P 309340 – Afgiftekantoor 2800 Mechelen 1 – Tweewekelijks – Verschijnt niet in juli
FLASH Seminariecyclus 2005 In bijlage vinden de BIBF-leden en -stagiairs het inschrijvingsformulier voor de seminariecyclus die het Instituut in 2005 organiseert voor haar leden.
Kilometervergoeding voor federale ambtenaren : geïndexeerd bedrag Voor de periode van 1 juli 2004 tot en met 30 juni 2005 krijgen ambtenaren die hun eigen wagen gebruiken voor dienstverplaatsingen, een kilometervergoeding van 0,2771 EUR. Dit nieuwe bedrag werd bekendgemaakt in een omzendbrief van de minister van Ambtenarenzaken die gepubliceerd werd in het Staatsblad van 29 oktober. Voor de periode van 1 juli 2003 tot 30 juni 2004, legde de omzendbrief nr. 538 van 9 juli 2003 de kilometervergoeding vast op 0,2754 EUR per kilometer.
Nieuwe voorwaarden voor uw verzekering Burgerlijke Beroepsaansprakelijkheid ! De Wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen voorziet in artikel 50 dat «om erkend te worden en te blijven als boekhouder of als boekhouder-fiscalist, moet de betrokkene aan volgende voorwaarden voldoen: 1° persoonlijk de verantwoordelijkheid dragen voor iedere bij de uitoefening van het beroep gestelde daad en zijn burgerlijke beroepsaansprakelijkheid verzekeren door een verzekeringsovereenkomst die goedgekeurd werd door de Nationale Raad van het Beroepsinstituut …».
Wij houden er evenwel aan te benadrukken dat de door het BIBF voorgestelde «collectieve polis» perfect overeenstemt met de «minimumwaarborgen die door de Nationale Raad werden vastgesteld». Het BIBF heeft steeds, en dit reeds sinds 1 oktober 1994 in nauwe samenwerking met de verzekeringsmakelaar Marsh NV, aan zijn leden de beste verzekeringspolis voorgesteld tegen de meest concurrentiële voorwaarden.
I
De plichtenleer van het beroep (artikel 14) stipuleert nogmaals dat de Nationale Raad de algemene basisvoorwaarden alsook de minimumwaarborgen vaststelt waarvoor iedere boekhouder zijn beroepsaansprakelijkheid dient te verzekeren.
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
H
O
U
D
1
• Flash • Nieuwe voorwaarden voor uw
verzekering Burgerlijke Beroepsaansprakelijkheid ! 1 • Fiscaal stelsel van de verkrijging van eigen aandelen 4 • Boekhoudkundige verwerking van verrichtingen van tijdelijke handelsvennootschappen 8
Wij herhalen dat mits «de door de Nationale Raad opgelegde minimumwaarborgen» worden nageleefd, elke boekhouder (-fiscalist) de vrijheid behoudt om een verzekering burgerlijke beroepsaansprakelijkheid te onderschrijven bij een verzekeraar naar keuze.
P A C I O L I
N
1
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
De premie van de «collectieve polis»
– alle BIBF-leden die ons geen attest van gelijkwaardige verzekering lieten geworden van een andere verzekeraar, zelfs indien zij niet expliciet toetraden tot de collectieve polis. Wij gaan er dan immers van uit dat men opteert voor deze referentiepolis.
Evolutie U vindt hierna een kort overzicht van de evolutie van de premie van deze «collectieve polis» gedurende de laatste tien jaar : – Vanaf 1 oktober 1994 bedroeg de premie 220,33 EUR, alle taksen inbegrepen. – Sinds 31 december 1999 int het BIBF de premie, samen met de jaarlijkse bijdrage aan het Instituut, waardoor de verzekeringstaksen onmiddellijk vervielen (9,25% of 18,65 EUR) en bovendien de risicopremie vanaf het jaar 2000 aanzienlijk kon verminderd worden tot 123,95 EUR. – In Pacioli nr. 140 van 15 april 2003, hebben wij u aangekondigd dat tegen alle verwachtingen in, en ondanks een verontrustende schadestatistiek, de strikte toepassing van de contractuele bonus-malusclausule tot een premievermindering heeft geleid voor de jaren 2003 en 2004. Tot 31 december 2004 bedroeg de premie dus 103,29 EUR.
De verzekerde waarborgen van de collectieve polis blijven behouden ! Ondanks het feit dat de verzekeraars steeds meer trachten hun engagementen te beperken, zijn we erin geslaagd de verzekerde bedragen te behouden. De collectieve polis voorziet volgende verzekerde bedragen : – Burgerlijke Beroepsaansprakelijkheid : 1 250 000 EUR per schadegeval – BA Uitbating : Lichamelijk letsel : 6 250 000 EUR per schadegeval Stoffelijke schade en onstoffelijke gevolgschade : 1 250 000 EUR per schadegeval – Rechtsbijstand : Strafrechtelijke verdediging : 12 500 EUR per schadegeval Burgerlijk verhaal : 6 200 EUR per schadegeval
In dit artikel werd tevens benadrukt dat, zowel ten gevolge van de ineenstorting van de verzekeringsmarkt als van de evolutie van de schadestatistiek, een belangrijke premieverhoging niet uit te sluiten was.
Wijzigingen die vanaf 31 december 2004 van toepassing zullen zijn voor de collectieve polis
Hoewel er vanaf 2005 een premieverhoging komt, kunnen we u nu reeds bevestigen dat ze binnen de perken is gebleven. In 2005 zal de verzekeringspremie 160 EUR bedragen; deze premie valt nog ruim 25 % voordeliger uit dan de oorspronkelijke premie van 1994.
U vindt hieronder de wijzigingen met betrekking tot de huidige polistekst. De tekst van de nieuwe collectieve polis is tevens beschikbaar op de website van het BIBF (www.bibf.be). 1) Opzegbaarheid van de polis
Dit is zonder enige twijfel een succes, zeker wanneer we rekening houden met een verzekeringsmarkt die nog steeds niet tot rust is gekomen (ten gevolge van de aanslagen op 11 september alsook de welbekende internationale «boekhoudschandalen») en met de globale schadestatistiek van de collectieve polis, die een wankel evenwicht vertoont.
De collectieve polis zal voortaan jaarlijks opzegbaar zijn door het BIBF of door de verzekeraar, op de vervaldag van 31 december. 2) Vrijstelling
Betaling van de verzekeringspremie in 2005
De vrijstelling in «burgerlijke beroepsaansprakelijkheid» is per periode van twee kalenderjaren als volgt vastgesteld : – 500 EUR voor het eerste schadegeval, – 625 EUR voor het tweede schadegeval en – 1 250 EUR vanaf het derde schadegeval.
De inning van de premie zal, net zoals vorige jaren (om de redenen die hierboven werden aangehaald), verder gebeuren tegelijk met de invordering van de jaarlijkse bijdrage van het BIBF (voorjaar 2005).
De eerste periode van twee kalenderjaren vangt aan op 31 december 2004 en eindigt op 31 december 2006. Indien dus een schadegeval zich voordoet in augustus 2006 en een tweede schadegeval bij dezelfde boekhouder(-fiscalist) in maart 2007, zal de franchise tweemaal 500 EUR bedragen ondanks het feit dat er nog geen twee jaar verlopen is tussen het eerste en het tweede schadegeval.
Voor een goed begrip zal de verzekeringspremie 2005 (160 EUR) ingevorderd worden bij : – alle BIBF-leden die reeds expliciet toetraden tot deze collectieve polis en die ons geen attest van een andere verzekeraar voor het jaar 2005 lieten geworden;
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
2
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
aanleiding geven tot een vraag tot schadevergoeding, maar waarbij de benadeelde derde nog geen aanspraken (of de intentie daartoe) ten aanzien van u, of ten aanzien van de verzekeraar, heeft laten gelden, dan kan u, maar hoeft u deze feiten niet aan te geven aan de verzekeraar, voor zover het belang van een mogelijke klacht geen 12 500 EUR overtreft.
3) Uitsluitingen De verzekeraar heeft volgende uitsluitingen voorzien, die hem door de herverzekeraars werden opgelegd : – de schade die voortvloeit uit de aanwezigheid van asbest of de verspreiding van asbest, asbestvezels of producten die asbest bevatten, voor zover die schade ontstaat door de schadelijke eigenschappen van asbest; – de schade die voortvloeit uit eender welke terreurdaad; – iedere vordering die voortvloeit uit de verspreiding van een computervirus door derden behalve indien : • het een ongekend virus betreft waarvoor op het moment van verspreiding geen afdoend antivirussysteem bestond; of • de boekhouder(-fiscalist) alle in de sector gangbare beveiligingsmaatregelen getroffen heeft en de verspreiding van het virus toch mogelijk werd door een gebrekkige werking van deze beschermingssystemen. Deze uitsluiting verplicht u voortdurend op de hoogte te blijven van zowel de computervirussen als van de antivirussystemen !
Wanneer integendeel, een benadeelde derde tegen u een klacht indient, bent u contractueel verplicht hiervan aangifte te doen bij de verzekeraar. Indien het belang van een mogelijke klacht inzake fout of nalatigheid 12 500 EUR overtreft, bent u eveneens verplicht de schade onverwijld aan de verzekeraar aan te geven, zelfs al heeft de derde nog geen klacht ingediend. Beheer van de schadegevallen contactpersoon Indien u denkt een fout begaan te hebben of indien een derde u aansprakelijk stelt voor een beroepsfout, raden wij u aan Marc Geeraerts te contacteren bij Marsh, op het nummer 02/674 96 09, faxnummer 02/674 99 52 of per e-mail :
[email protected]. Hij zal u bijstaan met goede raad.
4) Wedersamenstelling van archieven – beheer van informaticadata
Wij wensen nogmaals te beklemtonen dat het BIBF niet op de hoogte wordt gebracht door de makelaar of de verzekeraar van de schade die u bij hun aangeeft.
De wedersamenstelling van archieven van derden blijft in de collectieve polis gewaarborgd tegen dezelfde voorwaarden. De verzekeraar preciseert evenwel dat in geval van verlies van informaticagegevens, de schadevergoeding uitsluitend slaat op de data die via informatica verwerkt zijn tussen de datum van de laatste back-up en de datum van het voorval waarvoor deze waarborg aangesproken wordt, met een maximum van acht kalenderdagen.
Gemengde Commissie voor de Evaluatie van Schadegevallen Een ‘Gemengde Commissie voor de Evaluatie van Schadegevallen’ is samengesteld uit vertegenwoordigers van het BIBF, van de verzekeraar van de «collectieve polis» en van de makelaar om samen te werken in het beheer van de schade en de opvolging van de schadestatistiek. De bespreking van de dossiers in de commissie gebeurt op strikt vertrouwelijke wijze, op basis van anonieme fiches.
Het is dus onontbeerlijk uw informaticagegevens als een goede huisvader te beheren : een dagelijkse, of minstens wekelijkse back-up van uw archieven, is uiterst belangrijk om de waarborg te genieten.
6) Samenvattend… Wij willen er tevens uw aandacht op vestigen dat deze waarborg perfect kan aangevuld worden door een vrijwillige dekking ‘Alle Risico’s Fiduciaire’ die de risico’s brand en wedersamenstelling van uw archieven kan dekken. Richt u hiervoor tot Marsh of de makelaar van uw keuze voor meer informatie. 5) Aangifte van een schade – Beheer – Commissie voor de evaluatie van schadegevallen
Samenvattend willen we de sterke punten van deze «collectieve polis» vermelden : de omvang van de waarborgen en van de verzekerde bedragen, de verlenging van de waarborg bij dezelfde verzekeraar, de bescheiden premie ondanks de tariefverhoging, de samenwerking van het Instituut met de verzekeraars en de makelaar inzake schadebeheer zijn allemaal argumenten om de collectieve polis, die u enkele jaren geleden heeft afgesloten, verder te zetten.
Aangifte artikel 23 van de collectieve polis In geval van schade worden uw verplichtingen enigszins gemilderd. Indien u, tijdens de verzekeringsduur, kennis heeft van feiten of omstandigheden die zouden kunnen
Wij wensen nogmaals te benadrukken dat u verplicht bent uw burgerlijke beroepsaansprakelijkheid te verzekeren tegen dezelfde «minimumwaarborgen die door de Raad werden vastgesteld» en die vervat zijn in de collectieve polis (zoals
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
3
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
– ofwel heeft de stagiair één of meerdere eigen cliënten, in welk geval hij verplicht is persoonlijk zijn burgerlijke beroepsaansprakelijkheid te verzekeren.
hierboven beschreven en zoals u die integraal kan consulteren op onze website). Zoals reeds vermeld, kan u dit tevens doen via een makelaar of verzekeraar naar eigen keuze. Dit is (en blijft) uw goed recht. In dat geval heeft u ons reeds (of zal u ons) een attest van deze verzekeraar overgemaakt, waarin bevestigd wordt dat u verzekerd bent voor uw burgerlijke beroepsaansprakelijkheid en dat de waarborgen minstens dezelfde zijn als de minimumwaarborgen zoals vastgelegd door de Nationale Raad en zoals deze vervat zijn in de collectieve polis.
Burgerlijke boekhoudvennootschappen Verder verdient de uitbreiding van uw individuele dekking als boekhouder(-fiscalist) of stagiair boekhouder(-fiscalist) tot uw burgerlijke boekhoudvennootschap bijzondere aandacht. Volgende gevallen kunnen onderscheiden worden : – U bent verzekerd via de collectieve polis zoals hierboven beschreven (via Marsh) en in de mate dat elke mandataris van deze boekhoudvennootschap individueel verzekerd is via de collectieve polis, volstaat het om via het BIBF de uitbreiding van de dekking te vragen voor deze boekhoudvennootschap. Hiervoor is geen bijkomende premie verschuldigd. – Indien één of meerdere mandatarissen van uw burgerlijke boekhoudvennootschap echter verzekerd zijn voor hun burgerlijke beroepsaansprakelijkheid, conform de minimumvoorwaarden vastgesteld door de Nationale Raad, maar via een andere makelaar dan deze van de collectieve polis, dan kan de uitbreiding tot uw boekhoudvennootschap niet gratis worden gedekt via de makelaar van de collectieve polis. Indien alle mandatarissen via een andere makelaar (andere dan Marsh) verzekerd zijn, volstaat het om bij deze makelaar/ verzekeraar de uitbreiding van de dekking tot de boekhoudvennootschap te vragen. Deze uitbreiding dient daarna aan het BIBF te worden gemeld.
Toetredingsmodaliteiten De erkende boekhouders(-fiscalisten) BIBF Indien U voor de eerste keer wenst toe de treden tot de collectieve polis vanaf 1 januari 2005, volstaat het ons een toetredingsformulier ingevuld en ondertekend terug te sturen. Dit formulier kan u terugvinden op onze website www.bibf.be. Uw toetreding zal gebeuren op de datum die U aangeeft (1 januari 2005), en ten vroegste op de datum van ontvangst van het toetredingsformulier door het BIBF (geen retroactiviteit). Noteer evenwel dat, onafhankelijk van de datum van toetreding tot de collectieve polis (b.v. 1 januari 2005) en de datum waarop de premie door het BIBF wordt geïnd, de premie één en ondeelbaar is. De stagiair boekhouders(-fiscalisten) BIBF
Op die manier zal ieders beroepsaansprakelijkheid, mits premiebetaling, geldig verzekerd zijn en hopen wij dat 2005 voor u een «sinistervrij» werkjaar mag blijven. Maar vergeet nooit : «niemand is onfeilbaar … en zeker niet diegene die het complexe beroep van boekhouder-fiscalist uitoefent».
Wat de stagiairs BIBF betreft, kunnen we twee situaties onderscheiden : – ofwel oefent de stagiair zijn boekhoudactiviteiten exclusief uit in onderaanneming van zijn stagemeester en is hij gedekt via de polis van zijn stagemeester. Hij dient hier enkel het document ad hoc terug te sturen;
Fiscaal stelsel van de verkrijging van eigen aandelen
1 5
1. Artikel 186 WIB 1992
2. Uitgekeerd dividend
Wanneer een vennootschap op enige wijze eigen aandelen verkrijgt, wordt als uitgekeerd dividend (het zogenaamde «fiscaal dividend») aangemerkt het positieve verschil tussen de verkrijgingsprijs of, bij ontstentenis daarvan, de waarde van die aandelen, en het gedeelte van het gerevaloriseerde gestorte kapitaal dat de verkregen aandelen vertegenwoordigen.
In geval de aandelen vóór de ontbinding of de invereffeningstelling van de vennootschap worden verkregen onder de vermelde voorwaarden gesteld in het Wetboek van Vennootschappen, is het eerste lid slechts van toepassing : 1. wanneer op de verkregen aandelen waardeverminderingen worden geboekt
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
4
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
Voorbeeld Een NV die haar boekhouding per kalenderjaar voert, werd in 1992 opgericht met een kapitaal van 250 000 EUR, vertegenwoordigd door 1 000 aandelen van 250 EUR. In 2001 verkrijgt de vennootschap, met inachtneming van de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen, 100 eigen aandelen tegen 75 000 EUR. De vennootschap vormt een onbeschikbare reserve door onttrekking aan de (belaste) beschikbare reserves. In 2001 behoudt ze haar eigen aandelen onveranderd op het actief.
– het uitgekeerd dividend is alleen van toepassing tot het bedrag van de geboekte waardeverminderingen; 2. wanneer de aandelen worden vervreemd (verlies) – het uitgekeerd dividend is alleen van toepassing tot het mindere verschil tussen de verkoopprijs en de verkrijgingsprijs of de waarde van de aandelen; 3. wanneer de aandelen worden vernietigd of van rechtswege nietig worden; 4. uiterlijk bij de ontbinding of de invereffeningstelling van de vennootschap (voor de gevallen 2, 3 en 4 wordt het dividend verminderd met de in 1. bedoelde waardeverminderingen).
3. Begrip De gelijkstelling met een uitgekeerd dividend (artikel 186 WIB 1992) is een zuiver fiscaal begrip. Het heeft geen enkele effect op het vennootschapsrechtelijk vlak noch op het gebied van de boekhoudkundige verwerking van de eigen aandelen.
100 Kapitaal 250 000 1 000 aandelen
Boekhoudkundige waarde van de eigen aandelen 100 aandelen x 250 EUR = 25 000 EUR.
Zie het vak «Uitgekeerde dividenden» in de aangifte in de vennootschapsbelasting III. Uitgekeerde dividenden 1. Bedrag van de uitgekeerde dividenden : a) gewone dividenden b) verkrijging van eigen aandelen 100,00 c) overlijden, uittreding of uitsluiting van een vennoot d) verdeling van het maatschappelijk vermogen e) totaal
In 2002 verkoopt de vennootschap 25 eigen aandelen tegen 17 500 EUR, hetzij tegen 700 EUR per aandeel. Ze boekt een waardevermindering van 18 750 EUR op de 75 in portefeuille gebleven eigen aandelen (250 EUR per aandeel).
050 051 052
100,00
053 054
Kredietinstellingen
652
Minderwaarden op de realisatie van vlottende activa (eigen aandelen) aan Eigen aandelen
50 651
De wet bepaalt dat wanneer een vennootschap op enige wijze eigen aandelen verkrijgt, als uitgekeerd dividend wordt aangemerkt het positieve verschil tussen : – de verkrijgingsprijs of, bij ontstentenis daarvan, de waarde van die aandelen, – en het gedeelte van het gerevaloriseerde gestorte kapitaal dat de verkregen aandelen vertegenwoordigen.
509
1311 1330
Op deze regel van onmiddellijke incorporatie is één afwijking voorzien. Wanneer de aandelen worden verkregen in overeenstemming met de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen (art. 620), wordt de opneming in de belastbare grondslag uitgesteld tot de boeking van een waardevermindering op de effecten, tot de verkoop ervan met verlies of tot de vernietiging ervan.
N R .
550
17 500
4. Principe
P A C I O L I
1311 Onbeschikbare reserves voor eigen aandelen 75 000
50 eigen aandelen 75 000 100 aandelen
1 7 5
B I B F - I P C F
Waardevermindering op vlottende activa aan Eigen aandelen – Geboekte waardevermindering Onbeschikbare reserves voor eigen aandelen aan Beschikbare reserves
1 250 18 750
3 750 3 750
18 750 18 750
Voor aanslagjaar 2003 (inkomsten 2002) zal een bedrag van 5 000 EUR als uitgekeerd dividend worden belast. (minderwaarden 1 250 EUR + waardevermindering 3 750 EUR). De in de vennootschapsbelasting belastbare inkomsten worden niet beïnvloed door de als kosten geboekte minderwaarde en waardevermindering.
5
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
1311 Onbeschikbare reserves voor eigen aandelen 18 750 75 000
50 eigen aandelen 75 000
509 waardevermindering op eigen aandelen 3 750
alsook die welke niet zijn vervreemd binnen de termijnen gesteld in artikel 622 § 2, van rechtswege nietig zijn. De raad van bestuur vernietigt deze nietige effecten en legt de lijst ervan neer op de griffie van de rechtbank van koophandel. Bij nietigheid van eigen aandelen moet de onbeschikbare reserve uit het passief van balans worden verwijderd.
1330 Beschikbare reserves 18 750
Kosten Waardevermindering Minderwaarden
5.3. Verkrijging om niet
3 750 1 250
Indien de vennootschap om niet eigenaar wordt van haar eigen aandelen zijn ze van rechtswege nietig. De raad van bestuur moet ze vernietigen en de lijst ervan neerleggen op de griffie van de rechtbank van koophandel.
Boekhoudkundige waarde van de in portefeuille behouden aandelen 100 aandelen – 25 aandelen = 75 aandelen 75 aandelen x 250 = 18 750
5.4. Boekhoudkundige verwerking
III. Uitgekeerde dividenden 1. Bedrag van de uitgekeerde dividenden : a) gewone dividenden 050 b) verkrijging van eigen aandelen 5 000,00 051 (...) Totaal 5 000,00 5 000,00 054
5.4.1. Verkrijging met het oog op kapitaalvermindering Het maatschappelijk kapitaal wordt verminderd met de nominale waarde van de vernietigde aandelen. De onbeschikbare reserves worden verminderd ten belope van het verschil tussen het bij de verkrijging van de aandelen betaalde bedrag en de nominale waarde van de aandelen. De reserve voor eigen aandelen wordt vervolgens uitgeboekt.
5. Vernietiging van aandelen 5.1. Verkrijging van aandelen met het oog op een kapitaalvermindering
Voorbeeld Geplaatst en gestort kapitaal 250 000 EUR vertegenwoordigd door 1 000 aandelen. Verkrijging en vernietiging van 100 aandelen tegen 750,00 EUR per aandeel. De vernietiging wordt als volgt geboekt : 100 Geplaatst kapitaal 100 x 250,00 25 000 1311 Onbeschikbare reserve voor eigen aandelen 50 000 50 aan Eigen aandelen 75 000
Artikel 620 is niet van toepassing op aandelen verkregen met het oog op hun onmiddellijke vernietiging ter uitvoering van een besluit van de algemene vergadering tot kapitaalvermindering (art. 621 1° W. Venn.). Artikel 186 WIB 1992 is niet van toepassing. Het zijn de fiscale regels betreffende de terugbetaling van kapitaal die van toepassing zijn. 5.2. Verkrijging met het oog op vrijwillige vernietiging
1311 133
Bij vrijwillige vernietiging zonder kapitaalvermindering of in geval van nietigheid van rechtswege van eigen aandelen, wordt het uitgekeerde dividend dat eraan gehecht is, belastbaar overeenkomstig artikel 186 WIB 1992.
Artikel 625 bepaalt dat de aandelen, winstbewijzen of certificaten verkregen met overtreding van artikel 620 § 1,
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
25 000 25 000
5.4.2. Verkrijging van eigen aandelen die langer dan twee jaar worden aangehouden Wanneer eigen aandelen worden vernietigd omdat ze meer dan twee jaar in portefeuille werden gehouden en derhalve van rechtswege nietig zijn geworden, wordt het maatschappelijk kapitaal niet verminderd. De onbeschikbare reserve wordt aangewend om de eigen aandelen weg te boeken. 1311 Onbeschikbare reserve voor eigen aandelen 75 000 50 aan Eigen aandelen (vernietiging van 100 aandelen) 75 000
Het uitgekeerd dividend wordt opgenomen in de belastbare grondslag van het belastbaar tijdperk waarin de vernietiging van de eigen aandelen plaatsvindt. Voor de vaststelling van het te belasten bedrag van het uitgekeerde dividend, dient rekening te worden gehouden met de voorheen geboekte waardeverminderingen.
1 5
Onbeschikbare reserve voor eigen aandelen aan Beschikbare reserves
6
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
Fiscaal aspect Wanneer de vernietiging van de eigen aandelen een vermindering van de belastbare gereserveerde winst veroorzaakt, moet een uitgekeerd dividend in de belastbare grondslag worden opgenomen. Voorbeeld (vervolg van het voorbeeld sub 4) 1311 Onbeschikbare reserve voor eigen aandelen 56 250 509 Waardevermindering op eigen aandelen 3 750 50 aan Eigen aandelen 1330 aan Beschikbare reserves
aandelen ter griffie van de rechtbank van koophandel neerleggen (art. 625). Bij de verkrijging van eigen aandelen met het oog op de aanbieding er van aan het personeel zijn de boekhoudkundige regels inzake een gewone verkrijging van eigen aandelen van toepassing. Fiscaal aspect Bij gratis verkrijging of verkrijging tegen verminderde prijs (inzonderheid bij een optie op aandelen) voorzien de fiscale regels in een voordeel van alle aard ten name van de verkrijger. Deze materie valt buiten het bestek van dit artikel.
56 250 3 750
Voor het aanslagjaar 2003 zal een bedrag van 52 500 of 75 000 – (18 750 + 3 750) als uitgekeerd dividend worden aangemerkt.
7. Verkrijging van eigen aandelen bij dreigend ernstig nadeel
Belastingaangifte
7.1. Doel van de verkrijging
Belastbare gereserveerde winst
Toestand begin tijdperk
Toestand einde tijdperk
(...) Onbeschikbare reserves Beschikbare reserves
56 250 0
0 3 750
Uitgekeerde dividenden
52 500
Gewone dividenden Verkrijging van eigen aandelen (...)
52 500
Artikel 620 § 1 W. Venn. bepaalt dat de statuten kunnen bepalen dat geen besluit van de algemene vergadering is vereist wanneer de verkrijging noodzakelijk is ter voorkoming van een dreigend ernstig nadeel voor de vennootschap. Deze mogelijkheid is slechts drie jaar geldig te rekenen van de bekendmaking van de oprichtingsakte of van de wijziging van de statuten; ze kan voor dezelfde termijnen worden verlengd. De algemene vergadering die volgt op de verkrijging, moet door de raad van bestuur worden ingelicht over de redenen en de doeleinden van de verkrijgingen, over het aantal en de nominale waarde van de verkregen effecten, over het aandeel van het geplaatste kapitaal dat zij vertegenwoordigen, alsook over hun vergoeding.
6. Verkrijging van eigen aandelen om ze aan te bieden aan het personeel Artikel 622 § 2 3° W. Venn. bepaalt dat de toestemming van de algemene vergadering niet vereist is wanneer de vennootschap haar eigen aandelen, winstbewijzen of certificaten, verkrijgt met het oog op de aanbieding ervan aan het personeel.
De andere bij artikel 620 gestelde voorwaarden moeten worden nageleefd.
Zonder behoorlijke statutaire bepaling is niettemin een voorafgaand besluit van de algemene vergadering vereist. Dergelijke in de statuten opgenomen bepaling laat de raad van bestuur toe om pogingen tot wijziging van het aandeelhoudersschap te ontwijken, onder meer bij de verkoop van belangrijke deelnemingen of bij een openbaar bod tot overneming, die het evenwicht van de vennootschap in gevaar kunnen brengen. Ze kunnen gevallen van ernstig nadeel vormen, die een snelle reactie vanwege de raad van bestuur noodzaken.
Wanneer de aandelen niet binnen de twaalf maanden worden overgedragen, worden ze bij het verstrijken van deze termijn van rechtswege nietig en moeten ze worden vernietigd. De vennootschap moet de lijst van de vernietigde
Deze bepaling is bijvoorbeeld van toepassing bij een instorting van de beurskoers van het aandeel, bij een zware beursrecessie of wanneer de koers van het aandeel moet worden ondersteund.
Aandelen of winstbewijzen verkregen met het oog op de aanbieding ervan aan het personeel, moeten worden overgedragen binnen een termijn van twaalf maanden te rekenen van hun verkrijging (art. 622 § 2 3° W. Venn.).
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F
7
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
Er is geen tweede buitengewone algemene vergadering vereist om toestemming tot het verkrijgen van de eigen aandelen te verlenen.
7.2. Boekhoudkundige verwerking en fiscale behandeling De bepalingen die gelden voor de boeking van de aankoop, de wederverkoop, de vernietiging van en de waardevermindering op de eigen aandelen zijn ongewijzigd van toepassing.
De kapitaalvermindering kan worden doorgevoerd ter aanzuivering van een geleden verlies of om een reserve te vormen tot dekking van een voorzienbaar verlies (artikel 613 W. Venn.) of nog de gehele of gedeeltelijke terugbetaling aan de aandeelhouders van het kapitaal (artikel 613 W. Venn.).
De normaal geldende fiscale bepalingen zijn ook van toepassing op de verkrijging van eigen aandelen bij dreigend ernstig nadeel.
Artikel 620 is niet van toepassing op aandelen verkregen met het oog op hun onmiddellijke vernietiging ter uitvoering van een besluit van de algemene vergadering tot kapitaalvermindering overeenkomstig artikel 612.
8. Kapitaalvermindering Ingevolge een besluit tot kapitaalvermindering van een buitengewone algemene vergadering (artikel 612 W. Venn.) kan de vennootschap haar aandelen die in het bezit zijn van haar aandeelhouders intrekken om over te gaan tot de onmiddellijke vernietiging ervan.
Georges HONORÉ Lid van de Stagecommissie
Boekhoudkundige verwerking van verrichtingen van tijdelijke handelsvennootschappen Deze opmerkingen kunnen tot 31 januari 2005 schriftelijk worden ingediend op volgend adres : Commissie voor Boekhoudkundige Normen C/o FOD Economie North Gate III Koning Albert II-laan 16 1000 Brussel of via e-mail op
[email protected] Het verslag van de werkgroep is beschikbaar op de website van het Instituut (www.bibf.be).
Op verzoek van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) heeft een werkgroep van erkende boekhouders, revisoren en accountants een verslag opgesteld over de boekhoudkundige verwerking van de verrichtingen van tijdelijke handelsvennootschappen. Vooraleer ze hierover een definitief advies uitbrengt, wil de CBN alle belangstellende partijen de mogelijkheid bieden om opmerkingen te bezorgen over de inhoud van dit verslag.
Noch deze publicatie, noch gedeelten van deze publicatie mogen worden gereproduceerd of opgeslagen in een retrievalsysteem, en evenmin worden overgedragen in welke vorm of op welke wijze ook, elektronisch, mechanisch of door middel van fotokopieën, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de in haar uitgaven opgenomen info, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Verantwoordelijke uitgever : Marcel-Jean PAQUET, B.I.B.F. – Legrandlaan 45, 1050 Brussel, Tel. 02/626 03 80, Fax. 02/626 03 90 e-mail : info @ bibf.be, URL : http://www.bibf.be Redactie : Valérie CARLIER, Geert LENAERTS, Marcel-Jean PAQUET, Joseph PATTYN Adviesraad : Professor P. MICHEL, Ecole d’Administration des Affaires de l’Université de Liège, Professor C. LEFEBVRE, Katholieke Universiteit Leuven.
In samenwerking met Kluwer uitgevers
1 5
–
2 8
N O V E M B E R
2 0 0 4
8
P A C I O L I
N R .
1 7 5
B I B F - I P C F