Review Onkyo TX-NR616 Het merk Onkyo heeft een naam hoog te houden als het gaat om het produceren van home cinema receivers. Elk jaar worden de laatste technieken weer bijgewerkt en verrast het merk vriend en vijand met een compleet nieuwe serie receivers die bol staan van de specificaties, ondersteunde formaten en niet in de laatste plaats het opgegeven vermogen per kanaal. “In deze prijsklasse geen geduchte concurrent voor deze home cinema receiver die zoveel energieke klanken bezit”
Natuurlijk is het leuk om een luxe home cinema receiver uit te proberen, maar de cijfers van onder andere GFK laten zien dat de grootste markt in West-Europa voor deze artikelsoort zich toch in een wat schappelijker prijssegment bevindt. Onder het motto ‘U vraagt, wij draaien’ kozen we een complete home cinema receiver uit een populaire prijsklasse.
Het werd de Onkyo TX-NR616. Deze receiver behoort in het lagere prijssegment van het Japanse merk dat over enkele jaren haar zeventigste verjaardag mag vieren. De receiver bezit een waslijst aan functies, evenals zijn voorganger die meermaals bekroond werd door de internationale pers. Bij mij rijst de vraag wie in een dergelijk segment een receiver zou willen aanschaffen. De doelgroep van home cinema versterkers, processoren en receivers ligt namelijk al jaren in een tweespalt. De eerste groep wil een zo krachtig mogelijke set met een voorversterker annex beeldprocessor. Het voordeel is dat je kan investeren in deugdelijke eindversterkers, een goede beamer of flatscreen televisie en de nieuwe technieken –het gaat immers om puristen- bij kan benen door zo af en toe de processor te updaten of te vervangen. De tweede –en vele malen groteredoelgroep bestaat uit film- en muziekliefhebbers die nog steeds willen genieten van surroundgeluid voor film, tv, games en beeldmateriaal op het netwerk, beeldplaat en niet in de laatste plaats vanaf de On-demand leveranciers. We spreken inmiddels eerder over een vervangingsmarkt, aangezien de meeste kopers van een nieuwe home theater receiver willen upgraden vanaf een home cinema set of een receiver en daarmee gelijk weer voor langere tijd up-to-date pogen te zijn. En je moet dan ook wel met veel zaken rekening houden! Specificaties en certificaten Onkyo is al jaren meester in het compleet uitvoeren van haar home cinemaproducten. De TX-NR616 is daar dan ook geen uitzondering op. Ik zou gerust meerdere pagina’s van deze website kunnen vullen met de complete specificaties en certificeringen, maar ik vrees dat de leesbaarheid van de recensie dan aardig in het gedrang zal gaan komen. In elk geval is het vermeldenswaardig dat de Onkyo TX-NR616 is voorzien van het nieuwste certificaat van Lucas Film: 1
THX® Select2 Plus. Deze op drie modellen na goedkoopste receiver uit de TX-range van het merk is de eerste die dit certificaat mag dragen. De 7.2-kanaals receiver bezit daarnaast ook nog Audyssey DSX Expansion, wat inhoudt dat er twee extra frontspeakers op een wat grotere hoogte gemonteerd kunnen worden. Hoewel mijn kijken luisterruimte zich hier niet voor leent kan ik me indenken dat de beloofde extra dimensie aan het surroundgeluid voor de liefhebber een pré genoemd mag worden.
De zeven eindversterkers zijn discreet opgebouwd en moeten per kanaal 160 Watt vermogen opleveren (bij 6 Ohm weerstand). Het versterkergedeelte is voorzien van Onkyo’s WRAT-techniek, wat staat voor Wide Range Amplifier Technology en middels een drievoudige Darlington schakeling voor een nog beter geluid en vermogen moet zorgen. Verder zijn de bekende decoders van nu aan boord: Dolby TrueHD, DTS-HD Master Audio en Dolby ProLogic IIz zijn terug te vinden naast THX-DSP’s. Ook netwerkfunctionaliteit wordt ondersteund middels een LAN-aansluiting. Een optionele usb-dongel die op de achterkant van de Onkyo TX-NR616 kan worden aangesloten voorziet in WiFi netwerkfuncties met ondersteuning van Windows 7 en DLNA 1.5. De kenner weet meteen waarover ik praat, deze receiver kan streamen. En dan heb ik het over audioformaten, waaronder Flac (tot 192/24), Apple Lossless en internetradiodiensten zoals Last.fm of vTuner. Maar ook ‘cloud-based’ streamingfaciliteiten van Spotify, AUPEO!, Simfy, and MP3tunes worden ondersteund. En daar zullen veel gebruikers dan ook erg blij mee zijn. Airplay moet de receiver overigens wel ontberen. Opstellen, inmeten en spelen met de Onkyo TX-NR616 Goed, dan zijn er nog enkele noemenswaardige zaken. Allereerst is de Onkyo TX-NR616 receiver een tweede generatie 4K receiver van dit merk. Naast upscaling naar Full HD (1080 x 1920 pixels) is de receiver geschikt om beelden naar 4K ofwel 4096 bij 2160 pixels. Met het oog op de toekomst, dus. De receiver bezit acht HDMIingangen die allen 3D ondersteunen. Eén van de twee HDMI-uitgangen ondersteunt Audio return Channel voor het digitale geluidssignaal vanuit de televisie. Een set kan tegenwoordig eigenlijk niet meer zonder. De achtste HDMI-ingang bevindt zich aan de voorkant en ondersteunt MHL (Mobile High Definition Link) om HD-content vanaf een smartphone of tablet met ondersteuning voor meerkanaals audio af te spelen. De usb-ingang aan de rechtervoorzijde van de receiver ondersteunt ook iDevices en laadt deze ook op. Er staan de gebruiker vier digitale ingangen ter beschikking die naar Burr Brown DAC’s (192kHz/24bit) leiden, zes analoge stereo-ingangen, een dubbele subwooferuitgang en twee zone-aansturingen. Redelijk compleet, dus.
2
Wat wel wordt gemist is de meerkanaals analoge in- en uitgang. Sacd moet dus via HDMI ondersteund worden en dat is helaas niet bij alle multispelers het geval. Ook is het aansluiten van een losse eindversterker niet mogelijk. De luidsprekerklemmen zijn normaal afgewerkt, maar wel geschikt voor banaanstekkers. De receiver wordt geleverd met een Audyssey inmeetmicrofoon, een afstandsbediening, een antenne en een handleiding op cd-rom en op papier. Aan het gemak van de eigenaar is ook gedacht, de Onkyo TX-NR616 wordt namelijk standaard geleverd met stickers om op de luidsprekerkabels te plakken om verwarring te voorkomen. De 32bit DSP-chip is eventueel uit te schakelen om een beter stereoof surroundgeluid te kunnen creëren en om het geheel af te maken is er zelfs een Onkyo bedienings-App te krijgen. Installeren Het eerste wat me opvalt tijdens het uitpakken en installeren van de home cinema receiver is het gewicht. De receiver weegt toch een nette 13,5 kilogram, ondanks de lagere prijsstelling. Standaard in deze klasse is het geïntegreerde, ongeaarde netsnoer. De grote stickers die op de voorkant van de receiver prijken zijn gelukkig te verwijderen. De Onkyo TX-NR616 neemt plaats in mijn ruime hifimeubel, die ik afgelopen jaar op maat heb laten maken van gebruikt steigerhout. Na het bepalen van de fase besluit ik om de versterker van passende speakers te voorzien, aangezien mijn eigen voorluidsprekers een beetje teveel van het goede zouden zijn voor de eindversterkers van de Onkyo. Afgezien van de onnozele verhouding, natuurlijk.
Ik kies voor een set voorhanden zijnde Yamaha monitorspeakers (type NS-333) voor surround en mijn normaliter als surroundweergevers werkende Monitor Audio Monitor 3 vloerstaanders als frontspeaker. De subwoofer is van JBL en de centerspeaker is van Dali. Als bronnen dienden het netwerk, een LG Blu-ray speler, een usbstick met films en muziek van goede kwaliteit en mijn Panasonic plasmatelevisie. Vrij ‘gewone’ apparaten in een hedendaagse woning en gezien de prijsklasse van de Onkyo bewust gekozen. De bekabeling was grotendeels van OxyPure/ Profigold voor beeld (HDMI) en van InAkustik en Vivanco voor de speakers. Afgezien van een aparte stroomgroep met PS Audio stroomvoorziening heb ik voor deze recensie geen gebruik gemaakt van luxe tweaks of high-end bekabeling, ook weer een bewuste keuze. Dat gebeurt in veel ‘gewone’ huiskamers ook niet. De eerste set-up is simpel. Je volgt het menu op het scherm (in Nederlands) en stap voor stap wordt je door de menu’s heengeleid. De Onkyo TX-NR616 geeft precies aan wat er moet gebeuren en een drievoudige audiocalibratie middels de Audyssey inmeetmicrofoon geeft een op drie zitplaatsen geoptimaliseerde instelling aan de speakeruitgangen. Natuurlijk zijn er mooiere grafische interfaces, maar ik heb het afgelopen jaar ook receivers in huis gehad die het met een minder mooi of overzichtelijk uiterlijk moesten doen. Het toewijzen van ingangen is simpel en ik moet bekennen dat de Onkyo erg goed overweg kan gaan met het overschakelen tussen ingangen en de ARC ondersteunende HDMI-aansluiting. Ook dat heb ik dit jaar wel anders gezien. Qua software zit het dus wel snor met deze receiver. De Onkyo wordt ook ingezet als stereo versterker (wel goed opletten dat de in het menu in te stellen ‘Loudness 3
Plus’ uitstaat) voor usb-, netwerk en analoge weergave vanaf een platenspeler met losse phonotrap. Het betreft een nieuwe receiver die de importeur me heeft gezonden, maar met het veelvuldige gebruik is de Onkyo al vrij snel ingespeeld. Beeld & Geluid In de tijd dat de Onkyo TX-NR616 in mijn huiskamer heeft gespeeld, is me eigenlijk vooral het makkelijke karakter van deze versterker opgevallen. De functies, het menu en de afstandsbediening mogen dan wat minder luxe uitstralen dan op de veel duurdere receivers die ik al heb gerecenseerd, maar het intuïtieve karakter van de Onkyo valt erg te prijzen. Voor de meest gebruikte instellingen en wijzigingen heeft de receiver een snelmenu en met het handige InstaPrevue is het omschakelen tussen ingangen op beeld nog makkelijker. Een kleine ‘thumbnail’ geeft aan wat er op de te selecteren bron wordt afgespeeld. Handige jongens, die Japanners!
Het vele beeldmateriaal dat er via de Onkyo is afgespeeld tijdens de testperiode was voornamelijk afkomstig van digitale televisie en digitale beeldplaat op zowel dvd als blu-ray. Zo ook het tweede deel van de serie The Walking Dead, een drama over het leven in een post-apocalyptische wereld. Niet erg hoogstaand misschien, maar des te vermakelijker! Zowel beeld als geluid werd over de receiver erg mooi weergegeven. Met een digitaal meerkanaals signaal kan de Onkyo goed overweg en snelle bewegingen worden schoon weergegeven op het beeld van mijn televisie. Heel af en toe neigt het beeld wat te donker te lijken, vooral met schaduwen. Maar gezien de prijsklasse mag de TX-NR616 er zeker zijn op videogebied. De weergave van een concert op Blu-ray dat Ulver zo mooi in Noorwegen uitvoerde staat ook als een huis wat betreft beeld. De geluidsweergave is ook prima, hoewel de weergave soms wat statisch is en meer zou mogen ‘pakken’. Goed, referentieniveau is dit niet. De TX-NR616 klinkt eerder groots dan verfijnd en wil op een gemiddeld geluidsniveau soms wat ‘overdrijven’. Iets dat bij de complexe muziek van Ulver wel tot uiting komt. Maar dat maakt de receiver wel geliefd bij het grote publiek, veel dynamiek voor weinig geld. Een hoger geluidsniveau met een set helder klinkende satellietspeakers en een wat simpeler subwoofer lijkt me niet aan te bevelen gezien de dynamische weergave.
4
Datzelfde komt tot uiting bij stereo muziek. Of ik nu vanaf een usb-stick, cd, mijn NAS of de aangesloten platenspeler geluid naar de Onkyo receiver stuur, de muzikale lust blijft bestaan. Ja, geheel lijkend op de volle weergave van dvd, digitale tv of Blu-ray. Natuurlijk speelt een gemiddelde stereoversterker met meer verfijning, maar als krachtpatser mag ik de Onkyo niet uitvlakken. Ook op dat gebied zal de receiver een bepaald publiek zeker aanspreken.
En als er gebruik wordt gemaakt van diensten als Spotify dan is de Onkyo een prima partner om ook daaraan te beantwoorden. Bij mij speelden Keith Jarrett, Cindy Lauper, Katatonia, Minco Eggersman en vele andere artiesten (ook) over de Onkyo receiver en vervelen deed het nooit. De receiver biedt wat dat betreft ook een prima prijs-kwaliteitverhouding, al zullen er geen audiofiele eigenschappen aan toegedicht kunnen worden. Conclusie En dat brengt mij bij het eindoordeel. Hoewel de Onkyo TX-NR616 eigenlijk nog meer mogelijkheden biedt voor netwerktoepassingen, iPhoneverbindingen en wat dies meer zij, is de basis nog steeds het meest belangrijke. En dan moet ik beginnen met een lovend woord, want ik ken in deze prijsklasse geen geduchte concurrent voor deze home cinema receiver die zoveel energieke klanken bezit. De intuïtieve bediening, de zeer uitgebreide (netwerk-) mogelijkheden en de heldere GUI zijn absolute voordelen van de Onkyo TX-NR616. Met het ontbreken van een losse stroomaansluiting om ‘after market’ kabels te monteren zou ik ook prima kunnen leven gezien de prijsklasse. Ik zou me kunnen voorstellen dat het ontbreken van Airplay voor sommigen een negatief aankoopoordeel zou kunnen zijn (naar verluidt komt er een aparte Airplay accessoire in oktober), persoonlijk mis ik eerder de meerkanaals analoge ingang en de voorversterkte uitgang naar een eindversterker. Maar als je in deze prijsklasse een totaaloplossing zoekt, zal de Onkyo receiver best wel eens boven aan het wensenlijstje kunnen prijken. Voorlopig is de toevoeging van upscaling naar 4K beeldresolutie nog een wassen neus, het wachten is namelijk op de fabrikanten van beeldschermen en beamers die deze techniek massaal zullen moeten omarmen. Mede dankzij de voor deze klasse zeer complete uitrusting verdient deze receiver een warme aanbeveling! Voor meer informatie kun je kijken op de website van Onkyo. Onkyo heeft ook een Special Page op HiFi.nl.
5
