‘t Plusje
Uitgave van Rijnwaarden 50plus Jaargang 13, DECEMBER 2014, editie 123
1
TERUGBLIK VAN DE VOORZITTER Aan het eind van een jaar kijken we zoals gebruikelijk even terug. Wat Rijnwaarden 50plus betreft kunnen we weer spreken over een goed verenigingsjaar. De evenementen, in het bijzonder de voorlichtingsbijeenkomsten, werden heel goed bezocht. Wat betreft de WMO, waar we allemaal mee te doen krijgen, hebben we als bestuur al meerdere malen overleg met de gemeente gehad. Wij zullen u in ons verenigingsblad 't Plusje zoveel mogelijk op de hoogte houden over de gang van zaken. Indien daar aanleiding voor is zullen we ook voorlichtingsbijeenkomsten organiseren. In de diverse werkgroepen is dit jaar weer veel werk verricht. We danken al de vrijwilligers die ons helpen de vereniging draaiende te houden voor hun inzet. Onze leden danken we voor hun trouw aan Rijnwaarden 50plus. De financiën laten het toe ook dit jaar weer op elk adres een kalender te bezorgen. Ook u kent ongetwijfeld wel iemand uit de grote groep van mensen die eenzaam zijn. Vooral in de komende periode van feestdagen kan het maken van een praatje of het samen drinken van 'n kopje koffie al heel veel betekenen. Mede namens mijn collega bestuursleden wens ik u fijne, gezellige Kerstdagen en een prettige jaarwisseling toe.
Jan Bruns, voorzitter
2
’T PLUSJE IN NIEUWE VORM Twaalf jaar na het verschijnen van ons eerste verenigingsblaadje de “RIJNWAARDEN 50-PLUS” vonden wij het tijd om er een volwassen blad van te maken. Was het destijds een A4 aan een zijde bedrukt later werden het 4 tot 8 pagina’s in A5 en de naam “ ’t Plusje”, nu worden het 20 pagina’s A5. Hiervoor waren enkele dingen noodzakelijk: 1. Naast de redactie moest het aantal schrijvers aangepast worden, gelukkig hebben wij daar mensen voor gevonden naast Arno, Eiko en Frances (redactie) hebben we ook Louis Arnold, Henk van Aalten, Carin Holtslag, John Stoll, en Diny Joosten als stukjesschrijvers voor de kar weten te spannen. Het voorstellen en wat ze gaan doen wordt in de komende nummers verteld. 2. Ook het financiële plaatje was natuurlijk heel belangrijk 3. John Stoll en ik hebben ons enige maanden druk gemaakt om bedrijven te vinden die in ons blaadje willen adverteren. Dat is ons gelukt en we kunnen zeggen dat het Plusje nieuwe vorm doorgaat. Het eerste exemplaar nieuwe stijl zal januari 2015 verschijnen maar u kunt nu al een beetje kennis maken met de nieuwe opzet. 4. Vanaf januari zullen er een aantal vaste rubrieken komen, zo zullen er intervieuws komen met de bestuursleden en leden van de diverse werkgroepen. Maar ook worden leden uitgenodigd om hun verhaal te vertellen. Om alvast een indruk te krijgen wat het allemaal inhoudt hebben we besloten om dit “Kerstnummer” al een beetje in de nieuwe vorm te laten verschijnen. Joop
3
ZORG IN 2015 WMO Huishoudelijke hulp: De gemeente is vanaf 1-1-2015 verantwoordelijk voor de uitvoering van de huishoudelijke zorg. Er zijn een aantal regels ingesteld. In overleg met u wordt er gekeken wat u zelf nog kunt. Tevens wordt gekeken of u misschien familie, buren of vrienden hebt (sociaal netwerk) die u kunnen helpen. Ook wordt er gekeken hoeveel u zelf aan de huishoudelijke hulp kunt (bij)betalen. Dit wordt bepaald door een ambtenaar van de gemeente die deel uitmaakt van het “sociaal team”. Rijnwaarden krijgt namelijk een sociaal team, dat een eigen plek met een eigen telefoonnummer in het gemeentehuis in Lobith heeft. Samen met u wordt er een plan gemaakt. Ons advies: vraag aan een bekende (bv. familielid) van u, die uw situatie goed kent, bij dat gesprek aanwezig te zijn. Had u al een indicatie, dan blijft dat wettelijk van kracht, zolang u geen ander bericht van de gemeente hebt gehad. De dagbesteding, georganiseerd door o.a. Welzijn Rijnwaarden, blijft. Maar ook hier moet u er rekening mee houden dat er op gekort gaat worden. Dit zal ongetwijfeld ook gevolgen hebben bij de dagopvang. Medische en verpleegkundige zorg thuis: Dit pakket valt onder de verantwoording van de zorgverzekeraar (Zilveren kruis, Menzis, VGZ, CZ, enz..). Dit gaat om verpleging van mensen thuis, met een lichamelijke aandoening. Hieronder valt ook de hulp voor persoonlijke verzorging (hulp bij douchen, aankleden, eten en eenvoudige verpleegkundige handelingen). Vanaf 2015 krijgt de wijkverpleegkundige een belangrijke rol om samen met u vast te stellen wat u aan verpleging en verzorging nodig hebt om langer thuis te kunnen wonen. De wijkverpleegkundige coördineert de zorg. In eerste instantie zal een zorgverlener (bv huisarts) u kunnen adviseren. Voor deze zorg moet u dus niet bij de gemeente zijn. U moet een indicatie hebben van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Nieuwe wet langdurige zorg (Wlz): De Wlz is bedoeld voor kwetsbare ouderen en mensen met een beperking die blijvend 24 uur per dag zorg in de nabijheid en/of 4
permanent toezicht nodig hebben. Zij zijn niet langer in staat om met ondersteuning van hun sociaal netwerk, gemeente of met verpleging en verzorging aan huis, zelfstandig thuis te kunnen wonen. Het gaat bijvoorbeeld om kwetsbare ouderen en mensen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke of mensen met een psychische stoornis. Het CIZ of Bureau Jeugdzorg beoordeelt per aanvrager de situatie en het verzoek. Cliënten kunnen ook kiezen voor een persoonsgebonden budget en het volledig pakket thuis. (dit onder bepaalde voorwaarden) Jeugdzorg: De gemeente coördineert vanaf 1 januari 2015 alle jeugdhulp. Per gezin komt er één plan onder leiding van professionals. Gemeenten zijn ook verantwoordelijk voor zorg aan kinderen en jongeren met psychische problemen, voor de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen, jeugdreclassering en het inrichten van het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Bij het sociaal team kunt u terecht voor zorg en ondersteuning. Iedereen die huishoudelijke hulp nodig heeft of begeleiding bij opvoedkundige taken, kan contact opnemen met het sociaal team. Ook voor vragen over bijzondere bijstand of een Wajong-uitkering kunt u hier terecht. Ook slachtoffers van huiselijk geweld kunnen zich hier melden en worden verder geholpen. Inwoners van Rijnwaarden kunnen zich rechtstreeks tot het sociaal team wenden. Rijnwaarden50plus advies: Bij alle bovenstaande hulpvragen, dus ook wat niet via de gemeente loopt, kan Welzijn Rijnwaarden, als onafhankelijke partij, u ook voorlichten en de weg wijzen. Heeft u vragen over wonen, welzijn en zorg of persoonlijke vragen dan kunt u daar terecht. Openingstijden en spreekuren te Lobith: ma-wovr ochtend van 9.00 uur tot 11.00 uur in het Dorpshuis Markt 8. Wilt u liever naar één van de STEUNPUNTEN VAN WELZIJN RIJNWAARDEN, maak dan een afspraak met de coördinator Nel Arends. Telefonisch op 06-53850406 of per e-mail:
[email protected]
5
SAMEN VERDER! Een bijeenkomst welke jaarlijks wordt georganiseerd door Woonstichting Vryleve, met actieve instellingen op velerlei taakvelden, Rijnwaarden 50Plus, dorpsraden, en hiervoor uitgenodigde mensen die als individu interesse hebben. Om te beginnen de behaalde successen.We beginnen altijd met het delen van de behaalde successen waaruit blijkt dat met elkaar meer te bereiken is. “Samen verder” Om maar een paar voorbeelden te noemen:
de realisatie van het speelbos in Lobith de bibliotheek die toch weer beschikbaar is het blijven groeien van Rijnwaarden 50+ (nu al bijna 900 leden) het succes van de weerbaarheidstraining van jongeren samenwerking tussen zorgpartijen het volledig bewoond zijn van het appartementengebouw Rijnzicht in Tolkamer de positieve resultaten van meer aandacht voor de leefbaarheid het continueren van het succes van de winkel in Herwen het opgeruimd en veilig krijgen van het Fico terrein
Voor komend jaar staat de structurele verandering in de zorg centraal. De onzekerheid van de inwoners over wat ze mogen verwachten na 1 januari 2015 werd als concreet punt benoemd. Onzekerheid ingegeven door onwetendheid. Onwetendheid die ook niet opgelost wordt door de veelheid aan “reclamespotjes” op de televisie. Integendeel, door het nietszeggende karakter wordt de onzekerheid alleen maar verder aangewakkerd. Welke zorg blijft, welke verdwijnt en wat is nu nog onduidelijk. Alleen al met die informatie zou veel onzekerheid verdwijnen. De bereidheid naar om dit probleem samen aan te pakken geeft hoop al zal dit niet direct resultaat opleveren, maar liever morgen dan helemaal niet!
6
WAT DOEN WE IN JANUARI
Maandag 5 januari: Nieuwjaarsreceptie van 14.00 tot 16.30 uur Dorpshuis Lobith.
Dinsdag 13 januari: Koersbal om 19.00 uur kosten € 2,50
Dinsdag 20 januari: Klaverjastoernooi om 19.00 uur kosten € 3,50
7
GELDAUTOMAAT RABO, MIDDENSTRAAT LOBITH Als bestuur hebben wij naar aanleiding van klachten over gebruik van genoemde geldautomaat contact opgenomen met RABO bank. Het gesprek daar heeft om diverse redenen niet geleid tot oplossingen voor de aandachtspunten. Overkapping, om droog te staan bij opname, wegens constructie van het gebouw en veiligheidsvoorschriften van geldtransporteur, geen mogelijkheid van aanpassing. Veiligheideisen voor bevoorraders wegen in dit aspect zwaar. Ook het plaatsen van zijschermen ter voorkoming van meekijken bij het pinnen om veiligheideisen voor bevoorraders niet mogelijk. Het aanpassen van lichtinval op het scherm/display bij zonneschijn wordt nog onderzocht. Het verstrekken van portvrije enveloppen voor inzenden van betaalopdrachten is gestopt nadat gebleken is dat er zelden gebruik van wordt gemaakt. Een tip die wij u niet willen onthouden, is, wanneer u droog en veiliger wilt staan kunt u gebruik maken van de geldautomaten van Emté en Jumbo in deze winkels. De volledige tekst van de RABO brief is ter inzage beschikbaar, bij secretaris, Joop Blij en op onze website.
8
DUIZELIGHEID Wie heeft er wel eens last gehad van duizeligheid? Dat was de eerste vraag die dr. Vos op 6 november stelde aan de ruim 70 leden die waren gekomen naar de voorlichting over duizeligheid. Die werd gegeven door de “Poli duizeligheid" van het Slingelandziekenhuis in Doetinchem, bestaande uit de neuroloog dr. Vos, de KNO-arts dr. Van Pinxteren en de Neurofysiologisch laborante mw. Liebrand. Een groot deel van de aanwezigen bleek ervaring te hebben met duizeligheid. In de voorlichting werd met behulp van geprojecteerde beelden uiteengezet wat duizeligheid is. Welke soorten worden onderscheiden, welke organen een rol kunnen spelen (hersenen, evenwichtsorganen, ogen, zenuwen die spieren bedienen) en wat de oorzaken kunnen zijn. Duidelijk werd gesteld dat duizeligheid altijd erg vervelend, maar lichamelijk heel vaak ongevaarlijk is. Ook waarschuwde dr. Vos niet te snel aan te nemen dat je precies de verschijnselen hebt die je op internet hebt gevonden bijvoorbeeld bij de ziekte van Ménière. De Poli voor duizeligheid bestaat uit een Neuroloog, een Keel Neus en Oor arts en een neurofysiologisch laborant. Dit team voert de onderzoeken uit die nodig zijn om de aard en ernst van de duizeligheid te onderkennen en zo nodig een medicatie te kunnen voorschrijven. De samenwerking van Neurologie en KNO is in Doetinchem gekozen omdat oorzaken van duizeligheid in beide specialismen voorkomen en patiënten na één serie onderzoeken te kunnen beoordelen. Daarmee wordt bereikt dat een patiënt vervelende onderzoeken niet meer dan één keer moet ondergaan. Uit reacties van de aanwezigen en het applaus na afloop van de voorlichting bleek dat het bestuur met deze voorlichting een goede keuze heeft gemaakt. Louis 9
COMPUTERTIP
Windows 8.1 Inlogcode weghalen? Gebruikers van Windows 8.1 hebben hun computer meestal geïnstalleerd met een wachtwoord (Inlogcode). Na een tijdje wordt het echter als lastig ervaren. Wilt u het weg halen ?Ga naar de startpagina en druk op de Windowstoets
, houd die vast en druk op de letter R.
Het venster “uitvoeren” wordt geopend. In het vakje “openen” typt u netplwiz en dan OK. Er verschijnt een venster “Gebruikersaccounts” (tabblad Gebruikers). Haal het vinkje weg uit het vakje waar staat ”Gebruikers moeten een gebruikersnaam en wachtwoord enz. Klik dan “Toepassen” en OK. Tot zover dit trucje.
Succes, “Verkenner” 10
KERSMES Vandaag de dag zien de tuincentra al vanaf half oktober volop ien kersstemming. Alles wurdt daorbi-j uut de kas getrokke, niks is teveul. Ien mien jeug was d’r vur Sinterklaos hillemaol niks van Kersmes te maerke. En nao Sinterklaos was 't vroeger ok nog ekkes rustig. Ien de kerk was de veurbereiding op het kersfees al begonne. Dah ko’j zie:n aon de adventskrans. Mar bi-j de minse thuus was daor nog niks van te zie:n. Niks drie waeke van te veure 'n kersboom ien huus (die ware zòlang van te veure gao niet te krie:ge); niks elk jaor andere versieringe in huus; niks elk jaor ni-je kleure kersballe; niks zoveul uuterlijk vertoon. De kersboom werd bi-j ons pas op kersaovend opgetuug. Allerlei gekleurde kersballe en andere versieringe kwame ien de boom te hange. Elke bal, elk vogeltje of fluitje ien den boom hah zien eigen verhaol. A'j de spulle aon 't uutpakke was, kwame de verhale en
herinneringe wer baove: dah dingske he'k nog van ……gekrege. Den bal he'k toen nog 's uut……mehgebraoch. Mèhelpe met 't optuu:ge van de boom was al 'n fees op zich. Daor laefde gi-j al hillemaol naor toe. Ik mog de kaerskes altied ien de boom doe:n. Die zate ien van die kleine standaardjes, die'j met 'n kniepertje kon vaszette. Die kaerskes mochte mar af en toe aon en dan ok nog mar heel efkes; de minse ware vul te bang vur brand ien huus. Durrum ston d’r ok altied ’n immer waoter ien de buurt van d’n boom. Moe:der staok meh lucifers de kaerskes aon en wi-j moeste een flink end uut de buurt blie:ve. En a’j naeve de kersboom op wou lope, moes dah
11
heel vurzichteg, zonder “wiend” te make. Want anders konde de vlaemkes wel ’s gaon “wiebele” en ston, zonder da’j de erg ien had, de kersboom ien lichterlaaie. Wi-j ginge altied nor de nachmis. Daormet begon ech 't kersfees. 't Was altied wel 'n lange zit en gi-j kon d'r ok niks van verstaon, umdat de mis nog ien 't latijn was. Mar gi-j vuulde gewoon dat 't iets heel bijzonders was. A'j thuus kwam uut de nachmis, werd d'r altied gegaete, al was 't midde ien de nach. Moe:der hah van te veure verse wors gebakke. Dat ate we dan, met 'n snitje wittebrood d'r bi-j. Dah brood sopte ik ok altied nog ien ’t bakvet; haeveg lekker. Daornao ginge we naor bed. Op erste kersdag bleef je eigelek de hele dag binne. Gin bezeuk van familie. 't Feest werd binne 't eige gezin gevierd, zeker op erste kersdag. Gewoon gezellig bi-j mekaor: spellekes doe:n, lekker aete (mar niks aoverdreve uutgebreid) en luustere nor de radio. Wi-j ware duk mar meh z’n drieë thuus: mien moe:der, mien zuske en ik. Mien vaoder moes dan op erste kersdag staoke op de naove. Braoch ik ‘m tusse de middag wel wah lekkers te aete ien de hinkeman. Gi-j zag op erste kersdag eigelek gin mins buute. Ik wit nog da'k as klein jungske efkes 'n endje ging wandele. A'k dan dur ‘t durp liep, ko'j 'n kanon afschie:te, gi-j kwam niemand tege. Twidde kersdag was anders. Dan was 't laeve wer wat gewoner. D'r werd op den dag ok gevoetbald. Ko'j mooi naor Lobithse Boys gaon kie:ke en dah was vul baeter dan de hele dag ien huus hange.Kersmes viere we vandaag de dag anders dan toen. Vur de een is ‘t ’n fees van eenvoud, vur ’n ander kan ’t niet uutbundeg genoeg. Maar hoe’j ‘t ok vier, ik wens jullie fijne kersdage. Henk van Aalten.
12
MIJMERINGEN Bijna kerstmis en oudjaar. Dat is een punt om terug te denken aan het verleden, hoe het was, hoe we tot hier zijn gekomen en wat we verwachten van de toekomst. Onze generatie heeft veel zien veranderen. Vaak simpele dingen. Wie ziet er nog meisjes touwtje springen? Of jongens bokspringen of hoepelen? Groenteboeren, melkboeren en visboeren die met paard en wagen langs de huizen gaan? Of een straatveger met een handkarretje die op straat de paardenmest opruimt? Of iemand na de kerstdagen hazen- en konijnenvellen ophalen? Houtkachels en kolenkachels zie je alleen nog “voor de gezelligheid”. Carbid lampen zijn verdwenen; (waarmee zouden nu op oudjaar de donderbussen werken?) Alle mannen rookten pijp of sigaren, later ook sigaretten en shag. Vrouwen rookten niet, want dat was (toen) niet netjes. Zondags naar de kerk. Met de schoolklas biechten, (ook al wist je niet wat je moest zeggen). Wij gingen (gelukkig) zelf lopend naar school en naar huis. Tussen de middag thuis warm eten. Alleen de dokter en de notaris hadden een auto. Er zijn ook dingen teruggekomen. Je ziet weer bakfietsen, maar dan wel om kinderen naar school te brengen en van school op te halen. Als het weer het toeliet speelden wij vrij buiten, hutten bouwen, vogelnestjes zoeken, in bomen klimmen, vuurtje stoken. Vroeger was zeker niet alles goed of beter. Dat roken niet zo gezond was, wisten we al, maar dat het zo slecht is als nu op een pakje sigaretten is vermeld konden we niet bedenken. Wie heeft niet zonder enige bescherming een gaatje geboord in een plaat asbest of er een stuk afgezaagd?. Nu zien we dat je eerst helemaal moet worden ingepakt voor je asbest kunt aanraken. Tegenwoordig is heel veel anders, maar alles is zeker niet allemaal beter of slechter. Het zware werk, vooral op boerderijen, wordt nu gelukkig met machines gedaan. We hebben allemaal meer dan genoeg te eten en de kwaliteit van ons eten is gezonder. Dokters hebben meer mogelijkheden om zieken beter te maken. De kleinkinderen spelen hoofdzakelijk met Iphones en tablets; niet erg, maar je beweegt er weinig bij. 13
Oud worden gaat tegenwoordig minder snel. Vroeger was je oud vanaf 65 jaar. Wie nu op een lagere leeftijd dat 80 jaar dood gaat is jong gestorven. Wat staat ons te wachten? Gelukkig weten we dat niet precies. Volgens de medische wetenschap kunnen volgende generaties nog ouder worden, wel 120 tot 130 jaar. Ik vraag mij af of we dit leuk moeten vinden. We zullen dan wel langer gezond blijven, maar kwaaltjes zullen er ook dan wel komen. Voorlopig ziet onze toekomst er tamelijk goed uit. Met hulp en verzorging kunnen we langer zelfstandig blijven. Hoe dat financieel precies zal worden geregeld is op dit ogenblik niet helemaal duidelijk, maar de politiek heeft al vaak gezegd dat we niet in de steek worden gelaten. Ik kan u dus gerust allemaal prettige en gezegende kerstdagen, een gezellige jaarwisseling en een gezond 2015 wensen... Louis Arnold WAT DEDEN WE IN NOVEMBER Uitslag Koersbal toernooi 11 november 22 personen bonden de strijd met elkaar aan. Winnaar na 4 ronden werd Johan Peters met 10 punten Ina Knuivers en Joop Claassen eindigde met 8 punten Een extra ronde was nodig om de plaatsen te verdelen Hierin was Joop (2e) te sterk voor Ina (3e) Uitslag Klaverjastoernooi De uitslag van het klaverjastoernooi op 18 november: 1. Gert Jonkhans 7025 punten 2. Wim van Rijn 6719 punten 3. Jan Bruns 6674 punten Uitslag Jokertoernooi 1. Corrie Jansen 2. Benno Cornielje 3. José Booltink en dhr G. Frederiks 14
14 punten 28 punten 46 punten
RIJSPUZZEL In de onderstaande zinnen zitten dieren verstopt. Tussen haakjes staat voor elke zin hoeveel. Stuur de oplossing voor 14 januari naar: ’t Plusje, Marsweg 7, 6917BJ Spijk Onder de goede oplossingen wordt een lekker flesje wijn verloot.
(1) Hij is de laatste tijd erg moe. Hij slaapt wel tot elf uur. (2) Normaal is hij goed in kegelen, maar vandaag niet. (1) Dirk oefent veel op de piano. (1) Tijdens het sporten heeft hij zijn spier verrekt. (2) Loop nooit onder een ladder door. Dat brengt ongeluk! (1) Sinds lange tijd ziet zij haar familie weer. (1) Dat dier is erg onaardig. Toch aait Lisa hem. (1) Van die soap heeft zij al wel honderd afleveringen gezien. (1) Zij is erg nieuwsgierig naar haar verjaardagscadeau. (2) Zij praten steeds door elkaar. Ze luisteren niet naar een ander. (2) Met dat spel mag Rob eerst. Daarna is Katja. (1) ‘Dag Ans! Schreeuwde Kees. (1) Jasper werd eerste bij de spellingswedstrijd. (1) Er was één dame die niet van thee hield.
15
Redactie: Arno Sent Frances Solleveld Eiko Buisman
Freelancers: Louis Arnold John Stoll Diny Joosten Henk van Aalten Carin Holtslag Vormgeving :
Erna Spann
Eindredactie :
Joop Joosten
Correspondentieadres:
[email protected] Website:
www.rijnwaarden50plus.nl
Leercentrum:
http://lobith.seniorweb.nl
Bestuur: Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Ledenadministratie: 2e Penningmeester: Lid: Lid: Lid:
Jan Bruns Joop Blij Joop Joosten John Stoll Lenie van Ophuizen Gerrie Willemsen Truus Kummeling Johan Peters
16