VB

Uitwerking Transformatieplan domein LVB/VB Vroegtijdig het verschil maken Onderzoek wijst uit dat het vroegtijdig onderkennen van signalen , die wijzen op een mogelijke stagnatie in de ontwikkeling van jonge kinderen, effectief is bij een snelle adequate aanpak hiervan. Het domein LVB onderkent dit en werkt dan ook al jaren met effectieve interventies zoals vroegsignalering en Integrale vroeghulp (IVH). IVH richt zich op jonge kinderen van 0 tot 7 jaar met (dreigende) ontwikkelingsachterstanden, mogelijk als gevolg van een beperking. Integrale s amenwerking met name bij jonge gezinnen en hun kinderen is dan ook van groot belang en vraagt nog meer dan ooit onze gezamenlijk inzet. Dit vraagt een domeinoverstijgende aanpak, omdat een (licht) verstandelijke beperking op jonge leeftijd vaak nog niet kan worden vastgesteld, maar wel vanuit de gezinshistorie een verhoogd risico kan worden geconstateerd. Het is dan ook van groot belang dat de deskundigheid van de 2 e lijns gespecialiseerde jeugdzorg daarin deskundigheid en ondersteuning aanbiedt. Een tijdige inzet van VB/LVB-expertise kan - naast leed bij de direct betrokkenen - op termijn maatschappelijke overlast en kostbare zware hulpverlening voorkomen. Dit sluit aan bij hetgeen ook in het RTA Drenthe is gesteld, namelijk dat vroegtijdige effectieve interventies kunnen voorkomen dat langdurige zwaardere hulp nodig is. Echter, deze vorm van preventieve ondersteuning geldt niet als totaal uitgangspunt daar de realiteit leert dat niet alles vroegtijdig kan worden ontdekt. Daar waar de problemen zich boven het 2 e , 3 e en 4 e interventieniveau begeven, dient deze vorm van gespecialiseerde hulp in maximaal 2 stappen bereikbaar en beschikbaar zijn, waarbij betrokkenheid en regie bepaald worden aan de hand van de geconstateerde hulpvragen. Te allen tijde staan wij achter het uitgangspunt dat voorliggende voorzieningen hun betrokkenheid ook bij de meer intensieve zorg zouden moeten hebben om een terugke er naar een meer begeleidende of laag frequente zorg in twee stappen ook weer binnen handbereik te brengen. Samengevat vinden wij dat wij ondersteuning en deskundigheid beschikbaar stellen om het voorliggende veld te helpen het licht te houden en staan wij op het standpunt dat waar nodig noodzakelijke hulp vanuit de 2 e lijn vroeg moet worden ingezet om langer te voorkomen. Vanuit deze visie hebben wij een invulling gegeven die de richting van het domein LVB aangeeft en tevens goed aansluit bij de andere dom einen. W ij gaan er hierbij van uit dat domeinen nu nog als ordening nodig zijn en dat we zullen werken aan “ontdomeinen” en meer samenwerking in trajecten/zorgpaden of samenwerking in algemene zin.

1

Transformatieplan LVB-domein

De doelgroep LVB en VB uitgelicht Op basis van de mate van de verstandelijke beperking (IQ) in combinatie met bijkomende problematiek (psychisch, gedrag, lichamelijk) is er een duidelijk onderscheid aan te brengen in de doelgroep VB en LVB. - Kind/jongere met een verstandelijke beperking (VB) Men spreekt van een verstandelijke handicap wanneer een persoon belangrijke beperkingen ondervindt in het dagelijks functioneren. Er moet sprake zijn van een duidelijk beneden gemiddeld intellectueel functioneren en van gelijktijdige beperkingen in minimaal twee vaardigheidsgebieden zoals communicatie, zelfredzaamheid, wonen, sociale vaardigheden, zelfbepaling, gezondheid en veiligheid, schoolse vaardigheden, ontspanning en werken. De beperkingen moeten zich manifesteren voor het achttiende levensjaar. Dit om het onderscheid te kunnen maken van mensen met later verworven hersenletsel en mensen met dementie. Bij de beoordeling of er sprake is van een verstandelijke handicap wordt dus gekeken naar:  verstandelijk functioneren  vaardigheden die bepalen hoe iemand zich weet te handhaven in de samenleving  de leeftijd waarop de beperkingen merkbaar worden. Indeling van de verschillende verschijningsvormen die nu nog wordt gevolgd:  lichte verstandelijke beperking; IQ: 50 – 75/ 85 ( hierover is een eeuwige discussie )  matige verstandelijke beperking; IQ: 35 - 50  ernstige verstandelijke beperking; IQ: < 35. Voor uitgebreide informatie over kerngegevens per provincie, gemeente en wijk m.b.t. de doelgroep kinderen met een verstandelijke beperking verwijzen wij naar een recent uitgevoerd onderzoek ‘Kinderen in Tel’ (september 2013). - Kind/jongere met een licht verstandelijke beperking (LVB) Eén op de zes Nederlanders heeft een IQ dat lager is dan gemiddeld. Voor de meeste mensen is die beperking gelukkig geen belemmering om hun eigen plaats in de samenleving in te nemen. Voor een kleiner aantal verlopen ontwikkeling en opvoeding echter gecompliceerd en dreigen grotere problemen te ontstaan. Die problemen hebben vooral te maken met sociaal gedrag en omgang met andere mensen. Dit komt doordat de licht verstandelijke beperking uit twee elementen bestaat:  Een lager intellectueel functioneren (IQ tussen 50-85)  Een beperking in het sociaal aanpassingsvermogen (beperkte sociale redzaamheid en beperkt probleemoplossend vermogen). Bijkomend punt is dat je aan de buitenkant niet ziet dat kinderen een licht verstandelijke beperking hebben, met als gevolg dat deze kinderen in de regel gemakkelijk overvraagd worden met alle problemen van dien.

2


In Nederland zijn er ongeveer 450.000 jongeren (0-18 jaar) met een IQ tussen 50-85. Ongeveer 200.000 van hen kunnen zich prima redden met hulp van hun sociaal netwerk en andere lichte vormen van ondersteuning. Bij ongeveer 250.000 jongeren is er sprake van bijkomende problematiek. Zij hebben vaker en meer professionele ondersteuning nodig van algemene en gespecialiseerde voorzieningen. Ongeveer 40.000 van hen heeft te maken met zodanige zware problematiek dat gespecialiseerde zorg nodig is. Bron: ‘Op het eerste oog heel gewoon’ VOBC 2011

Op basis van landelijke gegevens menen wij te kunnen onderbouwen dat snel en adequaat ingrijpen ook breder maats chappelijk gewin op kan leveren. Denk bijvoorbeeld aan cijfers als het gaat om jeugddetentie, jeugdzorg plus en de omvang jongeren die daar zitten met een licht verstandelijk beperking. Denk aan schooluitval van jongeren, waarbij het te laat duidelijk wordt dat het gaat om een licht verstandelijke beperking; denk aan de werkloosheid onder de groep 16-25 jaar waar sprake is van een licht verstandelijke beperking met vaak ernstige vormen van gedragsstoornissen. Het behoud van domeinen dient wat ons betreft tijdelijk te zij n. W el maken we vanuit onze werkgroep een verschil als het gaat om kinderen met verstandelijke beperking gepaard gaande (ernstige) fysieke beperkingen en/of bijkomende gedragsproblematiek (VB) en kinderen met een licht verstandelijke beperking met bijkomende gedragsproblematiek (LVB). Bij de één weegt een licht verstandelijke of een verstandelijke beperking zwaarder dan bij de ander, maar in alle gevallen blijft deze beperking een leven lang. Die realiteit maakt dat sommige mensen of gezinnen langdurig of soms zelfs blijvend hulp nodig hebben om zich staande te houden; bijvoorbeeld als de beperking gepaard gaat met psychische problemen of als een steunstructuur in de eigen omgeving ontbreekt. Ook in die gevallen geldt: hoe eerder VB/ LVB -expertise wordt ingezet, hoe groter de kans dat iemand met minimale ondersteuning blijft functioneren. Bovendien kun je ook met een licht verstandelijke beperking verrassend verder komen als er goed wordt ingespeeld op de mogelijkheden. Zorgdragen voor voorkoming van vroegtijdig schooluitval, begeleiden n aar geschikt werk en ook tijdens het werk zor gdragen voor de juiste begeleiding van deze jongeren dragen bij aan een maatschappelijk betekenisvol bestaan van jongeren met een (licht)verstandelijke beperking. Overigens is niet altijd gezegd dat het hebben van LVB levenslange professionele ondersteuni ng noodzakelijk maakt. Uit onderzoek blijkt ook dat op de jongvolwassen leeftijd afname van de sociale problemen ontstaat, omdat de cliënt heeft geleerd om te gaa n met zijn beperking (coping) met aanvaardbare maatschappelijke participatie tot gevolg. Voor cliënten met een VB ligt dit wat genuanceerder. Gezien de aard van de beperking en de gevolgen , die dat met zich meebrengt op de mate van zelfredzaamheid, blijft langdurige (lichte ) ondersteuning noodzakelijk.

3


Gevolgen voor het transformatieplan LVB-domein Vanuit bovenstaande is vanzelfsprekend onderzoek gedaan naar het huidige aanbod vanuit de zorgaanbieders in het domein LVB/VB. Een eerste conclusie is dat er op onderdelen overlap is en dat biedt mogelijkheden om meer duidelijkheid in het veld te verkrijgen. Ook ligt er een duidelijk uitdaging naar efficiënter samenwerken. Hierbij hebben we het inter ventiemodel als uitgangspunt genomen en zo zijn we tot een aantal acties gekomen. Deze vindt u in de bijlage. Op basis van de afspraken in het RTA zijn partijen overeengekomen de onnodige overlap ter discussie te stellen en met nieuwe vormen van samenwerking te komen. Hierbij wordt gedacht aan gezamenlijke huisvesting, afstemmen van programma’s en modules waarbij keuzevrijheid op basis van historische gronden geen geweld wordt aangedaan en de samenwerking met de andere domeinen verder wordt bevorderd. Een belangrijk onderdeel naar meer effectieve jeugdzorg is gezamenlijk meer onderzoek doen (in het RTA is dit ook een belangr ijke beslissing geweest). Op dit terrein willen we een inspanning leveren die vanuit de reservering van middelen (zoals afgesproken in het RTA) het gezamenlijke startkapitaal kan leveren naar meer gezamenlijk onderzoek en daarmee de keuze te maken voor effectieve interventies. Tevens zijn we vanuit het domein LVB/VB overtuigd van de practice based hulp. Ook hiervoor zien we in de gezamenlijkheid meer mogelijkheden. Het gaat hier met name om de transitie jeugd. W ij willen hier echter ook de andere transities alvast benoemen. Er zijn natuurlijk raakvlakken als het gaat om de zogenaamde transities 3D. In de transformatieplannen zullen deze raakvlakken uitvoeriger worden beschreven. Samenwerking met onderwijs, zowel op uitvoerend als op educatief niveau. wordt al uitgewerkt of is al operatief. W ij zien het dan ook als onze taak om ons te richten op de combinatie van factoren in een hulpvraag. Ontwikkelproblemen , ernstige leer en opvoed-opgroei problemen, met mogelijke psychiatrische problematiek. Complexiteit is het uitgangspunt en de daaraan gekoppelde vraag bepaald de meest gewenste en effectieve zorg. Het niveau bepaald dus niet alleen waar de hulpvraag wordt beantwoord, het niveau (IQ)is vanuit de ervaring zeer wel beïnvloedbaar voor veel jeugdigen in het domein LVB, dit omda t de specifieke aanpak die gericht is op leren op alle niveaus en daaraan gekoppeld tempo en cognitieve positieve beïnvloeding ee n zeer gewaardeerde aanpak is voor jeugdigen. NB: Ook maken we nu in deze inleiding geen specifiek onderscheid in behandeling en begeleiding. Echter, het is evident dat het verschil er is en dat het meegenomen is in de interventie-indeling.

4


30 april 2014 Promens Care: De Trans : 1 Flinq : Ambiq :

1

Hanneke Vochteloo Henderika Donker/Hans van Scheijen Bart de Bruin Ina Kuipers

samenwerking van Boeijen/ De Zijlen voor jongeren/jong volwassenen met een LVB en gedragsproblemen

5


Bijlage actieplan

Interventieniveau Opvattingen en acties LVB domein 1. IVH wordt per subregio ingebed in het 1 t/m 3

voorliggend veld; CJG’s. Acties:  Aanbieden IVH aan voorliggend veld  Prijs bepalen IVH  Betrokkenheid van de CJG’s organiseren m.b.t. IVH  Ambiq sluit aan bij IVH. 2. Integrale ouder/kindcentra (0-6 jaar) wordt ingebed in voorliggend veld en sluit daarmee aan bij IVH, Onderwijs, Kinderopvang/Peuterspeelzaal, Kinderdagcentrum VB. Acties:  VB en LVB-partijen sluiten aan bij het OKC  Samenhang bespreken met initiatiefnemers OK.  Huisvesting wordt hier in meegenomen. 3. LVB/VB domein levert een integraal aanbod t.b.v. voorlichting en informatie voor interventieniveau 1,2 en 3. Acties:  Ons aanbod met GGD en CJG bespreken  Afspraken maken wie, wat, waar doet.

6


wie

Actie domeinoverstijgend Betreft een domeinoverstijgend actiepunt

MEE

Ambiq

Betreft een domeinoverstijgend afstemmings- en actiepunt

Promens Care

Interventieniveau Opvattingen en acties LVB domein 4. Organiseren van goede samenhang tussen CJG/IVH/OKC/Vroeg Erbij en het 2e lijns aanbod (interventieniveau 7). Acties:  Met coördinatoren CJG, Yorneo, MEE, Accare dit verder uitwerken  Afspraak maken.

5. Voorliggend veld willen ondersteunen om het ‘erbij halen’ gemakkelijk te maken. Acties:  Samen met Accare/GGZ/Yorneo per subregio een gemakkelijk 24 uurs bereikbaar en toegankelijk 2e lijnsadviesen consultatieteam ontwikkelen.

4 t/m 6

Actie domeinoverstijgend Betreft een domeinoverstijgend actiepunt.

Betreft een domeinoverstijgend actiepunt

1. Uitvoering IVH zal voor een deel liggen op interventieniveau 4, daar waar het gaat om diagnostiek + vervolgadvies. Acties:  IVH als integraal samenwerkingsverband in standhouden en prijsbepaling. 2. Alle gespecialiseerde aanbieders formeren gezamenlijk een integraal ACTteam werkwijze, die aansluit bij c.q. zich verhoudt tot de lokale wijkteams en CJGteams. Zo stellen wij ons integraal beschikbaar om erbij gehaald te worden indien er opgeschaald moet worden.

7

wie


Betreft een domeinoverstijgend afstemmings- en actiepunt

Interventieniveau Opvattingen en acties LVB domein

wie

Acties:  Gesprekken organiseren met de andere domeinen  Uitwerken gezamenlijk concept (inhoudelijk, organisatorisch, financieel)  Betrokkenheid organiseren bij CJGteams en sociale teams  Lokaal gaan proefdraaien.

7

Promens Care en De Trans werken in hetzelfde werkgebied (subregio Zuid Oost) samen daar waar het gaat om dagbehandeling/ dagactiviteiten voor VB-kinderen (KDC) betreft. Acties:  Actie wordt bestuurlijk voorbereid en vervolgens uitgewerkt  Ook huisvesting wordt hier in mee genomen. Dagbehandeling en dagopvang Kinderdagcentrum VB met 2 programmalijnen: 1. Ontwikkeling stimulering jonge kind ter voorbereiding op school. Betreft die kinderen die niet genoeg hebben aan het kort cyclische dagbehandelingstraject in het OKC. Eventueel in combinatie met gezinsondersteunende arrangementen (interventieniveau 4-6). Bevat ook samenhang met het OKC. Acties:  Uitwerken gezinsondersteunende gezinsarrangementen.

8


De Trans en Promens Care

De Trans en Promens Care

Actie domeinoverstijgend

Interventieniveau Opvattingen en acties LVB domein 

2. Langdurige dagbehandeling tot 18 jaar. Betreft in principe langdurige zorg met bijbehorende gezinsarrangementen om kind zo lang mogelijk thuis te houden. Acties:  Aansluitende gezinsondersteunende arrangementen. .

8 Verblijf: Lang, tijdelijk, kort Onderscheidend naar VB, LVB en jGGZ

9

wie

Uitwerken in samenhang met OKC diagnostiek en behandellijn.

Onderscheidende verblijfsprofielen gericht op de duur van verblijf in relatie tot behandelingsgericht en begeleidingsgericht verblijf: LVB:  Behandeling gekoppeld aan tijdelijk verblijf; periode van 3 tot 9 maanden. Met uitzondering tot max. 1 ½ jaar. VB  Langdurig doorlopend tot na 18e jaar. Verblijfslocatie is dan nieuwe thuis. Is dan al WLZ-zorg.  Tijdelijk; periode 1 tot 2 jaar. Maakt onderdeel uit van een ambulant traject al dan niet in combinatie met een behandeltraject Ambiq/Accare. Sluit ook aan bij WMO-domein daar waar jongeren > 18 jaar worden tijdens dit traject. 


De Trans, Vanboeijen, Promens Care


Interventieniveau Opvattingen en acties LVB domein 

wie

jGGZ:  Tijdelijk; periode 1 tot 2 jaar. Maakt onderdeel uit van een ambulant traject. Al dan niet in combinatie met behandeltraject Accare/GGZ.  Langdurig: > 18 jaar krijgt het karakter van langdurig begeleid wonen (WMO). Acties:  Ontwikkelen van een integraal ketentraject van behandeling naar verblijf en omgekeerd (in/uitschuifmodel)  Gebruik maken van elkaars voorzieningen. Dus in kaart brengen waar ieder zijn voorzieningen heeft en wat samen gebruikt zou kunnen worden.  Aansluiting zoeken bij het WMO-domein daar waar het jongeren betreft die tijdens de begeleidingsperiode > 18 jaar worden.

10


Kortdurend (logeerfunctie); ontlasten ouders.


Ook samen met JGGZ-aanbieders

LVB/VB aanbieders samen.

Nog te adresseren onderwerpen: -

-

-

-

Volume + budget LVB 18+: (Vanboeijen, FLINQ, Promens Care) Nu zijn deze LVB-jongeren in zorg/verblijf als VG-geïndiceerde cliënt bij de VB-aanbieders. Betreffen jongeren allen met een ZZPindicatie van 6 en 7. Conform de regelingen zouden ze in de WLZ vallen. Echter, aangezien het om LVB’ers gaat wordt dit wel jeugdwet. Deze budgetten aantallen jongeren zijn nu niet in de aantallen meegenomen. Huisvestingslasten LVB- cliënten (Van Boeijen, FLINQ, Promens Care) LVB-cliënten die langdurig bij een VB-zorgaanbieder verblijven/wonen, maar waarschijnlijk niet aanmerking komen voor de WLZ: BSO Speciaal (De Trans en Promens Care) In Drenthe maken wekelijks 50 tot 60 VB-kinderen gebruik van buitenschoolse opvang speciaal toegerust voor kinderen met een beperking afkomstig van het speciaal onderwijs, alsmede kinderen die overdag het KDC bezoeken. Deze kinderen kunnen niet deelnemen aan de reguliere kinderopvang, aangezien ze een specifieke aanpak nodig hebben zich vertalend in kleine groepen (max.10 i.p.v. 20 zoals binnen de reguliere BSO gebruikelijk is) en een intensievere begeleiding (aantal begeleiders en deskundigheidsniveau). BSO Speciaal is in feite een voorliggende voorziening die net als reguliere kinderopvang/BSO onder verantwoordelijkheid valt van het speciaal onderwijs. Door BSO Speciaal als voorliggende voorziening aan te duiden, zoals gesteld in het RTA, zal hiervoor onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten en in samenwerking met het speciaal onderwijs en de reguliere kinderopvang een alternatief aanbod ontwikkeld moeten worden. De VB-aanbieders zijn vanzelfsprekend bereid om hun expertise en ervaring alsmede hun fysieke ruimte hiervoor ter beschikking te stellen. Begeleiding in het onderwijs: (De Trans en Promens Care) Dagelijks maken tussen de 30 en 40 kinderen in het speciaal onderwijs gebruik van leerlinggebonden AWBZ-financiering in de vorm van individuele begeleiding en/of verzorging. Deze onderwijsondersteunende begeleiding wordt uitgevoerd door de VB-aanbieders. De begeleiding wordt uitgevoerd in de klas en is gericht op het kind. De begeleiding draagt er toe bij dat het betreffende kind het onderwijs kan blijven volgen. Zonder deze extra begeleiding loopt het kind zeer hoog risico tot schooluitval met thuiszitten tot gevolg en eventuele terugvalmogelijkheid op dagbesteding. Deze vorm van begeleiden krijgt binnen de Ondersteuningsplannen van de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs geen aandacht. Begeleid leren Voor jongeren met psychische problemen is het werken aan hun toekomst nog niet zo eenvoudig. Vanuit het Begeleid Leren is er door Promens Care een aanbod gecreëerd om deze (jong)volwassen te begeleiden bij het behalen van hu n diploma. Wekelijks worden GGZ/LVG-

jongeren, verblijvend bij Promens Care, naast hun reguliere begeleiding hierbij aanvullend begeleid. Hierbij gaat het om het vergroten van studievaardigheden en het geven van onderwijs advies. Dit draagt bij aan voorkoming van voortijdige schooluitval en weer schooldeelname indien de jongere al uitgevallen is.

11


VB

Recommend Documents