titel 25 JAAR INNOVATIE INNOVATIEVERSLAG
2
SURFnet Innovatieverslag
SURFnet Innovatieverslag
25 jaar innovatie Al 25 jaar lang staat SURFnet zowel nationaal als internationaal aan de top als het gaat om de innovatie van netwerken en diensten voor hoger onderwijs en onderzoek. Doordat SURFnet geen winstoogmerk heeft, kan het experimenteren, volledig openheid van zaken geven, kennis en ervaring delen en de tijd nemen om betrouwbare en vernieuwende diensten te ontwikkelen. De koplopersfunctie van SURFnet maakt Nederland internationaal een hooggewaardeerde samenwerkingspartner op het gebied van ICT in het hoger onderwijs en onderzoek. De innovaties van SURFnet hebben een impact die zich ver buiten de doelgroep uitstrekt. Dit draagt bij aan de hoge positie die Nederland al jaren heeft op de verschillende internationale ICT-gerelateerde ranglijsten. Of het nu gaat om de Digital economy ranking (5e), om de OECD Fixed Broadband ranking (2e), of om de Networked Readiness Index (4e), Nederland hoort mondiaal bij de best presterende landen op ICT-gebied. De innovaties waardoor consumenten en bedrijven in Nederland nu kunnen beschikken over connectiviteit en slimme ICT-toepassingen, komen voor een groot deel van Nederlandse bedrijven en onderzoeksinstellingen. Zij maken daarbij dankbaar gebruik van de jarenlange investeringen vanuit de nationale overheid en kennisinstellingen in een zeer geavanceerde, veilige, en aanjagende e-Infrastructuur. SURFnet maakt integraal deel uit van die e-infrastructuur en draagt bij met innovaties op het gebied van netwerken en samenwerkingsinfrastructuren. Zo werkt SURFnet bijvoorbeeld aan NetherLight, één van de eerste internationale optische knooppunten in de wereld. In 2013 zal het internationale belang van NetherLight verder vorm krijgen, met onder andere 100 Gigabit-verbindingen naar de VS. Daarmee wordt niet alleen de doelgroep bediend, maar wordt tevens een grote bijdrage geleverd aan de doelstelling van de overheid om van Nederland de Digital Gateway to Europe te maken. De exploitatie van het SURFnet-netwerk wordt gedekt uit de tariefinkomsten vanuit de doelgroep. Voor het innovatieproject Gigaport3 ontvangt S URFnet een meerjarige subsidie van het Fonds Economische Structuurversterking (FES). Andere bijdragen zijn afkomstig van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, via moederonderneming SURF. Uit de Europese subsidie die SURFnet ontvangt, blijkt dat er internationaal veel belang wordt toegekend aan de innovaties die SURFnet ontwikkelt. De innovatie van SURFnet wordt gedreven vanuit technologie in combinatie met klantvraag. Dat leidt tot een betere dienstverlening voor de aangesloten instellingen waarbij de efficiëntie en effectiviteit worden verhoogd en de kosten worden verlaagd. Innoveren levert instellingen dus ook weer geld op. Dit innovatieverslag geeft een bloemlezing uit de innovatieprojecten die SURFnet recent heeft uitgevoerd in samenwerking met vele partners, zowel nationaal als internationaal. Wij hopen hiermee een inkijkje te geven in de stimulerende rol die SURFnet speelt in het Nederlandse ICT-landschap.
3
4
SURFnet Innovatieverslag
Netwerkinfrastructuur De hedendaagse wetenschap wordt steeds meer datagedreven. Datasets zijn afkomstig van grootschalige experimenten, vaak uitgevoerd door internationale samenwerkingsverbanden. Dat leidt tot datasets met een omvang die factoren groter is dan die waar particulieren of bedrijven normaal mee omgaan. Onderzoekers wereldwijd hebben snel toegang nodig tot deze grote datasets. De netwerkinfrastructuur van SURFnet zorgt ervoor dat zij hun data veilig kunnen opslaan, analyseren en delen. In dit kader zijn een aantal projecten uitgevoerd.
SURFnet Innovatieverslag
100Gb trans atlantisch
Aanleiding • Doordat onderzoekers steeds meer internationaal samenwerken en steeds meer data delen, dreigde een tekort aan bandbreedte tussen de VS en Europa. Via het openbare internet duurt het versturen van “big data” tussen Maastricht en Chicago toch al snel een paar uur. Oplossing • Zes internationale onderwijs- en onderzoeksnetwerken, waaronder SURFnet, zetten via NetherLight een transatlantische verbinding op met een snelheid van 100 gigabit per seconde.
Best Practice
Het bedrijfsleven stimuleren door middel van innovatie en samenwerking Internet2 en SURFnet startten in 2012 veel samen werkingstrajecten om een brug te slaan tussen de gebruikersgroepen die nationaal en internationaal willen samenwerken. Zo werkten ze samen aan de voorbereidingen voor de 100 Gbit/s-verbinding. Er wordt samengewerkt op het gebied van cloudtechnologie en aan een robuuste en naadloze koppeling van federaties voor identity management. Tot slot organiseren Internet2 en SURFnet de eerste internationale editie van Enlighten Your Research.
5
Impact • De verbinding bevordert de samenwerking tussen de VS en Europa. Onder andere CERN in Zwitserland zal gebruikmaken van de 100 Gbit/sverbinding om via Amsterdam grote hoeveelheden data naar de andere kant van de Atlantische Oceaan te sturen. Hiermee bouwt Nederland aan haar positie binnen Europa als Digital Gateway to Europe.
‘De netwerkinfrastructuur van nationale onderzoeks- en onderwijsnetwerkorganisaties zoals SURFnet en Internet2 in de VS zijn van grote waarde voor de Amerikaanse economie. Connectiviteit stimuleert innovatie en de overdracht van nieuwe technologieën naar de maatschappij en het bedrijfsleven.’ Dave Lambert, CEO Internet2
6
SURFnet Innovatieverslag
Nieuwe verbindingen met Moskou en Londen
Aanleiding • Amsterdam, Londen en Moskou gelden als belangrijke knooppunten op het gebied van internationale connectiviteit. Momenteel zijn de beschikbare verbindingen niet toereikend voor de hoeveelheid data die nu en in de nabije toekomst tussen deze knooppunten zal worden verstuurd.
Impact • De nieuwe verbindingen zullen internationaal wetenschappelijk onderzoek mogelijk maken, onder andere op het gebied van internationaal DNA-onderzoek. Ze versterken de Digital Gateway to Europe-functie van Nederland.
Oplossing • Tussen Londen en Amsterdam worden twee 100 Gbit/sverbindingen aangelegd door SURFnet en samenwerkingspartner NORDUnet. Tussen Moskou en Nederland komt een 10 Gbits/s-verbinding, waar voorheen alleen een 1 Gbit/s-verbinding beschikbaar was.
NetherLight NetherLight is een geavanceerd koppelpunt voor glas vezelverbindingen tussen verschillende netwerken. Het is opgezet door SURFnet. Via NetherLight worden data vervoerd over golflengtes in een glasvezel. NetherLight is een ideaal platform voor geavanceerde toepassingen voor netwerkdiensten.
Een samen werkings netwerk opzetten met Bandwith on Demand
Aanleiding • Een grote hoeveelheid data van de ene locatie naar de andere sturen nam tot voor kort veel tijd in beslag. Oplossing • Door de gegarandeerde bandbreedte en beschikbaarheid van lichtpaden is het mogelijk om snel grote datasets te versturen. Om flexibel en op ieder gewenst tijdstip dynamische lichtpaden tussen verschillende locaties op te kunnen zetten, ontwikkelde SURFnet speciale Bandwidth on Demandsoftware (BoD). Daarmee kan een onderzoeker zelf extra bandbreedte aanvragen en reserveren zodra hij/zij dat nodig heeft.
Impact • In 2012 heeft SURFnet tien universiteiten in Nederland en een genoom processing center in het buitenland met elkaar verbonden. Onderzoekers kunnen nu met één muisklik een verbinding opzetten met een aangesloten locatie. Zo hoeft het onderzoek niet op de techniek te wachten.
SURFnet Innovatieverslag
Ontsluiting innovatieve commerciële clouddiensten
Aanleiding • Nederlandse onder zoeks- en onderwijsinstellingen beschikken niet altijd over de opslagen rekencapaciteit die nodig is om grote hoeveelheden data te verwerken. Clouddiensten kunnen hiervoor een oplossing bieden. Natuurlijk moet de veiligheid van de data dan wel gegarandeerd zijn. Oplossing • Sinds 2012 dient NetherLight als marktplaats voor clouddiensten die lichtpaden nodig hebben. Een lichtpad is een veilige verbinding met een gegarandeerde bandbreedte en beschikbaarheid, geheel
Best practice
Telefoneren over een lichtpad Hogeschool Windesheim is in 2012 overgestapt van het gebruik van ISDN-telefoonlijnen naar de clouddiensten van telecomleverancier OneXS. Die nemen ze af via een extra lichtpad van SURFnet naar NetherLight. Nu is de hele infrastructuur redundant uitgevoerd, van serverruimtes tot data- en telefoonverbindingen.
Campus Challenge SURFnet stimuleert instellingen om hun campusinfrastructuur op een hoger niveau te brengen. Daarom organiseerde SURFnet met SIDN (het bedrijf achter .nl) in 2012 de GigaPort3 Campus Challenge. De winnaars zullen in 2013 licht paden naar de werkplek implemen teren, DNSSEC en IPv6 invoeren of via SURFconext diensten koppelen, bijvoorbeeld voor het uitwisselen van big data.
7
afgeschermd van het internet. Voor instellingen met een SURFnet-aansluiting is het heel eenvoudig om lichtpaden op te zetten naar cloudaanbieders die op NetherLight zijn aangesloten. Impact • Instellingen kunnen via Netherlight grootschalige opslag- en rekencapaciteit afnemen, evenals off-site back-updiensten en telefoniediensten. Deze diensten werken door NetherLight en het SURFnet-netwerk alsof ze op de eigen instelling staan. Al deze clouddiensten vergroten de bedrijfszekerheid van de instellingen.
‘Bij uitval neemt een andere verbinding het binnen twee seconden over.’ Robert Slagter, Projectmanager bij het ICT-bedrijf, Hogeschool Windesheim
8
SURFnet Innovatieverslag
10 jaar eduroam 2012 was een jubileumjaar voor eduroam. De baanbrekende, veilige roaming connectiviteitsdienst werd tien jaar geleden bedacht en geïnitieerd door SURFnet. Met eduroam krijgen onderzoekers, docenten en studenten in 54 landen met hun eigen instellingsgegevens veilig en eenvoudig toegang tot campusnetwerken en hotspots over de hele wereld. Wereldwijd zijn er dagelijks meer dan 20 miljoen gebruikers. Studentensteden bieden inmiddels eduroam via hun hotspots aan.
de overstap naar IPv6
Aanleiding • De IPv4 (Internet Protocol-versie 4)-adressen, de unieke nummers waarmee computers zichtbaar zijn op het internet, raken op. Hierdoor wordt toegang tot websites en internetdiensten op termijn onmogelijk.
Impact • Door over te stappen op IPv6 verzekeren de onderwijs- en onderzoeksinstellingen zich ervan dat hun diensten op internet in de toekomst bereikbaar blijven, ook via mobiele devices. SURFnet zorgt dat die overstap soepel verloopt.
Oplossing • SURFnet helpt instellingen bij het ontwikkelen van een strategie om de overstap te maken naar IPv6. Behalve workshops, seminars en interactieve bijeenkomsten biedt SURFnet handleidingen en een plan van aanpak bij de implementatie. In de zomer van 2013 verschijnt een nieuwe versie van het nummerplan, waarmee instellingen hun IPv6-adressen systematisch aan locaties kunnen koppelen. Tevens wordt een IPv6 businessplan gepubliceerd.
Enlighten Your Research Onderzoeksinstellingen missen ruimte en kennis om grote datasets te verwerken. Sinds 2007 organiseert SURFnet met NWO en andere partners daarom de wedstrijd Enlighten Your Research (EYR). De onderzoekers met de meest interessante onderzoeksvoorstellen mogen gratis gebruikmaken van de diensten van SURFnet en de opslagruimte van SURFsara. Zo stimuleert SURFnet wetenschappers om het meeste uit hun data te halen. Onder de winnaars van EYR 2012 is de TU Delft, die met behulp van SURFnet-diensten snel kaarten in zeer hoge resolutie analyseert om overstromingsgevaar te kunnen voorspellen. Andere winnaars zijn o.a. een aantal verschillende onderzoekers die dankzij SURFnet-diensten gelijktijdig gebruik kunnen maken van data uit een bevol kingsonderzoek.
Om ervoor te zorgen dat onderzoekers, waar ook ter wereld, kunnen voldoen aan de hoge eisen die aan hun onderzoek worden gesteld, heeft SURFnet samen met nog vier andere Nationale Onderzoeks- en Onderwijsnetwerken (NREN’s) – ESnet, Funet, Internet2 en Janet – de krachten gebundeld en in 2013 een nieuwe wedstrijd uitgeschreven: Enlighten Your Research Global. De internationale wedstrijd stimuleert onderzoekers een voorstel in te dienen waarin zij aangeven in welk opzicht hun onderzoek een sterke impuls zou kunnen krijgen wanneer gebruik kan worden gemaakt van onderzoeksnetwerken.
SURFnet Innovatieverslag
Pilots onderzoeken mogelijkheden van 4G
Aanleiding •Mobiele communicatie, we kunnen niet meer zonder. Maar haperende video’s en storende verbindingen maken mobiel internet nog ongeschikt voor grootschalig gebruik in onderwijs en onderzoek.
Impact • 4G maakt onderwijs op afstand mogelijk, ongeacht tijdstip of locatie. Dat zorgt voor kostenbesparing, hogere onderwijskwaliteit en meer efficiëntie.
Oplossing • SURFnet biedt sinds 2012 een “proeftuin” waar marktpartijen als KPN en Tele2 met instellingen de mogelijkheden van 4G kunnen testen en de meerwaarde voor het hoger onderwijs onderzoeken.
Best practice
Snelle, draadloze video verbinding in de stal De faculteit Diergeneeskunde heeft op de campus een academisch dierenziekenhuis met klinieken voor gezelschapsdieren en paarden en een onderwijsboerderij met koeien, varkens, schapen en pluimvee. Masterstudenten verrichten daar zelfstandig diergeneeskundige handelingen. Door de proef van KPN en SURFnet met 4G in de Uithof kunnen docenten vanachter hun bureau via een snelle, draadloze interactieve videoverbinding meteen instructies en feedback geven aan studenten in de stal.
9
‘Studenten krijgen op deze manier frequenter en kwalitatief rijkere feedback. Dat is leerzaam en verhoogt het leerrendement.’ Jan Haarhuis, Hoofd Onderwijs- en Studenten zaken / Bureau Internationale Contacten, faculteit D iergeneeskunde, Universiteit Utrecht
10
SURFnet Innovatieverslag
IRMA: Authenticatie zonder identificatie
Aanleiding • Voor veel zaken identificeren we ons met een ID, terwijl het eigenlijk alleen noodzakelijk is om te laten zien dat we aan bepaalde kenmerken voldoen. Denk bijvoorbeeld aan een leeftijdscontrole. De controlerende partij hoeft alleen te weten of je boven de 18 jaar bent, niet wanneer je geboren bent, waar je geboren bent of hoe je heet. Onnodige legitimatie geeft online partijen de kans om dossiers op te bouwen van gebruikers, zonder dat dit in hun belang is. Bovendien vergroten dergelijke onnodig opgebouwde bestanden met persoons gegevens de kans op misbruik. De vraag is dus hoe we authenticatie kunnen loskoppelen van identificatie. Daarmee verkleinen we tegelijk de schijnbare tegenstelling tussen veiligheid en privacy.
Oplossing • I Reveal My Attributes (IRMA) is een samenwerkingsproject van de Radboud Universiteit Nijmegen, TNO, SURFnet en SIDN, waarin privacy vriendelijke authenticatietechnieken worden getest die zijn geïmplementeerd op een smartcard. Impact • De technieken achter IRMA zijn inmiddels breed toepasbaar. Het is in steeds meer situaties mogelijk om je te authenticeren zonder je identiteit prijs te geven. Binnen de SURF doelgroep zullen deze technieken de komende jaren worden ingevoerd. Daardoor wordt het gebruik van diensten via SURFnet niet alleen veiliger, maar wordt ook de privacy van gebruikers sterk gewaarborgd. De belangstelling vanuit de overheid en het bedrijfsleven is groot. Bij de invoering van het Elektronisch Identiteitstelsel door de overheid worden de technieken die uit IRMA voortkomen betrokken.
SURFnet Innovatieverslag
tiqr, een veilig alternatief voor gebruikersnaam en wachtwoord
Aanleiding • Een groot deel van de beveiligingsincidenten in de afgelopen jaren, zoals bijvoorbeeld het DigiNotardebacle, is direct te herleiden tot verkeerd gebruik van wachtwoorden. Wereldwijd zoekt men naar alternatieven voor inloggen met gebruikersnaam en wachtwoord. Oplossing • De app tiqr van SURFnet biedt een sterkere manier van inloggen, door middel van een app. Een QR-code scannen en een pincode intikken volstaan om in te loggen bij webdiensten.
11
Impact • De investering in tiqr was klein, maar de impact van de app is groot. tiqr won tal van prijzen. Verschillende commerciële partijen integreren de software in hun eigen product. De app is volledig gebaseerd op open standaarden en wordt als open source software aangeboden. Hiermee verandert SURFnet het d enken over authenticatieoplossingen, een markt die voorheen zeer gesloten was.
Beveiliging SURFcert, het incident response team van SURFnet, biedt de aangesloten instellingen al 20 jaar ondersteuning bij incidenten op het gebied van netwerkbeveiliging, zoals distributed denial-of-service (DDoS)aanvallen. SURFcert is heel actief in het bestrijden van besmettingen met bot software en het ‘schoonmaken’ van besmette computers. In 2013 brengt SURFnet een policy uit voor anti-botnetac ties door SURFnet en bij SURFnet aangesloten instellingen.
Extra adrescontrole met DNSSEC
Aanleiding • DNS (Domain Name System) is het telefoonboek van het internet. DNS zet een webadres om in een cijferadres dat leesbaar is voor de computer. Het systeem is echter te misleiden, met grote economische gevolgen. Oplossing • SURFnet pioniert al een aantal jaar met DNSSEC. Dit systeem biedt een extra adrescontrole, in de vorm van een digitale handtekening. Bovendien kan DNSSEC worden ingezet om hacks in de toekomst te voorkomen.
Impact • Door de kennis van en ervaring met DNSSEC te delen, heeft SURFnet er samen met SIDN voor gezorgd dat ongeveer 30 procent van de Nederlandse websites DNSSEC toepast. Het domein .nl is wereldwijd koploper op dit gebied.
12
SURFnet Innovatieverslag
Samen werkings infra structuur SURFnet heeft de ambitie om online samenwerken nationaal en internationaal, binnen de instellingen en instellingsoverstijgend, eenvoudig en maximaal te faciliteren. Om de diensten en instrumenten van commerciële aanbieders, aangesloten instellingen en andere SURFwerkmaatschappijen met elkaar te kunnen gebruiken, ontwikkelde SURFnet de grensverleggende samenwerkingsinfrastructuur SURFconext. In dit kader zijn een aantal projecten uitgevoerd.
SURFnet Innovatieverslag
Eenvoudig online samenwerken met SURFconext
Aanleiding • Studenten, medewerkers en onderzoekers werken steeds vaker samen over instellings- en lands grenzen heen. Instellingen willen graag dat zij veilig en gecontroleerd kunnen gebruikmaken van cloudoplossingen binnen de eigen leer- en werkomgeving. Oplossing • De samenwerkings infrastructuur SURFconext zorgt ervoor dat gebruikers veilig en eenvoudig diensten van verschillende leveranciers kunnen inzetten. De gebruikers hoeven maar eenmaal in te loggen met hun instellingsgegevens om van deze diensten gebruik te maken. Ook faciliteert SURFconext centraal groepsbeheer,
waarmee de toegang tot clouddiensten voor een projectteam geregeld kan worden. Impact • De toegang tot en de inzet van clouddiensten in het hoger onderwijs en onderzoek wordt met SURF conext sterk vereenvoudigd. Dat maakt online samenwerken binnen en buiten de instellingsgrenzen veel makkelijker. SURFconext verwerkt inmiddels 2 miljoen logins per maand. Het aantal diensten dat op SURFconext is aan gesloten, groeit exponentieel.
Best Practices
SURFconext in de zorg Alle acht Universitair Medische Centra (UMC’s) zijn online verbonden in een samenwerkingsomgeving die gekoppeld is aan SURFconext. UMC Teamwerk biedt in potentie alle 80.000 medewerkers een plek om documenten te delen met UMC’s en onderzoekers overal ter wereld. SURFconext speelt de rol van toegangsverschaffer: de gebruiker merkt er niets van, omdat wordt ingelogd met de eigen instellingsgegevens.
‘Medisch-inhoudelijke researchprojecten worden bijna nooit meer door één UMC of onderzoeksinstelling gedaan. UMC Teamwerk is een eerste teen in het water om te testen hoe we samen ICT kunnen managen om die gezamenlijke research te faciliteren.’ Karel van Lambalgen, directeur ICT bij het LUMC
SURFconext in het wetenschappelijk onderzoek Het Nederlands Bioinformatica Netwerk (NBIC), het Netherlands eScience Center en het samenwerkings verband tussen verschillende medische onderzoekscentra (CTMM) verzorgen samen de authenticatie van online onderzoeksprojecten. De samenwerkingsorganisaties kunnen met SURFconext eenvoudig toegang toekennen aan de juiste personen. Zo draagt SURFconext eraan bij dat de veiligheid van de medische gegevens niet in het geding komt.
‘Een medisch onderzoeker hoeft niet in en uit te loggen omdat de bloedwaarden van een patiënt in een ander softwareprogramma worden verwerkt dan de hersenscans. Dat is echt een voordeel voor de gebruiker.’
SURFconext in het hoger onderwijs
‘Onderwijssamen.nl gebruiken we als portaal om de studenten en leraren toegang te geven tot alle digitale content die we in de samenwerking met elkaar willen delen. SURFconext is de lijm die de afzonderlijke onderdelen met elkaar verbindt.’
Vier faculteiten van de Hogeschool van Utrecht, Windesheim, InHolland en de Hogeschool van Amsterdam werken samen om kleine vakken landelijk gespreid te blijven aanbieden. De studenten krijgen onderwijs op afstand via www.onderwijssamen.nl.
13
Susan Branchett, werkpakkettenleider bij het Netherlands eScience Center, een van de deelnemers aan CTMM-TraIT
Hans van Bergen, adviseur onderwijs en ICT bij de faculteit Educatie van de Hogeschool van Utrecht
14
SURFnet Innovatieverslag
Internationaal
Het online samenwerken via de samenwerkingsinfrastructuur SURFconext beperkt zich niet tot Nederland. SURFnet biedt tal van mogelijkheden om Nederlandse studenten en onderzoekers gemakkelijk te laten samenwerken met studenten en onderzoekers van buitenlandse instellingen. Juist voor onderzoekers biedt een veilige samenwerkingsomgeving meerwaarde. Ook kan iedereen zelf een samen werkingsinfrastructuur realiseren met de aangeboden open source software OpenConext. Daarmee creëert SURFnet waarde voor het hoger onderwijs en onderzoek, zowel in Nederland als ver daarbuiten.
Best Practice
SURFconext voor internationale s amenwerking Technische Universiteit Eindhoven, Technical University of Denmark, Royal Institute of Technology Stockholm en Politecnico di Torino zetten samen een Virtual Campus Hub (VCH) op. De VCH is een virtuele digitale leer- en werkomgeving voor studenten van de betrokken instellingen. SURFconext zorgt ervoor dat studenten en medewerkers met hun eigen account kunnen inloggen op de verschillende systemen die de instellingen gebruiken.
‘De TU/e wil haar studenten en medewerkers een internationaal en academisch studie- en werkklimaat aanbieden. Samenwerking met buitenlandse topuniversiteiten past hier uitstekend bij.’ Karen Ali, directeur van het Onderwijs en Studenten Service Centrum van de TU Eindhoven
Kansen en consequenties van cloud computing Cloud computing biedt tal van mogelijkheden voor het hoger onderwijs en onderzoek, bijvoorbeeld op het gebied van samenwerking en data-opslag. Bovendien kan ket kosten besparen. SURFnet organiseert drukbezochte bijeenkomsten over cloud computing en biedt stappenplannen en check lists over cloudimplementaties aan. Uit naam van de instel lingen onderhandelt SURFmarket met cloudleveranciers over voorwaarden en prijzen voor 1 miljoen gebruikers.
In 2013 buigen SURFnet en SURFmarket zich over een juridische normenkader, waarin bepalingen voor cloud leveranciers worden opgenomen over onder andere databeveiliging. Privacy & security in de cloud een verkenning van tools en technieken
Privacy & security in de cloud een verkenning van tools en technieken
In de afgelopen jaren is door SURF en SURFnet veel onderzoek verricht naar de potentie en risico’s van cloud computing voor onderwijs en onderzoek. Op verzoek van SURF publiceerde het College Bescherming Persoonsgege vens (CBP) in september 2012 een zienswijze over cloud diensten van leveranciers uit de Verenigde Staten. Het CBP schrijft daarin dat onderwijsinstellingen zelf verantwoorde lijk zijn voor de bescherming van persoonsgegevens. De zienswijze bevestigt dat de door het Nederlandse hoger onderwijs gekozen route de juiste is. Door gezamenlijk op te trekken in SURF-verband, kunnen met cloudleveranciers de benodigde afspraken worden gemaakt, die een veilig gebruik van clouddiensten borgen.
1
SURFnet Innovatieverslag
OpenConext
15
De software achter SURFconext is beschikbaar als open source software onder de naam OpenConext. Zo stimuleert SURFnet internationale samenwerkingsorganisaties, buitenlandse onderzoeks- en onderwijsnetwerkorganisaties en anderen om zelf met de software aan de slag te gaan. OpenConext is geïmplementeerd door JISC uit het Verenigd Koninkrijk en AARNet uit Australie. Het Australische AARNet gebruikt OpenConext om alle diensten van AARNet in één etalage aan te bieden.
Best Practice
Implementatie OpenConext door JISC In 2012 voerde JISC, de organisatie die innovatie in onderwijs en onderzoek in het Verenigd Koninkrijk bevordert, een succesvolle proef uit met OpenConext. JISC is van plan hiermee een nieuwe samenwerkingsomgeving op te zetten voor 1 miljoen gebruikers.
SURFnet is onderdeel van de SURF-familie. SURF is de ICT-samenwerkingsorganisatie van het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek. SURF brengt ICT-professionals samen binnen netwerken en samenwerkingsprojecten voor kennisdeling rond ICT-innovatie. Door innovaties tegen aantrekkelijke voorwaarden beschikbaar te maken en verbinding tussen technologie en mensen mogelijk te maken, zorgt SURF dat de mogelijkheden die ICT biedt optimaal kunnen worden benut. Dankzij SURF beschikken studenten, docenten en wetenschappers in Nederland al ruim 25 jaar over de best mogelijke internet- en ICT-voorzieningen. Naast SURFnet dragen ook de andere SURF-onderdelen bij aan de innovatie-activiteiten van SURF:
‘Wij zien dat er met name internationaal steeds meer wordt samengewerkt. JISC vindt het belangrijk om die samenwerking te faciliteren. We hopen dat we met OpenConext een goede basisinfrastructuur in huis hebben om dat mogelijk te maken.’ Sander van der Waal, Service Manager bij JISC
innovatieve e-infrastructuur waaronder high performance computing, big data en visualisatie voor de wetenschap en industrie innovatieve licentiemodellen en goede voorwaarden voor ICT-diensten, software en content efficiënt beheer van innovatieve resultaten, samenwerkingsprojecten samen met NWO is SURF verantwoordelijk voor het Netherlands eScience Center dat zorgt voor innovatie, versterking en versnel ling van multi-disciplinair data-intensief onderzoek in Nederland.
16
SURFnet Innovatieverslag
SURFnet Radboudkwartier 273 3511 CK Utrecht Postbus 19035 3501 DA Utrecht 030 - 2 305 305 www.surfnet.nl
2013
beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland. www.creativecommons.org/licenses/by/3.0/nl