en 22 mei, Mol (B) Thema: Design for laser Seminar en expositie Live demonstraties laserbewerkingen

Extra editie Benelux Laser Event

www.lasernieuws.nl

eras bold ITC

= 100 C/70

= 100 Y/100

21 en 22 mei, Mol (B)

Thema: Design for laser

Seminar en expositie

Live demonstraties laserbewerkingen



IN DIT NUMMER: ‘Design for laser’ thema Benelux Laser Event 6 Wanneer loont het om een laser in te zetten? Wat betekent dit voor het ontwerp van mijn product? Welke laser is het meest geschikt voor mijn toepassing? En hoe zit het met de veiligheid? Wie antwoorden zoekt op dit soort praktijkgerichte vragen, doet er goed aan het Benelux Laser Event te bezoeken. Dit wordt gehouden in Mol (over de grens bij Eindhoven) op woensdag 21 en donderdag 22 mei.

Van harden en lassen tot snijden en microbewerken 10

Een uitgebreid lezingenprogramma vormt een wezenlijk onderdeel van het Benelux Laser Event. Talloze onderwerpen zullen de revue passeren: van het laserlassen van plastics tot en met het lasersnijden van dun materiaal en van microbewerkingen tot oppervlaktebehandelingen. Bert Huis in ’t Veld, de nieuwe hoogleraar toegepaste lasertechnologie aan de Universiteit Twente, verricht de aftrap van het lezingenprogramma. Hij gaat in op de toekomst van de lasertechnologie.

II-VI: Compleet gamma laseroptieken 20 II-VI Belgium is een jong en dynamisch team verantwoordelijk voor de verkoop en distributie van II-VI componenten in de Benelux: II-VI biedt een compleet gamma laser-optieken aan in het zichtbare (HeNe) en het infrarode (CO2) golflengtegebied. Tijdens het Benelux Laser Event zal II-VI onder meer aandacht vragen voor de MP-5 lens, de enige ultra-laag absorberende lens in de wereld die rechtstreeks van de fabrikant als standaard OEM lens verkocht wordt. De MP-5 presteert uitzonderlijk goed en heeft een typische absorptie van < 0.10%.

En verder: 4 5 9 9 13 13 14 15 16 19 19 21 22 23 24 24 26

Colofon en actueel Mikrocentrum en agenda Laprocon Rofin-Baasel Benelux Lasea BFi OPTiLAS Plattegrond en deelnemersoverzicht Programma Trumpf Nederland Laser 2000 Benelux Omega Laser Scanners Trotec Laser SRR Laser- en Snijtechniek Laser Mechanisms Europe LaserNieuws, Uitgeverij De Ruygt Kort exposantennieuws Productnieuws

Foto op omslag: Hoofdsponsor Trumpf toont op het Benelux Laser Event onder meer een Trulaser Station 5004. Dit systeem is een handwerklas opstelling met een geïntegreerde pulslaser (TruPulse). Het systeem is gebaseerd op een totaal nieuw machineconcept: de optische stereomicroscoop is vervangen door een elektronische stereomicroscoop. Lees meer over de presentatie van Trumpf op pagina 16 en 17.



VOORWOORD Laserinformatie uit eerste hand

D

e laser viert binnenkort zijn 50ste verjaardag en sinds die heuglijke dag in 1960 heeft de lasertechnologie tal van toepassingen gevonden. Eén daarvan heeft tijdens het Benelux Laser Event 2008 onze speciale aandacht, namelijk de materiaalbewerking met laser en het belang en potentieel daarvan voor onze bedrijven. Hoewel reeds diverse bedrijven (veelal grotere) overtuigd zijn van de voordelen van lasertechnologie, beschouwen anderen het nog steeds als een ver-van-mijn-bed show, die veel zou kosten en die te technisch zou zijn. Zo kent iedereen onderhand wel de mogelijkheden van de laser op het gebied van plaatsnijden en ook het laserlassen van deze materialen vindt al meer en meer zijn weg naar bedrijven. Nog iets minder gekend (en dus onbemind) bij het grote publiek zijn het laserharden, cladden en de mogelijkheden van microbewerkingen met de laser. Het blijkt dus dat een algemene en blijvende promotie nodig is en blijft van de technologie en kennisoverdracht naar de bedrijven, die duidelijk en concreet weergeeft wat de mogelijkheden van de lasertechnologie zijn. Bedrijven die geïnteresseerd zijn in lasertechnologie hebben in de eerste plaats nood aan onafhankelijk advies. Dit is nu net één van de redenen waarom VITO met Mikrocentrum mee stapt in een organisatie als het Benelux Laser Event. Ook het gebrek aan kennis en de angst om in een nieuwe technologie te stappen kunnen via initiatieven als dit blad en evenementen als het Benelux Laser Event aangepakt worden. Zo’n evenement is er ook om bedrijven te informeren over de nieuwere trends in het laserlandschap. Immers, lasers met een betere straalkwaliteit staan te trappelen om de wereld te veroveren. Deze betere straalkwaliteit heeft een aantal positieve implicaties op het productieproces waardoor onder meer sneller, performanter en beter geproduceerd kan worden en ook het energieverbruik zal dalen. Daarnaast worden nieuwe markten ontwikkeld en verder uitgediept zoals het microbewerken van materialen met ultrakort gepulste lasers. Naast de echte bewerkingen is er ook oog voor de controle, monitoring en kwaliteitsbewaking van de verschillende bewerkingsprocessen. Andere uitdagingen zijn onder meer het verbinden van ongelijksoortige materialen en het verder ontwikkelen van hybride laserprocessen. Naast deze lopende ontwikkelingen is er ook nood om laserbewerkingen aan bod te laten komen in verschillende Europese en nationale onderzoeksprogramma’s gerelateerd aan materialen en fotonica. Net uit deze projecten kunnen bedrijven uit eerste hand informatie vergaren en alvast een voorsprong nemen op de concurrentie. Filip Motmans VITO, Laser Centrum Vlaanderen (LCV)



COLOFON LaserNieuws, extra editie met voorbeschouwing op het Benelux Laser Event, mei 2008 LaserNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor de metaalbewerkende ondernemingen, die lasertechnologie in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van lasertechnologie, die voor de metaalbewerking relevant zijn. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van metaalbewerkende bedrijven in het algemeen, meer in het bijzonder machine- en apparatenbouwers, plaatbewerkers en matrijzenmakers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus en het technisch onderwijs. Oplage: 6.000 exemplaren. Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: [email protected] Het abonnement kan ieder kwartaal ingaan. Een jaarabonnement kost 39,95 euro, exclusief BTW. Opzeggingen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, tenminste twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode. Uitgeverij/redactie-adres Uitgeverij de Ruygt Postbus 2108, 7302 EM Apeldoorn Prinsenweide 26, 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: [email protected] I: www.udr-media.nl

Trumpf versnelt markeerproces

T

rumpf, hoofdsponsor van het Benelux Laser Event, heeft vorige maand op de vakbeurs Industrie in Parijs het nieuwe lasermarkeersysteem TruMark 6020 gepresenteerd. Dankzij enkele nieuw ontwikkelde componenten is Trumpf erin geslaagd om de output van de TruMark 6020 Nd:YAG laser met meer dan 50 procent te verhogen ten opzichte van haar voorganger, de VMc3. Dat betekent niet alleen een hogere processnelheid bij het markeren, maar ook een verbeterde productiviteit. Het nieuwe markeersysteem is volgens de producent met name geschikt voor het markeren van metalen en plastic onderdelen, die worden gebruikt in de automobielindustrie, de luchtvaartindustrie en de medische technologie. De wettelijke eisen die worden gesteld aan de zogenaamde tracebility van producten zijn vooral in deze sectoren erg hoog. www.nl.trumpf.com

Uitgever Peter de Ruygt Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: [email protected] De redactie wordt bijgestaan door een redactieraad, die bestaat uit de volgende leden: Ir. Paul Hartgers (directeur Laser Applicatie Centrum, Enschede), ing. Harry Vernooy (directeur Mover, Nieuwegein), ir. Willem Husslage (directeur NedClad, Hengelo), Max van Leeuwen (innovatieadviseur Syntens), Chris Nillesen (general manager/laserveiligheidsadviseur Laprocon, Heeze) en Menko Eisma, (verkoopleider Trumpf Nederland, Hengelo) Advertentie-exploitatie Peter de Ruygt T: +31 (0)55 360 10 60 M +31 (0)6 22 23 98 51 E: [email protected] Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: [email protected] Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: [email protected] Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar). Vormgeving en opmaak Manfred Weijgertse Drukkerij Roto Smeets, Utrecht Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 22 mei 2008. Editie 2 van LaserNieuws in 2008 verschijnt op 10 juni 2008. Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN: 1875 - 1628

www.lasernieuws.nl

PWS is een straalvoeringsysteem met geïntegreerde processensoren voor lasnaadherkenning en –vervolging voor het laserlassen van buizen en profielen.

Buizen lassen

B

etrouwbare techniek in een vernieuwd design. Aldus presenteerde de afdeling macrobewerking van Rofin onlangs op de vakbeurs Tube in Düsseldorf het nieuwe Profile Welding System (PWS). PWS is een straalvoeringsysteem met geïntegreerde processensoren voor lasnaadherkenning en –vervolging voor het laserlassen van buizen en profielen. Bij het laserlassen van buizen en profielen zijn zeer smalle naden met fijnkorrelige structuren en smalle warmtebeïnvloede zones te realiseren. Hierdoor is de voor verdere bewerking vaak noodzakelijke warmtebehandeling meestal niet nodig. Vergeleken met het conventionele WIG-lassen kan volgens Rofin met het laserlassen een duidelijk hogere processnelheid worden behaald. Dankzij de snelle en precieze lineaire aandrijving heeft PWS een positioneernauwkeurigheid van enige цm bij een productiesnelheid tot 60 m/sec. www.rofin-baasel.nl

Het systeem dat Omega heeft ontwikkeld en geproduceerd is geschikt voor strips van alle staalsoorten met een dikte van 2 tot 15 mm en een breedte van 30 tot 250 mm. Het snijden zelf gebeurt met een snijkop met capacitieve sensor van Precitec.

Laser van Omega snijdt stalen strips

O

mega Laser Scanners, exposant op het Benelux Laser Event, levert deze maand een installatie die stalen strips snijdt met lasertechniek aan een Duitse producent van kettingschakels. Met name de flexibiliteit is het sterke punt van dit systeem, zeggen Freek de Bruijne en Maurice Bolwerk van de Enschedese systeemintegrator. Het afkorten van strips en het maken van gaten in strips gebeurt tot dusverre voornamelijk met behulp van stanstechniek, waarbij de bedieners van de machines de strips door een pers heen duwen. Qua snelheid kan de laser niet tegen het stansen op, maar flexibiliteit is in dit geval het toverwoord. De Duitse klant maakt heel veel verschillende soorten kettingen. Die kan hij nu allemaal produceren op één installatie, zonder dat er tijd verloren gaat aan het ombouwen. Wisselen kan à la minute. “De laser heeft ook voordelen qua nauwkeurigheid”, aldus De Bruijne. “En er is geen braamvorming, waardoor nabewerking niet nodig is.” Het systeem van Omega is geschikt voor alle staalsoorten met een dikte van 2 tot 15 mm en een breedte van 30 tot 250 mm. Het snijden zelf gebeurt met een snijkop met capacitieve sensor van Precitec. De laserstraal hiervoor wordt opgewekt door een 4 kW CO2-laserbron van Rofin. Het door Omega ontwikkelde transportsysteem is helemaal op de wensen van de klant toegesneden. Vóór de snij-unit bevinden zich twee magazijnen met aan weerszijden tafels, waarop een laadkraan de bundels strips neerlegt. Het beladen van de magazijnen geschiedt met de menselijke hand. Als de snijmachine vanuit het ene magazijn wordt gevoed, kan het andere worden geladen. De machine kan dus 10 tot 12 uur achter elkaar snijden, zonder dat er iemand in de buurt komt. De klant kan zijn installatie ook in de nachtelijke uren met een gerust hart laten snijden. Dat kan mede dankzij de voortdurende controle. Voordat een strip onder de snijkop komt, worden automatisch de afmetingen vastgesteld. Er wordt gecontroleerd of die kloppen met de ingevoerde order en pas daarna begint het snijproces. www.omegalaser.com

ACTUEEL Wat kan laserlassen betekenen AGENDA Mikrocentrum

voor mij en mijn organisatie?

D

eze vraag wordt vaak gesteld ten aanzien van deze nieuwe bewerkingsmethode. Laserlassen wordt in de industrie steeds meer toegepast als betrouwbare micro-lastechniek. In die gevallen waarin een grote nauwkeurigheid van het gelaste product wordt geëist, voldoet dit beter dan weerstandslassen. Het laserlassen heeft de afgelopen decennia een hoge mate aan machine-efficiency mogelijk gemaakt. De relatief hoge investeringskosten kunnen beperkt worden door slimme toepassingen van bundelgeleidingssystemen alsmede de keuze voor de juiste optieken. De apparatuur wordt steeds kleiner, flexibeler en vooral beter betaalbaar. Om ondersteuning te bieden aan onder andere het MKB, in het beantwoorden van deze vraag biedt het Mikrocentrum enkele cursussen aan op het gebied van laserlassen. Voor de oriënterende ondernemer die graag kort, inhoudelijk geïnformeerd wil worden over de (on)mogelijkheden van laserlas-toepassingen is er de eendaagse Introductiecursus Laserlassen. Gedurende één dag vertelt onze docent in vogelvlucht wat de technologie achter laserlassen inhoudt en wat dit mogelijk voor u kan betekenen in uw bedrijf. Enkele onderwerpen die aan bod komen: • Werking van een laser, diverse lasertypes en hun toepassing • Opbouw van een laserlassysteem, bundelgeleidingssysteem, optieken • Praktische oplossingen met betrekking tot laserveiligheid • Laserlasproces, interactie tussen laserbundel en materiaal • Beoordeling van de laserlas kwaliteit • Selectie, specificatie, aanschaf en installatie van een laserlassysteem.

Voor de medewerkers binnen uw bedrijf die daadwerkelijk met het gebruik van de apparatuur te maken hebben is er de uitgebreidere cursus Laserlastechnologie voor Engineers en Onderhoud. Dit vierdaagse traject leidt medewerkers op tot bekwame operators als het gaat om het gebruik van laserlasapparatuur. Deze basiscursus geeft inzicht in de mogelijkheden de laser biedt en welke productkwaliteit gehaald kan worden. Naast theorie wordt ook uitgebreid stil gestaan bij diverse praktijksituaties, zodat u uw voordeel kunt doen met vertaling naar uw eigen (toekomstige) toepassingen. Naast deze twee cursussen over laserlassen biedt het Mikrocentrum, diverse cursussen aan waarin het gebruik van lasers toegelicht wordt, bijvoorbeeld de cursussen Laserveiligheid en Optica. De cursus Laserveiligheid geeft de lasergebruiker een overzicht van de mogelijke gevaren van (het werken met) lasers. Wie de eendaagse opleiding volgt, kent na afloop de gevaren van het werken met lasers, de belangrijkste standaarden op het gebied van laserveiligheid, de elementen voor een risicoanalyse en de belangrijkste maatregelen voor een veilige werkplek Inhoudelijk gaat de cursus allereerst in op basiskennis over lasers: wat is een laser, typen lasers en hun eigenschappen, het meten van laserstraling en de indeling in laserklassen Vervolgens komt basiskennis over laserveiligheid aan bod: de biologische effecten van laserstraling, de standaarden voor laserveiligheid, hoe wordt een veilige schatting van het stralingsniveau gemaakt en hoe wordt een risico-analyse uitgevoerd. Tot slot komen de verschillende veiligheidsmaatregelen aan de orde: persoonlijke veiligheidsmaatregelen, technische veiligheidsmaatregelen en organisatorische maatregelen. Deze cursus wordt gegeven op 10 oktober in Utrecht en op 31 oktober in Eindhoven, maar kan ook bedrijfsintern en aangepast op de specifieke bedrijfssituatie worden gegeven. Bezoek onze stand voor de meest actuele startdata en een uitgebreide cursusinhoud, of ga naar www.mikrocentrum.nl

De laserlasapparatuur wordt steeds kleiner, flexibeler en vooral beter betaalbaar.

Mikrocentrum, Eindhoven Tel.: +31 (0)40 296 99 11 www.mikrocentrum.nl Standnummer: 8

BENELUX LASEREVENT 21 en 22 mei Expositie, lezingen, live-demo’s VITO Lasercentrum, Mol (B) Tel. 040-2969922 www.beneluxlaserevent.nl

INTRODUCTIE LASERLASTECHNOLOGIE 28 mei Introductiecursus Mikrocentrum, Eindhoven Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl MANARM PRODUCEREN 17 juni Themadag Sirris, Diepenbeek (B) Info: 040-2969911 www.mikrocentrum.nl DESIGN FOR LASER 10 september Workshop LAC, Enschede Info: 053-4892072 www.lac-online.nl INTRODUCTIE LASERLASTECHNOLOGIE 1 oktober Introductiecursus Mikrocentrum, Utrecht Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl OPTICA 8 oktober Cursus Mikrocentrum, Eindhoven Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl LASERVEILIGHEID 10 oktober Cursus Mikrocentrum, Utrecht Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl EUROBLECH 21 t/m 25 oktober Vakbeurs plaatbewerking Hannover Info: +44 1727 814 400 www.euroblech.de LASERLASTECHNOLOGIE VOOR ENGINEERS EN ONDERHOUD 29 oktober Basiscursus Mikrocentrum, Eindhoven Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl LASERVEILIGHEID 31 oktober Cursus Mikrocentrum, Eindhoven Info: 040 296 99 33 www.mikrocentrum.nl





Bezoeker krijgt antwoorden op praktijkgerichte vragen over materiaalbewerking met lasertechnologie

‘Design for laser’ centraal thema

W

anneer loont het om een laser in te zetten? Wat betekent dit voor het ontwerp van mijn product? Welke laser is het meest geschikt voor mijn toepassing? En hoe zit het met de veiligheid? Wie antwoorden zoekt op dit soort praktijkgerichte vragen, doet er goed aan het Benelux Laser Event te bezoeken. Dit wordt gehouden in het Belgische Mol (over de grens bij Eindhoven) op woensdag 21 en donderdag 22 mei. Voor de tweede keer hebben het Eindhovense Mikrocentrum en het VITO Lasercentrum van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek de handen ineen geslagen voor de organisatie van dit evenement, dat geheel in het teken staat van materiaalbewerking met lasertechnologie. Het eerste laserevent had plaats in het voorjaar van 2005 en trok toen meer dan vijfhonderd bezoekers. Nieuwe kansen De snelle ontwikkelingen in de lasertechnologie bieden de maakindustrie nieuwe kansen voor productontwikkeling en verbetering van de productieperformance. Voorwaarde is dat ontwikkelaars en constructeurs de mogelijkheden van lasertechnologie kennen en hun ontwerpen daarop afstemmen. Om die reden stelt het Benelux Laser Event 2008 het thema ‘Design for laser’ centraal. Onderwerpen als maakbaarheid, kosten/baten-afwegingen, productontwikkeling, kansen en beperkingen zullen uitgebreid aan de orde komen. De kennis van laserbewerkingsmethoden en maakbaarheidsaspecten biedt onder meer nieuwe mogelijkheden voor toepassingen op microschaal, verbetering van product- en materiaaleigenschappen, vereenvoudiging van het ontwerp van onderdelen van apparaten en machines. De automatisering en robotisering van de processen – op het gebied van snijden, lassen en cladden - kunnen sneller, flexibeler en meer betrouwbaar worden ingezet.

Het laserlassen zal tijdens het Benelux Laser Event uitgebreid aan bod komen.

Meer mogelijkheden Lasers hebben nog altijd een hightech imago. Tijdens deze twee dagen in Mol zal lasertechnologie in vele facetten prominent aan bod komen. De materiaalbewerking met lasers begon met de glaslaser, werd gevolgd door de Nd:YAG-laser en de CO2-laser en later als tussenstation de diodelaser. Tegenwoordig zijn er als hoogvermogen lasers de verbeterde diodelaser, de schijflaser, de fiberlaser en de nog steeds niet weg te denken CO2-laser. De bewerkingstijd is verlegd van CW (snijden) naar milliseconde (lassen) naar microseconde (boren) naar nanoseconde (graveren, ablatie) en nu naar picoseconde en femtoseconde. ”De voortdurende ontwikkelingen in vermogen, rendement, bundelkwaliteit, beheersbaarheid maakt dat de laser een zeer hoge innovatiewaarde heeft en zal blijven houden”, aldus de organisatie.

VITO’s Lasercentrum Vlaanderen

V

ITO treedt op als gastheer voor het Benelux Laserevent 2008. VITO’s Lasercentrum Vlaanderen (LCV) is expert in lasertechnologie en beschikt over het grootste en meest geavanceerde lasercentrum in de Benelux. Deze unieke combinatie van kennis en infrastructuur maakt van het Lasercentrum Vlaanderen de ideale partner voor het uitvoeren van onderzoeksopdrachten, demonstratieprojecten en haalbaarheidsstudies, alsook het aanmaken van prototypen en beperkte opstartreeksen. Verder begeleidt VITO ook bedrijven bij de introductie van lasertechnologie via onafhankelijke adviesverlening en door opleidingen te organiseren. Tijdens het Benelux Laserevent zal VITO prominent zichtbaar zijn. Naast een bezoek aan de stand in de beurshal kunnen de bezoekers ook deelnemen aan een rondleiding in de laserlaboratoria. Hier zullen enkele laserbewerkingen gedemonstreerd worden. Ook zal VITO twee presentaties van het lezingenprogramma verzorgen. Hybride laserlassen VITO heeft zich gespecialiseerd in een aantal materiaalbewerkingen met de laser. Zo besteedt men veel aandacht aan het laserlassen en vooral het hybride laserlassen van metalen, waarbij het laserlasproces gecombineerd wordt met een klassiek booglasproces, zoals MIG/MAG, TIG of plasma. Dit resulteert in een snel en stabiel proces waarbij de toleranties op het plaatwerk weinig problemen vormen. Uit testen is gebleken dat met het hybride lassen een spleetbreedte tot 50 % van de plaatdikte kan worden overbrugd. Hier-

bij dient opgemerkt dat voor dikkere platen een maximale spleet van ongeveer 3 mm overbrugbaar wordt verondersteld. Lastesten hebben ook aangetoond dat door het vervangen van autogeen laserlassen door hybride laserlassen de lassnelheid met 50 % en de lasdiepte met 20 % (bij constante lassnelheid) kon worden verhoogd bij constant laservermogen. Typische toepassingsgebieden voor het hybride laserlassen zullen dan ook zijn: automobielindustrie, constructie, piping en pijpleidingen, opslagtanks en drukvaten. Het lasproces is geschikt voor het verbinden van zowel constructiestaal, ferritisch en austenitisch roestvast staal en hoogsterktestaal; met andere woorden de meest gebruikte staalsoorten kunnen met dit proces gelast worden. Oppervlaktebehandeling Een tweede peiler binnen het lasercentrum is de oppervlaktebehandeling van metalen, zoals het harden en het cladden. Laserharden past men voornamelijk toe op staal en gietijzer met een koolstofpercentage tussen 0.2 en 1.5%. Voor snelle afkoeling is geen afschrikmedium zoals water of olie vereist. Via laserharden verkrijgt men hardheden die 20% hoger liggen dan bij andere hardingsmethoden en een hardingsdiepte tot circa 1-2 mm. Laserharden van staal en gietijzer resulteert in een hogere slijtvastheid, lagere wrijving en hogere vermoeiingsweerstand dan het oorspronkelijke materiaal. Voorbeelden zijn het harden van plooigereedschap, afstrijkmessen, zuigerstangen, tandwielen, snijdgereedschap en dieptrekmatrijzen. VITO heeft ook een ruime expertise opgebouwd op het gebied van lasercladden, -legeren en -dispergeren. Deze oppervlaktebehandelingen gebruikt men om de samenstelling aan het oppervlak van een meta-



a op Benelux Laser Event Gratis toegang Het Benelux Laser Event 2008 is gratis toegankelijk. Tot de bezoekersdoelgroep behoren directieleden, productontwerpers en productieverantwoordelijken uit de machine- en apparatenbouw, de fijnmechanische, kunststof- en metaalindustrie, automotive, luchten ruimtevaart, glas- en keramiekindustrie, de medische sector en programmaleiders en onderzoekers uit de kennisinstellingen. Om het beursbezoek zo aangenaam mogelijk te maken biedt de organisatie gratis congresbezoek, parkeren, koffie, thee, frisdrank en lunch aan. Meer informatie is te vinden op www.beneluxlaserevent.nl.

Combinatie Het evenement bestaat uit een combinatie van lezingen, expositie en live demo’s. Dit maakt volgens de organisatoren het Laser Event in de Benelux tot een uniek evenement op lasergebied. De onderwerpen die tijdens het congres worden behandeld zijn, naast de trends op lasergebied, onder meer oppervlaktebehandeling, laserlassen van plastics en van plaatmateriaal, lasermarkeren en -graveren, lasersnijden, microbewerkingen met laser en tot slot nieuwe constructieprincipes met lasertechnologie. Sprekers komen onder meer van de Universiteit Twente, NedClad, Gentex, Tulip Laser, Vito, Rofin-Baasel en Trumpf. Tot de exposanten behoren BFi OPTiLAS, DCD, Laprocon, Rofin-Baasel, Laser 2000 Benelux, Laser Mechanics, SRR Lasersnijtechniek, LVD, VITO, Sirris, Clusta, Newport Spectra-Physics, Trotec Laser, Omega Laser Scanners, Valk Welding, II-VI Belgium en Trumpf, dat het evenement tevens sponsort.

Het eerste Benelux Laser Event in het voorjaar van 2005 trok meer dan vijfhonderd bezoekers.

Zeven redenen om naar Mol te gaan - Het gehele aanbod op lasergebied onder één dak - Branchegenoten treffen - Technisch bijblijven - Kennisvoorsprong opbouwen - Nieuwe contacten leggen - Discussiëren over oplossingen - Kennismaking met de laser

demonstreert laserbewerkingen len component te wijzigen, vaak met het oog op corrosie- of slijtagebescherming. Dit gebeurt door het toevoegen van materiaal terwijl een laser over het oppervlak van een component beweegt. Tijdens het laserlegeren reageert deze toevoeging volledig met het lokaal gesmolten substraat. Bij het laserdispergeren is er ook een volledige vermenging maar heeft men geen reactie of smelt van de toevoeging. Het toegevoegde materiaal is bij het dispergeren een keramisch poeder zodat een metaalmatrixcomposiet (MMC) deklaag ontstaat die bestaat uit harde deeltjes verdeeld in een ductiele metallische matrix. Bij het lasercladden mengt

Tijdens het Benelux Laserevent kunnen bezoekers deelnemen aan een rondleiding in de laserlaboratoria van VITO.

het toegevoegde materiaal slechts in geringe mate met het onderliggende materiaal. Door deze beperkte opmenging heeft de deklaag (typisch 0.5-2 mm dik) nagenoeg dezelfde samenstelling als het toevoegmateriaal en bezit ze een sterke metallurgische binding met de component. Deze laseroppervlaktebehandelingen kunnen zowel op stalen als op licht metalen (Al, Ti) componenten toegepast worden. Laserlassen kunststoffen Een derde onderzoekstak binnen LCV omvat het laserlassen van kunststoffen. De basisvereiste voor laserlassen van kunststoffen is het smelten van het materiaal. Als men spreekt over laserlassen van polymeren bedoelt men meestal transmissielaserlassen. Bij transmissielaserlassen zal de laserstraal weinig of niet geabsorbeerd worden door het topmateriaal, maar wel door het bodemmateriaal. Aan het oppervlak tussen top en bodem zal de geabsorbeerde straling beide materialen smelten, waardoor na afkoeling een lasnaad ontstaat. Als zowel topals bodemmateriaal transparant voor laserstraling zijn, kan men gebruikmaken van een absorber die men aanbrengt tussen beide materialen. De absorber zet dan de laserstraling om in warmte waardoor de kunststofmaterialen smelten en er een las kan gevormd worden. De uiteindelijke kwaliteit van de laserlas wordt bepaald door de hoeveelheid toegevoegde energie (een combinatie van vermogen, snelheid en warmteconversie) en de plaats van de energietoevoeging. VITO Laser Centrum Vlaanderen, Mol (B) Tel. + 32 14 33 55 11 www.vito.be www.lcv.be Standnummer: 28

II-VI ad [192x136mm] 

05-05-2006

16:57

Pagina 2

Optics for Laser Sharp Results

Op zoek naar laserscherpe resultaten in snijden, markeren en lassen? Probeer de II-VI ervaring: 30

Of

Het meest uitgebreide aanbod in CO2 laser-optieken voor elke behoefte

Offer 34

Se

Tijdige leveringen en een eersteklas service voor een ononderbroken productieproces

II-VI is de wereldleider in CO2 laser-optieken en het enige bedrijf wereldwijd dat het volledige productieproces, van het groeien van de ruwe materialen tot en met de levering, beheerst. De garantie voor laserscherpe resultaten in uw business.

Service 21

Pr

In-huis gegroeide materialen voor optieken van topkwaliteit

Production 52

Cc Cost Control

Competitieve prijzen voor een optimale kostenbeheersing

Bel ons nu voor meer informatie of een voorstelling van ons aanbod: II-VI Belgium - Baaikensstraat 21/2 9240 Zele - Belgium T +32 (0)52 45 86 10 - F +32 (0)52 45 86 11 E [email protected] - W www.ii-vi.be



Laprocon

‘One stop shop’ voor toegepaste lasertechnologie én -veiligheid

‘

 esign for Laser Manufacturability’ omD schrijft het beste de bedrijfsactiviteiten, diensten en producten van LAPROCON, onderverdeeld in lasertechnologie en laserveiligheid.

Lasertechnologie Projecten worden gerealiseerd op het gebied van productontwerp, laserprocesonderzoek, laser jobshop en engineering van laserproductieprocessen en systemen ten behoeve van serie- en massaproductie worden vaak vooraf gegaan door een technisch en economisch haalbaarheidsonderzoek. Hoe kunnen we het technisch realiseren met behulp van lasertechnologie, hoe groot zijn de investeringen en wat zijn de kosten per proLAPROCON biedt onder meer producten en diensten aan op het gebied van laserveiligheid.

duct? Via prototypes en kleine proefproductieseries worden gereedschappen en robuuste laserprocessen gerealiseerd (lassen, snijden, boren en graveren in alle denkbare materialen). Uiteindelijk resulteert dat in een laser geïntegreerd productieproces of systeem. Laserveiligheid Het gebruik van lasers brengt specifieke gevaren en risico’s met zich mee gezien vanuit twee invalshoeken. Ten eerste de Europese Machinerichtlijn CE (laserveilige machines en producten) en ten tweede de Belgische Welzijnswet/Nederlandse Arbowet (een laserveilige werkomgeving voor al degenen die met lasers werken). Laserveiligheidsprojecten starten in de regel altijd met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). De RI&E voor een lasermachine of product resulteert in een toegekende gecertificeerde lasergevarenklassen – 1(M), 2(M), 3R, 3B, 4 – met de bijbehorende vereiste technische laserveiligheidsvoorzieningen, toegepast op een correcte wijze. De RI&E ten behoeve van Welzijns- of Arbowet resulteert in een laserveilige werkomgeving voorzien van alle technische laserveilig-

heidsvoorzieningen, procedures, werkvoorschriften en correct toegepaste laserveiligheidsbrillen. Verder geeft LAPROCON laserveiligheidstrainingen (in samenwerking met Mikrocentrum), stelt de verplichte Amerikaanse FDA rapportages samen (export naar de VS) en levert alle benodigde laserveiligheidsproducten. De LAPROCON Lasertechnologie en Laserveiligheidsprojecten worden reeds geruime tijd uitgevoerd in de diverse sectoren voor zowel multinationals als voor het midden- en kleinbedrijf in België, Duitsland en Nederland. Onze opdrachtgevers komen uit de volgende industrieën: Metaal en Kunststof , Halfgeleider, Automobiel, Voedingsmiddelen, Medische, Defensie, Papier Wij nodigen u graag uit kennis te maken met ons bedrijf, op het Benelux Laser Event of via een afspraak met Chris Nillesen. LAPROCON, Heeze Tel. 040 222 1797 www.laprocon.nl Standnummer: 11

Chris Nillesen

Rofin-Baasel Benelux

Micro macro, marking… We think laser

R

ofin-Baasel Benelux toont op het Benelux Laser Event de EasyMark en de Starfiber fiberlaser. De Easymark is één van de meest compacte lasermarkeerapparaten in de markt, de Starfiber fiberlaser is uitgevoerd met galvokop voor het microlassen. De Easymark (met een diode-gepompte Nd: YVO4 laser (Vanadate) als laserbron) is vooral veelzijdig. Het apparaat markeert metalen oppervlakken en kunststoffen, vlakke en gekromde onderdelen, voert enkelvoudige markeertaken of grote series uit en kan stationair of mobiel worden gebruikt. Program-

De EasyMark is een zeer compact lasermarkeerapparaat.

meerbare assen (een lineaire z-as en een roterende as) kunnen gemakkelijk worden geïntegreerd en geven meer markeervrijheid. De bediening geschiedt vanuit de vertrouwde pc-omgeving. Focusseer- en positioneerhulp zorgen ervoor dat het apparaat eenvoudig is te bedienen na een korte instructie. De Starfiber fiberlaser heeft een uitzonderlijk kleine spotdoorsnee. Hierdoor lenen deze straalbronnen zich bijvoorbeeld voor het hoogdynamisch lassen van dunne metalen platen of foliën en voor het fijnlassen van elektromechanische onderdelen. Rofin-Baasel Benelux in Alblasserdam is de in 1991 opgerichte dochterfirma van het Duitse concern Rofin. Van hieruit wordt de verkoop, de service en de levering van onderdelen verzorgd. Inmiddels is deze dochterorganisatie gegroeid naar elf medewerkers waarvan zeven ervaren lasertechnici. Het motto van het Duitse moederbedrijf Rofin is ‘We Think Laser’. En dat doet het concern al ruim al ruim 30 jaar. Met meer dan 28.000 geïnstalleerde lasersystemen wereldwijd, heeft Rofin zich ten doel gesteld één van de leidende leveranciers van lasers en lasergebaseerde oplossingen voor industriële materiaalbe-

De Starfiber fiberlaser heeft een uitzonderlijk kleine spotdoorsnee

werking te worden. Met inmiddels meer dan 1600 medewerkers, met productielocaties in Duitsland, Verenigde Staten, Engeland, Japan en Singapore, én met vele verkoop- en servicekantoren heeft het bedrijf zich volledig toegelegd op een verdere versteviging van haar technologische voorsprong en marktpositie. De activiteiten van Rofin worden verdeeld in drie divisies: Macro: Lasersnijden, lassen en oppervlaktebehandeling met hoogvermogen lasers; Micro: Laser fijnsnijden, fijnlassen, microstructureren en perforeren; Marking: Lasergraveren van tekst, logo’s, barcodes op zo goed als alle materialen. Rofin-Baasel Benelux, Alblasserdam Tel. +31 (0)78 6931037   www.rofin-baasel.nl Standnummer: 40

10

Gevarieerd lezingenprogramma op beide dagen van Benelux Laser Event

Van harden en lassen tot snijde

E

en uitgebreid lezingenprogramma vormt een wezenlijk onderdeel van het Benelux Laser Event. Talloze onderwerpen zullen de revue passeren: van het laserlassen van plastics tot en met het lasersnijden van dun materiaal en van microbewerkingen tot oppervlaktebehandelingen. Een overzicht. Dag 1, woensdag 21 mei Bert Huis in ’t Veld, de nieuwe hoogleraar toegepaste lasertechnologie aan de Universiteit Twente, verricht de aftrap van het lezingenprogramma. Hij gaat in op de toekomst van de lasertechnologie, die volgens hem voor een belangrijk deel in het teken zal staan van microbewerking met de laser. Huis in ’t Veld: “Lasers worden nu circa 25 jaar ingezet voor industriële toepassingen en zijn niet meer weg te denken als energiebron voor allerlei productieprocessen en materiaalbewerking. De processen worden steeds fijnzinniger en er wordt steeds meer gebruik gemaakt van bijzondere materiaalcombinaties. Voor het maken van producten met functionele details kleiner dan 10 micrometer tot 100 nanometer worden lasers met succes ingezet. Met name de ultrakorte laserpulsen, femto- en picosecondes, worden steeds meer gebruikt.” Daarnaast is veel aandacht gericht op automatisering en robotisering om de processen (bijvoorbeeld lassen en cladden) sneller, flexibel en betrouwbaar te maken. “De laatste jaren zijn vooral de mogelijkheden op het gebied van rapid manufacturing en lasermicrobewerking snel gegroeid”, aldus Huis in ‘t Veld. Oppervlaktebehandeling Marleen Rombouts van VITO Lasercentrum Vlaanderen gaat vervolgens in op oppervlaktebehandeling met laser. Zij zal betogen dat het onnodig is dat dure machine onderdelen nog steeds en vaak vroegtijdig op de schroothoop belanden omdat ze te veel slijtage vertonen. “Via oppervlaktebehandeling met de laser is het mogelijk deze te herstellen en/of een hogere slijtwageweerstand te geven. Door middel van laserharden kan het oppervlak van gietijzeren en stalen componenten lokaal gehard worden. Een andere techniek is het laseroplassen (‘lasercladden’), waar een deklaag wordt aangebracht door toevoegmateriaal met een laser te smelten”, aldus Rombouts, die in haar lezing dieper zal ingaan op de mogelijkheden en de ontwikkelingen op het gebied van deze relatief jonge laserprocessen. Kunststoffen Als laatste voor de lunchpauze behandelen Gareth McGrath en Rolf Klein van Gentex Corporation de vraag hoe de voordelen van het laserlassen van kunststoffen verzilverd kunnen worden. Ze behandelen daarbij zes kritische factoren, waaronder het ont-

Het laserlassen van dunne plaat biedt veel perspectief, zo zal Ralf Motz van Trumpf Laser betogen.

werp van onderdelen, het opspannen, de lasertechnologie en de procesparameters. Vooral die laatste factor is van belang: “Uiteindelijk hangt het succes van laserlas projecten af van de selectie en optimalisering van de proces parameters”, aldus McGrath. 3D-lasersnijden Na de lunch bijt Hans Matser van Rofin het spits af. Hij spreekt over lasermarkeren en – graveren, waarna Marc Schouwers van Tulip Laser Processing het spreekgestoelte beklimt om de kritische factoren bij het flexibel inzetten van het 3D-lasersnijden te bespreken. “De term 3D is vaak synoniem voor een grote flexibiliteit, maar in de realiteit vormen bij het 3D-lasersnijden factoren zoals het omstellen, de te gebruiken gereedschappen, de programmering en de vormvastheid van de producten vaak een rem op het efficiënt inzetten van de machine”, aldus Schouwers. Vanuit het oogpunt van het gebruik van een 3Dlasersnijmachine in de toeleveringsactiviteit bespreekt hij deze kritische factoren vanuit de praktijk en reikt hij mogelijke oplossingen aan. Dunne plaat Ronald Verstraeten van Trumpf Nederland besluit de eerste dag met een lezing over het lasersnijden en -lassen van dunne plaat. De presentatie omvat uitleg over de principes van de disk- en fiberlaser. Verstraeten gaat in op de voordelen en applicatiemogelijkheden voor laser met hoge straalkwaliteit. Middels een aantal filmpjes worden las- en snijmogelijkheden toegelicht. Er wordt een filmpje getoond over het lassen van 0,1 mm op

0,3 mm dunne plaat middels een fiberlaser met PFO-kop volgens het one-pulse-welding principe. Er wordt een snijcurve getoond over snijsnelheden als functie van de plaatdikte (vanaf 0,25 mm). Verder wordt stil gestaan bij de voordelen van fiberlasers inzake lassen en snijden van dunne plaat als gevolg van de hoge straalkwaliteit van fiberlasers. Dag 2, donderdag 22 mei NedClad-directeur Wim Husslage is de eerste spreker op de tweede dag. Hij gaat in op de uitdaging van materiaalbewerking met hoogvermogen lasers. Het is inmiddels bijna 30 jaar geleden dat het industriële lasersnijden begon. De materiaalbewerking met lasers begon met de glaslaser, gevolgd door de Nd:YAG-laser en de CO2-laser en later als tussenstation de diodelaser. Tegenwoordig zijn er als hoogvermogen lasers de verbeterde diodelaser, de schijflaser, de fiberlaser en de nog steeds niet weg te denken CO2-laser. De bewerkingstijd is verlegd van CW (snijden) naar milliseconde (lassen) naar microseconde (boren) naar nanoseconde (graveren, ablatie) en nu naar picoseconde en femtoseconde. Het lasersnijden zal volgens Husslage nog een sterke ontwikkeling doormaken. “Bedenk dat bij het lasersnijden minder dan 10 procent van de laserenergie werkelijk gebruikt wordt. De toepassing van scanners in combinatie met hoogvermogenlasers met hoge bundelkwaliteit voor snijden en lassen is nog maar net begonnen. Hoogvermogenlasers in de oppervlaktebewerking bieden nog vele uitdagingen.”

11

en en microbewerken voor het verbinden van grote componenten. Daarom wordt tegenwoordig heel wat onderzoek verricht naar hybride laserlasprocessen. Deze processen combineren het laserlassen met een conventioneel booglasproces en wel op zo’n manier dat de voordelen van beide processen gecombineerd worden zodat men een snel en zeer stabiel proces verkrijgt.”

Bert Huis in ’t Veld, de nieuwe hoogleraar toegepaste lasertechnologie aan de Universiteit Twente, verricht de aftrap van het lezingenprogramma. “De processen worden steeds fijnzinniger en er wordt steeds meer gebruik gemaakt van bijzondere materiaalcombinaties.”

Hybride laserlassen Jo Verwimp van Vito Lasercentrum Vlaanderen behandelt daarna het hybride laserlassen van staal. Verwimp: “Het laserlassen is een uiterst geschikt proces voor het verbinden van de meeste staalsoorten. Hierbij moeten er echter relatief hoge eisen gesteld worden aan de maattoleranties op de te verlassen onderdelen. Dit zal vaak een belemmering zijn voor het inzetten van de techniek

Ralf Motz van Trumpf Laser en Pedro van Vanrijckeghem van VAC Machines behandelen direct na de eerste koffiepauze het thema ‘Laserlassen bij de bewerking van dunne plaat’. Het duo zal betogen dat laserlassen een nieuw alternatief met veel perspectief biedt voor constructie, ontwerp en productieproces bij dunne plaat. Super waterafstotend Daarna is het de beurt aan Max Groenendijk van het pas opgerichte bedrijf Lightmotif. Lightmotif is een jong spin-off bedrijf dat voortkomt uit onderzoek op de Universiteit Twente naar laser microbewerkingen met ultrakorte laserpulsen. Tijdens de presentatie zal dieper ingegaan worden op het Lotus textuur project, waarin een methode is ontwikkeld om oppervlakken super waterafstotend te maken. Daarnaast toont Groenendijk andere voorbeelden waarin lasers met ul-

NedClad-directeur Wim Husslage is de eerste spreker op de tweede dag. “Het lasersnijden zal nog een sterke ontwikkeling doormaken. Bedenk dat hierbij minder dan 10 procent van de laserenergie werkelijk gebruikt wordt.”

trakorte pulsen nieuwe mogelijkheden bieden voor materiaalbewerking: van het boren en zeer fijn snijden van (metaal)folies tot schrijven van lichtgeleidende sporen in glas. Nadat Frans Hutten heeft gesproken over kostenbesparend lasergericht ontwerpen in de machinebouw (zie het kader op deze pagina) besluit Jack Gabzdyl van SPI laser het programma met een lezing over markeren en microbewerken met hoogrepeterende gepulste fiberlasers.

Zie voor een compleet overzicht van het lezingenprogramma pagina 15

Kennis van buigproces nodig voor efficiënt gebruik laser

Z

 ker zo belangrijk als de kwaliteiten van de lasers, zijn de organisatorische aspecten van de e inzet van lasers. Hierover zal Frans Hutten, docent Werktuigbouwkunde bij het ROC van Twente en veelgevraagd trainer in bedrijven, spreken tijdens het Benelux Laser Event. Constructeurs moeten ‘echt voor de laser’ gaan ontwer-

Hutten zal onder de noemer ‘slank produceren’ ingaan op de efficiënte productieautomatisering pen, meent Frans Hutten. “De bottleneck is echter het buigen.” van lasersnijden in combinatie met kanten. Het uiteindelijke doel van ‘slank produceren’ is verbetering van de prijs-kwaliteitverhouding voor de machinebouw. Hutten onderscheidt twee elkaar aanvullende methoden om ‘slank produceren’ te kunnen realiseren: vergroting van de kennis van de verschillende bewerkingsprocessen om tot ‘voorspelbaar produceren’ te komen en reductie van het aantal bewerkingsstappen, waardoor minder handelingen aan de machine nodig zijn en minder machines hoeven te worden ingezet. Een voor de hand liggende manier om dat te bereiken is in de ontwerpfase uitgaan van meer plaatmateriaal, waardoor vaak complexere plaatuitslagen met meerdere buigbewerkingen ontstaan; zo wordt mede de inschakelduur van het lasproces omhoog gebracht. De door Hutten geschetste aanpak vraagt van constructeurs wel dat ze ‘echt voor de laser’ gaan ontwerpen. “De bottleneck is echter het buigen. Veel ontwerpers hebben te weinig kennis van met name het buigproces; zij blijven te vaak conventioneel ontwerpen, met profielmateriaal en enkelvoudige plaatdelen die afzonderlijk van elkaar worden vervaardigd en nadien aan elkaar moeten worden gelast.” In antwoord op deze problematiek zocht Hutten naar wegen om de voorspelbaarheid van gebogen plaatwerk te verbeteren door de procesfouten goed in beeld te brengen. Concreet vertaalde hij dat in een methodiek om de optimale buigvolgorde op een plaatuitslag te kunnen aangeven. Dit wordt wel aangeduid als de Hutten-methodiek en hierover geeft hij in het bedrijfsleven veel trainingen, aan zowel toeleveringsbedrijven als machinefabrieken. “Die trainingen zijn verticaal gericht”, vertelt Hutten. “Want iedereen moet om, niet alleen de constructeurs, maar ook management, werkvoorbereiding en werkplaats. Tijdens zo’n training wordt een ‘verbetergroep’ samengesteld, om druk op de ketel te houden, want de aandacht van het management verschuift natuurlijk weer naar andere onderwerpen.” In zijn presentatie op het Laser Event zal Hutten de inhoud van zo’n training in vogelvlucht behandelen en daarmee krijgt het evenement een praktijkgericht tintje. De lezing van Frans Hutten staat op donderdag 22 mei op het programma, aanvang 15.10 uur.

12

Lasercentrum Vlaanderen Het Lasercentrum Vlaanderen zoekt samen met u een duurzame technologische oplossing voor al uw problemen en vragen over het snijden , lassen en behandelen van oppervlakken met de laser. Het Lasercentrum Vlaanderen geeft uitgebreid en deskundig advies en demonstreert de verschillende mogelijkheden van lasertechnologie op maat van uw bedrijf. Alvorens een project op te starten bekijken wij de technische en economische haalbaarheid zodat u niet onnodig investeert. Vervolgens voeren wij uw project uit van A tot Z , maken - indien gewenst - prototypen en beperkte opstartreeksen aan en helpen u bij de keuze van de juiste apparatuur. Onze activiteiten: - lasersnijden - laserlassen metalen (micro + macro) - hybride laserlassen (MIG/MAG/TIG/Plasma) - laserlassen kunststoffen - lasercladden (aanbrengen van deklagen) - laserharden - analyse (destructief, niet-destructief) Onze apparatuur: - 6 kW en 20 kW CO2-laser - 100 W, 150 W, 400 W en 4,4 kW Nd:YAG-laser - 150 W en 3 kW diodelaser - CNC-bewerkingstafels (vlak en 3D) - 6-assige robots - randapparatuur: hogesnelheidscamera, beam analyser, laser power monitor, ...

www.vito.be Filip Motmans www.lcv.be Boeretang 200 2400 Mol [email protected] Tel. +32 14 33 56 70 [email protected]

- All-in-One Solution - Maintenance free - 100% air-cooled - Several classes of laser power - Wide range of accessories

• CO2 lasers • Nd:YAG lasers • Laserveiligheid • Laser snijsystemen • Mobiele markeerlasers • Laser micromachining • Laser markeeroplossingen

Laser 2000 Benelux z Voorbanken 13a z Vinkeveen Tel. 0297-266 191 z [email protected] z www.laser2000.nl

13

BFi OPTiLAS

Laserbewerking met hoge repetitiefrequentie

B

Fi OPTiLAS presenteert tijdens het Benelux Laser Event de nieuwste SPI fiberlasers.

Bovendien zal dr. Jack Gabzdyl namens SPI Lasers – fabrikant van fiberlasers – een presentatie geven over de toepassingen met

deze fiberlasers op het gebied van laserbewerkingen met hoge repetitiefrequentie. Door de combinatie CW-500 kHz van fiberlasers biedt SPI gebruikers een grote flexibiliteit op het gebied van pulsenergie, pulspiekvermogen en pulsbreedte. Op deze manier kunnen de pulskarakteristieken geheel worden afgestemd op de specifieke wensen van de eindgebruiker/applicatie. Voorbeelden van dergelijke applicaties zijn markeringen op toetsenborden en oplossingen voor dag en nacht markeringen. Met de SPI fiberlasers is het mogelijk om met grote precisie de warmte input te controleren zonder dat de productiviteit en accuratesse in het geding komen

Een voorbeeld van een fiberlaser applicatie met hoge repetitiefrequentie en controle over de pulskarakteristieken: kleurmarkeringen op roestvrijstaal.

Andere voorbeelden van fiberlaser applicaties met hoge repetitiefrequentie en controle over de pulskarakteristieken zijn: thin film patterning – waarbij met hoge snelheid gemarkeerd kan worden met een uitstekende afwerking door de hoge puls overlap – en kleurmarkeringen op geselecteerde materialen zoals roestvrijstaal.

Met de fiberlasers van SPI kunnen de pulskarakteristieken geheel worden afgestemd op de specifieke wensen van de applicatie, zoals een oplossing voor dag en nacht markeringen.

Commerciële toepassingen De gepulste fiberlasers van SPI worden al op grote schaal gebruikt voor commerciële toepassingen zoals metaal markeringen, plastic markeringen, snijden van silicium, bewerken van zonnecellen, ITO verwijderingen, resistor trimming, laserboren, laserablatie en reiniging. De SPI hoogvermogen fiberlasers worden vooral toegepast bij het bewerken van materialen zoals snijden, lassen met grote precisie, buigen, verbinden, boren, rapid prototyping, annealing, markeren en maken van grafische afbeeldingen. BFi OPtiLAS, Alphen aan den Rijn Tel. +31 (0)172-446060 www.bfioptilas.nl Standnummer: 38

Lasea

Kennis, componenten en systemen

L

asea toont op het Benelux Laser Event het gamma drivers, laserbronnen en fiberlasers, dat onder de naam Kyla op de markt wordt gebracht. De bezoeker zal op de stand van Lasea ook een femtoseconde laser en een FL20 fiberlaser ontdekken. De compacte en gebruikersvriendelijke femtoseconde laser kan Lasea aanbieden dankzij een samenwerkingsverband met Amplitude Technologies. Het FL20 laser markeersysteem is een markeermachine gebaseerd op een fiberlaser. De belangrijkste voordelen hiervan zijn volgens Lasea het compacte karakter, de energiezuinigheid en de lagere investeringskosten in vergelijking met standaard systemen (YAG). Lasea presenteerde dit markeersysteem vorige maand al op de vakbeurs

Een laser driver van het merk Kyla.

Het bedrijf kent drie kernactiviteiten: laserkennis (onderzoek, proefseries, prototypes e.d.), lasercomponenten (laserbronnen, laserdiodes, optieken, laserveiligheid en optomechanische producten) en lasersystemen (offline en online systemen voor markeren, het lassen van kunststoffen en oppervlaktebehandeling); zowel de integratie daarvan als de advisering daarover.

Een markering aangebracht met lasertechniek.

Plastics for the Industry in Kortrijk. Lasea, gevestigd in Angleur (B), is een hightech bedrijf dat zich heeft toegelegd op laser producten en –toepassingen voor wetenschappelijke en industriële doeleinden. Het bedrijf ontwikkelt en produceert betrouwbare, efficiënte en innovatieve laseroplossingen voor de industrie. Lasea begeleidt projecten vanaf de fase van het onderzoek naar de haalbaarheid tot en met de integratie van componenten en/of systemen online. Lasea ontwikkelt en levert onder meer systemen voor het lassen van kunststoffen

Anti-namaak Voorts kunnen de medewerkers van Lasea de bezoekers van het Benelux Laser Event alles vertellen over Naginels. Dit is een oplossing die het namaken van producten bestrijdt met behulp van lasertechniek. Het doel van de Naginels technologie is producten te voorzien van een permanente markering met een zeer kleine Datamatrix 2D code, zodat het product niet illegaal kan worden gereproduceerd. Lasea is met Naginels genomineerd voor de ‘Industrie en Technique management awards 2008’ in de categorie ‘Best practice in process’. Lasea, Angleur (B) Tel. +32 (0)4 365 02 43 www.laser-ea.com Standnummer: 30

14

EXPOSANTEN 1

II-VI BELGIUM NV

29 V.A.C. MACHINES NV

4

LASERNIEUWS

30

LASEA SA

6 VALK WELDING

32

TROTEC LASER BV

8

MIKROCENTRUM

34

LASER 2000 BENELUX CV

11

LAPROCON

35

SRR LASER- EN

13

NEWPORT



SNIJTECHNIEK



SPECTRA-PHYSICS BV

37 OMEGA LASERSYSTEMS BV

14

TULIP LASER PROCESSING

38

BFI OPTILAS BV

27

LVD COMPANY NV

40

ROFIN-BAASEL BENELUX BV

28 VITO NV

41

LASER MECHANISMS

28



EUROPE NV

28 CLUSTA

46

DCD PRECISION BV

29

(Gegevens bijgewerkt tot 5 mei 2008)

SIRRIS TRUMPF NEDERLAND BV

Locatie

Het Benelux Laser Event 2008 vindt plaats in: VITO Lasercentrum Boeretang 200 2400 Mol, België Een uitgebreide routebeschrijving is te vinden op de website www.beneluxlaserevent.nl (locatie & route). Hierop staat ook een link naar de route en de locatie via GoogleMaps.

15

Lezingenprogramma Woensdag 21 mei

Donderdag 22 mei

09.00-10.00 uur Ontvangst en registratie

09.00-10.00 uur Ontvangst en registratie

10.00-10.30 uur Lezing 1: De toekomst van de lasertechnologie Bert Huis in ‘t Veld, Universiteit Twente

10.00-10.30 uur Lezing 7: The challenge of material processing with high power lasers Wim Husslage, Nedclad

10.30-11.00 uur Lezing 2: Oppervlaktebehandeling met laser Marleen Rombouts, VITO Lasercentrum Vlaanderen

10.30-11.00 uur Lezing 8: Hybride laserlassen Jo Verwimp, VITO 11.00-12.00 uur Expositie, live demo’s & koffiepauze 12.00-12.30 uur Lezing 9: Laserlassen en plaatbewerking Ralf Motz, Trumpf Laser 12.30-14.00 uur Expositie, live demo’s & lunchpauze 14.00-14.30 uur Lezing 10: Microbewerkingen met laser Max Groenendijk, Lightmotif

Oppervlaktebehandeling met laser: inwendig lasercladden.

11.00-12.00 uur Expositie, live demo’s & koffiepauze 12.00-12.30 uur Lezing 3: Advantages of Transmission Laser Welding of Plastics Gareth McGrath, Gentex 12.30-14.00 uur Expositie, live demo’s & lunchpauze 14.00-14.30 uur Lezing 4: Lasermarkeren en meer galvo-toepassingen Hans Matser, Rofin-Baasel Benelux 14.30-15.00 uur Lezing 5: Kritische factoren bij het flexibel inzetten van het 3D-Lasersnijden Mark Schouwers, Tulip Laser Processing 15.00-15.30 uur Expositie, live demo’s & koffiepauze

Microbewerken met laser: de femtosecondelaser van de Universiteit Twente in Enschede.

14.30-15.00 uur Lezing 11: Praktijkcase introductie laser Frans Hutten, ROC van Twente 15.00-15.30 uur Expositie, live demo’s & koffiepauze

15.30-16.00 uur Lezing 6: Concepten en applicaties van lasers met hoge straalkwaliteit Ronald Verstraeten, Trumpf Nederland

15.30-16.00 uur Lezing 12: Marking and micromachining with high repetition rate pulsed fibre lasers Jack Gabzdyl, SPI Lasers

16.00-17.00 uur Live demo’s en afsluitend drankje

16.00-17.00 uur Live demo’s en afsluitend drankje

17.00 uur Afsluiting

17.00 uur Sluiting

16

Trumpf Nederland

‘Mogelijkheden laser zijn tegen

O

ver de vraag wat nu de trends in de markt van materiaalbewerking met lasertechnologie zijn, hoeft Ronald Verstraeten, verkoopadviseur bij Trumpf Nederland, het antwoord niet lang schuldig te blijven. “Lasertechniek begint steeds vaker een ingeburgerd begrip te worden”, zegt hij. “Het is economisch ook steeds interessanter om lasers in te zetten, daar de mogelijkheden tegenwoordig legio zijn.”

hoeft niet uit te harden) nodig. Verder is een grote materiaalvariatie mogelijk (alle metalen en kunststoffen), het is een contactloze techniek en er zijn hoge markeersnelheden haalbaar tot wel 2800 karakters per seconde.” En, ook niet onbelangrijk in de huidige milieudiscussies: het lasermarkeren is een ‘groen’ proces, dat geen milieuonvriendelijke verbruiksonderdelen kent, zoals clichés, inkten of solventen. Specifieke materialen Trumpf heeft de lasers beschikbaar in drie verschillende golflengtes: 1064nm (IR), 532nm (Groen) en 355nm (UV). Hierbij zijn de groene en de UV laser ontwikkeld om specifieke (niet met 1064nm laser markeerbare kunststoffen) materialen te kunnen lasermarkeren. Afhankelijk van de toepassing zal de golflengte alsook de kracht van de laser worden bepaald. Zo biedt Trumpf de keuze uit de TruMark series 3000, 6000 en 7000. De lasers worden uitgerust met één dan wel twee scannerkoppen, al dan niet onder een hoek ten opzichte van elkaar verschoven. Trumpf levert de systemen als zogeheten OEM=integratie component. Hierbij wordt de laser geïntegreerd in een automatisch productieproces. Of de lasers worden standaard geïntegreerd in een standaard werkstation, waarbij drie types beschikbaar zijn: TruMark Station 1000, 5000 en 7000. Er wordt gelaserd op een stilstaand product, maar ‘Marking on the fly’ (= marke-

Een laserlascel van Trumpf. “De voordelen van de robot in combinatie met de laser maken het tot een zeer flexibel systeem om te kunnen lassen in de plaatwerkindustrie”, zegt verkoopadviseur Ronald Verstraeten.

 

Trumpf treedt op als hoofdsponsor van het Benelux Laser Event bij het VITO in Mol en vervult een belangrijke rol bij de organisatie van het evenement. Het bedrijf was nauw betrokken bij de invulling van het programma, is uiteraard één van de exposanten en verzorgt ook enkele lezingen. Steeds nauwkeuriger Verder sprekend over de trends in lasertechniek, constateert Verstraeten dat de markt steeds nauwkeurigere producten vraagt. “Met conventionele technieken uit het verleden zijn deze eisen vaak niet meer te vervullen. Vaak is lasertechniek dan de vervangende techniek.” Hoe de lasertechniek kan worden ingezet om aan de hoge nauwkeurigheidseisen van tegenwoordig te voldoen, zal te zien zijn op de presentatie van Trumpf op het Laser Event in Mol. Deze presentatie bestaat uit twee onderdelen. Allereerst zijn daar de productpresentaties. Trumpf toont twee lasers in combinatie met lasersystemen. De eerste is de VMc3 in combinatie met het TruMark Station 5000.

Lasermarkeren wordt steeds vaker toegepast voor verschillende doeleinden, zoals: - Werkstukidentificatie - Tracebility - Aanduiding garantie - Functionele kentekening (voorbeeld ON/OFF) - Design (frontpaneeltjes in de auto of bij elektronica) - Voorkomen van vervalsing. Grote markten waar met lasers wordt gemarkeerd zijn de automotive, lucht-/ruimtevaart, elektronica, medische industrie en gereedschappenindustrie. Maar ook de relatiegeschenkenbusiness maakt dankbaar gebruik van de voordelen die het lasermarkeren biedt. “De markeringen zijn kwalitatief zeer hoog en bijzonder fijne markeringen zijn mogelijk”, legt Verstraeten uit. “Er is sprake van een hoge reproduceerbaarheid, de markeringen zijn onverwijderbaar en er zijn geen voor- of nabewerkingen (geen reinigingen,

Een TruMicro 3140 in een TruLaserstation 3002. De TruMicro-serie is een productfamilie waarmee Trumpf ook de wereld van de microbewerkingen instapt.

17

nwoordig legio’

De TruFiber-serie is bedoeld voor zeer fijne las- en snij-applicaties

ren op een onder de lens doorlopend onderdeel, bijvoorbeeld een profiel) is ook mogelijk. Handwerklassen De tweede productpresentatie is een Trulaser Station 5004. Dit systeem is een handwerklas opstelling met een geïntegreerde pulslaser (TruPulse). Het systeem is gebaseerd op een totaal nieuw machineconcept: de optische stereomicroscoop is vervangen door een elektronische stereomicroscoop. De verlichting is coaxiaal geïntegreerd. Volledige 3D-bewerkingen zijn mogelijk in een compact systeem waarbij ergonomie hoog in het vaandel staat en waarbij het werkgebied maximaal is. Het werkgebied is 800 x 500 x 600 mm en de XYZ-assen kunnen bewegen over 450 x 300 x 300 mm. De maximale werkstukdraaglast is 400 kg. De laser is volledig geïntegreerd en men heeft de keuze uit een 21, 62, 103, 124 en 156 W versie, zowel lucht- als watergekoeld. Zowel de laser als het lasersysteen is uitgerust met een TelDiagnose-module waarmee te allen tijde overal ter wereld het systeem zeer snel toegankelijk is voor eventuele servicedoeleinden. Het tweede onderdeel van de presentatie van Trumpf is een expositie met voorbeelden van lasermarkeren, laserlassen, lasersnijden en microbewerkingen. In diverse vitrines zullen per bewerkingsmethode de bewerkingsoptieken alsmede de producten worden getoond.    Lezingen De bijdrage van Trumpf aan het Benelux Laser Event bestaat voorts uit een tweetal lezingen. Ronald Verstraeten neemt zelf lezing 6 (21 mei, 15.30-16.00 uur) voor zijn rekening. On-

der de noemer ‘Concepten en applicaties van lasers met hoge straalkwaliteit’ geeft hij uitleg over de principes van de disk- en fiberlaser en gaat hij in op de voordelen en applicatiemogelijkheden voor lasers met hoge straalkwaliteit. Middels een aantal filmpjes worden las- en snijmogelijkheden toegelicht. Er wordt een filmpje getoond over het lassen van 0,1 mm op 0,3 mm dunne plaat middels een fiberlaser met PFO-kop volgens het one-pulse-welding principe. Er wordt een snijcurve getoond over snijsnelheden als functie van de plaatdikte (vanaf 0,25 mm). Verder staat Verstraeten stil bij de voordelen van fiberlasers inzake lassen en snijden van dunne plaat als gevolg van de hoge straalkwaliteit van fiber lasers. Ralf Motz, applicatiemanager bij Trumpf Laser GmbH + Co. KG verzorgt op 22 mei (12.00 tot 12.30 uur) lezing 9. Hij zal in een bijdrage met als titel ‘Laserlassen en plaatbewerking’ betogen dat het laserlassen nieuwe alternatieven biedt in constructie, ontwerp en het proces voor de productie van plaatwerk en veel potentie heeft voor de toekomst. Nieuwe applicatiemogelijkheden Trumpf heeft de laatste jaren veel nieuwe lasers in de markt gezet. Verstraeten wijst op de TruDisk, TruPulse, TruFiber en de TruMicro-serie. De TruDisk-serie zal vooral nodig zijn voor las- en snij-applicaties boven 1 kW laservermogen. Zeker voor toepassingen waarbij een groot werkgebied is gevraagd, kan de disklaser in combinatie met een scanner en robot een zeer praktische oplossing zijn. De TruPulse-serie is nodig wanneer fijne puntlassen gemaakt moeten worden, zonder dat er in het product

Trumpf biedt de keuze uit de TruMark series 3000, 6000 en 7000. De lasers worden uitgerust met één dan wel twee scannerkoppen, al dan niet onder een hoek ten opzichte van elkaar verschoven.

veel warmte wordt ontwikkeld. De TruFiber-serie is bedoeld voor zeer fijne las- en snij-applicaties. Denk aan spotgroottes van 10-50 µm. De TruMicro-serie is een productfamilie waarmee Trumpf ook de wereld van de microbewerkingen instapt. De hoogvermogen 50 W ps-laser is een typisch voorbeeld waarmee diverse complexe (oppervlakte) structuren gemaakt kunnen worden. “Bij de lasersystemen is de TruLaser Robot-serie een innovatief concept”, aldus Verstraeten. “De voordelen van de robot in combinatie met de laser maken het tot een zeer flexibel systeem om te kunnen lassen in de plaatwerkindustrie. Met al deze productseries in ons portfolio verwachten wij de komende jaren veel nieuwe applicatiemogelijkheden.”   Trumpf Nederland, Hengelo Tel. +31 (0)74 2498 498 www.nl.trumpf.com Standnummer: 29

Trumpf verschaft klanten voorsprong  Trumpf Nederland BV is een volledige dochteronderneming van Trumpf GmbH & Co KG uit Ditzingen (Dld), wereldwijd één van de marktleiders op het gebied van plaatbewerkingsmachines. Het zwaartepunt van de Trumpf Ondernemersgroep is enerzijds gericht op de productietechniek en anderzijds op de medische techniek. Het concern biedt de klanten niet alleen innovatieve producten (machines, gereedschappen, software enz) van optimale kwaliteit, maar ontwikkelt óók permanent ‘tailormade oplossingen’, teneinde productieprocessen te verbeteren. “Of het nu gaat om klantgerichte oplossingen in de plaatbewerking of de integratie van de laser in hun productieproces, de knowhow van Trumpf en de ervaring in deze segmenten verschaffen onze klanten een aanzienlijke voorsprong op de markt”, zegt verkoopadviseur Ronald Verstraeten. “Zowel ten aanzien van ponsnibbelen, kanten, laserpijpsnijden als laserlassen weet de klant dat men met de technologie van Trumpf moderne, geavanceerde technologie in huis haalt.” Trumpf richt zich op de metaalproductenindustrie, die niet-verspanende metaalbewerking in haar productieprocessen toepast. Het zijn bedrijven die bewust kiezen voor kwaliteit, betrouwbaarheid en een onderhoudsarm functioneren.

18

All you can imagine... Handling

ers B.V. ser Scann Omega La egalaser.com www.om

Lasersnijden

we

Bufferen

innovate

Laserlassen Klantspecifiek

Benelux specialist distributor

your production

Quality control

Assemblage Spantechniek

Traceability Flexibiliteit

industrial lasers and systems laser safety laser measurement BFi OPTiLAS B.V.

We innovate your production.

www.omegalaser.com

+31 (0)172-44 60 69 - info.nl@boptilas.com www.boptilas.nl - www.boptilas.be

advertentie LaserNieuws.indd 1

28-4-2008 10:42:0

19

Laser 2000 Benelux

Probleemloos markeren en snijden

E

en instapmodel op het gebied van lasermarkeren. Dat is volgens Laser 2000 Benelux de DPLSmart Marker van ACI Laser. De compacte diodegepompte vaste stof laser markeert blijvende markeringen op vrijwel alle materialen zoals (glimmende) metalen, keramiek en diverse kunststoffen. Met dit lasersysteem is het geen enkel probleem om een individuele, contrastrijke markering van werkstukken met allerlei denkbare vormen, zelfs in kleine productieruns, aan te brengen. Naast de lage aanschafkosten, het gebruiksgemak, de lage verbruikskosten en de bijgeleverde grafisch georiënteerde labelling software, is ook de compacte behuizing een voordeel van de DPLSmart Marker. Het gehele lasersysteem wordt eenvoudig via de USB interface vanaf een PC aangestuurd met behulp van de flexibele markeersoftware.

De Mobil-Mark YAG-markeerlaser.

Mobiel Een ander product van Laser 2000 Benelux op markeergebied is de Mobil-Mark YAG-markeerlaser. Deze is geschikt voor het markeren van werkstukken die vanwege de omvang niet meer met conventionele lasermarkeersystemen gemarkeerd kunnen worden. Het product komt niet meer naar de laser, maar de laser komt

De DPLSmart Marker.

naar het product. Hierbij moet men denken aan grote producten in de automobiel- en luchtvaartindustrie, tankconstructie en matrijzenbouw. Het compacte lasersysteem is eenvoudig te vervoeren in de achterbak van een auto of te verrijden door een fabriek. De laser werkt op 230 VAC of, indien er geen stroomaansluiting aanwezig is, op een geïntegreerde accu. Met het lasersysteem is het mogelijk teksten, barcodes en bitmaps te markeren. Deze markeringen zijn haarscherp door de kleine laserspot in focus van 50 µm. Door het lage gewicht kan de schrijfkop ook door een robotarm worden gepositioneerd. Laserplotter tafel Als derde product introduceert Laser 2000 Benelux de Professional Laser Series laserplotter tafels van Universal Laser Systems. Deze nieuwe lijn CO2 laserplotter systemen is gebouwd rond een perfecte match van een hoog vermogen CO2 laser (tot 120 Watt met gebruik van de Dual laser), drie tafelafmetingen en een geavanceerde printerdriver. De PLS systemen staan voor: lange levensduur optieken, beschermd aandrijfsysteem en lage verbruikskosten. Ideaal voor hoge snelheid snijwerk, (diep) graveerwerk en snelle permanente raster markering. Een laserplotter tafel uit de Professional Laser Series.

Laser 2000 Benelux, Vinkeveen Tel. +31 (0)297-266 191 Website: www.laser2000.nl Standnummer: 34

Omega Laser Scanners

Lasertechniek met hoge automatiseringsgraad

D

e systemen die Omega Laser Scanners uit Enschede bouwt hebben allemaal in ieder geval drie kenmerken: het zijn altijd systemen met lasertechniek, het gaat altijd om een complexe en complete producthandling en er is altijd sprake van een hoge automatiseringsgraad. Omega Laser Scanners opereert eigenlijk op een vervangingsmarkt. Lasertechniek wordt gepresenteerd als een interessant alternatief voor bestaande productietechnieken, die bijvoorbeeld qua snelheid, nauwkeurigheid of kostenbeheersing tegen hun limieten aanlopen. Het bedrijf is in 1990 opgezet en produceerde aanvankelijk uitsluitend machines voor het laserlassen van warmtewisselplaten in opdracht van zusteronderneming Omega Laser Products. Gaandeweg ging Omega Laser Scanners dergelijke installaties ook bouwen voor andere producenten van warmtewisselaars. Maar in de loop der jaren is de horizon verruimd. Omega bouwt nu verschillende systemen en is daarmee wereldwijd actief. Dat gebeurt met vier productgroepen. De eerste groep is Nozzleweld, ofwel het klassieke laserlassen. Hiermee opereert Omega Laser Scanners met name voor klanten in de automotive, het plaatwerk en het buizenlassen. De productgroep Scanweld is het remote laserlassen, waarbij de voordelen van laserlassen worden gecombineerd met de dynamiek van de scannertechnologie. Hiermee mikken de Enschedeërs op toepassingen in dunner metaal, waar veel lasjes per product moeten worden gelegd

en waarbij een hoge productiesnelheid altijd een belangrijke factor is. Voor een toeleverancier van BMW ontwikkelde en leverde Omega bijvoorbeeld een installatie voor het razendsnel lassen van koppakkingen. Vijf dunne platen worden daarbij in luttele seconden middels acht lassen met elkaar verbonden. De derde productiegroep is Multiscan. Hierbij gaat het om het snijden en graveren van dunne materialen (niet metalen), die worden toegevoerd op rol of vel, zoals kunststof, papier, (golf)karton en leer. Maar vooral het snijden van schuurpapier is hier een belangrijke toepassing. De vierde en laatste groep is laser assembly, oftewel de integratie van één van voornoemde lasersystemen in een productielijn. Omega Laser Scanners, Enschede Tel.: +31 (0)53 42 83 111 Website: www.omegalaser.com Standnummer: 37

Een systeem voor het snijden van schuurpapier in opbouw in de assemblagehal van Omega Laser Scanners.

20

II-VI Belgium

Compleet gamma laseroptieken riaal is uiterst geschikt voor 1µm toepassingen door zijn mechanische, optische en thermische eigenschappen. ZnS MS heeft naast een hoge thermische conductiviteit ook een hoge materiaalindex waardoor sferische aberratie beperkt wordt. “Een voordeel is eveneens dat ZnS MS gemakkelijk te bewerken is waardoor er geen beperkingen zijn in de vorm”, vertelt Van Goubergen. “ZnS MS lenzen zijn hierdoor uiterst geschikt voor fiber laser toepassingen.”

De laseroptieken voor het nabij-infrarode (YAG) worden geproduceerd door VLOC, een dochteronderneming van II-VI.

I

I-VI Belgium is een jong en dynamisch team verantwoordelijk voor de verkoop en distributie van II-VI componenten in de Benelux: II-VI biedt een compleet gamma laser-optieken aan in het zichtbare (HeNe) en het infrarode (CO2) golflengtegebied. De laseroptieken voor het nabij-infrarode (YAG) worden geproduceerd door VLOC, een dochteronderneming van II-VI (www.vloc.com) en worden eveneens verspreid door II-VI Belgium in de Benelux. II-VI biedt een compleet productgamma, gaande van snijlenzen tot uitkoppelvensters, beamsplitters, spiegels, beam expanders, faseverdraaiers, et cetera. De volledigheid van het gamma en de constante hoge kwaliteit maken dat II-VI de wereldleider is voor CO2 laser-optieken en de geprefereerde leverancier is voor de meeste fabrikanten van lasermachines; II-VI groeit zelf ZnSe, het ruwe materiaal waaruit de lenzen worden gemaakt. Ook worden de meeste materialen die nodig zijn voor de coatings in huis aangemaakt. “Wij hebben de kwaliteit van de grondstoffen tot het afgewerkte product onder controle; ons wereld-

De II-VI MP-5 ultra-laag absorberende lens heeft een typische absorptie van < 0.10%.

MP-5 voor hoogvermogen CO2 lasers De II-VI MP-5 lens is de enige ultra-laag absorberende lens in de wereld die rechtstreeks van de fabrikant als standaard OEM lens verkocht wordt. De MP-5 presteert uitzonderlijk goed en heeft een typische absorptie van < 0.10%. Dit resulteert in minder thermische vervorming. Ze laat eveneens het zichtbare HeNe licht door voor de uitlijning van de laserstraal en voor detectie van thermische stress. De MP-5 lens is een ZnSe focuserende lens met speciale coating. Ze is beschikbaar in 1.5” en 2.0” diameters en is reeds standaard voor 14 populaire vervanglenzen. De MP-5 kan ook op maat gemaakt worden zowel voor lenzen als uitkoppelvensters.

wijd netwerk van productiecentra en kantoren resulteert in een goede service en korte levertermijnen”, aldus dr. Heman Van Goubergen, managing director van II-VI Belgium. Naast optische componenten biedt II-VI ook nozzles en toebehoren zodat deze gemakkelijk in één handomdraai met de lenzen besteld kunnen worden. De volledige catalogus is beschikbaar op www.iiviinfrared.com/be. Reinigen lenzen Voor het reinigen van de lenzen heeft IIVI een mini cleaning kit samengesteld. Deze bevat alle benodigheden om lenzen te reinigen zoals handschoenen, wattenbollen, wattenstaafjes, een blaasbalgje, acetone/ether, polisching compond, et cetera. II-VI Belgium is eveneens verantwoordelijk voor de verspreiding van de VLOC componenten in de Benelux. Hiertoe behoren beschermvensters, flow tubes, waveplates, YAG rods, et cetera. VLOC is een toonaangevende leverancier in de medische en militaire wereld en in telecommunicatie. VLOC is ook verticaal geïntegreerd: de kristalgroei, fabricatie en coating gebeuren ook hier in huis. 1µm – Fiber laser II-VI speelt in op de 1µm trend met Zink Sulfinde Multi-Spectral (ZnS MS). Dit mate-

Zink Sulfinde Multi-Spectral (ZnS MS) is uiterst geschikt voor 1µm toepassingen door zijn mechanische, optische en thermische eigenschappen.

Van Goubergen heeft goede verwachtingen van de deelname aan het Benelux Laser Event: “Het is een event dat toegankelijk is voor bedrijven uit België en uit Nederland. Door de kleinschaligheid is er veel mogelijkheid tot interactie.” II-VI Belgium, Zele Tel +32 (0)52 45 86 10 www.ii-vi.be Standnummer: 1

II-VI biedt ook nozzles en toebehoren zodat deze gemakkelijk met de lenzen besteld kunnen worden.

21

Trotec Laser

Lasersystemen om te markeren, te snijden en te graveren Een fiberlaser met werkstation.

C

omplete oplossingen - voor al uw toepassingen: van lasergraveren tot industrieel lasersnijden en markeren met laser, zowel Nd:Yag lasermarkeersystemen als CO2 lasersystemen. Geavanceerde lasersystemen perfect op de klant toegesneden. Producten van topkwaliteit door middel van computergestuurde productie met een lasersysteem. De perfecte keuze voor elke toepassing, van lasergraveren en lasersnijden tot en met lasermarkeren. Laserinvesteringen renderen! Maak kennis met Trotec - toonaangevend producent van lasersystemen. Trotec Laser is distributeur van het complete Trotec lasersysteemprogramma. Trotec heeft een uitstekende reputatie met een breed assortiment lasersystemen. Ons programma omvat vlakke X, Y, Z tafelsystemen met een graveerbereik tot aan 1300 x 1300 mm van 15 tot 300 Watt. Daarnaast is er een galvokop CO2 markeersysteem tot 400 Watt. De Speedy 300 bijvoorbeeld is op dit moment het snelste CO2 lasersysteem in zijn klasse met 355 cm/sec, met een maximale versnelling van 5 g. De Speedy 300 heeft een tafeloppervlakte van 735 mm x 436 mm. Klantgerichte oplossing Als bewijsbaar technologisch leider in de internationale laserplottermarkt, is het Trotec’s missie om effectieve oplossingen te bieden, die perfect op maat gesneden zijn voor de individuele lasersnij- en graveertoepassingen – oplossingen die kostenbesparend zijn, de omzet verhogen en uw geïnvesteerde geld optimaal renderend maken. Onze benadering is volledig gericht op het bieden van oplossingen: in plaats van onze kanten te vragen hun specificaties aan te passen aan onze lasersystemen, vragen wij wat zij zoeken, en bieden we een laseroplossing die conform hun specificaEen overzicht van het assortiment van Trotec Laser. ties is.

Voorbeelden van onze producten Trotec Speedy 300 – Deze CO2 laser verwerkt een breed gamma aan materialen met zeer hoge precisie op een werkvlak van 726 mm x 432 mm. De intuïtieve Trotec JobControl software staat garant voor een eenvoudige bediening. De hoge verwerkingssnelheid stelt u in staat om enkelstuks of grotere series efficiënt te verwerken – het is het snelste CO2 vlakketafel lasersysteem in zijn klasse met de hoogste productiviteit. Trotec FineMarker Hybrid – De enige vlakketafel laser in de wereld die CO2 en Nd:YAG lasertechnologie in één product verenigt.

De nieuwste innovaties Trotec Speedy 500 - Combineert maximale functionaliteit met ergonomische esthetiek en vertegenwoordigt het meest productieve systeem in zijn klasse. De Speedy 500 is het ideale CO2 snij- en graveersysteem voor iedereen die met de hoogste snelheid grote productie wil draaien en met materialen met grote afmetingen wil werken (werkvlak tot 1270 mm x 710 mm) en voor wie de kleinere modellen niet aan deze wens tegemoet komen. Met de doorvoeroptie en het innovatieve tafelconcept biedt de Speedy 500 een optimale configuratie voor al uw snijen graveertoepassingen bij een maximale flexibiliteit. Trotec FP100 vlakketafel fiberlaser - Het gunstig geprijsde instapmodel voor iedereen die direct in staal wil markeren.

Het is onze visie om één enkele wereldwijde bron te zijn voor de complete reeks van laserbewerkingsbehoeften, met een flexibel en omvangrijk portfolio van laseroplosssingen. Of onze klanten nu zoeken naar industriële markeermogelijkheden of graveer- en snijsystemen, wij bieden toegang tot een uitvoerig portfolio van geavanceerde CO2 en Nd:YAG lasers, met zowel vlakketafel als galvo mogelijkheden - tezamen met een scala van gespecialiseerde ondersteunende diensten met advies op maat, teneinde de maximale waarde en productiviteit van iedere toepassing te garanderen. Daar wij continu onze laseroplossingen evolueren teneinde aan de steeds groeiende wensen van onze kanten te kunnen voldoen, hebben wij recentelijk de FineMarker Hybrid geïntroduceerd. Dit is de eerste lasermachine waarbij zowel de CO2 als Nd: YAG mogelijkheden in één enkel lasersysteem gecombineerd zijn. Het doet ons daarom genoegen u mee te kunnen delen dat met de overname van OPTIRAY sinds 1 januari 2006 Trotec ook beschikt over glasfiber Ytterbium lasersystemen. OPTIRAY is tien jaar geleden opgericht met het doel industriële toepassingen te ontwikkelingen en heeft een breed scala aan excellente producten en uitstekende referenties zoals Zeiss, Rodenstock, Bosch en vele anderen. De nieuwe compacte fiberlasermarkeersystemen hebben veel voordelen. Ze hebben een zeer goede straalkwaliteit, zijn luchtgekoeld, onderhoudsvrij en zeer krachtig. Een productgroep zijn de Excimer lasersystemen voor zeer precies markeren van glas. Daarnaast heeft OPTIRAY een nieuw machineconcept voor medisch stent snijden ontwikkeld. Deze stents worden gesneden met een hoogvermogen fiberlaser met een dubbele kop. Zodoende kunnen wij u nu voor al uw toepassingen de juiste oplossing bieden! Trotec Laser, Haaksbergen Tel. +31 (0)53 574 1515 www.trotec.net Standnummer: 32

22

S.R.R. Laser- en snijtechniek

Breed scala in laser- en snijtechniek

S

.R.R. Laser- en snijtechniek biedt een breed scala aan mogelijkheden op het gebied van laser- en snijtechnieken.

Wij zijn leverancier voor de Benelux van onder andere het Zwitserse Lasag (solid-state lasers voor lassen, boren, ableren en snijden), het Duitse Foba (Nd:YAG en CO2 lasers voor markeren en (diep)graveren), het Duitse Alpha Laser (lasers voor onder andere het repareren van matrijzen), het eveneens Duitse Laserline (diodelasers voor lassen, snijden, cladden en harden) en Esprit. Door de vertegenwoordiging van deze hoogwaardige merken kunnen wij zowel Nd:YAG, diode, CO2 lasers als verschillende plasma- en watersnijsystemen leveren. Of u nu wilt lassen, snijden, boren, ableren, graveren, cladden of harden, S.R.R. Laser- en snijtechniek heeft voor u een oplossing. Van een enkele laserbron tot een compleet werkende machine. Tevens behoren de service aan en de installatie van lasers en aanverwante systemen tot de werkzaamheden van S.R.R. Laser- en snijtechniek. Naast de verkoop van en service aan complete systemen leveren wij spare parts voor alle bekende lasersystemen. Door de goede samenwerking met onze leveranciers kunnen wij tegen zeer scherpe prijzen een groot aantal onderdelen uit voorraad aanbieden. Ook vertegenwoordigen wij de firma Uni-

S.R.R. Laser- en snijtechniek is leverancier voor de Benelux van onder andere het Zwitserse Lasag (solid-state lasers voor lassen, boren, ableren en snijden), het Duitse Alpha Laser (lasers voor onder andere het repareren van matrijzen) en het eveneens Duitse Laserline (diodelasers voor lassen, snijden, cladden en harden).

vet, een leverancier van zeer gunstig geprijsde en comfortabel dragende laserbrillen. S.R.R. Laser- en snijtechniek opereert onafhankelijk. We kunnen projecten turnkey opleveren, waarbij we per project kunnen bekijken wat de beste integrator is om mee in zee te gaan.

S.R.R. Laser- en snijtechniek, Barendrecht Tel: +31 (0)6 22792925 [email protected] Standnummer: 35

23

Laser Mechanisms Europe

Laskop voor fiberlaser geeft gebruikersvriendelijke veelzijdigheid

D

e toenemende populariteit van fiberlasers zorgt ervoor dat veel nieuwe gebruikers laserprocessen gaan inpassen in hun productieprocessen. Onlangs zag een grote toeleverancier van relais en andere kleine gelaste samengestelde componenten voor de automotive zich gesteld voor dit dilemma. In een uitzonderlijk kort tijdsbestek moest een volledig nieuw laserlasproces voor haar producten worden ontwikkeld.

Omdat de medewerkers van deze toeleverancier geen enkele ervaring hadden met de technologie, raadpleegden zij Laser Mechanisms’ (Laser Mechanisms Europe) publicatie ‘Bronboek voor laserstraalopbrengst’. Deze publicatie verschaft berekeningen van spotafmetingen en andere aspecten van een laserstraal delivery systeem. Met de hulp van Laser Mech’s team van ervaren sales engineers kwam de toeleverancier tot de conclusie dat de AccuFiber laskop van Laser Mech de beste keuze was om aan haar specifieke eisen te voldoen. Eenvoudig en effectief Beschikbaar met een range van focale lengten en modulaire hulpstukken, zorgen de AccuFiber laskoppen voor een eenvoudig en effectief gereedschap voor set up en instelling. De koppen van Laser Mech zijn inclusief een collimator, die fibers volgens industriële standaard accepteert, en een borgring, die near-field en far-field straaldiameters gelijk maakt om collimatie te bereiken. Het apparaat kon ook worden gebruikt om de straal te de-collimateren teneinde de focusspot verder in, dan wel verder weg van de oppervlakte van het materiaal te positioneren. Langere levensduur Een andere belangrijke reden om de kiezen voor de AccuFiber laskoppen waren de op een cartridge-achtige wijze voorgemonteerde lades voor de lenzen. Deze lades maken een snelle wisseling tussen verschillende focus lenzen mogelijk zonder het gebruik van gereedschappen of het direct hanteren van de optieken – een vereenvoudiging van de productie. Bovendien zorgt een gemakkelijk toegankelijke, afgedekte schuiflade voor bescherming van de lenzen tegen verontreiniging. Dat zorgt voor een langere levensduur en reduceert de stilstandtijd. De AccuFiber laskoppen bieden ook een verscheidenheid aan viewing opties, zoals gesloten circuit camera packages. De samenstelling verschaft zowel grove als precieze focus correctie om de camera focus op dezelfde locatie in te stellen als de focusspot van de laserstraal. Een reeks van hulpstukken voor procesgassen, van co-axiale nozzles tot crossflow luchtmessen, is eveneens beschikbaar en gemakkelijk uitwisselbaar. Experimenteren Met de AccuFiber laskop was het bedrijf in staat om in een paar uur tijd een succesvol lasproces op te zetten; zonder enige ervaring met laserlassen! De toeleverancier van componenten ontdekte dat door te kiezen voor de gebruikersvriendelijke veelzijdigheid van de AccuFiber laskop van Laser Mech, zij in staat was om te experimenteren met verschillende focale lengtes en andere parameters om tegemoet te komen aan de eisen van de verscheidenheid van lasconfiguraties. Laser Mechanisms Europe, Destelbergen (B) Tel: +32 9 218 70 70 www.lasermech.com Standnummer: 41 Met de AccuFiber laskop is het mogelijk om in een paar uur tijd een succesvol lasproces op te zetten; zonder enige ervaring met laserlassen!

24

Kort exposantennieuws DCD Europe DCD Europe in Duiven is een ontwikkelbedrijf dat is gespecialiseerd in de ontwikkeling en realisatie van hightech producten, processen en productiemiddelen voor consumenten- en elektronica-industrie. Het leveringsprogramma omvat laserlassen, lasersnijden en microbewerken. DCD Europe presenteert zich ook als een systemintegrator en is actief in procesontwikkeling. DCD, Duiven, Tel. 040-2484300 www.dcdeurope.com, Standnummer: 46 LVD Benelux LVD is leverancier van onder meer lasers/systemen. LVD Benelux verzorgt exclusief de verkoop en naverkoop van het complete LVD-gamma van afkantpersen, lasersnijmachines, ponsmachines, scharen en CAD/ CAM softwarepakketten. LVD Benelux vertegenwoordigt eveneens een aanvullende pallet van Europese plaatbewerkingsmachines. Alle denkbare bewerkingen van metaal zijn aldus mogelijk: plooien, snijden, lasersnijden, dieptrekken, uithoeken, walsen en profileren. Met aangepaste gereedschappen, speciaal ontwikkelde besturingselektronica en software, een eigen opleidingscentrum en service na verkoop wordt de klant een totaaloplossing geboden. LVD Benelux, Gullegem Tel.: +32 (0) 56430850 www.lvdgroup.com, De hybride CO2-lasersnijmachine Orion Standnummer: 27 4020 van exposant LVD Newport Newport Spectra-Physics is het verkoopkantoor voor de Benelux van Newport Corporation, dat gevestigd is in Irvine (Californië, Verenigde Staten). Newport legt zich toe op de ontwikkeling, fabricage, marketing en verkoop van lasers, fijnmechanische en optische componenten, turnkey systemen en instrumentatie. In haar ruim 35-jarige bestaan heeft Newport zich gepositioneerd als marktleider op het gebied van producten voor research, engineering en precisie fabricage. Tijdens het Benelux Laser Event presenteert Newport de Vanguard, Hippo, excelsior en explorer lasers alsmede optomechanische en fotonische componenten. Newport Spectra-Physics, Darmstadt (D), Tel. 00 49 61517080 www.newport.com, Standnummer: 13

Tulip Laser Processing Laserlassen, lasermarkeren, lasersnijden en microbewerken. Dat is het leveringsprogramma van Tulip Laser Processing. Het bedrijf is een jobshopper die zich specifiek toelegt op laserbewerkingen. Binnen de activiteit van het lasersnijden betekent dit de bewerking van vlakke platen, van buizen en van 3D-diepgetrokken of geprofileerde objecten. Het laserlassen omvat het dieplassen, het micro-laserlassen en het herstellen van matrijzen. Het lasergraveren omvat zowel het stukwerk als het geautomatiseerd verwerken van grote reeksen. Tijdens het Benelux Laser Event zullen voorbeelden van praktische realisaties getoond worden. Tulip Laser Processing, Aartselaar (B), Tel. + 32 (0) 38250445 www.tuliplaser.be, Standnummer: 14 Valk Welding Bij het laserlassen is een zeer nauwkeurig robotsysteem noodzakelijk. Dat is de boodschap van Valk Welding op het Benelux Laser Event. Valk Welding is een systemintegrator van flexibele robotsystemen, met als specialiteit de lastechniek in de metaalverwerkende industrie. De jarenlange ervaring van Valk Welding biedt vele mogelijkheden en ook het offline programmeren van robotsystemen is een bewezen technologie. Dit heeft ook voor het laserlassen een aantal voordelen. Te denken valt aan de baannauwkeurig- Bij het laserlassen is een zeer nauwkeurig robotsysteem noodzaheid, programmeer- kelijk. Dat is de boodschap van Valk Welding. flexibiliteit alsook het aspect veiligheid. Onafhankelijkheid van de proceskeuze of leverancier van laserapparatuur is eveneens kenmerkend voor Valk Welding. Valk Welding. Alblasserdam, Telefoon: 078-6917011 www.valkwelding.com, Standnummer: 6

LaserNieuws, Uitgeverij De Ruygt

LaserNieuws verovert vaste stek

‘

De lasergemeenschap in Nederland is een enthousiast, maar tevens klein wereldje’, zo schreef LaserNieuws in haar allereerste editie, die in september 2007 verscheen. Nu, ruim een half jaar later, mogen we vaststellen dat het blad zich een vaste positie in dat kleine wereldje heeft verworven. LaserNieuws, een uitgave van Uitgeverij De Ruygt in Apeldoorn, is als officiële mediapartner van het Benelux Laser Event 2008 natuurlijk met een eigen stand op het evenement in Mol aanwezig. Medewerkers van uitgeverij De Ruygt zullen u daar graag informeren over de speciale actie om een abonnement te nemen op LaserNieuws en op de mogelijkheden om met uw producten en diensten in het blad en op de website www.lasernieuws.nl te adverteren. Materiaalbewerking LaserNieuws is begonnen als onafhankelijk technisch en business vakblad dat zich richt op de metaalbewerkende ondernemingen, die lasertechnologie in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. De metaalbewerking vormt inhoudelijk nog steeds de hoofdmoot van LaserNieuws, maar inmiddels heeft de redactie haar blik wel verbreed: het gaat niet alleen om de bewerking van metalen met de laser, maar om de bewerking van materialen. LaserNieuws biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van lasertechnologie, die voor de materiaalbewerking relevant zijn. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen

van metaalbewerkende bedrijven in het algemeen, meer in het bijzonder machine- en apparatenbouwers, plaatbewerkers en matrijzenmakers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus en het technisch onderwijs. LaserNieuws verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 6.000 exemplaren. In 2008 verschijnt LaserNieuws nog drie keer: - in juni. Het thema van deze uitgave is microbewerken met de laser. - in september. In deze uitgave zal aandacht worden geschonken aan de Euroblech in Hannover, ’s werelds belangrijkste vakbeurs op het gebied van plaatbewerking; - In december. In deze uitgave staan de materialen centraal. Lasernieuws, Uitgeverij De Ruygt, Apeldoorn Tel. +31 (0)55 3601060 www.lasernieuws.nl www.udr-media.nl Standnummer: 4

25

26

Supersnel in XXL

Laservermogen verdubbeld

D

e lasersnijmachine ByVention voor standaard plaatformaten is voor klanten in Europa nu met 2200 of 4400 Watt laservermogen beschikbaar. Producent Bystronic lanceerde de eerste opgevoerde versie van de ByVention in april op de vakbeurs Mach in Birmingham. Nieuw is ook dat de uitvoering met de 4.4 kW laserbron standaard met twee snijkoppen wordt uitgerust. Bij de uitvoering met de 2.2 kW laserbron is de tweede snijkop optioneel beschikbaar. Tot slot presenteerde Bystronic in Birmingham de mogelijkheid om de ByVention, onafhankelijk van de gekozen laserbron, met de hoogvermogen besturing ByVision op te waarderen. Door de hogere laserprestatie haalt de lasersnijmachine hogere snijsnelheden. Bovendien, zo stelt de Zwitserse producent, gaan de insteektijden omlaag en neemt het aandeel van de productieve tijd significant toe omdat minder scheidingssneden nodig zijn. Bij de 4.4 kW ByVention gelden deze voordelen al vanaf een materiaaldikte van 3 mm.

Bystronic rust de ByVention met de 4.4 kW laserbron standaard uit met twee snijkoppen.

Het grotere prestatievermogen betekent daarnaast een grotere kostenefficiency: al vanaf 4 mm staal, 2 mm RVS en 1 mm aluminium, bespaart de gebruiker volgens Bystronic geld. Van belang daarbij is dat de 4.4 kW ByVention nauwelijks meer ruimte inneemt dan de 2.2 kW variant. De ByLaser 4400 laserbron is namelijk ruimtebesparend in het chassis van de machine geïntegreerd. Hierdoor blijft de ByVention de kleinste lasersnijmachine voor standaard plaatformaten, aldus Bystronic. Het potentieel van de ByVention met 4400 Watt laservermogen kan volgens Bystronic met name worden benut bij de verwerking van staal, RVS en aluminium platen met een dikte tussen 4 en 8 mm , waarbij oxydevrije snijkanten worden gevraagd. Bij de inzet van stikstof brengt dit machinesysteem al vanaf één mm plaatdikte duidelijke snelheidsvoordelen.

Bystronic Tel. 0184-611020  www.bystronic.nl

E

en opvallend aspect aan de nieuwe laser voor het snijden van buizen, die Trumpf presenteerde op de vakbeurs Tube in Düsseldorf is de tunnelachtige beschermingscabine waarin de buizen worden bewerkt. Met de laserkop kan bij iedere contour, iedere uitsparing steeds de meest efficiënte bewerking - ponsen of lasersnijden - worden gekozen.

Laserkop op ponsmachine

D

oor de in 2004 op de markt gebrachte Pullmatic ponsmachine te combineren met een laserkop brengt de Zweedse fabrikant Pullmax een veelzijdige machine voor complete plaatbewerking op de markt. De machine wordt onder de benaming Pullmatic 520 respectievelijk 720 in twee grootten op de markt gebracht. De Pullmatic heeft een enkelvoudige ponskop met auto-index mogelijkheid voor alle gereedschappen over de volle 360°. In het gereedschapmagazijn met twintig posities kunnen gereedschappen geplaatst worden met een diameter tot 90 mm. De gereedschapwisseltijd bedraagt 5 à 6 seconden. In de basisopzet van deze machine kunnen plaatdelen in één cyclus geponst, vervormd, gebogen en gesneden worden. Bijzonder is dat daarbij een buighoogte tot 75 mm mogelijk is, drie maal zoveel als het gebruikelijke maximum op ponsmachines met buigfaciliteiten. Naast de genoemde bewerkingen is de Pullmatic voorts uit te rusten met een volledig automatische tapeenheid, met een enkele spil voor M3 t/m M8 schroefdraad of een zesspillige tapkop. Ook kan een zogeheten Wilson-wheel worden ingezet voor rilbewerkingen. Met al deze voorzieningen zijn redelijk complexe, 3D producten uit plaatwerk tot 8 mm dik economisch te produceren. Onlangs is dus een nieuwe optie toegevoegd aan het Pullmatic-concept: lasersnijden. Daardoor is een veelzijdige ponslasercombinatiemachine ontstaan. Het Fanuc C2000E systeem heeft een hoge laserstraalkwaliteit en een hoog vermogen om de machine typische laserbewerkingen uit te laten voeren in staal, roestvrijstaal en aluminium. Met de laser kan bij iedere contour, iedere uitsparing steeds de meest efficiënte bewerking - ponsen of lasersnijden - worden gekozen. Omdat de machine bovendien is uit te breiden met installaties voor de aanvoer van ruw materiaal en de afvoer van bewerkte producten, wordt een economische installatie voor continue 24/7 productie gerealiseerd. Pullmax wordt vertegenwoordigd door PAC Plaatbewerkingsmachines in Ridderkerk.

PAC Plaatbewerkingsmachines Tel. 0180-422444 www.pacnet.nl

Maar de producent legde niet alleen het accent op het design van de nieuwe TruLaser Tube 7000; uiteindelijk zijn het toch vooral de prestaties van de machine, die tellen. Volgens Trumpf zit het daarmee wel goed. De machine biedt nieuwe toepassingsmogelijkheden voor het bewerken van grote, zware, ofwel XXL buizen. De TruLaser Tube 7000 is uitgerust met sterke, op het zware gewicht van buizen berekende aandrijvingen, heeft een groot spanbereik en biedt daardoor veel flexibiliteit. De installatie snijdt buizen en profielen met grote doorsneden en wanddikten zonder aan productiviteit in te boeten. Het spanbereik varieert van 15 tot en met 200 mm Het toegestane gewicht bij een formaat van 6 meter bedraagt 1500 kilo. Optioneel is zelfs het bewerken van buizen met een doorsnee tot 250 mm en gewicht van 225 kilo mogelijk. Omdat de installatie kan worden voorzien van een laserbron met een vermogen tot 3,6 kW is de machine geschikt voor een breed toepassingsgebied. De maximale wanddikte van de te bewerken buizen bedraagt 8 mm. Trumpf benadrukt dat de nieuwe machine duidelijke productiviteitstoenames biedt ten opzichte van gebruikelijke bewerkingen als zagen, boren of frezen. Dat komt bijvoorbeeld door de geringe voorbereidingstijd die nodig is voor een programmawissel. Door de functie FocusLine past de focus van de laserstraal zich automatisch aan de materiaalsoort en de dikte aan. Complete automatisering van het snijproces is mogelijk door een LoadMaster Tube met een buizenmagazijn dat 4 ton buismateriaal kan bevatten, aan de machine te koppelen.

De TruLaser Tube 7000. Let op de opvallende tunnelachtige beschermingscabine waarin de buizen worden bewerkt.

Trumpf Nederland Tel. 074-2498498 www.nl.trumpf.com

LASERREGISTER RUBRIEKEN Afzuiging Automatisering Beursorganisaties Buis/Profiel Cladden Gassen Graveren Honen Lassen Machines Markeren Metingen Onderhoud Opleiding / Training Optieken Snijden Veiligheid AUTOMATISERING Van Leeuwen Biltstraat 174 3572 BP Utrecht T 030-2714217 F 030-2713566 www.leeuwencam.nl [email protected] Widenhorn Ind. Automatisering Postbus 950 3160 AD RHOON T 010-5013277 F 010-5014715 www.wia.nl [email protected]

BEURS / EVENEMENTEN Benelux Laser Event 2008 Postbus 359 5600 AJ Eindhoven T 040-2969911 F 040-2969920 www.beneluxlaserevent.nl

BUIS/PROFIEL Kepser Pro-Metaal Postbus 70 5430 AB Cuijk T 0485-336060 F 0485-336020 www.kepser.nl [email protected]

MARKEREN J.W. Hagoort Bukkumweg 36 5081 CT Hilvarenbeek T 013-5051555 F 013-5052414 www.markeren.com [email protected]

GASSEN Linde Gas Benelux BV Postbus 78 3100 AB Schiedam T 010-2461470 F 010-2461506 www.lindegasbenelux.com Messer BV Middenweg 17 4782 PM Moerdijk T 0168-384300 F 0168-384355 www.messergroup.com

MACHINES (nieuw)

Telesis Europe BV Innsbruckweg 104 3047 AH Rotterdam T 010-4622136 www.telesis.com

27

OPTIEKEN II-VI Belgium Baaikensstraat 21/2 B-9240 Zele T +32 (0)52-458610 F +32 (0)52-458611 www.ii-vi.be [email protected]

SNIJDEN

METEN Renishaw Benelux BV De Lind 21 4841 KC Prinsenbeek T 076-5431100 F 076-5431109 www.renishaw.com [email protected]

Arendsen Plaatwerk BV Postbus 5 7070 AA Ulft T 0315-695600 F 0315-695605 www.arendsen-plaat.nl [email protected] Heurkens & van Veluw Hunebedstraat 2 5342 LK Oss T 0412-617224 F 0412-617225 www.heurkens-veluw.nl [email protected]

ONDERHOUD

Landré Euromach Lange Dreef 10 4131 NH Vianen T 0347-329311 F 0347-329350 www.landre-euromach.nl [email protected]

Stork Primoteq BV Postbus 2079 7550 CB Hengelo T 0800-3332211 www.storkprimoteq.com

Tuwi Nederland BV Technopark 2 7102 JM Winterswijk T 0543-549549 F 0543-549501 www.tuwi.nl [email protected]

Mover Kruyderlaan 1 3431 BM Nieuwegein T 030-2671970 F 030-2671956 www.mover.nl

Verheij Metaal Oerseweg 6 7071 PP ULFT T 0315-640877 F 0315-632223 www.verheijmetaal.nl [email protected]

OPLEIDING/TRAINING Zantech V.O.F. Lekstraat 26 5347 KV Oss T 0412-641575 F 0412-632275 www.zantech.nl [email protected] VEILIGHEID OPPERVLAKTETECHNIEK

MACHINES (gebruikt) Bruma Machines Edyweg 17 6956 BA Spankeren T 0313-490200 F 0313-490201 www.bruma.nl [email protected]

Hevami Postbus 196 5462 CD Veghel T 0413-376602 F 0413-376079 www.ontbraammachines.nl [email protected]

Laprocon Postbus 143 5590 AC Heeze T 040-2221797 T 040-2222698 www.laprocon.nl [email protected]

Uw bedrijfsgegevens op laten nemen in het bovenstaande LaserRegister ? Bel of mail naar:

055 - 360 10 60 / [email protected] LaserRegister.indd 1

18-2-2008 16:15:59

TRUMPF:

technologie van morgen

Als gerenommeerd topmerk werkt TRUMPF continu aan nieuwe ontwikkelingen en vooruitstrevende oplossingen. Of het nu gaat om lasersnijden, pons/nibbelen, kanten, laserpijpsnijden of laserlassen: met de technologie van TRUMPF weet u zeker dat u moderne, geavanceerde techniek in huis haalt. En die houden we up-to-date door met onze dienstverlening steeds een stap verder te gaan. Zo bent u verzekerd van een investering waar u vandaag, morgen en overmorgen uw voordeel mee kunt doen.

Innovatie van generatie op generatie.

TRUMPF N e d e r l a n d B . V. P o s t b u s 8 3 7 7 5 5 0 AV H e n g e l o Te l : 0 7 4 - 2 4 9 8 4 9 8 Fax: 074 - 2 4 3 2 0 0 6 e - m a i l : i n f o @ n l . t r u m p f . c o m w w w. n l . t r u m p f . c o m