Technische Kennis Dag 2014

Technische Kennis Dag 2014 Werkgroep DPD metingen - Onderzoek

Meetfouten in de zwemwaterautomatisering Chris van Veluwen

Aanleiding 1 – VBC toename over het filter VBC 1,0 mg/l

VBC 1,3 mg/l

TKD2014

Meten = weten!

TKD2014

Aanleiding 2 – Verschillen in DPD metingen Eigen metingen in het bassin ≠ Laboratorium metingen ≠ Uitlezing automaat ≠ Uitlezing monitoring

TKD2014

Aanleiding 3 – Homogeniteit GBC (1) 1,11 mg/l

Afdekdeken

0,76 mg/l

Het Anker - Born TKD2014

Aanleiding 3 – Homogeniteit GBC (2) 0,24 mg/l

0,65 mg/l D’r Pool - Kerkrade TKD2014

Aanleiding 3 – Homogeniteit GBC (3)

0,35 mg/l

0,82 mg/l De Brake - Nunspeet

TKD2014

Gewijzigde Bhvbz - GBC

TKD2014

Oude Bhvbz

• Elk bassin 2x/dag, 1x/maand • GBC: ≤ 1,0 mg/l

Gewijzigde Bhvbz

• • • • •

Elk bassin om de 6 uur 1x/maand laboratorium GBC: ≤ 0,6 mg/l Max. 4x achter elkaar fout Overschrijdingskans < 0,1%

Grootste verschil - GBC • George Leuven – Mondriaan Heerlen

• Goos Nijhuis – De Dolfijn Hoogeveen

• Michel Boelhouwers – SF Delft

• Grote verschillen in GBC • Kleine verschillen in VBC

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Deelnemers • • • • • • •

Michel Boelhouwers Hans Egberts Maarten Keuten Hans Looij Koos Paehlig Paul de Rond Chris van Veluwen

Sportfondsenbad – Delft De Brake – Nunspeet TU Delft / Hellebrekers De Eendraght – Hellevoetsluis Waterlelie – Aalsmeer Spurd-Leeghwaterbad – Purmerend Sportfondsen Nederland

Gasten • Eddy Hilbrink • Andre Bos TKD2014

Prowater Prowater

Werkgroep DPD metingen Wat is het doel van deze werkgroep? • Uitzoeken wat er fout gaat bij de huidige DPD metingen

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Constateringen, 29 Oktober 2013 • • • • • • •

Verschillen van meetresultaten; in bassin & automatisering Reinheid bij meten speelt een grote rol Slechte kwaliteit DPD tabletten Onnauwkeurig meten door bad personeel Gevoel; het zwemwaterproces niet in control te hebben Bassin is niet homogeen in samenstelling (homogeniteit) Metingen zijn een moment opname

• Waarom geen gekleurde stampertjes om fouten te voorkomen?

Voorbeeld TKD2014

Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma Afgesproken, 29 Oktober 2013

• DPD 1

= vrij chloor

• DPD 2

= totaal chloor

• DPD 3 – DPD 1 = gebonden chloor • Waterstofcarbonaat (HCO3-)

TKD2014

5 minuten

Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma zijsprong

Waterstofcarbonaat • In de praktijk kan met de Lovibond het Calciumcarbonaat (CaCO3) worden gemeten • De aflezing x50 geeft het Calciumcarbonaat gehalte in mg/l • Calciumcarbonaat gehalte x 1,22 = het waterstofcarbonaat gehalte (HCO3-) mg/l

TKD2014

Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma De Brake, Nunspeet 10x

2,5

totaal C GBC VBC

2

Gegevens

1,5 mg/l

Datum / Tijdstip 2013-11-07 / 13:35 e.v.

1

Bassin Wedstrijdbassin

0,5

Gem. waterstofcarbonaat 43 mg/l HCO3-

0 0

5

10 tijdsverloop in minuten

TKD2014

15

Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma De Brake, Nunspeet 10x

1,6

totaal C GBC VBC

1,4 1,2

Gegevens

1 mg/l 0,8

Datum / Tijdstip 2013-11-06 / 15:28 e.v.

0,6 Bassin Recreatiebassin

0,4

Gem. waterstofcarbonaat 18 mg/l HCO3-

0,2 0 0

5

10 tijdsverloop in minuten

TKD2014

15

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 • Het verval van het totaal chloor van een monster, is na 15 minuten gemiddeld 0,2 mg/l • Het HCO3- gehalte in een recreatiebassin ligt over het algemeen lager dan in een wedstrijdbassin • Hogere bad belasting = instabielere meetresultaten (daling tot chloor en het omzetten van vrij chloor naar gebonden chloor)

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 • Wanneer het HCO3- gehalte onder de 40 mg/l komt, is er sprake van een onbetrouwbare pH meting • De meetfout die maximaal wordt gemaakt met totaal chloor is 0,1 mg/l (DPD3) • De meetfout die maximaal wordt gemaakt met vrij chloor (VBC) is 0,1 mg/l (DPD1) • De maximale meetfout die wordt gemaakt met gebonden chloor (GBC) is 0,2 mg/l (DPD3-DPD1) TKD2014

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 • De gewijzigde Bhvbz schrijf een minimaal waterstofcarbonaat voor van 40 mg/l, meten 1x per maand in het hoofdbad • HCO3- is CO2 + Water. Drijf je CO2 uit dan daalt het HCO3gehalte.

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 • Mogelijke oplossingen om het HCO3- gehalte te verhogen zijn: – Natriumbicarbonaat dosering (NaHCO3) – Calciumcarbonaat dosering (CaCO3)

“In de praktijk blijken beide oplossingen niet altijd het gewenste resultaat op te leveren. De onbeantwoorde vraag is nog steeds: Waarom?” TKD2014

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014

“Hoe langer je wacht met meten, hoe slechter de meetresultaten” TKD2014

Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep januari 2014

4

2

3

1

setpoint =

7

8

6 11

5

9

TKD2014

10

Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst

5 februari 2014

accommodatie:

gemiddeld

bassin:

recreatiebassin

n=4

no omschrijving

DP1 VBC mg/l

DP3 tot mg/l

GBC mg/l

HCO3mg/l 33

1

willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht)

0,96

1,52

0,56

2


1,04

1,68

0,64

3

willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht)

0,72

1,48

0,76

4


0,68

1,45

0,77

5

aftap op haarhanger

0,83

1,43

0,60

6

aftap voor de automaat

0,82

1,39

0,57

7

aflezing op de automaat

0,77

8

setpoint van de automaat

0,81

9

aftap voor het filter (zo nodig via manometerkraantje)

0,72

0,87

0,15

0,62

1,24

0,63

10 aftap na het filter (zo nodig via manometerkraantje) (vlokdosering uit) 11 suppletiewater

TKD2014

31

33

34 102

Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst

5 februari 2014

accommodatie:

gemiddeld

bassin:

recreatiebassin

n=4

no omschrijving

DP1 VBG mg/l

DP3 tot mg/l

GBC mg/l

HCO3mg/l 33

1


0,96

1,52

0,56

2


1,04

1,68

0,64

3


0,72

1,48

0,76

4


0,68

1,45

0,77

5

aftap op haarhanger

0,83

1,43

0,60

6


0,82

7


0,77

8


9


verschil Δ = 0,36 mg/l


TKD2014

31

33

0,57 verschil1,39Δ = 300 %

verschil Δ = 0,48 0,81 mg/l 0,72

0,87

0,15

0,62

1,24

0,63

34 102

Werkgroep DPD metingen VBC recreatiebad mg/l

0,7

1

0,7

1

Gemiddeld

Δ = - 0,3

setpoint =

0,8

0,8

Δ = + 0,4 0,8

CL

0,8

Δ = - 0,1 0,7

TKD2014

0,6

Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst accommodatie:

gemiddeld

bassin:

wedstrijdbad

n=4

no omschrijving

DP1 VBC mg/l

DP3 tot mg/l

GBC mg/l

HCO3mg/l 31

1


1,14

1,91

0,77

2


1,30

1,99

0,69

3


1,00

1,72

0,72

4


1,01

1,68

0,67

5

aftap op haarhanger

0,94

1,74

0,80

6


0,80

1,48

0,69

7


0,86

8


0,91

9


1,02

1,36

0,34

0,72

1,34

0,63


TKD2014

33

37

35 120

Werkgroep DPD metingen VBC wedstrijdbassin mg/l

1

1,3

1

1,1

Gemiddeld

Δ = - 0,2

setpoint =

0,9

0,9

Δ = + 0,5 0,8

CL

0,9

Δ = - 0,3 1

TKD2014

0,7

Werkgroep DPD metingen Conclusies, 14 Maart 2014 • De automaat is niet de representatieve meetplaats voor het VBC in het bassin • Bufferkelder speelt geen rol in de chloorbalans • Monitoringsysteem plaatsen op de bassinwand en niet over de automaat. • Filterspoelen speelt een rol in de chloorbalans

TKD2014

Vrij beschikbaar chloor (VBC) zijsprong

Chloorconcentratie • Bij 0,5 mg/l VBC heb je een microbiologisch veilig zwembad. 99,9% is gedood in 30 sec. (onderzoek Fitzgerald & Dervaranian 1969) • Chloor geeft desinfectie nevenproducten; – Trihalomethanen – (Tri)Chlooramines

Mogelijk kankerverwekkend (carcinogeen) of giftig (toxisch) (onderzoek Kogevinas 2010)

• Marjolein Peters PAO, 13 Februari 2014, Voorlopig is 0,5 mg/l VBC de ondergrens

TKD2014

Vrij beschikbaar chloor (VBC) zijsprong

Oude Bhvbz

• Buitenbaden • Binnenbaden • Binnenbaden •

Elk bassin 2x/dag, 1x/maand 0,5 mg/l ≤ VBC ≤ 5 mg/l < 20 m2 ≤ 5 mg/l 0,5 mg/l ≤ VBC ≤ 1,5 mg/

• • Buitenbaden • Binnenbaden • •

Elk bassin om de 6 uur 1x/maand laboratorium 0,5 mg/l ≤ VBC ≤ 3,0 mg/l 0,5 mg/l ≤ VBC ≤ 1,5 mg/l Geen overschrijding (klasse 1)

Gewijzigde Bhvbz

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Meetprogramma, 14 Maart 2014

“Iedere hoofd TD neemt zijn eigen meetkoffer mee en doet een zwemwater meting” TKD2014

Werkgroep DPD metingen

TKD2014


TKD2014


TKD2014

Werkgroep DPD metingen Belangrijk! • •

•

TKD2014

Zorgvuldige monstervoorbereiding Juiste meetprocedure volgen

De gevoeligheid en nauwkeurigheid van een (spectro) fotometrische bepaling wordt vaak onderschat. Dit heeft tot gevolg dat snel grote(re) afwijkingen kunnen ontstaan.

VBG

totaal

GBC

pH

TD 1

0,46

1,14

0,68

7,28

TD 2

0,54

1,34

0,8

7,25

TD 3

0,54

1,2

0,66

7,31

TD 4

1

1,35

0,35

VBG

totaal

GBC

-

pH

TD 1

0,5

1

0,7

7,3

TD 2

0,5

1,3

0,8

7,3

TD 3

0,5

1,2

0,7

7,3

TD 4

1

1,4

0,4

-


TKD2014


TKD2014

Gewijzigde Bhvbz

zijsprong

Artikel 3 • Sluiten van het bassin bij een VBC meting < 0,5 mg/l Artikel 4 • Bassins worden gevuld en aangevuld met water van drinkwaterkwaliteit of van zwemwaterkwaliteit In een circulatiebassin geschiedt de bemonstering op de slechtst doorstoomde plaats!

TKD2014

Gewijzigde Bhvbz

zijsprong

Artikel 5 • Indien de badinrichting in het weekend op beide dagen open is, wordt gedurende het kalenderjaar minimaal 10% van de monsters tijdens weekenddagen genomen

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 • GBC is minder van belang dan VBC • Bassins hebben geen homogene zwemwaterkwaliteit, waardoor de representatieve plaats moeilijk te bepalen is (GBC & VGB) • Wanneer het zwemwatermonster te lang blijft staan, veranderen de meetresultaten nadelig. • HCO3- is over het algemeen te laag (40 mg/l) • Er is nog geen technisch goed antwoord hoe HCO3- moet worden verhoogd.

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 • DPD metingen moeten nauwkeurig worden uitgevoerd. De maximale meetfout is dan 0,2 mg/l (GBG) • Gebruik verschillende stampertjes (DPD1, DPD3, pH) • Badpersoneel meet over het algemeen te onnauwkeurig. Het meten zou moeten worden geborgd in de gewijzigde Bhvbz

TKD2014

Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 • Cuvetten droog en schoonmaken • Geen water in de fotometer • Meeste fotometers kun je ijken • Hoe groter de badbelasting is, hoe instabieler de metingen • De automaat is niet de representatieve meetplaats voor het VBC in het bassin.

TKD2014

Vragen?

TKD2014

Technische Kennis Dag 2014

Bedankt voor uw aandacht

Technische Kennis Dag 2014

Recommend Documents