De
keuring van een
polyester zeiljacht
De
keuring van een
polyester zeiljacht Koos Blonk
Lanasta
ISBN: 978-90-8616-136-2 NUGI: 466 1e druk, september 2013
© Copyright 2013 Lanasta, Emmen
Inhoud 7
Inleiding
9
Waarom keuren?
Vormgeving: Jantinus Mulder Fotobewerking: Dick de Vries
17
De juiste keuze?
www.lanasta.com
23
De juiste papieren?
33
Constructies en bouwwijzen
41
Gereedschap en meetapparatuur
49
Onderwaterschip
85
Romp boven de waterlijn
91
Dek, opbouw en kuip
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
107
Tuigage
129
De binnenzijde van de romp
149
Interieur
155
Elektrische installaties
181
Technische installaties
All rights reserved. (Dutch text is also legally relevant in every case or event.)
199
Gasinstallatie
219
Navigatie-instrumenten
All correspondence regarding copyrights, translation or any other matter can be directed to:
229
Stuurinstallatie
239
De buitenboordmotor
253
De binnenboordmotor
Lanasta, Slenerbrink 206, 7812 HJ Emmen (NL)
293
Proefvaren
321
Veiligheids- en reddingsmiddelen
331
De balans opmaken
335
Verklaringen van begrippen en eenheden
343
Index
346
Aansprakelijkheid
Inleiding Het boek dat voor u ligt, gaat over het keuren van polyester zeiljachten. De toenemende behoefte aan luxe aan boord van plezierjachten vereist steeds complexere technische installaties. Installaties die, voor een leek op technisch gebied, nog nauwelijks te doorgronden zijn. Dit was voor verschillende auteurs een goede aanleiding om dergelijke installaties onder de aandacht te brengen en nader toe te lichten. Op deze manier is er al een groot aantal boeken op de markt verschenen die speciaal bedoeld zijn voor watersporters die meer van techniek willen weten. Stuk voor stuk waardevolle boeken met in ieder boek een eigen specialiteit. Waarom dan weer een boek over techniek aan boord van jachten, zult u zich misschien afvragen… Als ervaren watersporter ben ik tijdens mijn opleidingstraject voor expert pleziervaartuigen tot de conclusie gekomen dat er tot nu toe geen Nederlandstalig boek verkrijgbaar is dat specifiek over het keuren van polyester zeiljachten gaat. Ondanks de vele nautische en technische uitgaven is er geen enkel boek te vinden, waarin alle algemene theoretische kennis die voor het keuren van een polyester zeiljacht noodzakelijk is, samenkomt en begrijpelijk wordt toegelicht. Met name over bouwwijzen en veel voorkomende constructies van polyester zeiljachten is vrijwel niets te vinden. Daar waar in veel andere technische branches de kennis door vastlegging in normen transparant is gemaakt, bleven keuringscriteria van gebruikte pleziervaartuigen nog altijd in mist gehuld. Door het ontbreken van kennis en duidelijke normen ontstaat dan ook vaak discussie, te meer omdat het beroep Expert Pleziervaartuigen al lange tijd niet meer beschermd is. Daarom is het belangrijk dat u als (potentiële) koper van een polyester zeiljacht meer van het keuren te weten komt en globale kennis krijgt van keuringscriteria. Dit boek beschrijft een volledige aankoopkeuring vanaf het moment dat u op zoek bent naar een gebruikt polyester zeiljacht, tot aan het eindgesprek na de keuring. Naast informatie over alles rondom het keuren van een polyester zeiljacht heeft dit boek nog een ander doel. Veel beginnende nieuwe watersporters hebben relatief weinig kennis van zeiljachten en de techniek die zich aan boord bevindt. Kennis die eigenlijk noodzakelijk is om zorgeloos te kunnen varen zonder bij het minste of geringste afhankelijk te zijn van anderen, die lang niet altijd in de buurt zijn. Kennis van zaken geeft u meer vrijheid om met een zeiljacht letterlijk uw grenzen te verleggen. Inleiding
7
Misschien besluit u na het lezen van dit boek wel om uw toekomstige zeiljacht zelf geheel of gedeeltelijk te keuren. De voor- en nadelen daarvan staan ook uitgebreid in dit boek beschreven. Maar wellicht leest u het boek wel gewoon uit belangstelling voor zeiljachten en techniek. Ik hoop dat u met dit boek nog meer van deze fantastische hobby kunt genieten en wens u in ieder geval veel leesplezier toe!
Koos Blonk Harderwijk, juni 2013
Waarom keuren? U kent vast het spreekwoord wel “ het bezit van de zaak is het eind van het vermaak”. Het is misschien wel op bepaalde zaken van toepassing, maar ik kan u verzekeren dat dit met de aanschaf van een eigen zeiljacht toch heel anders ligt. Als er een hobby is waar men zoveel plezier en vrijheid beleeft en waarmee men ook nog eens op een ontspannen manier letterlijk uw grenzen kunt verleggen, dan is het wel op het water. Althans… als u niet voor vervelende verrassingen komt te staan na de aanschaf van uw droomjacht. Want wat u aan de buitenkant ziet is maar 20% van het totaal. De belangrijkste en kostbaarste zaken zijn niet direct zichtbaar maar bepalen wel in belangrijke mate uw vaarplezier. Een mooi polyester zeiljacht is een diepte investering die het geld meer dan waard is, als u er ook daadwerkelijk probleemloos van kunt genieten. Daarom is het belangrijk dat u weet wat de staat is van het jacht dat u op het oog hebt. Uit ervaring is gebleken dat bij een uitgebreide technische keuring er bijna altijd gebreken boven water komen. Het keuren van een jacht is niet alleen het afwerken van een standaard checklist. Ieder jacht is uniek en heeft zo zijn eigen problemen. Keuren is meer dan drie dimensionaal, het is kijken, voelen, ruiken, horen en vooral: logisch nadenken! Natuurlijk moet er structuur in een keuring zitten en moeten er geen dingen vergeten worden, maar het is essentieel dat u tijdens het bekijken van een gebruikt zeiljacht opmerkt wat in uw ooghoeken nauwelijks te zien is. Maar dat gaat niet zomaar. Om een polyester zeiljacht te beoordelen heeft u kennis van zaken en ervaring nodig. Ervaring kunt u alleen in de praktijk opdoen, maar dit boek kan u wat kennis betreft een heel eind op weg helpen.
De
keuring uitbesteden aan een
professionele expert Er zijn goede redenen op te voeren om de keuring uit te laten voeren door een professionele expert. Één van die redenen is vooral van juridische aard en heeft te maken met de onderzoeksplicht die u als koper van een gebruikt vaartuig heeft. Maar er zijn meer reden om de keuring uit te besteden. Een professionele expert bekijkt de boot vanuit een neutrale, technische invalshoek 8
Waarom keuren?
9
zonder emoties of belangen. Omdat een expert zich beroepsmatig met het keuren van jachten bezighoudt, heeft een expert heel veel verschillende jachten gezien. Het grote voordeel daarvan is dat er een referentiekader is opgebouwd, waardoor een expert veel beter eventuele gebreken of afwijkingen kan beoordelen dan iemand die deze ervaring niet heeft. In de praktijk blijkt dat er gebreken of afwijkingen tijdens de keuring naar boven komen, die zelfs een kritische eigenaar niet weet. Dit is ook niet zo vreemd. Als eigenaar gebruik je de boot toch voornamelijk om te varen en wordt er vaak domweg de tijd ook niet genomen om eens kritisch door de boot te kruipen. Een expert doet dit wel en heeft daarvoor zijn vaste patroon dat aangevuld wordt met een controlelijst, zodat er echt niets vergeten wordt. Door kennis van techniek in combinatie met praktijkervaring, zal de gemiddelde expert veel beter in staat zijn om een zeiljacht objectief te beoordelen dan een koper met roze bril. Bij het uitzoeken van een expert moet u kritisch te werk gaan. Een goede reputatie en een expert die de tijd voor de keuring neemt is veel belangrijker dan het feit dat een expert toevallig dichtbij gevestigd is en daardoor misschien wat goedkoper is. Ook voor het inhuren van een expert geldt dat alle waar naar zijn geld is en dat u voor een dubbeltje nooit op de eerste rang kunt zitten. Bedenk dat een expert u voor hoge kosten kan behoeden die vaak een veelvoud van zijn tarief zijn. In vrijwel alle gevallen verdient een expert royaal de expertisekosten voor u terug. Het is wel belangrijk dat de keuring op het juiste moment wordt uitgevoerd, tijdens het aankoopproces, voor de daadwerkelijke overdracht. Daarna wordt het veel moeilijker om aanspraak te maken op ‘verborgen gebreken’. Ziet een expert belangrijke gebreken over het hoofd, dan is dat in veel gevallen uw probleem tenzij het ‘verborgen gebrek’ echt verborgen of bewust gecamoufleerd is door de verkoper van het jacht. Huur daarom niet zomaar iemand in maar doe vooraf goed onderzoek. Via websites kunt u al veel te weten komen en een voorselectie van expertisebureaus maken. Toch is het verstandig ook eens een paar expertisebureaus te bellen en gewoon te vragen wat een standaard aankoopkeuring bij hen inhoudt en vraag wat er wel en wat er juist niet beoordeeld wordt.
10
Hoofdstuk 1
Certificering
van experts pleziervaartuigen
Beëdiging Sinds 1 januari 2002 is de beëdiging van een aantal beroepen waaronder jachtmakelaar en jachtexpert komen te vervallen. Hiermee heeft de overheid een einde gemaakt aan de kwaliteitsborging van deze beroepen, waardoor bijvoorbeeld het beroep expert pleziervaartuigen een vrij beroep werd. Met andere woorden; iedereen kon zich uitgeven als expert pleziervaartuigen. Deze overheidsmaatregel werd door de watersportbranche en maritieme beroepsgroepen als problematisch ervaren. Men was terecht bang dat de kwaliteit en professionaliteit van de voorheen beëdigde beroepen terug zou lopen. Jachtwerven, jachtmakelaars, consumenten en voorheen beëdigde experts voorzagen grote problemen door mogelijke wildgroei van expertisebureau ‘s van een lager niveau en onvoldoende kennis van zaken, die bovendien geen enkele verplichting zouden hebben om zich aan de beroepsetikette te houden.
EMCI Door het wegvallen van de beëdiging en de daaruit voortvloeiende consequenties, werd een behoefte aan een overkoepelende certificeringsinstantie gecreëerd. Op 5 mei 2003 werd het EMCI (European Maritime Certification Institute) opgericht. Het EMCI is een onafhankelijk en zelfstandig operende organisatie, die zich onder andere bezighoudt met het certificeren van maritieme beroepen en bedrijven. Het EMCI voorziet in de kwaliteitsborging en registratie van onder andere de gecertificeerde experts pleziervaartuigen. Daarnaast voorziet het EMCI in een waarborgcommissie, klachtencommissie en een geschillencommissie waarop consumenten terug kunnen vallen als er men niet tevreden is met een door een EMCI gecertificeerd expert pleziervaartuigen. Het EMCI heeft tevens modeldocumenten ontwikkeld voor aankoopkeuringen en taxaties. Hierdoor is de rapportage en de inhoud van aankoopkeuringen en taxaties meer gestandaardiseerd.
De voordelen van een EMCI gecertificeerde expert Als u als consument kiest voor een EMCI gecertificeerd expert heeft dat zeker voordelen. U bent er in ieder geval zeker van dat de betreffende expert voldoet aan minimale kwaliteitseisen en ruime ervaring heeft met het keuren en taxeren van pleziervaartuigen. Daarnaast is een EMCI Expert door verplichte bijscholing altijd op de hoogte van de laatste technieken en ontwikkelingen in de jachtbouw. Mocht u om een of andere reden toch niet tevreden zijn met de door de expert geleverde diensten, dan kunt u als opdrachtgever terugvallen op een geschillencommissie die bemiddeld bij eventuele conflicten. Waarom keuren?
11
Het moment van de keuring Wat is het juiste moment binnen een aankooptraject om een keuring uit te voeren? Een veel gestelde vraag door mensen die bezig zijn met de aanschaf van een boot. Het antwoord daarop is per situatie verschillend. Er zijn eigenlijk twee momenten; • •
voordat men prijsovereenstemming heeft bereikt en er dus nog geen koopcontracten zijn getekend; Nadat men prijsovereenstemming heeft bereikt. Meestal is er dan wel sprake van een getekende koopovereenkomst. Soms is er ook al een gedeelte van de koopsom aanbetaald.
Keuring voordat er prijsovereenstemming is bereikt Kiest u ervoor het zeiljacht te (laten) keuren voordat u het onderhandelingstraject in gaat, dan heeft dat zeker een aantal grote voordelen. U weet vooraf wat u koopt en u hebt de mogelijkheid om na de keuring zonder verdere consequenties van de koop af te zien. Het beeld dat u vooraf van de boot had, kan door een keuring en proefvaart immers behoorlijk worden beïnvloed. Want dat beeld wordt niet alleen bepaald door eventueel geconstateerde wezenlijke gebreken, maar ook door tal van andere zaken die meer in de verbeterings- onderhoudssfeer vallen. Normaliter komen alleen de geconstateerde wezenlijke gebreken in aanmerking voor reparatie of verrekening. Zaken die wel opgemerkt worden maar buiten de criteria van een wezenlijk gebrek vallen, worden in de regel niet hersteld of verrekend voor rekening van de verkoper. Toch kan ook het totaalbedrag voor het direct of later herstellen van dit soort zaken behoorlijk oplopen. Uiteindelijk bent u met een uitgebreid en transparant keuringsrapport veel beter in staat om een gefundeerd en reëel bod op de boot uit te brengen.
Keuring nadat er prijsovereenstemming is bereikt Het kan ook zijn dat u eerst tot prijsovereenstemming wilt komen voordat u investeert in een keuring. U heeft dan de mogelijkheid om strak te onderhandelen over de prijs nog voordat u door een keuring een serieus koopsignaal heeft afgeven. Nadat prijsovereenstemming is bereikt, zal er in de meeste gevallen een koopovereenkomst worden opgesteld waarin bepaalde voorwaarden zijn opgenomen.
zijn aangesloten gebruiken meestal eigen koopovereenkomsten. Koopt u een boot rechtstreeks van een particulier, dan zal er door beide partijen een koopovereenkomst moeten worden opgesteld. Er kan ook gebruik worden gemaakt van standaard koopovereenkomsten die door consumentenorganisaties zijn opgesteld. Deze standaard koopovereenkomsten zijn via het internet te downloaden. In principe fungeert die koopovereenkomst alleen als middel om de, tussen beide partijen gemaakte afspraken, schriftelijk vast te leggen. Met andere woorden; partijen kunnen naast de gebruikelijke artikelen van alles in het contract met elkaar afspreken. Een voorbeeld daarvan is het uitsluiten van gebreken die vooraf aan de koper gemeld zijn. Het is wel belangrijk dat er een in de koopovereenkomst een artikel is opgenomen waarin de afspraken omtrent de keuring zijn vastgelegd. Er moet in vermeld staan dat beide partijen instemmen met een keuring en dat beide partijen zich conformeren aan de rapportage van de expert. Daarnaast moet het volgende in het contract zijn vermeld: •
de gerapporteerde wezenlijke gebreken worden door de koper of voor rekening van de koper vakkundig hersteld. De herstelwerkzaamheden worden binnen redelijke termijn uitgevoerd en eventueel beoordeeld door de expert. Pas na een akkoord van de expert of koper kan de verdere overdracht plaatsvinden.
òf •
de herstelkosten van de gerapporteerde wezenlijke gebreken worden in mindering gebracht op de overeengekomen verkoopprijs. De hoogte van de herstelkosten wordt eventueel in overleg met de expert bepaald. Het feitelijke herstellen vindt dan in opdracht en onder de verantwoordelijkheid van de koper plaats. De verkoper koopt in zo’n geval dus zowel de herstelwerkzaamheden als het risico op eventuele tegenvallende herstelkosten af.
Breukbedrag Als extra clausule wordt in het contract vaak een zogenaamd ‘breukbedrag’ opgenomen. Dit houdt in dat als de totale herstelkosten boven een bepaald percentage van de verkoopprijs uitstijgen, zowel de koper als de verkoper het recht heeft om de overeenkomst te ontbinden. Een gangbaar breukbedrag is 10% van de overeengekomen verkoopprijs.
Koopt u een boot bij een professionele jachtmakelaar, dan zal gebruik worden gemaakt van een standaard koopovereenkomst die vaak is opgesteld door de branchevereniging waarbij de betreffende jachtmakelaardij is aangesloten. Jachtmakelaardijen die niet bij brancheorganisaties 12
Hoofdstuk 1
Waarom keuren?
13
Nadelen Keuren, nadat prijsovereenstemming is bereikt, is nog steeds verreweg de meest gevolgde procedure. De reden hiervoor is gedeeltelijk psychisch, maar vooral van commercieel belang. De meeste jachtmakelaars zullen op deze procedure aansturen omdat kopers, die een koopovereenkomst hebben getekend, nu eenmaal makkelijker te binden zijn dan kopers die nog helemaal vrij in hun beslissing staan. Daarnaast denken de meeste kopers op deze manier uiteindelijk voordeliger uit te zijn. De uit -onderhandelde prijs wordt immers nog verder verlaagd, doordat de herstelkosten van de wezenlijke gebreken daar nog vanaf worden getrokken. Het is natuurlijk altijd maar de vraag of een verkoper in één keer met dit lagere bedrag akkoord was gegaan als men pas na een keuring over de prijs was gaan onderhandelen. Toch heeft deze manier van werken ook nadelen. Het kan bijvoorbeeld best zijn dat na de keuring de totaalindruk en de algehele staat van de boot u tegenvallen. Er is bijvoorbeeld vastgesteld dat veel zaken bijna versleten zijn of dat er op korte termijn hoge onderhoudskosten te verwachten zijn. Als dan het totaal aan herstelkosten van de geconstateerde wezenlijke gebreken het in de koopovereenkomst genoemde breukbedrag niet overschrijdt, is er geen reden om de koopovereenkomst te ontbinden terwijl u dat misschien wel zou willen.
Ook het kranen moet geregeld worden.
14
Hoofdstuk 1
Afkopen van herstelkosten Maar ook als u akkoord gaat met het afkopen van herstelkosten kan het mis gaan. Met het door de verkoper laten afkopen van de herstelkosten, neemt u als koper het risico van eventueel tegenvallende herstelkosten. Want herstelkosten worden in de regel globaal begroot, waarbij geen rekening wordt gehouden met eventuele aanvullende kosten als men daadwerkelijk gaat herstellen. Het gebeurt maar al te vaak dat grote reparaties qua uren enorm uitlopen en dat er meer onderdelen vervangen moeten worden dan er van te voren was begroot. Dit komt omdat een expert in principe geen destructief onderzoek verricht en dus niet altijd alles kan beoordelen. Een reparateur doet dat wel met soms onaangename verrassingen als gevolg.
De
voorbereiding van de keuring
Om de keuring efficiënt te laten verlopen is een goede voorbereiding belangrijk. De verkoper of bemiddelaar moet zorgen dat de boot op de dag van de keuring volledig gebruiksklaar ligt. Bedenk daarbij dat een expert door de beperkte hoeveelheid tijd niet altijd de mogelijkheid heeft om zaken te beoordelen die niet gebruiksklaar of niet aan boord zijn. Het is bijvoorbeeld jammer als de walspanningsinstallatie met acculader niet kan worden getest omdat er geen walstroomkabel met passende stekker aan boord is. Met de onderstaande checklist kan de keuring optimaal worden voorbereid:
Activiteit
Koper
Keuring regelen en afspreken
4
Verkoopspecificaties en bekende bijzonderheden van de boot naar de expert sturen
4
Verkoper en bemiddelaar informeren over de keuring
4
Hellingen/kranen van de boot regelen
4
Expert tijdstip van het hellingen of kranen doorgeven
4
Vaarklaar maken van de boot
Verkoper
Expert
4
Inlezen verkoopspecificaties
4
Opdrachtbevestiging/expertiseovereenkomst naar de opdrachtgever sturen
4
Opdrachtbevestiging/expertiseovereenkomst ondertekend terugsturen voor aanvang keuring
4
Drinkwatertanks vullen
4
Zorgen dat de boot op de dag van de keuring all risk verzekerd is
4
Brandstoftank vullen
4
Geladen accu’s
4
Motor nog niet gedraaid op de dag van de keuring
4
Aanslaan van de zeilen
4
Alle in de verkoopspecificatie vermelde zaken aan boord brengen
4
Alle zaken die niet bij de boot horen van boord halen
4
Buiskap en kuiptent opzetten
4
Zorgen dat er een walstroomkabel met passende steker aan boord is
4
Zorgen dat er walspanning bij de boot beschikbaar is
4
Zorgen dat op het moment van inspectie alle scheepspapieren aan boord zijn
4
Waarom keuren?
15
DE JUISTE KEUZE? U heeft een zeiljacht op het oog. Misschien heeft u alle jachtmakelaars in Nederland wel bezocht en hebt u na jaren zoeken nu eindelijk de voor u perfecte boot gevonden. Na veel wikken en wegen staat u nu op het punt een bod te gaan uitbrengen. Misschien heeft u wel jarenlange ervaring op zeilgebied en kreeg u de watersport met de paplepel in gegoten. Het begon met een optimist, later werd het een schakel. Daarna hebt u jarenlang in een Valk of misschien wel een BM gevaren. Maar nu wordt het tijd voor het echte werk. Het kan natuurlijk ook anders. U liep de verkoopsteiger op en het was meteen liefde op het eerste gezicht. Veel andere zeiljachten heeft u nog niet gezien, maar dat hoeft ook niet want het ‘gevoel’ bij deze boot is zo goed! Veel vaarervaring heeft u misschien niet maar u bent onlangs met vrienden mee geweest die ook een zeiljacht hebben. De vrijheid en het ontspannen op het water is u zo goed bevallen dat u hebt besloten een zeiljacht aan te schaffen. De enige die bepaalt welk zeiljacht er wordt aangeschaft bent u natuurlijk zelf. De volgende afwegingen zijn dan ook slechts handreikingen voor het maken van een goede afweging en helpen u wellicht bij het maken van een goede keuze.
Budget Hoe vaak denkt u van de boot gebruik te maken? Gaat u er elk jaar mee op vakantie of wilt u nog geld overhouden voor andere vakanties. Zit u elk mooi weekend op de boot of zijn er nog andere hobby’s waardoor het varen op een tweede of misschien wel derde plan komt. Niet alleen bij de aanschaf, maar ook bij het hebben van een boot is relatief veel geld gemoeid. Denk aan de voor de hand liggende posten zoals liggeld, winterstalling en verzekering, maar ook onderhoud is een forse kostenpost die vaak wordt onderschat. Geld dat heel goed besteed is als u regelmatig gebruik van de boot maakt, maar misschien wel wat te veel van het goede is als u of uw gezinsleden nog meer manieren van vrijetijdbesteding hebben. Er kan dan ook gekozen worden om een wat kleinere, goedkopere boot te kopen zodat niet alleen de aanschaf maar ook de 16
Hoofdstuk 1
De juiste keuze?
17
genoemde andere kosten beheersbaar blijven en er wel geld overblijft voor die mooie buitenlandse vakantie.
Vaargebied Waar wilt u straks gaan varen? Als u van plan bent om door het prachtige Friese merengebied te gaan varen doet u er verstandig aan een niet al te groot zeiljacht aan te schaffen. Nog belangrijker is de diepgang. Met een zeiljacht voorzien van een vaste kiel met een diepgang van 1,95 meter is varen in Friesland wel mogelijk, maar alleen op de doorgaande vaarroutes, zoals het Prinses Margrietkanaal. Veel mooie plekjes en dat ene leuke eilandje met strandje voor de kinderen zijn helaas onbereikbaar. In dat geval kunt u beter kiezen voor een diepgang van 1,50 of minder.
Perfomance cruiser
18
Hoofdstuk 2
Een andere mogelijkheid is een zeiljacht met een variabele diepgang. Er zijn diverse gebruikte zeiljachten op de markt die voorzien zijn van een ophaalbaar zwaard. De kleinere boten, tot een meter of zeven, zijn met deze voorziening zelfs trailerbaar en te vervoeren achter een middenklasse personenauto. Het grote voordeel van een zogenaamde ‘trailersailer’ is het feit dat u naar een vaargebied van uw keuze kunt rijden, zonder dat het heen en terugvaren naar de vaarbestemming veel tijd kost. Daarnaast kunt u gebieden uitzoeken waar het weer aanmerkelijk beter is en kan er elk jaar een nieuw vaargebied ontdekt worden. Maar ook een wat groter midzwaardjacht heeft zo zijn voordelen. Zo kunt u op ondiepe plaatsen vaak genieten van de mooiste ongerepte natuur door diep door te varen in kleine, beschutte baaien. Of wat dacht u van droogvallen midden op het wad? Als u een fanatieke zeiler bent en vooral van de weidsheid van het ruime water houdt, is een ligplaats aan het IJsselmeer, de Zeeuwse wateren of aan de kust een logische keuze. Dan is de factor diepgang natuurlijk minder belangrijk maar kan afhankelijk van de bestemming toch nog bepalend zijn. Denk bijvoorbeeld aan de ondiepe rivieren aan de Engelse Oostkust of aan de gedeeltelijk droogvallende sfeervolle baaitjes aan de Noord Franse kust.
Zeileigenschappen
en het
gebruik van de boot
Hoe wilt u het zeiljacht gaan gebruiken? Hoofdzakelijk als tweede huis aan het water met af een toe een tochtje van en naar uw favoriete ankerplaats waarbij u voor de helft van de tijd ook nog op de motor vaart? Of heeft u ambities voor het maken van langere zeilreizen met grote oversteken. Misschien bepaalt de nationale wedstrijdkalender wel uw vaarseizoen en bent u pas tevreden met een plek in de voorhoede. Bij deze erg uiteenlopende verwachtingen passen veel verschillende typen zeiljachten.
Performance cruiser Een actieve toerwedstrijd zeiler wordt vandaag de dag op zijn wenken bediend met het grote aanbod ‘performance cruisers’ Hoewel er binnen deze groep nog grote verschillen zijn, kenmerken deze zeiljachten zich door een combinatie van goede zeileigenschappen en een redelijk comfort. Over het algemeen is er veel aandacht besteed aan de tuigage, het bedieningsgemak en de trimmogelijkheden.
Lange afstandszeiler Als u plannen hebt om er regelmatig voor langere tijd met de boot op uit te gaan, zullen andere zaken veel belangrijker voor u zijn. In de meeste gevallen zal een zeiljacht dat u een veilig gevoel geeft en zich comfortabel op zee gedraagt u veel meer aanspreken. Het gaat er immers niet om hoe snel u op uw bestemming komt maar op de manier waarop dat gebeurd. Het voor langere tijd wonen aan boord stelt ook veel meer eisen aan het comfort en het uitrustingsniveau. Een veilige en beschutte kuip bijvoorbeeld, maar ook voldoende bergruimte en voldoende opslagcapaciteit voor drinkwater en brandstof.
De toerzeiler Veruit het grootste aanbod van gebruikte schepen bestaat uit toerzeiljachten. Dit komt onder andere omdat de wat oudere schepen uit de jaren ’70, ’80 en ‘90 volgens huidige maatstaven al snel binnen deze groep vallen. Als u niet al te grote eisen stelt ten aanzien van snelheid maar des te meer gesteld bent op comfort, heeft u ruime keuze. Bijkomend voordeel is dat veel zeiljachten die binnen deze groep vallen een onge-
Toerzeiler
De juiste keuze?
19
compliceerde tuigage hebben en makkelijk te zeilen zijn. Toch is er binnen deze groep nog veel verschil in comfort en zeileigenschappen en is er dus voor bijna iedereen wel een boot te vinden die aan de wensenlijst voldoet.
De
varende klusser
Als u houdt van klussen en als u het met eigen handen opknappen van een boot als hobby ziet, dan bent u misschien wel op zoek naar een ‘opknapper’. Binnen alle groepen zeiljachten worden natuurlijk ook jachten aangeboden met achterstallig onderhoud. Vaak zijn deze jachten ook qua uitrusting, techniek en navigatie instrumenten gedateerd en zijn veel zaken aan vervanging toe. Dit soort schepen worden soms voor interessante prijzen aangeboden. Er moet dan uiteraard wel geïnvesteerd en geklust te worden.
Zo
goed als nieuw of goed gebruikt?
gewoon veel meer gebruikt worden dan normaal omdat de eigenaren ieder weekend en elke vakantie varen. Los van het gebruik en het onderhoud kan de toestand van een zeiljacht ook afhankelijk zijn van de ligplaats. Had het zeiljacht een vaste ligplaats op zoet- of op zout water? En in welk land heeft de boot langdurig gelegen? Zeiljachten die enkele jaren op zonovergoten locaties hebben gelegen, zoals in landen rondom de Middellandse zee, zijn vaak in een beduidend mindere conditie dan zeiljachten die een vaste ligplaats in het noorden van Europa hadden. De belangrijkste oorzaak is de hoeveelheid zonlicht. Zonlicht dat onder andere Uv-straling bevat, zorgt ervoor dat het verouderingsproces van de gelcoat aanmerkelijk sneller verloopt. De gelcoat, en dan met name de donkere kleuren, wordt vrij snel dof en zal bij langdurige belasting gaan verkrijten. Ook de uitrusting aan dek zoals beslagen, buiskappen, huiken en de tuigage heeft meer te lijden onder de permanente belasting door zonlicht en zout water. Dit geldt ook voor de technische installaties. Door de hoge temperaturen en de zilte condities wordt de motor zwaarder belast en zullen ook elektrische componenten zoals bekabeling, aansluitingen maar ook de accu’s sneller achteruit gaan.
Tijdens de zoektocht naar een gebruikt polyester zeiljacht zult u merken dat de staat waarin de schepen verkeren enorm kan verschillen. De leeftijd van een jacht speelt natuurlijk een rol maar loopt niet altijd lineair met de staat van onderhoud. Er zijn voorbeelden genoeg van goed gebouwde zeiljachten van tientallen jaren oud waarvan de conditie dankzij goed onderhoud of een refit heel wat beter is dan die van menig jonger zeiljacht. Maar niet alleen het onderhoud speelt een rol. Ook het gebruik van een zeiljacht kan in belangrijke mate de staat bepalen. Normaal gesproken gaan we ervan uit dat een zeiljacht gemiddeld gebruikt is. Gemiddeld gebruik wil zeggen dat het schip alleen gedurende het vaarseizoen van april tot en met oktober in gebruik is. We gaan daarbij uit dat het zeiljacht tien tot vijftien weekenden per vaarseizoen wordt gebruikt. Daarnaast wordt er in de zomervakantie gemiddeld drie tot vier weken gevaren. In de praktijk blijkt dat de meeste toerzeilers ongeveer de 40 tot 50% van de totale vaartijd op de motor varen. Dit komt neer op gemiddeld 100 motoruren per vaarseizoen. De urenstand van de motor kan dus een goede indicatie geven of het jacht inderdaad gemiddeld is gebruikt. Bij bovengemiddeld of intensief gebruik liggen de verhoudingen anders. Intensief gebruikte zeiljachten kunnen zijn; ex-huurschepen, ex-wedstrijdjachten ,zeiljachten die gebruikt zijn voor een wereldreis of andere lange reizen, zeiljachten waarop tijdelijk is gewoond of zeiljachten die 20
Hoofdstuk 2
De juiste keuze?
21
DE JUISTE PAPIEREN? Naast de technische staat van een zeiljacht is het ook belangrijk dat bij het jacht de juiste documenten aanwezig zijn. Bij een zeiljacht is dat veel minder vanzelfsprekend dan bij gebruikte auto’s waarbij het normaal is dat de onderhoudshistorie minutieus is bijgehouden en waarbij onderhouds- en instructieboekjes beschikbaar zijn. Toch worden in deze tijd scheepspapieren steeds belangrijker. Dit heeft onder andere te maken met eisen van verzekeraars, controle van de belastingdienst, productaansprakelijkheid en Europese regelgeving. Een belangrijke mijlpaal in dit kader is de invoering van de CE certificering. Het gebruik van het zeiljacht, het veiligheidsniveau, het bouwjaar en de productaansprakelijkheid van de werf is sinds de invoering van CE vastgelegd. De bouw zelf is meer gebonden aan eisen en ISO normen.
Het Kadaster Het kadaster registreert registergoederen in Nederland. Deze registergoederen kunnen roerend en onroerend zijn. Het meest bekend is het Kadaster natuurlijk van de registratie van grond en woningen maar ook schepen en luchtvaartuigen worden bij het kadaster geregistreerd maar dan als roerende registergoederen. De schepen, waaronder pleziervaartuigen ook vallen, worden dan opgenomen in het schepenregister.
Bewijs
van doorhaling teboekstelling schip
Het bewijs van ‘doorhaling teboekstelling schip’ is een document waarin verklaard wordt dat het schip niet langer in het schepenregister van het Kadaster in Nederland is ingeschreven. Deze verklaring wordt afgegeven door het Kadaster in Nederland. Ondanks de doorhaling is het toch nog mogelijk dat er beslagen of hypotheken op het zeiljacht rusten. Als dat zo is dan wordt dat op de verklaring vermeld. Let wel, alleen de in Nederland geregistreerde hypotheken of bezwaren! Verder staat op deze verklaring de scheepsnaam en uiteraard het brandmerk, de gerechtigden (eigenaar) en de datum waarop de teboekstelling is doorgehaald.
22
Hoofdstuk 2
Brandmerk ingesneden in het teakdek van een zeiljacht
Het brandmerk als plaatje op een bakskist gelijmd. De juiste papieren?
23
Bewijs
van niet-teboekstelling schip
In de verklaring van niet-teboekstelling schip wordt door het Kadaster Nederland verklaard dat een schip op dat moment niet in het schepenregister van het Kadaster Nederland is opgenomen. Daarnaast wordt verklaard of het schip in het verleden al dan niet bij het Kadaster in Nederland geregistreerd is geweest. Benodigde papieren die van belang zijn bij de aankoop van een zeiljacht*
In onderstaand schema ziet u welke papieren van belang zijn bij de aankoop en overdracht ven een gebruikt zeiljacht:
Zeiljacht gebouwd vóór 15 juni 1998 • • • • • • • •
• • • •
• • • • • •
24
Hoofdstuk 3
Als u uw keuze hebt laten vallen op een wat jonger zeiljacht, met een bouwjaar van na 15 juni 1998 krijgt u met het fenomeen CE te maken. Omdat dit voor koop- en verkoop, maar ook voor de waarde van een zeiljacht van belang kan zijn, is het belangrijk dat u op de hoogte bent van de diverse basisbegrippen. Het helpt u niet alleen om een CE gekeurd jacht te herkennen maar geeft u ook inzicht in het kwaliteits- en veiligheidsniveau van een zeiljacht. Zo kunt aan de hand van de CE gegevens van een zeiljacht bepalen wat het exacte bouwjaar is en door welke werf het jacht is gebouwd. Daarnaast geeft het u informatie voor welke vaaromstandigheden het zeiljacht is ontworpen en gebouwd.
Zeiljacht gebouwd na 15 juni 1998
Geldige BTW verklaring afgegeven door de douane of aankoopnota waarop de BTW is gespecificeerd; Indien zeiljacht kadastraal geregistreerd: bewijs van doorhaling teboekstelling schip of bewijs van tenaamstelling nieuwe eigenaar (koper); Indien zeiljacht niet zichtbaar kadastraal is geregistreerd; bewijs van niet teboekstelling afgegeven door het Kadaster; Bewijs van eigendom; Nota’s van motorrevisie of nieuwe motor; Nota’s van motoronderhoud of van de gebruikte onderdelen; Nota’s van een osmosebehandeling of recente schilderbeurt; Garantiebewijzen van recente apparatuur.
* de vet gedrukte documenten moeten aanwezig zijn, de overige documenten, indien van toepassing, zijn aanbevelingen en kunnen meer zekerheid geven of waarde verhogend zijn.
CE
Geldige BTW verklaring afgegeven door de douane of aankoopnota waarop de BTW is gespecificeerd; Verklaring van overeenstemming of CE type certificaat; Eigenaarshandleiding; Indien zeiljacht zichtbaar kadastraal is geregistreerd; bewijs van doorhaling teboekstelling schip of bewijs van tenaamstelling nieuwe eigenaar (koper); Indien zeiljacht niet zichtbaar kadastraal is geregistreerd: bewijs van niet teboekstelling afgegeven door het Kadaster; Bewijs van eigendom; Nota’s van motorrevisie of nieuwe motor; Nota’s van motoronderhoud of van de gebruikte onderdelen; Nota’s van een osmosebehandeling of recente schilderbeurt; Garantie van recente apparatuur.
BTW Het is belangrijk dat bij een gebruikt zeiljacht een geldige BTW verklaring van de Douane aanwezig is. Deze verklaring is een bewijs dat er voor het zeiljacht binnen de Europese Unie BTW is afgedragen en wordt door de Douane afgeven. Een BTW verklaring is drie jaar geldig. Als er geen geldige BTW verklaring aanwezig is moeten de minimaal vereiste documenten, bijvoorbeeld een aankoopnota met BTW specificatie, voor het aanvragen van een BTW verklaring wel aanwezig zijn. Het is in zo’n geval verstandig om tijdens het aankoopproces na te gaan of met de beschikbare documenten een BTW verklaring wordt afgegeven.
Ontstaan
van de
CE
regelgeving
Sinds 15 juni 1996 is op pleziervaartuigen met een lengte van 2,5 tot en met 24 meter de ‘Wet Pleziervaartuigen’ van toepassing. De wet bevat verplichtingen voor bouwers en importeurs van pleziervaartuigen op het gebied van veiligheid en geldt voor nieuw gebouwde en geïmporteerde pleziervaartuigen. Bij het ingaan van deze wet is een overgangsperiode van twee jaar gehanteerd om de werven en fabrikanten de gelegenheid te geven hun productie aan de wet aan te passen. Dit betekent dat per 15 juni 1998 elk nieuw te bouwen pleziervaartuig met een lengte tussen 2,5 en 24 meter aan deze wet en dus aan de CE vereisten dient te voldoen. Dit geldt ook voor losse delen die bij de bouw van het vaartuig worden gebruikt zoals motoren, tanks, vluchtluiken, elektrische- en technische installaties.
Waaraan
kunt u een
vaartuig herkennen?
CE
gecertificeerd
Een pleziervaartuig dat voldoet aan de eisen van de Wet pleziervaartuigen is te herkennen aan: • • •
Bouwersplaatje met fabrieks- en technische data en maximaal toegestane belasting en de CE-ontwerpcategorie; CIN (Craft Identification Number), een code die, land, werf, type, bouwnummer,modeljaar en opleverdatum weergeeft; Eigenaarshandleiding waarin informatie en instructies over het vaartuig en vaargebied wordt beschreven;
De juiste papieren?
25
•
•
Verklaring van Overeenstemming. Een document waarin de producent of importeur van het vaartuig verklaart dat dit vaartuig voldoet aan alle eisen van de Wet pleziervaartuigen. Ook is beschreven onder welke technische voorschriften het vaartuig is ontworpen en gebouwd. Eventueel een CE certificaat afgegeven door een Notified Body.
Uitzonderingen Er zijn bijzondere vaartuigen, die niet aan de ‘Wet Pleziervaartuigen’ hoeven te voldoen zoals kano’s, surfplanken, demonstratie en experimentele vaartuigen, replica’s en wedstrijdvaartuigen. Ook is er een uitzondering voor vaartuigen die geheel door een particulier voor eigen gebruik zijn gebouwd, mits deze niet eerder dan vijf jaar na de afronding van de bouw worden verkocht.
CE
ontwerpcategorieën
Met het bepalen van de eisen is onderscheid gemaakt tussen zeil- en motorjachten, is er een lengtegrens bepaald van kleiner of groter dan zes meter en wordt er rekening gehouden met de omstandigheden waarvoor het jacht is ontworpen. Voor dit laatste zijn de ‘ontwerpcategorieën’ vastgesteld en beschreven. De ontwerpcategorie bepaalt alleen tot welke omstandigheden de producent van het vaartuig aansprakelijk te stellen is als er zich problemen met het vaartuig voordoen. Let wel; de beschrijving van de ontwerpcategorieën gaat vooral over de omstandigheden en niet alleen over specifieke vaargebieden. Natuurlijk komen bepaalde omstandigheden in sommige vaargebieden vaker voor en is een koppeling met een vaargebied snel gemaakt. Alleen kan het soms verraderlijk zijn om ervan uit te gaan dat een vaartuig voor bijvoorbeeld categorie C altijd geschikt moet zijn voor kustwateren en rivieren. Zo kunnen de omstandigheden dicht onder de kust maar aan lager wal, al snel zwaar worden met aanzienlijke golven. Ook op riviermondingen en grote zeearmen zoals de Westerschelde is dit vaak het geval. Bij een windkracht 6 aan lager wal op een riviermonding of zeearm waarbij de windrichting tegengesteld is aan de stroom ontstaat een zeer steile golfslag en kunnen de omstandigheden zwaarder worden dan op zee bij een gelijke windkracht en golfhoogte.
Ontwerpcatagorie
Windkracht (Beaufort)
Karakteristieke golfhoogte (meter)
A
meer dan 8
meer dan 4
B
tot en met 8
tot en met 4
C
tot en met 6
tot en met 2
D
tot en met 4
tot en met 0,3 *
Categorie A Het vaartuig is ontworpen voor lange reizen, waarbij de windkracht meer dan 8 Beaufort kan bedragen en de karakteristieke golfhoogte tot meer dan 4 meter kan toenemen, maar waarbij zich geen abnormale omstandigheden voordoen. Deze omstandigheden zouden zich bijvoorbeeld voor kunnen doen op de oceaan.
* zie toelichting categorie D
Categorie B Het vaartuig is ontworpen voor zeereizen bij een windkracht tot en met 8 Beaufort en een karakteristieke golfhoogte tot en met 4 meter. Deze omstandigheden zouden zich bijvoorbeeld voor kunnen doen op zee. Categorie C Het vaartuig is ontworpen voor het varen op kustwateren, grote rivieren en meren bij een windkracht tot en met 6 Beaufort en een karakteristieke golfhoogte tot en met 2 meter. Categorie D Het vaartuig is ontworpen voor het varen op beschutte wateren zoals kleine meren, rivieren en kanalen bij een windkracht tot en met 4 Beaufort. En een golfhoogte van maximaal 0,3 meter. Hierbij mag de golfhoogte incidenteel toenemen tot 0,5 meter, dit kunnen bijvoorbeeld golven zijn die worden veroorzaakt door passerende schepen.
In de Europese Richtlijn voor pleziervaartuigen worden de ontwerpcategorieën als volgt beschreven: 26
Hoofdstuk 3
De juiste papieren?
27
Voorbeeld van een bouwersplaat met minimale informatie voor zeiljachten met een binnenboordmotor.
De
bouwersplaat
Ieder zeiljacht met CE keur dient voorzien te zijn van een bouwersplaatje waarop een aantal verplichte gegevens staan vermeld. Onderstaande voorbeelden geven aan welke gegevens in ieder geval op de bouwersplaat vermeld moeten staan.
De CIN-Code
Voorbeeld van een bouwersplaat met minimale informatie van een vaartuig met een buitenboordmotor.
De CIN-Code is belangrijk item. Het is eigenlijk het chassisnummer en het kenteken tegelijk. De CIN-Code is voor elk zeiljacht uniek en geeft veel waardevolle informatie. Elk vaartuig gebouwd na 15 juni 1998 moet voorzien zijn van een CINCode. De CIN-code bestaat uit 14 opeenvolgende karakters en een liggend streepje, zonder spaties, schuine strepen en dergelijke en is als volgt opgebouwd:
waarin de productie van het zeiljacht wordt afgerond. De letter die deze maand aangeeft wordt aan de hand van een tabel bepaald: Maand
Code
Januari
A
Februari
B
Maart
C
April
D
Mei
E
Juni
F
Juli
G
Augustus
H
September
I
Oktober
J
November
K
December
L
Het getal daar achter geeft het laatste cijfer aan van het jaar waarin de productie is afgerond, het bouwjaar dus. Dit kan soms verwarrend zijn omdat op deze manier niet zichtbaar is of een jacht bijvoorbeeld in 1999 of in 2009 is gebouwd. De laatste twee cijfers geven het modeljaar aan. Modeljaar wil zeggen; het jaar waarin het zeiljacht op de markt is gebracht.
De landcode spreekt voor zich en geeft het land aan waar de producent van het zeiljacht is gevestigd.
De CIN-code is op twee plaatsen in op het zeiljacht aangebracht. Eén aan stuurboordzijde op de spiegel of op het stuurboord vrijboord zoveel mogelijk aan de spiegelzijde. Daarnaast is de CIN-Code op een verborgen locatie nog een keer aangebracht. Dit kan bijvoorbeeld onder een voorkooi, op een spant of op de motorfundatie zijn.
Op zeiljachten van voor 15 juni 1998 kunt u ook een bouwersplaat aantreffen maar dit heeft niets met de CE regelgeving te maken. Het zijn vaak bronzen of messing plaatjes waarop vaak het bouwnummer, de gegevens van de werf en het bouwjaar is vermeld
Gegevens van de scheepswerf Maximaal aantal personen Maximale belading, dit is de door de werf aanbevolen maximale belading, exclusief de massa van de inhoud van de vaste brandstofen watertank (in volle toestand) Ce-markering, ontwerpcategorie en (indien van toepassing) het nummer van de Notified body.
28
Hoofdstuk 3
De bouwerscode bestaat uit drie karakters en wordt in Nederland door de Hiswa aan de producent verstrekt. Het is een unieke code die alleen voor die producent wordt gebruikt. De volgende vijf karakters geven het bouwnummer weer. De producent is vrij om het bouwnummer samen te stellen en kiest vaak een logische combinatie van cijfers en letters. Soms is het model of type van de boot hierin te herkennen. De letters I,O en Q mogen in deze code niet voorkomen. De laatste vier karakters geven respectievelijk de productiemaand, het productiejaar en het modeljaar aan. De productiemaand is de maand
Een CIN-code aan stuurboord achter op de romp
Een ingelamineerde ‘verborgen’ CIN-code.
De juiste papieren?
29
Verklaring
van overeenstemming
De ‘verklaring van overeenstemming’ wordt afgegeven door de bouwer van het zeiljacht. Met dit document verklaart de bouwer onder andere dat het zeiljacht is voorzien van de juiste CE markering en als geheel voldoet aan de van toepassing zijnde eisen uit de Europese Richtlijn Pleziervaartuigen. Bij de verklaring van overeenstemming hoort onlosmakelijk de lijst met toegepaste (ISO) normen of een ander bewijs van een toegepaste methode waarmee aangetoond kan worden dat dit zeiljacht aan de Europese Richtlijn Pleziervaartuigen voldoet. Op de verklaring staat in ieder geval het adres van de jachtwerf, het merk, type en de ontwerpcategorie van het zeiljacht. Tevens staat de naam en functie van de eindverantwoordelijke binnen de jachtwerf op dit document vermeld. Deze laatste heeft ook het document ondertekend. Daarnaast wordt ook de unieke CIN-code op de verklaring weergegeven als bewijs dat de verklaring van overeenstemming ook daadwerkelijk voor dit zeiljacht geldt. Verder staat er een beperkt aantal technische gegevens vermeld zoals rompmateriaal, soort voorstuwingsinstallatie, de belangrijkste afmetingen en alle informatie die ook op de bouwersplaat staat vermeld. Op de verklaring van overeenstemming staat tevens vermeld volgens welke module er gecertificeerd is. Deze module wordt aangegeven met Keuringsmodulen
In het geval van een veelal in serie geproduceerd polyester zeiljacht is voornamelijk module B relevant. Module G wordt een enkele keer nog wel gebruikt als een zeiljacht vanuit een land buiten de Europese Unie wordt geimporteerd.
Een
zeiljacht van buiten de
Europese Unie
Elk zeiljacht dat uit een land buiten de Europese Unie wordt geimporteerd zal voorzien moeten zijn van CE markering en bijbehorende documenten. Dit geldt niet alleen voor nieuw te importeren zeiljachten, maar ook gebruikte zeiljachten die gebouwd zijn vóór 15 juni 1998 maar na deze datum de Europese Unie zijn ingevoerd. Deze jachten moeten conform module G worden gecertificeerd. Als u te maken krijgt met een zeiljacht gebouwd na 15 juni 1998 maar geen CE markering noch de noodzakelijke documenten treft, dat heeft u mogelijk te maken heeft met illegale import.
CE Certificaat
Module A
interne fabricagecontrole
Module A-bis
Interne fabricagecontrole + op basis van het type vaartuig mag de producent het merendeel zelf beoordelen proeven maar dient een aangemelde instantie aanvullende tests uit te voeren. Bijvoorbeeld stabiliteit en drijfvermogen.
Module B
EG type-onderzoek
keuring door een aangemelde instantie teneinde het product als voorbeeld van de vervolgproductie te laten dienen.
Module D
productkwaliteitsborging
de module die mag worden gehanteerd door producenten die een goedgekeurd productiekwaliteitssysteem hebben en onder toezicht staat van een aangemelde instantie. Module D kan alleen vantoepassing zijn op producten waarvan één of meerdere exemplaren door de aangemelde instantie volgens module C zijn gekeurd en gecertificeerd.
Module F
productkeuring
module volgens welke de producent omschrijft hoe en verklaart dat zijn producten aan de eisen zoals gesteld en vastgesteld bij het EG typeonderzoek.
Module G
eenheidskeuring
de module die wordt toegepast voor de certificering van één enkel exemplaar. Al dan niet nieuw geproduceerd dan wel bestaand maar voor het eerst op de Europese markt gebracht
Eigenaarshandleiding
Module H
volledige kwaliteitsborging
module aan de hand waarvan producenten met een verregaand kwaliteitsborgingssysteem van zowel hun producten als van hun organisatie, verklaren aan de eisen van de richtlijn te voldoen, enkel met steekproeven gecontroleerd door een aangemelde instantie.
De eigenaarshandleiding is een document dat bij een CE gekeurd zeiljacht aanwezig hoort te zijn. Hierin staat informatie over het zeiljacht zelf maar ook over het gebruik van de boot omschreven.
30
Hoofdstuk 3
door de producent zelf te keuren en in overeenstemming met de eisen op de markt te brengen.
één of meerdere letters. Hieruit blijkt in hoeverre bij de CE markering een ‘Notyfied Body’ betrokken is geweest. Een ‘Notified Body” is een door de overheid aangewezen instantie die CE keuringen mag uitvoeren en zowel producten als complete jachten certificeert. Deze instantie kan in Nederland maar ook elders in de Europese Unie gevestigd zijn.
Voor zeiljachten langer dan 12 meter en voor alle zeiljachten die onder CE ontwerpcatagorie A en B zijn gecertificeerd dient er ook een kopie van het CE certificaat voor dit merk en type aanwezig te zijn. Dit betreft in bijna alle gevallen een EG type goedkeur certificaat dat is afgegeven bij de CE certificering van het eerste zeiljacht van de serie. Dit certificaat geldt dan ook voor alle opvolgende zeiljachten van exact hetzelfde type. Bij grote wijzingingen of een geheel nieuw type dient opnieuw gecertificeerd te worden.
Eigenaarshandleiding
De juiste papieren?
31
Wezenlijke gebreken wijzer voor het papierwerk Algemene gegevens: o Onjuiste verkoopspecificaties die niet vooraf gemeld zijn; o Sterk, ten ongunste, afwijkend bouwjaar ten opzichte van de verkoopspecificaties; o Sterk, ten ongunste, afwijkend bouwjaar van kostbare hoofdonderdelen zoals motor en tuigage;
Algemene documenten en bewijsstukken: o Ontbrekende aankoopnota of BTW verklaring; o Indien zeiljacht kadastraal geregistreerd; het ontbreken van bewijs van doorhaling teboekstelling schip of bewijs van tenaamstelling nieuwe eigenaar (koper); o Verschillen tussen het zichtbare kadastrale registratienummer en dat gene dat in de boorddocumenten vermeld staat; o Ontbrekend bewijs van eigendom verkoper; o Zeiljacht als niet kadastraal geregistreerd opgegeven door verkoper maar wel opgenomen in schepenregister van het kadaster; o Niet gemelde actuele hypotheken of bezwaren op het zeiljacht;
32
Hoofdstuk 3
Zeiljachten die grotendeels zijn (af)gebouwd door een particulier Het zelf grotendeels afbouwen van een polyester zeiljacht komt vandaag de dag niet zo heel vaak voor, maar werd in de jaren zestig en zeventig nog wel gedaan. De kwaliteit en afwerkingsniveau kan zowel in positieve als negatieve zin afwijken van een volledig werfgebouwd polyester zeiljacht. Omdat de Wet Pleziervaartuigen is ingevoerd voor commerciële jachtwerven en niet bedoeld is om het de zelfbouwende particulier het leven zuur te maken, is er vrijstelling voor de particuliere bouwer. Voorwaarde is wel dat de particulier het zeiljacht grotendeels zelf heeft afgebouwd. Als bijvoorbeeld alleen de romp wel door een professionele werf is gebouwd dan dient voor de romp wel een deelcertificaat aanwezig te zijn. Dit deelcertificaat, of eigenlijk de verklaring van overeenstemming voor dat deel wat gemaakt of geleverd is, wordt een IIIa Verklaring genoemd. Deze verklaring dient door iedere professionele partij die deelproducten of diensten levert, te worden opgesteld en afgegeven. In de IIIa verklaring verklaart het bedrijf dat het geleverde voldoet aan de Europese Richtlijn Pleziervaartuigen. Op de verklaring moeten de gebruikte ISO normen worden vermeld of een andere methode waaruit blijkt dat aan de eisen van de Europese richtlijnen is voldaan. In het geval van het leveren van een polyester romp met kiel zal de IIIa verklaring moeten worden voorzien van een constructieberekening en een lamineerschema waaruit blijkt dat de romp sterk genoeg is voor de beoogde CE ontwerpcategorie.
CE ( alleen zeiljachten die na 15 juni 1998 op de markt gebracht zijn en geen zelfbouw): o Ontbrekende bouwersplaat; o Onjuiste of onvolledige bouwersplaat; o Ontbrekende CIN-code; o Onjuiste CIN-code; o Ontbrekende eigenaarshandleiding; o Ontbrekend CE certificaat; o CE non-conformiteiten die de veiligheid van de opvarenden in gevaar brengen; o Vermelding van een onrealistische CE ontwerpcategorie.
