Vogelvereniging Noordwijkerhout en Omstreken. Opgericht 8 mei e JAARGANG

Vogelvereniging Noordwijkerhout en Omstreken. Opgericht 8 mei 1957 20e JAARGANG

November 2013

BESTUURSPAGINA V.V. DE KOLIBRI LEDEN VAN VERDIENSTE Piet vd Berg Henk Haasnoot Ben Zwetsloot Con van der Ven Voorzitter B.J. Zwetsloot (Ben) Boekhorstlaan 42 2215 BD Voorhout 0252-216636 [email protected]

Lidmaatschap Volwassenen 32euro AOW 27 euro Jeugd tot 17 j 16 euro Gastlid/jeugd 20/15 euro Secretaris / Redactie A.A. Ooms (Arno) Spoorlaan 17 2215 KN Voorhout 06-44048090 [email protected]

KvK nummer; V 40445820 Verenigingscode NbvV; N16 Bankrek nr 34.69.04.811 Oplage maandblad 150 stuks

Algemeen Commissaris W. Anthonissen (Willem) Andellaan 20 2211 JV Noordwijkerhout 0252-375668 geen E-mail

Ledenadministratie H. Nederpel (Hennie) Leidsevaart 192 2211 WE Noordwijkerhout 0252-340860 [email protected]

Ringencommissaris C.G.A. vd Ven (Con) Kievitshorn 10 2211 LJ Noordwijkerhout 0252-374150 [email protected]

Materiaalcommissaris / PR Coördinator Vogelbestand H.J. Haasnoot (Henk) Guldemondvaart 23 2211 JA Noordwijkerhout 0252-377097 [email protected]

Prijzencommissie T. Zwetsloot (Toos) / M. Elstgeest (Mies) van Gendtlaan 37 2121 WW Bennebroek 023-5848543 [email protected]

Contactpersoon Advertenties A.A.M. Weijers (André) Havendwarsstraat 5 2211 GG Noordwijkerhout 0252-375057 [email protected]

Coördinator Unity teletekst 341 NENS teletekst 714 J.J. Duivenvoorden (Jan) van Iersellaan 35 2211 HG Noordwijkerhout 0252-374409 [email protected]

Coördinator Vogelmarkt P. vd Berg (Piet) Helmstraat 16 2211 PG Noordwijkerhout 06 24877001 geen E-mail

Vogelmarktwerkgroep Piet vd Berg O/M Gerrit Wesseling O Theo Hogervorst O Martien van Gent O/M Willem Anthonissen O Rob Westgeest O J. Floris M E Hulsebosch M

Penningmeester O. Rinzema (Oege) Componistenlaan 45 2215 SN Voorhout 0252-220646 [email protected]

www.dekolibri.com Webbeheer Arno Ooms Spoorlaan 17 2215 KN Voorhout [email protected]

Maandbladbezorgers; H. Haasnoot, A. Weijers, C. de Mooij, J. Floris, S. Rinzema en E. Hulsebosch.

In geval van overgenomen artikelen is de vereniging niet aansprakelijk. Alle ingezonden kopy blijft voor verantwoording van de auteurs.

Uitgifte maandblad november medio 30 november 2013

V.V. De Kolibri 2013

2

Noordwijkerhout

Het worden er steeds meer!!!! Als ik dit schrijf hebben we net de bestuursvergadering achter de rug. De tentoonstelling staat weer voor de deur. Dus ons draaiboek nalopen of we niets of niemand vergeten zijn. Ook hebben we gezien dat de inschrijving vlotjes is verlopen zonder al te veel navraag. Het resultaat mag er zijn, want dit hebben we al jaren niet meer meegemaakt zoveel vogels op onze onderlinge tentoonstelling namelijk 443 vogels. Alleen vorig jaar omdat we een Rayontentoonstelling draaiden waren er meer vogels, maar dan wil iedereen mee doen met het Rayon. Ongekende weelde dus. Maar dat komt goed uit, want de variatie aan vogels is dan ook weer groter. En daar houden wij van. Zeker wat betreft de Europese cultuurvogels is de sortering groot te noemen In dit maandblad is ook de medewerkerslijst openomen, er zijn nog een paar plekken open of kunnen nog aanvulling gebruiken, bijvoorbeeld bij het opruimen zondagavond. Iedereen wil dan graag naar huis, hoe meer zielen hoe meer vreugde. Liefhebbers of mensen die de vereniging een warm hart toe dragen meld je aan, ik hoor het graag. De laatst gehouden Bingo leek op een flop uit te lopen, maar een tafel vol leden ( ongekend ) brachten veel leven en de nodige valuta op. De beste Bingo van oktober sinds jaren. Dus de dames waren in hun sas. We gaan nog meer reclame maken voor de bingo door ons aan te melden bij Blik op Noordwijkerhout. Een website waar heel Noordwijkerhout naar uitkijkt. Afgelopen leden avond (Open podium ) hebben we eerst een korte vergadering gehad, onder andere de medewerkerslijst voor de tentoonstelling. Daarna was het woord aan Martien van Gent. Onze hof fotograaf had weer het een en ander in elkaar gedraaid. Genieten was het weer, van onze uitjes met de vereniging met een prachtige impressie van de uitgaansdag naar België als hoogtepunt. Ook een voorstelling van de barbecue en onze fietstocht naar verschillende kwekers was weer top. Natuurlijk was het weer lachen geblazen aan het einde van de voorstelling, dat kun je wel aan Martien overlaten. Ik wil afsluiten met de uitnodiging aan iedereen om onze vogelshow te komen bezoeken, de inzenders alvast een goede tentoonstelling toe te wensen. Voor de V.V. De Kolibri 2013

3

Noordwijkerhout

leden die niet ingezonden hebben, kom kijken en geef inzenders en helpers een opkikker met u komst. Zij verdienen uw aandacht! Tot ziens op de tentoonstelling en anders zien we elkaar weer op de ledenavond van 14 november aanstaande. Graag tot volgende keer,

B. Zwetsloot vzr. Agenda 2013

V.V. De Kolibri

30 oktober 31 oktober 01 november 02 november 03 november 03 november

Inbrengen vogels (leden) TT Keuring (organisatie) TT-opening Tentoonstelling Tentoonstelling Uitkooien

17.00 – 20.00 uur

14 november

Sprekersavond JanChris en Ria van Dam verzorgen deze avond een film over hun Reis naar Australië.

30 november

Vogelmarkt 12:00 tot 16:00 uur Locatie ’t Victorhuis. Sporkenhout, maandagsewetering te Noordwijkerhout Kom ook eens kijken op deze gezellige markt

12 december 28 december

Uitreiking prijzen TT Vogelmarkt

20.00 – 22.00 uur 10.00 – 18.00 uur 10.00 – 17.00 uur 17.00 uur

v.v.” De Kolibri ”

Unity Teletekst pagina 341 V.V. De Kolibri 2013

4

Noordwijkerhout

********* Medewerkers lijst Onderlinge Tentoonstelling 2013 ********* --------------------------------------------------------------------------------------------------------Geachte leden, hierbij de lijst met medewerkers die zich hebben opgegeven om te helpen met het welslagen van de tentoonstelling. Zoals u ziet zijn niet alle werkzaamheden voorzien van medewerkers, graag doe ik een beroep op u om zich alsnog te geven. Bij voorbaat hartelijke dank voor Uw spontane medewerking!!! -------------------------------------------------------------------------------------------------------Voerploeg tijdens de TT P. van der Berg, E. van Noord en W. Anthonissen ( reserve ) Rad van avontuur A.A. Ooms / H.Haasnoot, A Weijers , Mevr. M.Elstgeest, Mevr. T. Zwetsloot, J. Elstgeest Kataloges verkoop vrijdagavond 1 november 20.00 uur - 22.00 uur Zaterdag 2 november 10.00 uur - 13.00 uur 13.00 uur - 15.30 uur 15.30 uur - 18.00 uur Zondag 3 november 10.00 uur - 13.00 uur 13.00 uur - 15.00 uur 15.00 uur - 17.00 uur Enveloppe verkoop vrijdagavond 1 november 20.00 uur - 22.00 uur Zaterdag 2 november 10.00 uur - 13.00 uur 13.00 uur - 15.30 uur 15.30 uur - 18.00 uur Zondag 3 november 10.00 uur - 13.00 uur 13,00 uur - 15.30 uur 15.30 uur - 17.00 uur

V.V. De Kolibri 2013

W. Anthonissen – N. van der Berg W. Anthonissen K. van der Valk K. van der Valk J. Nederpel J. Floris en E. Hulsebosch J. Floris en E. Hulsebosch

W. Anthonissen – N. van der Berg W. Anthonissen K. van der Valk K. van der Valk J. Nederpel J. Floris en E. Hulsebosch J. Floris en E. Hulsebosch

5

Noordwijkerhout

Bardiensten zaterdag 2 november van 10.00 uur – 12.00 uur. zondag 3 november van 10.00 uur – 12.00 uur. J. Nederpel Vrachtauto vervoer dinsdagavond en zondagavond L. van Gent Hulp bij het vervoer naar de tentoonstelingszaal Dinsdagavond 29 oktober 19.00 uur Geerlings bedrijvencentrum s’Gravendamseweg 20 Noordwijkerhout N. v.d. Berg, P. v.d. Berg, H. Haasnoot, W Anthonissen,J. Duivenvoorden, J. Floris E. Hulsebosch. S.Alsemgeest en Martien van Gent, en vele andere Het opzetten van de tentoonstelling Woensdag 29 oktober 8.30 uur bij de Duinklievers Wagenmakerserf 4 Noordwijkerhout N. v.d. Berg, P. v.d. Berg, H. Haasnoot, E. van Noord, W. Anthonissen, J. Floris, E. Hulsebosch. Rob Westgeest B. Zwetsloot en vele andere. Inkooien vogels Woensdagavond 30 oktober 17.00 - 20.00 uur bij de Wagenmakerserf 4 Noordwijkerhout P. v. d. Berg, E van Noord, M van Gent, a. Ooms Helpers op de keuringsdag Donderdag 31 oktober 8.30 uur bij de Duinklievers Wagenmakerserf 4 te Noordwijkerhout P. v. d. Berg, A. Ooms, E. van Noord, N. van de Berg, H. Haasnoot, S. Alsemgeest, B. Zwetsloot M. van Gent Catering wordt verzorgt door de fam Anthonissen Het afwerken en versieren T.T. zaal Vrijdag 1 november 8.30 uur bij de Duinklievers Wagenmakerserf 4 te Noordwijkerhout P. v. d. Berg, H. Haasnoot, S. Alsemgeest, N. van de Berg, M.Elstgeest, J. Elstgeest, E. van Noort, T en B. Zwetsloot, en vele andere

V.V. De Kolibri 2013

6

Noordwijkerhout

Het uitkooien en opruimen T.T. zaal Zondag 3 november vanaf +/- 17.00 uur bij de Duinklievers Wagenmakerserf 4 te Noordwijkerhout P. v. d. Berg, A. Ooms, H. Haasnoot, E. van Noord, W. Anthonissen, J. Floris, E. Hulsebosch B. Zwetsloot, M.Elstgeest, T. Zwetsloot, J. Elstgeest, S Alsemgeest, J. Duivenvoorden M. van Gent, en vele andere. Opgeven voor de nog open plaatsen of bij verhindering melden bij B. Zwetsloot tel. 0252 - 216636

Wie zijn er jarig in deze maand? Lianne Bakker J.W. van Beek W.H.B. Bornhijm K. den Elzen N. van Kempen C. de Mooij J.P.C.M. Nederpel H. van Schooten H. Turnhout J.G.M. vd Veek A.A.M. Weijers C.A. Winsen

Voorhout Sassenheim Noordwijkerhout De Zilk Voorhout Sassenheim Noordwijkerhout Voorhout Noordwijkerhout Noordwijkerhout Noordwijkerhout Warmond

23 november 25 november 27 november 17 november 30 november 05 november 23 november 21 november 23 november 09 november 04 november 06 november

Allen van Harte Gefeliciteerd !! V.V. De Kolibri 2013

7

Noordwijkerhout

Schrijf eens wat over uw hobby.

9 3 1

7 8

SUDOKU nummer 1.

2 8 9 1

7

7

9 8

5 3 6 8

5 6 2

4 4 2

V.V. De Kolibri 2013

7 6

3 8 1 4 Noordwijkerhout

14 november JanChris en Ria van Dam Reis naar Australië Muizenruiters op het erf Niet alleen tuinvogels hebben moeite met het vinden van voedsel tijdens de koude wintermaanden. Ook voor uilen is het knap lastig om in de sneeuw muizen te vinden. Bouw daarom eens een muizenruiter op het erf! Dit winteronderkomen voor muizen dient als wegrestaurant voor uilen. Een muizenruiter dient als winteronderkomen voor muizen. Uilen en andere muizenetende vogelsoorten, zoals de torenvalk en buizerd, hebben al snel in de gaten dat hier een hapje te halen valt. Vooral tijdens strenge winters met sneeuw biedt de muizenruiter de uilen en roofvogels een grotere kans om te overleven.

Steenuil op paal (foto: Martin Hierck) De muizenruiter kan geplaatst worden op een erf, niet te ver verwijderd van broedplaatsen van de steen- en kerkuil. Idealiter bestaat een muizenruiter uit zes stokken. Deponeer op de bodem een dikke laag stro, strooi daarop een laag graan en leg daar vervolgens weer stro overheen. Daarbovenop stapelt u een ruime hoeveelheid takken. Het is belangrijk dat er tijdens de winter regelmatig graan in de muizenruiter gestrooid wordt, zodat de muizen voldoende te eten V.V. De Kolibri 2013 9 Noordwijkerhout

hebben. Op die manier hebben ook de uilen en roofvogels tijdens de wintermaanden geen honger. De steenuil is het kleinste uiltje in ons land. Met zijn grote gele ogen en zijn donzige lijfje is hij ook de publiekslieveling van Beleef de Lente. De afgelopen vijftig jaar is het aantal steenuilen gehalveerd, waardoor hij vrijwel is verdwenen uit Groningen, Friesland en grote delen van Drenthe. De steenuil staat daarom op de Rode Lijst. Gelukkig zijn we de afgelopen jaren veel over dit kleine uiltje te weten gekomen, waardoor we ook beter weten hoe we ‘m kunnen beschermen. Vogelbescherming Nederland werkt daarom samen met steenuilenwerkgroep STONE en Landschapsbeheer. Samen adviseren we hoe een erf steenuilvriendelijker gemaakt kan worden, zodat dit kleine uiltje het voedsel en de veiligheid vindt die hij nodig heeft om te overleven.

6 7 4 8 5

4 5 2 9 7 1

SUDOKU nummer 2.

3 5 8

2

4 8 7 1

3

6 5

9 1 6

Tentoonstelling 1 november 20:00 uur Gebouw de Duinklievers V.V. De Kolibri 2013

10

Noordwijkerhout

3 9

Vogelbeurzen in de regio Vogelvereniging Haarlemmermeer te Zwanenburg Iedere 2e zaterdag vd maand september t/m mei van 9:00 tot 13:00 uur Marialaan 86, Zwanenburg Inlichtingen: W. Lemmers 023-5390023 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Vogelvereniging Zang en Kleur Boskoop Iedere 1e zaterdag vd maand september t/m april van 09:00 tot 13:00 uur Het Plantariumgebouw, Italielaan 4, Hazerswoudedorp Inlichtingen: www.vogelmarkt.nl ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Vogelvereniging De Diamantvink te Oude Wetering Iedere 2e zaterdag vd maand september t/m mei van 12:00 tot 16:00 uur Clubgebouw de Diamantvink te Oude Wetering Inlichtingen: Hans van Egmond 071-3315023 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Vogelvereniging De Rijsenvogel te Rijsenhout Iedere 2e zondag vd maand september t/m mei van 9:00 tot 13:30 uur Clubgebouw SCW konnetlaantje, Rijssenhout Inlichtingen A. de Waal 0297-329176 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Vogelvereniging De Kolibri Noordwijkerhout Iedere laatste zaterdag vd maand augustus t/m mei van 12:00 tot 16:00 uur ’t Victorhuis, Maandagsewetering te Noordwijkerhout Inlichtingen Piet vd Berg 06-24877001 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Vogelvereniging van Vogelvrienden voor Aalsmeer e.o. Iedere 4e zondag vd maand augustus t/m mei van 10:00 tot 13:30 uur Wellant college MBO, Linnaeuslaan 2, 1431 JV Aalsmeer Inlichtingen 06-10666878 (secretaris) ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ Kent u nog een beurs in de buurt die het vermelden waard is, geef dan dat door aan de redactie via [email protected]

Artikelen of andere zaken voor het maandblad inleveren voor 20 november 2013. V.V. De Kolibri 2013

11

Noordwijkerhout

De wildkleur splendid parkiet. Ongeveer veertig jaar geleden, reed ik als puber van vijftien jaar over de Engelse laan in Voorhout. Ik had een vakantiebaantje bij de Kiepenkerl en na een dag van onkruid wieden op het land, keerde ik naar huis terug, plotseling vestigde mijn blik zich op een grote schuur waar vogelgeluiden uit vandaan kwamen. Mijn vader had in die tijd een volière met grasparkietjes en in die tijd was ik daar enorm mee begaan, in die tijd wist ik welke kleuren tezamen in een kweekkoppel weer andere kleuren aan jonge vogels gaven, waar mijn vader dan dankbaar gebruik van maakte. Verder dan grasparkietjes en valkparkieten reikte mijn kennis toen nog niet en toen ik uit nieuwsgierigheid deze vogelschuur binnen stapte viel na enige minuten mijn mond open van verbazing, want boven in de lichtkoepel zat daar een vogel op een tak, welke ik nog nooit eerder had gezien. De zon was die dag intens en de kop van deze Glanzsittich reflecteerde het zonlicht alsof het blauw metallic was, het geel, zwart en het rood van deze vogel brachten me in een soort van verrukking, zoiets moois had ik nog nooit gezien. Dit was mijn eerste ontmoeting met een vogeltje, welke in zijn originele kleuren en vorm, mijn leven enorm zou gaan beïnvloeden. In mijn stoutste fantasieën zag ik toen een rode grasparkiet, maar het vogeltje was toen voor mijn budget veel te duur en bleef daardoor in de vogelschuur in Voorhout. Vele jaren later, toen ik met mijn vrouw in de Ranonkelstraat kwam te wonen, we kregen dus een huis met een grote achtertuin en begon ik eerst met konijnen (Hollandertjes) en later begon ik ook met een gemengde volière, waarvan mijn twee valkparkieten (inmiddels achttien jaar oud) nog steeds in leven zijn. Met name de vogelvereniging in Noordwijkerhout de Kolibri kende enige mensen die voor mij een grote betekenis hebben gehad in de kweek met de wildkleur splendid parkiet. Splendid parkieten in oorspronkelijke vorm zijn eigenlijk vogels waarvan de meeste mutaties volledig overbodig zijn, want met zo’n kleurenpracht ga je daar toch geen grijze of zwarte vogels uit kweken. Het zal wel de tegenhanger zijn van een bepaald V.V. De Kolibri 2013

12

Noordwijkerhout

wasmiddel, zoiets van zwarte dwerg kost een berg en wast een beetje. Enige tijd geleden zag ik zelfs vogels op het internet met allerlei rare vlekken op de rug, alsof er met chloor of zoutzuur in de kooi gespat was, de prijzen van die vogels waren nog belachelijker als de afbeeldingen al waren. Zoiets kweek je volgens mij niet meer uit liefhebberij en als hobby, zoiets doet mij meer aan geldzucht denken. Om goede wildkleur kweekvogels voor bloedverversing te vinden, struin ik veelvuldig het internet af, dan maken mijn vrouw en ik samen met twee vrienden daar zo nu en dan een gezellig uitje van. Goede zuivere wildkleur vogels zijn vooral in de Randstad door de mutatiekweek namelijk erg schaars geworden en ben ik daardoor genoodzaakt om provincies zoals Friesland, Groningen, Drenthe en Brabant te bezoeken. Mijn jonge EK vogels zitten buiten in een grote onverwarmde kooi, meestal begin ik met de verkoop als de vogels al heel redelijk op kleur zijn, de vogels zijn dan afgehard en door de bewegingsruimte goed ontwikkeld. Afgelopen jaar won ik nog met een overjarige Splendid man EK goud (92 punten) op de districtstentoonstelling in Noordwijk, helaas zijn de meeste tentoonstellingen voor mijn vogels veel te vroeg, over het algemeen zet ik namelijk geen vogels van kweekstellen in en zitten de jonge vogels nog in de rui of zijn nog niet goed op kleur. Het ligt niet in mijn doelstelling om alle mutatiekwekers de zwarte piet toe te spelen, maar het is wel een feit dat deze kweek ervoor heeft gezorgd dat het formaat aanzienlijk is geslonken. Zo heb ik enkele jaren geleden weer twee koppels bourks parkieten aangeschaft, een jaar of twaalf geleden ruimde ik mijn wildkleur bourks op, had ik ze nog maar! Misschien dat er door deze klaagzang mensen wakker gaan worden, want het terugkweken van zuivere wildkleur vogels van formaat en goed van kleur zie je bijvoorbeeld terug bij de grasparkiet, wat de nodige voeten in de aarde heeft en dat terwijl dat vogeltje veel algemener gekweekt wordt. De kweek met wildkleur Splendids is net zo eenvoudig als dat het moeilijk is, dit jaar heb ik maar één kweekronde gedaan, ik wilde namelijk mijn schuur voor mijn vaste kweekkoppels opknappen, de kooien waren ongeveer vijftien jaar oud en de schuur was met recht een schuur te noemen, dus dit jaar heb ik weinig gekweekt.

V.V. De Kolibri 2013

13

Noordwijkerhout

Vorig jaar kweekte ik met vier onverwante kweekkoppels een dertigtal jonge Splendids in twee kweekrondes, dat was een uitstekend kweekjaar. Medio januari/ februari begin ik met de kweek, dan stook ik de schuur op tot boven de tien graden Celsius, verlicht de kooien minimaal veertien uur en verstrek de vogels naast hun voer biggencompost, (hiermee stop ik voordat de eieren uitkomen, de jongen gaan hier namelijk aan dood) de eerste tien dagen verstrek ik maar weinig eivoer, daarna voer ik de hoeveelheid aanzienlijk op. Voedingssupplementen verstrek ik maar matig, soms wat Amino Vit, (het vroegere Amino Rotol) of WM forte (opgelost in water) het belangrijkste is de basis en dat is het voer. De neophemamengeling van van Himbergen is een uitstekend product, welke ik aanvul met gekiemde tarwe en grof parkieten kiemzaad. Enkele malen per week krijgen mijn vogels geraspte wortel, een beetje sla of indien aanwezig muur en zo af en toe een streng trosgierst. Naast de gesloten voetring krijgen mijn jonge vogels een gekleurde knijpring als ze bij de ouders worden weggehaald, dit om te weten van welke kweekkoppel ze afkomstig zijn. Naast mijn Splendids heb ik dus Bourks en Hoodeds, psephotusachtigen zijn ietwat lastiger om mee te kweken, vooral omdat ze onderling soms behoorlijk onverdraagzaam kunnen zijn. Zo’n twee keer per jaar, dus voor en na de broed geef ik mijn vogels Amino Liquid (één van de beste anti worm middelen) en heb hierdoor zelden problemen in mijn vogelbestand gekend. Ook heb ik bij de twee hoog bejaarde valkparkieten nog een aantal grasparkietjes zitten, deze zitten in de middelste vlucht, dit is meer voor de lol V.V. De Kolibri 2013

14

Noordwijkerhout

en als afscheiding tussen de twee koppels hoodeds in, zodat deze ook aan het broeden kunnen toekomen. Kort samengevat is het kweken van vogels een hele leuke hobby, die ik een ieder kan aanbevelen. Groet, Cees van der Niet

Evenveel mezen maar niet dezelfde na 40 jaar klimaatverandering Ondanks de verstoring door klimaatverandering is de koolmees niet in aantal achteruitgegaan. Wel vliegen er tegenwoordig minder jonge mezen uit, maar met minder concurrenten is de overlevingskans van die jongen groter. Alleen de vroege vogels hebben nog veel succes, de late leggers doen het veel minder goed. Uiteindelijk zal de soort zich in een steeds warmer klimaat toch genetisch moeten aanpassen om te overleven. Dat zegt een internationaal onderzoeksteam onder leiding van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) vrijdag in Science. Inderdaad, de lente begon dit jaar erg laat. Maar gemiddeld is het voorjaar in de laatste veertig jaar sterk naar voren verschoven. In die tijd is de lente gemiddeld zo’n 3,7°C warmer geworden. Bomen lopen eerder uit en insecten kruipen eerder uit het ei, maar zangvogels zoals de koolmees verschuiven niet snel genoeg en lopen nu achter. Zo’n tien tot twaalf dagen om precies te zijn. Toch vliegen er nog evenveel koolmezen rond als veertig jaar geleden, zoals de onderzoekers laten zien voor de populatie van Het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Zeven dagen eerder “Het klinkt tegenstrijdig,” geven Marcel Visser en Tom Reed van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) toe. Door het veranderende klimaat van de afgelopen decennia valt het moment dat de koolmees zijn jongen in het nest heeft steeds minder samen met de piek in het voedsel voor de kuikens: rupsen. Visser:

V.V. De Kolibri 2013

15

Noordwijkerhout

“Waar de koolmezen iedere tien jaar zo’n drie dagen eerder zijn gaan broeden, lag de piek bij de rupsen wel zeven dagen eerder. Daardoor overleven er minder jongen in het nest. Toch zijn er nog steeds ongeveer evenveel mezen op de Hoge Veluwe.” Tenminste voorlopig, zoals ze samen met collega’s uit Noorwegen, de VS en Frankrijk hebben berekend met bijna veertig jaar aan koolmeesgegevens. Minder concurrentie De verklaring is dat ieder jong dat toch uitvliegt ondanks de voedselschaarste tijdens het opgroeien, meer kans heeft om te overleven tot het volgende broedseizoen. “Ze hebben minder last van concurrentie, want er zijn minder jonge vogels,” legt Reed uit. Uit iedere tien eieren worden gemiddeld negen jongen geboren, vliegen er zeven uit en daarvan overleeft er eentje de winter. Dat laatste getal verandert dus niet in de jaren waarin de koolmezen een slechte timing hebben. In de natuur komt het heel veel voor dat iets afhangt van de dichtheid, het aantal dieren per oppervlakte. Toch is het de eerste keer dat dit gekoppeld is aan een verkeerde seizoenstiming: een eye-opener zo blijkt. Reed: “Het lijkt allemaal zo logisch als je het berekend hebt, maar veel mensen waren er tot nu toe van overtuigd dat een verkeerde timing moest leiden tot directe keldering van het aantal dieren.” Geselecteerd op vroege vogels Is er dan niks aan de hand? Toch wel: het uiteindelijke aantal mezen is niet veranderd, maar de eigenschappen van de overlevende vogels wel. Vroege mezen zijn nu succesvoller dan late: van de late dieren overleven veel minder jongen het. Hierdoor selecteert de natuur op vroege vogels. Visser verduidelijkt: “Zo kan de sterfte in de ene groep mezen gecompenseerd worden door het succes in een andere. Maar daar zit wel een grens aan.” Er zijn namelijk niet nòg vroegere vogels. Als de voorjaarstemperaturen blijven stijgen, groeit het gat in de tijd tussen rupsenpiek en eierleg verder. Visser: “De enige echte redding is uiteindelijk toch aanpassing via genetische aanpassing van de koolmees.” De onderzoeksresultaten helpen om de gevolgen van milieuverandering in te schatten voor wilde populaties van allerlei soorten. Een deel van het onderzoek is gesubsidieerd door NWO via een Vici-beurs voor Marcel Visser. Bron inclusief foto: Persbericht NIOO-KNAW

14 november JanChris en Ria van Dam Reis naar Australië V.V. De Kolibri 2013

16

Noordwijkerhout

VOGEL- EN DIERVOEDERS TEGEN SCHERPE PRIJZEN Kanariezaad Tropenzaad Parkietenzaad Gr. Parkietenzaad Volierezaad Wildzangzaad Postuurzaad Agapornidezaad Neophemazaad

€ € € € € € € € €

26,50 22,75 21,00 22,50 22,50 32,00 30,00 22,50 22,50

25 kgr 25 kgr 25 kgr

Schelpenzand Beukensnips Witte snips

€ € €

8.00 7,50 9,75

5 5 2 15 25

Cede kan. of Parkiet Wittemolen eivoer Trosgierst Chinee Trosgierst Chinee doos Wittemolen eivoer

€ € € € €

18,50 14,50 8,00 35,00 60,00

25 25 25 25 25 25 25 25 25

kgr kgr kgr kgr kgr kgr kgr kgr kgr

kgr kgr kgr kgr kgr

Ook Himbergen en Witte molen voerders Alle broed en nest materialen Cor van Schaik Eikenlaan 2 Harmelen Tel. 0348 - 441920

Standhouder op Vogelmarkt V.V. De Kolibri te Noordwijkerhout.

Schrijf ook eens een stukje over uw vogels.

V.V. De Kolibri 2013

17

Noordwijkerhout

Meedoen aan deze TT? Neem contact op met Ben Zwetsloot of stuur mail naar [email protected] ivm inschrijfformulieren en reglement. V.V. De Kolibri 2013

18

Noordwijkerhout

Roerdompen blijven verbazen Het Noord-Hollandse Ilperveld is weer druk bevolkt met zomergasten. Het broedseizoen barst los, ook voor vier roerdompen die onlangs veilig terugkeerden uit hun winterverblijven. Dat weten we dankzij zenderonderzoek. Het leverde méér opmerkelijke resultaten op die de bescherming van deze Rode Lijstsoort flink ten goede komt. De roerdomp is een mysterieuze moerasbewoner waarvan nog veel onbekend is. Hoe gebruiken de vogels hun leefgebied? Hoeveel van onze broedvogels blijven hier? Waar vliegen de niet-blijvers in het najaar naartoe? Vragen, waar we eigenlijk geen goed antwoord op hadden.

Leefgebied verbeteren Sinds 2010 volgt onderzoeker Jan van der Winden (Bureau Waardenburg) samen met Niels Hogeweg van Landschap Noord-Holland, de opdrachtgever, en Vogelbescherming Nederland, de roerdompen van het Ilperveld. Jan van der Winden: “We willen het leefgebied van de roerdomp verbeteren en ervoor zorgen dat de vogel in voldoende aantallen in gebieden als het Ilperveld blijft broeden. Maar daarvoor is meer kennis nodig over het terreingebruik door de vogels en hun verplaatsingen binnen de Ecologische Hoofdstructuur. Je kunt er dan je beheer en inrichting van de gebieden op afstemmen.” Daarom zijn de afgelopen jaren acht roerdompen van satellietzenders voorzien. Met soms zeer verrassende uitkomsten.

Elly De gezenderde roerdompen kregen een naam. Zoals Elly, die sinds de zomer van 2010 met een zender rondvliegt en de onderzoekers blijft verbazen. Najaar 2010 vloog ze zuidwaarts en overwinterde in Gambia. De daaropvolgende zomer verbleef ze in Normandië en Bretagne. Najaar 2011 gaf ze een signaal af vanuit Marokko. Maar groot was de verbazing, toen ze in mei 2012 terugkeerde naar het Ilperveld en daar succesvol broedde. Inmiddels is ze na een onbekende winterbestemming, met in elk geval signalen uit Marokko, rond half april weer in het Ilperveld beland.

Anneke en Nico De in 2011 gezenderde roerdomp Anneke keerde al medio maart terug op haar oude honk in het Ilperveld. Maar zij bracht de afgelopen twee winters door in een rietland nabij het Engelse Plymouth. Een andere vogel, roerdomp Nico, sloeg z’n winterbivak tot tweemaal toe op in Friesland. Alleen roerdomp Jaap was redelijk plaatstrouw en bracht de winter in het NoordHollandse Zaangebied door. Kortom, roerdompen maken kennelijk zeer individuele keuzes en vertonen trekgedrag waar soms geen peil op valt te trekken. Toch is ook dat waardevolle kennis.

Netwerk van gebieden

V.V. De Kolibri 2013

19

Noordwijkerhout

Jan van der Winden: “Goede bescherming en goed beheer van onze Natura 2000-gebieden, zoals het Ilperveld, is natuurlijk een eerste vereiste. Maar ook internationaal zul je de waardevolle wetlands in stand moeten houden. Want steeds meer wordt duidelijk dat roerdompen een netwerk van moerasgebieden gebruiken. Zowel in Nederland zelf, als ook op internationale schaal. Zoals een slechts vier hectare groot moerasgebied langs de Gambiarivier.”

Nieuw rietmoeras Ook maatregelen op kleinere schaal helpen de roerdomp op weg. Zoals het beheer door Landschap Noord-Holland van de rietkragen langs de Nauernasche Vaart, waarvan we nu weten dat roerdompen er ’s winters voedsel zoeken. De aanleg van nieuw rietmoeras blijkt een zinvolle maatregel voor deze bedreigde soort. Zo dook een in het Ilperveld geboren roerdomp op in een nieuw ingericht rietmoerasgebiedje nabij Castricum. En afgelopen winter bivakkeerden opvallend veel roerdompen in ‘nieuwe’ natte natuur rond Den Helder. Anneke en Elly zitten voorlopig weer goed in het roerdomprijk(e) Ilperveld.

Grutto's bezoeken massaal het Wormer- en Jisperveld Het zachte weer van afgelopen week zorgde voor een ware explosie in de natuur. In het Wormer- en Jisperveld zijn honderden grutto’s te zien langs de Schaalsmeersdijk in Oostknollendam. Kom kijken! Vogels welkom Na een lange tocht uit West-Afrika zijn de grutto's massaal neergestreken in het Wormer- en Jisperveld. Natuurmonumenten richt hier elk voorjaar enkele stukken speciaal in voor de weidevogels. Weidevogels kunnen er genoeg voedsel vinden en uitrusten van hun lange reis. Geen wonder dat steltlopers als grutto's, kieviten en ook kemphanen hier gretig gebruik van maken. Binnenkort hebben ze al hun energie nodig voor het broedseizoen. Boswachter verwacht nog meer vogels Boswachter van Natuurmonumenten, Ed Zijp: "Bij de beheerboerderij van Natuurmonumenten in Oostknollendam zaten heel veel grutto's. We hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om gronden rond de beheerboerderij te maken voor deze bedreigde vogels. Ik verwacht de komende weken hier steeds meer vogels te zien, zoals de wintertaling, de kemphaan en de tureluur." Zelf kijken Vanaf De Poelboerderij start een prachtige wandelroute van vijf kilometer door de zeer vogelrijke Schaalsmeerpolder. Een aanrader voor vogelspotters! Grutto's in Nederland In Nederland broedt een overgroot deel van de wereldpopulatie grutto's. Deze soort wordt ernstig bedreigd doordat veel graslanden vaak te droog zijn en te vroeg gemaaid worden. Veenweiden zijn vochtig en zeer in trek bij deze typische Hollandse vogels omdat zij met hun lange snavel gemakkelijk in de grond naar voedsel kunnen zoeken. Het Wormer- en Jisperveld is zo'n veenweidegebied.

V.V. De Kolibri 2013

20

Noordwijkerhout

14 november JanChris en Ria van Dam Reis naar Australië

Een delegatie van het bestuur is namens de vereniging aanwezig geweest. V.V. De Kolibri 2013

21

Noordwijkerhout

Vogelbestand Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen Tropen

Gordelgrasvink Gordelgrasvink Goudbuikje Goudbuikje Gouldamadine Gouldamadine Gouldamadine Gouldamadine Japanse meeuwen Japanse meeuwen Japanse meeuwen Mexicaanse roodmus Mexicaanse roodmus Mexicaanse roodmus Rijstvogels Rijstvogels Rode Kardinaal Roodkop papegaaimadine Roodkop papegaaimadine Roodsnavel Spitsstaartamadine Roodsnavel Spitsstaartamadine Roodsnavel Spitsstaartamadine

St.Helena fazantje Tijgervink Tijgervink Tijgervink Tijgervink Verschillende soorten Verschillende soorten Vuurvink Vuurvink

O.Rinzema Chr.Verdegaal M.v.d.Plas O.Rinzema W.P.Anthonissen M.van Duin M.G.v.Gent G.P.M.Ruigrok P.Brand M.van Duin G.P.M.Ruigrok P.R.J.Lommerse J.P.C.M.Nederpel B.J.Zwetsloot A.H.v.d.Meer B.J.Zwetsloot J.G.M.v.d.Veek W.P.Anthonissen M.G.v.Gent J.P.C.M.Nederpel O.Rinzema T van Zelst O.Rinzema M.v.d.Plas O.Rinzema G.P.M.Ruigrok C.G.A.v.d.Ven J.J.H.van der Burg H.Turenhout M.v.d.Plas S.Rinzema

0252-220646 0252-373531 0252-212552 0252-220646 0252-375668 06-12678579 0252-212616 0252-517013 06-37194149 06-12678579 0252-517013 0252-375485 06-51612036 0252-216636 0252-376624 0252-216636 06-12777197 0252-375668 0252-212616 06-51612036 0252-220646 06-48332000 0252-220646 0252-212552 0252-220646 0252-517013 0252-374150 0252-374043 0252-212552 0252-220646

Geef uw vogels op bij coördinator Vogelbestand Henk Haasnoot Kijk ook eens of uw bestand is veranderd en geef ook de wijzigingen door. V.V. De Kolibri 2013

22

Noordwijkerhout

V.V. De Kolibri 2013

23

Noordwijkerhout

V.V. De Kolibri 2013

24

Noordwijkerhout