IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN

Veiligheidsinformatieblad DOW BENELUX B.V. Veiligheidsinformatieblad volgens Reg. (EG) Nr. 453/2010 Productnaam: Dicyclopentadiene, UPRG (Unsat. Polyesther Resin Grade)

Herzien: 25.04.2014 Print datum: 19 Mar 2015

DOW BENELUX B.V. moedigt u aan het volledige Veiligheidsinformatieblad (VIB) te lezen, omdat het belangrijke informatie bevat. Wij verwachten dat u de voorzorgsmaatregelen vermeld in het VIB zal volgen, behalve wanneer de specifieke omstandigheden waarin u dit product gebruikt andere geschikte maatregelen vereisen.

Sectie 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE ONDERNEMING 1.1 Productidentificaties Productnaam Dicyclopentadiene, UPRG (Unsat. Polyesther Resin Grade) Chemische naam: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen CAS-Nr. 77-73-6 EG-Nr. 201-052-9 REACH registratienummer 01-2119463601-44-0002

1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden gebruik

Geïdentificeerd gebruik Vervaardiging van de stof, industrieel. Distributie van de stof, industrieel. Gebruik als tussenproduct, industrieel. Polymeer productie, Industrieel. Polymeer verwerking, industrieel. 1.3 Details betreffende de verstrekker van het veiligheidsinformatieblad

IDENTIFICATIE VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING DOW BENELUX B.V. HERBERT H.DOWWEG 5 HOEK 4542 NM TERNEUZEN NETHERLANDS

Klant Informatie Nummer:

(31) 115 67 2626 [email protected]

1.4 TELEFOONNUMMER VOOR NOODGEVALLEN 24-u. tel. nummer voor noodgevallen: Plaatselijk Urgentie Contact:

31-(0)115 694982 00 31 115 69 4982

®™HANDELSMERK VAN THE DOW CHEMICAL COMPANY ("DOW") OF VAN EEN TOT DE DOWGROEP BEHORENDE VENNOOTSCHAP Pagina 1 van 27

Productnaam: Dicyclopentadiene, UPRG (Unsat. Polyesther Resin Grade)

Sectie 2.

Herzien: 25.04.2014

IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN

2.1 Indeling van de stof of het mengsel Classificatie - VERORDENING (EG) Nr. 1272/2008 Ontvlambare vloeistoffen Acute toxiciteit (Oraal) Acute toxiciteit (Inademing) Specifieke doelorgaantoxiciteit eenmalige blootstelling (Irriterend voor de luchtwegen) Huidcorrosie/-irritatie Ernstig oogletsel/oogirritatie Chronische aquatische toxiciteit

Categorie 3 Categorie 4 Categorie 3

H226 H302 H331

Ontvlambare vloeistof en damp. Schadelijk bij inslikken. Giftig bij inademing.

Categorie 3

H335

Kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken.

Categorie 2 Categorie 2

H315 H319

Veroorzaakt huidirritatie. Veroorzaakt ernstige oogirritatie.

Categorie 2

H411

Giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen.

Classificatie volgens EU-Richtlijnen 67/548/EEG of 1999/45/EG T Xn Xi N

R10 R23 R20/22 R36/37/ 38 R51/53

Ontvlambaar. Giftig bij inademing. Schadelijk bij inademing en opname door de mond. Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid. Giftig voor in het water levende organismen, kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

2.2 Etiketteringselementen Etikettering - VERORDENING (EG) Nr. 1272/2008 Gevarenpictogrammen

Trefwoord: Waarschuwing Gevarenaanduidingen: H226 Ontvlambare vloeistof en damp. H331 Giftig bij inademing. H302 Schadelijk bij inslikken. H319 Veroorzaakt ernstige oogirritatie. H335 Kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken. H315 Veroorzaakt huidirritatie. H411 Giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen. Veiligheidsaanbevelingen: P210 Verwijderd houden van warmte/vonken/open vuur/hete oppervlakken. - Niet roken. P284 Adembescherming dragen. P280 Beschermende handschoenen/ beschermende kleding/ oogbescherming/ Pagina 2 van 27


Herzien: 25.04.2014

gelaatsbescherming dragen. P273 Voorkom lozing in het milieu. P370/P378 In geval van brand: Gebruik waternevel of dunne sproeistraal, schuim, kooldioxide brandblussers of poeder brandblussers om te blussen. P305 + P351 + P338 BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen. P302 + P352 BIJ CONTACT MET DE HUID: met veel water en zeep wassen. P304 + P340 NA INADEMING: het slachtoffer in de frisse lucht brengen en laten rusten in een houding die het ademen vergemakkelijkt. P301 + P330 + P331 NA INSLIKKEN: de mond spoelen - GEEN braken opwekken. P403 + P233 Op een goed geventileerde plaats bewaren. In goed gesloten verpakking bewaren. P501 Verwijderen van inhoud en container in een erkende, toegestane verbrandingsinstallatie of een ander thermisch vernietigingsapparaat.

2.3 Andere gevaren Geen gegevens beschikbaar.

Sectie 3.

SAMENSTELLING EN INFORMATIE OVER DE BESTANDDELEN

3.1 Stof Dit product is een stof.

CAS-Nr. / EG-Nr. / Index

REACH Nummer

Hoeveelh eid

Bestanddeel

Classificatie VERORDENING (EG) Nr. 1272/2008

CAS-Nr. 77-73-6 EG-Nr. 201-052-9 Index 601-044-00-9

01211946360144

>= 83,0 <= 89,0 %

3a,4,7,7aTetrahydro-4,7methanoindeen

Flam. Liq., 2, H225 Acute Tox., 2, H330 Acute Tox., 4, H302 Eye cor/irr, 2, H319 STOT SE, 3, H335 Skin cor/irr, 2, H315 Aquatic Chronic, 2, H411

CAS-Nr. 25321-13-5 EG-Nr. Niet van toepassing

—

>= 2,0 - < 6,0 %

Niet geclassificeerd


—

>= 1,0 - < 5,0 %

Cyclopentadiene (CPD)/Methylcycl opentadiene (MCPD) codimeren## Cyclopentadiene (CPD)/Isopreenco dimeren##

CAS-Nr. 3048-64-4 EG-Nr. 221-259-8

—

< 5,0 %

Bicyclo[2.2.1]hept -2-ene, 5-ethenyl-

Flam. Liq., 3, H226 Acute Tox., 4, H332 Skin cor/irr, 2, H315 Eye cor/irr, 2, H319

CAS-Nr. Niet van toepassing EG-Nr. Niet van toepassing

—

< 2,0 %

Cyclopentadiene (CPD)/1,3Pentadienecodim eren##


CAS-Nr. 7413-02-7 EG-Nr. 231-021-5

—

< 2,0 %

Methylbicyclonon adien##



Pagina 3 van 27


CAS-Nr. 7158-25-0 EG-Nr. 230-512-1

CAS-Nr. / EG-Nr. / Index

—

0,0 - < 0,05 %

Herzien: 25.04.2014

Tricyclopentadien e##


Hoeveelheid

Bestanddeel

Classificatie 67/548/EEG

CAS-Nr. 77-73-6 EG-Nr. 201-052-9 Index 601-044-00-9 CAS-Nr. 25321-13-5 EG-Nr. Niet van toepassing

>= 83,0 - <= 89,0 %

3a,4,7,7a-Tetrahydro4,7-methanoindeen

F: R11; T: R23; Xn: R22; Xi: R36/37/38; N: R51/53

>= 2,0 - < 6,0 %

Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopen tadiene (MCPD) codimeren##



>= 1,0 - < 5,0 %

Cyclopentadiene (CPD)/Isopreencodim eren##


CAS-Nr. 3048-64-4 EG-Nr. 221-259-8

< 5,0 %

Bicyclo[2.2.1]hept-2ene, 5-ethenyl-

R10; Xn: R20; Xi: R36/38

CAS-Nr. Niet van toepassing EG-Nr. Niet van toepassing

< 2,0 %

Cyclopentadiene (CPD)/1,3Pentadienecodimeren


CAS-Nr. 7413-02-7 EG-Nr. 231-021-5

< 2,0 %

CAS-Nr. 7158-25-0 EG-Nr. 230-512-1

0,0 - < 0,05 %

##

Methylbicyclononadien


##

Tricyclopentadiene##


## Vrijwillig bekendgemaakte bestanddelen. Voor de volledige tekst van H-zinnen zoals vermeld in deze paragraaf, zie paragraaf 16. Zie Sectie 16 voor de volledige tekst van R-zinnen.

Sectie 4.

EERSTEHULPMAATREGELEN

4.1 Beschrijving van de eerstehulpmaatregelen Algemeen advies: EHBO'ers zouden zorg moeten besteden aan zelfbescherming en de aanbevolen beschermkledij gebruiken (handschoenen bestand tegen chemicaliën, bescherming tegen spatten). Pagina 4 van 27


Herzien: 25.04.2014

Indien er een blootstellingsrisico is, raadpleeg dan sectie 8 voor specifieke persoonlijke beschermingsuitrusting. Inademen: Patiënt naar de frisse lucht vervoeren. Bij ademstilstand kunstmatige beademing toepassen, in geval van mond-aan-mond beademing, gebruik beschermingsmiddelen voor de persoon die eerste hulp toedient (zakmasker, etc.). Bij moeilijke ademhaling zou zuurstof door gekwalificeerd personeel toegediend moeten worden. Raadpleeg een arts of breng de patiënt naar een ziekenhuis. Huidcontact: Huid met veel water afspoelen. Een veiligheidsdouche dient in de onmiddellijke omgeving van de werkplek aanwezig te zijn. Contact met de ogen: De ogen grondig spoelen met water gedurende meerdere minuten. Contactlenzen na de eerste 1-2 minuten verwijderen en verder spoelen gedurende enkele minuten. Indien effecten optreden, een arts raadplegen, bij voorkeur een oogarts. Inslikken: Geen braken opwekken. Waarschuw een arts en/of vervoer onmiddellijk naar het ziekenhuis.

4.2 Belangrijkste acute en uitgestelde symptomen en effecten Afgezien van de informatie, beschreven onder "Eerstehulpmaatregelen" (zie boven) en indicatie van onmiddellijke medische aandacht en speciale behandeling (zie onder), worden geen bijkomende symptomen en effecten verwacht.

4.3 Vermelding van de vereiste onmiddellijke medische verzorging en speciale behandeling Zorg voor goede ventilatie en zuurstoftoediening voor de patiënt. Omdat na aspiratie snelle opname door de longen kan voorkomen en derhalve lichamelijke effecten kan veroorzaken moet de beslissing om wel of niet braken op te wekken genomen worden door een arts. Als maagspoeling wordt uitgevoerd, wordt scopie van de ademhalingsorganen en/of de slokdarm aanbevolen. Het gevaar van aspiratie moet worden afgewogen tegen de toxiciteit bij het overwegen van maagspoeling. Als er een brandwond is, na decontaminatie behandelen als eender welke thermische brandwond. Geen specifiek antidotum. De behandeling van blootstelling zou rekening moeten houden met de symptomen en de klinische toestand van de patiënt. Huidcontact kan een bestaande dermatitis verergeren.

Sectie 5.

BRANDBESTRIJDINGSMAATREGELEN

5.1 Brandblusmiddelen Waternevel of dunne sproeistraal. Bluspoeder. CO2 brandblussers. Schuim. Synthetische schuimen voor algemene doeleinden (inclusief AFFF type) of proteïneschuimen zijn te verkiezen, indien beschikbaar. Alcoholbestendige schuimen (ATC type) kunnen ook doeltreffend zijn.

5.2 Speciale gevaren die door de stof of het mengsel worden veroorzaakt Schadelijke verbrandingsproducten: Bij brand kan de rook het originele product bevatten alsmede verbrandingsproducten met variërende samenstelling die toxisch en/of irriterend kunnen zijn. Verbrandingsproducten kunnen o.a. de volgende stoffen bevatten: Koolmonoxide. Kooldioxide. Aromatische koolwaterstoffen. Ongebruikelijke brand- en explosiegevaren: Tijdens brand kan door gasontwikkeling de container openscheuren. Hevige stoomontwikkeling of eruptie kan onstaan door water direct in hete vloeistof te laten stromen. Als het product is opgeslagen in gesloten containers kan er een ontvlambare atmosfeer ontstaan. Aard alle apparatuur. Ontvlambare mengsels van dit product worden gemakkelijk ontstoken, zelfs door statische ontlading. Dampen zijn zwaarder dan lucht en kunnen zich over een lange afstand verplaatsen en zich verzamelen in laaggelegen plaatsen. Ontsteking en/of vlamterugslag mogelijk.

5.3 Advies voor brandweerlieden Brandbestrijdingsmaatregelen: Houd mensen weg. Isoleer de zone waar het brandt en sta geen onnodige entree toe. Sta bovenwinds. Blijf weg uit laaggelegen gebieden waar gassen (rook) zich kunnen ophopen. Gebruik waternevel om vaten die aan brand zijn blootgesteld en het bij de brand Pagina 5 van 27


Herzien: 25.04.2014

betrokken gebied te koelen, totdat het vuur geblust is en het gevaar van herontsteking is geweken. Bestrijd het vuur van een beschermde plaats of op veilige afstand. Overweeg het gebruik van onbemande waterkanonnen. Verwijder onmiddellijk al het personeel uit het gebied bij het afgaan van de veiligheidsklep of verkleuring van de container. Geen directe waterstraal gebruiken. Dit kan de brand verspreiden. Ontstekingsbronnen uitschakelen. Container weghalen van de brandzone, indien dit zonder gevaar gedaan kan worden. Brandende vloeistoffen mogen met stromend water verwijderd worden om personeel te beschermen en schade aan eigendommen te minimaliseren. Speciale beschermende apparatuur voor brandweer: Draag adembescherming m.b.v. draagbare perslucht (type: overdruk) en beschermende brandweerkleding, inclusief helm, jas, broek, laarzen en handschoenen. Vermijd contact met het product gedurende de brandbestrijding. Draag, wanneer contact waarschijnlijk is, een chemicaliënpak voor brandbestrijding met een autonoom ademhalingstoestel. Indien niet beschikbaar, draag een chemicaliënpak met een autonoom ademhalingstoestel en bestrijd de brand vanop afstand. Voor beschermingsmiddelen tijdens opruimwerkzaamheden na een brand wordt verwezen naar de relevante rubrieken in dit veiligheidsinformatieblad.

Sectie 6. MAATREGELEN BIJ ONOPZETTELIJK VRIJKOMEN VAN DE STOF OF HET PREPARAAT 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen, beschermende uitrusting en noodprocedures: Het gebied afsluiten. Laat enkel het nodige en voldoende beschermd personeel in het gebied. Personeel buiten laag gelegen gebieden houden. Blijf bovenwinds van de morsing. Ventileer de ruimte waar gelekt of gemorst is. Niet roken in het gebied. Indien grote hoeveelheden product gemorst worden, waarschuw het publiek voor benedenwinds explosiegevaar. Controleer met gasdetector vóór het opnieuw binnenkomen van het gebied. Aard en verbind alle containers en leidingen. Vermijd alle ontstekingsbronnen in de nabijheid van morsing of vrijgekomen dampen om brand of explosie te voorkomen. Explosiegevaar van de dampen, uit de buurt houden van rioleringen. Zie sectie 10 voor meer specifieke informatie. Zie Sectie 7, Hantering, voor bijkomende voorzorgsmaatregelen. Gebruik de juiste beschermingsmiddelen. Voor bijkomende informatie, zie sectie 8 "Maatregelen ter beheersing van blootstelling / persoonlijk bescherming". 6.2 Milieuvoorzorgsmaatregelen: Materiaal kan op water drijven en iedere lozing kan explosie- of brandgevaar opleveren als het wordt ontstoken. Vermijd dat het materiaal in de grond, in sloten, riolen, waterwegen en/of grondwater terechtkomt. Zie Sectie 12 "Ecologische informatie". 6.3 Insluitings- en reinigingsmethoden en -materiaal: Gemorst product indammen indien mogelijk. Kleine lozingen: Absorberen met materialen zoals: Zand. Gebruik GEEN absorptiematerialen zoals: Cellulose. Klei. Grote lozingen: Ruimte indijken om gemorst product op te vangen. Gebruik schuim om de dampen te onderdrukken totdat het gemorst product opgekuist kan worden. Gebruik fijn verneveld water om de dampen te reduceren. Alle containers en verwerkingsapparatuur aarden. Pompen met explosiebestendige apparatuur. Indien beschikbaar, gebruik schuim om te onderdrukken of te doen stikken. Verzamel in geschikte en goed gelabelde vaten. Voor bijkomende informatie, zie sectie 13 "Instructies voor verwijdering".

Sectie 7.

HANTERING EN OPSLAG

7.1 Voorzorgsmaatregelen voor het veilig hanteren van de stof of het mengsel

Hantering Algemeen handelen: Verwijderd houden van hitte, vonken en vlammen. Vermijd contact met huid en kleding. Niet inslikken. Vermijd inademing van de dampen. Zich grondig wassen na hanteren. Houd de opslagvaten goed gesloten. Zorg voor voldoende ventilatie tijdens het gebruik. Niet roken, geen open vuur of ontstekingsbronnen in het gebied voor hantering en opslag. Alle containers en apparatuur elektrisch binden en aarden alvorens het product te transfereren of te gebruiken. Afhankelijk van het soort werk, kan gebruik van niet-vonkvormend- of explosieveilig gereedschap noodzakelijk zijn. Nooit luchtdruk gebruiken voor de overslag van het product. Dampen zijn zwaarder Pagina 6 van 27


Herzien: 25.04.2014

dan lucht en kunnen zich over een lange afstand verplaatsen en zich verzamelen in laaggelegen plaatsen. Ontsteking en/of vlamterugslag mogelijk. Containers, zelfs al zijn ze leeg, kunnen dampen bevatten. Niet snijden, boren, slijpen, lassen of gelijksoortige werkzaamheden aan of bij lege containers. Zie sectie 8: Maatregelen ter beheersing van blootstelling / Persoonlijke bescherming. 7.2 Voorwaarden voor een veilige opslag, met inbegrip van incompatibele producten

Opslag Houd de opslagvaten goed gesloten. Vermijd bevriezen. Onder stikstof in een zuurstofvrije atmosfeer opslaan. Bewaren in containers gemaakt uit de volgende stoffen: 316 roestvrijstaal. Koolstofstaal. Verwijderd houden van hoge temperaturen en warme leidingen. Niet roken, geen open vuur of ontstekingsbronnen in het gebied voor hantering en opslag. Ontstekingsbronnen, zoals opbouw van statische electriciteit, warmte, vonken of vlammen, tot een minimum reduceren. In de dampruimte van de container kunnen bij kamertemperatuur brandbare mengsels voorkomen. Zie sectie 10 voor meer specifieke informatie. Voor bijkomende informatie over hantering en opslag van dit product gelieve de verkoopsdienst of de klantendienst te contacteren. Opslagtemperatuur: < 50 °C

7.3 Specifiek eindgebruik Raadpleeg het technische gegevensblad van dit product voor meer informatie.

Sectie 8. MAATREGELEN TER BEHEERSING VAN BLOOTSTELLING/PERSOONLIJKE BESCHERMING 8.1 Controleparameters

Blootstellingslimieten Bestanddeel

Lijst

Type

Waarde

ACGIH

MAC 8u.

5 ppm

Dow IHG

MAC 8u.

5 ppm

MAC ACGIH

MAC TGG MAC 8u.

200 mg/m3 75 ppm 75 ppm

|

3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7methanoindeen |

Bicyclo[2.2.1]hept-2-ene, 5ethenyl|

Cyclopentadieen

Tijdens de hantering of verwerking kan een reactie- of ontbindingsproduct gevormd worden dat de blootstellingslimiet kan overschrijden.

Derived No Effect Level (DNEL) Werknemers Potentiële effecten op de gezondheid Acute - systemische effecten Acute - systemische effecten Acute - lokale effecten Acute - lokale effecten Lange termijn - systemische effecten Lange termijn - systemische effecten Lange termijn - lokale effecten Lange termijn - lokale effecten

Mogelijke route (s) van de blootstelling:

Waarde

Huidcontact Inademen Huidcontact Inademen Huidcontact

Geen gegevens beschikbaar 160 mg/m3 Geen gegevens beschikbaar 160 mg/m3 14,19 mg/kg bw/dag

Inademen

13,9 mg/m3

Huidcontact Inademen

Geen gegevens beschikbaar 13,9 mg/m3

Gebruikers Pagina 7 van 27


Herzien: 25.04.2014

Potentiële effecten op de gezondheid

Mogelijke route (s) van de blootstelling:

Waarde

Acute - systemische effecten Acute - systemische effecten Acute - systemische effecten Acute - lokale effecten Acute - lokale effecten Lange termijn - systemische effecten Lange termijn - systemische effecten Lange termijn - systemische effecten Lange termijn - lokale effecten Lange termijn - lokale effecten

Huidcontact Inademen Inslikken Huidcontact Inademen Huidcontact

Geen gegevens beschikbaar 143 mg/m3 Geen gegevens beschikbaar Geen gegevens beschikbaar 143 mg/m3 0,14 mg/kg bw/dag

Inademen

0,49 mg/m3

Inslikken

0,1 mg/kg bw/dag

Huidcontact Inademen

Geen gegevens beschikbaar 0,49 mg/m3

Predicted No Effect Concentration (PNEC) (voorspelde geen effect concentratie) Compartiment Vers water Zeewater Emissies met tussenpozen Zoetwater afzetting Zeeafzetting Grond STP

Waarde

Opmerkingen

0,029 mg/l 0,029 mg/l 0,029 mg/l 5,49 mg/kg 5,49 mg/kg 0,86 mg/kg 0,85 mg/l

8.2 Maatregelen ter beheersing van blootstelling

Persoonlijke bescherming Bescherming van de ogen/het gezicht: Gebruik een veiligheidsbril met zijschermen. De veiligheidsbril met zijschermen moet overeen komen met de norm EN 166 of een vergelijkbare norm. Huidbescherming: Gebruik niet doorlaatbare beschermende kleding die bestand is tegen dit product. De keuze van specifieke onderdelen zoals gelaatsmasker, handschoenen, laarzen, schort of volledig pak hangt af van de werkzaamheden. Handbescherming: Gebruik chemicaliënbestendige handschoenen, geclassificeerd onder EN374: handschoenen voor bescherming tegen chemicaliën en micro-organismen. Voorbeelden van te verkiezen handschoenmaterialen die een barrière vormen: Gechloreerde polyethyleen Neopreen. Nitril/butadieen rubber ("nitril" of "NBR"). Polyethyleen. Ethyl vinyl alcohol laminaat ("EVAL"). Polyvinylalcohol ("PVA"). Viton. Voorbeelden van aanvaardbare handschoenmaterialen die een barrière vormen omvatten: Butylrubber Natuurrubber (latex). Polyvinylchloride ("PVC" of "vinyl"). Wanneer langdurig of vaak herhaald contact kan voorkomen, worden handschoenen met een beschermingsklasse 5 of hoger (doorbraaktijd groter dan 240 minuten volgens EN 374) aanbevolen. Wanneer enkel een kortstondig contact verwacht wordt, worden handschoenen met een beschermingsklasse 3 of hoger (doorbraaktijd groter dan 60 minuten volgens EN 374) aanbevolen. AANDACHT: De selectie van specifieke handschoenen voor een bepaalde toepassing en gebruikstijd in een arbeidsplaats zou ook rekening moeten houden met alle andere relevante factoren op de arbeidsplaats, zoals (maar niet beperkt tot): andere chemicaliën die mogelijk gehanteerd worden, fysieke vereisten (bescherming tegen snijden/doorboren, handigheid, thermische bescherming), mogelijke lichamelijke reacties op de handschoenmateriaal, en de instructies/specificaties van de handschoenenleverancier. Adembescherming: Een adembescherming zou moeten gedragen worden wanneer het risico bestaat dat de blootstellingslimieten worden overschreden. Indien er geen blootstellingslimieten of -richtlijnen bestaan, gebruik een goedgekeurd ademhalingstoestel. De keuze van een luchtzuiverend ademhalingstoestel, of een ademhalingstoestel met verse luchttoevoer (type: overdruk) zal afhangen van de specifieke operaties en de mogelijke concentraties van het product in de lucht. Gebruik in noodgevallen een goedgekeurd persluchtademhalingstoestel (type: overdruk). Gebruik in besloten of slecht geventileerde ruimten goedgekeurde adembescherming met verse luchtvoorziening (type: Pagina 8 van 27


Herzien: 25.04.2014

overdruk). Volgend EG goedgekeurd ademhalingstoestel gebruiken: Patroon voor organische dampen met een pre-filter voor deeltjes, type AP2. Inslikken: Vermijd het inslikken van het product, zelfs in kleine hoeveelheden; geen etenswaren of tabak gebruiken of opslaan op het werkplek; was uw handen en gezicht vóór te roken of te eten.

Technische maatregelen Ventilatie: Technische maatregelen toepassen om de concentraties in de lucht beneden de blootstellinsglimieten/-richtlijnen te houden. Indien er geen blootstellingslimieten/-richtlijnen bestaan, gebruik enkel met voldoende ventilatie. Plaatselijke afzuiging kan nodig zijn voor sommige werkzaamheden.

Sectie 9.

FYSISCHE EN CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN

9.1 Informatie over fysische en chemische basiseigenschappen Voorkomen Aggregatietoestand Kleur Geur Geurdrempel pH: Smeltpunt Vriespunt Kookpunt (760 mmHg) Vlampunt (gesloten vat) Verdampingssnelheid (Butylacetaat = 1) Brandbaarheid (vaste stof, gas) Brandbaarheidsgrenzen in de lucht Dampdruk: Dampdichtheid (lucht = 1): Specifieke dichtheid (H2O = 1) Oplosbaarheid in water (gewichtsbasis) Zelfontbrandingstemp.: Ontledingstemp Dynamische viscositeit Ontploffingseigenschappen Oxiderende eigenschappen

Vloeibaar Helder welriekend Geen testgegevens beschikbaar Literatuur Niet van toepassing Niet van toepassing op vloeistoffen 0 - 10 °C Literatuur 170 - 190 °C Literatuur (ongeveer). 35 - 45 °C Gesloten vat Geen testgegevens beschikbaar Niet van toepassing op vloeistoffen Onderste: 1 %(V) Literatuur Bovenste: 7 %(V) Literatuur 0,9 kPa @ 20 °C geschat 4,5 Literatuur 0,97 - 0,98 15,5 °C/15,5 °C ASTM D4052 <= 0,01 % Literatuur 680 °C Literatuur Geen testgegevens beschikbaar Geen testgegevens beschikbaar Geen gegevens beschikbaar Geen gegevens beschikbaar

9.2 Overige informatie Dichtheid (vloeistof)

Sectie 10.

0,97 - 0,98 g/cm3 @ 15,5 °C ASTM D4052

STABILITEIT EN REACTIVITEIT

10.1 Reactiviteit Onder normale gebruiksomstandigheden zijn geen gevaarlijke reacties waargenomen.

10.2 Chemische stabiliteit Stabiel onder de aanbevolen opslagomstandigheden. Zie Sectie 7, Opslag.

10.3 Mogelijke gevaarlijke reacties Pagina 9 van 27


Herzien: 25.04.2014

Kan voorkomen. Verhoogde temperaturen kunnen gevaarlijke polymerisatie tot gevolg hebben. Polymerisatie kan leiden tot ontleding en gasontwikkeling. Dit kan drukopbouw in en/of het scheuren van gesloten containers veroorzaken. Door de polymerisatiereactie zal de temperatuur stijgen. Polymerisatie kan gekatalyseerd worden door: Aluminium. Borium.

10.4 Te vermijden condities: Vermijd temperaturen boven 150 °C.

Een mogelijk heftige ontleding kan voorkomen boven 150 °C. Gasvorming gedurende ontleding kan leiden tot drukopbouw in gesloten systemen. De druk kan snel stijgen. Vermijd statische ontlading.

10.5 Incompatibele materialen: Vermijd contact met: Zuren. Oxiderende stoffen. Vermijd contact met absorptie materialen, zoals: Absorberende stoffen op basis van klei. Zaagsel.

10.6 Gevaarlijke ontledingsproducten De ontledingsproducten hangen af van de temperatuur, luchttoevoer en de aanwezigheid van andere stoffen. Ontledingsproducten kunnen - onder andere - de volgende omvatten: Ethaan. Waterstof. Methaan.

Sectie 11.

TOXICOLOGISCHE INFORMATIE

11.1 Informatie over toxicologische effecten Acute toxiciteit. Inslikken Matige toxiciteit indien ingeslikt. Kleine hoeveelheden, ingeslikt samenhangend met het normale hanteren, zullen waarschijnlijk geen schade veroorzaken. Inslikken van grotere hoeveelheden kan echter ernstige schade, zelfs de dood tot gevolg hebben. De orale LD50 van een enkelvoudige dosis is niet bepaald. Voor de belangrijkste bestanddelen: LD50, rat 380 - 1.000 mg/kg Inademingsgevaar Tijdens inslikken of braken kan het product in de longen terechtkomen met snelle opname en schade aan andere lichaamssystemen als gevolg. Dermaal Langdurig contact met de huid zal waarschijnlijk niet resulteren in de opname van schadelijke hoeveelheden. De dermale LD50 is niet bepaald. Voor de belangrijkste bestanddelen: LD50, konijn 4.371 - 6.586 mg/kg Inademen Langdurige overmatige blootstelling kan ernstige negatieve effecten veroorzaken, zelfs de dood. Symptomen van bovenmatige blootstelling kunnen anesthetische of narcotische effecten zijn; duizeligheid en slaperigheid kunnen waargenomen worden. Voor de belangrijkste bestanddelen: LC50, 4 h, rat 360 - 385 ppm

Oogbeschadiging/oogirritatie Kan voorbijgaande lichte oogirritatie veroorzaken

Corrosie/irritatie van de huid Een kortstondig contact kan matige huidirritatie met plaatselijke roodheid veroorzaken. Langdurig contact kan brandwonden veroorzaken. Symptomen kunnen zijn: pijn, ernstige roodheid en weefselbeschadiging. Kan uitdroging en schilfering van de huid veroorzaken.

Sensibilisatie Inademing Geen tekenen van sensibilisatie van de luchtwegen zijn gemeld.

Toxiciteit van herhaalde dosis Voor de geteste componenten: Bij dieren zijn effecten aan de volgende organen waargenomen: Centrale zenuwstelsel. Nier. Lever. Bijnier.

Chronische toxiciteit en carcinogeniteit Geen relevante data gevonden.

Ontwikkelingstoxiciteit Voor de belangrijkste bestanddelen: Heeft geen geboorteafwijkingen of geen andere foetale effecten veroorzaakt bij proefdieren. Pagina 10 van 27


Herzien: 25.04.2014

Reproductiviteitstoxiciteit Voor de belangrijkste bestanddelen: In dierstudies had het product geen effecten op de voortplanting.

Genetische toxicologie Voor de belangrijkste bestanddelen: Resultaten van genetische toxiciteitsstudies in vitro waren negatief.

Sectie 12.

ECOLOGISCHE INFORMATIE

12.1 Toxiciteit Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Stof is giftig voor waterorganismen (LC50/EC/50/IC50 liggen tussen 1 en 10 mg/L voor de meest gevoelige soorten). Acute en verlengde vistoxiciteit LC50, Ictalurus catus (witte meerval), 96 h: 16 mg/l LC50, Oncorhynchus mykiss (regenboogforel), 96 h: 16 - 42,3 mg/l LC50, Lepomis macrochirus (Zonnebaars), 96 h: 23 - 75,2 mg/l LC50, Pimephales promelas (Amerikaanse dikkopling), 96 h: 12 - 100 mg/l LC50, Oryzias latipes (Japans rijstvisje), 48 h: 3,7 - 25 mg/l Aquatisch ongewervelde acute toxiciteit EC50, Daphnia magna (grote watervlo), statisch, 48 h, sterftecijfer: 0,62 mg/l LC50, Daphnia magna (grote watervlo), 48 h, immobilisatie: 6,9 - 11 mg/l Toxiciteit voor aquatische planten EbC50, Pseudokirchneriella subcapitata (groene algen), groeiremming van de biomassa: > 100 mg/l EbC50, groen-blauw alg Anabaena flos-aquae, groeiremming van de biomassa: 22 mg/l Chronisch toxiciteitswaarde voor vissen (ChV) Lepomis macrochirus (Zonnebaars), doorstroomtest, 14 d, sterftecijfer, NOEC, NOEC:0,98 mg/l Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Geen relevante data gevonden. Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Geen relevante data gevonden.

12.2 Persistentie en afbreekbaarheid. Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Gebaseerd op de strikte testrichtlijnen, kan dit materiaal niet als direct biologisch afbreekbaar worden beschouwd; echter, deze resultaten houden niet noodzakelijkerwijs in dat het materiaal niet biologisch afbreekbaar is onder milieu condities. Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Geen relevante data gevonden. Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Geen relevante data gevonden.

12.3 Bioaccumulatie Pagina 11 van 27


Herzien: 25.04.2014

Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Bioaccumulatie: Bioconcentratiepotentieel is laag (BCF < 100 of log Pow < 3). Verdelingscöefficient, n-octanol/water (log Pow): 2,894 geschat Bioconcentratiefaktor (BCF): 53; Vis; Gemeten Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Bioaccumulatie: Geen relevante data gevonden. Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Bioaccumulatie: Geen relevante data gevonden.

12.4 Mobiliteit in de bodem Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Mobiliteit in de bodem: Potentie tot verspreiding in de grond is laag (Koc tussen 500 en 2000). Bodem organische koolstof/water verdelingscoefficient (Koc): 630 - 3.200 geschat Constante van Henry (H): 4,36E-04 atm*m3/mole; 25 °C Gemeten Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Mobiliteit in de bodem: Geen relevante data gevonden. Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Mobiliteit in de bodem: Geen relevante data gevonden.

12.5 Resultaten van PBT- en zPzB-beoordeling Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Deze stof wordt niet beschouwd als persistent, bioaccumulerend en toxisch (PBT). Deze stof is niet beschouwd als zeer persistent en zeer bioaccumulerend (vPvB). Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Deze stof is niet beoordeeld voor persistentie, bioaccumulatie en toxiciteit (PBT). Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Deze stof is niet beoordeeld voor persistentie, bioaccumulatie en toxiciteit (PBT).

12.6 Andere schadelijke effecten Gegevens voor de bestanddelen: 3a,4,7,7a-Tetrahydro-4,7-methanoindeen Deze stof staat niet in bijlage I van Verordening (EG) 2037/2000 betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken. Gegevens voor de bestanddelen: Cyclopentadiene (CPD)/Methylcyclopentadiene (MCPD) codimeren Geen relevante data gevonden. Gegevens voor de bestanddelen: Tricyclopentadiene Geen relevante data gevonden.

Sectie 13.

INSTRUCTIES VOOR VERWIJDERING

13.1 Afvalverwerkingsmethoden Dit product moet volgens EG Richtlijn 2008/98/EC als gevaarlijk afval behandeld worden wanneer het ongebruikt en niet gecontamineerd verwijderd wordt. De verwijderingsmethodes moeten in overeenstemming zijn met alle nationale en plaatselijke wettelijke bepalingen die de verwijdering van gevaarlijk afval reglementeren. Voor gebruikt, gecontamineerd product en voor residu van het product kunnen verdere evaluaties nodig zijn. Niet in riolen, op bodem of op oppervlaktewater lozen.

Pagina 12 van 27


Sectie 14.

Herzien: 25.04.2014

INFORMATIE MET BETREKKING TOT HET VERVOER

ADR/RID 14.1 VN-nummer UN2048 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN Juiste ladingnaam: DICYCLOPENTADIEEN 14.3 Transportgevarenklasse(n) Gevarenklasse: 3 14.4 Verpakkingsgroep VG III 14.5 Milieugevaren Milieugevaarlijk 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker Speciale voorzorgsmaatregelen: Geen gegevens beschikbaar Gevarenidentificatienr.:30

ADNR / ADN 14.1 VN-nummer UN2048 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN Juiste ladingnaam: DICYCLOPENTADIEEN 14.3 Transportgevarenklasse(n) Gevarenklasse: 3+(N2, F) 14.4 Verpakkingsgroep VG III 14.5 Milieugevaren Milieugevaarlijk 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker Geen gegevens beschikbaar

IMDG 14.1 VN-nummer UN2048 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN Juiste ladingnaam: DICYCLOPENTADIENE 14.3 Transportgevarenklasse(n) Gevarenklasse: 3 14.4 Verpakkingsgroep VG III 14.5 Milieugevaren Mariene verontreiniging 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker EMS nr.: F-E,S-D 14.7 Vervoer in bulk overeenkomstig bijlage II bij MARPOL 73/78 en de IBC-code Niet van toepassing

ICAO/IATA 14.1 VN-nummer UN2048 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN Juiste ladingnaam: DICYCLOPENTADIENE 14.3 Transportgevarenklasse(n) Gevarenklasse: 3 Pagina 13 van 27


Herzien: 25.04.2014

14.4 Verpakkingsgroep VG III 14.5 Milieugevaren Milieugevaarlijk 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker Geen gegevens beschikbaar

Sectie 15.

WETTELIJK VERPLICHTE INFORMATIE

15.1 Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel Europese inventaris van bestaande chemische handelsstoffen (EINECS) De bestanddelen van dit product zijn opgenomen in de EINECS-lijst of zijn vrijgesteld.

- Andere voorschriften De bereiding zal worden verwerkt in naleving van schriftelijke instructies over veiligheid, bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu - zie § 44a, sectie(10) van Wetsartikel 258/2000 Coll., Over de bescherming van de volksgezondheid.

15.2 Chemischeveiligheidsbeoordeling Een chemische veiligheidsbeoordeling is uitgevoerd voor deze stof.

Sectie 16.

OVERIGE INFORMATIE

Gevarenaanduiding in rubriek 3 "Samenstelling en informatie over de bestanddelen" H225 H226 H302 H315 H319 H330 H332 H335 H411

Licht ontvlambare vloeistof en damp. Ontvlambare vloeistof en damp. Schadelijk bij inslikken. Veroorzaakt huidirritatie. Veroorzaakt ernstige oogirritatie. Dodelijk bij inademing. Schadelijk bij inademing. Kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken. Giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen.

R-zinnen in de rubriek 'SAMENSTELLING EN INFORMATIE OVER DE BESTANDDELEN' R10 R11 R20 R22 R23 R36/37/38 R36/38 R51/53

Ontvlambaar. Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing. Schadelijk bij opname door de mond. Giftig bij inademing. Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid. Irriterend voor de ogen en de huid. Giftig voor in het water levende organismen, kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

Revisie Identificatienummer: 74589 / A281 / Aanmaakdatum: 25.04.2014 / Versie: 9.2 Pagina 14 van 27


Herzien: 25.04.2014

De meest recente herzieningen worden aangeduid door de dubbele verticale lijn in vet gedrukt aan de linkerkant van het document. DOW BENELUX B.V. vraagt aan elke klant of ontvanger van dit Veiligheidsinformatieblad (VIB) het aandachtig te lezen en, indien nodig, de juiste deskundigen te raadplegen om de gegevens in dit VIB te begrijpen en om op de hoogte te zijn van de gevaren die het product met zich meebrengt. De informatie in dit document wordt te goeder trouw gegeven en wordt verondersteld juist te zijn op de aanmaakdatum van dit document. Er wordt echter geen expliciete of impliciete garantie gegeven. Wettelijke bepalingen kunnen veranderen en ze kunnen verschillend zijn van locatie tot locatie. Het is de verantwoordelijkheid van de koper/gebruiker om te verzekeren dat zijn activiteiten in overeenstemming zijn met alle plaatselijke wettelijke bepalingen. De informatie in dit document heeft enkel betrekking op het product zoals het verscheept wordt. Vermits de omstandigheden waarin het product gebruikt wordt niet door de producent gecontroleerd kunnen worden, moet de koper/gebruiker de omstandigheden bepalen, waarin het product in alle veiligheid kan gebruikt worden. Omwille van de proliferatie van informatiebronnen, zoals Veiligheidsinformatiebladen (VIBs) van verschillende producenten, zijn wij niet verantwoordelijk en kunnen wij niet verantwoordelijk zijn voor Veiligheidsinformatiebladen die via andere bronnen bekomen werden. Indien U een Veiligheidsinformatieblad via een andere bron heeft ontvangen, of indien U niet zeker bent dat U in bezit bent van de meest recente versie van een Veiligheidsinformatieblad, gelieve ons te contacteren.

Pagina 15 van 27


Herzien: 25.04.2014

ES1 voor 3a, 4,7,7 a-tetrahydro-4,7-methanoindeen (werknemer) Hoofdstuk 1

Blootstellingsscenario: werknemer

Titel

Vervaardiging van de stof, industrie

Gebruikssector

SU3, SU8, SU9

Procescategorie

PROC1, PROC2, PROC3, PROC4, PROC8a, PROC8b, PROC15

Productcategorie

n.v.t.

Artikelcategorie

n.v.t.

Milieuvrijgave categorie

ERC1

Voor speciale situaties

ESVOC SpERC 1,1 V.1

Processen, taken, activiteiten die aan bod komen

Vervaardiging van de stof of het gebruik als chemisch of extractie middel. Omvat recyclage/ herstel, materiaaloverdrachten, opslag, bemonstering, verwante laboratoriumactiviteiten, onderhoud en laden (inclusief marineschip/binnenschip, wegenvoertuig/spoorvoertuig en bulk container).

Hoofdstuk 2

Operationele omstandigheden en maatregelen voor risicobeheersing

Product/artikel kenmerken Materiële vorm van product/artikel

Vloeistof

Vluchtigheid

Dampdruk ≤ 0,5 kPa.

Stofbelasting

n.v.t.

De concentratie in een preparaat/product (w/w%)

≤ 100

Andere product/artikel kenmerken

DCPD is een vloeistof met lage vluchtigheid. De wateroplosbaarheid bedraagt 20 mg/l; de dampdruk bedraagt 187 Pa; en de log Kow bedraagt 2,78. DCPD is niet gemakkelijk biologisch afbreekbaar.

Hoofdstuk 2.1 Bedrijfsomstandigheden

Controle van de blootstelling van de werknemer

Gebruikte hoeveelheden

n.v.t.

Frequentie en duur van gebruik

Dekt dagelijkse blootstellingen tot 8 uren

Menselijke factoren die niet worden beïnvloed door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de blootstelling

n.v.t. Gaat uit van een gebruik op niet meer dan 20C boven de omgevingstemperatuur (tenzij anders vermeld). Gaat er van uit dat een goede basisnorm van arbeidshygiëne wordt toegepast.

Maatregelen voor risicobeheersing Contribuerende draaiboeken Algemene blootstellingen (gesloten systemen)

Algemene blootstellingen (gesloten systemen) Met het nemen van monsters. Met toevallige gecontroleerde blootstelling

Geen andere specifieke maatregelen vastgesteld. Draag geschikte handschoenen volgens EN374. Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren

Algemene blootstellingen (gesloten systemen) Gebruik in gesloten batchprocessen.

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren

Algemene blootstellingen (open systemen). Batch proces. Met het nemen van monsters.

Behandel de stof in een overwegend gesloten systeem voorzien van een luchtafzuiging. Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur). Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Verwerking van monster

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Pagina 16 van 27


Herzien: 25.04.2014

Laboratoriumactiviteiten.

Behandel in een afzuigkast of met luchtafzuiging. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur).

Bulk overdrachten. (open systemen) Met kans op aerosolvorming.

Behandel de stof in een gesloten systeem. Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Bulk overdrachten. (gesloten systemen).

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Reiniging en onderhoud van apparatuur.

Afvloeien van het systeem voorafgaand aan break-in of onderhoud van de apparatuur. Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.

Opslag met toevallige gecontroleerde blootstelling.

Zorg voor luchtafzuiging op materiaaloverdracht punten en andere openingen. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.


Controle van de milieublootstelling


1.67e 05 kg/dag

Frequentie en duur van gebruik/blootstelling

Uitstoot dagen (dagen/jaar) 300

Milieufactoren die niet beïnvloed worden door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de milieublootstelling

Lokale zoetwater-verdunningsfactor: 40 Plaatselijke zeewater-verdunningsfactor: 100 Vrijgave van fractie naar lucht uit proces: 0,001 Vrijgave van fractie naar afvalwater uit proces: 0,0003 Vrijgave van fractie naar grond uit proces: 0,0001

Maatregelen voor risicobeheersing Technische voorwaarden en maatregelen op procesniveau (bron) ter voorkoming van vrijgave

n.v.t.

Technische on-site voorwaarden en maatregelen ter verlaging of beperkingen van lozingen, luchtemissies en vrijgave in de grond

Beperk de luchtemissie tot een typische terugwinnings-efficiëntie van >90%. Typische behandeling van afvalwater ter plaatse zorgt voor een noodzakelijke reinigingsprestatie van 90,9%. Bodem emissie controles zijn niet van toepassing omdat er geen directe vrijgave is in de bodem. Voorkom het uitlekken van de onverdunde stof in het plaatselijke afvalwater of win deze daaruit terug. Industrieel slib niet in natuurlijke grond terecht laten komen. Zuiveringsslib dient te worden verbrand, opgeslagen of in cultuur gebracht te worden.

Organisatiemaatregelen ter voorkoming/beperking van vrijgave uit het werkgebied Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan gemeentelijk rioleringsbehandelingsplan

Niet van toepassing

Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan de externe behandeling van afval voor afvoer

Tijdens de productie wordt geen afval van de stof gegenereerd.

Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan de externe herwinning van afval

Tijdens de productie wordt geen afval van de stof gegenereerd.

Andere milieucontrolemaatregelen naast bovenstaande

Geen

Hoofdstuk 3 3,1. Gezondheid

Blootstellingsschatting

Het ECETOC TRA V2 instrument is gebruikt om de blootstelling op de werkplek te schatten, tenzij anders aangegeven. Als de aanbevolen risicobeheersmaatregelen (RMM) en de operationele omstandigheden (OC's) in acht worden genomen, dan mogen de blootstellingen niet hoger zijn dan de voorspelde DNEL's en de daaruit voortvloeiende risico ratio's worden verwacht minder dan 1 te zijn.

3.2. Milieu

Pagina 17 van 27


Herzien: 25.04.2014

EUSES versie 2.1.1. t is gebruikt om de blootstelling op de werkplek te schatten, tenzij anders aangegeven. Als de aanbevolen risicobeheersmaatregelen (RMM) en de operationele omstandigheden (OC's) in acht worden genomen, dan mogen de blootstellingen niet hoger zijn dan de voorspelde DNEL's en de daaruit voortvloeiende risico ratio's worden verwacht minder dan 1 te zijn.

Hoofdstuk 4

Advies bij de nalevingscontrole van het blootstellingsscenario

4.1. Gezondheid De geschatte blootstelling op de werkplek wordt niet verwacht de DNEL's te overschrijden wanneer de maatregelen voor risicobeheer worden gebruikt. Waar andere risicobeheersmaatregelen/operationele voorwaarden worden aangenomen, dan moeten gebruikers verzekeren dat de risico's op tenminste gelijkwaardige niveaus worden beheerd.

4.2. Milieu De richtlijnen zijn gebaseerd op hypothetische bedrijfsvoorwaarden die niet op alle locaties van toepassing kunnen zijn; om deze reden kan het op schaal brengen noodzakelijk zijn om adequate maatregelen voor risicobeheer te kunnen vastleggen. Verdere details met betrekking tot het op schaal brengen en controletechnologieën zijn in de SpERC informatiefolder (http://cefic.org/en/reach-for-industries-libraries.html) opgenomen.



Titel

Verdeling van de stof, industrie

Gebruikssector

SU3, SU8, SU9

Procescategorie

PROC1, PROC2, PROC3, PROC4, PROC8a, PROC8b, PROC9, PROC15

Productcategorie

n.v.t.

Artikelcategorie

n.v.t.


ERC1, ERC2


ESVOC SpERC 1.1b V.1


Lading (inclusief marineschip/binnenschip wegenvoertuig/spoorvoertuig en IBC laden) en verpakken (inclusief trommels en kleine pakketten) van stof, inclusief monster, opslag, lossen van distributie en verwante laboratoriumactiviteiten

Hoofdstuk 2



Vloeistof

Vluchtigheid


Stofbelasting

n.v.t.


≤ 100






n.v.t.





Maatregelen voor risicobeheersing Contribuerende draaiboeken Algemene blootstellingen (gesloten systemen)

Geen andere specifieke maatregelen vastgesteld. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Pagina 18 van 27


Herzien: 25.04.2014

Algemene blootstellingen (gesloten systemen) Met het nemen van monsters. Met toevallige gecontroleerde blootstelling

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren.

Algemene blootstellingen (gesloten systemen) Gebruik in gesloten batchprocessen.


Algemene blootstellingen (open systemen). Batch proces. Met het nemen van monsters.

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur). Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Verwerking van monster


Laboratoriumactiviteiten.

Behandel in een afzuigkast of met luchtafzuiging.

Bulk overdrachten. (gesloten systemen).

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (niet minder dan 10 tot 15 luchtwisselingen per uur); Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.

Bulk overdrachten. (Open systemen) [CS108

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Zorg voor een goede kwaliteit van algemene ventilatie. Natuurlijke ventilatie komt van ramen en deuren enz. Gecontroleerde ventilatie betekent dat de lucht wordt geleverd of verwijderd door een aangedreven ventilator .. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met specifieke activiteit training.

Bulk overdrachten. (Open systemen) buiten

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren. Zorg ervoor dat de operatie buiten wordt uitgevoerd. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met specifieke activiteit training.

Trommel en kleine pakketvulling

Beperk blootstelling met behulp van een gedeeltelijke omheining van de operatie of uitrusting en zorg voor luchtafzuiging bij de openingen. Zorg voor een goede kwaliteit van algemene ventilatie. Natuurlijke ventilatie komt van ramen en deuren ene. Gecontroleerde ventilatie betekent dat de lucht wordt geleverd of verwijderd door een aangedreven ventilator.. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met specifieke activiteit training. Beperk blootstelling met behulp van een gedeeltelijke omheining van de operatie of uitrusting en zorg voor luchtafzuiging bij de openingen. Zorg ervoor dat de operatie buiten wordt uitgevoerd. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met specifieke activiteit training. Afvloeien en spoelen van het systeem voorafgaand aan break-in of onderhoud van de apparatuur. Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Overdracht via gesloten leidingen. Zorg ervoor dat de operatie buiten wordt uitgevoerd. Zorg voor luchtafzuiging op materiaaloverdracht punten en andere openingen. Bulk opslag moet buiten zijn. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.

Trommel en kleine pakketvulling Buiten

Reiniging en onderhoud van apparatuur.


Hoofdstuk 2.2 Bedrijfsomstandigheden Gebruikte hoeveelheden Frequentie en duur van gebruik/blootstelling Milieufactoren die niet beïnvloed worden door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de milieublootstelling

Controle van de milieublootstelling 167000 kg/dag Uitstoot dagen (dagen/jaar) 300 Lokale zoetwater-verdunningsfactor: 10 Plaatselijke zeewater-verdunningsfactor: 100 Vrijgave van fractie naar lucht uit proces: 0,0001 Vrijgave van fractie naar afvalwater uit proces: 0,00001 Vrijgave van fractie naar grond uit proces: 0,00001

Maatregelen voor risicobeheersing Pagina 19 van 27


Herzien: 25.04.2014

Technische voorwaarden en maatregelen op procesniveau (bron) ter voorkoming van vrijgave

n.v.t.


Beperk de luchtemissie tot een typische terugwinnings-efficiëntie van >90%. Typische behandeling van afvalwater ter plaatse zorgt voor een noodzakelijke reinigingsprestatie van 90,9%. Bodem emissie controles zijn niet van toepassing omdat er geen directe vrijgave is in de bodem. Voorkom het uitlekken van de onverdunde stof in het plaatselijke afvalwater of win deze daaruit terug.

Organisatiemaatregelen ter voorkoming/beperking van vrijgave uit het werkgebied

Industrieel slib niet in natuurlijke grond terecht laten komen. Zuiveringsslib dient te worden verbrand, opgeslagen of in cultuur gebracht te worden.

Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan gemeentelijk rioleringsbehandelingsplan

Niet van toepassing


Externe behandeling en verwijdering van afvalstoffen dienen te voldoen aan de toepasselijke lokale en / of nationale voorschriften.


Externe behandeling en recyclage van afvalstoffen dienen te voldoen aan de toepasselijke lokale en / of nationale voorschriften.


Geen

Hoofdstuk 3 3.1. Gezondheid



3,2. Milieu EUSES versie 2.1.1. t is gebruikt om de blootstelling op de werkplek te schatten, tenzij anders aangegeven. Als de aanbevolen risicobeheersmaatregelen (RMM) en de operationele omstandigheden (OC's) in acht worden genomen, dan mogen de blootstellingen niet hoger zijn dan de voorspelde DNEL's en de daaruit voortvloeiende risico ratio's worden verwacht minder dan 1 te zijn.

Hoofdstuk 4






Titel

Toepassing als tussenproduct, industrie

Gebruikssector

SU3, SU10

Procescategorie

PROC1, PROC2, PROC3, PROC4, PROC8a, PROC8b

Productcategorie

n.v.t.

Artikelcategorie

n.v.t.


ERC6a


ESVOC SpERC 6.1a. V.1

Pagina 20 van 27


Herzien: 25.04.2014


Gebruik als een geïsoleerd tussenproduct dat niet onder strikt gecontroleerde voorwaarden valt

Hoofdstuk 2



Vloeistof

Vluchtigheid


Stofbelasting

n.v.t.


≤ 100






n.v.t.


n.v.t.

Menselijke factoren die niet worden beïnvloed door risicobeheer

n.v.t.

Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de blootstelling

n.v.t.

Maatregelen voor risicobeheersing Contribuerende draaiboeken n.v.t.

n.v.t.




33333,33 kg/dag

Frequentie en duur van gebruik/blootstelling

Uitstoot dagen (dagen/jaar) 300

Milieufactoren die niet beïnvloed worden door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de milieublootstelling

Lokale zoetwater-verdunningsfactor: 10 Plaatselijke zeewater-verdunningsfactor: 100 Vrijgave van fractie naar lucht uit proces: 0,0002 Vrijgave van fractie naar afvalwater uit proces: 0,0003 Vrijgave van fractie naar grond uit proces: 0,001


n.v.t.


Beperk de luchtemissie tot een typische terugwinnings-efficiëntie van >80%. Typische behandeling van afvalwater ter plaatse zorgt voor een noodzakelijke reinigingsprestatie van 90,9%. Bodem emissie controles zijn niet van toepassing omdat er geen directe vrijgave is in de bodem. Voorkom het uitlekken van de onverdunde stof in het plaatselijke afvalwater of win deze daaruit terug. Industrieel slib niet in natuurlijke grond terecht laten komen. Zuiveringsslib dient te worden verbrand, opgeslagen of in cultuur gebracht te worden.

Organisatiemaatregelen ter voorkoming/beperking van vrijgave uit het werkgebied Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan gemeentelijk rioleringsbehandelingsplan

Niet van toepassing


Deze stof wordt verbruikt tijdens het gebruik en er wordt geen afval van de stof gegenereerd.




Geen


Blootstellingsschatting Pagina 21 van 27


Herzien: 25.04.2014


3.2. Milieu EUSES versie 2.1.1. t is gebruikt om de blootstelling op de werkplek te schatten, tenzij anders aangegeven. Als de aanbevolen risicobeheersmaatregelen (RMM) en de operationele omstandigheden (OC's) in acht worden genomen, dan mogen de blootstellingen niet hoger zijn dan de voorspelde DNEL's en de daaruit voortvloeiende risico ratio's worden verwacht minder dan 1 te zijn.

Hoofdstuk 4


4,1. Gezondheid De geschatte blootstelling op de werkplek wordt niet verwacht de DNEL's te overschrijden wanneer de maatregelen voor risicobeheer worden gebruikt. Waar andere risicobeheersmaatregelen/operationele voorwaarden worden aangenomen, dan moeten gebruikers verzekeren dat de risico's op tenminste gelijkwaardige niveaus worden beheerd.




Titel

Gebruik in polymeerproductie, industrie

Gebruikssector

SU3, SU10

Procescategorie

PROC1, PROC2, PROC3, PROC4, PROC5, PROC6, PROC8a, PROC8b, PROC9, PROC14, PROC21

Productcategorie

n.v.t.

Artikelcategorie

n.v.t.


ERC6C

Voor speciale situaties Processen, taken, activiteiten die aan bod komen

ESVOC SpERC 4.20.v1 Productie van polymeren uit monomeren in continue en batchprocessen, inclusief spoelen, lossen en onderhoud van de reactor en onmiddellijke polymeer product formatie (dat wil zeggen samenstellen, pelletiseren, gas van product afvoeren).

Hoofdstuk 2



Vloeistof

Vluchtigheid


Stofbelasting

n.v.t.


≤ 100






n.v.t.





Maatregelen voor risicobeheersing Contribuerende draaiboeken

Pagina 22 van 27


Herzien: 25.04.2014

Algemene blootstellingen (gesloten systemen) Ononderbroken proces. Geen monstername.


Bulk overdrachten. Transport met monstername.

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur). Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Polymerisatie (bulk en batch) Ononderbroken proces. Met het nemen van monsters.

Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur). Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Draag geschikte handschoenen volgens EN374

Polymerisatie (bulk en batch) Batch proces. Met het nemen van monsters.

Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen.

Beëindig operaties Batch proces. Met het nemen van monsters.


Tussentijdse polymeeropslag

Beperk de stof in het product tot 5%. Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Additivering en stabilisatie


Menging in containers.Batchproces.

Beperk de stof in het product tot 5 %. Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen.

Pelletiseren. Extractie en masterbatching

Beperk de stof in het product tot 5%. Behandel de stof in een overwegend gesloten systeem voorzien van een luchtafzuiging. Zorg voor een goede kwaliteit van algemene ventilatie. Natuurlijke ventilatie komt van ramen en deuren enz. Gecontroleerde ventilatie betekent dat de lucht wordt geleverd of verwijderd door een aangedreven ventilator. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Pelletiseren.

Beperk de stof in het product tot 5%. Behandel de stof in een overwegend gesloten systeem voorzien van een luchtafzuiging. Zorg voor een goede kwaliteit van algemene ventilatie. Natuurlijke ventilatie komt van ramen en deuren enz. Gecontroleerde ventilatie betekent dat de lucht wordt geleverd of verwijderd door een aangedreven ventilator.. Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.

Pelletiseren en pellet screening (open systemen)

Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Bulk overdrachten. Ononderbroken proces. Met het nemen van monsters. Met toevallige gecontroleerde blootstelling

Zorg voor luchtafzuiging op punten waar emissies voorkomen. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Bulk overdrachten. Ononderbroken proces. Met het nemen van monsters.


Transport. Met het nemen van monsters.


Onderhoud van apparatuur.

Afvloeien en spoelen van het systeem voorafgaand aan break-in of onderhoud van de apparatuur. Vermijd het uitvoeren van werkzaamheden waarbij er blootstelling is voor meer dan 1 uur . Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.

Pagina 23 van 27


Herzien: 25.04.2014


Vermijd het uitvoeren van werkzaamheden waarbij er blootstelling is voor meer dan 1 uur . Draag chemisch bestendige handschoenen (volgens EN374) in combinatie met een 'basis' opleiding voor de werknemer.



Gebruikte hoeveelheden Frequentie en duur van gebruik/blootstelling Milieufactoren die niet beïnvloed worden door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de milieublootstelling

1.33e 05 kg/dag Uitstoot dagen (dagen/jaar) 300 Lokale zoetwater-verdunningsfactor: 10 Plaatselijke zeewater-verdunningsfactor: 100 Vrijgave van fractie naar lucht uit proces: 0,002 Vrijgave van fractie naar afvalwater uit proces: 0,0003 Vrijgave van fractie naar grond uit proces: 0,0001


n.v.t.


Beperk de luchtemissie tot een typische terugwinnings-efficiëntie van >80%. Typische behandeling van afvalwater ter plaatse zorgt voor een noodzakelijke reinigingsprestatie van 90,9%. Bodem emissie controles zijn niet van toepassing omdat er geen directe vrijgave is in de bodem. Voorkom het uitlekken van de onverdunde stof in het plaatselijke afvalwater of win deze daaruit terug. Industrieel slib niet in natuurlijke grond terecht laten komen. Zuiveringsslib dient te worden verbrand, opgeslagen of in cultuur gebracht te worden. Niet van toepassing

Organisatiemaatregelen ter voorkoming/beperking van vrijgave uit het werkgebied Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan gemeentelijk rioleringsbehandelingsplan Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan de externe behandeling van afval voor afvoer





Geen





Hoofdstuk 4




ES5 voor 3a, 4,7,7 a-tetrahydro-4,7-methanoindeen (werknemer) Pagina 24 van 27


Herzien: 25.04.2014

Hoofdstuk 1


Titel

Polymeerverwerking, industrie

Gebruikssector

SU3, SU10

Procescategorie

PROC1, PROC2, PROC3, PROC4, PROC5, PROC6, PROC8a, PROC8b, PROC9, PROC13, PROC14, PROC21

Productcategorie

n.v.t.

Artikelcategorie

n.v.t.


ERC4

Voor speciale situaties Processen, taken, activiteiten die aan bod komen

ESVOC SpERC 4.21a V.1 Verwerking van geformuleerde polymeren inclusief materiaaloverdrachten, behandeling van additieven (b.v. pigmenten, stabilisatoren, vulsel, weekmakers, enz.), persen, herstellen en vormen, verwerkingen van materiaal, opslag en verwant onderhoud.

Hoofdstuk 2



Vloeistof

Vluchtigheid


Stofbelasting

n.v.t.

De concentratie in een preparaat/product (w/w%) Andere product/artikel kenmerken

≤ 100




n.v.t.




n.v.t.


Gaat uit van een gebruik op niet meer dan 20C boven de omgevingstemperatuur (tenzij anders vermeld). Gaat er van uit dat een goede basisnorm van arbeidshygiëne wordt toegepast.

Maatregelen voor risicobeheersing Contribuerende draaiboeken Bulk overdrachten. (gesloten systemen).


Bulk overdrachten. (gesloten systemen) Met toevallige gecontroleerde blootstelling


Bulk overdrachten. Speciale faciliteit.


Bulk wegen. (gesloten systemen).


Bulk wegen. Met toevallige gecontroleerde blootstelling

Beperk de stof in het product tot 5%. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Wegen op kleine schaa.

Beperk de stof in het product tot 5%. Zorg ervoor dat materiaaloverdrachten ingesloten of met luchtafzuiging gebeuren.

Vooraf mengen van additief (gesloten systemen).


Pagina 25 van 27


Herzien: 25.04.2014

Vooraf mengen van additief (open systemen) Met het nemen van monsters.


Vooraf mengen van additief. Algemene blootstellingen (open systemen).


Bulk overdrachten. Trommel/batchproces overdrachten.


Bulk overdrachten. Kleine pakket vulling.


Agenda's (inclusief Banburys)

Beperk de stof in het product tot 5%. Beperk blootstelling met behulp van een gedeeltelijke omheining van de operatie of uitrusting en zorg voor luchtafzuiging bij de openingen. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur). Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Productie van artikelen door dompelen en gieten.

Beperk de stof in het product tot 5%. Beperk blootstelling met behulp van een gedeeltelijke omheining van de operatie of uitrusting en zorg voor luchtafzuiging bij de openingen.

Extractie en masterbatching

Beperk de stof in het product tot 5%. Beperk blootstelling met behulp van een gedeeltelijke omheining van de operatie of uitrusting en zorg voor luchtafzuiging bij de openingen. Draag geschikte handschoenen volgens EN374.

Spuitgieten van artikelen

Beperk de stof in het product tot 5%. Zorg voor luchtafzuiging op materiaaloverdracht punten en andere openingen.

Onderhoud van apparatuur.

Beperk de stof in het product tot 5%. Afvloeien en spoelen van het systeem voorafgaand aan break-in of onderhoud van de apparatuur. Zorg voor een goede kwaliteit van de algemene ventilatie (10 tot 15 luchtwisselingen per uur).

Opslag. Met toevallige gecontroleerde blootstelling




Gebruikte hoeveelheden Frequentie en duur van gebruik/blootstelling Milieufactoren die niet beïnvloed worden door risicobeheer Andere operationele omstandigheden die invloed hebben op de milieublootstelling

6666,67 kg/dag Uitstoot dagen (dagen/jaar) 300 Lokale zoetwater-verdunningsfactor: 10 Plaatselijke zeewater-verdunningsfactor: 100 Vrijgave van fractie naar lucht uit proces: 0,05 Vrijgave van fractie naar afvalwater uit proces: 0 Vrijgave van fractie naar grond uit proces: 0,00001

Maatregelen voor risicobeheersing Technische voorwaarden en maatregelen op procesniveau (bron) ter voorkoming van vrijgave Technische on-site voorwaarden en maatregelen ter verlaging of beperkingen van lozingen, luchtemissies en vrijgave in de grond

n.v.t.

Organisatiemaatregelen ter voorkoming/beperking van vrijgave uit het werkgebied

Industrieel slib niet in natuurlijke grond terecht laten komen. Zuiveringsslib dient te worden verbrand, opgeslagen of in cultuur gebracht te worden.

Beperk de luchtemissie tot een typische terugwinnings-efficiëntie van >80%. Typische behandeling van afvalwater ter plaatse zorgt voor een noodzakelijke reinigingsprestatie van 90,9%. Bodem emissie controles zijn niet van toepassing omdat er geen directe vrijgave is in de bodem. Voorkom het uitlekken van de onverdunde stof in het plaatselijke afvalwater of win deze daaruit terug.

Pagina 26 van 27


Herzien: 25.04.2014

Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan gemeentelijk rioleringsbehandelingsplan

Niet van toepassing

Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan de externe behandeling van afval voor afvoer Voorwaarden en maatregelen gerelateerd aan de externe herwinning van afval



Geen






Hoofdstuk 4




Pagina 27 van 27

IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN

Recommend Documents