Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ¿²²± îðïîæ ¸±» ©»®µ¬ ¸»¬ ·² ¼» °®¿µ¬·¶µá ÎÙÚ Ó·¼¼»²ó »² ѱ¬óÞ®¿¾¿²¬ ïð ³»· îðïî Ô±²²»µ» ª¿² Þ»®µ»´ Ǫ±²²» Ø»»®µ»²
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ï
ܱ»´ ɱ®µ¸±° Ò¿ ¿º´±±° ª¿² ¼» ©±®µ¸±°
‹
©»¬»² º§·±¬¸»®¿°»«¬»² ©¿¿®«·¬ ´¿¬»²ª»®´·½¸¬·²¹ ¯«¿ ª»®´¿¹´»¹¹·²¹ ¾»¬¿¿¬ ¿´ ³»² ¼» ÕÒÙÚó ®·½¸¬´·¶² Ú§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ª»®´¿¹´»¹¹·²¹ îðïï ª»®¹»´·¶µ¬ ³»¬ ¼·» «·¬ îððé
‹
¦·¶² º§·±¬¸»®¿°»«¬»² ¦·½¸ ¾»©«¬ ª¿² »·»² ¿¿²æ ó
º±®³«´»®»² ª¿² º§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±»
ó
ÍÓßÎÌ º±®³«´»®»² ª¿² ¾»¸¿²¼»´¼±»´»²
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
î
ï
η½¸¬´·¶² Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ‹
Ѳ¬©·µµ»´¼ ª±±® ¬©»» ¼±»´»²æ
ó ó
‹
Ù»¸»«¹»²¬»«² ø¾»´·³±³»²¬»²÷ ݱ³³«²·½¿¬·»
Ó»¬¸±¼·½¸ ¸¿²¼»´»² «·¬¹¿²¹°«²¬æ
ó
Ѳ¼»®¬»«²·²¹ ¾·¶ ¿²¿´§» °®±¾´»»³
‹
ó
‹ ‹
Ú§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±»
Ѳ¼»®¬»«²·²¹ ¾·¶ ±°¬»´´»² ¾»¸¿²¼»´°´¿²
‹ Þ»¸¿²¼»´¼±»´ø»²÷ Ù»¾®«·µ ½´¿·º·½¿¬·» ø¾ª ×ÝÚ÷ ©±®¼¬ ¿¿²¾»ª±´»² Ó·²·³¿¿´ ª¿¬ ¬» ´»¹¹»² ¹»¹»ª»² ±° ¾¿· ª¿² ©»¬¹»ª·²¹ ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
í
É»¬¹»ª·²¹ ‹
É»¬ ¾»®±»°»² ·²¼·ª·¼«»´» ¹»¦±²¼¸»·¼¦±®¹ øÞ×Ù÷ Š ʱ±®¾»¸±«¼»² ñ ¾·¶¦±²¼»®» ¸¿²¼»´·²¹»²
‹
É»¬ ¹»²»»µ«²¼·¹» ¾»¸¿²¼»´·²¹±ª»®»»²µ±³¬ øÉÙÞÑ÷ Š ܱ·»®°´·½¸¬ Š ¬±»¬»³³·²¹ª»®»·¬»
‹
É»¬ Þ»½¸»®³·²¹ л®±±²¹»¹»ª»² øÉÞÐ÷ Š ײº±®³¿¬·»ª»®¬®»µµ·²¹ °¿¬·5²¬
‹
É»¬ ¹»¾®«·µ ¾«®¹»®»®ª·½»²«³³»® ·² ¼» ¦±®¹ Š ݱ²¬®±´»®»² ñ ª¿¬´»¹¹»² ÞÍÒ
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ì
î
Ë°¼¿¬» ®·½¸¬´·¶² îðïï ‹
Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ »»²ª±«¼·¹»®ô ³·²¼»® ¿¼³·²·¬®¿¬·»ª» ´¿¬»²
‹
Ѳ¼»®½¸»·¼ Š Þ¿·¹»¹»ª»²æ ³±»¬»² ¿´¬·¶¼ ©±®¼»² ª¿¬¹»´»¹¼ ª¿²©»¹» ©»¬ó »² ®»¹»´¹»ª·²¹ Š ¿¼³·²·¬®¿¬·»ª» ¹»¹»ª»²æ ³±»¬»² ©±®¼»² ª¿¬¹»´»¹¼ ¬¾ª ª»®°´·½¸¬» ³¿½¸¬·¹·²¹ó »² ¼»½´¿®¿¬·»ª»®µ»»® Š ½±²¼·¬·±²»´» ¹»¹»ª»²æ ³±»¬»² ©±®¼»² ª¿¬¹»´»¹¼ ·²¼·»² ¿¿²©»¦·¹ 7² ®»´»ª¿²¬ Š д«¹»¹»ª»²æ ©±®¼»² ª¿¬¹»´»¹¼ ·²¼·»² ¹»©»²¬ 7² ®»´»ª¿²¬ ø¿¿²ª«´´»²¼÷ ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ë
ʱ±®¾»»´¼ ¿²¿³²»»
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïé ²±ª»³¾»® îðïï
ê
í
Ú§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±»
‹
Û»² ¾»®±»°°»½·º·»µ ±±®¼»»´ ª¿² ¼» º§·±¬¸»®¿°»«¬ ±ª»® ¸»¬ ¹»¦±²¼¸»·¼°®±º·»´ ª¿² ¼» °¿¬·5²¬ô ¿´ ¾¿· ª±±® ¸»¬ Š ·² ¿³»²°®¿¿µ ³»¬ ¼» °¿¬·5²¬ ø±º ¾»¬®±µµ»²»ø²÷÷ Š ±° ¬» ¬»´´»² ¾»¸¿²¼»´°´¿²òŽ
‹
Í¿³»²ª¿¬¬·²¹ 7² ·²¬»®°®»¬¿¬·» ª¿² ª»®¦¿³»´¼» ¹»¹»ª»²
‹
Þ·¶ ª±±®µ»«® ·² ¿³»²¸¿²¹»²¼ ¿²¿´§¬·½¸ ª»®¸¿¿´ ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
é
Ú§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±»
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
è
ì
ʱ±®¾»»´¼ ÚÜ Û»² ìè ¶¿®·¹» ³¿² ³»¬ ÝÑÐÜ øÙÑÔÜ ×××ô ÚÛÊï ãêëû ª±±®°»´¼÷ ³»¬ ¹±»¼» ³«½«µ´¿®·²¹ô µ±®¬¿¼»³·¹¸»·¼ ¬·¶¼»² ·²°¿²²·²¹ »² ª»®³·²¼»®¼» ·²°¿²²·²¹¬±´»®¿²¬·»ò ͬ¿¾·»´ µ´·²·½¸ ¾»»´¼ ´¿¿¬¬» í ³¿¿²¼»²ô ¹»»² »¨¿½»®¾¿¬·»ò × ¾¿²¹ ¦·½¸ ·² ¬» °¿²²»² ¼±±® ¿²¹¬ ª±±® ¾»²¿«©¼¸»·¼ »² ¼¿¿®¼±±® ´·½¸¿³»´·¶µ ·²¿½¬·»ºò Ø»»º¬ ±ª»®¹»©·½¸¬ øÞÓ× îé÷ »² ¾»°»®µ¬» ¦»´º³¿²¿¹»³»²¬ª¿¿®¼·¹¸»¼»²ò Ø»»º¬ ³±»·¬» ³»¬ ´±°»² ª¿² ¿º¬¿²¼»² â éëð ³ »² ¬®¿°´±°»² »² ª»®¦«·³¬ ½¿ î ¼¿¹»² °»® ³¿¿²¼ ª¿² ©»®µ ¿´ ¬¿°·¶¬´»¹¹»®ò × ¹»¬±°¬ ³»¬ ®±µ»² ³¿¿® »½¸¬¹»²±¬» ®±±µ¬ ©»´ò Ê»®¾»¬»®·²¹ ª¿² ·²°¿²²·²¹¬±´»®¿²¬·» »² ¦»´º³¿²¿¹»³»²¬ · ³±¹»´·¶µò ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ç
Ñ°¼®¿½¸¬ ï ‹ Ó¿¿µ ¹®±»°¶» ª¿² ìóë °»®±²»² ‹ Ô»» ¼» ½¿« ª¿² ³»²»»® Ü» Ê®·» »² ²±¬»»®ñ³¿®µ»»® ¼» ®»´»ª¿²¬» ¹»¹»ª»² ø¸«´°³·¼¼»´æ ×ÝÚ ½¸»³¿÷ ‹ Þ»°®»»µ ¼» ®»´»ª¿²¬·» ª¿² ¹»¹»ª»² ·² ¼» ¹®±»° ‹ Ú±®³«´»»® »»² º§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±» ¾·¶ ¼»¦» ½¿«æ Š Š Š Š
Ú«²½¬·±²»®·²¹°®±¾´»³»² Ѳ¼»®´·¹¹»²¼» ³»¼·½¸» ñ »¨¬»®²»ñ °»®±±²´·¶µ» º¿½¬±®»² Þ»´±±° ¬±¬ ²« ¬±» Ê»®©¿½¸¬ ¸»®¬»´
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïð
ë
ʱ±®¾»»´¼ ½¿« µ±®¬¼«®»²¼ Ö»®±»²ô ïë ¶¿¿®ô í ¼¿¹»² ¹»´»¼»² ´·²µ»®»²µ»´ ª»®¦©·µ¬ ø·²ª»®·»÷ ¾·¶ ³·¬¿°°»² ¬±»°®¿²¼ò Ü» »²µ»´ ©»®¼ ¼·µ ³¿¿® ²·»¬ ¾´¿«© »² »® ©»®¼ ¼·®»½¬ ¹»µ±»´¼ò ̸«· »´»ª¿¬·»ô µ±»´·²¹ô ½±³°®»·» »² ¹»°®±¾»»®¼ ¼» ª±»¬ ¬» ¾»©»¹»²ò ͬ¿¬« °®¿»»²æ з¶² ¾·¶ ¾»´¿¬»²ô ´·½¸¬» ¦©»´´·²¹ ¬¸ª ´¿¬»®¿´» ³¿´´»±´«ô ¹»»² ¬¿²¼¿º©·¶µ·²¹»²ô µ¿² ´·½¸¬ ¾»´¿¬»²ò Ô±±°°¿¬®±±² ²±¹ ¸·²µ»²¼ô ³¿¿® µ¿² ¼»¹»ª®¿¿¹¼ ¹±»¼ ¿º©·µµ»´»² ¦±²¼»® ¸·²µ»²ò ܱ®¿¿´ñ°´¿²¬¿·®º´»¨·» ¿½¬ ú °¿ ³±¹»´·¶µò × »»®¬» µ»»®ô ¹»»² ®»½·¼·»ºò Ú«²½¬·»½±®» ìçò Þ»ª·²¼·²¹»² »² ¼««® µ´¿½¸¬»² ·² ±ª»®»»²¬»³³·²¹ ³»¬ ²±®³¿¿´ ¸»®¬»´°®±½»ò É·´ ¦± ²»´ ³±¹»´·¶µ ©»»® ª±»¬¾¿´´»²ò ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïï
ʱ±®¾»»´¼ ÚÜ ½¿« î Ú§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±»æ ïë󶿮·¹» ¶±²¹»² ³»¬ ·²ª»®·»¬®¿«³¿ ´·²µ»®»²µ»´ ²¿ ³·¬¿°ò Ô·½¸¬» °·¶² »² ¦©»´´·²¹ ¬¸ª ´¿¬»®¿´» ³¿´´»±´«ô ²±®³¿´» ¾»©»»¹´·¶µ¸»·¼ò Ù±»¼» ª±»¬¿º©·µµ»´·²¹ ³±¹»´·¶µò Þ»°»®µ¬ ·² ´±°»² »² ª±»¬¾¿´´»²ò Þ»´±±° ½±²º±®³ ²±®³¿¿´ ¸»®¬»´°®±½»ò Ñ° µ±®¬» ¬»®³·¶² ª±´´»¼·¹ ¸»®¬»´ ²¿¿® ª±»¬¾¿´²·ª»¿« ³±¹»´·¶µò
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïî
ê
Ô¿¬»²ª»®´·½¸¬·²¹ ܱ±® ·²ª±»®·²¹ ª¿² ¼» ½¿¬»¹±®·» ½±²¼·¬·±²»´» ¹»¹»ª»²Ž · ¸»¬ ¿¿²¬¿´ ¾¿·¹»¹»ª»² º±® ¹»¼¿¿´¼å ª¿² éì ·² ¼» ±«¼» ®·½¸¬´·¶² ²¿¿® ìî ¾¿·ó »² ¿¼³·²·¬®¿¬·»ª» ¹»¹»ª»² ²«ò Þ·¶ »»² ´¿¿¹ó½±³°´»¨» ½¿« ø¦±¿´ ª¿² Ö»®±»²÷ µ¿² ª»»´¿´ ª±´¬¿¿² ©±®¼»² ³»¬ ¸»¬ ª¿¬´»¹¹»² ª¿² ¼» ª»®°´·½¸¬» ¿¼³·²·¬®¿¬·»ª»ó »² ¾¿·¹»¹»ª»² øè õ íì÷ò Ø»¬ µ±³¬ ¦»´¼»² ª±±®ô ¦»´º ²·»¬ ¾·¶ ³»»® ½±³°´»¨»®» ½¿«1¬·»µô ¼¿¬ ¿´´» ½±²¼·¬·±²»´» ¹»¹»ª»² ¦«´´»² ³±»¬»² ©±®¼»² ¹»²±¬»»®¼ò
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïí
Ú±®³«´»®»² ¾»¸¿²¼»´¼±»´»² ‹ ‹ ‹ ‹ ‹
Í Ó ß Î Ì
ã ã ã ã ã
°»½·º·»µ ³»»¬¾¿¿® ø·² ³¿¿¬ »² ¹»¬¿´÷ ¿½¬«»»´ ñ ¿½½»°¬¿¾»´ ®»5»´ ¬·¶¼¹»¾±²¼»²
ʱ±®¾»»´¼æ ‹ Ѫ»® ¼®·» ©»µ»² · Ö»®±»² ·² ¬¿¿¬ ±³ øª®·¶©»´÷ °·¶²ª®·¶ øÊßÍ ðóïð÷ ¬©»»³¿¿´ °»® ©»»µ ¼» ª±»¬¾¿´¬®¿·²·²¹ ª¿² ¸»¬ ¬©»»¼» »´º¬¿´ ª±´´»¼·¹ ³»» ¬» ¼±»²ò ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïì
é
Ñ°¼®¿½¸¬ î ‹ Ó¿¿µ ¹®±»°¶» ª¿² ìóë °»®±²»² ‹ Ú±®³«´»»® ±° ¾¿· ª¿² ¼» ½¿« »² ¼» º§·±¬¸»®¿°»«¬·½¸» ¼·¿¹²±» ª¿² ¼» ¸»»® Ü» Ê®·» »»² »·²¼¼±»´ »² ¬©»» «¾¼±»´»² Í«¾¼±»´»² äóâ ο²¼ª±±®©¿¿®¼»´·¶µ
Ì«»²¼±»´»² ¬«»²¬¿°°»²
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïë
ß¿²ª«´´»²¼» ·²º± ‹ ß«¼·¬ ØÝß ©©©ò¸»¿´¬¸½¿®»¿«¼·¬·²¹ò²´ ¬¿¾¾´¿¼ º§·±¬¸»®¿°·» ó Þ»¸»»®³±¼»´ ¿«¼·¬ îðïî ó д« ¿«¼·¬ îðïî
ɱ®µ¸±° Ê»®´¿¹´»¹¹·²¹ ïð ³»· îðïî
ïê
è
Casus van de heer De Vries Meneer De Vries is 75 jaar en woont met zijn hond in een tweekamerflat op de eerste etage van een seniorencomplex met lift. Hij woont zelfstandig, zonder hulp. Sinds twee jaar heeft hij last van wisselende pijn in de liesregio van het rechter been, die de laatste twee maanden erger lijkt te worden. ’s-Nachts heeft hij geen last, maar na (langdurige) rust, bijvoorbeeld als hij opstaat uit een stoel na 15 minuten zitten of als hij ’smorgens uit bed stapt is er sprake van een zeurende pijn (VAS 65). Na een paar minuten zakt de pijn af en kan hij weer gewoon bewegen. In de loop van de dag neemt de pijn toe bij belasting, maar meneer De Vries geeft daar zo min mogelijk aan toe. Hij heeft gemerkt dat als hij de hond uitlaat de klachten na 30 minuten steeds meer gaan overheersen en de laatste tijd voelt hij zich gedwongen de wandeling in te korten of tussentijds te pauzeren op een bankje om de ronde nog zonder teveel pijn en ‘hinken’ af te kunnen maken. Sinds zijn vrouw 2 jaar geleden is overleden doet hij zelf het huishouden, maar hij merkt dat het sjouwen van zware boodschappentassen nu meer moeite kost. Tot nu toe nam hij nog altijd de trap naar de eerste etage van zijn flat, maar de laatste week heeft hij (zeer tegen zijn zin) toch een paar keer de lift genomen. Hij vindt dat heel vervelend: hij is altijd heel actief geweest en is er trots op dat hij op zijn leeftijd nog alles zelfstandig kan doen. Die zelfstandigheid wil hij absoluut niet verliezen of uit handen geven. Hulp van zijn dochter bij het doen van boodschappen of in het huishouden slaat hij resoluut af. Zijn grote hobby is biljarten en hij speelt dagelijks een uur in het buurthuis met een vast groepje vrienden. Het staan op het rechterbeen begint na 30 minuten pijnlijk te worden (VAS 60), maar desondanks gaat hij door met biljarten. Zijn buurvrouw heeft hem een rollator aangeraden om het lopen te vergemakkelijken, maar meneer De Vries heeft gezworen nooit zo’n ‘ouwelullenmobiel’ te gaan gebruiken. Nu meneer De Vries merkt dat de pijn hem steeds meer belemmert in het uitvoeren van zijn hobby en dagelijkse activiteiten is hij toch maar naar de huisarts gegaan voor advies. Deze heeft hem doorgestuurd naar de fysiotherapeut. Meneer De Vries wil weer dagelijks zonder de pijn te moeten verbijten kunnen biljarten en zijn vaste ronde kunnen lopen met de hond zonder te ‘hinken’ of te moeten pauzeren. Meneer De Vries verkeert verder in goede gezondheid. Hij heeft 5 jaar geleden zijn rechter enkel gebroken door een val van een trapje tijdens het verwisselen van een lamp. Dit is volledig hersteld na zes weken gips en twee maanden fysiotherapie en meneer De Vries ondervindt er geen hinder van. Hij heeft licht overgewicht (BMI 26) en milde hypertensie, die door medicatie goed beheersbaar is. Familiair zijn er geen andere aandoeningen bekend.
Onderzoeksgegevens: Bij de inspectie valt op dat de paslengte verschillend is en er is sprake van een positieve Trendelenburg rechts. Bij het testen van de beweeglijkheid van de heup is er een sterk verminderde endorotatie, flexie en extensie van de rechter heup. Bij het testen geeft de patiënt pijn aan. De spierkracht van de abductoren aan de rechterzijde is verminderd (kracht 4 MRC schaal). Bij staan op het rechterbeen is het handhaven van het evenwicht moeilijk. De mobiliteit en spierkracht van de linker heup is niet verminderd. De score op de PSK voor biljarten en wandelen (met de hond) is respectievelijk 55 en 65. De score op de Algofunctional Index is 6. De score op de TUG-test is 11 seconden.
Normscores / referenties Visueel Analoge Schaal (VAS) 0-100 mm; hogere score meer problemen / pijn Patiënt Specifieke Klachten (PSK) 0-100 mm per activiteit; hogere score meer problemen
Algofunctional Index Totaalscore 0-24; hogere score meer beperkingen ≥14: extreem grote beperkingen 11-13: zeer grote beperkingen 8-10: grote beperkingen 5-7: matige beperkingen 1-4: geringe / kleine beperkingen Vanaf een score van 8 t/m 12 (afhankelijk van beroep, levensomstandigheden etc) is een prothese aan te raden. Timed Up and Go (TUG) Normaal < 10 seconden Kwetsbare ouderen (frail) 11-20 seconden Vereist verdere evaluatie > 20 seconden of TUG <20 seconden: loopt zelfstandig en veilig > 30 seconden: hulp bij lopen noodzakelijk en verhoogd valrisico
