbeeld gebruik van de kweek van menselijke cellen waaraan een chemische stof wordt toegevoegd. Senator Philippe Mahoux (PS) vroeg in zijn voorstel van resolutie dat de Federale regering dit alternatief voor dierproeven

zou bestuderen. De Senaat volgde hem hierin. Ook zou de regering de oprichting van een onderzoekscentrum kunnen overwegen. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1843

Dieren

Tot in 1981 waren dierproeven enkel verplicht voor geneesmiddelen. Sindsdien geldt de verplichting voor elke nieuwe stof waarvan jaarlijks meer dan tien kilogram wordt verkocht. Over de mogelijke

giftigheid van stoffen die voor 1981 op de markt kwamen, is niet altijd even veel bekend.

BUAV

De giftigheid van een chemische stof wordt vooral met dierproeven aangetoond. Toch zijn de waarde en betrouwbaarheid ervan nooit ten volle erkend.

7

Investeren in jeugdfictie Vermits de audiovisuele sector met een groot financieringsprobleem kampte, voerde de overheid in 2002 een fiscale voordeelregeling in voor investeringen in die sector. Die tax shelter of ‘belastingbeschutting’ werd een succes. Op dit ogenblik komen voor de bioscoop langspeelfilms, documentaires en animatiefilms in aanmerking. Voor de televisie genieten lange fictiefilms, animatieseries en documentaires reeds van de regeling. Programma’s en reeksen voor de jeugd vallen echter niet onder de regeling en blijven financieringsproblemen kennen. Daarom willen de senatoren Margriet Hermans (VLD) en Stephanie Anseeuw (VLD) de tax shelter ook voor kinder- en jeugdreeksen invoeren. Hun wetsvoorstel werd op 6 juli 2006 unaniem aangenomen door de Senaat.

Een investeerder mag dus jaarlijks maximaal 500.000 euro in een audiovisuele productie investeren. Hij kan zijn investering ook spreiden over meerdere producties.

Wie krijgt ‘tax shelter’ ? Alleen audiovisuele producties gerealiseerd door in België gevestigde productiehuizen, komen in aanmerking. Buitenlandse producenten moeten een coproductie aangaan met een Belgische producent. Ten minste 150% van het totale risicokapitaal (niet van de lening) moet in België worden besteed binnen de achttien maanden. Het fiscale voordeel mag ten hoogste 50% van de totale winst van de investeerder bedragen. De producer heeft vier jaar de tijd om de audiovisuele productie te realiseren. Margriet Hermans (VLD) en Stephanie Anseeuw (VLD)

‘Beschutte helft’ 50% van het totale productiebudget komt in aanmerking voor tax shelter. Die beschutte helft mag voor maximaal 40% bestaan uit leningen. Minstens 60% van de privé-investeringen moet bestaan uit de aankoop van rechten op de productie of de exploitatie ervan. Het belastingvoordeel voor de investeerder(s) bedraagt 150% van de totale investering, met een plafond van 750.000 euro.

Deze fiscaal gunstige regeling wordt nu uitgebreid tot ‘kinderen jeugdreeksen, zijnde fictiereeksen met een educatieve, culturele en informatieve inhoud voor een doelgroep van 0 tot 16-jarigen’. Op 9 november 2006 stemde de Kamer van volksvertegenwoordigers in met het wetsontwerp. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1284

Wie betaalt de advocatenkosten ? In de beide recentere voorstellen werd ervoor gekozen te werken via de rechtsplegingsvergoeding (RPV). De RPV is een forfaitaire vergoeding die de verliezende partij moet betalen voor de kosten en erelonen van de advocaat van de winnende partij. Zo wordt vermeden dat na elk proces een nieuwe betwisting zou ontstaan over de gevraagde kosten en erelonen.

Financiën

Nogal wat mensen die denken dat hun rechten geschonden zijn, aarzelen om naar het gerecht te stappen uit vrees voor hoge kosten. De kosten voor juridische bijstand, en meer bepaald voor een advocaat, zijn daar een belangrijk deel van. Na enkele recente vonnissen en arresten is er bovendien onduidelijkheid over de vraag of de partij die een proces wint, de kosten van zijn advocaat nu volledig kan doorrekenen aan de tegenpartij of niet.

8

De Senaat besprak twee voorstellen om wettelijk vast te leggen in welke mate kosten voor advocaten zouden kunnen worden doorgerekend aan de verliezende tegenpartij : een voorstel van de senatoren Hugo Vandenberghe en Jan Steverlynck (beiden CD&V) en een voorstel van de senatoren Fauzaya Talhaoui en Flor Koninckx (beiden sp.a-Spirit). Tijdens de zittingsperiode 1999-2003 waren er ook al wetsvoorstellen rond deze problematiek van Clotilde Nyssens (cdH) en Alain Destexhe (MR).

Fauzaya Talhaoui (sp.a-Spirit)

Flor Koninckx (sp.a-Spirit)

De regering steunde het initiatief van de senatoren en diende een aantal amendementen in om de voorgestelde regeling technisch aan te vullen. Het geamendeerde voorstel van de senatoren Talhaoui en Koninckx werd op 12 december 2006 aangenomen door de commissie Justitie. Het barema van de RPV zal worden bepaald bij koninklijk besluit, in verhouding tot de aard en de belangrijkheid van het geschil. Het bedrag van de

Taksvrijstelling voor natuurverenigingen Jacinta De Roeck (sp.a-Spirit) dienden een wetsvoorstel in om dit mogelijk te maken. Ze wijzen er ook op dat de overheid dankzij dergelijke verenigingen middelen bespaart. Tegelijkertijd brengen de acties van de natuurverenigingen het grote publiek in contact met de natuur en maken ze het warm voor het behoud van biodiversiteit.

Bart Desmet

Vrijstelling van vervangende patrimoniumbelasting

Mia De Schamphelaere (CD&V)

Bart Martens (sp.a-Spirit)

Patrik Vankrunkelsven (VLD)

Amper 2,8% van België bestaat uit natuurgebieden. Uit verschillende rapporten blijkt bovendien dat de biologische diversiteit in gevaar is. Natuurgebieden zijn een belangrijk instrument om die biodiversiteit te behouden en te versterken. Daarom wil de Senaat vereni-

gingen die deze gebieden aankopen en beheren, een fiscaal steuntje in de rug geven. De senatoren Mia De Schamphelaere (CD&V), Bart Martens (sp.a-Spirit), Patrik Vankrunkelsven (VLD) en

vergoeding kan eventueel op vraag van een van de partijen verminderd of verhoogd worden door de rechter binnen de grenzen van het barema. Op die manier kan er rekening worden gehouden met de financiële draagkracht van de verliezende partij, de complexiteit van de zaak, de vooraf contractueel bepaalde vergoedingen en met de redelijkheid.

De vzw’s of private stichtingen voor vermogensbeheer die willen genieten van de vrijstelling, moeten erkend zijn als terreinbeherende verenigingen, enkel natuurpatrimonium aankopen en beheren in functie van het behoud van het natuurlijk erfgoed van België, het patrimonium als natuurgebied beheren en het eventueel begeleid toegankelijk houden voor het publiek. Het wetsvoorstel werd op 13 juli 2006 unaniem aangenomen door de Senaat. Op 9 november 2006 gebeurde hetzelfde door de Kamer. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1606

Financiën

OVB-Orde van Vlaamse Balies

www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1686 en 3-1342

Jan Steverlynck (CD&V)

De indieners van het wetsvoorstel vinden dat dit geld beter wordt besteed aan het onderhoud of de uitbreiding van het natuurpatrimonium. Ze willen dan ook een taksvrijstelling voor vzw’s of private stichtingen die met oog voor het algemeen belang natuurgronden aankopen en beheren.

Voorwaarden

Het voorstel moet nu worden besproken door de plenaire vergadering van de Senaat, en vervolgens door de Kamer van volksvertegenwoordigers. ■

Hugo Vandenberghe (CD&V)

Jacinta De Roeck (sp.a-Spirit)

Private stichtingen en vzw’s betalen jaarlijks een taks ter vergoeding van de successierechten. Ooit was deze regeling bedoeld om te vermijden dat grote onroerende vermogens systematisch in een vzw zouden worden ondergebracht om aan de verkoop op de markt en de successierechten te ontsnappen. De taks bedraagt 0,17% op de aangegeven waarde van de goederen. Op een patrimonium met natuurgebieden ter waarde van bijvoorbeeld 2,5 miljoen euro is dit al gauw meer dan 4.000 euro per jaar.

9

Tegen discriminatie bij verzekeringen Chronisch zieken of gehandicapten krijgen het steeds moeilijker om een verzekering af te sluiten. Verzekeringen vragen hen overdreven premies of willen bestaande contracten niet verlengen.

VFG-vereniging personen met een handicap

De senatoren Stephanie Anseeuw (VLD), Margriet Hermans (VLD) en Luc Willems (VLD) stellen dat zo’n weigering de vrijheid van handelen beperkt van chronisch zieken en gehandicapten. Ze kunnen bij voorbeeld vaak moeilijk een huis kopen bij gebrek aan schuldsaldoverzekering en levensverzekering. Hun resolutie werd aangenomen door de Senaat. De Federale regering zou de Commissie voor Verzekeringen opdracht moeten geven maatregelen te nemen en beleidssuggesties moeten doen om verzekeringen toegankelijker te maken voor chronische patiënten en zieken. Meer bepaald vragen de senatoren een levensverzekering met betaalbare premie voor HIV-patiënten en de levenslange waarborg van de aanvullende verzekeringen voor hospitalisatie, ziekte, arbeidsongeschiktheid, invaliditeit, gewaarborgd inkomen, ‘leven’ en schuldsaldo. Ten slotte zouden de sector en de bevoegde minister een gedragscode moeten opstellen. ■ www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1278

Margriet Hermans (VLD)

Stephanie Anseeuw (VLD)

Luc Willems (VLD)

Betere preventie van borstkanker Jaarlijks worden in ons land 8.000 nieuwe gevallen van borstkanker geregistreerd. Eén vrouw op de twaalf wordt er ooit mee geconfronteerd. Dankzij de systematische opsporing is het aantal overlijdens wel afgenomen, maar toch zal één vrouw op de twintig er aan sterven. Vrouwen tussen de 50 en 69 jaar krijgen nu al de kans om gratis gescreend te worden.

François Roelants du Vivier (MR)

Senator François Roelants du Vivier (MR) vraagt in een resolutie dat er meer screenings worden georganiseerd. Hij wil ook dat indien nodig de doelgroep van de screenings wordt uitgebreid.

10

UZ-Gasthuisberg - Leuven

Welzijn

Zijn resolutie werd aangenomen door de Senaat en voorgelegd aan de Federale regering. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-792

In een verslag van Unicef, het kinderfonds van de Verenigde Naties (VN), staat dat 7,7% van de Belgische kinderen in armoede leeft. Volgens het kinderrechtenverdrag van de VN heeft ieder kind nochtans recht op een behoorlijk leven waarbij het zich lichamelijk, intellectueel en sociaal kan ontwikkelen. Dit is in de eerste plaats de taak van de ouders of verantwoordelijken van het kind. Staten die het verdrag ondertekenden, verbinden zich ertoe indien nodig programma’s uit te werken voor ondersteuning aan ouders. Op voorstel van senator Olga Zrihen (PS) vraagt de Senaat in een resolutie meer aandacht voor de bestrijding van kinderarmoede. Het welzijn van een kind is namelijk bepalend voor zijn toekomstige ontplooiing. Door in armoede te leven, krijgen kinderen minder kansen in het vlak van gezondheid, onderwijs, cultuur en vrijetijdsbeleving. Daarom zou de federale regering een strategie tegen kinderarmoede moeten uitstippelen. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1629

Archief Brandpunt 23 vzw

Meer aandacht voor kinderarmoede

Olga Zrihen (PS)

Op de Internationale dag tegen de armoede (17 oktober 2006) gingen de Interparlementaire werkgroep Vierde wereld, Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en de senatoren Olga Zrihen (PS), Annemie Van de Casteele (VLD), Mia De Schamphelaere (CD&V) en Jacinta De Roeck (sp.a.-Spirit) naar een krakerspand aan de Waterloolaan in Brussel, waar 200 mensen onderdak hebben gevonden. De krakers hebben hun problemen en mogelijke oplossingen toegelicht aan de parlementsleden.

Interparlementaire werkgroep Vierde wereld: http://www.vierdewereld.be/nl/index.php

Wanneer er nog geen uitzaaiingen zijn, is de nieuwe Hadron-therapie doeltreffend tegen kanker. Omliggende weefsels worden er niet door aangetast, wat een enorm voordeel is bij jonge patiënten bij wie het weefsel nog in volle groei is of bij patiënten met een hersentumor. Patiënten zijn momenteel aangewezen op een behandeling in het buitenland, maar het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) betaalt de behandelingskosten terug. De Stichting tegen Kanker komt tussen in de verplaatsingskosten van patiënt en familie. Mia De Schamphelaere (CD&V)

een Belgisch Hadron-centrum op termijn niet goedkoper uitvalt voor onze ziekteverzekering. Ze dienden hierover een resolutie in die éénparig werd aangenomen op 9 november 2006. De Senaat vraagt de minister van Begroting een haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren voor de oprichting van een Belgisch centrum voor Hadron-therapie. Daarnaast zou het RIZIV de terugbetaling moeten verbeteren en de tegemoetkoming in de toekomst verzekeren. ■ www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1682

Welzijn

De senatoren Mia De Schamphelaere (CD&V), Wouter Beke (CD&V), Etienne Schouppe (CD&V), Annemie Van de Casteele (VLD), Patrik Vankrunkelsven (VLD), Jihane Annane (MR), François Roelants du Vivier (MR), Erika Thijs (CD&V) en Jacinta De Roeck (sp.a-Spirit) vragen zich af of de oprichting van

Cyclotron voor de bestraling van tumoren met hadronen (protonen en ionen)

Ionen-centrum CNAO in Pavia, Italië

Hadron-therapie voor kankerpatiënten

11

Voorrang van rechts

Flor Koninckx (sp.a–Spirit)

‘De bestuurder die voorrang heeft, verliest deze voorrang wanneer hij zijn voertuig opnieuw in beweging brengt na gestopt te hebben.’ Niet duidelijk genoeg, vindt de commissie Financiën en Economische aangelegenheden. Veel bestuurders zijn onzeker. Bij ongevallen zijn er te veel betwistingen en rechtsonzekerheid. De buurlanden kennen de Belgische uitzondering niet. Genoeg redenen voor de Senaat om in een resolutie aan de Federale regering de schrapping van deze paragraaf uit de wegcode te vragen. De Senaat baseerde zich hiervoor op een wetsvoorstel van senator Flor Koninckx (sp.a–Spirit). ■ www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1703 en 3-1125

Op de moto van de senatoren Christine Defraigne (MR), Jean-Marie Dedecker (toen VLD; nu onafhankelijke) en Flor Koninckx (sp.a–Spirit).

Verkeer

Vroeger mocht men met een rijbewijs B na twee jaar ook met de moto rijden. Nu is daarvoor een rijbewijs A nodig. Hierdoor wordt de moto echter minder gebruikt in het woonwerkverkeer of voor korte afstanden. Nochtans biedt de moto voordelen inzake mobiliteit en is hij vlot te parkeren.

12

De commissie Financiën en Economische aangelegenheden baseerde een resolutie op het wetsvoorstel

De Senaat vraagt de Federale regering toe te laten dat autobestuurders die sinds twee jaar over een rijbewijs B beschikken, ook met een moto tot 125 cc en 11 KW mogen rijden. ■

Christine Defraigne (MR)

Jean-Marie Dedecker (vroeger VLD; nu onafhankelijke)

www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1280 en 3-1704

Gratis gezondheidszorg voor meer oorlogsslachtoffers

Anne-Marie Lizin (PS)

Jeannine Leduc (VLD)

Christian Brotcorne (cdH)

Burgers die zich in oorlogstijd verdienstelijk hebben gemaakt voor het vaderland, kunnen hiervoor een van de statuten van nationale erkentelijkheid verkrijgen. Kunnen zij een voldoende lange periode van de oorlog laten gelden, dan hebben zij recht op kosteloze geneeskundige verzorging. Het Nationaal Instituut voor Oorlogsinvaliden, Oudstrijders en Oorlogsslachtoffers zorgt ten slotte voor de terugbetaling van de kosten die niet door het ziekenfonds worden gedekt.

Geen discriminaties

Uitbreiding nodig

Het wetsvoorstel werd op 22 juni 2006 aangenomen door de Senaat en is ondertussen wet geworden. ■

De senatoren Anne-Marie Lizin (PS), Jeannine Leduc (VLD) en Christian Brotcorne (cdH) stelden echter vast dat, ondanks eerdere wetswijzigingen, bepaalde oorlogsvrijwilligers uit 19401945 toch nog uit de boot vielen. Dit kwam onder meer omdat lange tijd 8 mei 1945 (capitulatie van Duitsland) en -sedert enige tijd- 2 september 1945 werden gehanteerd als einddatum voor de toekenning van een aantal statuten van nationale erkentelijkheid. Personen die daarna oorlogsvrijwilliger waren tijdens de vrij lange overgangsperiode tot de effectieve demobilisatie, konden deze niet in rekening brengen. De drie genoemde senatoren dienden een wetsvoorstel in om dit te verhelpen.

De Senaat wou de gelijkheid tussen alle personen die zich tijdens de oorlog voor het land ingezet hebben, niet in het gedrang brengen. Daarom koos hij er niet voor de einddatum voor sommige statuten te verschuiven. Dit zou voor sommigen het probleem oplossen, maar tegelijk tot nieuwe discriminaties leiden. Er werd voor een andere oplossing gekozen : de vermindering van de totale vereiste periode van nationale erkentelijkheid om kosteloze geneeskundige verzorging te verkrijgen. Voortaan is niet langer een jaar nationale erkentelijkheid of 3 semesters oorlogsrente nodig, maar volstaan 9 maanden in één of meerdere statuten van nationale erkentelijkheid.

www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1394

Naar aanleiding van de 11 november-viering gingen oudstrijders het debat aan met jongeren. De jongeren namen in de Senaat een ‘wet’ aan waardoor de uitkeringen aan oudstrijders aanzienlijk worden verhoogd.

Oorlogsslachtoffers

Op 30 september 2006 vond in de Senaat de viering plaats van de 60ste verjaardag van de Nationale Confederatie der Politieke Gevangenen en Rechthebbenden van België.

13

Duitse vertaling gezocht

O De achterstand inzake vertalingen naar het Duits is evenwel zo groot dat de senatoren wel prioriteiten moesten vooropstellen. Teksten die werkelijk van belang zijn voor de inwoners van het Duitse taalgebied, zouden voorrang krijgen. Hiervoor objectieve criteria vastleggen in een wet, is echter bijzonder moeilijk. Daarom koos men voor een pragmatische oplossing.

Wetten

Institutioneel

De ‘Centrale Dienst voor Duitse vertaling’ (CDDV) van de Federale overheidsdienst Binnenlandse zaken in Malmedy staat in voor de vertaling van wetten in het Duits. Om de drie maanden stelt de minister van Justitie de definitieve lijst van de te vertalen wetten vast. Hij doet dit aan de hand van een lijst die wordt opgesteld door de CDDV, na advies van de regering van de Duitstalige Gemeenschap. Hij laat zich hierbij ook leiden door het belang van de wet voor de inwoners van het Duitse taalgebied.

14

nze wetgeving is nog steeds onvoldoende vertaald in het Duits, nochtans de derde landstaal. De gemeenschapssenator voor de Duitstalige Gemeenschap, Berni Collas (MR), diende samen met senatoren uit de meeste andere fracties een wetsvoorstel in om daarin verbetering te brengen.

Besluiten Daarnaast stelt elke minister voor zijn bevoegdheidsdomein om de drie maanden een lijst vast van koninklijke besluiten (KB) en ministeriële besluiten (MB) die in het Duits moeten worden vertaald. De teksten worden eveneens gekozen op basis van hun belang voor de inwoners van het Duitstalige taalgebied, na advies van de Regering van de Duitstalige Gemeenschap. Het departement van de minister zorgt zelf voor de vertaling of laat zich bijstaan door de CDDV.

Redelijke termijn De bekendmaking van de Duitse vertaling van de wetten, koninklijke en ministeriële besluiten in het Belgisch Staatsblad moet gebeuren binnen een redelijke termijn na de bekendmaking in het Nederlands en het Frans. ■ www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1495 en 3-1496

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1594

De Senaat nam ook wetsvoorstellen van Berni Collas (MR) en Nathalie de T’Serclaes (MR, foto) aan voor technische verbeteringen in de wetgeving omtrent de Duitstalige Gemeenschap. ■

De voorstellen konden op een ruime meerderheid over de partijgrenzen heen rekenen. Ze werden onder meer ondertekend door de fractievoorzitters, Christian Brotcorne (cdH), Sabine de Bethune (CD&V), Christine Defraigne (MR), Philippe Mahoux (PS), Myriam Vanlerberghe (sp.aSpirit) en Paul Wille (VLD). Paul Wille (VLD)

De Duitstalige gemeenschapssenator Berni Collas (MR) wil dat de Ministerpresident van de Regering van de Duitstalige Gemeenschap voortaan zetelt en stemrecht heeft in het overlegcomité dat zich uitspreekt over de belangenconflicten wanneer de Duitstalige gemeenschap bij een conflict is betrokken. Ook dit voorstel werd aangenomen. ■

www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1595, 3-1596 en 3-1597 Myriam Vanlerberghe (sp.a-Spirit)

Duurzame ontwikkeling in Grondwet Group One - Actie- en onderzoeksgroep i.v.m. duurzame ontwikkeling en lokale economische ontwikkeling

In 1972 verscheen het rapport ‘Grenzen aan de groei’ van de Club van Rome, een groep van vooraanstaande wetenschappers, economisten, zakenlui, hoge internationale ambtenaren en voormalige staatshoofden uit de hele wereld. Met hun expertise wilden ze bijdragen tot de oplossing van wereldproblemen. De publicatie van het rapport leidde wereldwijd tot het besef dat ongebreidelde economische groei nefaste gevolgen heeft voor de kwaliteit van de samenleving. In die context ontstond het begrip ‘duurzame ontwikkeling’.

Solidariteit tussen generaties

De senatoren Jean Cornil (PS), Bart Martens (sp.a-Spirit), Fauzaya Talhaoui (sp.a-Spirit), Francis Delpérée (cdH), Annemie Van de Casteele (VLD), Nathalie de T’Serclaes (MR), Hugo Vandenberghe (CD&V), Philippe

Mahoux (PS) en Patrik Vankrunkelsven (VLD) stelden voor het principe ‘duurzame ontwikkeling’ als algemene beleidsdoelstelling in te schrijven in de Grondwet.

de solidariteit tussen generaties. Een visie op lange termijn is noodzakelijk, waarbij sociale en ecologische bekommernissen op gelijke voet moeten staan met de economische ontwikkeling.

Economie en ecologie

De Senaat nam het voorstel tot herziening van de Grondwet aan op 13 juli 2006. De tekst is in behandeling in de Kamer. ■

De Senaat is duidelijk: de overheid moet in haar beleid de doelstellingen van duurzame ontwikkeling nastreven in de sociale, economische en milieugebonden aspecten ervan en rekening houden met

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1778

Nieuw Cahier

De nieuwe tekst is symbolisch belangrijk. De volgende stap is hem toepassen in het beleid van elke dag, zegt senator Jean Cornil (PS).

Dit werk bevat bijdragen van academici en senatoren over het ontwerp van Europese Grondwet, het constitutionalisme en concrete topics uit het grondwettelijk recht die rechtstreeks inspelen op de politieke en juridische actualiteit. Bestellen bij www.bruylant.be

Institutioneel

Group One - Actie- en onderzoeksgroep i.v.m. duurzame ontwikkeling en locale economische ontwikkeling

In het eindrapport van de ‘World Commission on Environment and Development’ van de Verenigde Naties wordt duurzame ontwikkeling omschreven als ‘een ontwikkeling die tegemoetkomt aan de behoeften van de huidige generaties zonder de mogelijkheden van de toekomstige generaties om hetzelfde te doen, in gevaar te brengen’.

15

Stop huiselijk geweld tegen vrouwen

Archief Brandpunt 23 vzw

Geweld tegen vrouwen is een fundamentele schending van de mensenrechten die kan voorkomen in elke soort gezinsrelatie en elk sociaal milieu. Bovendien houdt huiselijk geweld de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in stand. Ondanks de bestaande wetgeving en maatregelen wordt 20% van de Belgische vrouwen het slachtoffer van huiselijk geweld. Dit geweld heeft gevolgen voor gezondheid en welzijn. Het drukt ook een zware stempel op de ontwikkeling van kinderen die er getuige van zijn. De samenleving ondervindt eveneens nadeel, omdat gezondheidszorg, politie, justitie en maatschappelijke bijstand worden gedragen door de gemeenschap. De Raad van Europa besliste om van 2006 tot 2008 een campagne te voeren om het geweld tegen vrouwen in te dijken. In België hebben zowel het Adviescomité voor Maatschappelijke emancipatie (Kamer) als het Adviescomité voor Gelijke kansen voor vrouwen en mannen (Senaat) op 14 november 2006 éénparig een plechtige verklaring aangenomen waarin wordt gepleit voor systematische vervolging van huiselijk geweld. Indien nodig willen beide adviescomités de wetgeving herzien. In elk geval moet het onderwijs de vooroordelen en clichés ontmaskeren die vrouwen in een ondergeschikte rol duwen. Daarnaast moeten er op basis van statistisch materiaal programma’s komen ter bestrijding van huiselijk geweld. ■

Sabine de Bethune (CD&V) tijdens het debat in de Senaat : “Dreigend partnergeweld moet binnen de 24 uur in kort geding door de vrederechter worden behandeld, zoals in Oostenrijk. De procedure houdt een preventieve uithuiszetting van de potentiële dader van partnergeweld in. De dader kan er ook meteen aan een contactverbod worden onderworpen.”

www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1907

Raad van Europa De Raad van Europa werd opgericht in 1949 en telt 46 landen, waaronder 21 uit Centraal- en Oost-Europa. Het is de oudste politieke organisatie van het continent. Tot de doelstellingen van de Raad behoren de verdediging van de mensenrechten, de parlementaire democratie en de rechtsstaat. De beslissingen van de Raad van Europa monden vaak uit in bindende Europese verdragen of conventies. Eén van de bekendste conventies is het Europese Verdrag voor de rechten van de mens. Naast bindende akkoorden formuleert de raad aanbevelingen aan regeringen over recht, gezondheid, media, cultuur en sport.

Naar aanleiding van de campagne tegen huiselijk geweld van de Parlementaire assemblee van de Raad van Europa kregen de senatoren een pin met wit lintje opgespeld. Op de foto senator Francis Delpérée (cdH).

Vrouwen

Fatma Pehlivan (sp.a-Spirit) met pin

16

Mimount Bousakla (sp.a-Spirit)

Fatma Pehlivan en Mimount Bousakla (beiden sp.a-Spirit) vertegenwoordigen de Senaat in de subcommissie Geweld tegen vrouwen van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, respectievelijk als effectief en plaatsvervangend lid.

Gratis film ! De film (20’) over Kamer en Senaat kan u gratis bekijken of downloaden op onze website www.senaat.be. De film bestaat in het Nederlands, Frans, Duits en Engels. Voor doven en slechthorenden is er een volledig ondertitelde versie in elke taal.

Het Bureau

Voor 2 euro krijgt u de dvd. Bestellen via [email protected] of 02/501.78.49

Voorzitter :

Anne-Marie Lizin (PS)

Eerste ondervoorzitter : Tweede ondervoorzitter : Derde ondervoorzitter :

Staf Nimmegeers (sp.a-Spirit) Hugo Vandenberghe (CD&V) Jurgen Ceder (VB)

Fractievoorzitters :

Myriam Vanlerberghe (sp.a-Spirit) Paul Wille (VLD) Philippe Mahoux (PS) Christine Defraigne (MR) Sabine de Bethune (CD&V) Joris Van Hauthem (VB) Christian Brotcorne (cdH)

Quaestoren :

Griffier (secretaris-generaal) :

Jeannine Leduc (VLD) Marie-Hélène Crombé-Berton (MR) André Van Nieuwkerke (sp.a-Spirit)

Informatie Communicatiedienst Natieplein 1 1009 Brussel Tel. 02/501 78 49 Fax 02/501 79 31 E-mail: [email protected] Website: www.senaat.be

Luc Blondeel

Commissievoorzitters Commissie Institutionele aangelegenheden Voorzitter : Anne-Marie Lizin (PS) Commissie Justitie Voorzitter : Hugo Vandenberghe (CD&V) Commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging Voorzitter : François Roelants du Vivier (MR) Commissie Financiën en Economische aangelegenheden Voorzitter : Luc Willems (VLD)

Commissie belast met de begeleiding van het Vast Comité van toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Vast Comité I) Voorzitter : Anne-Marie Lizin (PS) Federaal adviescomité voor Europese aangelegenheden Voorzitter : Philippe Mahoux (PS) Controlecommissie betreffende de Verkiezingsuitgaven en de Boekhouding van de politieke partijen Voorzitter : Anne-Marie Lizin (PS) Parlementaire overlegcommissie Voorzitter : Anne-Marie Lizin (PS)

Commissie Binnenlandse zaken en Administratieve aangelegenheden Voorzitter : Ludwig Vandenhove (sp.a-Spirit)

Bijzondere commissie Globalisering Voorzitter : Pierre Galand (PS)

Commissie Sociale aangelegenheden Voorzitter : Annemie Van de Casteele (VLD)

Werkgroep Ruimtevaart Voorzitter : François Roelants du Vivier (MR)

Adviescomité Gelijke kansen voor vrouwen en mannen Voorzitter : Fatma Pehlivan (sp.a-Spirit)

Werkgroep Vergrijzing van de bevolking Voorzitter : Christel Geerts (sp.a-Spirit) Werkgroep Bio-ethiek Voorzitter : Patrik Vankrunkelsven (VLD)

17

SENATOREN VAN R

RC TS MAILMO W

jke eli nk ha af On

A DE LAIN ST EX HE

LION VAN EL DEN BER GHE CHR GEE ISTEL RTS

DAN Y VAND ENBO SSCH E BART MART ENS ANDR VAN NÉ IEUW KERK E

MIMO BOUS UNT AKLA

STAF NIMM EGEER S

ZKH PRINS FILIP

C DE HR FR IST AI INE GN M E CR AR OM IEHÉ BÉ L -B ÈN N ER E DE ATH TO A N T’S LI ER E CL AE S

JAC DE INTA ROE CK FAU Z TALH AYA AOU I

Y JOS BIÉ DU

LLE BE T ISA RAN DU

B CO ERN LL I AS

IS ÇO TS AN AN ER FR OEL IVI R UV D

JE CH ANEF MA FE R RT IE

ID SES ASTR HKH PRIN

C UE LU AQ P

JI AN HAN NA E NE

JA BR CQ OT UE CH S I

LUD VAN WIG DEN HOV E FATMA PEHLIV AN

MYRIAM VANLER BERGHE

Onafhankelijke

AMINA DERBAKI SBAÏ

SFIA BOUARFA

PHILIPPE MOUREAUX

PIERRE GALAND

JEAN-MARIE HAPPART

JOËLLE KAPOMPOLE

JEAN CORNIL

ANNE-MARIE LIZIN

FRANCO SEMINARA

OLGA ZRIHEN

PHILIPPE MAHOUX

Voorzit Anne-Mar

tter: ie Lizin

CO H VE UG LIE O RS

On afh an ke lijk e

On afh an ke lijk e

LE NE EN N LIJ

DE A CA NNE ST M EE IE LE

NIE HA W ÉP EEU T S NS A

IK TR N PA SVE L E K UN KR N VA

PA WI UL LLE

VA N

S NO TEFA RE AN ILD E

MA HE RG RM RIE AN T S

ZKH P RINS LA URENT

JEA DE N-M DE AR CK IE ER

RECHTSWEGE

HEL MIC OIX R C A DEL

JE AN LE NIN DU E C

C LU S EM L IL W

S NCI e FRA AUX kelijk R T fhan E D Ona

ES YV SE YS U B

E RR R PIE LIE A EV CH

E NEL S ER SEG N JA

WIM KEN EYC R R VE JORIS THEM U A H VAN

N CHRISTIA E RN BROTCO

VAN

E ANK H SC R E ME DER

EN JURG ER CED

K FRAN LMAN E Y E R C

KARIM E ERMEIR V O N VA

FRANCIS ÉE DELPÉR

CLOTILDE NYSSENS

LUC VAN DEN BRANDE

JAN STEVERLYNCK

ELKE TINDEMANS

HUGO VANDENBERGHE

MIA DE SCHAMPHELAERE

WOUTER BEKE

SABINE DE BETHUNE

ETIENNE SCHOUPPE

MARC VAN PEEL

E-mails senatoren ANNANE Jihane [email protected] ANSEEUW Stephanie [email protected] BEKE Wouter [email protected] BOUARFA Sfia [email protected] BOUSAKLA Mimount [email protected] BROTCHI Jacques [email protected] BROTCORNE Christian [email protected] BUYSSE Yves [email protected] CEDER Jurgen [email protected] CHEFFERT Jean-Marie [email protected] CHEVALIER Pierre [email protected] COLLAS Berni [email protected] CORNIL Jean [email protected] COVELIERS Hugo [email protected] CREYELMAN Frank [email protected] CROMBÉ-BERTON Marie-Hélène [email protected] de BETHUNE Sabine [email protected] DEDECKER Jean-Marie [email protected] DEFRAIGNE Christine [email protected] DELACROIX Michel [email protected] DELPÉRÉE Francis [email protected] DERBAKI SBAÏ Amina [email protected] DE ROECK Jacinta [email protected] DE SCHAMPHELAERE Mia [email protected] DESTEXHE Alain [email protected] DETRAUX Francis [email protected] de T’SERCLAES Nathalie [email protected] DUBIÉ Josy [email protected] DURANT Isabelle [email protected] GALAND Pierre [email protected] GEERTS Christel [email protected] HAPPART Jean-Marie [email protected] HERMANS Margriet [email protected] JANSEGERS Nele [email protected] KAPOMPOLÉ Joëlle [email protected]

20

LEDUC Jeannine [email protected] LIJNEN Nele [email protected] LIZIN Anne-Marie [email protected] MAHOUX Philippe [email protected] MARTENS Bart [email protected] MOUREAUX Philippe [email protected] NIMMEGEERS Staf [email protected] NOREILDE Stefaan [email protected] NYSSENS Clotilde [email protected] PAQUE Luc [email protected] PEHLIVAN Fatma [email protected] ROELANTS du VIVIER François [email protected] SCHOUPPE Etienne [email protected] SEMINARA Franco [email protected] STEVERLYNCK Jan [email protected] TALHAOUI Fauzaya [email protected] TINDEMANS Elke [email protected] VAN de CASTEELE Annemie [email protected] VANDENBERGHE Hugo [email protected] VANDENBERGHE Lionel [email protected] VANDENBOSSCHE Dany [email protected] VAN den BRANDE Luc [email protected] VANDENHOVE Ludwig [email protected] VAN DERMEERSCH Anke [email protected] VAN HAUTHEM Joris [email protected] VANKRUNKELSVEN Patrik [email protected] VANLERBERGHE Myriam [email protected] VAN NIEUWKERKE André [email protected] VAN OVERMEIRE Karim [email protected] VAN PEEL Marc [email protected] VERREYCKEN Wim [email protected] WILLE Paul [email protected] WILLEMS Luc [email protected] WILMOTS Marc [email protected] ZRIHEN Olga [email protected]

Christel Geerts (sp.a-Spirit)

In een resolutie vragen de senatoren Christel Geerts (sp.a.-Spirit), Annemie Van de Casteele (VLD), Sabine de Bethune (CD&V) en Nathalie de T’Serclaes (MR) onder andere meer vrouwvriendelijke maatregelen die de toegang en de gelijke kansen op de arbeidsmarkt verhogen, afstemming van de pensioenregeling op de vaak kortere loopbaan van vrouwen, welvaartvaste pensioenen, meer specifiek onderzoek rond oudere vrouwen en een grotere rol in de besluitvorming. ■

Sabine de Bethune (CD&V)

Vrouwen leven langer, maar lopen vaker het gevaar slachtoffer te worden van geweld en discriminatie in het vlak van scholing, inkomen, werk, gezondheidszorg en politieke participatie.

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1589

Foto: Cois Van Roosendael

Vergrijzing als vrouwenthema

Economische slagkracht voor ontwikkelingslanden Daarom sloot de EU met de ACS-landen de overeenkomst van Cotonou en wordt tegen 2008 gewerkt aan Economische Partnerschapsovereenkomsten. Zij moeten uiteindelijk de basis vormen voor een vrijhandelszone.

Naar aanleiding van de onderhandelingen over het Economisch Partnerschap vragen de senatoren Pierre Galand (PS) en Joëlle Kapompolé (PS) dat onze regering zich in Europees verband zou inzetten voor de afbouw van de buitenlandse schuld van de ACS-landen. Vermits water, gezondheidszorg, onderwijs, beroepsopleiding, cultuur en huisvesting fundamentele mensenrechten zijn, horen ze volgens de senatoren niet thuis in een economisch partnerschap.

UN Photo - Bujumbura/Burundi

Voor meer dan 70 landen uit Afrika, de Caraïben en de Stille Oceaan (de ACS-landen) is de Europese Unie (EU) de belangrijkste handelspartner. Hun productiecapaciteit, infrastructuur en concurrentievermogen zijn echter nog te beperkt.

Overeenkomst van Cotonou (2000) Bedoeling is de economische, culturele en sociale ontwikkeling van de ACS-landen te verhogen en bij te dragen tot de vrede en de veiligheid en tot een politiek stabiele en democratische omgeving.

Economisch partnerschap (2002 - 2008) Bedoeling is de armoede te verminderen, bij te dragen tot duurzame ontwikkeling en te werken aan de geleidelijke integratie in de wereldeconomie.

De senatoren willen ook weten welke impact de hervormingen in het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU voor de ACS-landen hebben. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1877 Pierre Galand (PS)

Joëlle Kapompolé (PS)

21

Viering van 50 jaar Europa De onderwerpen zijn: De kinderen van 1957 worden grijs… maar Europa krijgt een kleurtje Vergrijzing van de bevolking enerzijds… mensen van buiten de Europese Unie die hier hun geluk komen zoeken anderzijds… Europa wordt ouder én multicultureel…

Op 25 maart 2007 is het precies vijftig jaar geleden dat de Verdragen van Rome werden ondertekend. Deze verdragen waren de fundamenten voor de Europese Grondwet waarover nu wordt gediscussieerd. Om het belang van deze vijftigste verjaardag te onderstrepen organiseert de Senaat een debat tussen voormalig E.U.Commissievoorzitter Jacques Delors, burgers, parlementsleden en Europese politici op 16 maart 2007. Een fotowedstrijd die open staat voor beroepsfotografen, amateur-fotografen en jonge fotografen wordt hieraan gekoppeld.

De liefde voor Europa gaat door de maag Aan tafel! De zuiverste Italiaanse olijfolie, een bubbelend glaasje Spaanse Cava, een vers stukje Schotse zalm of een Belgische puntzak frieten… lokale marktjes, wijnboeren, trappistenkloosters en overheerlijke streekgerechten… Aan tafel kom je héél Europa tegen! ‘Brussel’ heeft beslist dat... Brussel, niet enkel hoofdstad van België, maar ook van Europa. Door tal van Europese instellingen die er gehuisvest zijn, is het zelfs op wereldvlak een stad geworden waar men niet omheen kan.

Europa zo dicht mogelijk bij lidstaten “

E

uropa heeft beslist dat…” krijgen we vaak te horen. Het wekt de indruk dat er nauwelijks rekening wordt gehouden met de lidstaten. Nochtans voert de Europese Unie (EU) al lang het principe van de ‘subsidiariteit’ hoog in het vaandel. Subsidiariteit komt erop neer dat de EU slechts optreedt wanneer een bepaalde doelstelling efficiënter en beter op Europees niveau wordt verwezenlijkt. Dit principe van goed bestuur stond al langer in de Europese verdragen en werd nu ook in het ontwerp van Europese Grondwet opgenomen.

Elk nationaal parlement en iedere kamer ervan kan volgens die regeling binnen een termijn van zes weken laten weten dat een Europees ontwerp niet strookt met het subsidiariteitsbeginsel. Per lidstaat zijn er hiervoor twee stemmen. Voor wetgeving op federaal niveau, gaan er in België één stem naar de Kamer en één stem naar de Senaat.

Europa

Zijn er over alle lidstaten gezien, een derde of meer negatieve stemmen, dan moet Europa de tekst opnieuw bekijken. Wanneer de tekst over de ‘ruimte van vrijheid, veiligheid en recht’ (justitie en binnenlandse zaken) gaat, volstaat daartoe al een kwart negatieve stemmen. Reageren de Europese instellingen niet op deze early warning (vroege waarschuwing), dan kunnen de lidstaten naar het Europees Hof van Justitie stappen.

22

Het ontwerp van Europese Grondwet werd niet door alle lidstaten geratificeerd en bestaat dus nog niet. Of dit nog zal gebeuren en of het nog over dezelfde tekst zal gaan, weet men niet. Ook de nieuwe procedure voor de controle van de subsidiariteitsregel is dus nog niet in werking getreden. De subsidiariteitstest is echter zo belangrijk dat de Senaat en de Kamer beslisten samen met de parlementen van de 24 andere lidstaten in een pilootproject te stappen. Zij passen voor een aantal onderwerpen de procedure al

toe om de nodige ervaring op te doen vóór de procedure effectief wordt ingevoerd.

Huwelijk De Senaat uitte op 9 november 2006 bezwaren rond een ontwerp van Europese verordening waarmee Europa wil vastleggen welk

Mediatheek van de Europese Commissie Thomas Vanhaute

Ondertekening van de Verdragen van Rome in 1957.

Hoge gast voor het debat van 16 maart 2007: voormalig Voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors

Bezoekers van het Atomium nuttigen bier en friet, in de schaduw van het monument zelf. Ingestuurd door laureaat Thomas Vanhaute n.a.v. de Fotowestrijd “175 jaar België in beeld”.

http://www.senaat.be/event/20070325-fotography-contest/ 20070325-fotography-contest-nl.html

nationaal recht van toepassing is voor echtscheidingen tussen personen met een verschillende nationaliteit en in welk land de rechter zich moet uitspreken over de zaak. Een van de opmerkingen van de Senaat was dat huwelijken en echtscheidingen steeds een emotionele dimensie vertonen die in elk land anders ligt. De Senaat vindt dat daarmee rekening moet worden gehouden.

ten. De Senaat vreest echter dat de afschaffing van het staatsmonopolie voor brievenpost tot 50 gram zal leiden tot een verzwakking van de positie van de nationale postdiensten. Zij staan nu in voor de universele dienstverlening. De Senaat wil dat de Europese Commissie nagaat of de 'andere financieringsmethoden' uit het voorstel van richtlijn volstaan om voor iedereen een degelijke dienstverlening te waarborgen. ■

Post

José Manuel Barroso, de Voorzitter van de Europese Commissie, nam op 20 juni 2006 deel aan een debat over de toekomst van Europa. Het debat met kamerleden en senatoren werd voorgezeten door Kamervoorzitter Herman De Croo en Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin.

Europa

Op 7 december 2006 boog de Senaat zich over een voorstel van richtlijn over de liberalisering van de postdiensten. De Senaat had geen bezwaren inzake subsidiariteit, maar wel inzake proportionaliteit of evenredigheid. Volgens dit beginsel moet het optreden van Europa beperkt blijven tot wat nodig is om de doelstellingen van de Europese verdragen te bereiken. De omvang van het optreden moet dus in verhouding staan tot het nagestreefde doel. In het geval van de post is het nagestreefde doel de vrije concurrentie voor de postactiviteiten in alle EU-lidsta-

www.senaat.be wetgevingsdossiers nrs. 3-1892 en 3-1954

23

Hervorming van de NAVO De staten die het Noord-Atlantisch Verdrag van 4 april 1949 ondertekenden, wensen in vrede te leven met alle volkeren en alle regeringen. Zij hebben de vaste wil de vrijheid, het gemeenschappelijk erfgoed en de beschaving van hun bevolking, welke zijn gegrondvest op de beginselen van democratie, persoonlijke vrijheid en rechtsorde, te beschermen. Zij streven naar het bevorderen van stabiliteit en welzijn in het Noord-Atlantisch gebied. Zij zijn vastbesloten hun krachten te verenigen voor de gemeenschappelijke verdediging en voor het behoud van vrede en veiligheid.

De Koude Oorlog is gelukkig niet meer. De dreiging van terreuraanslagen is echter toegenomen. De NAVO moet dus dringend haar opdracht herbekijken. Op 28 november 2006 was er hierover topberaad in de Letse hoofdstad Riga. Met het oog op de Top van Riga stelden de NAVO-lidstaten een stappenplan op. Daarin is er aandacht voor efficiënt overleg, meer dialoog, duidelijkheid over de toetreding van nieuwe lidstaten en meer samenwerking tussen de NAVO, de Europese Unie en de Verenigde Naties. De commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging van de Belgische Senaat bereidde de Top van Riga actief

voor. Na diverse hoorzittingen werd een resolutie opgesteld die nadien ook werd aangenomen in de plenaire vergadering. Volgens die resolutie moeten humanitaire operaties onder de verantwoordelijkheid van de Europese Unie of de Verenigde Naties vallen en niet langer onder de NAVO-paraplu. In dat verband moeten Europese Unie en NAVO elkaar trouwens beter aanvullen. Ook moet er beter worden samengewerkt met Europese landen die geen deel uitmaken van de NAVO. Daarbij denkt de Senaat aan Finland, Zweden, Oostenrijk, Ierland, Malta en Cyprus. Belangrijk is dat de NAVO zelf enkel mag worden uitgebreid met landen die niet in een conflict zijn verzeild met een buurland.

De NAVO waarborgt in de eerste plaats de veiligheid van haar leden. Militaire operaties kunnen enkel wanneer de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties daarmee instemt. Het NAVO-budget mag niet stijgen. De financiering van de operaties moet transparanter verlopen. Tenslotte hoopt de Senaat dat de andere NAVO-lidstaten, zoals ons land, wapens met submunitie verbieden. Het gaat hier om holle projectielen die na ontploffing worden verdeeld in honderden kleine springtuigen en die bijzonder veel slachtoffers maken, vooral bij de burgerbevolking. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1683

24

NATO Photos

Internationaal

Jaap de Hoop Scheffer, secretaris-generaal van de NAVO, was op 3 juli 2006 te gast in de gemeenschappelijke commissies Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging van Kamer en Senaat. Thema van de ontmoeting was de voorbereiding van de Top van Riga van november 2006, waar de toekomst van de NAVO op de agenda stond.

De Belgische rol in de VN-Veiligheidsraad Wat moet en kan België doen als niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad ? De commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging en de bijzondere commissie Globalisering nodigden ambassadeurs, maar ook jongeren uit op een colloquium om, samen met hen, een resolutievoorstel hierover te bespreken. De Veiligheidsraad, het machtigste orgaan van de Verenigde Naties, is verantwoordelijk voor de handhaving van vrede en veiligheid. De raad kan gelijk wanneer worden bijeengeroepen. Hij telt vijftien leden. Vijf daarvan zijn permanente leden met vetorecht: China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De andere tien worden voor een termijn van twee jaar verkozen door de Algemene Vergadering. België werd als niet-permanent lid verkozen voor de periode 2007-2008.

ningen, reisbeperkingen en wapenembargo's verkiezen boven algemene economische sancties die rampzalig kunnen zijn voor de bevolking. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1969

Senatoren van zeven verschillende partijen hadden een resolutievoorstel ingediend dat ook als basis diende voor het colloquium. De tekst van Philippe Mahoux (PS), Christian Brotcorne (cdH), Sabine de Bethune (CD&V), Josy Dubié (Ecolo), François Roelants du Vivier (MR), Lionel Vandenberghe (sp.a-Spirit) en Paul Wille (VLD) werd unaniem aangenomen in de commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging en op donderdag 21 december 2006 in de plenaire vergadering.

Darfoer United Nations

Opvallend in de tekst is de verwijzing naar Darfoer. Wanneer ernstige schendingen van de mensenrechten plaatsvinden, moet de Veiligheidsraad volgens de senatoren kunnen ingrijpen. Ook wensen de senatoren dat België de discussie op gang brengt over het 'vernieler-betaler'-beginsel bij oorlogsschade. Verder hopen ze dat België zijn inzet voor de non-proliferatie van kernwapens en antipersoonsmijnen nog versterkt. De senatoren pleiten er ook voor dat de VN het post-electorale proces in Congo zwaar zouden ondersteunen, om er de vrede te vrijwaren. Ook willen de senatoren nog meegeven dat ze het bevriezen van buitenlandse reke-

Staf Nimmegeers (sp.a-Spirit)

De commissie nam amendementen op de resolutie aan van de senatoren Christian Brotcorne (cdH), Sabine de Bethune (CD&V), François Roelants du Vivier (MR) en Lionel Vandenberghe (sp.a-Spirit). Tevens nam zij een amendement aan van Staf Nimmegeers (sp.a-Spirit) en Margriet Hermans (VLD) waarin zij de regering oproept een discussie op gang te brengen over de demobilisatie van de nog overblijvende kindsoldaten. Zij wijzen op de noodzaak om via de speciale Afgezant voor Kinderen en gewapende conflicten te voorzien in opvang, traumabegeleiding, herintegratie en heropvoeding van kindsoldaten.

Internationaal

UN Photo / Evan Schneider

Philippe Mahoux (PS)

25

Dossier Verkiezingen Kiezen en verkozen worden Uw geheugensteuntje Moet ik stemmen ? Ja. België is een van de weinige landen waar de stemplicht of opkomstplicht bestaat. Dit betekent dat alle stemgerechtigden verplicht zijn naar het stemhokje te gaan. Een stemgerechtigde die echt voor geen enkele partij of kandidaat wil kiezen, kan een blanco of ongeldig stembiljet in de stembus steken of de blanco mogelijkheid aanklikken op het beeldscherm van de stemcomputer.

Ook Belgen die permanent in het buitenland verblijven, kunnen stemmen voor de federale parlementsverkiezingen. Zij hebben de keuze uit verschillende mogelijkheden. Zij kunnen stemmen in België of in het buitenland. Als zij in België wensen te stemmen, moeten zij zich als kiezer laten inschrijven in een Belgische gemeente naar hun keuze.

➜ Verkiezingen

Zieken, gevangenen, kiezers die op de dag van de verkiezingen in het buitenland verblijven en kiezers die om beroepsredenen, studieredenen of omwille van hun geloofsovertuiging niet kunnen gaan stemmen, mogen bij volmacht stemmen. Zij wijzen dan een andere kiezer aan om in hun plaats te gaan stemmen. Het daarvoor vereiste volmachtformulier is verkrijgbaar bij de gemeente en moet door de kiezer en zijn gevolmachtigde worden ondertekend. De onmogelijkheid om zelf te gaan stemmen moet bewezen worden met een attest.

26

Wie zonder wettige reden niet gaat stemmen, is strafbaar. Wie een eerste keer niet opdaagt, loopt het risico op een berisping of een geldboete van 27,5 tot 55 euro vanwege de politierechter. Bij herhaling kan de geldboete tot 137,5 euro oplopen.

Stemmen in het buitenland kunnen zij bij de diplomatieke of consulaire beroepspost waarbij zij ingeschreven zijn. In beide gevallen kunnen zij zowel persoonlijk als bij volmacht stemmen. Belgen in het buitenland kunnen ook stemmen per briefwisseling. Men is verplicht gevolg te geven aan de oproep om deel uit te maken van een stembureau of stemopnemingsbureau. Wie daartoe wordt opgeroepen en zonder geldige reden niet opdaagt, kan een boete van 275 tot 1.100 euro krijgen.

Hoe geldig stemmen ? Men heeft vier mogelijkheden : 1. 2. 3. 4.

Bovenaan de lijst van een partij (de lijststem) Naast de naam van één of meer kandidaten Naast de naam van één of meer opvolgers Naast de naam van één of meer kandidaten en één of meer opvolgers

Stembiljetten waarop zowel bovenaan op de lijst werd gestemd als naast één of meer namen, zijn ook geldig. In dat geval wordt geen rekening gehouden met de lijststem. Opgelet: ‘panacheren’ of stemmen op verschillende lijsten van een stembiljet, tenminste voor wie nog met potlood en papier stemt, maakt de stem automatisch ongeldig. Met de computer is het zelfs niet mogelijk te panacheren. Men kan wel op een andere lijst stemmen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers dan voor de Senaat. Het vertrouwde potlood waarmee de kiezers een bolletje rood kleuren op het stembiljet, behoort nog niet tot het verleden. Zo'n 44 procent van de kiezers stemde bij de federale verkiezingen van 18 mei 2003 elektronisch, de anderen nog op de traditionele manier.

Dossier Verkiezingen Alle Belgen die minstens 21 zijn, hun burgerlijke en politieke rechten genieten en in België wonen, zijn verkiesbaar.

Kieskringen en kiescollege In 2003 werden voor de Kamer van volksvertegenwoordigers provinciale kieskringen ingevoerd, met twee uitzonderingen : de kieskring BrusselHalle-Vilvoorde en de kieskring Leuven vallen niet samen met een provincie. Er zijn daardoor in totaal 11 kieskringen. Het aantal zetels wordt bepaald op basis van het aantal inwoners van de kieskring. Voor de Senaat geldt een andere regeling. Voor de verkiezing van de veertig rechtstreeks verkozen senatoren wordt België ingedeeld in 3 kieskringen : de Vlaamse kieskring, de Waalse kieskring en de kieskring Brussel-HalleVilvoorde.

10 senatoren worden door hun collega's gecoöpteerd. Daarnaast zijn er ook senatoren van rechtswege : de kinderen van de Koning vanaf de leeftijd van 18 jaar die de eed als senator hebben afgelegd.

Wie kan kandidaat zijn ? Hoe worden de lijsten samengesteld ? De partijen dienen in elke kieskring waarin ze willen opkomen, een lijst met kandidaten in. Om lijsten te kunnen indienen, moet een partij eerst een aantal handtekeningen verzamelen. Voor de Senaat heeft men de handtekeningen van twee aftredende senatoren of van 5.000 kiezers nodig.

Geregeld duikt de klacht op dat er te weinig vrouwen zijn in het Parlement. De laatste jaren werden verscheidene maatregelen genomen om hun aanwezigheid in het Parlement te versterken. Sinds 2002 mag ‘op elk van de lijsten (…) het verschil tussen het aantal kandidaten van elk geslacht niet groter zijn dan één’, of eenvoudiger gezegd : de kieslijst moet op één na evenveel vrouwen als mannen tellen. Bovendien mogen de eerste twee kandidaten van elk van de lijsten geen twee mannen of twee vrouwen zijn. De samenstelling van de lijsten is niet altijd eenvoudig. De partijen moeten niet alleen de regels over de aanwezigheid van mannen en vrouwen op de lijst naleven. Zij houden ook rekening met de populariteit en invloed van de kandidaten, hun sociaal-economisch profiel, leeftijd, woonplaats of regio. De kandidaten zelf hebben er belang bij zo hoog mogelijk op de lijst te staan. Dat verhoogt hun kansen om verkozen te worden.

Wie kent de lijstnummers toe ? Een trekking op het ministerie van Binnenlandse zaken bepaalt met welk lijstnummer de partijen de verkiezingen ingaan.

De kiezers van de Vlaamse kieskring vormen, samen met de kiezers van Brussel-Halle-Vilvoorde die voor een Nederlandstalige partij stemmen, het Nederlandse kiescollege. Zij kiezen 25 van de 40 rechtstreeks gekozen senatoren.

Verkiezingen

De gemeenschapsparlementen wijzen 21 senatoren aan onder hun leden, die op een andere datum worden verkozen dan hun federale collega’s.

Reuters / Yves Herman

De kiezers van de Waalse kieskring en de kiezers van Brussel-Halle-Vilvoorde die voor een Franstalige partij stemmen, vormen het Franse kiescollege, dat de 15 andere rechtstreeks verkozen senatoren kiest.

27

Dossier Verkiezingen Federale verkiezingen 2007 Meer dan 7 miljoen Belgen zullen binnenkort 150 kamerleden en 40 rechtstreeks verkozen senatoren verkiezen. Zij zullen gedurende vier jaar zetelen, tenzij de Kamer en Senaat eerder worden ontbonden. Waarover beslissen de volksvertegenwoordigers en de senatoren ?

De Kamer van volksvertegenwoordigers Begroting Alleen de Kamer kan de begroting goedkeuren. Hierdoor stemt zij in met de raming van de inkomsten door de Regering en verleent zij haar toelating voor de uitgaven tijdens een begrotingsjaar. De begroting is een belangrijke bron van informatie over de beleidskeuzen en prioriteiten van de regering. De Kamer beslist verder ook alleen over gerechtelijke vervolging van federale ministers. Zij verleent naturalisaties en bepaalt de getalsterkte van het leger. Wetgeving Vertrouwen in de Regering Sommige bevoegdheden worden uitsluitend door de Kamer uitgeoefend. Zo moet de Regering bij haar aantreden enkel het vertrouwen van de Kamer krijgen. Na de regeringsverklaring vindt hiervoor een vertrouwensstemming plaats. Ook tijdens de rest van de zittingsperiode is enkel de Kamer bevoegd voor het bevestigen of ontnemen van het vertrouwen in de Regering. Het vertrouwen kan op elk ogenblik worden herroepen. De Kamer kan hiervoor een motie van wantrouwen stemmen. De Kamer ontneemt dan haar vertrouwen aan een minister of de Regering. Zij kan ook een constructieve motie van wantrouwen aannemen. De Kamer ontneemt dan haar vertrouwen aan de Regering en draagt een nieuwe Eerste minister voor. Het einde van het vertrouwen kan ook blijken uit het verwerpen van een motie van vertrouwen.

De overige federale wetgeving kan niet worden besproken zonder de rol van de Senaat toe te lichten.

De politieke zetelverdeling in de Kamer na de verkiezingen van 2003

De Senaat Wetgeving

Verkiezingen

Net als de volksvertegenwoordigers kunnen de senatoren wetsvoorstellen indienen. Daarnaast kan de Senaat zich samen met de Kamer van volksvertegenwoordigers over wetsontwerpen uitspreken. Naargelang het type wet zijn er echter verschillende procedures.

28

Voor belangrijke bevoegdheden treden de twee vergaderingen op voet van gelijkheid op. Dit geldt onder meer voor de fundamentele institutionele regels (Grondwetsherzieningen en bijzondere wetten inzake de staatsstructuur), de instemming met internationale verdragen en de organisatie van de hoven en rechtbanken.

Dossier Verkiezingen Andere ontwerpen kan de Senaat na hun bespreking in de Kamer naar zich toe trekken – “evoceren” – en amenderen. In die procedure heeft de Kamer wel het laatste woord wanneer Kamer en Senaat van mening blijven verschillen. Inzake wetgeving speelt de Senaat de rol van reflectiekamer. Hij legt zich toe op de studie van grote maatschappelijke problemen, de uitwerking van wetgeving terzake en op de actualisering en verbetering van de basiswetgeving. Recente voorbeelden hiervan zijn de euthanasiewetgeving, het wetboek internationaal privaatrecht, de hervorming van de strafprocedure en het wetsvoorstel inzake medisch begeleide voortplanting.

geven tot grondige debatten over het buitenlands beleid, eventueel in samenwerking met het Federaal adviescomité voor Europese aangelegenheden. Die taak houdt eveneens in dat de Senaat van bij het begin van de voorbereidende onderhandelingen over een multilateraal verdrag op de hoogte wordt gehouden van de standpunten van de Belgische vertegenwoordigers. Betrekkingen tussen de federale staat en de gemeenschappen en gewesten De federale staatsstructuur werd doorgetrokken in de werking van het Federale parlement. De Senaat werd daarom deels opgevat als een ‘kamer van de deelstaten’, waarin de gemeenschappen via de gemeenschapssenatoren kunnen deelnemen aan de federale besluitvorming. Vragen Om zijn taken naar behoren te vervullen, moet de Senaat worden geïnformeerd door de Federale regering. Net als de volksvertegenwoordigers kunnen de senatoren de regering ondervragen. De Senaat en de Kamer mogen bovendien onderzoekscommissies oprichten met dezelfde bevoegdheden als die van een onderzoeksrechter. ■

De politieke zetelverdeling in de Senaat na de verkiezingen van 2003

Financiën

Justitie

Economie

Infrastructuur

Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen

Politie

Sociale zekerheid

Verkiezingen

Volksgezondheid

Federale Politie

Defensie

Federale Politie

DG-IPR-P / Archieven Foto’s Defensie9

Internationale betrekkingen De Senaat heeft een belangrijke taak in internationale dossiers. Wetsontwerpen over de instemming met verdragen moeten eerst worden besproken in de Senaat. Het onderzoek van die wetsontwerpen door de commissie Buitenlandse aangelegenheden kan bovendien aanleiding

29

Verbod op financiering van submunitie

I

Een clusterbom, ook wel submunitie genoemd, is een kokervormig projectiel dat door een vliegtuig wordt afgeworpen of door artillerie wordt afgeschoten, en tijdens de val ontploft waardoor honderden of duizenden kleinere bommen vrijkomen. Deze bommen dienen om legerbasissen of andere infrastructuur te vernietigen of onbruikbaar te maken en om troepenbewegingen te bemoeilijken.

Omdat 5 tot 30 procent van het wapentuig niet onmiddellijk ontploft, veroorzaakt het een groot aantal slachtoffers onder de burgerbevolking. Heel wat clusterbommen zien er bovendien uit als speelgoed, zodat vaak kinderen het slachtoffer worden.

Onethisch Nu de vervaardiging, het gebruik en het bezit van submunitie op Belgisch grondgebied verboden zijn, vindt senator Mahoux het ethisch en politiek onaanvaardbaar om de tuigen in het buitenland te financieren. Hij wil dan ook de wapenwet van 8 juni 2006 aanvullen met het verbod op de financiering van ondernemingen die actief zijn in het vlak van ‘de vervaardiging, het gebruik, het herstel, het te koop stellen, het verkopen, het uitdelen, invoeren of uitvoeren, het opslaan of vervoeren van submunitie om ze verder te verspreiden.’ Bij koninklijk besluit moet een publieke lijst worden opgesteld van de ondernemingen waarvan is aangetoond dat zij met dergelijke activiteiten bezig zijn. Ook ondernemingen die voor meer dan de helft aandeelhouder zijn van dergelijke ondernemingen, moeten op de lijst. Hetzelfde geldt voor instellingen voor collectieve beleggingen via dewelke men dergelijke ondernemingen kan financieren.

© Handicap International

Philippe Mahoux (PS)

n juni 2006 kwam, op initiatief van senator Philippe Mahoux (PS), een wet tot stand die de productie en de verkoop van submunitie aan banden legt. Nu wil hij ook de financiering van dit oorlogstuig aanpakken. Hij werd hierin op 23 december 2006 gevolgd door de voltallige Senaat.

financiering volledig worden stopgezet voor zover dit contractueel mogelijk is. Het verbod is niet van toepassing op beleggingsinstellingen die de samenstelling volgen van een welbepaalde aandelenof obligatie-index. Dit moet dan wel in de statuten of het beheersreglement van die instellingen staan. Voor welomschreven projecten van een onderneming die wel op de lijst staat, maar waarmee geen submunitie wordt gefinancierd, geldt dit verbod evenmin. Die onderneming moet dit dan wel in een schriftelijke verklaring bevestigen. Bovendien is de herkomst van geld of activa illegaal wanneer zij voortkomen uit de handel in submunitie. De voorgestelde regeling geldt ook voor antipersoonsmijnen. Het wetsvoorstel werd op 23 december 2006 aangenomen door de Senaat en wordt momenteel behandeld door de Kamer van volksvertegenwoordigers. ■

Internationaal

Maximale toepassing

30

Met financiering van een in de lijst opgenomen onderneming worden alle vormen van financiële steun bedoeld: kredieten, bankgaranties en de verwerving voor eigen rekening van door de onderneming uitgegeven financiële instrumenten. Wanneer een financiering werd toegekend aan een onderneming voor ze werd opgenomen in de lijst, dan moet die

Volgens Jan Steverlynck (CD&V) is er onvoldoende duidelijkheid over hoe de lijst van ondernemingen die met submunitie bezig zijn strafrechtelijk zal worden aangewend. Onder meer om die reden onthielden hij en zijn fractie zich bij de stemming.

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1968

Neen aan handvuurwapens Vijf jaar geleden werd het VN-actieprogramma ter preventie, bestrijding en vernietiging van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens aangenomen. Dit jaar wordt het actieprogramma getoetst.

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1748

Peter Danssaert

Op voorstel van de commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging nam de Senaat eenparig een resolutie aan waarmee de Federale regering wordt gevraagd om de versterking van het actieprogramma te steunen. Bovendien zou de handel in handvuurwapens moeten worden verboden wanneer de mensenrechten of het internationaal humanitair recht worden geschonden of wanneer de stabiliteit van bepaalde landen of regio’s erdoor wordt bedreigd. ■

Hissène Habré berecht in Afrika Tussen 1982 en 1990 was Hissène Habré in Tsjaad aan de macht. De man was er verantwoordelijk voor duizenden verdwijningen, folteringen en terechtstellingen. Nu bevindt de vroegere dictator zich in Senegal. Als ondertekenaar van het VN-verdrag tegen folteringen en andere onmenselijke of ontPierre Galand (PS) erende behandeling of bestraffing is dat land verplicht om Hissène Habré zelf te vervolgen of hem uit te leveren. Toch verklaarden de Senegalese rechtbanken zich onbevoegd. België had om uitlevering gevraagd omdat Belgen van Tsjaadse afkomst tegen Habré een klacht hadden ingediend.

www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1701

Internationaal

Inmiddels zou Senegal Hissène Habré toch willen berechten, aldus de Senegalese president Abdoulaye Wade. Hij vindt dat Afrikanen in Afrika zelf moeten worden berecht. ■

Human Rights Watch - Doudou Sall

Komt Senegal zijn internationale verplichtingen niet na, dan vragen de senatoren Pierre Galand (PS), Alain Destexhe (MR), Jean Cornil (PS), Clotilde Nyssens (cdH), Josy Dubié (Ecolo), Lionel Vandenberghe (sp.a-Spirit), Jacinta De Roeck (sp.a-Spirit), Sabine de Bethune (CD&V) en Jean-Marie Dedecker (toen VLD; nu onafhankelijke) Hissène Habré uit te leveren aan België en hem hier te vervolgen. Hun resolutie werd op 15 juni 2006 aangenomen door de Senaat.

31

Verkiezingen in Haïti Nadat president Aristide in 2004 van de macht werd verdreven, trad een interimregering aan die nieuwe verkiezingen zou organiseren onder de bescherming van de Verenigde Naties. In april 2004 stelde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties vast dat de toestand in het land een bedreiging kon vormen voor de vrede en de veiligheid in de regio. Daarom stuurde de Veiligheidsraad militairen en burgers die mee moesten instaan voor de veiligheid en de stabiliteit van het land. Marie-Hélène Crombé - Berton (MR)

In februari en april 2006 vonden er uiteindelijk presidents- en parlementsverkiezingen plaats, waarna president Préval een eerste minister heeft aangewezen.

oor senator Marie-Hélène Crombé - Berton (MR) waren de verkiezingen essentieel voor het herstel van de democratie. Toch wijst ze erop dat de armoede de diepere oorzaak is voor de onlusten. Zonder duurzame ontwikkelingsstrategie en internationale hulp zal het land nooit stabiel worden. Senator Crombé verwerkte deze boodschap in een voorstel van resolutie dat de Senaat op 15 juni 2006 heeft aangenomen. De Senaat bepleit in die resolutie meer samenwerking tussen de VN-zending en de politie, de organisatie van vrije en transparante verkiezingen, de kwijtschelding van de schuld bij het Internationaal Monetair Fonds en Wereldbank en internationale bijstand op langere termijn. ■

Op 28 juni 2006 ontving Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin René Préval, President van Haïti.

UN Photo / Eskinder Debebe

www.senaat.be - wetgevingsdossier nr. 3-1632

Rechtvaardig proces voor Chinees activist

32

Volgens Human Rights Watch en Amnesty International staan de schendingen van de mensenrechten in China in schril contrast met de beloften die de Chinese regering heeft

gedaan als gastland voor de Olympische spelen. De commissie Buitenlandse betrekkingen en Landsverdediging verzoekt de Federale regering daarom in een resolutie bij de Chinese autoriteiten aan te dringen op een rechtvaardig en transparant proces voor Gao Zhiseng. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1876

AFP / Verna Yu

Internationaal

De mensenrechtenactivist en advocaat Gao Zhiseng werd in augustus 2006 aangehouden. De officiële aanklacht luidde ‘aanzetting tot het omverwerpen van het communistische regime’.

Tomori Ede - Hongaars Instituut

Herdenking van 50 jaar Hongaarse revolutie

Boedapest 1956

Luc Willems (VLD)

Op 23 oktober 1956 betoogden in Hongarije 100.000 mensen voor politieke vrijheid. De hervormingsgezinde regering van Imre Nagy liet de politieke gevangenen vrij en verklaarde uit het Warschaupact te willen stappen. Op 4 november 1956 werden de Hongaarse hervormingen bloedig in de kiem gesmoord door de Sovjets. 200.000 Hongaren ontvluchtten hun vaderland. Op 23 oktober 1989 werd Hongarije een democratie. Sedertdien is het land toegetreden tot de NAVO en tot de Europese Unie. Via een resolutie, die door de Senaat werd aangenomen, vraagt senator Luc Willems (VLD) aandacht voor de HongaarsBelgische vriendschapsbanden.

In het halfrond van de Belgische Senaat vond op 25 oktober 2006 een huldezitting plaats voor de Hongaarse revolutie van ‘56. Hierin werd aandacht besteed aan de context waarin de gebeurtenissen plaatsvonden, maar ook aan de Hongaarse inwijking in ons land als gevolg van het neerslaan van de Hongaarse revolutie. Links op de foto senator Lionel Vandenberghe (sp.a-Spirit).

De Senaat drukt in de resolutie zijn medeleven uit ten aanzien van de Hongaren die in 1956 het leven lieten in de strijd voor vrijheid en onafhankelijkheid, maar ook zijn respect voor de Belgen die de gevluchte Hongaren met open armen hebben ontvangen. ■ www.senaat.be wetgevingsdossier nr. 3-1851

Colloquium begrotingshulp

Pierre Galand (PS)

Internationaal

Begrotingshulp in ontwikkelingshulp is geen wondermiddel of blanco cheque, maar de hulp die wordt betaald aan de overheid van het partnerland, dat het geld vervolgens uitkeert via zijn eigen financieel beheerssysteem. Het partnerland wordt technisch bijgestaan door de donoren. Zo worden samen langetermijnafspraken gemaakt. De Bijzondere commissie Mondialisering onder voorzitterschap van senator Pierre Galand (PS) en de Bijzondere evaluator van de Ontwikkelingssamenwerking wilden weten of deze werkwijze doeltreffend is. Op 27 november 2006 werd hierover een seminarie gehouden.

33

Opendag op 21 juli 2006 Ter gelegenheid van de Nationale feestdag opende het Federale parlement (dus Kamer en Senaat) traditiegetrouw de deuren voor het grote publiek. Bezoekers konden onder meer een kijkje nemen in de historische commissiezalen en het halfrond van de Kamer. In de Senaat stonden een bezoek aan de groene salon, de rookzaal, de leeszaal en ten slotte het schitterende halfrond op het programma. Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en ondervoorzitter Hugo Vandenberghe (CD&V) heetten de bezoekers er persoonlijk welkom.

Koningsdag

Captains of industry

In juni 2006 werden Lakshmi Mittal (r.) van Mittal Steel en Guy Dollé (l.) van Arcelor ontvangen in de Senaat.

10 jaar Witte Mars

Publiek

Voor de zesde keer op rij werd in het Federale parlement op 15 november 2006 het Koningsfeest georganiseerd. Dit jaar luidde het thema ‘De Grondwet – 175 – De Monarchie’.

34

Naast de Koninklijke familie kwamen uitzonderlijk Koning Albert II en Koningin Paola naar het Federaal parlement op uitnodiging van Kamervoorzitter Herman De Croo, Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en Premier Guy Verhofstadt. Een tentoonstelling werd gewijd aan 175 jaar Monarchie.

Naar aanleiding van de 10de verjaardag van de Witte Mars van 20 oktober 1996 namen familieleden van vermiste kinderen het woord in de Senaat. Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en senator Clotilde Nyssens (cdH) woonden het debat bij.

Pakistan Op 13 september 2006 ontmoetten Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en senator Josy Dubié (Ecolo) de Pakistaanse President Musharraf. Tijdens het onderhoud werd onder meer gesproken over de toestand aan de grens met Afghanistan, waar op dat ogenblik 268 Belgische soldaten waren gelegerd. Volgens President Musharraf kan het probleem niet enkel via militaire weg worden opgelost. Hij pleitte voor meer aandacht voor de Pachtoun-bevolking in Afghanistan. De President hoopte tenslotte dat Europa zou meewerken aan de bemiddeling tussen zijn land en Indië.

Qatar De Emir van Qatar, Sjeikh Hamad Bin Khalifa Al-Thani, werd verwelkomd door Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin en senator Olga Zrihen (PS) (16 november 2006).

Albanië Op 22 september 2006 organiseerde de Senaat een academische zitting over 50 jaar Albanese immigratie in België. De senatoren Clotilde Nyssens (cdH) en Marie-José Laloy (PS) openden de zitting. Onderwerpen als de Albanese aanwezigheid in België en de oorzaken en gevolgen van het laattijdig ontwaken van het nationaal bewustzijn van de Albanezen kwamen aan bod.

Marie-José Laloy (PS)

Belangrijke bezoekers

Op 22 juni 2006 sprak de Albanese Premier Sali Berisha de Belgische Senaat toe.

Clotilde Nyssens (cdH)

35

Troubled Waters Forum voor Jongeren Op het Forum voor Jongeren van vrijdag 23 maart 2007 treden Vlaamse, Franstalige en Duitstalige jongeren in gesprek met onder meer de senatoren Jacinta De Roeck (sp.a–Spirit) en Berni Collas (MR).

De sneuveltekst voor dit debat is de resolutie ‘toegang tot water voor iedereen’ (wetgevingsstuk nr. 51-1666 op www.dekamer.be). De aangenomen voorstellen gaan naar de Kamer, de Senaat, de Gewesten, de Gemeenschappen, allerlei belangenorganisaties en zoveel mogelijk jongeren. Groepjes tot 5 leerlingen uit het 4de en 5de jaar uit alle richtingen van het secundair, vergezeld van een leerkracht, zijn van harte welkom. Vooraf zal er ondersteunend materiaal beschikbaar zijn. Voor beide activiteiten moet u snel inschrijven via http://www.troubledwaters.eu Meer info: http://www.greenbelgium.org en http://www.protos.be

Platform Democratie en Burgerzin Vorming tot burgerschap is echt wel nodig. Dat vindt de Senaat en hij wil daar graag zijn steentje toe bijdragen. In het najaar van 2006 richtte de Senaat het ‘Platform Democratie en Burgerzin’ op.

©Dieter Telemans

Onderwerpen zijn waterschaarste, woestijnvorming, overstromingen, wateroverlast, water en gezondheid, conflicten over water, ….

Expo ‘Troubled Waters’ Hieraan gekoppeld confronteert de foto-expo ‘Troubled Waters’ van Dieter Telemans ons van 26 maart tot 20 april 2007 op originele wijze met het belang van drinkwater. De organisaties PROTOS en GREEN Belgium zorgen voor de deskundige uitleg bij de foto-rondleiding doorheen de Senaat. Er wordt ook gezorgd voor een fotoboek en een educatief pakket voor het secundair onderwijs. Rondleidingen: - voor scholen: 26 tot 30 maart 2007 en 16 tot 20 april 2007 - voor het publiek: tijdens de paasvakantie van 2007

Kunst in de wandelgangen Het onbekende patrimonium van de Belgische Senaat Tussen 20 januari en 3 maart 2007 worden op vrijdagavond en zaterdag kunstrondleidingen voor groepen georganiseerd. Al wandelend door de gangen, commissie- en andere zalen van de Senaat, ontdekt de bezoeker de schat aan kunstvoorwerpen die de Senaat in de loop van zijn 175-jarig bestaan verworven heeft. Info en reservaties: 02/501.73.55 - [email protected] Het kunstboek met de top-100 van de kunstcollectie van de Senaat is voor 20 euro te koop bij Bert De Meerleer, Leuvenseweg 7 - 1000 Brussel, of na storting van 20 euro op rekeningnummer 000-0009119-01 van de Quaestuur van de Senaat, met vermelding van ‘kunstboek’, taalversie (N, F, of F/D), uw naam en adres.

Op de website staat informatie over organisaties die actief zijn rond burgerzin, burgerschap, vredesopvoeding, mensenrechten, globalisering, de Tweede Wereldoorlog, enz. Informatie: Catharina Liboton 02/501.71.74 - [email protected] http://democratie.senaat.be

36

Koningin Paola krijgt bij een kunstwerk uitleg van senator André Van Nieuwkerke (sp.aSpirit). Links op de foto staat senator Jeannine Leduc (VLD). Rechts van de koningin herkent u op de foto senator Berni Collas (MR), Senaatsvoorzitter Anne-Marie Lizin, kunstkenner Jan Hoet en helemaal rechts senator Olga Zrihen (PS).