!
DUURZAME(ONTWIKKELING(EN(DE(CRADLE(TO(CRADLE!BENADERING" Bas-van-de-Westerlo,-C2C-ExpoLAB-Venlo,-Nederland--
De- afgelopen- decennia- hebben- er- diverse- ontwikkelingen- op- het- gebied- vanduurzaamheid- plaatsgevonden.- Tot- de- dag- van- vandaag- heerst- er- verwarringwat- wel- en- wat- niet- tot- een- duurzame- ontwikkeling- behoort.- Daarbij- is- hetvaak- onduidelijk- hoe- de- verschillende- ontwikkelingen- zich- tot- elkaarverhouden.-Ditzelfde-geldt-voor-de-Cradle-to-CradleJbenadering,-die-in-2007-inNederland-is-geïntroduceerd.-Het-doel-van-dit-artikel-is-om-Cradle-to-Cradle-te-plaatsen-binnen-de-brederecontext-van-duurzame-ontwikkeling-en-inzicht-te-geven-in-de-overeenkomstenen- verschillen- tussen- de- diverse- duurzame- stromingen.- Ook- zal- er- wordeningegaan-op-de-bijbehorende-uitgangspunten-en-het-begrippenkader.-Dit- artikel- zet- aan- om- te- denken- en- werken- vanuit- de- visie- van- Cradle- toCradle,- - waarbij- duurzaamheid- in- de- zin- van- ecoJefficiëntie- en- minimaliserennaar-een-geheel-nieuw-niveau-wordt-gebracht.1."DEFINITIE"DUURZAME"ONTWIKKELING" Sindsdien- is- de- bewustwording- over- deVanaf-de-jaren-‘60-zijn-vanuit-wereldwijdemondiale- milieuproblematiek- wereldwijdstudies- waarschuwingen- uitgegaan- overtoegenomen.-Dit-heeft-er-mede-toe-geleidde-achteruitgang-van-het-milieu.-Mede-opdat- er- diverse- duurzame- initiatieven- enbasis-van-deze-waarschuwingen-zijn-vanafstromingen-zijn-ontstaan-met-als-doel-eende- jaren- ’80- talrijke- voorstellen- gedaanbijdrage- te- leveren- aan- het- reduceren- envoor- een- wereldwijde- aanpak- vanidealiter- het- volledig- elimineren- vanbestaandeentoekomstigemilieuproblemen.-milieuproblemen.- Het- BrundtlandJrapportHet- volgende- hoofdstuk- beschrijft- eendefinieert-duurzame" ontwikkeling-als-eenaantal- duurzame- stromingen- en- hoe- dezeontwikkeling- die- voorziet- in- de- behoeftezich-ten-opzichte-van-elkaar-verhouden.van-de-huidige-generatie-zonder-daarmeevoortoekomstigegeneratiesdemogelijkheden- in- gevaar- te- brengen- om2."TIJDLIJN"DUURZAME"ONTWIKKELING" ook-in-hun-behoeften-te-voorzien.-Dit- hoofdstuk- geeft- aan- de- hand- van- eentijdlijn- een- chronologisch- overzicht- van'Een%ontwikkeling%die%voorziet%in%de% initiatieven- op- het- gebied- van- duurzamebehoefte%van%de%huidige%generatie%zonder% ontwikkeling,- om- zo- tot- een- compleetdaarmee%voor%toekomstige%generaties%de% beeld- te- komen- van- duurzaamheid.- Vanmogelijkheden%in%gevaar%te%brengen%om% de- belangrijkste- stromingen- wordt1 ook%in%hun%behoeften%te%voorzien ’.% beknopt-de-essentie-omschreven.-- -!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 1!WCED,-1987! www.c2cexpolab.eu-
-
Page-1-of-9-
!
1962-Silent-Spring-–-Rachel-Carson.-Het- boek- Silent% Spring- beschrijft- endocumenteert- de- schadelijke- effecten- diepesticiden- hebben- voor- het- milieu.- Silent% Spring% heeft- ervoor- gezorgd- dat- hetgrotere- publiek- bewust- gemaakt- werd-van- de- vervuiling- J- met- name- door- hetgebruik-van-pesticiden-J-van-het-milieu.-Deuitgave-vormde-een-belangrijke-stap-in-derichting- van- een- duurzame- ontwikkeling(Carson,-1962).1972-Limits-to-Growth-J-Club-van-Rome.-De- publicatie- Limits% to% Growth- brengt- deuitputtingsproblematiek- van- de- aardeonder- de- aandacht- en- heeft- hetbewustzijn- van- de- milieuproblematiekvergroot.- De- studie- is- gebaseerd- opgegevens- uit- de- periode- 1900- tot- en- met1970- en- maakt- de- gevolgen- vangroeitrendsinonderanderebevolkingsomvang,vervuiling,industrialisatie,- voedselproductie- enuitputting- van- fossiele- brandstoffeninzichtelijk.-Grenzen-aan-de-groei-stelt-datmet-de-huidige-groeitrends-de-aarde-rond2100- niet- meer- kan- voorzien- in- degewenstenatuurlijkebehoeften(Meadows,-1972).1987- BrundtlandJrapport- –- VerenigdeNaties.-DeVNJcommissiebracht,ondervoorzitterschap- van- toenmalig- Noorsepremier- Gro- Harlem- Brundtland,- in- 1987Our-Common-Future-uit,-beter-bekend-alshet- BrundtlandJrapport.- In- het- rapportwordt- de- definitie- van- duurzameontwikkeling- gegeven.- Deze- definitie%% wordt-tot-de-dag-van-vandaag-gebruikt-omduurzaamheid- te- omschrijven.- Deze-
www.c2cexpolab.eu-
definitie- staat- op- de- vorige- bladzijde.(WCED,-1987).% % 1994- People,- Planet,- Profit- J- JohnElkington.-John- Elkington- introduceerde- in- 1994- deTriple%Bottom%Line,-met-een-gelijkwaardigesamenhang-tussen-een-sociaal,-ecologischen- economisch- niveau.- De- niveaus- zijnbeter- bekend- in- de- termen:- People,% Planet,%Profit%(Elkington,-1998).-1997- Biobased- economy- –- Juan- Enriquezand-Rodrigo-MartinezBiobased-Economy-gaat-over-de-overgangvan- een- economie- die- draait- op- fossielegrondstoffen- naar- een- economie- diedraait- op-biomassa"als- grondstof:- van'fossilCbased'%naar-'bioCbased'.-De-stromingvan- biobased- economy- gaat- over- hetgebruik- van- biomassa- voor- nietJvoedseltoepassingen.-1997-Biomimicry-–-Janine-BenyusBiomimicry-is-geïnspireerd-door-de-natuur.Biomimicry- is- de- imitatie- van- modellen,systemen-en-elementen-van-de-natuur-omduurzame-oplossingen-te-creëren.-Volgensde- stroming- biomimicry- is- er- meer- teontdekken- in- de- natuur- dan- uit- te- vinden(Benyus,-1997).-1999-Natural-Capitalism-–-Hawken,-Lovins&-Lovins.-In- Natural% Capitalism% benadrukken- deauteurs-de-onderlinge-verbondenheid-vande- ecologie- en- de- economie.- Volgens- destroming- Natural% Capitalism% kan- alleendoor- erkenning- van- de- essentiële- relatietussen- ecologie- en- economie- de- aardegoed- blijven- functioneren- (Hawken- et% al,1999).-
-
Page-2-of-9-
!
2002- Cradle- to- Cradle- –- WilliamMcDonough-&-Michael-Braungart.-In-het-boek-Cradle%to%Cradle,%Remaking%the% Way% We% Make% Things% introduceren- deauteurs- een- benadering- ‘van- wieg- totwieg’.- Een- benadering- waarmee- continuebiologischeJ-en-technologische-kringlopenworden- gecreëerd,- zonder- schadelijkeeffecten- voor- het- milieu.- Reststoffenworden- grondstoffen- voor- een- volgendecyclus.- De- benadering- introduceert- hetbegripeco!effectiviteitomdetekortkomingen- van- ecoJefficiëntie- teondervangen.- EcoJeffectiviteit- streeft- eenontwikkeling- na- met- positieve- effectenvoor- mens," milieu- en- economie(Braungart-&-McDonough,-2002).-2006-An-Inconvenient-Truth-–-Al-Gore.-An% Inconvenient% Truth% is- de- gefilmdepresentatiewaarmeevoormaligvicepresident- Al- Gore- van- de- VerenigdeStaten- de- wereld- rondtrok- om- zijnongerustheidteventilerenoverklimaatverandering- en- het- bagatelliserenvan- de- risico’s- hiervan- door- politici.- Hijgebruikt- daarvoor- indringende- beeldenvan-gevolgen-van-orkanen,-gletsjers-die-inzee-storten-en-effecten-van-verdroging-enverwoestijning.-Gore-schreef-ook-een-boekmet- dezelfde- titel.- Het- boek- en- de- filmhebben- de- heersende- klimaatcrisis- enklimaatverandering- bij- een- groot- publiekonder- de- aandacht- gebracht- en- debewustwording-vergroot-(Gore,-2006).2010-Blue-Economy-–-Gunter-PauliDe- Blue% Economie- is- gebaseerd- op- dekringloop- van- de- natuur.- De- blueeconomie- zet- aan- tot- het- creatiefnadenken- over- hoe- afvalstoffen- weergrondstoffen-worden.-Ofwel-door-(lokaal)-
www.c2cexpolab.eu-
hergebruik,- dan- wel- met- cascadering.- Dekracht- van- bleu- economie- is- dat- hetgrondstoffen,- geld- en- werkgelegenheidbiedt- voor- de- lokale- omgeving- (G.- Pauli,2010).2012- Circulaire- economie- –- EllenMacArthur-FoundationDe-circulaire-economie-is-een-economischsysteem- dat- bedoeld- is- om- het- gebruikvan- producten- en- grondstoffen- inkringlopen-te-maximaliseren.-De-stromingcirculaire- economie- geeft- de- financiëlepotentie- aan- van- continue- kringlopen,waarbij- het- produceren- van- afval- wordtgeminimaliseerd(EllenMacArthurFoundation,-2012).-2.1- CONCLUSIE:- CRADLE- TO- CRADLEONDER-DE-PARAPLU-“DUURZAAMHEID”-Hoofdstuk- 2- geeft- een- overzicht- vandiverse- duurzame- initiatieven- die- deafgelopendecenniahebbenplaatsgevonden.- Waar- enkele- initiatievenhun- bezorgdheid- uitspreken- over- demilieuproblematiek- en- daarmee- hebbenaangezettoteenverbeterdebewustwording,-geven-andere-initiatievenhandvatten- om- aan- de- slag- te- gaan- metduurzaamheid.-Om- invulling- te- geven- aan- de- Brundtlanddefinitie-van-duurzame-ontwikkeling-zijn-inde-afgelopen-twee-decennia-verschillendestromingen- ontstaan,- waarbij- gefocustwordt-op:• De- economische,- ecologischeen/of- sociale- component- vanduurzame-ontwikkeling;• BiologischeJ- en/of- technologischekringlopen;- respectievelijk- dekringloop-van-de-natuur-en-van-deindustrie;-
-
Page-3-of-9-
!
eco!
Circulaire8 Economie
ofBlue8Economy
Cradle8to8 Cradle
Bio$Based
Een- eco!efficiënteeffectieve-aanpak.-People,8Planet,8 Profit
•
Eco$Efficiën)e Eco$Effec)viteit People Planet Profit
-en- energie- –- waarin- mens," milieu- eneconomie-harmonieus-samengaan.-Daarbij- gaat- Cradle- to- Cradle- uit- van- eenecoJeffectieveénecoJefficiëntebenadering;- waarbij- duurzaamheid- in- dezin- van- eco!efficiëntie- en- minimaliserennaar- een- geheel- nieuw- niveau- wordtgebracht.-Het-volgende-hoofdstuk-gaat-verder-in-ophet-onderscheid-en-de-voordelen-van-eenecoJeffectieve-benadering,-in-vergelijk-metenkel-een-ecoJefficiënte-benadering.---
Biologische8kringloop Technologische8kringloop
-
3." VAN" ECO!EFFICIENTE" NAAR" ECO! EFFECTIEVE" ÉN" ECO!EFFICIENTE" DUURZAME"ONTWIKKELING"" Naar- aanleiding- van- de- BrundtlandJ definitie- (1987)- is- het- bedrijfslevengekomen- tot- een- strategie- om- te- komentot- een- duurzame" ontwikkeling- enintroduceerde- een- strategie- van- eco! efficiëntie.-De-kern-van-ecoJefficiëntie-kanworden- opgevat- als:- ‘realiseer- meer- metminder’;-meer-producten-of-diensten-metminder- afval,- minder- gebruik- vanhulpbronnen- en- minder- schadelijkeemissies.- Bij- de- introductie- van- ecoJ efficiëntie- werd- meteen- duidelijk- dat- ditniet- het- allesomvattende- panacee- wasnaar- een- duurzame- ontwikkeling.- Eenvoorbeeld- van- ecoJefficiëntie:- hetverminderenvanenergiedoorbijvoorbeeld-een-dikkere-trui-te-dragen-ende- muren- beter- te- isoleren.- Hierdoorcreëren-we-een-slechter-binnenklimaat-enreduceren- we- slechts- het- gebruik- vanfossielenbrandstoffen.Metdetoenemende-energievraag-worden-fossielebrandstoffen-dan-nog-steeds-uitgeput.--
Figuur-2.1:-Matrix-duurzame-stromingen.-
De- Cradle" to" CradleJbenadering- beoogtzowelcontinuebiologischeJalstechnologische- kringlopen- te- creëren,waarmee- het- begrip- afval- kan- wordengeëlimineerd.- Het- doel- van- Cradle- toCradle- is- het- creëren- van- een- plezierigdiverse,-veilige,-gezonde-en-rechtvaardigewereld,-met-schone-lucht,-water,-bodem-
Figuur-2.2:-EcoJEfficientie-versus-EcoJEffectiviteit.www.c2cexpolab.eu-
-
Page-4-of-9-
!
Om-deze-tekortkomingen-te-ondervangenwerd- het- begrip- eco-effectiviteit% in- 2002geïntroduceerd.- Waar- een- eco-effiënteaanpak- is- gericht- op- het- zoveel- mogelijkreduceren- en- compenseren- van- deschadelijke- effecten- voor- het- milieu,streeft- een- eco-effectieve- aanpak- eenontwikkeling- na- met- positieve- effectenvoor-mens," milieu-en-economie.-Oftewel:de- dingen- goed- (ecoJeffectief)- doen- inplaats-van-minder"slecht%(ecoJefficiënt).-Een- voorbeeld- van- ecoJeffectievebenadering- is- het- gebruik- vanhernieuwbare- energie- van- de- zon- en- demogelijkheid- tot- het- natuurlijk- ventilerenvan-een-gebouw.-Zodoende-wordt-er-geenfossiele- energie- gebruikt- en- is- hetbinnenklimaat-gezond.In-dit-hoofdstuk-zal-verder-worden-ingaanop- de- uitgangspunten- en- hetbegrippenkader- van- een- efficiënte- eneffectieve-duurzame-ontwikkeling.3.1- DEFINIERING- VAN- HET- BEGRIP- ECOJ EFFICIENTIE-" Door-vijftig-van-de-grotere-bedrijven-in-dewereld-is-een-strategie-van-eco!efficiëntiegeïntroduceerd- om- te- komen- tot- eenduurzame- ontwikkeling.- De- strategie- isgedefinieerd- als:- ‘bedrijven- die- continumeer- bruikbare- producten- en- dienstencreëren-–-die-waarde-toevoegen-–-waarbijde- consumptie- van- bronnen- en- uitstootvan- emissies- ook- continu- wordengereduceerd’.- EcoJefficiëntie- is- doordiverse- overheden- en- bedrijven- opgepaktalsleidendestrategie.Bekendevoorbeelden- zijn- het- reduceren- van- hetgebruik- van- fossiele- brandstoffen,verminderen- van- schadelijke- emissies- ofhetverminderenvantransportbewegingen.--
www.c2cexpolab.eu-
In- reactie- op- de- strategie- van- ecoC efficiëntie% kwam- direct- een- oproep- toteffectiviteit.WereldwijdebedrijfsJ organisaties- erkennen- dat- effectiviteitverder- gaat- dan- het- optimaliseren- vanbestaande- systemen.- Het- concept- ecoJ efficiëntie- is- dan- ook- niet- eenallesomvattende-oplossing.-Ondankshetgeenhierbovenisomschreven- kan- efficiëntie- beslistwaardevol- zijn- zolang- het- wordtgeïmplementeerd- in- een- doeltreffend,effectief- systeem- dat- is- bedoeld- om- opverschillende- gebieden- een- positief- effectte- creëren.- Efficiëntie- kan- eveneenswaardevol- zijn- om- huidige- schadelijkesystemen- te- vertragen,- tenzij- het- wordtingezet- als- overgangsstrategie- naar- eeneffectief-systeem.-3.2- DEFINIERING- VAN- HET- BEGRIP- ECOJ EFFECTIVITEIT-Uit- bezorgdheid- over- de- onvolledigheidvan- de- ecoJefficiëntie- strategie- zijnMcDonough-en-Braungart-met-een-reactiegekomen.- Zij- introduceerden- in- 2002- eenstrategie- van- eco!effectiviteit.- Met- eenecoCefficiënte- benadering- kan- het- gebruikvan- bijvoorbeeld- fossiele- brandstoffenworden- geminimaliseerd,- maar- hetverbruik- van- fossiele- brandstoffen- zaldaarmee- nooit- worden- geëlimineerd.- Omeen- probleem- volledig- op- te- lossen- ishiervoor- een- ander- paradigma- vereist.Door- problemen- slechts- te- reduceren- zalhet-gehele-probleem-niet-worden-opgelostenwordenwebeperktinhandelingsvrijheden- en- groei.- Daarnaastworden- de- mogelijkheden- om- nog- verderte-reduceren-steeds-kleiner.--
-
Page-5-of-9-
!
‘Minder%slecht%is%nog%steeds%niet% goed!’2%
3.4-TRIPLE-EGeïnspireerd- door- de- Triple- P- benaderingintroduceerden- Braungart- en- McDonoughde-strategie-van-de-Triple6 Top6 Line,-beterbekend- als- Economy,- Ecology- and- Equity(Triple-E). ! • Economy:% de% voortbrenging% en% economische% effecten% van% goederen% en%diensten;%% • Ecology:%het%(leef)milieu;%% • Equity:% gelijkwaardigheid% tussen% mensen,%dieren%en%planten;%
% Eco!effectiviteit- is- gebaseerd- op- eencyclische- benadering.- In- een- ecoJ effectieve- aanpak- wordt- bijvoorbeeldgekeken- hoe- in- de- energievraag- kanworden- voorzien- met- hernieuwbareenergie,- in- plaats- van- het- reduceren- vande- vraag- naar- fossiele- brandstoffen.- Meteen- ecoJeffectieve- aanpak- wordenpositieve-resultaten-gecreëerd-voor-mens," milieu-en-economie.--
Zowel- de- Triple- Bottom- line- als- de- TripleTop-Line-benadering-brengen-ecologische,economische-en-sociale-factoren-in-directeen- evenwichtige- relatie- tot- elkaar.- Eenbelangrijkverschiltussenbeidebenaderingen- zit- in- de- begrippen- People% en- Equity.- Met- de- Triple% E% strategie- gaathet- niet- alleen- om- de- mens,- maar- omgelijkwaardigheid- tussen- mensen,- plantenen-dieren.---Een-tweede-belangrijk-verschilwaarmee- de- Triple- Top- Line- zichonderscheidt- is- dat- het- uitgaat- van- eco! effectiviteit" én" eco!efficiëntie,- met- hetstreven- naar- een- volledige- ecoJ effectiviteit.- De- Triple- P- aanpak- is- enkelgericht-is-op-eco!efficiëntie.--
3.3-TRIPLE-PIn- 1994- introduceerde- John- Elkington- destrategie-van-de-Triple6Bottom6Line,%beterbekend-als-People,6Planet%en%Profit%(Triple% P):• People:- mensen- binnen- en- buiten- deonderneming;-• Planet:- de- gevolgen- voor- het(leef)milieu;-• Profit/Prosperity:- de- voortbrenging- eneconomische-effecten-van-goederen-endiensten.--Ecologische,- economische- en- socialeaspecten- werden- daarmee- in- balansgebracht- om- te- komen- tot- een- duurzameontwikkeling.- De- Triple% PCbenadering% focust- op- economische- groei,- ecologischekwaliteiten- en- sociale- rechtvaardigheid.Geen- van- deze- termen- zijn- nieuw- in- deduurzame- ontwikkeling.- Echter,- in- depraktijk-wordt-de-Triple"P-benadert-vanuiteen-ecoJefficiënte-aanpak;-oftewel:-overalwater-bij-de-wijn-doen.-
De- Triple- Top- LineJbenadering- streeftdaarmee- naar- een- balans- met- positieveeffecten-voor-mens,-milieu-én-economie.--
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 2!Braungart-&-McDonough! www.c2cexpolab.eu-
-
Page-6-of-9-
!
kleinkinderen,-dat-is-de-kern-van-de-Cradleto- Cradle- gedachte.- De- Cradle- to- Cradlebenadering- kent- drie- basisprincipes,- teweten:• • •
In-dit-hoofdstuk-wordt-de-essentie-van-deCradle-to-CradleJprincipes-weergegeven.-
Figuur-3.1:-Triple-Top-Line-Fractal.-
3.5- CONCLUSIE:- VAN- ECOJEFFICIENTENAAR-ECOJEFFECTIEVE-ÉN-ECOJEFFICIENTEDUURZAME-ONTWIKKELINGOm- positieve- effecten- te- creëren- voormens,- milieu- en- economie- is- een- eco! effectieve- aanpak- essentieel.- Binnen- eendoeltreffend,- ecoJeffectief- systeem- kanvervolgens- efficiëntie- beslist- waardevolzijn.- Op- weg- naar- een- volledig- ecoJ effectiviteit- helpt- eco!efficiëntie- hetuiteindelijke- einddoel- te- bereiken.- Depositieve- impact- die- een- ecoJeffectieveaanpak- zou- kunnen- bieden- is- gigantisch.Des- te- eerder- een- ecoJeffectieve- aanpakwordt- gehanteerd,- des- te- groter- depositieve-impact-is.!
Principe- 1:- Afval- =- Voedsel,- Alles- Is- EenVoedingsstof-Voor-Iets-AndersDe- natuur- werkt- volgens- continuekringlopen- waarin- afval- niet- bestaat.- Ditcyclische-systeem-van-wieg-tot-wieg-heeftmiljoenen- jaren- de- planeet- van- eengevarieerde- overvloed- aan- nutriëntenvoorzien.- Het- evenwichtige- natuurlijkesysteem-van-grondstoffen-op-de-planeet-isveranderd.Dagelijksgooienwegigantischehoeveelhedenkostbaregrondstoffen- weg.- Dit- terwijl- de- vraagnaar- deze- kostbare- grondstoffentoeneemt.- Volgens- schattingen- van- deEuropese- Commissie- (2010)- kan- de- vraagnaar- grondstoffen- in- de- komende- twintigjaar-wel-meer-dan-verdrievoudigen."" De- behoefte- naar- een- transitie- van- eenlineairJ- naar- een- circulair- systeem- neemttoe.-Het-uiteindelijke-doel-is-dat-alles-een-voedingsstof-is-voor-iets-anders,-waardoorhet-begrip-afval-kan-worden-geëlimineerd.Het-is-van-belang-dat-de-toepassing-van-dekringloopgedachte- al- in- een- zo- vroegmogelijk- stadium- van- nieuwe- producten,processen- en- ontwikkelingen- alsuitgangspunt- wordt- meegenomen.- De-
4."CRADLE"TO"CRADLE!PRINCIPLES"" In- 2002- is- de- uitgave- van- Braungart- enMcDonough,- Cradle% to% Cradle C% Remaking% the%Way%We%Make%Things,%verschenen.-Deop- de- Nederlandse- televisie- uitgezondenVPRO- Tegenlicht- documentaire- ‘Afval- isVoedsel’- heeft- in- Nederland- een- golf- vanreacties- teweeg- gebracht.- Een- zo- grootmogelijkepositievevoetafdrukachterlaten- voor- onze- kinderen- enwww.c2cexpolab.eu-
Afval" is" Voedsel,- alles- is- eenvoedingsstof-voor-iets-anders;Benut" de" Zon,- gebruik- volledighernieuwbare-energie;Respect" Diversiteit,- in- soorten,- cultuuren-innovatie.-
-
Page-7-of-9-
!
positieve- impact- die- een- kringloopvoor- iets- anders.- Daarmee- zal- nooit- meergedachte- zou- kunnen- bieden- voor- deafval-ontstaan.maatschappij,-het-milieu-en-de-economiePrincipe- 2:- Benut- de- zon,- gebruik- volledigis- gigantisch.- Duurzaamheid- in- de- zin- vanhernieuwbare-energieecoJefficiëntie- en- minimaliseren- wordtDe-zon-levert-iedere-dag-vele-malen-meerdaarmee- naar- een- geheel- nieuw- niveauhernieuwbare- energie- dan- dat- dewordt-gebracht.maatschappij- gebruikt.- Waarom- zoudenwe- afhankelijk- willen- blijven- van- fossieleMet- de- Cradle- to- CradleJbenaderingbrandstoffen- zoals- gas,- steenkool- en- olie,worden-materiaalstromen-in-twee-soortenterwijl- we- weten- dat- deze- bronnenkringlopen- onderscheiden:- de- eerste- zijnuitgeput-raken?-de- biologische- kringlopen,- ofwel- dekringloop-in-de-biosfeer,-de-kringlopen-vanDe- Cradle- to- CradleJvisie- gaat- uit- van- het5.2 Principle 2: Use the sun; Use Renewable Energy Only de- natuur.- De- tweede- zijn- degebruikvan- alleenhernieuwbareenergie.In 1839 Edmond Becquerel discovered that metal plates in a conducting solution technologische- kringlopen,- ofwel- de- devoltage andVoorbeeldena current when light shines on them. This is called the photovoltaic effe vanhernieuwbare4.1.1 Continue kringlopen kringlopenin- de- technosfeer,- deon this phenomenon discovered by Becquerel, Charles Fritts developed the first Het overkoepelende stelsel waarin we leven, bestaat uit twee essentiële onderdelen: massa energiebronnenvan- dezon,cell in 1883, with an efficiency ofzijn1%. energieThe first ‘modern’ solar cell, developed by Ru kringlopen-van-de-industrie.-(de aarde) en energie (de zon). Wat mensen ook maken, het ‘verdwijnt’ niet, ‘weg’ is nooit was introduced to the market in 1941. This solar cell had an efficiency of only 4 weg. water,- wind,- geothermie,- enkele- vormen(ECN, undated). After the first oil crisis in the 1970s, there was a big acceleration in biomassaen- thekinetischeinto ways vanto significantly increase efficiency of energie.solar cells, and as a resul commercialHernieuwbare-energiebronnen-hebben-deapplications of solar cells possible (Weingart, 1974). More recently re at the Fraunhofer Institute for Solar Energy Systems announced that they had de potentieomduizendenmalensolar cell with an efficiency of 41.1% (Guter et al., 2009). meerenergie- te- leveren- dan- het- huidigeThe potential of renewable solar energy in relation to today’s energy consum verbruik- op- aarde,- ondanks- dat- hetinvestigated by Gommans (2009). In Fig. 5.3 the outer cube represents the to gebruik-toeneemt.-radiation reaching the earth each year. It has also been shown that the energy nee
of the world population could in principle be met by concentrated solar energy fr area of 280x280 kilometers (Breyer, 2009; Gommans, 2009; Labyrint, 2010). Thes Fig. 4.2. Schematische weergave kringloop in de biosfeer (biologische kringloop) en de technosfeer demonstrate the potential of the sun as a renewable energy source on a global sca Figuur-4.1-:-Cradle-to-Cradle-onderscheidt(technologische kringloop) (Braungart, 2006).
biologischeJ-en-technologische-kringlopen.-
Er bestaan twee afzonderlijke typen kringlopen. De eerste zijn de biologische kringlopen, ofwel de biosfeer, de kringlopen van de natuur. De tweede zijn de technologische kringlopen, ofwel de technosfeer, de kringlopen van de industrie (zie figuur 4.2.). Om te werken in een kringloop zal de natuur moeten worden nagebootst, ook wel bekend als biomimicry. Het afvalconcept elimineren betekent dat objecten en producten vanaf het eerste begin ontworpen worden vanuit het principe dat de gebruikte materialen uiteindelijk niet mogen Natuurlijk-gaskomen op de afvalhoop. Het gaat dan niet meer over downcycling maar over recycling of upcycling, waar grondstof- en materiaalkwaliteiten minimaal blijven behouden of zelfs kunnen worden verbeterd.
Een- voorbeeld- van- een- technisch- productis- een- mobiele- telefoon.- Een- mobieltjeheeft- een- gemiddelde- gebruiksduur- vanEnergiegebruikeen- aantal- jaren,- terwijl- de- levensduurwereldbevolkingOlieper-jaar4.2 Uitgangspunt 2: Benut de zon; gebruik volledig hernieuwbare energie vele-maakt malenlanger-veerkrachtiger, is.- Het- productDiversiteit een ecosysteem waardoor het bestaatbeter in staat is om goed op veranderingen te reageren. Door decentraal de energievoorziening op te wekken ontstaat nog- uitwaardevolleooknaeen destabielgebruiksduursysteem met meer veerkracht. Kerncentrales en andere grootschalige Kolenenergieleveranciers verstoren vaak het omringende ecosysteem en geven enorme technologischealleengaan- willen blijven hoeveelheden warmte-energie grondstoffen,af die niet worden benut. Waarom afhankelijk van grootschalige nutsbedrijven die de energieprijs bij piekbelasting extreem hoog houden? deze-grondstoffen-vaak-verloren-als-afval.Waarom niet-hernieuwbare energiebronnen als gas, steenkool en olie verbruiken en uitputten? Bronnen die met het huidige consumptiepatroon op korte termijn verloren gaan. Idealitervormendein- eenUraniumIn de Cradle to Cradle -zienswijze zou grondstoffenmen zoveel mogelijk gebruik moeten maken van hernieuwbare energievoorzieningen op basis van onuitputbare bronnen (zoals water, wind, eenbron-om devoornieuwe-als energiebron Potentie-zoneJ zonproducten geothermie). Ook wordt aanbevolen vrijkomende afvalwarmte in te zetten. Dat levert veel gemak en financieel voordeel op. energie-per-jaarhoogwaardigetoepassingenin- malen een-meer energie te Hernieuwbare energiebronnen hebben de potentie om duizenden leveren dan het huidige verbruik op aarde (Breyer, 2009). Hierin kan worden voorzien met cyclischproces.In- dezegewenstesituatielokale energiebronnen, bijvoorbeeld op niveau van een woning, maar ook op landelijk Fig.Afrikaanse 5.3. Annual niveau. Onderzoeken hebben aangetoond dat bij een samenwerking tussen en energy consumption in relation to all fossil fuels and irradiated solar energy reachi Figuur-4.2-:-Potentie-van-zonneJenergie.hebben-we-het-dan-over-recycling-of-zelfsEuropese landen in het Desertec-model (zie voorbeeld 4.4) een totale(Gommans, oppervlakte 2009). van 280x280 kilometer voldoende zou zijn om negentig procent van de aarde te voorzien in de upcycling.Grondstoffengaan-mogelijkheden daarmeehuidige energievraag (Breyer, 2009). Dit biedt voldoende om onafhankelijk te worden van niet-hernieuwbare energiebronnen. nooit- verloren- en- zijn- weer- voedingsstof®
22
www.c2cexpolab.eu-
-
Page-8-of-9-
!
Principe- 3:- Respect- van- diversiteit,soorten,-cultureel-en-innovatiefDiversiteit- maakt- een- ecosysteemveerkrachtiger,- waardoor- het- beter- instaat- is- om- goed- op- veranderingen- tereageren.-De-vitaliteit-van-ecosystemen-isafhankelijk- van- relaties- tussen- soorten,hun- gebruik- en- de- uitwisseling- vanmaterialen- en- energie- op- een- bepaaldeplek.- In- een- setting- met- voldoendeverscheidenheid- betekent- diversiteitkracht- en- monocultuur- zwakte.- Als- dediversiteittoeneemt,wordthetecosysteem- meer- stabiel.- Hoe- meerdiversiteit- er- is,- hoe- meer- productievefuncties-er-worden-uitgevoerd,-zowel-voorhet-ecosysteem-als-voor-de-planeet.-In-eenecosysteem- is- elke- inwoner- in- meer- ofmindere-mate-afhankelijk-van-de-andere.--
groeien.-Dit-zou-niet-mogelijk-zijn-met-eenbenadering- die- alleen- focust- op- hetverbeterenvanefficiëntie,ofdoelstellingen- die- nastreven- om- ‘minderslecht’-te-zijn.--
De- wereld- kent- een- verbazingwekkendediversiteit-aan-vormen,-door-fotosyntheseenvoedingsstoffenkringlopendieaangepast- zijn- aan- de- locatie.Biodiversiteit-is-één-aspect-van-diversiteit,daarnaast- is- er- nog- culturele- eninnovatieve- diversiteit.- Omgevingen- diediversiteit-respecteren,-werken-met-lokalesoorten,-materialen-en-energiestromen-enmet- lokale- culturele,- sociale,- ecologischeen-economische-krachten-en-innovatie.5."CONCLUSIE" De-Cradle-to-Cradle-benadering-biedt-eeninnovatieplatformwaarmeeconventionele-duurzaamheid-(waarbij-ecoJ efficiëntie-om-negatieve-milieu-impacts-teminimaliseren- wordt- ingezet),- naar- eengeheel- nieuw- niveau- wordt- gebracht.- DeCradle" to" Cradle- benadering- is- uniekdoordat- het- uitgaat- van- eco!effectiviteit.Hiermee- kunnen- positieve- effecten- –- netzoals- in- de- natuur- –- exponentieel- blijvenwww.c2cexpolab.eu-
-
Page-9-of-9-
