OPLEIDINGEN BASISKENNIS BOEKHOUDEN • BKB BASISKENNIS ONDERNEMERSCHAP
ELEMENTAIR BOEKHOUDEN (met bijlage grootboek en studie-app)
Drs. P.F. Pietersen K.P. Pietersen 10e druk, 1e oplage ISBN 978 90 6355 025 7
NEDERLANDS ONDERWIJS INSTITUUT BV
DE NOI-METHODE VOOR DE DIPLOMALIJN ONDERNEMERSCHAP De Associatie-diplomalijn Ondernemerschap (2015) bestaat uit drie examens: • Basiskennis Ondernemerschap • Elementair boekhouden • NIMA Basiskennis Marketing. Combinaties van deze diploma's leveren functiegerichte diploma's op: • functiegericht diploma Financieel ondernemer: Basiskennis Ondernemerschap + Elementair boekhouden. • functiegericht diploma Commercieel ondernemer: Basiskennis Ondernemerschap + NIMA Basiskennis Marketing. Voor elk van deze examens wordt een afzonderlijk diploma afgegeven door de Nederlandse Associatie voor Examinering uit Amersfoort. De NOI-methode 'Ondernemerschap' bestaat uit een een studieboek 'Basiskennis zelfstandig ondernemer' met een studie-app of een werkboek en een studieboek 'Elementair boekhouden zelfstandig ondernemer' met een gratis studie-app. Deze uitgaven zijn bestemd voor het cursorisch onderwijs en voor het betreffende dagonderwijs. Beide NOIboeken zijn volledig op maat gesneden voor het behalen van de Associatie Praktijkdiploma's 'Basiskennis Ondernemerschap' en 'Elementair boekhouden'. Opmerking: Voor Basiskennis Marketing verwijzen we naar de NIMA-uitgave van Noordhoff Uitgevers.
NOI-UITGAVEN DIPLOMALIJN ONDERNEMERSCHAP PRAKTIJKDIPLOMA BASISKENNIS ONDERNEMER Diploma
NOI-boek
Basiskennis Ondernemerschap
Zelfstandig ondernemen Werkboek Zelfstandig ondernemen met een studie-app
PRAKTIJKDIPLOMA ELEMENTAIR BOEKHOUDEN Diploma
NOI-boek
Elementair boekhouden
Elementair boekhouden*) Studie-app Elementair boekhouden *)
Wordt ook gebruikt bij de opleiding BKB.
De Nederlandse Associatie voor Examinering verklaart dat in dit studieboek Elementair boekhouden (10e druk) het examenprogramma Elementair boekhouden (versie 02 juni 2014) volledig is verwerkt. De Associatie doet hiermee geen uitspraak over de didactiek en de correcte verwerking van de vakinhoud. De beoordeling geldt alleen voor de theorie en niet voor de (oefen)examens.
DE NOI-METHODE VOOR DE PRAKTIJKDIPLOMA'S BKB, BKC EN PDB De NOI-serie voor de Associatie-examens BKB, BKC en PDB bestaat uit onderstaande vijf uitgaven. BKB
(2016)
Elementair boekhouden
BKC Calculaties in de praktijk
PDB Bedrijfsadministratie voor PDB Kostencalculatie voor PDB Financiering voor PDB Nieuwe examenregeling De diploma's BKB en BKC geven samen recht op het diploma Financial Assistant. De diploma's Bedrijfsadministratie, Kostencalculatie en Financiering geven samen recht op het praktijkdiploma boekhouden (PDB).
WOORD VOORAF De uitgave 'Elementair boekhouden' is bedoeld voor de opleiding Basiskennis boekhouden (BKB) uit de diplomalijn Financieel/administratief en de opleiding Elementair boekhouden uit de diplomalijn Ondernemerschap. Deze examens worden afgenomen door de Nederlandse Associatie voor Examinering te Amersfoort. De leerstof is niet alleen op de exameneisen maar ook op de examenpraktijk afgestemd. 'Elementair boekhouden' bestaat voor een belangrijk deel uit korte cases die een totaalbeeld van de boekhouding geven. Dit totaalbeeld ontstaat doordat je 'echte' boekingsstukken (voor kas, bank, inkoop, verkoop en diversen) rechtstreeks in het grootboek verwerkt en daaruit zelf balansen en resultatenoverzichten samenstelt. In de cases staat het grootboek centraal:
balans Q boekingsstukken Q GROOTBOEK Q balans/resultatenoverzicht Na de cases wordt, weer met 'echte' boekingsstukken, een aantal praktijkboekingen besproken die extra aandacht vragen (lonen, kortingen, boekingen zaak/privé enz.). Bij de tiende druk, eerste oplage De tiende druk is aangepast aan de in 2015 en 2016 gewijzigde Associatie-eindtermen voor Basiskennis ondernemerschap en voor Basiskennis boekhouden (BKB). De Associatie-examens worden nu ook binnen het reguliere MBO-onderwijs afgenomen. + tekst De tiende druk is niet naast een voorgaande te gebruiken. • Voor uw ervaringen en suggesties houden wij ons van harte aanbevolen. Ons adres is: e-mail
[email protected], telefoon 035-5416743, fax 035-5417341 NOI
© Copyright: NOI
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, database, computerbestand, internet of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het NOI. Omslagontwerp: Ronald Meij
afdeling
1
hoofdstuk
INHOUD
DE BALANS
11
BALANSBEGRIPPEN Bezittingen en vermogen 2 Nog een voorbeeld 3 Veranderingen in de balans
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
blz. 12 12 14 16
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
2
paragraaf
HERHALING AFDELING 1
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STOMERIJ SCHONEBEEK
11
BALANS EN GROOTBOEK Functie van het grootboek 2 Openen van het grootboek 3 Evenwicht in het grootboek 4 Vragen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
BOEKINGSREGELS VOOR BEZIT EN SCHULD (1) Inkoopfacturen verwerken 2 Vragen
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31
BOEKINGSREGELS VOOR BEZIT EN SCHULD (2) Het bankafschrift 2 Uitbreiding van de boekingsregel voor bezit 3 Uitbreiding van de boekingsregel voor schuld
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41
BOEKINGSREGELS VOOR OPBRENGSTEN EN KOSTEN Het boeken van opbrengsten 2 Het boeken van kosten 3 De proefbalans
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
21
30 30 31 32 33 34 34 39 40 40 41 43 46 46 49 51
GROOTHANDEL WINDHORST
11
KENNISMAKING MET HET BEDRIJF De boekhouding 2 Toepassing van het rekeningschema 3 Het openen van de boekhouding
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
INKOOP VAN GOEDEREN De voorraadrekeningen 2 Het boeken van de inkoop van goederen
31
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VERKOOP VAN GOEDEREN Het boeken van de opbrengst van de verkopen 2 Het boeken van de inkoopprijs van de verkopen 3 Boekingsschema handelsonderneming
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54 54 55 56 57 57 58 59 59 60 62
3
41
DE BOEKINGSREGEL VOOR PRIVÉ Het boeken van privé-opnamen 2 Nog enkele kasstukken
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
SCHULD AAN DE BANK Bankkrediet 2 Bankstukken 3 De proefbalans
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
61 2 3 4 5 6 7 8
71
EEN BOEKINGSRUN IN DECEMBER De boekhouding per 27 december Retourbon en verkoop-creditfactuur Boekingsschema vaste coderingen Verkoopfacturen en verzendbonnen Inkoopfacturen voor goederen Inkoopfacturen voor kosten Kas- en bankstukken met kosten De afschrijvingen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
GROOTBOEK EN PROEFBALANS Bijwerken van het grootboek 2 De proefbalans 3 Vragen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
81 2 3 4 5 6
4
DE KOLOMMENBALANS De saldibalans De resultaten De eindbalans Vragen Het exploitatieoverzicht Opbrengsten en kosten, ontvangsten en uitgaven
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
63 64 64 66 66 66 69 70 70 71 72 73 75 76 78 80 81 81 81 82 83 83 83 86 87 88 89
WEGMANS BANDENCENTRUM BV
11
HET BOEKEN VAN BTW Kennismaking met het bedrijf 2 BTW in de boekhouding 3 Het boeken van inkoop-creditfacturen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
KAS- EN BANKSTUKKEN Kasontvangsten van debiteuren 2 Kasuitgaven 3 Bankafschriften
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31
INKOPEN EN VERKOPEN VAN ARTIKELEN De inkoop van artikelen 2 De verkoop van artikelen
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
96 96 98 100 102 102 103 105 107 107 110
4
41
HET JAARWERK Afschrijvingen 2 Nog te betalen bedragen 3 Vooruitbetaalde bedragen 4 Grootboek en proefbalans
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DE KOLOMMENBALANS VAN EEN BV De winstverdeling 2 Beoordeling balansgegevens
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
61
5
HERHALING MET JOURNAALPOSTEN Journaliseren en coderen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
HET SUBGROOTBOEK CREDITEUREN Het belang van een subadministratie 2 Openen en bijwerken van de subadministratie 3 Controle van de subadministratie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
HET SUBGROOTBOEK DEBITEUREN Levering op rekening 2 Boekingsrun Wolf-import
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
121 121
HET SUBGROOTBOEK VOORRADEN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
132 132 133 136 137 137 137 143
DE KASSTAAT
1
DE KASSTAAT BIJ BEDRIJVEN DIE OP REKENING LEVEREN Het samenstellen van de kasstaat De kascontrole De kasstaat als boekingsstuk Kasboek en overige dagboeken Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1 2 3 4 5
2
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DE KASSTAAT BIJ BEDRIJVEN DIE CONTANT LEVEREN 1 De kassa 2 Het boeken van de kasstaat 3 Het boeken van de bankbijschrijving
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
115 118 120
SUBADMINISTRATIES
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
112 112 113 113 114
146 146 147 150 151 152 156 156 158 160
LOONADMINISTRATIE
11
INHOUDINGEN OP HET LOON De werknemersverzekeringen 2 De volksverzekeringen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- 164 164 165
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
21
HET BOEKEN VAN DE LONEN Van brutoloon naar nettoloon 2 Het boeken van de lonen en inhoudingen 3 Het boeken van de premies ten laste van het bedrijf
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31 2 3 4 5
8
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
HET BOEKEN VAN DE BETALINGEN De betaling van het nettoloon De betaling aan de Belastingdienst De betaling aan het bedrijfspensioenfonds Schema loonkosten en betalingen Extra opdrachten
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
166 166 167 168 169 169 170 171 172 172
PRAKTIJKBOEKINGEN
11
DOEL EN FUNCTIE VAN DE ADMINISTRATIE Boekhouding en administratie 2 De voordelen van computerboekhouden
. . . . . . . . . .
- 182 182 182
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
DE AFDRACHT VAN DE BTW De BTW-aangifte 2 De elektronische aangifte 3 De betaling aan de Belastingdienst 4 Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31 2 3 4 5 6 7
41
PRIVÉ-POSTEN Zakelijk of privé Kosten voor zaak en privé Privé-gebruik goederen uit de zaak Privé-gebruik van diensten Privé-gebruik woongedeelte bedrijfspand Vergoedingen aan privé Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KORTINGEN Korting op de inkoopprijs 2 Korting via inkoop-creditfactuur 3 Verleende korting 4 Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
BANK- EN VERZEKERINGSKOSTEN Bankkosten 2 Verzekeringspremies 3 Kosten arbodienst 4 Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
184 184 185 187 189 196 196 197 198 198 199 200 200 205 205 206 207 209 217 217 219 220 221
9
DIVERSE ONDERWERPEN
11 2 3 4 5
BALANSWAARDERINGEN De inkoopwaarde van de omzet Verbouwings- en onderhoudskosten Verkoop en inruil van vaste activa Afboeken van oninbare vorderingen Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
CORRECTIEBOEKINGEN Correctieboekingen 2 Voorraadverschillen 3 Correcties in subadministraties 4 Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
MAANDELIJKSE RESULTATENBEREKENING (PERMANENCE) 1 Permanence en kosten 2 Permanence en opbrengsten 3 Afschrijvingskosten maandelijks boeken
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41 2 3 4 5
10
BIJZONDERE BOEKINGEN Voorafgaande journaalposten Uitbreiding kolommenbalans Het afsluiten van grootboekrekeningen Het samenstellen van grootboekrekeningen Extra opdrachten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
238 238 239 240 243 243 247 247 250 251 252 258 258 261 265 269 269 270 271 272 274
ALGEMENE HERHALING
1
HERHALINGSOPDRACHTEN EB
2
EXTRA OPDRACHTEN KOLOMMENBALANS
TREFWOORDENREGISTER
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . .
................................................................................
284 316
324
