Wie zijn de leden van Scouts en Gidsen en Chiro? Een profielonderzoek bij leden en hun ouders
Dit onderzoek kwam tot stand door een samenwerking tussen de auteur van dit rapport, Michael Debusscher (Cesor) en enkele mensen die we uitdrukkelijk willen bedanken voor hun medewerking en inzet, namelijk Merijn Gouweloose (Chiro), Skrolan Hugens en Thibalt Bonte (Scouts en Gidsen). Aan alle lezers willen ons bij voorbaat excuseren voor alle veralgemeningen die we in dit rapport maken. Dit onderzoek betracht een globaal beeld te geven van de leden van de twee jeugdbewegingen en doet zonder twijfel onrecht aan lokale initiatieven en situaties.
Cesor b.v.b.a Nijverheidsstraat 9 1930 Zaventem BELGIE Tel. +32 (0) 496 50 23 29
2
Inhoud 1.
Inleiding ........................................................................................................... 4
2.
Opzet van het onderzoek............................................................................. 5
3.
Het profiel van leden van Scouts en Gidsen en Chiro........................... 11
4.
Het gezin van herkomst .............................................................................. 14 4.1. Een sociaaleconomisch profiel van het gezin van herkomst........ 14 4.2. Een demografisch profiel van het gezin van herkomst.................. 18 4.3. Een cultureel profiel van het gezin van herkomst ........................... 19
5.
Het jeugdbewegingsprofiel van leden .................................................... 23 5.1. De vrijetijdsbesteding van min 12-jarige leden................................ 23 5.2. De vrijetijdsbesteding van plus 12-jarige leden ............................... 27
5.
De jeugdbeweging ..................................................................................... 39 5.1. Redenen om naar de jeugdbeweging te gaan............................. 41 5.2. De locatie van de jeugdbeweging................................................... 49 5.3. Tevredenheid over de jeugdbeweging ........................................... 52
6.
Persoonlijk profiel.......................................................................................... 56
7.
Conclusies ..................................................................................................... 58
3
1. Inleiding Een goed jaar geleden stelde de Scouts en Gidsen Vlaanderen en Chiro Nationaal zich de vraag wie nu juist hun leden zijn. Natuurlijk hebben de mensen van de administraties wel een idee over wie hun leden zijn. Het zijn er gezamenlijk ongeveer een tweehonderdduizendtal verspreid over het heel Vlaanderen en ongetwijfeld allemaal toffe jongens en meisjes. Omdat de meesten ook wel ervaring hebben met leden in hun eigen lokale afdeling is het zeker mogelijk om vrij snel een profielschets van de doorsnee leden uit te tekenen. Dergelijke schets blijft echter heel sterk hangen in een subjectief sfeertje en is om deze reden dan ook niet helemaal betrouwbaar. Indien men daarop dan beleidsmatige beslissingen moet nemen, dan beweegt men zich op zeer wankele grond en is men gedoemd een beleid te voeren met als belangrijkste toetssteen ‘trial and error’. Soms slaat het mee, soms slaat het tegen… Om een objectiever beeld te krijgen van wie de leden nu juist zijn, uit welke gezinnen ze afkomstig zijn, wat ze (naast de jeugdbeweging) allemaal graag doen in hun vrije tijd, enzovoort kan men moeilijk buiten een gestructureerde brede bevraging. Enkel met cijfermateriaal is het mogelijk om met een hoge graad van zekerheid antwoorden op dergelijke vragen te formuleren. Zodoende werd in 2008-2009 een grootschalig onderzoek opgezet bij leden van Scouts en Gidsen en Chiro. In samenwerking met Cesor, een spin off van de Vrije Universiteit Brussel, werden door middel van een vragenlijst duizenden leden en hun ouders uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Bij de opzet van het onderzoek hebben we er voor geopteerd om zowel de leden als hun ouders te betrekken. Met deze optie konden bepaalde vragen aan de leden zelf worden gesteld, terwijl andere vragen voorbehouden werden aan de ouders. Rekening houdend met de kenmerken van de leden werden tevens afzonderlijke vragenlijsten opgesteld voor leden jonger dan 12 jaar en leden ouder dan 12 jaar. Daarbij werd zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van vergelijkbare indicatoren. Dat geldt eveneens voor de indicatoren opgenomen in de vragenlijst voor de ouders. In het verloop van de rapportering zullen we dan ook resultaten aanbieden op basis van gegevens die we bij de verschillende leeftijdsgroepen en/of de ouders hebben verzameld. Voor een aantal indicatoren zullen we ons echter beperken tot resultaten die specifiek werden verzameld bij leden jonger dan 12 jaar of bij leden ouder dan 12 jaar of bij de ouders. Bij de rapportering zullen we telkens aangeven of de gepresenteerde resultaten al dan niet significante verschillen vertonen voor leden van Scouts en Gidsen en Chiro. We maken daarbij gebruik van een significantieniveau lager dan 0.05. Concreet betekent dit dat de kans dat het vastgestelde verschil tussen de resultaten voor de 2 jeugdbewegingen te wijten is aan toeval, kleiner is dan 5%.
4
2. Opzet van het onderzoek Initieel werd ervoor geopteerd om het onderzoek bij de leden van de Scouts en Gidsen en de leden van de Chiro simultaan en volgens dezelfde onderzoeksmethodiek te laten verlopen. Daarbij werd geopteerd voor een gestructureerde vragenlijst die via 100 geselecteerde Chiro en 100 Scouts en Gidsen groepen werden verdeeld onder de leden. Als methodiek werd telkens gebruik gemaakt van een pakket met daarin een begeleidende brief, een vragenlijst voor het lid en een vragenlijst voor de ouder(s). Na het invullen van de vragenlijsten konden deze worden verzameld door de leiding van de groepen, waarna ze aan de respectieve nationale secretariaten konden worden bezorgd voor het inponsen van de gegevens. Voor de leden en de ouders die de vragenlijst liever online wensten in te vullen, werd via het internet tevens een digitale versie van de vragenlijst aangeboden, De gehele coördinatie en organisatie van het veldwerk werd opgenomen door de nationale secretariaten. Enkel de hosting van de digitale vragenlijst en de opvolging van de online bevraging werden opgenomen door Cesor. Na een eerste veldwerkperiode net voor de zomervakantie van 2008 bleek deze methode echter niet succesvol voor de leden van Scouts en Gidsen. Ondanks een voorbereidend telefonisch contact tussen de lokale groepen en het nationaal scretariaat bleek de respons uitzonderlijk laag. Dat was niet het geval voor de leden van Chiro. Voor de leden van Chiro werd het veldwerk dan ook na deze eerste fase afgesloten. Voor de leden van Scouts en Gidsen werd een tweede bevragingsperiode uitgevoerd na het kerstverlof van 2009. Daarbij werden geen papieren versies van de vragenlijst meer verspreid, maar werd enkel geopteerd voor een online bevraging. Deze methodiek bleek een stuk succesvoller en leverde wel een bevredigende respons op. Aangezien het erg onduidelijk is hoeveel vragenlijsten correct werden verspreid, is het quasi onmogelijk om na te gaan wat de precieze responsgraad is van de bevraging. In totaal hebben we informatie verzameld over 1186 jongeren aangesloten bij de Scouts en Gidsen of Chiro. 601 onder hen zijn lid van de Scouts en Gidsen en 555 zijn lid van Chiro1. Daarmee overschrijden we ruimschoots het benodigde aantal leden om een representatieve staal te vormen van de leden van deze jeugdbewegingen. Om een representatieve steekproef te hebben van deze jeugdbewegingen en dus analyses en uitspraken te doen op een betrouwbaarheidsniveau van 95% dienen we immers over de gegevens van minimaal 383 leden van Chiro en 383 leden van Scouts en Gidsen te hebben (uitgaande van een totaal aantal leden van respectievelijk 75.000 en 95.000). 1
Van 30 respondenten kunnen we niet achterhalen bij welke jeugdbeweging ze aangesloten zijn.
5
Opgedeeld naar groepen beschikken we bovendien over informatie van leden uit 69 verschillende Scouts en Gidsen groepen en 67 Chiro-groepen. Daarmee bereiken we een erg evenwichtige verdeling tussen enerzijds het aantal leden van Scouts en Gidsen en Chiro, maar anderzijds ook over het aantal verschillende groepen uit Scouts en Gidsen en Chiro. Over de groepen heen zijn de aantallen leden die hebben deelgenomen aan het onderzoek wel erg divers. Op zich is dit niet onlogisch vermits we bij de steekproeftrekking zowel grote als kleine groepen hebben geselecteerd. Voor dit onderzoek werden twee leeftijdsgroepen van leden en hun respectievelijke ouders bevraagd en werden 3 verschillende meetinstrumenten (vragenlijsten) ontwikkeld, namelijk voor leden jonger dan 12 jaar, voor leden ouder dan 12 jaar en voor de ouders van leden. Bij het opstellen van de vragenlijsten werd geopteerd om de vragen van de leden en van de ouders aanvullend uit te werken. Zodoende kunnen we gebruik maken van informatie aangeleverd via de vragenlijsten van de leden en via de ouders. Door een onduidelijke verspreiding werden deze vragenlijsten echter niet steeds aan de juiste leeftijdsgroep doorgegeven. Daardoor kregen een aantal leden een vragenlijst die niet voor hun leeftijd bestemd was. In het verloop van de rapportering zullen we echter trachten zo veel mogelijk resultaten te recupereren door de gegevens onder de correcte leeftijdsgroep te plaatsen. Op basis van de leeftijd van de leden beschikken we over volgende respons: Tabel 1 Verdeling respons naar leeftijd2
Enkel lid
Lid + ouder
Enkel ouder
Totaal
Min 12 jaar
147
289
157
593
Plus 12 jaar
197
214
148
559
Totaal
344
503
305
1152
Net als voor de verdeling tussen leden van Scouts en Gidsen en Chiro beschikken we ook naar leeftijdsverdeling in onze resultaten over ongeveer evenveel gegevens van leden jonger als leden ouder dan 12 jaar.
2
Van 24 respondenten konden we de leeftijd niet achterhalen
6
Tabel 2 Verdeling respons naar leeftijd (Scouts en Gidsen)
Enkel lid
Lid + ouder
Enkel ouder
Totaal
Min 12 jaar
79
123
90
292
Plus 12 jaar
105
93
97
295
Totaal
184
216
187
587
Tabel 3 Verdeling respons naar leeftijd (Chiro)
Enkel lid
Lid + ouder
Enkel ouder
Totaal
Min 12 jaar
64
166
57
287
Plus 12 jaar
81
121
47
249
Totaal
145
287
104
536
Om een beeld te krijgen van de representativiteit van de respons naar geografische spreiding kunnen we terugvallen op de gegevens die ons werden aangeleverd door de respectievelijke nationale secretariaten voor het trekken van de steekproef. Voor de steekproeftrekking hebben we namelijk gebruik gemaakt van een verdeling van het aantal leden per provincie en binnen de provincies naar de graad van verstedelijking. Op basis van deze tweedeling werden afdelingen geselecteerd en de vragenlijsten als volgt verspreid: Tabel 4 Verdeling steekproef naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen)
Platteland
Antwerpen
Vlaams Brabant
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
4,0%
6,0%
2,0%
3,0%
0,0%
15,0%
Rand
23,0%
10,0%
5,0%
14,0%
8,0%
59,0%
Stad
8,0%
2,0%
3,0%
4,0%
4,0%
22,0%
Grootstad
0,0%
1,0%
0,0%
2,0%
1,0%
4,0%
35,0%
18,0%
10,0%
23,0%
13,0%
100,0%
Totaal
Het veldwerk leverde een respons op die sterk vergelijkbaar is met de spreiding.
7
Tabel 5 Verdeling respons naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen)
Platteland
Antwerpen
Vlaams Brabant en Brussel
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
3,0%
11,0%
0,0%
0,0%
1,0%
15,0%
Rand
18,0%
14,0%
6,0%
14,0%
10,0%
62,0%
Stad
15,0%
3,0%
1,0%
1,0%
2,0%
22,0%
Grootstad
0,0% 36,0%
0,0% 28,0%
0,0% 6,0%
1,0% 16,0%
0,0% 13,0%
1,0% 100,0%
Totaal
Desondanks wijkt de respons voor een aantal cellen toch af van de oorspronkelijke verdeling. Tabel 6 Verschil respons en steekproef naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen)
Antwerpen -0,95%
Vlaams Brabant en Brussel 5,02%
Limburg -1,58%
Oost Vlaanderen -3,06%
West Vlaanderen 0,62%
Totaal 0,05%
Rand
-4,59%
4,47%
0,21%
0,77%
2,26%
3,12%
Stad
6,11%
1,51%
-2,34%
-3,09%
-2,35%
-0,15%
Grootstad
-0,32%
-0,56%
0,00%
-1,50%
-0,64%
-3,02%
Totaal
0,26%
10,45%
-3,71%
-6,89%
-0,10%
Platteland
Om in deze rapportering uitspraken te kunnen doen die representatief zijn voor de leden van de jeugdbewegingen hebben we ervoor geopteerd om de respons te wegen naar de oorspronkelijke verdeling op het vlak van de geografische spreiding. We maken hiervoor gebruik van een wegingsfactor die ervoor zorgt dat we onze analyses kunnen uitvoeren op een representatieve groep leden. Tabel 7 Wegingsfactor respons naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen)
Antwerpen
Vlaams Brabant en Brussel
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
Platteland
1,29
0,52
10,14
18,74
0,40
1,00
Rand
1,26
0,68
0,96
0,95
0,78
0,95
Stad
0,58
0,54
4,39
3,98
2,13
1,01
Grootstad
0,00
2,61
0,00
3,18
0,00
3,91
Totaal
0,99
0,63
1,58
1,42
1,01
Hetzelfde hebben we gedaan met de respons van leden van Chiro. Ook hier maken we gebruik van de aangeleverde gegevens met betrekking tot de
8
geografische spreiding die hebben gediend voor de verspreiding van de vragenlijsten. Tabel 8 Verdeling steekproef naar provincie en verstedelijking (Chiro)
Antwerpen
Vlaams Brabant
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
3,0%
7,0 %
2,0%
3,0 %
3,0%
18,0%
Rand
21,0%
9,0%
10,0%
12,0%
13,0%
66,0%
Stad
4,0%
2,0%
3,0%
3,0 %
3,0%
15,0%
Grootstad
0,0%
0,0%
0,0%
0,3 %
0,2%
0,5%
29,0%
18,0%
15,0%
18,0%
20,0%
100,00%
Platteland
Totaal
Tabel 9 Verdeling respons naar provincie en verstedelijking (Chiro)
Antwerpen
Vlaams Brabant en Brussel
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
Platteland
2,8%
3,4%
0,9%
1,3%
0,2%
8,6%
Rand
22,0%
2,8%
10,5%
22,2%
12,7%
70,2%
Stad
3,5%
5,9%
3,7%
0,0%
3,4%
16,6%
Grootstad
0,0%
0,00%
0,0%
0,0%
4,7%
4,7%
28,4%
12,1%
15,1%
23,5%
20,9%
100,0%
Totaal
Net zoals voor de leden van Scouts en Gidsen is de geografische verdeling van de respons bij de Chiro-leden voor de meeste cellen vergelijkbaar met de reële spreiding. Tabel 10 Verschil respons en steekproef naar provincie en verstedelijking (Chiro)
Antwerpen
Vlaams Brabant en Brussel
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
Platteland
-0,56%
-3,35%
-1,06%
-1,63%
-3,06%
-9,66%
Rand
0,63%
-6,64%
0,59%
10,15%
-0,63%
4,11%
Stad
-0,54%
3,66%
0,80%
-2,94%
0,42%
1,41%
Grootstad
0,00%
0,00%
0,00%
-0,31%
4,45%
4,14%
Totaal
-0,47%
-6,32%
0,33%
5,27%
1,19%
Om de analyses zo getrouw mogelijk uit te voeren maken we ook voor de leden van de Chiro gebruik van wegingsfactoren om de data representatief te maken voor de geografische spreiding en de graad van verstedelijking.
9
Tabel 11 Wegingsfactor respons naar provincie en verstedelijking (Chiro)
Antwerpen
Vlaams Brabant en Brussel
Limburg
Oost Vlaanderen
West Vlaanderen
Totaal
Platteland
1,20
2,00
2,14
2,25
17,42
2,13
Rand
0,97
3,37
0,94
0,54
1,05
0,94
Stad
1,15
0,39
0,79
0,00
0,87
0,92
Grootstad
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,11
Totaal
1,02
1,52
0,98
0,78
0,94
Door deze weging door te voeren kunnen we uitgaan van een representatieve spreiding van de leden van respectievelijk Scouts en Gidsen en Chiro over de provincies en de verstedelijkingsgraad.
10
3. Het profiel van leden van Scouts en Gidsen en Chiro Uitgaande van een representatieve staal op het niveau van de geografische spreiding en de verstedelijkingsgraad scheppen we in dit onderdeel een beeld van het profiel van de leden van de jeugdbewegingen Scouts en Gidsen en Chiro. Voor zowel de min 12 jarigen als voor de plus 12 jarigen stellen we in het algemeen een lichte oververtegenwoordiging vast van de proportie meisjes. Tabel 12 Verdeling respons naar geslacht
Jongen
Meisje
Totaal
N
- 12 jaar
45,1%
54,9%
100,0%
579
+ 12 jaar
41,1%
58,9%
100,0%
565
Totaal
43,1%
56,9%
100,0%
1044
Uitgesplitst naar de twee jeugdbewegingen blijken vooral onder de leden van Chiro proportioneel meer meisjes te zitten. Tabel 13 Verdeling respons naar geslacht (Scouts en Gidsen)
Jongen
Meisje
Totaal
N
- 12 jaar
53,7%
46,3%
100,0%
285
+ 12 jaar
45,4%
54,6%
100,0%
295
Totaal
49,5%
50,5%
100,0%
580
Tabel 14 Verdeling respons naar geslacht (Chiro)
Jongen
Meisje
Totaal
N
- 12 jaar
35,7%
64,3%
100,0%
280
+ 12 jaar
35,4%
64,6%
100,0%
257
Totaal
35,6%
64,4%
100,0%
537
Wat de etnische afkomst betreft is het duidelijk dat onze steekproef grotendeels bestaat uit Belgische jongeren. Ondanks een erg streng criterium waarbij we drie generaties3 terug gaan, vinden we zowel bij Scouts en Gidsen als bij Chiro slechts een marginale proportie niet-Belgische jongeren terug. 3
Voor het onderscheid tussen Belgische en niet-Belgische jongeren vroegen we naar de nationaliteit van de jongere zelf, van de ouders én van de grootouders. Als één van deze een niet-Belgische nationaliteit heeft, valt de jongere onder de categorie van niet-Belg.
11
Tabel 15 Verdeling respons naar etnische afkomst (Scouts en Gidsen en Chiro)
Belg
Niet-Belg
Totaal
N
Scouts en Gidsen
97,5%
2,5%
100,0%
526
Chiro
96,5%
3,5%
100,0%
502
Totaal
97,1%
2,9%
100,0%
1056
Op basis van deze kleine groep niet-Belgische jongeren is het niet mogelijk om binnen de resultaten te zoeken naar mogelijke verschillen tussen Belgische en niet-Belgische jongeren. In het verdere verloop van deze studie zullen we dan ook geen aandacht meer schenken aan dit onderscheid. Ook de groep leden met een lichamelijke en/of geestelijke beperking is te beperkt om deze analytische te onderscheiden van de andere leden. In totaal heeft slechts 4% van de bevraagde leden een geestelijke en/of lichamelijke beperking. Tabel 16 Verdeling respons naar geestelijke en/of lichamelijke beperking (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Ja, een lichamelijke beperking
0,3%
0,3%
0,3%
Ja, een geestelijke beperking
2,7%
4,1%
1,4%
Ja, een lichamelijke en een geestelijke beperking
1,0%
2,1%
0,0%
Neen
95,9%
93,6%
98,4%
Totaal
100,0%
100,0%
100,0%
769
388
369
N
Verdergaand met het profiel van de leden stellen we vast dat ten aanzien van de Vlaamse jongeren in het algemeen, jongeren uit het algemeen secundair onderwijs (ASO) duidelijk oververtegenwoordigd zijn. Jongeren uit het beroepssecundair onderwijs zijn dan weer duidelijk ondervertegenwoordigd.
12
Tabel 17 Verdeling respons naar studierichting (Scouts en Gidsen en Chiro)4
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Vlaanderen5
ASO
68,7%
73,2%
63,2%
56,9%
BSO
3,4%
4,0%
3,7%
17,5%
TSO
21,3%
15,4%
27,2%
20,4%
KSO
2,4%
0,7%
4,4%
1,3%
BuSO
4,1%
6,7%
1,5%
4,0%
Totaal
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
291
149
136
455992
N
Tussen Scouts en Gidsen en Chiro valt vooral het verschil op in de proportie leden uit een TSO-richting. Deze ligt beduidend hoger onder de leden van Chiro. In beide gevallen zijn de leden van Scouts en Gidsen en Chiro erg goede leerlingen. Slechts 10% onder hen heeft schoolse achterstand opgelopen. Tabel 18 Verdeling respons naar schoolse vertraging (Scouts en Gidsen en Chiro)6
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Vlaanderen7
Ja
10,3%
10,9%
9,0%
27,2%
Neen
89,7%
89,1%
91,0%
72,8%
Totaal
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
281
138
133
397860
N
4
Voor deze cijfers worden enkel de jongeren uit het secundair onderwijs uit de 1ste, 2de ,3de en 4de graad in rekening gebracht. 5 Schoolbevolking in het gewoon secundair onderwijs, naar geslacht en onderwijsvorm, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, schooljaar 2006-2007. 6 Voor deze cijfers worden enkel de jongeren uit het secundair onderwijs uit de 1ste, 2de ,3de graad en enkel de studierichtingen ASO, BSO, TSO en KSO in rekening gebracht. 7 Onderwijsstatistieken 2007-2008, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, schooljaar 2007-2008.
13
4. Het gezin van herkomst Om een beeld te krijgen van het gezin van herkomst van de leden van de jeugdbewegingen kijken we enerzijds naar enkele sociaaleconomische indicatoren zoals het tewerkstellingsstatuut van de ouders, de scholingsgraad en het gezinsinkomen, maar werpen we anderzijds ook een blik op eerder sociaalculturele indicatoren zoals de participatie van de ouders aan het verenigingsleven. Last but not least staan we in dit onderdeel stil bij de eigen ervaring van de ouders met betrekking tot de jeugdbewegingen.
4.1.
Een sociaaleconomisch profiel van het gezin van herkomst
Een eerste interessante sociaaleconomische indicator is het tewerkstellingsstatuut van de ouders van de leden. Aan alle respondenten, dus zowel aan de leden min 12 jaar, aan de leden plus 12 jaar als aan de ouders vroegen we of de ouders al dan niet werken. Daaruit blijkt dat in 82% van de gevallen beide ouders tewerkgesteld zijn. 18% van de leden komt uit een gezin waarvan minstens 1 van de ouders niet werkt. Deze cijfers zijn conform met de algemene werkzaamheidsgraad van 87% voor Vlaanderen binnen de leeftijdsgroep 25 tot 49 jaar (FOD Economie - ADSEI EAK, Eurostat LFS (bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE), 2008). Tabel 19 Verdeling respons naar tewerkstelling ouders (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Minstens 1 van beide ouders werkt niet
18,2%
20,0%
16,2%
Beide ouders werken
81,8%
80,0%
83,8%
100,0%
100,0%
100,0%
1157
596
561
Totaal N
Gaan we iets dieper in op het tewerkstellingsstatuut van de ouders dan stellen we een significant verschil vast tussen de ouders van de leden van Scouts en Gidsen en van de leden van Chiro. Onder de leden van Chiro vinden we immers proportioneel veel meer arbeiders of arbeidsters, terwijl ouders van Scouts en Gidsen proportioneel meer tewerkgesteld zijn als bediende in een middenkaderfunctie.
14
Tabel 20 Verdeling respons naar tewerkstellingsstatuut ouders (Scouts en Gidsen en Chiro)8
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Arbeider/arbeidster9
15,0%
8,1%
22,0%
Bediende
42,5%
42,0%
43,3%
Bediende lager kader
4,3%
4,3%
4,4%
Bediende midden kader10
13,4%
17,0%
9,6%
Bediende hoger kader
11,2%
13,9%
8,5%
Zelfstandige zonder personeel
8,6%
8,9%
8,3%
Zelfstandige met personeel
4,8%
5,6%
3,9%
Helper - meewerkend familielid (zonder vergoeding)
0,1%
0,3%
0,0%
100,0%
100,0%
100,0%
1418
729
686
Totaal N
Een blik op het onderwijsniveau van de ouders van de leden leert dat meer dan de helft van de leden van Scouts en Gidsen en Chiro uit een gezin komt met vrij hooggeschoolde ouders. In vergelijking met de algemene scholingsgraad in Vlaanderen blijken hogergeschoolde ouders immers beduidend meer vertegenwoordigd bij de leden van de jeugdbewegingen. Zelfs als we vergelijken met een vrij jonge populatie volwassenen (25 tot 34 jaar) is de scholingsgraad van de ouders van leden duidelijk hoger. Conform met de eerdere bevinding stellen we opnieuw een significant verschil vast tussen leden van Scouts en Gidsen en Chiro. De ouders van deze laatste blijken proportioneel immers lager geschoold dan ouders van leden van Scouts en Gidsen11.
8
Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het tewerkstellingsstatuut van de beide ouders. Sig < 0.05 10 Sig < 0.05 11 Het vastgestelde significante verschil kan ten dele te wijten zijn aan het gegeven dat de ouders van Scouts en Gidsen enkel een online vragenlijst kregen aangeboden. Vergeleken met ouders van Chiro leden, die zowel papieren als een online versie kregen aangeboden, ligt het onderwijs niveau van de ouders van Scouts en Gidsen iets hoger ligt dan de ouders van leden van Chiro die vragenlijst eveneens online hebben ingevuld. 9
15
Tabel 21 Verdeling respons naar scholingsgraad ouders (Scouts en Gidsen en Chiro)12
Vlaanderen Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
25-64 jaar13
25-34 jaar14
lager geschoold
1,7%
1,6%
1,9%
31,0%
14,7%
midden geschoold15
37,4%
29,8%
45,7%
37,9%
42,0%
hoger geschoold16
60,8%
68,6%
52,4%
31,1%
43,3%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
1550
806
744
Totaal N
Combineren we de scholingsgraad van de beide ouders, dan blijkt een sociaal fenomeen als homogamie tussen mensen met een gelijkaardig onderwijsniveau zich erg sterk te uiten onder de ouders van de leden. Dat geldt vooral voor de hooggeschoolde ouders van leden van Scouts en Gidsen. Tabel 22 Verdeling respons naar gecombineerde scholingsgraad ouders (Scouts en Gidsen en Chiro)17
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Beide ouders lager geschoold
1,5%
0,8%
2,2%
Beide ouders middengeschoold18
21,8%
15,3%
28,8%
1 ouder hooggeschoold
30,3%
30,5%
30,4%
Beide ouders hooggeschoold19
46,4%
53,3%
38,6%
100,0%
100,0%
100,0%
768
396
361
Totaal N
12
Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het onderwijsniveau van de beide ouders. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, Scholingsgraad van de bevolking (25-64 jaar), Vlaams Gewest (2005) 14 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, Scholingsgraad van de bevolking (25-34 jaar), Vlaams Gewest (2005) 15 Sig < 0.05 16 Sig < 0.05 17 Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het onderwijsniveau van de beide ouders. 18 Sig < 0.05 19 Sig < 0.05 13
16
De scholingsgraad van de ouders van leden van de jeugdbewegingen leidt tot een relatief hoog gezinsinkomen. Dat is consistent met algemene bevindingen in Vlaanderen. Volgens de meest recente cijfers verdienen hoger geschoolde paargezinnen gemiddeld ruim 2.600 euro per maand, middelgeschoolde paargezinnen 2.080 euro en lager geschoolde paargezinnen bijna 1.600 euro.20. Afgaand op het onderwijsniveau en de tewerkstelling van de ouders van de leden kunnen we verwachten dat het gemiddelde gezinsinkomen van de ouders ook een stukje hoger ligt dan het gemiddelde gezinsinkomen in Vlaanderen. Dat blijkt ook zo te zijn. Met een mediaan van 3000-4000 euro ligt het gezinsinkomen inderdaad een stukje hoger en dan voornamelijk onder de ouders van de leden van Scouts en Gidsen. Het gemiddelde gezinsinkomen van de ouders van de Chiro-leden ligt immers een categorie lager, namelijk 20003000 euro. Tabel 23 Verdeling respons naar gezinsinkomen (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
0-1000 euro
1,7%
1,1%
2,4%
1000-2000 euro
9,2%
9,6%
8,7%
2000-3000 euro21
34,5%
30,6%
38,9%
3000-4000 euro
33,8%
32,2%
35,5%
4000-5000 euro22
14,0%
18,9%
8,4%
plus 5000 euro
6,9%
7,7%
6,0%
100,0%
100,0%
100,0%
708
376
332
Totaal N
Als laatste onderdeel van de sociaaleconomische status van de ouders vroegen we de respondenten of ze huurder dan wel eigenaar zijn van hun woning. In Vlaanderen zijn ongeveer 75% van de gezinnen eigenaar van hun woning23. In analogie met de vorige sociaaleconomische indicatoren zijn ouders van Scouts en Chiro-leden proportioneel ietsjes meer eigenaar van hun woning dan het gemiddelde Vlaamse gezin.
20
W. VanDongen,(2004), Actualisering van het combinatiemodel: de inkomensverdeling van mannen en vrouwen in Vlaanderen, Bijdragen onderzoek -Combinatie Arbeid en Gezin, 19 maart 2004 21 Sig < 0.05 22 Sig < 0.05 23 Algemene Directie Statistiek (Volkstelling 1981, 1991 en SEE2001), Woonsurvey 2005
17
Tabel 24 Verdeling respons naar eigenaar/huurder woning (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Huurder
6,8%
5,7%
8,0%
Eigenaar
93,2%
94,3%
92,0%
100,0%
100,0%
100,0%
780
403
377
Totaal N
4.2.
Een demografisch profiel van het gezin van herkomst
De gemiddelde leeftijd van de ouder die de vragenlijst heeft ingevuld is voor de min 12 jarigen 39,3 jaar en voor de plus 12-jarigen 44,1 jaar. De overgrote meerderheid van de leden leeft in een gezin met de aanwezigheid van de biologische moeder en vader. Ongeveer 17% woont samen met één biologische ouder en zijn of haar nieuwe partner. Slechts een klein percentage van de leden woont alleen met zijn of haar biologische moeder of vader. Tabel 25 Verdeling respons naar gezinssamenstelling (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
74,8%
75,1%
74,7%
17,2%
17,2%
16,6%
Ik woon alleen met mijn kind
7,4%
7,7%
7,4%
Andere
0,6%
0,0%
1,3%
100,0%
100,0%
100,0%
793
402
379
Ik woon samen met de moeder/vader van mijn kind Ik woon samen met mijn partner en mijn kind
Totaal N
Opvallend is dat slechts 10% van de leden enig kind is in het gezin.
18
Tabel 26 Verdeling respons naar gezinssamenstelling (Scouts en Gidsen en Chiro)
Scouts en Algemeen
Gidsen
Chiro
Geen broers of zussen
9,2%
10,2%
8,6%
Broers of zussen
90,8%
89,8%
91,4%
100,0%
100,0%
100,0%
1188
596
561
Totaal N
4.3.
Een cultureel profiel van het gezin van herkomst
Na het sociaal economisch en demografisch profiel van het gezin van herkomst van de leden, leggen we ons toe op het cultureel profiel van de ouders. Tabel 27 Verdeling respons naar lidmaatschap ouders van verenigingen (Scouts en Gidsen en Chiro)
Een vereniging voor de organisatie van een muziekfestival, fuif, buurtfeest …
Bestuurslid
Politieke vereniging (politieke partij, …)
Actief lid
Culturele verenigingen ( muziekschool, dans, zang, toneel, jeugdkoor, harmonie …) of jeugd(muziek)ateliers Sociale verenigingen (derdewereld-, mensenrechtenorganisatie, milieuvereniging, …)
Passief lid
Hobbyverenigingen (knutselclub, computerclub, schaakclub, koken, quizen, …)
Geen lid
Sportverenigingen, sportclubs, …
Totaal
N
Algemeen
44,7%
6,5%
42,4%
6,5%
100,0%
806
Scouts en Gidsen
44,4%
4,7%
45,7%
5,2%
100,0%
403
Chiro
45,0%
7,9%
39,6%
7,4%
100,0%
391
Algemeen
81,6%
2,4%
12,4%
3,6%
100,0%
806
Scouts en Gidsen
80,4%
1,5%
14,1%
4,0%
100,0%
403
Chiro
82,4%
3,3%
11,0%
3,3%
100,0%
391
Algemeen
79,3%
3,5%
12,8%
4,5%
100,0%
806
Scouts en Gidsen Chiro
78,7% 79,8%
5,0% 2,0%
11,4% 14,1%
5,0% 4,1%
100,0% 100,0%
403 391
Algemeen
74,4%
11,0%
5,6%
8,9%
100,0%
806
Scouts en Gidsen
69,7%
13,2%
6,2%
10,9%
100,0%
403
Chiro
78,8%
9,0%
5,1%
7,2%
100,0%
391
Algemeen Scouts en Gidsen
90,1% 86,6%
5,8% 7,7%
2,6% 4,2%
1,5% 1,5%
100,0% 100,0%
806 403
Chiro
93,6%
4,3%
0,5%
1,5%
100,0%
391
Algemeen
79,5%
2,1%
11,9%
6,5%
100,0%
806
Scouts en Gidsen
79,4%
2,0%
12,2%
6,5%
100,0%
403
Chiro
80,3%
2,0%
11,3%
6,4%
100,0%
391
19
Heel wat ouders van leden van de jeugdverenigingen zijn zelf ook zeer actief op participtief vlak. Zo is 79% van de bevraagde ouders lid van minstens 1 van bovenstaande verenigingen. De participatiegraad aan het maatschappelijk middenveld is bij de ouders van de leden dan ook hoger dan in Vlaanderen, waar volgens de meest positieve cijfers ongeveer 68% van de bevolking lid is van één of meerdere verenigingen24. Het cultureel profiel van de ouders is niet onbelangrijk voor het lidmaatschap van hun kinderen bij de Scouts en Gidsen of de Chiro. Heel wat ouders hebben immers zelf een verleden bij deze jeugdbewegingen. Van meer dan de helft van de leden heeft minstens één ouder zelfs voor langere tijd ervaring in de leiding van de jeugdbeweging. Tabel 28 Verdeling respons naar lidmaatschap ouders van jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Geen ouder lid geweest van jeugdbeweging
13,6%
12,5%
14,6%
Eén ouder was lid van jeugdbeweging25
24,0%
26,3%
21,3%
Beide ouders lid van jeugdbeweging26
11,3%
8,8%
13,8%
Beide ouders lid en één in leiding
29,0%
30,3%
28,3%
Beide ouders in leiding
22,1%
22,1%
22,0%
100,0%
100,0%
100,0%
781
405
364
Totaal N
Dat geldt voor beide jeugdbewegingen, al onderscheiden ouders van leden van Scouts en Gidsen en Chiro zich wel op het vlak van het aantal jaar men lid geweest is en evenzo voor het aantal jaar in de leiding.
24
Smits, W. & Elchardus, M (2009), Vlaanderen social bekabeld, in: Vanderleyden L. e.a. (red), De sociale staat van Vlaanderen 2009: 235-278. 25 sig < 0.05 26 sig < 0.05
20
Tabel 29 Verdeling respons naar aantal jaar lid/leiding ouders van jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Gemiddelde27
N
Aantal jaar lid
13,8
406
Aantal jaar leiding
6,4
272
Aantal jaar lid
16,1
173
Aantal jaar leiding
8,4
98
Aantal jaar lid
12,1
233
Aantal jaar leiding
5,3
174
7,05
818
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Totaal
Zoals we later in dit rapport zullen merken, is de ervaring van de ouders met de jeugdbeweging geen onbelangrijke motivator om hun kinderen ook naar de jeugdbeweging te laten gaan. Bovendien is er een zeer duidelijke relatie tussen de specifieke jeugdbeweging van de ouders en de jeugdbeweging waar de kinderen nu lid van zijn. De relatie wordt trouwens versterkt als beide ouders van een specifieke jeugdbeweging lid zijn geweest. Tabel 30 Verdeling respons naar de jeugdbeweging van de ouders en de huidige jeugdbeweging van de leden (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
1 ouder lid en van Chiro28
27,3%
23,9%
30,5%
1 ouder lid van Scouts en Gidsen29
21,3%
30,2%
12,2%
Beide ouders lid van Chiro30
17,3%
6,8%
28,7%
Beide ouders lid van Scouts en Gidsen31
14,6%
21,6%
6,5%
Ouders gemengd lid Chiro en Scouts en gidsen
19,5%
17,5%
22,1%
100,0%
100,0%
100,0%
533
276
250%
Totaal N
27
sig < 0.05 sig < 0.05 29 sig < 0.05 30 sig < 0.05 31 sig < 0.05 28
21
Het lidmaatschap bij de Scouts en Gidsen of van de Chiro is een echt gezinskenmerk, dat trouwens ook aan de andere kinderen in het gezin wordt doorgegeven. Tabel 31 Verdeling respons naar de jeugdbeweging van de andere kinderen in het gezin (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Ja, allemaal van dezelfde jeugdbeweging
56,1%
56,3%
56,7%
Niet allemaal, één of meerdere broers of zussen zijn lid van een andere jeugdbeweging
6,6%
6,2%
7,2%
Neen, ze gaan wel naar een andere jeugdbeweging
6,4%
7,5%
5,2%
Neen, mijn broers en/of zussen gaan niet naar de jeugdbeweging
30,8%
30,0%
30,9%
100,0%
100,0%
100,0%
858
449
388
Totaal N
Als de andere kinderen alsnog naar een andere jeugdbeweging gaan dan blijken ze in bijna 90% van de gevallen toch te kiezen voor de Scouts en Gidsen of de Chiro.
22
5. Het jeugdbewegingsprofiel van leden Alvorens dieper in te gaan op het concrete jeugdbewegingsprofiel van de leden, scheppen we eerst een beeld van de plaats van de jeugdbeweging binnen het gehele vrijetijdspatroon van de jonge leden (min 12 jaar) en de oudere leden (plus 12 jaar). 5.1.
De vrijetijdsbesteding van min 12-jarige leden
Om een beeld te krijgen van de vrijetijdsbesteding van de jongere leden vroegen we hen aan welke frequentie ze een aantal activiteiten uitoefenen. Ze konden daarbij telkens aangeven of ze deze activiteiten dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks of nooit doen. Deze bevragingswijze is gelijkaardig aan de bevragingswijze die we hebben gehanteerd voor het vrijetijdsonderzoek bij Gentse jongeren.32
32
Jeugddienst Gent (2007), Ik weet wat gedaan. Gentse jeugd en hun vrijetijdsbesteding.
23
Tabel 32 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden min 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro)
Leuke dingen samen doen met mijn ouders, je broers of zussen.
Alleen buiten spelen.36
Nooit
Muziek beluisteren.35
Een paar keer per jaar
Buiten spelen met mijn vrienden of vriendinnen.34
Ongeveer 1 keer per maand
Een boek of strips lezen.33
(Bijna) elke week
Alleen binnen spelen.
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
(Bijna) elke dag
TV (of video of DVD) kijken.
Totaal
75,2% 68,2% 81,3% 70,0% 70,3% 69,7% 46,6% 50,8% 43,5% 43,2% 37,4% 48,1% 40,9% 43,1% 39,8% 36,6% 31,6% 40,2% 31,4% 23,1% 38,2%
21,3% 29,7% 13,9% 19,0% 19,0% 18,6% 35,4% 35,2% 35,7% 32,0% 34,9% 29,4% 35,0% 30,8% 39,0% 43,4% 48,2% 39,7% 33,3% 35,9% 30,9%
1,9% 0,5% 3,0% 4,5% 5,1% 3,9% 13,1% 11,9% 14,3% 11,7% 9,2% 13,9% 10,7% 6,7% 14,3% 13,7% 9,8% 17,0% 10,7% 9,7% 11,6%
0,7% 1,0% 0,4% 1,4% 0,5% 2,6% 2,3% 1,6% 2,6% 10,0% 15,9% 5,2% 4,9% 5,6% 3,5% 6,1% 9,8% 3,1% 9,1% 15,4% 3,9%
0,9% 0,5% 1,3% 5,2% 5,1% 5,2% 2,6% 0,5% 3,9% 3,0% 2,6% 3,5% 8,4% 13,8% 3,5% 0,2% 0,5% 0,0% 15,6% 15,9% 15,5%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
428 195 230 426 195 231 427 193 230 428 195 231 428 195 231 424 193 229 430 195 233
33
sig < 0.05 sig < 0.05 35 sig < 0.05 36 sig < 0.05 34
24
Meehelpen met mijn ouders in huis.37
Alleen video- of computerspelletjes spelen.
Schrijven, toneelspelen, zingen, dansen.
Chatten of surfen op het internet via de computer.38
Binnen spelen met mijn vrienden of vriendinnen.
Lui lekker niets doen.
Mij vervelen.39
Naar de sportclub gaan.
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
(Bijna) elke dag
(Bijna) elke week
28,1% 26,0% 30,0% 21,2% 20,7% 21,3% 19,0% 18,8% 19,4% 17,2% 17,7% 16,5% 16,4% 14,4% 18,3% 14,8% 14,2% 15,4% 12,0% 10,4% 13,5% 7,8% 8,3% 7,4%
41,3% 40,6% 40,9% 42,0% 41,5% 43,0% 29,4% 28,6% 30,0% 30,2% 29,1% 31,2% 39,4% 39,2% 39,1% 28,8% 25,1% 31,6% 24,9% 20,3% 28,7% 51,4% 51,8% 51,3%
Onge veer 1 keer per maan d 16,7% 15,1% 18,3% 19,3% 23,8% 15,2% 8,8% 9,9% 7,5% 13,3% 7,4% 18,2% 29,1% 29,4% 29,1% 18,2% 17,5% 18,9% 27,5% 30,7% 25,2% 2,4% 1,6% 3,0%
Een paar keer per jaar
Nooit
Totaal
N
9,9% 15,1% 5,7% 7,3% 6,7% 8,3% 10,0% 10,9% 9,3% 6,% 6,9% 6,1% 11,70% 15,5% 8,7% 14,3% 16,4% 12,3% 16,9% 17,2% 17,0% 2,6% 3,6% 1,3%
4,0% 3,1% 5,2% 10,1% 7,3% 12,2% 32,9% 31,8% 33,9% 32,9% 38,9% 28,1% 3,3% 1,5% 4,8% 24,0% 26,8% 21,9% 18,6% 21,4% 15,7% 35,8% 34,7% 37,0%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
424 192 230 424 193 230 422 192 227 407 175 231 426 194 230 413 183 228 425 192 230 424 193 230
37
sig < 0.05 sig < 0.05 39 sig < 0.05 38
25
Naar de bioscoop gaan.
40 41
Nooit
Naar de kerk, moskee, tempel gaan.
Een paar keer per jaar
Naar de bibliotheek gaan.41
Ongeveer 1 keer per maand
Naar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts,…) gaan.
(Bijna) elke week
Met mijn vrienden video- of computerspelletjes spelen.
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
(Bijna) elke dag
Bezig zijn met mijn verzameling.40
Totaal
5,9% 4,7% 6,6% 4,5% 5,2% 3,9% 0,9% 1,6% 0,4% 0,5% 1,0% 0,0% 0,2% 0,0% 0,4% 0,2% 0,0% 0,4%
14,9% 17,8% 12,7% 23,7% 25,8% 21,7% 96,0% 96,9% 95,3% 17,2% 20,6% 13,9% 5,0% 6,3% 3,9% 0,2% 0,5% 0,0%
21,3% 25,7% 17,5% 23,9% 20,6% 27,0% 3,1% 1,5% 3,9% 63,5% 62,9% 63,9% 22,5% 20,5% 24,0% 18,8% 18,8% 19,2%
15,8% 17,3% 14,8% 15,5% 13,9% 17,0% 0,0% 0,0% 0,0% 10,4% 9,3% 11,7% 43,1% 41,6% 44,1% 72,0% 68,1% 75,1%
42,1% 34,6% 48,5% 32,4% 34,5% 30,4% 0,0% 0,0% 0,0% 8,5% 6,2% 10,4% 29,1% 31,6% 27,5% 8,8% 12,6% 5,2%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
423 191 229 426 194 230 428 194 232 425 194 230 422 190 229 421 191 229
sig < 0.05 sig < 0.05
26
Vergeleken met de Gentse jeugd verschillen de jongere leden van de jeugdbewegingen nauwelijks. Net als zij zijn bij de leden activiteiten als TV-kijken, spelen met vriendjes (binnen en buiten), een boek of strips lezen en muziek beluisteren de activiteiten die de jongeren het meest dagelijks of toch minstens wekelijks uitoefenen. Op het niveau van wekelijkse activiteiten verschillen de leden logischerwijs vooral op het vlak van hun deelname aan de jeugdbeweging. Verder valt het vooral op dat ze meer naar de sportclub gaan. Tabel 33 Verdeling respons naar de vrijetijdsbesteding van leden – 12 jaar vergeleken met Gentse jeugd (Top 5 - Scouts en Gidsen en Chiro)
Gentse jongeren – 10 jaar
Scouts en Gidsen
Chiro
69%
68%
81%
---
70%
70%
Een boek of strips lezen.
47%
51%
44%
Buiten spelen met mijn vrienden of vriendinnen.
54%
37%
48%
Muziek beluisteren.
53%
43%
40%
Naar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts,…) gaan.
22%
97%
95%
Naar de sportclub gaan.
39%
52%
51%
Alleen video- of computerspelletjes spelen.
29%
42%
43%
Meehelpen met mijn ouders in huis.
34%
41%
41%
Binnen spelen met mijn vrienden of vriendinnen.
34%
39%
39%
Dagelijks TV (of video of DVD) kijken. Alleen binnen spelen.
Wekelijks
Dat laatste is een eerste aanwijzing voor de hoge activiteitsgraad van de leden van de jeugdbeweging. In het onderzoek naar de vrijetijdsbesteding van Gentse jongeren stelden we immers ook al vast dat kinderen en jongeren die bij de jeugdbeweging zijn een stuk actiever zijn dan de andere jongeren.
5.2.
De vrijetijdsbesteding van plus 12-jarige leden
Vergelijkbaar met de min 12-jarigen kregen de oudere leden de mogelijkheid om voor een reeks vrijetijdsactiviteiten aan te geven volgens welke frequentie ze deze uitoefenen.
27
Tabel 34 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro)
Lui lekker niets doen.
Nooit
Huishoudelijke taken of klusjes in huis (kuisen, opruimen, , dingen repareren, gras afmaaien …).45
Minder dan 1 keer per maand
Boek, strips, krant of tijdschrift lezen als ontspanning.
1 tot meerdere keren per maand
Computeren (bv. internetten, surfen, websites maken…).44
1 keer per week
Met anderen chatten via de computer.43
Meerdere keren per week
TV (of video of DVD) kijken.
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
Elke dag
Muziek beluisteren.42
Totaal
72,2% 65,8% 79,1% 63,8% 61,4% 66,2% 36,6% 29,6% 42,6% 31,5% 27,8% 35,3% 24,3% 22,1% 25,9% 16,9% 22,0% 10,8% 12,8% 12,9% 12,5%
17,9% 20,9% 13,7% 24,2% 26,6% 21,8% 38,3% 42,1% 34,6% 41,6% 42,4% 41,0% 24,3% 25,5% 23,0% 23,4% 28,0% 17,3% 18,0% 15,0% 19,1%
4,6% 5,7% 3,6% 6,4% 7,0% 5,3% 8,1% 5,9% 10,3% 8,1% 9,3% 7,2% 15,5% 16,1% 15,8% 14,9% 16,7% 12,9% 19,7% 19,7% 21,3%
1,7% 1,9% 2,2% 4,4% 4,4% 4,5% 4,1% 3,3% 5,1% 9,4% 9,3% 10,1% 19,6% 17,4% 22,3% 14,2% 14,7% 14,4% 23,2% 23,1% 24,3%
2,6% 5,1% 0,0% 1,3% 0,6% 2,3% 3,7% 5,3% 2,2% 6,0% 8,6% 2,9% 10,1% 10,7% 9,4% 22,0% 14,0% 31,7% 18,0% 21,1% 14,7%
1,0% 0,6% 1,4% 0,0% 0,0% 0,0% 9,2% 13,8% 5,1% 3,4% 2,6% 3,6% 6,1% 8,1% 3,6% 8,5% 4,7% 12,9% 8,3% 8,2% 8,1%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
302 158 139 298 158 133 295 152 136 298 151 139 296 149 139 295 150 139 289 147 136
42
sig < 0.05 sig < 0.05 44 sig < 0.05 45 sig < 0.05 43
28
Samen leuke dingen met het gezin doen (met ouders, broers/zussen, kinderen…). Op straat wat rondhangen.
Nooit
Afspreken of dingen doen met de vrienden.
Minder dan 1 keer per maand
Naar jeugdhuis gaan.48
1 tot meerdere keren per maand
Mij vervelen.
1 keer per week
Creatieve hobby’s (schrijven, toneelspelen, zingen, dansen).
Meerdere keren per week
Individueel sporten (gaan lopen, fietsen,…)47
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
Elke dag
Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (ALLEEN).46
Totaal
10,4% 12,5% 7,1% 9,3% 6,6% 12,8% 6,5% 5,5% 7,2% 5,5% 5,4% 4,4% 4,8% 0,7% 9,4% 4,7% 7,1% 2,1% 4,7% 5,2% 4,3% 4,0% 2,6% 4,9%
22,8% 24,3% 20,6% 16,3% 13,2% 18,4% 14,4% 14,4% 15,2% 11,7% 10,1% 13,2% 5,8% 3,4% 9,4% 32,3% 31,0% 32,6% 8,7% 11,1% 5,0% 4,7% 3,9% 5,6%
10,4% 11,2% 9,2% 19,3% 19,1% 19,1% 17,5% 20,5% 13,0% 11,7% 8,8% 16,2% 10,3% 8,8% 10,1% 24,7% 19,4% 30,5% 23,1% 20,9% 25,9% 7,0% 8,4% 5,6%
9,1% 9,2% 8,5% 19,0% 21,7% 16,3% 6,5% 4,8% 8,0% 16,5% 18,9% 14,0% 12,0% 10,2% 12,3% 29,3% 31,0% 28,4% 41,5% 43,8% 38,8% 15,0% 16,2% 13,4%
12,1% 11,8% 13,5% 18,3% 19,7% 17,7% 12,0% 10,3% 14,5% 26,5% 31,1% 22,8% 18,2% 16,3% 20,3% 8,0% 9,7% 6,4% 20,1% 16,3% 24,5% 21,3% 20,8% 22,5%
35,2% 30,9% 41,1% 17,7% 19,7% 15,6% 43,2% 44,5% 42,0% 28,2% 25,7% 29,4% 48,8% 60,5% 38,4% 1,0% 1,9% 0,0% 2,0% 2,6% 1,4% 48,2% 48,1% 47,9%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
298 152 141 300 152 141 292 146 138 291 148 136 291 147 138 300 155 141 299 153 139 301 154 142
46
sig < 0.05 sig < 0.05 48 sig < 0.05 47
29
Op café gaan.
Een gezelschapsspel spleen.51
Nooit
Cursussen/les volgen (kookles, muziekschool, taalcursus…).
Minder dan 1 keer per maand
Wandelen in de stad.50
1 tot meerdere keren per maand
Wandelen in het bos, park, natuur.
1 keer per week
Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (MET VRIENDEN).
Meerdere keren per week
Afspreken of dingen doen met mijn lief.49
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
Elke dag
Sporten in collectief verband (bvb. Voetballen, volleyballen, .. in een clubverband)
Totaal
3,6% 3,8% 3,6% 2,8% 2,8% 1,4% 2,7% 2,0% 3,6% 2,4% 1,3% 3,6% 2,4% 4,6% 0,0% 2,4% 1,3% 3,8% 1,0% 0,7% 1,4% 1,0% 0,7% 1,4%
35,3% 31,8% 39,9% 18,9% 12,7% 24,5% 8,4% 9,3% 6,4% 3,4% 4,0% 2,1% 5,4% 5,3% 5,1% 10,0% 12,0% 7,5% 5,4% 5,9% 3,6% 1,7% 2,0% 1,4%
21,8% 24,2% 18,8% 7,7% 7,7% 8,6% 9,8% 12,0% 6,4% 5,7% 6,0% 5,7% 12,2% 13,9% 10,2% 10,0% 11,3% 8,3% 12,7% 13,2% 12,1% 10,9% 13,3% 7,2%
4,3% 3,8% 4,3% 5,6% 7,0% 5,0% 14,5% 16,7% 11,4% 26,3% 28,9% 21,4% 31,5% 33,8% 27,7% 1,4% 0,7% 2,3% 16,7% 16,4% 17,1% 30,3% 34,7% 26,1%
5,6% 5,7% 5,1% 4,9% 2,8% 7,2% 22,2% 22,0% 22,9% 45,1% 46,3% 45,7% 25,8% 30,5% 21,9% 6,6% 4,7% 9,0% 25,4% 19,7% 32,9% 44,6% 38,7% 51,4%
29,4% 30,6% 28,3% 60,1% 66,9% 53,2% 42,4% 38,0% 49,3% 17,2% 13,4% 21,4% 22,7% 11,9% 35,0% 69,6% 70,0% 69,2% 38,8% 44,1% 32,9% 11,6% 10,7% 12,3%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
303 157 138 286 142 139 297 150 140 297 149 140 295 151 137 289 150 133 299 152 140 294 150 138
49
sig < 0.05 sig < 0.05 51 sig < 0.05 50
30
Naar de kerk, moskee, tempel gaan. Deelnemen aan sociale activiteiten (vrijwilligerswerk, geld inzamelen voor een sociaal doel, …). Deelnemen aan culturele activiteiten (naar theater gaan, een museum bezoeken, …).
Nooit
Naar een muziekfestival, concert gaan.
Minder dan 1 keer per maand
Op familiebezoek gaan.
1 tot meerdere keren per maand
Naar de bibliotheek gaan.
1 keer per week
Winkelen, shoppen.
Meerdere keren per week
Naar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts,…) gaan.
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
Elke dag
In een muziekgroep spelen (repeteren, optreden, songteksten maken…), samples maken, dj, …
Totaal
1,0% 0,7% 1,4% 1,0% 0,0% 2,2% 1,0% 1,3% 1,4% 0,7% 0,0% 1,5% 0,3% 0,6% 0,0% 0,3% 0,0% 0,7% 0,3% 0,0% 0,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
3,4% 2,7% 3,6% 13,7% 18,0% 8,8% 5,2% 5,4% 5,1% 2,0% 2,7% 1,5% 11,6% 13,6% 9,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,3% 0,7% 0,0% 0,7% 0,7% 0,7% 1,4% 2,0% 0,7%
4,8% 5,4% 3,6% 77,8% 74,7% 80,9% 14,1% 12,8% 15,9% 5,5% 5,3% 5,1% 26,9% 28,6% 23,4% 1,7% 2,0% 1,5% 1,7% 0,7% 2,2% 0,7% 0,7% 0,7% 0,3% 0,0% 0,7%
3,1% 0,7% 6,4% 7,2% 6,7% 8,1% 39,2% 41,6% 35,5% 27,0% 27,3% 25,0% 39,2% 31,2% 48,2% 7,5% 8,7% 5,8% 5,4% 7,4% 3,6% 6,6% 8,1% 5,2% 10,1% 9,4% 10,9%
2,7% 2,0% 4,3% 0,3% 0,7% 0,0% 36,1% 34,2% 38,4% 45,7% 46,7% 47,1% 19,9% 24,7% 16,3% 54,9% 49,7% 60,6% 30,6% 27,7% 32,4% 33,7% 31,8% 34,3% 43,9% 44,3% 42,8%
85,0% 88,5% 80,7% 0,0% 0,0% 0,0% 4,5% 4,7% 3,6% 19,1% 18,0% 19,9% 2,0% 1,3% 2,8% 35,5% 39,6% 31,4% 61,6% 63,5% 61,2% 58,3% 58,8% 59,0% 44,3% 44,3% 44,9%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
293 148 140 293 150 136 291 149 138 293 150 136 301 154 141 293 149 137 294 148 139 288 148 134 296 149 138
31
Minder dan 1 keer per maand
Nooit
Naar de bioscoop gaan.
1 tot meerdere keren per maand
Technische hobby’s (sleutelen aan brommer, sleutelen aan computer, verbouwen in huis …).
1 keer per week
Naar sportwedstrijd gaan kijken.54
Meerdere keren per week
Naar een fuif (of rave) gaan.53
Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro Algemeen Scouts Chiro
Elke dag
Naar discotheek of (mega)dancing gaan.52
Totaal
0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
0,3% 0,7% 0,0% 1,0% 0,7% 1,4% 1,4% 2,0% 0,7% 0,7% 1,4% 0,0% 0,7% 1,3% 0,0%
2,4% 1,3% 3,6% 6,1% 4,7% 8,7% 9,6% 6,8% 10,8% 1,4% 0,7% 2,2% 2,7% 0,7% 4,4%
3,4% 3,3% 2,9% 23,5% 17,3% 29,0% 19,8% 15,6% 23,7% 3,8% 2,0% 5,1% 24,4% 26,2% 22,6%
15,9% 11,3% 21,6% 25,9% 25,3% 26,1% 24,2% 24,5% 23,7% 15,4% 17,0% 13,0% 67,1% 65,8% 69,3%
78,0% 83,4% 71,9% 43,5% 52,0% 34,8% 45,1% 51,0% 41,0% 78,8% 78,9% 79,7% 5,1% 6,0% 3,6%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
N
295 151 139 294 150 138 293 147 139 292 147 138 295 149 137
52
sig < 0.05 sig < 0.05 54 sig < 0.05 53
32
Aanvullend op de frequentie van de vrijetijdsactiviteiten vroegen we de oudere leden welke activiteiten ze het meest doen in hun vrijetijd. Zoals uit het vorige overzicht blijkt, zijn TV-kijken en muziek beluisteren opnieuw de topactiviteiten. Afspreken en dingen doen met vrienden, in levende lijve of online en sporten in collectief verband vervolledigen de top 5 van de meest uitgeoefende vrijetijdsactiviteiten. Op basis van de topactiviteiten verschillen de leden van de beide jeugdbewegingen nauwelijks. Wel zien we duidelijke verschillen in de proporties jongeren die bepaalde activiteiten aangeven. Over de hele lijn lijken bevraagde leden van de Scouts en Gidsen in grotere getallen meer activiteiten aan te duiden die in groep (met vrienden en familie) worden uitgeoefend. Leden van Chiro duiden meer activiteiten aan die alleen worden gedaan of via de computer. Tabel 35 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen
Scouts en Gidsen % of N cases 71 43,7%
54
% of cases 39,2%
Chiro
TV (of video of DVD) kijken.
128
% of cases 42,0%
Muziek beluisteren.55
128
41,9%
57
35,5%
67
49,4%
Afspreken of dingen doen met de vrienden. 56
93
30,3%
56
34,5%
35
25,5%
70
22,8%
32
19,5%
36
26,5%
65
21,4%
41
25,4%
23
17,1%
65
21,4%
28
17,5%
35
25,7%
Naar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts,…) gaan.
50
16,3%
30
18,8%
17
12,7%
Boek, strips, krant of tijdschrift lezen als ontspanning.
42
13,9%
25
15,7%
17
12,5%
Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (ALLEEN). 60
28
9,1%
21
12,8%
7
5,2%
N
Met anderen chatten via de computer.
57
Sporten in collectief verband (bvb. Voetballen, volleyballen, .. in een clubverband) 58 Computeren (bv. internetten, surfen, websites maken…).59
N
Huishoudelijke taken of klusjes in huis (kuisen, opruimen, , dingen repareren, gras afmaaien …).61 Creatieve hobby’s (schrijven, toneelspelen, zingen, dansen).
26
8,6%
8
5,1%
18
13,3%
26
8,4%
16
9,8%
10
7,0%
Individueel sporten (gaan lopen, fietsen,…)
25
8,0%
11
6,6%
14
10,1%
Afspreken of dingen doen met mijn lief.
22
7,2%
10
5,9%
10
7,5%
22
7,1%
15
9,5%
5
3,9%
21
6,8%
0
0,0%
8
5,8%
Samen leuke dingen met het gezin doen (met ouders, broers/zussen, kinderen…). Lui lekker niets doen. Op familiebezoek gaan. 62
13
4,3%
12
7,4%
1
0,8%
Winkelen, shoppen.
11
3,5%
7
4,1%
4
3,1%
55 56 57 58 59 60 61 62
sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05 sig < 0.05
33
Cursussen/les volgen (kookles, muziekschool, taalcursus…).
9
3,1%
Scouts en Gidsen 4 2,2%
Op café gaan.
7
2,4%
3
1,9%
3
2,4%
Wandelen in de stad.
6
2,0%
3
1,8%
3
2,5%
6
1,8%
2
1,2%
4
2,7%
5
1,6%
2
1,1%
3
2,2%
4
1,4%
1
0,7%
3
2,3%
Algemeen
In een muziekgroep spelen (repeteren, optreden, songteksten maken…), samples maken, dj, … Een gezelschapsspel spelen Op straat wat rondhangen.
Chiro 6
4,3%
Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (VRIENDEN).
4
1,4%
2
1,4%
1
0,6%
Wandelen in het bos, park, natuur.
4
1,4%
3
2,0%
1
0,7%
Mij vervelen.
3
1,0%
13
7,9%
2
1,7%
Naar jeugdhuis gaan.
2
0,8%
2
1,0%
1
0,7%
Naar een fuif (of rave) gaan.
2
0,8%
1
0,6%
1
1,1%
1
0,3%
1
0,5%
0
0,0%
Deelnemen aan culturele activiteiten (naar theater gaan, een museum bezoeken, …). Naar discotheek of (mega)dancing gaan.
1
0,2%
1
0,4%
0
0,0%
Naar sportwedstrijd gaan kijken.
1
0,3%
1
0,6%
0
0,0%
Naar de bibliotheek gaan.
1
0,2%
1
0,4%
0
0,0%
Naar de kerk, moskee, tempel gaan.
1
0,3%
1
0,6%
0
0,0%
1
0,3%
0
0,0%
1
0,8%
1
0,2%
1
0,4%
1
0,4%
Technische hobby’s (sleutelen aan brommer, sleutelen aan computer, verbouwen in huis …). Naar de bioscoop gaan.
Eveneens in het algemeen blijken activiteiten die zich via (multi)media en computers afspelen veelvuldig uitgeoefende activiteiten voor jongeren. Ongeacht de jeugdbeweging waarvan ze lid zijn, doen jongeren erg vaak activiteiten als TV-kijken, muziek beluisteren, op de PC chatten, surfen en dergelijke. Jongeren van jeugdbewegingen verschillen op dat vlak echter niet van andere jongeren. Bekijken we het aantal uren dat de leden bezig zijn met TV-kijken of op de PC met het chatten of het internetten dan stellen we bovendien vast dat leden van Scouts en Gidsen juist meer tijd aangeven dan leden van Chiro. Daar waar we uit de vorige tabellen misschien andere conclusies zouden kunnen trekken. Onderstaande tabel waarin we de resultaten presenteren van het aantal uren en minuten dat jongeren deze activiteiten uitoefenen, illustreert vooral zeer goed het verschil tussen een eerder abstracte omschrijving van de frequentie van de activiteiten en een zeer concrete invulling van de tijd die men hieraan spendeert.
34
Tabel 36 Verdeling respons naar minuten TV-kijken, PC en internet op schooldagen en vrije dagen bij leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Internet op een vrije dag67
N
Internet op een schooldag66
Chiro
Gemiddeld aantal minuten
PC op een vrije dag
N
PC op een schooldag65
Scouts en Gidsen
Gemiddeld aantal minuten
TV-kijken op een vrije dag64
N
TV-kijken op een schooldag63
Algemeen
Gemiddeld aantal minuten
137,6
207,4
103,9
170,5
95,6
152,4
221
213
216
206
208
198
151,5
224,2
115,6
184,3
109,9
163,5
101
98
100
91
92
82
126,0
193,0
93,9
159,6
84,1
144,6
121
115
116
115
116
116
Met een gemiddelde van anderhalf uur op een schooldag en twee en een half uur op een vrije dag besteden leden toch wel een behoorlijke tijd achter hun computerscherm om te internetten. Gevraagd naar wat de jongeren dan juist doen, blijken ze vooral met hun vrienden te chatten en dingen op te zoeken. Daarnaast gebruikt bijna 60% het internet ook om te mailen en een eerder beperkte groep van 20% speelt spelletjes online. Slechts 4% van de bevraagde leden gebruikt het internet zelden of nooit. Opnieuw blijken leden van Chiro meer dan de leden van Scouts en Chiro via het internet met elkaar te chatten.
63
sig < 0.05 sig < 0.05 65 sig < 0.05 66 sig < 0.05 67 sig < 0.05 64
35
Tabel 37 Verdeling respons naar redenen van internetgebruik bij leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk Algemeen
Scouts en gidsen
Chiro
N
% of cases
N
% of cases
N
% of cases
Ja, om te chatten met vrienden en/of vriendinnen68
252
81,7%
117
72,1%
128
92,1%
Ja, om dingen op te zoeken
243
79,1%
135
83,2%
105
75,3%
Ja, om te e-mailen
183
59,5%
99
60,9%
82
58,6%
Ja, om met anderen online te gamen
55
18,0%
30
18,5%
24
17,5%
Neen, ik gebruik zelden of nooit het internet
12
3,8%
9
5,6%
3
1,9%
Het is echter niet omdat jongeren vrij veel tijd doorbrengen met het surfen op het internet dat ze ook vertrouwd zijn met het forum van hun Chiro of Scoutsgroep. 20% van de leden van de jeugdbeweging heeft al eens van het forum gebruik gemaakt en slechts een 7% van de leden bezoekt het forum regelmatig. Ongeveer 40% van de leden en iets meer leden van Scouts en Gidsen kent het forum van hun eigen groep niet en nog eens een kwart kent het wel, maar gebruikt het niet. Tabel 38 Verdeling respons naar kennis en gebruik van forum van de eigen Chiro of Scoutsgroep bij leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Scouts en Algemeen
Chiro Gidsen
Neen, ik ken het forum niet69
41,2%
44,0%
37,7%
Ik ken het forum wel, maar ik gebruik het niet
25,5%
24,0%
26,8%
Ik ken het forum, maar heb het nog maar 1 keer gebruikt
6,9%
7,1%
6,5%
Ik ken het forum en heb het al een paar keer gebruikt
19,3%
15,5%
23,9%
Ik ken het forum en ik gebruik het heel regelmatig
7,2%
8,9%
5,1%
100,0%
100,0%
100,0%
306
168
138
Totaal N
68
sig < 0.05
69
sig < 0.05
36
Dat geldt niet voor de kennis en het gebruik van MSN (Windows Live Messenger). Zoals hiervboven reeds duidelijk werd, maken de jongeren zeer frequent gebruik van het internet om met elkaar te communiceren en één van de meest voor de hand liggende software-programma’s om dit te doen is bij jongeren ongetwijfeld MSN. Opnieuw zijn het vooral de leden van Chiro die het programma het meest kennen en het meest gebruiken, wat niet onlogisch is aangezien ze ook meer dan hun leeftijdsgenoten bij de Scouts met elkaar chatten. Tabel 39 Verdeling respons naar kennis en gebruik van MSN bij leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro)
Scouts en Algemeen
Chiro Gidsen
Neen, ik ken MSN niet
6,2%
10,1%
1,4%
Ik ken MSN wel, maar ik gebruik het niet
5,8%
7,7%
3,6%
Ik ken MSN, maar heb het nog maar 1 keer gebruikt
0,3%
0,6%
0,0%
Ik ken MSN en heb het al een paar keer gebruikt
11,4%
15,5%
6,4%
Ik ken MSN en ik gebruik het heel regelmatig
76,3%
66,1%
88,6%
100,0%
100,0%
100,0%
308
168
140
Totaal N
Naast het mediagebruik zijn jongeren uiteraard nog met tal van andere zaken bezig. Zo blijkt bijna 70% van de leden ooit of nog steeds lid te zijn van een sportvereniging of sportclub en zijn heel wat leden (+12 jaar) lid van een culturele vereniging, een jeugdhuis/-club of een leerlingenraad. Wat de participatie betreft, verschillen leden van Scouts en Gidsen wel van leden van Chiro. Leden van Scouts en Gidsen zijn namelijk beduidend meer lid van een culturele vereniging en hebben al meer deelgenomen aan een jeugdwerkinitiatief. Leden van Chiro zijn op hun beurt meer betrokken bij een jeugdhuis/-club. Opvallend is dat we tussen leden van Scouts en Gidsen en Chiro voor geen enkel vorm van participatie significante verschillen kunnen optekenen in het aantal jaar men aan de activiteiten deelneemt. Leden van Scouts en Gidsen en Chiro maken op een aantal vlakken wel verschillende keuzes qua lidmaatschap, maar als men lid is, dan is men even toegewijdt.
37
Tabel 40 Verdeling respons naar participatie in het verenigingsleven plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Scouts en Chiro gidsen % lid +12 jaar Jeugdbeweging (Scouts, Chiro, KAJ, …)
- 12 jaar
+12 jaar
Scouts en gidsen
Chiro
Aantal jaar lid
100,0%
100,0%
2,5
6,3
4,3
4,1
Jeugdclub, jeugdhuis70
8,7%
20,9%
1,0
2,0
1,6
2,2
Jeugdwerkinitiatieven (grabbelpas, speelpleinwerking, tienerwerking, …)71
13,2%
5,9%
2,1
3,8
2,7
3,0
Sportverenigingen, sportclubs, …
65,5%
70,8%
2,7
5,5
4,2
3,9
6,6%
5,0%
1,8
2,5
1,9
2,2
38,9%
26,8%
2,4
4,0
3,4
3,0
3,5%
1,7%
1,6
2,8
2,0
4,0
7,1%
9,9%
1,9
1,3
1,4
1,2
Leerlingenraad, studentenraad, schoolraad …
10,4%
6,7%
1,2
2,1
2,1
1,7
Een gemeentelijke, provinciale of de Vlaamse jeugdraad
2,2%
0,0%
3,4
1,4
1,0
3,5
Hobbyverenigingen (knutselclub, computerclub, schaakclub, koken, quizen, …) Culturele verenigingen ( muziekschool, dans, zang, toneel, jeugdkoor, harmonie …) of jeugd(muziek)ateliers72 Sociale verenigingen (derdewereld-, mensenrechtenorganisatie, milieuvereniging, …) Een vereniging voor de organisatie van een muziekfestival, fuif, buurtfeest …
70
sig < 0.05 sig < 0.05 72 sig < 0.05 71
38
5. De jeugdbeweging Van alle vrijetijdsactiviteiten zijn we in dit rapport uiteraard het meest geïnteresseerd in de jeugdbeweging. De jeugdbeweging is voor 85% van de bevraagde leden een wekelijkse activiteit. Tabel 41 Verdeling respons naar frequentie om naar de jeugdbeweging te gaan(Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Bijna elke week
85,0%
83,9%
87,1%
Ongeveer 2 keer per maand
13,8%
14,8%
11,8%
Ongeveer 1 keer per maand
1,0%
1,0%
1,1%
Minder dan 1 keer per maand
0,2%
0,4%
0,0%
100,0%
100,0%
100,0%
790
402
376
Totaal N
Gevraagd naar de redenen waarom men niet vaker gaat of eerder waarom men niet elke week gaat, wordt eigenlijk maar met één echte reden geantwoord, namelijk dat op het tijdstip van de jeugdbeweging soms een andere activiteit te doen is en dat deze dan de voorkeur krijgt op de jeugdbeweging. Tabel 42 Verdeling respons naar redenen door ouders opgegeven om niet vaker naar de jeugdbeweging te gaan(Scouts en Gidsen en Chiro) – meerdere antwoorden mogelijk Algemeen % of N Cases
Scouts en Gidsen % of N Cases
Chiro % of N Cases
Omdat de afstand naar de jeugdbeweging te groot is
1
1,4%
0
0,7%
1
2,7%
Omdat hij/zij op het tijdstip van de jeugdbeweging soms andere activiteiten doet
73
73,3%
39
68,0%
30
78,6%
Omdat de werking niet vaker doorgaat
29
28,8%
22
37,4%
7
18,6%
Voor alle leeftijdsgroepen en voor de specifieke jeugdbewegingen stellen we vast dat kinderen rond de leeftijd van 6 à 7 jaar toetreden tot de Scouts en Gidsen en Chiro. Toch stellen we hiervoor een belangrijk significant verschil vast. Het lijkt er immers op dat leden jonger dan 12 jaar, de jonge generatie met andere woorden, vroeger naar de jeugdbeweging zijn gegaan dan leden die ouder zijn dan 12 jaar. Mogelijks is hier dus sprak van een verjonging van de leden van de jeugdbewegingen omdat kinderen steeds vroeger naar de
39
jeugdbewegingen komen. Bovendien stellen we deze mogelijke evolutie bij beide jeugdbewegingen vast en verschilt de aanvangsleeftijd niet voor de specifieke jeugdbewegingen Scouts en Gidsen en Chiro. Tabel 43 Verdeling respons naar leeftijd waarop men bij de jeugdbeweging is gekomen (Scouts en Gidsen en Chiro) Gemiddelde73
N
min 12 jaar
6,59
438
plus 12 jaar
7,59
380
min 12 jaar
6,54
204
plus 12 jaar
7,80
174
min 12 jaar
6,63
232
plus 12 jaar
7,36
197
7,05
818
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro Totaal
Om naar de jeugdbeweging te gaan, moet men deze uiteraard leren kennen. De kinderen treden over het algemeen toe rond de leeftijd van 6 à 7 jaar en dus zijn de kanalen waarmee ze activiteiten als de jeugdbeweging leren kennen ook beperkt. Aangezien de ouders reeds ervaring hebben met de jeugdbeweging is het dan ook logisch dat de leden in bijna 50% van de gevallen hun ouders opgeven als het kanaal via dewelke ze de jeugdbeweging hebben leren kennen. Minstens even belangrijk zijn echter de vrienden. De school en affiches en ander promotiemateriaal hebben volgens de bevraagde leden weinig of geen invloed gehad op hun toetreding tot de jeugdbeweging. Tabel 44 Verdeling respons naar kanaal via dewelke plus 12 jarigen de jeugdbeweging heeft leren kennen (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelik
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
N
% of Cases
Via vrienden
147
52,5%
79
51,1%
66
54,3%
Door mijn ouders
140
49,7%
74
48,1%
62
51,6%
Via de school
62
22,0%
31
19,9%
29
24,2%
Via affiches die ik heb gezien
8
2,7%
7
4,2%
0
0,0%
Weet niet
8
2,8%
5
3,4%
3
2,3%
73
sig < 0.05
40
5.1.
Redenen om naar de jeugdbeweging te gaan
Dat de school, in casu de leerkrachten, weinig of geen invloed heeft op hun toetreding tot de jeugdbeweging blijkt ook uit de redenen die de jongeren aangeven waarom ze naar de jeugdbeweging zijn gekomen. De belangrijkste reden waarom men naar de jeugdbeweging is gekomen, is volgens hen immers omdat men dat zelf wou. Op basis van de leeftijd van de toetreding tot de jeugdbeweging en de kanalen die worden gebruikt om de jeugdbeweging te leren kennen, kunnen we echter veronderstellen dat de vrienden en de ouders minstens een even belangrijke rol spelen en indirect een zeer belangrijke invloed hebben op de wens van de kinderen om naar de jeugdbeweging te gaan. Opvallend is dat vooral leden van de Chiro aangeven dat de toetreding tot de jeugdbeweging het gevolg is van een eigen individuele keuze. Leden van Scouts en Gidsen denken dan weer meer dan de leden van Chiro dat de vrienden van op school en uit de buurt een belangrijke reden waren om naar de jeugdbeweging te gaan. Tabel 45 Verdeling respons naar redenen waarom min 12 jarigen bij de jeugdbeweging zijn gekomen (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Omdat ik dat zelf wou74
56,1%
48,6%
63,1%
Omdat mijn vrienden van op school of uit mijn buurt bij de Chiro of Scouts zitten75
28,5%
33,6%
23,8%
Omdat mijn ouders dat wilden
14,9%
17,3%
12,7%
Omdat de leraar gezegd heeft dat het tof is
0,5%
0,5%
0,4%
100,0%
100,0%
100,0%
477
220
252
Totaal N
Zoals we ook verder zullen zien, zijn vrienden in de jeugdbeweging erg belangrijk. Niet alleen zijn zij voor een stuk verantwoordelijk voor de toetreding tot de jeugdbeweging, ze zijn ook de motor om zich in de jeugdbeweging te amuseren. Zowat alle bevraagde leden zeggen dan ook dat ze in de jeugdbeweging goede vrienden hebben en vooral veel.
74 75
sig < 0.05 sig < 0.05
41
Tabel 46 Verdeling respons naar vrienden van plus 12-jarigen in de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Neen
1,7%
1,7%
1,9%
Ja
98,3%
98,3%
98,1%
100,0%
100,0%
100,0%
311
164
140
Totaal N
Daarin verschillen de leden van de Scouts en Gidsen niet van hun leeftijdsgenoten bij de Chiro. Met de leeftijd groeit ook het netwerk van vrienden bij de jeugdbeweging, wat trouwens conform is met de leefwereld van de jongeren van deze leeftijdsgroepen in het algemeen. Tabel 47 Verdeling respons naar aantal vrienden in de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Totaal
Gemiddelde76
N
min 12 jaar
7,83
407
plus 12 jaar
14,96
359
min 12 jaar
7,42
195
plus 12 jaar
14,96
166
min 12 jaar
8,21
210
plus 12 jaar
14,70
184
11,17
766
De overgrote meerderheid van de vrienden bij de jeugdbeweging zijn geen onbekenden. Bijna 70% van de vrienden die men bij de jeugdbeweging heeft, zijn ook vrienden op school of in de buurt. Aangezien men voornamelijk opteert voor een jeugdbeweging in de buurt van de woning (zie verder) en dus hoogstwaarschijnlijk ook in de buurt van de school, is dit uiteraard niet verwonderlijk.
76
sig < 0.05
42
Tabel 48 Verdeling respons naar vraag of plus 12 jarigen andere vrienden in de jeugdbeweging dan op school hebben (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen Een aantal vrienden van de jeugdbeweging zijn ook vrienden op school of in de buurt Ja, het zijn allemaal andere vrienden Neen, het zijn allemaal dezelfde vrienden als op school of in de buurt Totaal N
Scouts en Gidsen
Chiro
68,8%
67,9%
68,3%
27,0%
28,4%
26,8%
4,2%
3,8%
4,9%
100,0%
100,0%
100,0%
314
168
139
Gaan we dieper in op de redenen waarom men naar de jeugdbeweging is gekomen, dan is het zeer duidelijk dat de leden naar de jeugdbeweging gekomen zijn en blijven gaan omdat men zich in de eerste plaats amuseert met vrienden, door leuke dingen te doen en door op kamp te gaan. Slechts in tweede orde geven jonge leden van Scouts en Gidsen aan dat ze ook naar de jeugdbeweging gaan om iets te leren. Tabel 49 Verdeling respons naar redenen van min 12 jarigen om naar de jeugdbeweging te gaan (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen N
% of Cases
Om mij te amuseren
477
Om leuke dingen te doen
Scouts en Gidsen
Chiro
N
%of Cases
N
% of Cases
91,8%
194
88,1%
279
94,5%
444
85,4%
182
82,5%
259
87,7%
Om met mijn vrienden te spelen
413
79,4%
177
80,3%
232
78,6%
Om op kamp te gaan
308
59,3%
130
58,7%
176
59,4%
Om vanalles te leren77
135
26,0%
76
34,5%
57
19,3%
Omdat ik niets anders te doen heb
85
16,3%
36
16,4%
49
16,5%
Omdat ik moet van mijn ouders
45
8,7%
22
9,8%
24
8,0%
Zich amuseren is echter bij uitstek de reden waarom men naar de jeugdbeweging gaat. Dat geldt trouwens voor zowel de jonge als de oudere
77
sig < 0.05
43
leden. Ongeacht de leeftijd gaat men naar de jeugdbweging om zich met zijn of haar vrienden te amuseren door leuke dingen te doen en op kamp te gaan. Tabel 50 Verdeling respons naar redenen van plus 12 jarigen om naar de jeugdbeweging te gaan (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen
Chiro
Scouts en Gidsen
N
% of Cases
N
% of Cases
N
% of Cases
Om mij te amuseren
260
88,4%
147
88,3%
109
89,5%
Om vrienden of vriendinnen te ontmoeten78
159
54,1%
83
49,9%
73
60,6%
Om leuke activiteiten te doen79
144
49,1%
66
40,0%
74
61,1%
Om op kamp te gaan
88
29,9%
51
30,8%
33
27,1%
Om mij vuil te maken80
44
15,1%
33
19,8%
12
9,5%
Om te spelen
35
11,8%
15
8,9%
20
16,3%
Om buiten te spelen
32
11,0%
24
14,2%
8
6,5%
Om van alles te leren81
29
9,8%
23
13,9%
6
4,6%
Om zelfstandig te worden
26
8,9%
18
10,9%
7
5,9%
Om thuis weg te zijn
22
7,3%
10
6,1%
10
8,6%
Om een andere reden, nl.:
13
4,4%
10
5,9%
2
1,7%
Voor de leider(s) en/of leidster(s)
10
3,2%
6
3,8%
2
1,9%
Omdat ik moet van mijn ouders
9
2,9%
8
4,6%
1
0,9%
Omdat ik niet anders te doen heb
7
2,3%
5
2,9%
2
1,7%
Net zoals bij de jongste generatie stellen we wel vast dat de leden van Scouts en Gidsen meer dan de leden van Chiro ook een instrumentele reden aanhalen, namelijk iets bijleren. Dat beeld wordt bevestigd en versterkt als we de ouders vragen naar de reden waarom hun zoon of dochter naar de jeugdbeweging gaat. Vragen we de ouders om de drie belangrijkste redenen op te geven waarom hun kind naar de jeugdbeweging gaat, dan is zich amuseren nog altijd de hoofdreden, maar pedagogische redenen zoals het leren in groep omgaan en zelfstandigheid aanleren, zijn niet ver weg en zijn dus eveneens een motivatie voor ouders om
78
sig < 0.05 sig < 0.05 80 sig < 0.05 81 sig < 0.05 79
44
hun kinderen naar de jeugdbeweging te brengen. Opnieuw is dit bij leden van de Scouts en Gidsen meer uitgesproken dan bij leden van Chiro. Tabel 51 Verdeling respons naar redenen van ouders om hun kinderen naar de jeugdbeweging te laten gaan (Scouts en Gidsen en Chiro)
1ste reden
Algemeen 2de 3de reden reden
Scouts en Gidsen 1ste 2de 3de reden reden reden
1ste reden
Chiro 2de reden
3de reden
Om zich te amuseren82
34,7%
17,6%
15,4%
25,3%
17,8%
15,7%
45,2%
17,1%
15,3%
Om te leren in groep om te gaan83
17,4%
18,8%
13,1%
21,4%
17,9%
15,5%
13,1%
19,6%
10,5%
Om zelfstandigheid aan te leren
14,1%
12,9%
8,4%
16,9%
10,6%
8,3%
10,7%
15,7%
8,6%
Om maatschappelijke waarden te leren
10,7%
8,8%
7,5%
12,7%
9,7%
5,9%
8,4%
8,0%
9,6%
Omdat ze dan buiten en actief zijn
8,9%
8,1%
12,4%
10,2%
7,7%
11,9%
7,4%
8,6%
12,8%
Om vrienden of vriendinnen te ontmoeten
6,4%
16,3%
11,4%
5,4%
14,3%
10,5%
7,7%
18,8%
12,0%
Om bepaalde vaardigheden aan te leren
2,0%
5,0%
7,4%
2,6%
6,7%
11,4%
1,3%
3,0%
3,0%
Om andere kinderen te leren kennen.
1,8%
2,2%
3,8%
1,8%
2,4%
2,2%
1,8%
2,0%
5,7%
Omdat ik zelf de jeugdbeweging vroeger zo tof vond
1,6%
2,4%
10,0%
1,5%
3,1%
8,6%
1,5%
1,7%
11,6%
Om dingen te doen die hij/zijn thuis niet kan doen.
1,0%
4,8%
4,2%
1,1%
7,1%
4,1%
0,9%
2,2%
4,5%
Om te leren omgaan met regels, discipline
0,8%
2,0%
2,2%
0,4%
1,7%
1,8%
1,2%
2,4%
2,8%
Om bepaalde kennis aan te leren
0,2%
0,6%
0,7%
0,1%
0,9%
1,1%
0,3%
0,3%
0,3%
Om zelf wat rust te hebben als hij/zij naar de jeugdbeweging is
0,2%
0,2%
1,0%
0,3%
0,2%
0,7%
0,2%
0,3%
1,1%
Omdat ik vroeger niet mocht gaan
0,1%
0,0%
0,8%
0,3%
0,0 %
0,6%
0,0%
0,0%
1,0%
Andere
0,1%
0,1%
1,3%
0,0%
0,0%
1,4%
0,3%
0,3%
0,9%
Omdat er in de buurt van de woning te weinig groen is
0,0%
0,0%
0,3%
0,0%
0,0%
0,2%
0,0%
0,0%
0,3%
100,0% 750
100,0% 748
100,0% 747
100,0% 391
100,0% 391
100,0% 391
100,0% 348
100,0% 346
100,0% 344
Totaal N 82 83
sig < 0.05 sig < 0.05
45
Over alle groepen heen is zich amuseren de meest uitgesproken reden om naar de jeugdbeweging te gaan. Daarbij zijn het doen van leuke activiteiten uiteraard primordiaal. En over wat leuke activiteiten zijn, zijn de leden van de jeugdbewegingen het duidelijk eens, namelijk spelen en het kamp. Ook leuke activiteiten voor min 12 jarigen zijn tochten, en dan voornamelijk voor leden van Scouts en Gidsen, sporten en knutselen. Tabel 52 Verdeling respons naar leukste activiteit bij min 12-jarigen in de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen
Spelen
428
% of Cases 82,3%
Weekend en kamp
412
79,1%
N
Scouts en Gidsen
Chiro
177
% of Cases 80,9%
247
% of Cases 83,1%
176
80,5%
232
78,2%
N
N
Tocht84
285
54,7%
138
62,9%
143
48,1%
Sport
256
49,3%
110
50,2%
143
48,2%
Knutselen
240
46,1%
107
49,1%
130
43,8%
Verkleden
190
36,6%
75
34,4%
113
38,0%
Toneel
121
23,3%
38
17,1%
84
28,1%
Zingen
110
21,2%
41
18,9%
69
23,2%
Volksdans
59
11,3%
14
6,3%
45
15,2%
Voor de oudere leden steekt één activiteit er duidelijk bovenuit. De allerleukste activiteit is voor hen met stip het kamp. Tijdens het jaar zijn de leukste activiteiten opnieuw spelen, tochten, sporten en voor de leden van Scouts en Gidsen sjorren. Tabel 53 Verdeling respons naar leukste activiteit bij plus 12-jarigen in de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
N
% of Cases
Weekend en kamp
255
85,8%
136
82,0%
112
90,9%
Spelen
158
53,3%
85
51,3%
71
57,4%
Tocht
116
38,9%
66
39,8%
46
37,5%
Sport
107
36,0%
55
33,1%
48
38,7%
Sjorren
77
26,0%
63
38,2%
13
10,4%
Een andere activiteit
70
23,5%
45
27,0%
21
16,8%
Verkleden
29
9,8%
16
9,5%
13
10,7%
Knutselen
24
8,1%
13
8,1%
11
8,6%
Zingen
22
7,4%
11
6,4%
10
8,5%
Toneel
12
4,0%
4
2,3%
8
6,4%
Volksdans
10
3,3%
3
1,5%
7
5,8%
84
sig < 0.05
46
Als allerbelangrijkste onthouden we dat de leden van de jeugdbewegingen naar de jeugdbeweging gaan omdat ze zich willen amuseren met vrienden. Zich amuseren en vrienden zijn dan ook de twee belangrijkste peilers voor de jeugdbeweging. In het verhaal van de jeugdbeweging mogen we de ouders echter niet vergeten. Uiteindelijk zijn zij degenen die de beslissing nemen of hun kind van 6 à 7 jaar al dan niet naar de jeugdbeweging zal gaan. Hun kennis van en ervaring met de jeugdbeweging is hierbij geen onbelangrijke factor. Meer dan de helft van de ouders geeft immers aan dat ze hun zoon of dochter hebben aangezet om naar de jeugdbeweging te gaan. Daarbij laat men zich niet zozeer leiden door de ideologische achtergrond van de jeugdbeweging (al speelt dit wel meer mee voor de ouders van de oudere generatie leden), dan wel door hun eigen ervaring en vooral omdat de jeugdbeweging zich in de buurt van de woning bevindt en gemakkelijk en op een veilige manier bereikbaar is. De eigen ervaring met de jeugdbeweging is eveens niet onbelangrijk voor het vertrouwen in de jeugdbeweging en de leiding. Uit de eigen ervaring weet men immers dat men zijn kind veilig kan achterlaten bij de jeugdbeweging. Tabel 54 Verdeling respons naar antwoorden van ouders op uitspraken over de jeugdbeweging (min en plus 12 jarigen)
Helemaal akkoord
Akkoord
Tussen beide
Niet akkoord
Helemaal niet akkoord
Wij hebben onze zoon of dochter aangezet om lid te worden van de jeugdbeweging Bij de keuze van de jeugdbeweging hebben we ons laten leiden door de ideologische achtergrond van de vereniging85
Totaal
N
min 12 jaar
11,4%
12,3%
24,2%
31,9%
20,2%
100,0%
430
plus 12 jaar
5,9%
17,1%
21,8%
29,8%
25,4%
100,0%
339
min 12 jaar
25,4%
32,6%
20,7%
15,0%
6,3%
100,0%
426
plus 12 jaar
14,8%
31,0%
28,9%
21,4%
3,9%
100,0%
332
De jeugdbeweging is gemakkelijk bereikbaar
min 12 jaar
0,5%
1,9%
8,6%
45,1%
43,9%
100,0%
428
plus 12 jaar
1,5%
4,4%
10,7%
39,6%
43,8%
100,0%
338
De jeugdbeweging is op een veilige manier bereikbaar
min 12 jaar
1,2%
9,2%
25,7%
41,5%
22,4%
100,0%
424
plus 12 jaar
1,2%
12,6%
28,3%
36,3%
21,5%
100,0%
325
Mijn zoon of dochter wordt soms gepest in de jeugdbeweging Ik heb het gevoel dat ik mijn kind veilig kan achterlaten bij de jeugdbeweging Ik heb vertrouwen in de leiding van de jeugdbeweging
85
min 12 jaar
42,5%
44,5%
9,0%
2,6%
1,4%
100,0%
431
plus 12 jaar
49,7%
37,3%
10,2%
1,8%
0,9%
100,0%
332
min 12 jaar
0,0%
1,4%
20,2%
56,6%
21,8%
100,0%
431
plus 12 jaar
0,0%
2,7%
18,9%
53,8%
24,6%
100,0%
338
min 12 jaar
0,5%
1,4%
10,7%
57,7%
29,8%
100,0%
430
plus 12 jaar
0,3%
0,9%
15,2%
51,8%
31,8%
100,0%
336
sig < 0.05
47
Onderscheiden we de leden van Scouts en Gidsen en de leden van Chiro dan is het beeld bij de ouders quasi gelijk. Toch stellen we enkele opvallende verschillen vast. Zo blijken ouders van leden van Scouts en Gidsen meer dan de ouders van leden van de Chiro hun kinderen te hebben aangezet om naar de Chiro te gaan, maar zijn deze laatste dan weer van mening dat de jeugdbeweging op een veilige en makkelijke manier bereikbaar is. Ongeacht de jeugdbeweging waarvan men lid is, hebben de ouders een groot vertrouwen in de jeugdbeweging. Tabel 55 Verdeling respons naar antwoorden van ouders op uitspraken over de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Helemaal niet akkoord
Niet akkoord
Tussen beide
Akkoord
Helemaal akkoord
Totaal
Wij hebben onze zoon of dochter aangezet om lid te worden van de jeugdbeweging86 Bij de keuze van de jeugdbeweging hebben we ons laten leiden door de ideologische achtergrond van de vereniging
Scouts
7,7%
12,9%
23,1%
30,3%
26,0%
100,0%
389
Chiro
10,3%
16,6%
23,1%
30,7%
19,3%
100,0%
368
Scouts
24,2%
28,6%
21,8%
19,7%
5,7%
100,0%
385
Chiro
17,5%
34,8%
26,6%
16,2%
4,9%
100,0%
365
De jeugdbeweging is gemakkelijk bereikbaar87
Scouts Chiro Scouts Chiro Scouts Chiro Scouts
0,8%
3,4%
12,2%
44,0%
39,6%
0,8%
2,7%
7,1%
40,6%
48,8%
1,6%
11,9%
29,0%
38,5%
19,0%
0,8%
9,7%
24,8%
39,0%
25,6%
386 367 379 359 382 370 389
De jeugdbeweging is op een veilige manier bereikbaar88 Mijn zoon of dochter wordt soms gepest in de jeugdbeweging Ik heb het gevoel dat ik mijn kind veilig kan achterlaten bij de jeugdbeweging Ik heb vertrouwen in de leiding van de jeugdbeweging
N
44,0%
44,8%
8,4%
1,6%
1,3%
47,0%
37,8%
11,1%
3,0%
1,1%
0,0%
2,1%
21,3%
54,8%
21,9%
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
Chiro
0,0%
1,6%
18,5%
55,4%
24,5%
100,0%
368
Scouts Chiro
0,3%
1,0%
12,1%
56,2%
30,4%
0,5%
1,1%
13,6%
54,3%
30,4%
100,0% 100,0%
388 368
86
sig < 0.05 sig < 0.05 88 sig < 0.05 87
48
5.2.
De locatie van de jeugdbeweging
Het gegeven dat een afdeling van de jeugdbeweging zich in de buurt van de woning bevindt, is erg belangrijk. De meeste leden gaan immers naar een jeugdbeweging die zich op relatief korte afstand van de ouderlijke woning bevindt. Bijna 90% van de leden gaat namelijk naar een jeugdbeweging die binnen een straal van 5 km van de ouderlijke woning haar lokalen heeft. Tabel 56 Verdeling respons naar afstand tot de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro)
KM 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 15 20 22 25 Totaal N
4,4% 30,7% 22,7% 11,9% 10,9% 8,1% 4,0% 1,7% 1,5% 0,3% 1,1% 0,1% 0,1% 0,2% 0,7% 0,6% 0,1% 0,8% 100,0% 878
De leden van Scouts, Gidsen en Chiro gaan dus duidelijk niet ver om naar de jeugdbeweging te gaan. Leden van Chiro hoeven daarbij iets minder ver te gaan dan de leden van Scouts en Gidsen.
49
Tabel 57 Verdeling respons naar afstand tot de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Gemiddeld (km)89
N
Scouts en Gidsen
3,72
456
Chiro
2,45
406
Totaal
3,12
862
Nochtans is de afstand tot de jeugdbeweging op zich niet zo bepalend voor de verplaatsing zelf. 80 tot 90% van de jonge leden wordt immers naar de jeugdbeweging gebracht met de auto, hetzij door de eigen ouders, hetzij door een andere ouder. Toch stelt de nabijheid van de jeugdbeweging heel wat jonge leden in staat om met de fiets, skateboard of rollerblades naar de jeugdbeweging te gaan. Aangezien de jonge leeftijd van deze leden gebeurt dit vooralsnog wel onder begeleiding van een of beide ouders. Tabel 58 Verdeling respons naar verplaatsingsmiddelen van min 12 jarigen naar jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk Algemeen % of N Cases
Scouts en Gidsen % of N Cases
de
Chiro % of N Cases
Met mijn mama of papa - met de auto
340
66,1%
160
72,6%
179
61,7%
Met mijn mama of papa - fiets, skateboard, rollerblades
213
41,3%
102
46,1%
111
38,3%
Alleen - fiets, skateboard, rollerblades
154
29,9%
52
23,5%
100
34,6%
Met de mama of papa van iemand anders bij de jeugdbeweging - met de auto
104
20,2%
64
29,2%
39
13,6%
Met vrienden van de jeugdbeweging fiets, skateboard, rollerblades
97
18,9%
40
17,9%
57
19,6%
Met mijn mama of papa - te voet
43
8,4%
18
7,9%
26
8,9%
Alleen - te voet
42
8,1%
9
4,1%
33
11,3%
Met de mama of papa van iemand anders bij de jeugdbeweging - fiets, skateboard, rollerblades
38
7,4%
20
9,1%
18
6,3%
Alleen - met de auto
34
6,6%
15
6,7%
18
6,3%
89
sig < 0.05
50
Algemeen
Scouts en Gidsen
Chiro
Met vrienden van de jeugdbeweging met de auto
32
6,2%
16
7,1%
16
5,5%
Met vrienden van de jeugdbeweging - te voet
11
2,1%
2
1,1%
8
2,9%
Met de mama of papa van iemand anders bij de jeugdbeweging - te voet
9
1,8%
3
1,4%
6
2,0%
Alleen - bus, tram, trein
6
1,3%
3
1,4%
3
1,2%
Met vrienden van de jeugdbeweging bus, tram, trein
4
0,9%
1
0,4%
3
1,2%
Met mijn mama of papa - bus, tram, trein
1
0,2%
0
0,0%
1
,3%
Voor de oudere leden zien we wel de invloed van de afstand van de jeugdbeweging op de verplaatsingsmiddelen. Bij goed weer gaat immers een meerderheid van de jongeren met de fiets naar de jeugdbeweging. Afhankelijk van de leeftijd gebeurt dit al dan niet onder begeleiding van een ouder. De auto blijft, zelfs bij goed weer, echter nog een belangrijk vervoersmiddel. Tabel 59 Verdeling respons naar verplaatsingsmiddelen bij goed weer van plus 12 jarigen naar de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen N
% of Cases
Met de fiets alleen
327
Met de fiets onder begeleiding
Scouts en Gidsen
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
42,7%
162
41,4%
160
43,9%
281
36,6%
141
35,9%
136
37,4%
Met de wagen
257
33,6%
151
38,7%
102
28,0%
Te voet onder begeleiding
51
6,7%
23
5,9%
28
7,7%
Te voet alleen
46
6,0%
21
5,5%
23
6,4%
Openbaar vervoer alleen
1
0,1%
1
0,2%
0
0,0%
Dat is zeer zeker het geval als het slecht weer is. Als de weersomstandigheden te guur zijn, dan worden de leden in meer dan 60% van de gevallen met de auto gebracht. Ongeveer een derde van de leden trotseert echter wind en regen en blijft zweren bij de fiets.
51
Tabel 60 Verdeling respons naar verplaatsingsmiddelen bij slecht weer van plus 12 jarigen naar de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – Meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen
Scouts en Gidsen
N
% of Cases
Met de wagen
498
Met de fiets alleen
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
65,7%
266
68,5%
224
62,4%
244
32,2%
118
30,5%
121
33,6%
Met de fiets onder begeleiding
82
10,8%
41
10,5%
41
11,4%
Te voet alleen
43
5,6%
21
5,4%
21
5,8%
Te voet onder begeleiding
33
4,3%
15
4,0%
17
4,8%
Openbaar vervoer alleen
2
0,3%
2
0,6%
0
0,0%
Openbaar vervoer onder begeleiding
1
0,1%
1
0,2%
0
0,0%
5.3.
Tevredenheid over de jeugdbeweging
De tevredenheid over de jeugdbeweging is bij alle groepen, ongeacht de leeftijd en ongeacht de jeugdbeweging waarvan men lid is erg hoog. Tabel 61 Verdeling respons naar tevredenheid over de jeugdbeweging (min en plus 12 jarigen, Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen
min 12 jaar
plus 12 jaar
Scouts en Gidsen
Chiro
Gemiddelde op 10
8,77
8,72
8,83
8,80
8,73
N
753
425
340
390
363
Zowat alle jongeren gaan heel graag naar de jeugdbeweging. Op een score van 1 tot 5, waarbij een score 5 staat voor heel graag, scoren de min 12 jarigen gemiddeld 4,30 en dat ongeacht de jeugdbeweging waarvan men lid is. De score van de plus 12 jaar leden die we op 10 hebben laten beoordelen en waarbij de hoogste score eveneens overeenkomt met ‘heel graag’, is gelijkwaardig. Ongeacht de jeugdbeweging waarvan men lid is, krijgt de jeugdbeweging een score van 8,65 op 10. Ook de ouders zijn trouwens erg tevredenheid over de jeugdbeweging en met leiding. Opnieuw op een score op 10, met de hoogste score voor de hoogste waardering, geven ouders van min en plus 12-jarigen gemiddeld een score van 8,26. Deze score verschilt nauwelijks tussen leden van Scouts en Gidsen en van
52
Chiro. Met respectievelijke gemiddelde scores van 8,40 en 8,11 scoort de leiding van de jeugdbewegingen erg goed. Naast de leiding zijn de ouders trouwens ook erg tevreden over de kostprijs van de jeugdbeweging. Deze loopt wel op met de leeftijd van de kinderen en ligt bij de Scouts en Gidsen iets hoger dan bij de Chiro, maar slechts een kleine fractie van de ouders vindt de kostprijs te hoog. Tabel 62 Verdeling respons naar vraag aan ouders over de kostprijs van de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) –gemiddeld in euro
lidgeld90
bivak91
materiaal
andere
- 12 jaar
29,20
93,83
57,54
32,41
+ 12 jaar
32,45
117,07
56,88
37,10
Scouts en Gidsen
35,52
110,55
61,37
32,86
Chiro
25,29
98,13
51,62
35,94
Algemeen
Het enige wat een kleine 15% van de ouders een beetje te duur vindt, is de kostprijs van het materiaal. Voor alle andere aspecten van de jeugdbeweging vinden de ouders dat de kostprijs juist goed is. Tabel 63 Verdeling respons naar beoordeling van ouders over de kostprijs van de jeugdbeweging (min en plus 12 jarigen)
lidgeld bivak materiaal andere
90 91
min 12 jaar plus 12 jaar min 12 jaar plus 12 jaar min 12 jaar plus 12 jaar min 12 jaar plus 12 jaar
Veel te laag
Te laag
Niet te laag en niet te hoog
0,7% 0,3%
6,4% 6,5%
92,1% 90,8%
0,7% 2,4%
0,0% 0,0%
0,8% 0,0%
3,9% 8,8%
91,3% 86,9%
3,9% 4,0%
0,3% 0,3%
0,3% 0,0%
0,3% 1,6%
81,9% 86,8%
17,3% 10,6%
0,3% 1,0%
0,4% 0,5%
0,8% 1,4%
96,7% 88,4%
1,6% 9,3%
0,4% 0,5%
Te hoog
Veel te hoog
Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
sig < 0.05 sig < 0.05
53
N 419 338 389 329
376 311 244 215
Tabel 64 Verdeling respons naar beoordeling van ouders over de kostprijs van de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro)
lidgeld bivak materiaal andere
Scouts Chiro Scouts Chiro Scouts Chiro Scouts Chiro
Te laag
Niet te laag en niet te hoog
Te hoog
Veel te hoog
0,8%
4,1%
92,5%
2,6%
0,0%
0,3%
8,6%
90,8%
0,3%
0,0%
0,3%
4,4%
90,9%
4,4%
0,0%
0,3%
7,9%
87,8%
3,5%
0,6%
0,3%
0,3%
81,6%
17,2%
0,6%
0,0%
1,5%
86,4%
11,5%
0,6%
0,4%
0,9%
90,6%
7,6%
0,4%
0,4%
1,3%
94,8%
3,1%
0,4%
Veel te laag
Totaal
N
100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%
386 360 364 343
354 323 224 229
Slechts een beperkt aantal ouders krijgt korting voor de kostprijs van de jeugdbeweging. Tabel 65 Verdeling respons naar vermindering voor de kostprijs van de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro)
Ja Neen Totaal N
Algemeen - 12 jaar + 12 jaar 11,3% 24,0% 88,4% 76,0% 100,0% 100,0% 422 333
Scouts en Gidsen 16,1% 83,9% 100,0% 380
Chiro 18,2% 81,8% 100,0% 363
Als laatste onderdeel van de tevredenheid over de jeugdbeweging vroegen we de ouders of men contact heeft met de leiding. Dat blijkt vooral het geval voor de ouders van de jongste leden. Meer dan 70% van de ouders van de min 12 jarigen heeft minstens maandelijks contact met de leiding. Bij plus 12-jarigen verschuift de frequentie van het contact naar eerder jaarlijks. Tabel 66 Verdeling respons naar frequentie van contact met leiding van de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Wekelijks
Maandelijks
Jaarlijks
Neen
Totaal
N
min 12 jaar
32,5%
38,9%
21,7%
6,8%
100,0%
424
plus 12 jaar
11,8%
40,8%
44,1%
3,3%
100,0%
388
Scouts en Gidsen
23,7%
38,9%
32,2%
5,2%
100,0%
388
Chiro
23,7%
40,8%
30,9%
4,7%
100,0%
363
Totaal
23,4%
39,8%
31,6%
5,2%
100,0%
762
54
Dat contact verloopt in de eerste plaats persoonlijk. Slechts in tweede instantie grijpen ouders naar andere communicatiemiddelen, zoals e-mail of telefoon. Belangrijk is dat het contact tussen de ouder(s) en de leiding persoonlijk verloopt. Contacten via andere ouders worden niet gedaan. Tabel 67 Verdeling respons naar gebruikte communicatiekanalen door ouders voor contact met leiding van de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – meerdere antwoorden mogelijk
Via persoonlijk contact Via e-mail Via de telefoon Via briefwisseling Via een andere ouder
Algemeen
min 12 jaar
plus 12 jaar
N
% of Cases
N
% of Cases
N
% of Cases
687
93,8%
391
97,3%
296
281
38,3%
148
36,8%
152
20,7%
74
208
28,4%
16
2,2%
Scouts
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
89,6%
341
92,1%
338
95,4%
133
40,2%
182
49,1%
96
27,1%
18,3%
78
23,7%
93
25,2%
56
15,9%
112
27,7%
96
29,1%
99
26,8%
107
30,4%
9
2,3%
7
2,1%
10
2,6%
6
1,8%
55
6. Persoonlijk profiel Als laatste onderdeel van dit rapport werpen we een blik op het persoonlijk profiel van de leden van de Scouts en Gidsen en de Chiro. Met het persoonlijk profiel doelen we enerzijds op een aantal handelingen die jongeren al dan niet al hebben gedaan en anderzijds of ze bepaalde handelingen al in de jeugdbeweging zelf hebben gedaan. Zo vroegen we de oudere leden of ze ooit al eens drugs hebben gebruikt. Dat blijkt voor een overgrote meerderheid van de leden niet het geval te zijn. In verglijking met hun leeftijdsgenoten bij de Scouts en Gidsen hebben jongeren in de Chiro wel al iets meer met drugs geëxperimenteerd. Tabel 68 Verdeling respons naar vraag aan plus 12 jarigen of men al eens drugs heeft genomen(Scouts en Gidsen en Chiro) Neen, nog nooit Algemeen Scouts en Gidsen Chiro
91,5% 94,0% 88,4%
Ja, maar nog maar één keer 2,0% 1,8% 2,2%
Ja, al meer dan één keer92 6,6% 4,2% 9,4%
Totaal
N
100,0% 100,0% 100,0%
305 167 138
De leden van de Chiro staan blijkbaar ook al iets verder op het vlak van de liefde. Zij hebben in vergelijking met de leden van de Scouts en Gidsen al iets meer een lief (gehad). Tabel 69 Verdeling respons naar vraag aan plus 12 jarigen of men al eens een lief heeft gehad (Scouts en Gidsen en Chiro)
Neen, ik heb nog geen lief gehad93 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro
34,0% 42,3% 23,9%
Neen, maar ik heb vroeger wel een lief gehad94 44,8% 40,5% 50,0%
Ja, ik heb een nu lief95
Totaal
N
21,2% 17,3% 26,1%
100,0% 100,0% 100,0%
306 167 138
92
sig < 0.05 sig < 0.05 94 sig < 0.05 95 sig < 0.05 93
56
Hebben al met hun lief gekust… Tabel 70 Verdeling respons naar vraag aan plus 12 jarigen of men al eens gekust heeft (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen Scouts en Gidsen Chiro
Neen, nog nooit
Ja, al één keer
40,7% 47,3% 32,6%
12,7% 13,6% 11,6%
Ja, al meer dan één keer96 46,6% 39,1% 55,8%
Totaal
N
100,0% 100,0% 100,0%
307 169 138
En hebben ook al iets meer … iets meer gedaan. Tabel 71 Verdeling respons naar vraag aan plus 12 jarigen of men al eens meer heeft gedaan dan gekust (Scouts en Gidsen en Chiro)
Algemeen Scouts en Gidsen Chiro
Neen, nog nooit97 79,7% 82,8% 75,9%
Ja, al één keer
Ja, al meer dan één keer
Totaal
N
4,6% 2,4% 7,3%
15,7% 14,8% 16,8%
100,0% 100,0% 100,0%
306 169 137
Dat lief vinden ze niet noodzakelijk bij de lokale jeugdbeweging. Voor ongeveer een derde van de leden met ervaring op liefdesvlak komt het lief echter wel uit de jeugdbeweging. Wat men wel al bij de Scouts en Gidsen en bij de Chiro heeft gedaan is alcohol gedronken. Tabel 72 Verdeling respons naar vraag aan plus 12 jarigen over wat men al eens gedaan heeft in de jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) – meerdere antwoorden mogelijk
Algemeen N
% of Cases
Alcohol gedronken
128
Een lief gehad
Scouts
Chiro
N
% of Cases
N
% of Cases
81,7%
58
79,2%
68
85,7%
49
31,2%
28
38,1%
19
23,8%
Sigaret gerookt
38
24,2%
18
24,1%
18
23,0%
Seks gehad
0
0,2%
0
0,0%
0
0,5%
96 97
sig < 0.05 sig < 0.05
57
7. Conclusies Voor dit onderzoek hebben we drie hoofddoelstellingen vooropgesteld. Een eerste doelstelling is een beeld creëren van de sociale, economische, demografische en culturele achtergond van de leden. Op basis van de indicatoren die we voor dit onderzoek hebben opgenomen, blijken de leden van de jeugdbewegingen erg goede leerlingen. Dat geldt zeker voor de leden van de Scouts en Gidsen, waarvan een grote meerderheid een ASO-richting volgt en de schoolachterstand een stuk lager ligt dan bij hun leeftijdsgenoten in Vlaanderen in het algemeen. Dat is iets minder het geval voor leden van de Chiro, waar de proportie leden uit een TSO-richting overeenstemt met het Vlaamse gemiddelde. In beide jeugdbewegingen vinden we echter zeer weinig niet-Belgische jongeren en jongeren uit het beroepsonderwijs. Voor een groot stuk is dit te verklaren door het gezin van herkomst. We stellen immers vast dat de ouders van de leden van de jeugdbeweging zelf beduidend hoger geschoold zijn dan de gemiddelde Vlaming, dat ze bijna allemaal allebei tewerkgesteld zijn, waarvan tal in een kaderfunctie en dat de combinatie van al deze factoren leidt tot een hoger maandelijks inkomen in vergelijking met het gemiddeld Vlaams gezin. Dit profiel van het gezin van herkomst vinden we vooral terug bij leden van Scouts en Gidsen. Bij de leden van Chiro is dit minder uitgekristalliseerd en vinden we wel meer leden terug uit arbeidersgezinnen en gezinnen waar de scholingsgraad, het tewerkstellingsniveau en het maandelijks gezinsinkomen wat lager ligt. Het meest opvallende is echter niet het sociaaleconomisch statuut van het gezin van herkomst, dan wel de culturele participatie van de ouders en vooral hun ervaring met de jeugdbeweging. Ouders van leden zijn zelf ooit lid geweest van de jeugdbeweging en geven die ervaring door aan hun kinderen. Daardoor ontstaat een soort recyclagecirkel en overerving van culturele profielen bij leden van de jeugdbewegingen.
C ultureel actief Ervaring jeugdbeweging
Lidm aatschap jeugdbeweging
Hogergeschoolde gezinnen
C ultureel actief Ervaring jeugdbeweging
58
Als tweede doelstelling wensen we een beeld te krijgen van het vrijetijdsprofiel van de leden in het algemeen en van hun deelname aan de jeugdbeweging in het bijzonder. We stellen daarbij vast dat de vrijetijdsbesteding van leden van de jeugdbewegingen op zich niet zo erg veel verschilt van andere leeftijdsgenoten. Op uitzondering van de jeugdbeweging zelf doen ze ongeveer dezelfde dingen graag als alle andere jongeren. Toch vertonen jongeren die lid zijn van jeugdbewegingen enkele vrijetijdskenmerken die hen onderscheiden van andere jongeren. Ten eerste blijken jongeren die lid zijn van jeugdbewegingen ook meer lid te zijn van andere verenigingen. Zo zijn ze meer aangesloten bij een sportclub, zijn ze actiever in sociale en culturele verenigingen en vinden we ze proportioneel meer terug in leerlingen- en jeugdraden. Kortom, leden van Scouts en Gidsen en Chiro zijn een stuk actiever in het verenigingsleven en in het formeel gestructureerd vrijetijdsaanbod dan hun leeftijdsgenoten. Hypothesen als zouden leden een keuze moeten maken tussen lidmaatschappen, kunnen op basis van onze gegevens in dit en ook in andere onderzoeken duidelijk worden tegengesproken. Bij leden van Scouts en Gidsen en Chiro is het immers geen ‘of’- maar een ‘en’-verhaal als het gaat over de deelname aan sport-, culturele en sociale activiteiten. Daarnaast lijken leden van de jeugdbewegingen ook vaker multimediale activiteiten (TV-kijken, internet, …) uit te oefenen. Het lijkt er dan ook op dat de leden van Scouts en Gidsen en Chiro twee grote pijlers hebben in hun vrijetijdspatroon, zijnde buitenshuis het formele verenigingsleven en binnenshuis multimedia. Voor dit onderzoek hebben we ons natuurlijk vooral geconcentreerd op één specifieke vrijetijdsactiviteit, de jeugdbeweging. We hebben ons daarbij toegelegd op de concrete of objectieve deelname aan de jeugdbeweging en op de subjecteve beleving van de jeugdbeweging. We stellen vast dat vanaf de leeftijd van 6 à 7 jaar de jeugdbeweging voor de leden een prioritaire bezigheid wordt tijdens het weekend. Een bezigheid die enkel moet wijken voor activiteiten waar men echt moet aanwezig zijn. Indien het kan, mist men dus liever geen enkele bijeenkomst van de jeugdbeweging. De reden is evident, men wil zijn vrienden zien en zich amuseren. Vrienden en vriendinnen zijn immers een zeer belangrijk onderdeel voor de beleving van de jeugdbeweging. Niet alleen zijn ze voor een stuk verantwoordelijk voor de toetreding tot de jeugdbeweging, ze zijn ook de motor om zich in de jeugdbeweging te amuseren en dus ook om in de jeugdbeweging te blijven. Vrienden en amusement, en vooral de combinatie van beiden zijn de kernbegrippen voor de deelname aan de jeugdbeweging, ongeacht de leeftijd van het lid. Ook voor de ouders is de belangrijkste motivatie om naar de jeugdbeweging te gaan ‘zich amuseren’. Slechts in tweede orde komt het ontwikkelen van enkele competenties aan het licht. Zich goed amuseren is de basisvoorwaarde en als men daarbij ook leert in groep om te gaan, da is dat
59
zeer goed meegenomen. De belangrijkste reden om naar de jeugdbeweging te gaan, is voor iedereen met stip om vrienden te ontmoeten en samen leuke activiteiten doen. Verder bouwend op de vaststelling dat leden eigenlijk niet kiezen tussen sporten, culturele en sociale activiteiten en de jeugdbeweging, zijn de vriendschapsbanden tussen de leden de sleutel voor het lidmaatschap. Leden komen bij de Scouts en Gidsen of bij de Chiro via vrienden van op school en uit de buurt van de woonst, maar verdwijnen ook uit de jeugdbeweging als die vriendschapsbanden beginnen af te brokkelen of ‘andere’ sociale relaties belangrijker worden. Vanaf dat ogenblik dringen keuzes over wat men kan en wil doen tijdens de vrije tijd zich wel op en ligt de deelname aan de jeugdbeweging in de balans. De overgrote meerderheid van de vrienden die men bij de jeugdbeweging maakt, zijn vooraf geen onbekenden. De vrienden bij de jeugdbeweging zijn immers ook vrienden op school of in de buurt waar men woont. Dit legt een belangrijke voorwaarde op aan de locatie van de jeugdbeweging. De jeugdbeweging is namelijk bij uitstek een lokaal gebeuren. Doordat ze leden aantrekt die via vriendschapsbanden met elkaar verbonden zijn op school of waar ze wonen, is ze sterk ingebed in een buurt. Negen op de tien leden gaan dan ook niet verder dan 5 km van huis weg om naar de Scouts en Gidsen en al zeeker om naar de Chiro te gaan. Deze 5 km is zowat de straal waarbinnen kinderen en jongeren (kunnen) worden gerekruteerd. Doordat de afstand tot de jeugdbeweging vrij kort is, kunnen jongeren en kinderen (onder begeleiding) te voet of met de fiets naar de jeugdbeweging gaan. Al moeten we wel vaststellen dat toch nog heel wat leden door de ouders met de auto worden gevoerd, zeker bij slecht weer. Maar slecht weer of goed weer, bij de Chiro en bij Scouts en Gidsen is het altijd plezant. Dat vinden de jonge leden, dat vinden de oudere leden en dat vinden ook de ouders. Dat blijkt zeer duidelijk uit de hoge tevredenheid van de leden over de jeugdbeweging. Voor de ouders wordt die tevredenheid over de jeugdbeweging wel aan meer indicatoren afgemeten dan enkel het amusement bij de jeugdbeweging van hun kinderen. Een belangrijk facet is bijvoorbeeld de kostprijs van de jeugdbeweging. Opvallend voor deze barre economische tijden is dat een overgrote meerderheid van de ouders zeer tevreden is over de kostprijs van het lidgeld en van het kamp. De kostprijs is volgens onze bevraagde ouders dus zeker niet te hoog. Een andere zeer belangrijk element voor de tevredenheid van de ouders is de veiligheid van hun kinderen en dit op twee niveaus. Het eerste niveau is de bereikbaarheid van de lokalen. Het spreekt voor zich dat als men kinderen alleen te voet of met de fiets naar de jeugdbeweging laat gaan, dat men zeker moet zijn dat de weg tussen thuis en de jeugdbeweging veilig is. Dat is echter niet altijd het geval. Omdat de jeugdbeweging dicht bij de woonst gelegen is, is deze wel gemakkelijk bereikbaar, maar daarom niet altijd even veilig. Dat vindt
60
toch bijna de helft van de bevraagde ouders van leden van Scouts en Gidsen. De lokalen van Chiro leden zijn niet alleen iets dichter bij de woonst, voor de ouders zijn ze ook veiliger te bereiken. Eens de kinderen aangekomen zijn op de jeugdbeweging hebben de ouders het volste vertrouwen in de leiding. Daar zijn de kinderen veilig en weet men zeker dat ze zich zullen amuseren. De ouders hebben trouwens een vrij goed beeld over wat bij de jeugdbeweging gebeurt. Men kan immers niet alleen terugvallen op de eigen ervaring met de jeugdbeweging ze hebben ook zeer frequent contact met de leiding. Zeker bij de jongste generatie hebben de ouders op zeer regelmatige basis, wekelijks of maandelijks, persoonlijk contact met de leiding. Last but not least, wensen we als laatste doelstelling ook een aantal handelingen van de leden aftasten. We weten al dat de leden zich in de jeugdbeweging goed amuseren en dat ze dus graag gaan, maar we wilden ook wel eens weten wat ze nog meer doen dan met de vrienden spelen. We vroegen de oudere generatie leden of ze al eens drugs genomen hebben of ze een lief hebben (gehad), of ze al eens gekust hebben of misschien zelfs af nog iets meer hebben gedaan. Uiteraard zijn al deze handelingen erg sterk leeftijdsgebonden. Hoe ouder men is, hoe meer kans men heeft om deze handelingen al eens te hebben gedaan. Maar toch stellen we vast dat, bijvoorbeeld in vergelijking met de leden van de Chiro, de leden van de Scouts en Gidsen toch iets minder ervaring hebben met deze handelingen dan andere jongeren.
61