Canada

47e

RMB reis naar de USA/Canada

jaargang

-

december

2013

-

nummer

8

Mens & Bedrijf bij LoTraCo Oudpapier: terugblik over het afgelopen jaar

Ontwikkelen van bioplastic bij Rodenburg

01_Cover.indd 1

04-12-13 11:30

1966

Koop en sloop van vrachtschip Ping-An bij Ter Heijde.

8et8a BV in 19tham

Ze Vlaardingen wordt gekocht.

1996

2013

Overname Blocq & Mane schijn te Harderwijk, start in non-ferro materialen.

Jansen Recycling Group: Eén naam in recycling!

Niet vergeten waar je vandaan komt Van een kleine lokale metaalhandel in het Rotterdamse is Jansen Recycling Group uitgegroeid tot een speler van wereldformaat. Wij geloven dat dit mede komt doordat we niet vergeten waar we vandaan komen. Nuchterheid, eerlijk zakendoen, snel betalen en een behoorlijke dosis ondernemerszin zijn nog steeds kenmerkend voor ons bedrijf en onze medewerkers.

Nijmegenstraat 3-17 3087 CD Rotterdam T. +31 (0)10 - 491 13 70 F. +31 (0)10 - 429 81 08 [email protected]

Kennismaken? Bel 010-491 13 70 of mail naar [email protected]

www.jansengroup.com

Jansen Recycling Groep_Adv_Recycling-magazine_december.indd 1

26-11-13 17:14

Directie Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur Uitgever: Cobie te Nijenhuis

Recycling www.recyclingmagazine.nl

benelux

Recycling Magazine Benelux verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Eisma Industrialmedia Informaticaweg 3 c 7007 CP Doetinchem

magazine

Salesmanager: Cobie te Nijenhuis Redactie: Henk Meinen, hoofdredacteur Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem www.mrb-uitgevers.nl tel.: +31 (0)314 38 40 61 e-mail: [email protected] fax: +31 (0)314 38 44 04 Jolanda Visser-Hein, redactie-assistente/redacteur Vormgeving: ZeeDesign, Witmarsum Redactiecommissie: Hans Koning (FNOI),Hans Brak (VHT), Manfred Beck, Nanne Fioole (Westwoude Holding) Goitzen Meindertsma

inhoud

10 Hergebruik van baksteen uit metselwerk

Baksteen uit metselwerk als grondstof voor nieuwe baksteen is een haalbare kaart. Volgens producent Wienerberger kan het zelfs kostenneutraal.

Vaste medewerkers: Jan Oonk (metalen), mr. drs. W. van Eijk (Recht en Regel) Advertenties: Fred Balduk Tel: +31 (0)88 29 44 741 Mobiel: +31 (0)631 76 88 29 e-mail: [email protected] Lida Meyers Tel: +31 (0)88 29 44 738 Mobiel +31 (0) 642 75 95 22 e-mail: [email protected] Traffic: Tel. +31 (0) 517 53 16 72 / Fax +31 (0) 517 53 18 10 E-mail: [email protected] Marketing: Imke Hammerman Tel. +31 (0) 88 294 4760 E-mail: [email protected] Abonnementen: Abonneeservice Eisma Businessmedia Postbus 2238 5600 CE Eindhoven Tel: +31 (0) 88 226 6648 E-mail: [email protected] Abonnementsprijs 2013: Voor de Benelux: k 154,-- (excl. 6% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: k 15 (excl. 6% btw) Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Leveringsvoorwaarden; zie www.eismamediagroep.nl Bankrelatie Voor Nederland: Friesland Bank Rek.nr. 29.80.05.298 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 Druk: Scholma Druk BV, Bedum

©Eisma Industrialmedia BV

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of beslissingen die zijn gebaseerd op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken om informatie te controleren. ISSN:0921-9773 www.recyclingmagazine.nl / nr. 8 - december 2013

03_inhoud.indd 3

12 Veel recyclede materialen in een BMWi3

Het interieur,exterieur, de stoelen en zelfs het chassis van de BMW i3 bestaat gedeeltelijk uit recyclede materialen. Lees verder op pagina 12

28 Matrasrecycling wereldwijd

Na een moeizame start weet RetourMatras uit Lelystad toch het hoofd boven water te houden. Door aanwas van nieuwe klanten en samenwerking met een international bedrijf gloort er licht aan de horizon.

en verder 04 Korte berichten 06 Agenda 16 Lubo ontwikkelt antiwikkelzeef 18 Reis met RMB naar Canada en de USA 20 Mens & Bedrijf bij LoTraCo 24 Terugblik op de oudpapier markt 2013 30 B ij Europe Recycling denken ze innovatief en met de klant mee 34 Kunststofketen gaat samenwerken rond recycling 38 Ontwikkelen van bioplastic bij Rodenburg 42 ‘iQ recycling’ app ontzorgt 45 Column Ad Lansink/FHG-nieuws 46 Recht & Regel 48 Marktanalyse Schroot 49 Marktanalyse Non Ferro 50 Marktanalyse Oud Papier 51 Marktanalyse Textiel 54 Preview

voorpagina

Bekend beeld van een Hammel VB950DK in het schroot. Europe Recycling Mobile Shredders Wolfveldseweg 1a 7737PK, Stegeren Tel: 0031-(0)529-408170 Fax: 0031-(0)529-461331 Email: [email protected] www.europe-rec.com

3 04-12-13 09:49

korte berichten

A KINSHOFER COMPANY

Lowest costs of ownership

Project ‘Van afval naar grondstof‘ gestart Koninklijke Metaalunie is met haar ketenpartners FME-CWM, de stichting Duurzaam Bouwmetaal, Metaal Recycling Federatie en Van Gansewinkel het project ‘Van afval naar grondstof’ gestart om de circulaire economie een stap dichterbij te brengen. Partijen zijn daartoe gestimuleerd door de overheid en geholpen door Stichting Adviescentrum Metaal (SAM). Vanaf nu wordt voor de verdere uitwerking ook de samenwerking met kennispartners als Scalda, Tilburg University, TU Delft, Universiteit Twente, DPI Value Centre, Stenden en Windesheim aangegaan. Tijdens de Innovatie-estafette gaven overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven gezamenlijk het startschot voor dit project. Het bestaat uit een onderzoeken opleidingsprogramma dat is gericht op het hoogwaardig sluiten van grondstoffenketen voor drie materiaalstromen (metaal, organisch en kunststoffen). Dit moet over een jaar leiden tot Green Deals waarin concrete afspraken over het programma worden gemaakt. Het doel is dat kennis- en opleidingsinstituten, bedrijfsleven en overheden samen de circulaire economie concreet gaan vormgeven door het forceren van hoogwaardig hergebruik van producten, materialen en afvalstoffen en het zoeken van oplossingen voor milieudrukvermindering. Het kabinet wil dat de transitie naar een circulaire economie een structureel onderdeel wordt van de onderzoeksprogramma’s van de topsectoren. Dit programma ondersteunt dat. “Het programma heeft een langjarige en brede ambitie. De bedoeling is dat er binnen een jaar specifieke projecten uit voortkomen die als Green Deal kunnen worden vormgegeven”, zegt Gerard Wyfker, Beleidssecretaris Milieu & Energie Metaalunie. “Voor de maakindustrie, ook die in de metaal, is betaalbare toegang tot gronden hulpstoffen essentieel. Maar die toegang is steeds minder vanzelfsprekend.” Volgens Wyfker is die ontwikkeling niet te keren door een betere rechtsverhouding tot de bron van de stoffen, het versterken van de inkoopmacht of het overstappen op alternatieve, beter beschikbare, grondstoffen. “Waarom dan niet de uitdaging aangaan om circulair te worden en gronden hulpstoffen eindeloos te laten circuleren in de keten?”, stelt hij. “Je blijft dan zelf met de ketenpartners de beschikkingsbevoegden en een dergelijke aanpak heeft bovendien als voordeel dat er minder snel sprake is van uitputting en daarmee wordt ook het milieu een dienst bewezen.” Het circulair krijgen van de metaalketen is niet eenvoudig. Afgelopen maanden is door de ketenpartners bekeken waar ze vanuit het circulariteitsoogpunt naar toe willen, wat er al beschikbaar is om daar te komen en ook wat er nog niet beschikbaar is en nog onderzocht moet worden. “Het gaat daarbij niet alleen om kansen op technologisch gebied maar ook om kansen op het gebied van systeeminnovaties”, aldus Wyfker.

A KINSHOFER COMPANY

Lowest costs of ownership

Demarec's product range for Demolition and Recycling Equipment

Demarec's product range for

Multi-Quick Starre Sloop- en Demolition and Recycling Equipment Processors Vergruizers Sorteergrijpers

Multi-Quick Processors Dedicated Demolition Line

Starre Vergruizers Schrootscharen

Sloop- en Sorteergrijpers Rail-Knipper

Dedicated Demolition Line

Schrootscharen

Rail-Knipper

Demarec • Demolition and Recycling Equipment BV Den Hoek 10 • 5845 EL St. Anthonis (NL) Tel. +31(0)485 442300 • E-mail: [email protected] Op de foto een toast van de initiatiefnemers op de aftrap van het project

4 04-08_kb.indd 4

www.recyclingmagazine.nl / nr. 8 - december 2013

demarec.com

Demarec • Demolition and Recycling Equipment BV Trendsetter Demolition and Recycling Den Hoek 10in• 5845 EL St. Anthonis (NL) Equipment Tel. +31(0)485 442300 • E-mail: [email protected] 04-12-13 11:32

s p

Vergankelijkheid Mooi woord eigenlijk: vergankelijkheid. Gebruiken we maar zelden heb ik de indruk. Misschien wel omdat het ons zo direct herinnerd aan het feit dat niets blijvend is. En dat willen we meestal niet weten. Maar een mooi woord is het en ook heel toepasslijk in december. Echt decemberwoord, als we nog eens in de achteruitkijkspiegel van het bijna afgelopen jaar kijken. En ook dan zien we vaak, dat echt niet alles meer is zoals het was. Ook zekerheden die geen zekerheden bleken te zijn. De vergankelijkheid der dingen……. Sterker nog werd ik er mee geconfronteerd, toen ik enkele weken geleden samen met mijn echtgenote mijn kantoortje eens heb uitgemest. Al met al lag daar voor meerdere decennia recyclinghistorie. En dat is een sterk vertragende factor bij de opruimwerkzaamheden. Aantekeningen, briefjes, visitekaartjes, maar met name foto’s. Vooral daar waar het nog het analoge tijdperk betreft, dus gewoon foto’s op papier gedrukt. De tijden dat ik nog bij Elsevier werkte, onder meer samen met Helga en Manfred Beck, allang Recycling International. De zelfstandige jaren samen met mijn compagnon Donald de Bruin. Prachtige tijd was dat met veel schik en bomvol bijzondere gebeurtenissen. Maar ook foto’s van mensen die ik mij nog slechts vaag herinner, mensen die al lang uit het vak zijn of die ik jaren niet heb gezien. Maar bijna allemaal met een herinnering, met een verhaal, met iets wat je hebt onthouden. En teveel mensen, die er gewoon niet meer zijn, die zijn overleden. Echt aanzienlijk meer dan wat een mens zich zo oppervlakkig herinnert. En dan heb ik het nog maar over een periode van amper 15 jaar. Het onderstreept het gevoel van vergankelijkheid en je waardeert meer en meer dat je gewoon weer aan het werk mag.

s p

maar belachelijk maakt. Of het zo erg was, weet ik niet. Maar het is geen humor en heel, heel erg goedkoop. De Chinezen waren/ zijn razend. Zo dadelijk sluiten ze het Green Fence helemaal voor Nederlandse import, omdat ze niets met een land, waaruit meneer Gordon met z’n ‘grappige’ opmerkingen komt, van doen willen hebben. Zijn we mooi klaar mee…..Begreep van insiders dat de recente woede van Poetin voor een deel in dezelfde hoek gezocht moet worden. Bepaalde indrukken opgedaan tijdens zijn bezoek aan ons land…..Hoe ons land in de Russische pers wordt genoemd – aldus een in dat land wonende Nederlandse Rusland expert – laat ik hier uit piëteit voor ons zelf maar achterwege. Gelukkig hebben we Maxima nog….. In het geval van meneer Gordon is het de vraag of het woord ‘vergankelijkheid’ wel juist is. Misschien is een ander mooi woord hier wel beter op zijn plaats: teloorgang. Of het woord narcisme; ijdelheid als veroorzaker van het einde der dingen. Nog beter.

Vergankelijkheid en de recessie

Iets waar wij met zijn allen wel naar uitzien, is de vergankelijkheid van de recessie, van de crisis. Want daar hebben wel allemaal wel de buik van vol. Ik ben daarbij altijd een gekend voorstander geweest van re-shoring van onze industrie. Het terugbrengen – letterlijk: weer aan land brengen – van industriële activiteiten. In de USA begint dat zijn vruchten af te werpen en dat kan bij ons – in Nederland en in West Europa – ook het geval zijn. Maar dan moet de noodzaak daartoe wel onderkend worden. Langzaam is dat echter gelukkig wel het geval. De bij dit nummer gevoegde eerste editie van het Eisma-magazine InduVisie, is ook bedoeld als onderkenning, stimulering en promotie van onze industrie. Boordevol visies van mensen die er verstand van hebben. Ik beveel het graag in uw aandacht aan. Ook al omdat meer industrie ook erg goed is voor onze recyclingsector.

website Bezoek onze nieuwe Van wijze uilen en een

charmante koningin

Bezoek onze nieuwe

website

Vergankelijkheid van humor

Als u dit leest, is de actualiteit van nu – maandag 2 december – al weer weggespoeld en achterhaald door nieuwe actualiteit. Dat zal ook wel gelden rondom de commotie over de opmerkingen van meneer Gordon over een Chinese deelnemer aan een of andere zangwedstrijd of zo. Genoemde heer Gordon vond het daarin als jurylid kennelijk leuk de bedoelde Chinees met meerdere opmerkingen voor schut te zetten. Een mooi voorbeeld van vergankelijkheid, namelijk de vergankelijkheid van humor. Als je zoals meneer Gordon alleen maar hard kunt lachen en je zelf elke keer voor het publiek weer daarin moet overtreffen, kom je tot dit soort dingen. Absurd gedoe, waarmee hij eigenlijk alleen zich zelf

BV

BV www.recyclingmagazine.nl / nr. 8 - december 2013

04-08_kb.indd 5

Gelukkig hebben we de zeldzame sperweruil nog….

Want zoals mijn opa bij de start van de winter altijd al zei: “As de oelen met d’n kop gaot dreajen, kan’t gaon vrezen of kan’t gaon weajen.” Oude boerenwijsheid waar je wat aan hebt. Wij wensen u prachtige kerstdagen en een geweldige jaarwisseling. En voor 2014: gezondheid, vrede, voorspoed en geluk gewenst! Dank ook voor al uw reacties op mijn gekrabbel, ook wel columns genoemd.

Henk Meinen

5 04-12-13 11:33

korte berichten

Verkleiners voor Tuytel in Oud-Alblas Van der Spek Vianen B.V. heeft in zeer korte tijd twee nieuwe Lindner Urraco 75’s langzaam draaiende verkleiners geleverd aan A. Tuytel Loon- en Verhuurbedrijf B.V in Oud-Alblas. Hierdoor kan Tuytel snel en efficiënt de Lindner’s inplannen om te voldoen aan de vraag uit de markt. A. Tuytel Loon- en Verhuurbedrijf B.V. houdt zich bezig met de verhuur van kranen, grondverzet en recyclingmachines. De Lindner Urraco’s worden aangedreven door een Scania DC9 met 350 Pk die op zijn beurt via de zware hydraulische aandrijving een kracht van 240.000 nm op de werktuigen kan brengen waardoor de machine ook kan worden ingezet voor het verkleinen van moeilijk te verkleinen materialen. Het te verkleinen materiaal kan afhankelijk van het materiaal rechtstreeks op de assen geladen worden of in de hydraulische via de afstandbediening te klappen bunker. In de Urraco 75 zijn twee assen gemonteerd met een lengte van 1.750mm lengte en een diameter van 650mm. Deze zijn via de PLC-besturing traploos verstelbaar tussen de 14 en 32 omwentelingen per minuut. De verkleinde fractie wordt via een 1200mm brede afvoerband, voor transport hydraulisch in te klappen, afgevoerd. De band is via de afstandbediening in hoogte in te stellen zodat de juiste afwerphoogte kan worden ingesteld. Lindner Mobile shredder GmbH, onderdeel van Lindner Recyclingtech is gespecialiseerd in de mobiele verkleiningsmachines. De verschillende types mobiele Urraco-shredders zijn zowel elektrischals dieselaangedreven te leveren en met een haakarm of rupsonderstel.

Nieuwe vestiging en Green Deal voor Van Werven Van Werven uit Oldebroek heeft per 1 november 2013 een nieuwe vestiging geopend in Antwerpen. Het is de derde nieuwe vestiging van Van Werven binnen twee maanden naast de nieuwe locaties in Ouderkerk aan de Amstel en Nunspeet. Van Werven is met twaalf vestigingen in Nederland, Engeland en België actief in Infra & Bouwstoffen, Afvalinzameling & Recycling, Biobased Products en Plastic Recycling. De activiteiten in Antwerpen richten zich op het voorsorteren van post consumer kunststoffen om deze vervolgens in Biddinghuizen te recyclen tot bruikbare producten voor kunststofindustrie in Europa. De nieuwe vestiging in Antwerpen biedt aan tien personen werkgelegenheid. Vervolgens ondertekende Van Werven half november ook het Ketenakkoord Plastic Kringloop. Het Ketenakkoord is een initiatief van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en maakt onderdeel uit van het programma ‘Groene Groei’. Staatssecretaris mevrouw W.J. Mansveld ondertekende ook om samen met bedrijven en organisaties zich in te spannen voor het recyclen van gebruikte kunststoffen en het voorkomen van (kunststof)zwerfafval. Van Werven hoopt haar kennis en ervaring met het recyclen van gebruikte kunststoffen in te kunnen zetten voor nieuwe ontwikkelingen op dit vlak. “Met door ons zelf ontwikkelde technieken produceren wij van kunststof afval herbruikbare grondstoffen voor de kunststof industrie in West Europa”, aldus Ton van der Giessen, algemeen directeur bij Van Werven. “Onze visie hierbij is gebaseerd op upcycling zodat van de herbruikbare grondstoffen weer dezelfde producten kunnen worden gemaakt.” In het ondertekende akkoord heeft Van Werven de ambitie neergezet een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de verdere groei van kunststof recycling in Nederland en de omliggende landen. “Alleen door recycling te positioneren boven het verbranden en storten van afval kan aan ‘Groene

Stroopwafels bakken in Warschau Jansen Recycling Group heeft naam gemaakt door verse stroopwafels te bakken op de World Recycling Convention van de BIR in Warschau. Als Gold member is Jansen Recycling Group verbonden aan het Bureau of International Recycling, kortweg BIR. Twee keer per jaar organiseert BIR de World Recycling Convention, waarvan de laatste eind oktober in Warschau plaatsvond. Als hoofdsponsor van dit evenement heeft Jansen Recycling Group haar naam op de internationale markt voor ferro en non-ferro materialen verder verstevigd. Buiten de opvallend gele keycords met naambadge om de nek van elke bezoeker was er een ludieke actie op touw gezet: de stand in het luxe Marriot Hotel werd omgebouwd tot een complete Oudhollandse stroopwafelkraam, waarin verse stroopwafels werden gebakken. Stroopwafelbakker Peter Neeleman uit Waddinxveen was hiervoor speciaal naar Warschau gereden. De warme lekkernij werd door de bezoekers buitenwoon op prijs gesteld. Wat voor ons Nederlanders gewoon is, bleek voor het internationale publiek een ware delicatesse. In totaal zijn er 1.400 verse wafels gemaakt en gegeten en nog eens 10.000 wafels in gele Jansen-blikjes uitgedeeld. Afgaand op de reacties van de bezoekers, de mailtjes achteraf en de vervolgcontacten die dit evenement heeft opgeleverd, was het een zeer geslaagde marketingstunt. Jansen Recycling Group: a good taste for recycling!

6 04-08_kb.indd 6


04-12-13 11:33

Single Stream afvalverwerking / Rhode Island Resource Recovery Corporation / VS

www.bollegraaf.com

Haal meer uit afval.

systeemintegratie voor de recyclingindustrie

focus op ROI voor de klant

turnkey oplossingen

laagst mogelijke voetafdruk

wereldwijde service

meer dan 50 jaar ervaring

hoogste zuiverheid

Neem voor meer informatie, of voor een bezoek aan een van onze referentieprojecten, contact op met onze verkoopafdeling via tel. +31 (0)596 654 356 of mail naar [email protected].

Bollegraaf Recycling Solutions is de handelsnaam van Bollegraaf Recycling Machinery bv en Lubo Systems bv.

BOL3027_Adv_RecyclMagBenelux_191x130_dec_13.indd 1

20-11-13 09:10

The reliable brand!

Financiële voordelen door maatwerk! UNTHA shredding technology biedt betrouwbare en aan uw wensen aangepaste verkleiningssystemen voor allerlei toepassingen. Door het gebruik van UNTHA systemen kan afval omgezet worden in waardevolle grondstoffen, hierdoor wordt niet alleen het milieu veel minder belast maar ook uw afval- en opslagkosten worden anzienlijk verlaagd!

Vr160 160 xr2000S 2000S

rS150 150 Tr3200 3200

Watch our shredders in action! www.youtube.com/unthashredders Symbolbild

Nido Recyclingtechniek B.V. Fuutweg 6, 7442 CL Nijverdal, NIEDERLANDE Phone: 0031 548 374 900, Fax: 0031 548 374 909 [email protected], www.nrt.nl

NWP Grijpenlaan 20, 3300 Tienen, BELGIEN Phone: 0032 168 088 24, Fax: 0032 168 088 21 [email protected], www.nwp.be

27 en 28 december 2013

Open Dagen bij Van der Spek Vianen BV Tijden: 09.00 uur tot 17.00 uur Adres: De Limiet 14 in Vianen 22-24 januari 2014

IERC 2014 Salzburg www.icm.ch

Inzameling en recycling van fietsaccu’s Stichting Batterijen (Stibat) en de producenten/importeurs gaan samenwerken op het gebied van inzameling en recycling van accu’s van elektrische fietsen. Stibat zal met name zorgen voor de sortering en het verstrekken van de juiste inzamelmiddelen. Bovendien zorgt die organisatie voor voorlichting en voor de afspraken met gecertificeerde recyclers. Per jaar komen in Nederland circa 200.000 accu’s in elektrische fietsen op de markt. Na gebruik vormen zij uiteindelijk een forse, nieuwe, afvalstroom. Verantwoorde recycling daarvan is noodzakelijk.

19 -21 maart 2014

IARC 2014 International Automobile Recycling Congres Brussel www.icm.ch 7 – 9 april 2014

ISRI Las Vegas www.isri.org

Scheiden uit liefde? Stichting Nedvang startte 19 november met een nieuwe campagne om het scheiden van glas in Nederland een nieuwe impuls te geven. Er verdwijnt toch nog te veel verpakkingsglas in het restafval. De campagne brengt het scheiden van glas weer onder de aandacht. Een zogenaamde teaser-advertentie geeft de campagne een ‘gezicht’. Daarna gaat de campagne verder met de slogan ‘Samen aan de bak’. In 2014 gaat Nedvang met gemeenten aan de slag om actie te ondernemen.

5-9 mei 2014

IFAT München www.ifat.de (1) 2 – 4 juni 2014

BIR Voorjaarsmeeting Miami-USA www.bir.org Onder voorbehoud:

Vakreis Canada/Amerika mei/juni 2014 Recycling Magazine Benelux Info: [email protected] 16-18 september 2014

RWM Exhibition Birmingham www.rwmexhibition.com 24-26 september 2014

19e International Congres for Battery Recycling Hamburg www.icm.ch

Hoewel wij de gegevens voor deze agenda uit door ons betrouwbaar geachte bronnen put ten, kunnen wij voor een onjuiste vermelding geen verantwoording aanvaarden.

8 04-08_kb.indd 8


04-12-13 11:49

korte berichten

Togo burgerconcept: superhandige fastfood-verpakkingen Studente Seubli Kim uit de USA ontwierp een simpele en doeltreffende manier om fastfood te verpakken en te vervoeren. Een soort hardkartonnen, te vouwen draagtasje dat ruimte beidt aan een beker frisdrank, een bijbehorend rietje, een hamburger en een zakje friet. De verpakking kan met één hand worden getild. De naam luidt, althans voorlopig: Togo burgerconcept. Een uitkomst voor veel klanten bij de burgerketens en dergelijke. Wie de vernuftige vinding wil bekijken, kan dat op www.shoppermarketingupdate.nl van 11 november of zoekt een verhelderend demofilmpje via Google. Oud-papierbedrijven zullen de Togo op termijn wel in de papierstromen aantreffen.

Ruwe olie in een halfuurtje Deense wetenschappers aan de universiteit van Aalborg hebben de natuur nagebootst en een soort ruwe olie geproduceerd in een halfuurtje. Nu nog experimenteel en op kleine schaal maar volgens de onderzoekers kan het nieuwe proces wel een enorme doorbraak betekenen in de productie en de winning van ruwe olie. De komende maanden worden verdere testen uitgevoerd en de haalbaarheid op grote schaal onderzocht. Bron: De nieuwe wetenschap in beeld.

Eneco Bio Golden Raand opgeleverd Vanaf 1 november is de grootste biomassacentrale van de Benelux commercieel in bedrijf. Het gaat om Eneco Bio Golden Raand in Delfzijl. Eind januari wordt de centrale officieel geopend. De capaciteit bedraagt 49,9 Megawatt en de centrale gaat groene energie leveren voor circa 120.000 huishoudens gelijk aan de groenestroom-output van het Prinses Amalia-windpark op de Noordzee. Het bedrijf biedt werk aan 30 medewerkers en wordt gevoed met snippers van recyclet hout.


04-08_kb.indd 9

Dijkstra bezorgd over oud-papiersector Tweede Kamerlid voor de VVD Remco Dijkstra is bezorgd om het voortbestaan van bedrijven die oud papier en karton recyclen. Op Europees niveau wordt druk uitgeoefend om oud papier nog steeds als afval te blijven zien. In ons land wordt 86 procent van het oud papier en karton ingezameld, 1 miljoen ton komt van huishoudens, 1,3 miljoen ton van bedrijven. Er werken 1500 medewerkers in die gezamenlijk een omzet realiseren van 500 miljoen euro per jaar. ‘De helft wordt geëxporteerd naar China en Duitsland’, zegt Dijkstra. De Europese landen die tegen een wetswijziging zijn, willen hun eigen papierfabrieken beschermen, weet hij. Het Europese Parlement stemt volgend maand over de kwestie rond het recyclen van oud papier en karton. Bron: Omroep Gelderland

Stap met granulaten in stimulering circulaire economie Op 20 november zijn door Peter Otten, bestuurlid VNG, de officiële Mrpi-bladen voor recyclinggranulaat uitgereikt aan Ton van der Giessen, voorzitter Brbs-Recycling. Een bevestiging dat recyclinggranulaten, het grootste (20 Mton) volume uit afval teruggewonnen grondstoffen, hiermee civieltechnisch en milieuhygiënisch volwaardige grondstoffen zijn. Voor recyclinggranulaat is dit een forse stap voorwaarts in de door de bouw gebruikte Nationale Milieudatabase. Hierdoor ontstaan veel meer mogelijkheden om de gewenste duurzame invulling van de bouw vorm te geven.

9 04-12-13 11:49

Technisch en logistiek mogelijk kostenneutraal

Hergebruik van baksteen uit metselwerk Baksteen uit metselwerk als grondstof voor nieuwe baksteen is een haalbare kaart. Volgens producent Wienerberger kan het zelfs kostenneutraal. Mits het granulaat zuiver genoeg is. Dat stelt eisen aan slopen en aan het verwerken van het bouwpuin.

Jan Bol, foto’s Wienerberger, Jan Bol

“H

ergebruik van baksteen in de vorm van granulaat is geen doel op zich. Het hergebruik moet passen in het ambitieniveau van een project. Bijvoorbeeld in een renovatieproject waar in het kader van duurzaamheid hergebruik van uitkomend materiaal voor nieuwe bakstenen voor datzelfde project vereist is,” legt Rob Mulder uit. Hij is manager pre & after sales van Wienerberger, producent van keramische producten voor gevels, wanden, daken en bestratingen. Bekende merken zijn Koramic, Terca en Porotherm. Mulder vervolgt: “Voor het produceren van baksteen is in Nederland genoeg rivierklei voorhanden. Dan nog was het, gelet op duurzaamheid, voor onze onderneming van belang om te onderzoeken op welke manier baksteen uit gesloopt metselwerk opnieuw als grondstof te gebruiken is.” Wienerberger onderzocht, samen met andere marktpartijen, twee methoden op techniek, logistiek en economische haalbaarheid: • t hermisch scheiden van de hoofdcomponenten in gesloopt metselwerk, baksteen en de gebruikte metselmortel; •m etselwerk uit sloop verwerken tot heel fijn granulaat, dat gebruikt wordt in het productieproces van nieuwe bakstenen. Het thermisch scheiden heeft een aantal onoverkomelijke nadelen. Het granuleren is technisch en logistiek goed moge-

10 10-11_baksteen.indd 10

Rob Mulder, manager pre & after sales: “Gelet op duurzaamheid, was het voor Wienerberger van belang om te onderzoeken hoe baksteen uit gesloopt metselwerk opnieuw als grondstof te gebruiken is”

lijk, mits het recyclingbedrijf een product aan kan leveren dat een voldoende zuiver gehalte heeft.

Thermisch scheiden Bij het thermisch scheiden van gesloopt metselwerk gaat het puin in een oven

waarin een temperatuur heerst van 600 tot 700 graden. De bedoeling is dat door de toegevoerde warmte het metselwerk uiteenvalt. De metselmortel moet loslaten van de baksteen. Uit dat proces zouden gave, opnieuw te gebruiken bakstenen tevoorschijn moeten komen. “Echter, de praktijk


04-12-13 11:34

bouw en-sloopafval

proces kunnen we heel goed rekening houden met charges voor dit soort speciale bakstenen, voor een specifiek project. Maar, het kan alleen kostenneutraal gebeuren als de kwaliteit van het granulaat helemaal in orde is en het productieproces niet verstoord wordt door bijvoorbeeld vervuiling in het eindproduct.”

Kwaliteit Het granulaat van baksteen voor het bakken nieuwe stenen moet zo zuiver mogelijk zijn, vrij van andere bouwmaterialen zoals hout of metalen

Voor het recyclen van baksteen is schoon puin nodig, waarin slechts een geringe fractie van nog geen 5 procent metselmortel aanwezig mag zijn

blijkt weer weerbarstiger dan de theorie,” zegt Mulder. “De methode van thermisch scheiden heeft drie echte nadelen die een betrouwbaar resultaat in de weg staan.” Door de hitte in de oven is er kans op scheuren of barsten van de baksteen. Temeer als het bakstenen zijn uit de sloop van kwalitatief slecht metselwerk, gemaakt van slechte grondstoffen en niet goed gebakken. Bovendien, gesloopt metselwerk bevat heel veel stukken gebroken baksteen waarmee je niets kunt beginnen. Ten derde, een metselmortel voor het voegwerk laat een heel dun filmpje na op de steen. Dat geeft een lichte verkleuring, die op de oude steen zichtbaar blijft. Mulder: “Als een baksteen al heel en gaaf uit dit scheidingsproces komt, dan nog heb je een product dat niet aan de esthetische eisen voldoet. Thermisch scheiden is daarom geen optie voor hergebruik van bakstenen.”

mengd met klei tot een plastische massa die in de steenvorm gaat en daarna gebakken wordt op meer dan 1000 graden. Mulder: “Voor het vormen van stenen heb je een mengsel nodig is dat plastisch genoeg is. In zo’n mengsel kun je hoogstens ongeveer 25 procent granulaat gebruiken, de rest moet klei zijn.” Het hergebruik van bakstenen in de vorm van granulaat is technisch en logistiek goed mogelijk. Het proces hoeft niet duurder te zijn dan het bakken van nieuwe stenen uit alleen klei. Mulder: “Het hergebruik van baksteen is een economisch haalbare optie. In het productie-

Het baksteengranulaat komt van of via gespecialiseerde recyclebedrijven die kunnen voldoen aan de kwaliteitseisen van Wienerberger. Het recyclebedrijf kan slechts aan de kwaliteitseisen voldoen als een fase daarvoor in de keten het sloopen het sorteerwerk goed gedaan wordt. Dat wil zeggen dat het sloop- of amoveerbedrijf heel zorgvuldig de buitenschil, het metselwerk als het ware van het gebouw moet afpellen. Systematisch alle kozijnen verwijderen, alle metalen delen, zoals muur- en kozijnankers, eruit halen en isolatiemateriaal afzonderen. Rob Mulder besluit: “Oranje Recycling uit Rotterdam is een bedrijf dat bewezen heeft het hele proces goed te overzien, van sloop tot en met reststof. Heeft de leverancier van het granulaat zijn bedrijfsproces en de kwaliteitscontrole goed in de hand, dan kunnen wij tegen een verantwoorde prijs een duurzaam steengoed gerecycled product leveren.” ■

nieuwe kleivorming

duurzame kleiwinning

Granuleren De andere methode is het zo goed mogelijk scheiden van de bakstenen en de metselmortel uit het gesloopte metselwerk. Waarna de zo schoon mogelijke stenen vermalen worden tot heel fijn granulaat, bijna poeder. Het aandeel metselmortel, aangemaakt met kalk of met cement, is zowat 12 procent van het metselwerk, namelijk in de voegen. Het aanvaardbare gehalte metselmortel in het baksteengranulaat is maximaal 3 tot 4 procent. Mulder: “Dat is om nadelige gevolgen zoals uitbloei van zouten of verkleuring in het eindproduct te voorkomen.” Het goedgekeurde granulaat wordt ge-


10-11_baksteen.indd 11

baksteen

granulaat

bouwwerk

bouwafval

Uit een mengsel van maximaal 25 procent granulaat van gerecyclede baksteen en minimaal 75 procent klei wordt nieuwe baksteen gemaakt. Het grotere aandeel klei is nodig voor een plastisch mengsel voor het vormen van de steen

11 04-12-13 11:35

CFRP & BMW i3: geïndustrialiseerde gesloten cirkel

Groen stadsvervoer op basis van Formule 1-techniek Vanaf een blanco vel papier ontwikkelde BMW haar eerste volledig elektrische auto. Het resultaat: de BMW i3, grotendeels opgebouwd uit CRFP (carbon fibre-reinforced plastic), geschikt gemaakt voor massaproductie. Duurzaamheid heeft net als kosten, gewicht en kwaliteit centraal gestaan bij dit concept. Over de gehele linie zijn de milieueffecten kritisch bekeken. Dit heeft geleid tot rigoureuze keuzes met betrekking tot materiaal, ontwikkeling, energiegebruik, watergebruik, CO2-uitstoot tot en met afvalverwerking. De 360° Electric- filosofie voorziet daarnaast in individuele gebruikerswensen. Kortom, met de BMW i3 zet het Duitse merk een nieuwe standaard in de autobranche.

Tanja Beugelsdijk

D

insdag vóór de echte marktintroductie van de BMW i3, op zaterdag 16 november, neemt Niels Burgman (Sales & Service Specialist BMW i) alle tijd voor een rondleiding en een interview in de showroom te Rijswijk. Dit nadat ik besmet was met de ‘sheer driving pleasure’ die deze BMW i3 biedt.

Design for recycling “Maar liefst tien jaar intensief onderzoek, optimalisatie van processen, materialen, systemen en tools was nodig om deze nieuwe BMW i3 van concept tot realisatie te krijgen.” meldt Burgman. ‘Design for Recycling’ heeft bijgedragen aan keuzes voor materialen die met zo min mogelijk energie en grondstoffen gemaakt worden én geschikt zijn voor recycling. Verder is bij het ontwerp rekening gehouden met tijdsbesparing bij zowel productie als bij vervanging of reparatie van onderdelen. Op de vraag wie er aan de wieg heeft ge-

Carbondraad voor het op de spoel gewikkeld wordt in Moses Lake (U.S)

12 12-14_bmw.indd 12

staan van het basisconcept klinkt enthousiast: “het oude BMW Formule 1 Team!”

BMW i consistent innovatieve lichtgewicht materialen.

Succes in duurzaamheid Bij de recycling van oude auto’s streeft BMW ernaar onderdelen en materialen zo te demonteren, dat ze milieuvriendelijk kunnen worden hergebruikt. In de vorm van hoogwaardige recycling komen motoren, transmissies en andere onderdelen als ruildelen terug. Bij materiaalrecycling worden componenten van metaal, glas of kunststof gescheiden ingenomen. Deze worden zo mogelijk als recyclaten (als grondstof of energiebron) teruggevoerd in het productieproces. Met de i3 gaat BMW nog een stap verder: hier wordt deze basisgedachte doorgevoerd van design, inkoop, productie, de levensduur tot en met de afvoer ervan.

CRFP industrialisatie Om het gewicht van de elektrische componenten te compenseren gebruikt

Non woven textile voor behoud carbonkracht in Wackersdorf

Zo is de constructie primair opgebouwd uit CRFP ofwel koolstofversterkt kunststof. Dit materiaal is 30% lichter dan aluminium en 50% lichter dan staal. Het is sterker dan staal, absorbeert veel energie bij botsingen en is ook nog eens bestand tegen roest. Gebruik van dit oersterke lichtgewicht materiaal is uniek in massaproductie.

Het feit dat de productie van carbon meer energie kost, wordt gecompenseerd door het gebruik van energie uit waterkrachtcentrales. Het basismateriaal CRFP (carbon in draadvorm) wordt in Wackersdorf verwerkt tot een halffabricaat (light textile fabrics). De BMW fabrieken in Landshut en Leipzig verlijmen dit o.a. tot de constructie (life module).

Proces verlijmen/verhitten in Wackersdorf


04-12-13 14:20

autotechniek

CRFP recycling: een gesloten cirkel BMW heeft een volledig unieke en gepatenteerde methode waarbij de uithardingstijd van de verbindingen door toepassing van de juiste temperatuur en druk een vervolgstap naar de oven overbodig maakt. Daarnaast zijn bij gebruik van gekleurd kunststof het klassieke verfbad en de coating niet meer nodig! Alle deelcomponenten worden gehecht met dezelfde verbindingstechniek, waarbij de verhoudingen van de holte en de hoeveelheid plakmiddel exact dezelfde zijn. Dit maakt dat de krachtsverdeling over de individuele CFRP componenten uniform is. In het recyclingproces wordt de ‘droge CRFP’ gescheiden van de ‘verlijmde CRFP.’ Het droge materiaal kan opnieuw het proces in om tot halffabricaat (non woven textiles) omgevormd te worden. De verlijmde CRFP componenten worden eerst ontleed door verhitting. De verhitting om de plak te verwijderen wordt tevens gebruikt om de onbeschadigde carbondraden te separeren. Van dit materiaal wordt o.a. het bekken voor de achterbank te gevormd. Verknipt tot korte draden wordt het recyclede carbon ook ingezet voor textiel of de omkasting van elektronica.

Carbon zijpanelen in Landshut

Optimale mobiliteit met 360° Electric Niet alleen het ontwerp, het productieproces en het recyclingproces kloppen. Wensen met betrekking tot mobiliteit én duurzaamheid kunnen flexibel op maat ingevuld worden door vier hoofdpijlers. Thuis laden, publiek laden, maatwerkoplossingen voor mobiliteit (o.a. carsharing, vakantieauto) tot en met ‘assistance services’ (verregaande integratie van mobiliteitsconcepten om ervoor te zorgen dat u nooit vast komt te staan). Gecertificeerde BMW i dealers lichten dit concept met alle plezier toe!

Life & Drive Module in Leipzig


12-14_bmw.indd 13

13 04-12-13 14:20

Feiten BMW i3 -C RFP productie draait voor 100% op waterkracht (Moses Lake U.S.) - CRFP industrialisatie is uniek, gepatenteerd en in eigen beheer -d e krachtige batterijen (cellen van Bosch en Samsung) zijn een eigen ontwikkeling en worden in eigen beheer geproduceerd (Dingolfing), uniek is de modulaire opbouw met elk een eigen veiligheidssysteem -d e nieuwe ‘i-fabriek’ te Leipzig draait volledig op vier windmolens en heeft de LEED Gold Certificate ontvangen (Leadership in Energy and Environmental Design) -d e BMW i-productie verbruikt ten opzichte van het gemiddelde van de BMW Group 50% minder energie, 70% minder water - 95% van het gebruikt materiaal is herbruikbaar - ‘ afgedankte’ lithium-ionaccu’s zijn geschikt voor tussentijdse opslag voor zonne- en windenergiecentrales -h et interieur bestaat voor 25% uit recyclebare ruwe materialen en gerecyclede kunststoffen - de stoelen bestaan voor 100% uit gerecycled polyester, waarvan 34% uit PET-flessen - het exterieur van de BMW i3 bestaat voor 25% uit recyclede kunststoffen -h et aluminium onderstel bestaat voor 50% uit recycled aluminium, waaronder blikjes. In één chassis zitten 479 recyclede blikjes

14 12-14_bmw.indd 14


04-12-13 14:21

SLIJTDELEN, KEIHARD DE BESTE Heko

®

Hoeben Metalen B.V. Kampen Oslokade 1, Kampen Tel. (038) 477 29 35

®

Heko ketting ®

®

®

Toepassingen

•Breekinstallaties •Zeven •Stortgoten •Transportinstallaties • Messen voor graafbakken • Tand- en kettingwielen •Kieperbakbekledingen •Slijtbestendige pijpen • Schroeftransporteurs • Persen • Roerwerkschoepen •Bunkerbekledingen

• Slijtvaste geharde rond staalketting in Mn-Cr-Ni gelegeerd staal. • Slijtvaste geharde kettingbeugels. • Eindloos kettingsysteem met HEKO TS-TSN kettingbeugels. • Kettingwielen in vertande en onvertande uitvoering. • Geha onderhoudsvrije lagers.

Grote Tocht 27 1507 CG Zaandam T +31 75 653 98 00 F +31 75 670 24 56

Distributieweg 31 2404 CM Alphen a/d Rijn T +31 172 47 51 53 F +31 172 47 65 04

geha-laverman.com

[email protected]

Zoals metaalrecycling anno nu hoort te zijn!

Hoeben Metalen is een metaalrecyclingbedrijf van formaat met een sterke regionale en landelijke reputatie. Het verzamelen, slopen als verwerken van ijzer en metaal gebeurt op zeer efficiënte wijze, met moderne technieken en respect voor de leefomgeving. Bovendien profiteert u van een centrale ligging aan de N50 én een locatie direct aan het water. Scheepssloperij RDM Kampen BV is gespecialiseerd in het recyclen van drijvend materieel zoals binnenvaartschepen, zeewaardige schepen, pontons etc. Kijk voor al onze mogelijkheden op:

www.rdmkampen.nl www.hoeben-metalen.nl

RDM KAMPEN B.V.

recycling drijvend materieel

Meer zien? Bel voor een afspraak

Your problem, our solution.

r Informee ons ook naar gebruikt aanbod el materie

www.europe-rec.com +31 (0)529 40 81 70 [email protected]

Wikkeling foliemateriaal bij sterrenzeven is niet meer nodig

Lubo Systems ontwikkelt antiwikkelzeef U kent ze wel, de sterrenzeven die allerlei materiaal inclusief folie moeten verwerken, maar die regelmatig stilstaan om rond de as gewikkelde folie of textiel los te maken of trommelzeven die dat materiaal tot een worst draaien die lastig in de navolgende sorteerstap is te verwerken. Irritant, en tevens met extra kosten tot gevolg die je niet wenst. Lubo heeft nu DÉ oplossing voor dit probleem: de antiwikkelsterrenzeef. Wil Wijnands, Foto’s : Lubo Systems

D

e sterrenzeef is één van die machines die overal in de recyclingtechniek worden toegepast vanwege de eenvoud en hoge capaciteit. De zeef is te vinden in de verwerking van papier en karton, bouwen sloopafval, huishoudelijk en industrieel afval, en grondverwerking om maar een paar sectoren te noemen. Volgens Franc van Wilgen, directeur van Lubo Systems, komen er tegenwoordig allerlei afvalstromen die met behulp van de bestaande bouwen sloopinstallaties worden verwerkt: installaties die niet direct zijn bedoeld voor de genoemde stromen en derhalve problemen opleveren zoals aan het begin geschetst. Dat vroeg gewoon om een verdere ontwikkeling van de sterrenzeef. Van Wilgen: “Sinds juli 2001 maakt Lubo deel uit van de internationale Bollegraaf Groep uit Appingedam. Hierdoor waren we al de breedte ingegaan en leveren we samen met onder de naam Bollegraaf Recycling Solutions onder andere sorteerunits en - installaties voor bijvoorbeeld de verwerking van single stream afval: installaties die alle soorten afval verwerken. De sterrenzeef is een machine die uitsluitend op deeltjesgrootte sorteert, wat veel voordelen heeft, maar we hebben tegenwoordig in die installaties ook schudzeven, luchttechnieken en ballistische zeven nodig. Dan kun je veel breder sorteren.”

den. In dat geval kiest men vaak voor een trommelzeef, die echter ook nadelen kent. Door de voordelen van beide technieken samen te voegen tot een nieuw concept is een sterrenzeef verkregen die niet wikkelt. Het belangrijkste voordeel van de sterrenzeef, en dus de antiwikkelzeef, is dat met behulp van het toerental, binnen bepaalde grenzen, de fractiegrootte is in te stellen. Daarmee is sturing mogelijk van zowel de fractiegrootte als de hoeveelheid van de af te zeven fractie. Met een flipflop zeef, trommelzeef of schudzeef is dat niet mogelijk, want daar gaat alleen de grootte door die door het gat van de zeef past.

Een belangrijk ander voordeel van de sterrenzeef is, dat de massa die er overheen gaat uit elkaar wordt getrokken en dat een bewegende brede, maar vlakke massa wordt gecreëerd die over de zeef ‘danst.’ Er ontstaat een actief bed, dat de massa los maakt en ervoor zorgt dat navolgende sorteerstappen gemakkelijker kunnen worden uitgevoerd. Vooral voor handsortering is dat een stuk efficiënter. Het nieuwe zit hem in de vorm van de sterren en de diameter van de tussenliggende bussen. Voor het testen van de nieuwe antiwikkelsterrenzeef werd 30 ton geselecteerd huishoudelijk afval verkregen van een afvalverwerker met de be-

Nieuw concept De sterrenzeef is volgens Van Wilgen voor bepaalde afvalstromen een superieure techniek, maar heeft het nadeel dat er wikkeling van folie en textiel kan optre-

16 16-17_lubo.indd 16

De nieuwe, modulair opgebouwde anti-wikkel sterrenzeef van Lubo Systems met losse eenheden van circa 1,5 meter lang, met of zonder frequentiegeregelde aandrijving. Rechts zijn de speciaal vormgegeven sterren te zien


04-12-13 09:50

zeeftechnologie

doeling de zeef te laten vastlopen. Naast standaard afval werden vlaggen, textiel, folie en ongeopende zakken huisvuil toegevoerd. De machine gaf echter geen krimp. Zakken werden opengetrokken, maar de folie danste net zo gemakkelijk over de zeef heen als alle andere losse en mogelijk wikkelende delen. Wat er door de zeef viel werd over de hele lengte van de zeef opgevangen en kon direct naar een vergistinginstallatie. Inmiddels is een antiwikkelzeef geplaatst in een grote installatie in San Francisco, VS, die nu een half jaar op volle capaciteit draait met de oorspronkelijke sterren zonder een moment te zijn vastgelopen. Van Wilgen: “Iedereen die de machine ziet verwacht dat hij zal wikkelen, maar elke keer bewijzen we weer dat dit niet het geval is. Zelfs ons verbaast het telkens weer hoe goed de zeef draait en hoe mooi het materiaal over de sterren danst.”

Op kosten sturen Doordat de zeef niet wikkelt kan al het materiaal naderhand eenvoudiger sorteerstappen ondergaan. IJzerhoudend materiaal kan bij de toevoer naar een volgende sorteerstap direct met een bovenbandmagneet uit de stroom worden getrokken, plastics kunnen worden uitgeschoten, de non-ferro’s kunnen met eddy-current worden verwijderd. Alleen gaat het volgens Van Wilgen allemaal gemakkelijker. Van Wilgen: “Omdat alle mogelijke stappen rendabeler kunnen worden uitgevoerd kun je op geld gaan sturen. Tegenwoordig leggen we een installatie uit op basis van ROI (Return on Investment) in plaats van op techniek. Wij kijken dus naar de terugverdienmogelijkheden voor de klant. Dat betekent dat grenzen in het gebruik worden opgezocht: capaciteit, reinheid, maar wel zorgen dat je de hoogste prijs voor een reststroom kunt krijgen met de effectiefste inzet van mensen.” Dat geldt ook voor de machine zelf. Deze heeft weinig onderhoud nodig. Onderhoud moet gemakkelijk zijn en aanpassingen eenvoudig door te voeren. Het bekende gepatenteerde Quick-Disconnect systeem van Lubo is ook weer toegepast in de antiwikkelsterrenzeef. Dit systeem maakt het mogelijk om een complete as met sterren in een mum van tijd te vervangen, uitsluitend door het loshalen van twee bouten. Alle aandrijfcomponenten blijven gewoon zitten.


16-17_lubo.indd 17

De nieuwe zeef is eveneens in mobiele versie, op een trailer, verkrijgbaar

Modulair

Fijner

De zeef is verkrijgbaar in stationaire, semi-mobiele en mobiele uitvoering. In alle gevallen worden modules van 1,5 m lengte toegepast die aan elkaar gebout kunnen worden om een complete zeef te maken. Elke module bevat assen met sterren, kettingwielen, lagers en eventueel een motor. Elke motor wordt in toerental geregeld met behulp van een frequentieregelaar. Hierdoor is de sorteergrootte binnen bepaalde marges eenvoudig in te stellen. Per twee modules wordt één elektromotor toegepast, maar is bijvoorbeeld een natte fractie te zwaar, dan kan elke module van een motor worden voorzien. Ballistische werking is mogelijk door de zeef onder een hoek op te stellen. Door de modulaire opbouw kan elke installatie later, bij eventuele verandering van te verwerken afvalstroom, worden aangepast door een extra module ertussen te plaatsen of een module eruit te halen. Sterzettingen worden aangepast aan de toepassing van de gebruiker, maar kunnen op elk moment worden veranderd door het aantal sterren aan te passen en/ of andere breedten van bussen te kiezen. En door het toerental van een module te variëren zijn zelfs meer zeeffracties in één lijn af te zeven. In de mobiele uitvoering is de hele zeef als trailer aan een trekker te koppelen. Verschillende opties zijn mogelijk, waaronder een kraanbaan met loopkat voor het eenvoudig wisselen van sterassen.

Nieuw bij Lubo Systems is ook de sterrenzeef voor fijne fracties. Standaard was de fijnst zeefbare fractie tot voor kort 0-10 mm. Door het ontwikkelen van een nieuwe stervorm is men nu in staat om fracties van 0-5 mm af te zeven. Van Wilgen: “Onze systemen worden aangepast aan de situatie van de gebruiker. Met scheiden verdien je geld en de basis daarvoor is een gemakkelijke tweede sorteerstap met een schone output. Daar zit de winst in.” n Informatie: Zie www.lubo.nl, ook voor een video van de nieuwe zeef.

De schone ‘overs,’ het restmateriaal dat niet door de zeef gaat, bestaat – afhankelijk van de input – uit grotere delen, inclusief lange stukken folie of textiel

17 04-12-13 09:50

RMB goes USA…………. Henk Meinen

H

et begint al een soort goede traditie te worden: de lezers vakreizen van Recycling Magazine Benelux, kortweg RMB. In 2005 voerde de eerste reis naar China, met onder meer bezoeken aan Hongkong, Sjanghai en Peking. Een zeer enerverende reis met buitengewoon interessante bedrijfsbezoeken. Maar ook het omlijstende meer recreatieve programma was absoluut boeiend en zal bij de circa 35 deelnemers aan de reis nog altijd fijne herinneringen oproepen. Dan was er in 2007 de korte reis naar Griekenland. Totaal anders, maar ook zeker de moeite, met in het toeristische programma onder meer de Acropolis, de oude Atheense markten en een eilanden cruise. Bedrijfsbezoeken lieten wel zien, dat niet overal in Europa de recyclingindustrie gelijkelijk is ontwikkeld. De tot nu toe laatste reis vond plaats in het najaar

18 18-19_reis.indd 18

van 2011. Naar Zuid Amerika, met name Chili en Argentinië en een bezoek aan de indrukwekkende watervallen van Iquazu op de grens van Argentinië en Brazilië. Ook de tocht door het echte hooggebergte van de Andes en de afdaling naar Mendoza staat de deelnemers nog helder voor de geest. Een geweldige ‘natuurbarbecue’ georganiseerde door Cyp Wagenaar behoorde zeker ook tot de hoogtepunten. Evenals Santiago en Buenos Aires en alles wat daarbij hoort. De bedrijfsbezoeken brachten ons ongeveer terug in de jaren zestig in Nederland en de afdaling tot 1400 meter diepte in een Chileense kopermijn was er eentje om nooit te vergeten.

En nu dan: Canada en Amerika! Het programma is bepaald nog niet rond, maar contouren zijn er al wel. De periode ligt direct voor de BIR in

Miami. Die begint op 1 juni en dan zullen we dus zeker in Miami zijn, dat is het eindpunt. Wij denken aan een reis van circa tien dagen, dus te beginnen 22 of 23 mei 2014. Het programma ziet er heel grof gezien ongeveer als volgt uit: 1e dag: vlucht van Amsterdam naar Toronto (Canada) 2e dag: onder meer bezoek aan de gigantische afvalverwerking met enorme scheidingsinstallatie van deze vierde stad van NoordAmerika. Rest van die dag ter vrije besteding eventueel stadstoer enzovoort 3e dag: vlucht van Toronto naar Las Vegas 4e,5e en 6e dag: recyclingbezoek(en) en natuurlijk de hoogtepun-


04-12-13 14:24

reis

ten van Grand Canyon en Bryce Canyon. En alles wat Las Vegas en de omgeving ons verder heeft te bieden en dat is veel….. v lucht van Las Vegas naar Miami 7e dag: 8e en 9e dag: nog nader in te vullen, maar in elk geval vakonderwerp en de Everglades en waarschijnlijk een bijzonder privébezoek…. 10e dag: vlucht Miami terug naar Amsterdam Programma onder voorbehoud. Voor wie de BIR in Miami wil bijwonen, komen er dus een paar aansluitende dagen bij. Zoals gezegd, veel moet nog worden ingevuld, maar dan heeft u in elk geval een eerste indruk. Ook over de prijs is nu nog niets te zeggen.

Wilt u op de hoogte worden gehouden……. Wanneer u in principe belangstelling heeft voor deze bijzondere RMB-lezers vakreis, meld het ons dan svp alvast. Mail naar: [email protected] of naar [email protected] . Dat is natuurlijk volledig vrijblijvend en verplicht u tot niets. Maar u wordt dan wel persoonlijk nader geïnformeerd zodra er weer wat te melden is. Good Luck!


18-19_reis.indd 19

19 04-12-13 14:24

RMB op bezoek in het diepe zuiden bij…..

20 20-21-22_mensbedrijf.indd 20

LoTraCo


04-12-13 11:38

mens & bedrijf

Van der Loop: derde generatie in recycling

LoTraCo: Doorzetten in het zuiden De derde generatie Frans van der Loop is inmiddels in het diepe zuiden van ons land actief in de metaalrecycling. Soms verging het de vorige generaties heel goed, soms waren er grote tegenslagen. Je kunt zeker niet zeggen, dat de zakelijke wegen altijd met rozen waren geplaveid. Het ontmoedigde de derde generatie toch niet: Frans van der Loop ‘de derde’ startte met LoTraCo in Landgraaf in de oude mijnstreek en zette daarmee de metaalrecycling voort. Maar er is meer…….. Henk Meinen

H

et heeft niet zoveel zin, de hele historie van Frans van der Loop metaalrecycling te beschrijven. Feit is dat opa Frans in 1913 – jawel, een eeuw geleden! – in Heerlen een handel in lompen – hier ‘loemelen’ genoemd – begon. Hij was daar behoorlijk succesvol mee en al snel werden oude metalen aan de activiteiten toegevoegd. Dat verliep niet altijd even gladjes, omdat er tijdens het vervoer wel eens oud ijzer op de lompen terecht kwam. Want ja, het moest allemaal in dezelfde ‘koets’ en daar was de ruimte beperkt. Er kwamen dus wel eens roestige vlekken op de lompen en dat konden de afnemers daarvan weer niet waarderen. En dus moest deze Frans eigenlijk wel kiezen: dat werd oud ijzer en metalen. De ’loemelen’ gingen uit het assortiment.

De tweede Frans…. De zoon van opa Frans heet – natuurlijk – ook weer Frans, geboren in 1956. Deze Frans werkte al als 14-jarige op het bedrijf van zijn vader. Maar hij niet alleen, ook zijn twaalf ! zussen staken in die tijd de handen op de werf uit de mouwen. Dan mag je wel van een echt familiebedrijf spreken. Opa Frans overleed helaas veel te jong en op achttien jarige leeftijd nam zijn zoon het bedrijf al over. Later verhuisde het bedrijf enkele malen in Heerlen waarbij de groei altijd verder werd gecontinueerd. Rond 1995 moest het bedrijf vanwege wegverbreding door de gemeente Heerlen opnieuw verhuizen. Dat werd de Ampèrestraat in Landgraaf, waar voldoende ruimte beschikbaar was. Van der Loop was destijds de eerste in heel Limburg die met 40m3 containers inzamelde. Ook werd er volop geknipt, geshredderd en was er zeker

sprake van een groot bedrijf in de metaalrecycling. Van der Loop ontwikkelde zich vooral als aluminiumspecialist en was daarin een toonaangevende speler. “Buiten eigen schuld om, kwam het bedrijf echter helaas in zwaar weer terecht en werd het gesloten. Heel jammer, zeker omdat de oorzaken buiten het bedrijf moeten worden gezocht” aldus de zoon van Frans.

Frans…… De derde Frans in rij liet zich niet ontmoedigen en richtte een nieuw bedrijf op.

Frans:

“Kostenbewust en flexibel werken loont”

De Volvo doet het nog best...


20-21-22_mensbedrijf.indd 21

21 04-12-13 11:38

Kim:

“Transparantie is belangrijk” Nu onder de naam LoTraCo, wat staat voor: Loop Trading Company. Dat bedrijf runt hij sinds ongeveer een jaar en dat doet hij onder meer samen met zijn partner Kim Vermeeren. Ook Kim komt uit een ondernemersgeslacht en weet ook wat dat betreft waar Abraham de mosterd haalt. Het woord ‘doorzetten’ in de kop van dit artikel is wat dat betreft op tweeërlei wijze uit te leggen. Natuurlijk is Frans een echte doorzetter om ook in deze mindere tijden toch weer de recyclingdraad op te pakken. Ambitieus en met eigen ideeën over de bedrijfsvoering en concepten pakken zij de zaken voortvarend aan. En hier is het woord ‘doorzetten’ wederom op zijn plaats. Frans: “We hebben besloten niet meer te knippen en ook niet meer te shredden. De kosten daarvan liggen vaak hoger dan de extra opbrengsten. Ons verdienmodel is eigenlijk simpel: wij kopen oud ijzer en metalen in, sorteren verder uit en leveren weer door aan andere bedrijven. Op die manier vervullen wij een zeer nuttige schakel in de logistiek. In feite is het dus inkopen, bewerken/sorteren en zo snel mogelijk weer doorzetten.” Dit ‘doorzetten’ gebeurt op zo kort mogelijke termijn, langdurige opslag en speculeren is er niet bij. Kosten zo laag mogelijk

Heldere, directe digitale aflezing van gewicht en prijs

houden en flexibel werken is het parool, dat geldt ook voor de overslagkraan van Cat, die al tien jaar draait. Frans: “Zo lang die kraan het goed doet met weinig onderhoud, komt er geen andere. Bovendien zijn wij erg te spreken over deze Cat. Ook de Volvo vrachtauto is geen jonkie meer, maar doet het nog prima.”

Transparantie in aankoop Het materiaal wordt onder meer verkregen door bij bedrijven uitgezette containers en door veel kleine handelaren en particulieren, die meer en meer de weg naar het bedrijf weten te vinden. Kim: “Wij werken

daarbij heel transparant, iedereen mag hier komen kijken. Die transparantie geldt ook voor de afrekening met onze leveranciers van materialen. Iedereen die hier wat aanlevert, kan zelf digitaal ter plekke de gewichten en de prijs controleren. Die prijzen zijn marktconform aan de actualiteit van dat moment. We doen dus eerlijk en geheel transparant zaken en dat wordt gewaardeerd. Men komt zelfs met materiaal uit midden en noord Limburg naar ons toe gereden om hier af te leveren.” Kim is nu zwanger en zal medio 2014 bevallen. Vergeten te vragen: als het een jongen is, wordt het dan weer Frans? n

Non-ferro’s keurig onder dak

22 20-21-22_mensbedrijf.indd 22


04-12-13 11:38

Stofbestrijding voor binnen en buiten? Wij hebben water in de hand Voor elk stofprobleem hebben Aquaco en Perrot altijd een innovatieve oplossing. Vernevelingssystemen bijvoorbeeld, voor stofbestrijding in bedrijfshallen. Of (kanon)sproeiers, speciaal voor stofbestrijding in de buitenlucht. Wij ontwerpen, installeren en onderhouden efficiënte en kwalitatief hoogwaardige systemen van alle professionele merken. Deskundig, betrouwbaar en met oog en oor voor uw wensen en eisen. Wilt u bijvoorbeeld uw bedrijfshal of overslagplaats stofvrij houden voor een optimaal werkklimaat? Maak dan kennis met de specialisten van Aquaco en Perrot. Wij hebben water namelijk écht in de hand. Al meer dan 30 jaar!

Bercon Recycling, een betrouwbare partner in het midden van Nederland

www.aquaco.nl | 0481 - 377 177

www.perrot.nl | 0318 - 636 738

Wethouder van Bremenweg 20 4153 XH Beesd | Tel 0345-681812 | Fax 0345-683368 Email: [email protected] | Internet: www.berconbv.nl

Terugblik over het afgelopen jaar

Oud papier in 2013 in vogelvluchtperspectief Het jaar is weliswaar nog niet helemaal voorbij, maar hierbij een voorzichtige uiteenzetting van wat 2013 ons gebracht heeft. De rode draad in dit jaar laat zich samenvatten met de woorden: macro-economische invloeden. Op dit moment ervaren we een marktsituatie met afnemende vraag; prijzen die onder druk staan en vooral de nadruk ligt op betere kwaliteiten. Aan de hand van een vijftal bepalende ankerpunten probeer ik een jaaroverzicht te schetsen van wat er allemaal gebeurd is en welke invloed dat moment of incident heeft gehad.

Mark Mijnster/Papermarketing

De ‘val’ Laten we beginnen met een essentieel element in de keten namelijk ‘de val.’ Halverwege dit jaar kwam de FNOI met een nieuwsbrief waarin zij meldde dat de inzameling van oud papier in 2012, gemiddeld genomen, was gedaald met 4% (ofwel 100Kt minder). Dat dit niet zo verwonderlijk was bleek ook al wel uit voorpublicaties van CEPI. In juli meldde CEPI namelijk dat er in 2012 zo’n 1,6% minder geproduceerd was (2,9 miljoen ton minder) maar dat er per saldo ook meer nieuw papier geëxporteerd was (1,9 miljoen ton meer) dan in voorgaande jaren. Daar waar in het begin van 2013 de oudpapierondernemers nog aangaven dat ‘de val’ goed was, vindt er in april toch een kentering plaats. In de periode maart/ april waren er rijkelijk veel vrije dagen en vakanties, dus echt zorgen baarde men zich toen nog niet. In de maand mei lijkt het erop dat ‘de val’ toch niet terug komt. Meldingen van lage inzamelingen en magere hoeveelheden beginnen nu wat meer te beklijven. Met de zomermaanden in het verschiet weet men dat de hoeveelheden echt niet zullen toenemen. Opeens beseft iedereen dat de ontbrekende ‘val’ toch wel een serieus item aan het worden is. In september wordt, als klap op de vuurpijl, gemeld dat de ‘val’ zo’n 20% lager zal zijn en kunnen uitingen als ‘dramatisch’ en ‘uitermate zorgwekkend’ niet langer uitblijven. In de maanden oktober en november is er ten aanzien van de hoeveel-

24 24-26_Mark Mijnster.indd 24

heid beschikbaar oud papier geen verbetering te zien.

Sluitingen & faillissementen De oorzaak van een lagere ‘val’ komt voort uit het feit dat er minder bedrijven voor die ‘val’ kunnen zorgen; de uitgevers en drukkerijen dus. In voorgaande jaren zagen we al dat er veel drukkerijen ‘het loodje moesten leggen.’ Als in februari concerns als UPM en Stora Enso verdere capaciteitsreducties doorvoeren, dan weten we dat in de keten de drukkerijen als volgende aan de beurt zijn. Instituten als ‘de Brouwer-groep’ en ‘Thieme Grafimedia’ moesten begin van het jaar al noodgedwongen sluiten en ook in België en Duitsland vallen drukkerijen in groten getale om. Wetende dat bijvoorbeeld een bedrijf als Wegener in 2012 een omzetverlies heeft van circa 40% (bron Elsevier), zal 2013 ook weinig hoopgevend zijn. In juni wordt hier dan ook een radicale sanering aangekondigd. Ook het icoon Sanoma verkeert in zwaar weer en moet alle zeilen bijzetten. De recentelijk aangekondigde sanering hakt er voor zowel personeel als uitgaven zwaar in. En passant wordt Roto-Smeets hierin meegesleurd. Veel oud papierbedrijven krijgen het moeilijk. Om deze situatie te beschrijven is ‘het ontbreken van marge dragende volumes’ passend. Het eerste oud-papierbedrijf dat in februari onder deze barre economische tijden bezwijkt, is Papiercentrale Twente. Anderen fuseren of worden

voor een spreekwoordelijke ‘appel en een ei’ overgenomen. Als vervolgens in september de Van Puijfelik Groep failliet gaat, schudt dit nu echt iedereen wakker. Het feit dat het als modelbedrijf in oudpapier bekend staande Scherpenzeel B.V. wordt verkocht geeft aan dat deze verkoop ook wel niet echt uit weelde zal zijn gedaan. Als in het najaar in Frankrijk de meer dan 100 jaar oude fabriek in Raon l Étape failliet gaat is dat nog zo’n teken aan de wand.

Markt & afzet Januari van 2013 wordt met name bepaald door de rust van het Chinese Nieuwjaar. Iedereen verwacht eigenlijk wel dat de vraag vanuit China, zoals men dat gewend is, zich toch wel weer in volle omvang zal manifesteren. Mogelijkheden naar andere landen in de regio zijn er ook wel maar die kunnen qua prijsstelling niet echt mee met wat China betaalt. De Europese vraag is redelijk tot goed te noemen. Hier en daar druppelen de eerste berichten uit China binnen van een op hand zijnde importbeperking, zoiets als GreenFence genaamd. Niemand die daar aanvankelijk enige aanstoot aan neemt want dat is toch voor velen een ‘ver van mijn bed show.’ Maar als eind januari, net zoals bij van Puijfelik in 2011, bij de firma Peute een door onder meer VROM geïnitieerde inval voor vermeende afvalfraude wordt gedaan, lijkt er wel meer besef te komen.


04-12-13 11:46

oud papier

Toch wil het ook in februari nog niet echt ‘vlotten.’ Echter, de impact van het Green-Fence wordt door alarmerende berichten van grote aantallen geblokkeerde containers inmiddels wel meer duidelijk. Als zowel hier als in export de prijzen voor karton, maar vooral voor bont en OIpapier dalen, wordt het sentiment er ook niet beter op. In maart zien we enigszins een kentering; de prijzen trekken in China wat aan, maar alleen voor materiaal wat uit en te na is gekeurd. Niet iedereen kan of wil hieraan voldoen met als gevolg dat er een dynamisch speelveld ontstaat. Bont papier wordt voor China feitelijk een soort van ‘no-go.’ Met name voor de leveranties uit Nederland en de UK vindt er in de maanden april/mei/juni een gigantische switch naar onder meer Indonesië en Taiwan plaats. Later zal blijken dat China, alleen in Nederland al, in totaal zo’n 22% minder zal kopen als in dezelfde periode het jaar ervoor. In de tweede helft van 2013 lopen de importen in China per saldo (nog) verder terug en volgens inschattingen zal dit uitkomen op zo’n 600.000 ton minder dan in 2012. De volgende grafiek is illustratief.

Indonesië daarentegen lijkt zich, voornamelijk het eerste half jaar, vol te vreten om daarna vier maanden te schitteren door afwezigheid. Omdat de Ramadan in 2013 redelijk vroeg valt zijn fabrieken nerveus of de gekochte tonnen wel (op tijd) komen. In de zomermaanden tot en met september is er evenwicht. Export mogelijkheden zijn sterk tanende maar de Europese fabrieken zoeken juist materiaal. Een mooi voorbeeld daarvan is het Spaanse Saica dat zelfs in Italië en in de UK karton koopt omdat er lokaal niet voldoende beschikbaar is. Kosten noch moeite worden gespaard.

Ook sommige ontinkters betalen in de zomerperiode bizar hoge prijzen voor OIpapier om ‘de machines maar te laten draaien.’ In september doet de Aziatische-valutacrash een extra duit in het negatieve sentiment-zakje. Aziatische fabrieken durven of kunnen niet meer kopen en ook in China stagneert het. Opmerkelijk is dat er dan in Europa nauwelijks iets met de officiële prijzen gebeurt. In de maand oktober kabbelt het zo een beetje door om vervolgens in november, althans qua vraag, ietwat op te leven.

Prijsontwikkeling. Zoals bekend zijn de prijzen die over het algemeen gepubliceerd worden een, zoals dat heet ‘impressie van de ontwikkelingen op de oud-papiermarkt.’ Zo ook de prijzen in de uitgave(n) Marktberichten Oudpapier. In de eerste helft van het jaar is de prijsontwikkeling voor bont papier realistisch. Door de Green-Fence restricties zakken de prijzen voor bont papier de eerste maanden van het jaar om vervolgens, vanwege een lagere val, weer iets te normaliseren. In de maanden juli tot en met september stijgt, zowel Europees als in export, de vraag naar bont papier en krijgt een overeenkomstige prijs. Dit moet voornamelijk toegerekend worden aan de extreem lage


24-26_Mark Mijnster.indd 25

25 04-12-13 11:47

val en de sterke vraag naar OI-papier. Echter, we dienen ons altijd ook goed te realiseren dat prijsreferenties niets zeggen over de daadwerkelijk afgesloten hoeveelheden.

€ 84 € 82 € 80 € 78 € 76 € 74

Zie de grafiek bont papier en karton voor de grafische weergaves van die prijsontwikkelingen zoals deze zich in 2013 voordeden. Het omgekeerde is namelijk aan de orde bij het karton. In het begin van het jaar lopen de prijzen op om aan het begin van de zomer ‘een duikeling’ te maken. En daar waar in de zomermaanden de export van karton vrijwel onmogelijk was (alleen de grote Chinese drie kochten zelfs maar ‘mondjesmaat’), bleef de ‘prijsreflectie’ voor export toch lang hoog. Met een goede lokale vraag hield de Nederlandse industrie in het tweede deel van het jaar de prijzen vlak.

€ 72 € 70

NL

€ 68

V-O

€ 66 € 64

V-O NL

grafiek bont papier

€ 115 € 110 € 105 € 100

Als tot overmaat van ramp de grote evenknie van de ‘MOP,’ de EUWIED, in oktober aankondigt dat zij alleen nog maar procentuele veranderingen in haar publicaties zal tonen, ontstaat er de nodige verwarring. Tot slot ervaren we de laatste maanden wel een ander uitzonderlijk fenomeen. Het is namelijk nog niet vaak voorgekomen dat bij een afnemende val de prijzen niet stijgen. Dat is dus ook 2013.

€ 95

NL V-O

€ 90 € 85

V-O

NL

grafiek karton

Kwaliteit In het verleden hebben we vaker meegemaakt dat wanneer de prijzen naar beneden gaan, de afnemers de kwaliteitseisen omhoog bijstellen. Zo ook dit jaar. Maar, en misschien ook wel door het Green-Fence geïnitieerd, deze keer lijkt de hele kwaliteitsproblematiek wel serieuzer. Een kleine opsomming: – In de havens van Rotterdam en Antwerpen intensiveren de milieuautoriteiten de inspecties. – In juni wordt in de UK een Quality Action Programm geïntroduceerd waardoor de manier van inzamelen (comingled) en de rol en positie van MRF’s,

26 24-26_Mark Mijnster.indd 26

kwalitatief gezien, wordt ge-herpositioneerd – In september, dit in het kader van een mogelijke End-of-Waste resolutie, roert de Europese papierindustrie zich over o.a. de kwaliteit van de door hun gekochte grondstoffen. Tijdens het BIRcongres in Warschau wordt dit nog een keer dunnetjes overgedaan. – In november blijkt de resolutie toch op de lange baan te worden geschoven. Dit tot grote teleurstelling van de oud-papier branche. We zien, dit na de berichtgeving over de excessen in China begin 2013, dat steeds meer

landen pre-shipment inspecties instellen (China, Indonesië, India en Vietnam). Kortom allemaal signalen en indicaties dat kwaliteits-besef en borging serieus genomen moeten worden.

Tot slot Elke bespiegeling kent uiteraard zijn beperkingen en tekortkomingen. Zo ook natuurlijk deze. Er is geprobeerd de in gang gezette ontwikkelingen van dit jaar zichtbaar te maken. Dat we in de toekomst nog voor grote verschuivingen en uitdagingen komen te staan, moge duidelijk zijn. Ik wens u daarbij in 2014 veel succes en goede zaken. ■


04-12-13 11:47

Mobiele oplossingen

Trommelscheiders

Ballistische scheiders

www.lubo.nl

Producent van hoogwaardige sorteermachines.

sterrenzeven scheiders

antiwikkelzeven

waterbadscheiders

semi-mobiele installaties

trommelscheiders PaperMagnet®

ballistische

mobiele oplossingen

bouwen sloopinstallaties

Neem voor meer informatie contact op met onze verkoopafdeling via tel.: +31 (0)591 668080 of mail: [email protected]. Bekijk onze demonstratievideo’s op www.lubo.nl.

Lid van de Bollegraaf Groep

BOL3027_Adv_LUBO_RecyclMagBenelux_191x130_dec_13-v1.indd 1

21-11-13 13:28

Wereldwijde ontwikkeling

RetourMatras goes Down Under Na een zeer moeizame start weet RetourMatras matrasrecycling uit Lelystad sinds kort toch het hoofd boven water te houden. Door een gestage aanwas van nieuwe klanten en een samenwerking met een international bedrijf gloort er helder licht aan de horizon. Henk Meinen

Matrasrecycling, een wereldwijde ontwikkeling Dat het recyclen van matrassen eigenlijk een voor de hand liggende oplossing was had Nanne Fioole, directeur van RetourMatras, al jaren geleden bedacht. Echter in 2003 was de tijd nog niet rijp, maar 10 jaar later blijkt matrasrecycling uitstekend te passen in het huidige beleid van Afval naar Grondstof.

28 28-29_retourmatras.indd 28

In Nederland is de Circulaire Economie een zeer “hot item” en spelen naast de overheid ook commerciële bedrijven in op deze ontwikkeling. Dit is voor RetourMatras merkbaar geweest doordat in 2013 een groot aantal gemeenten en samenwerkingsverbanden van gemeenten, waaronder Almere, Oss, Circulus, Omrin en AEB zich hebben aangemeld als klant van RetourMatras. Ook hebben grotere bedrijven

als Auping, Beter Bed, Wehkamp en De Mandemakers Groep de “matras retour voor recycling regeling” opgenomen in hun service. Ook de bestaande klanten van RetourMatras zoals GAD, gemeente EttenLeur, ZRD, RAD, diverse ziekenhuizen en zo’n 350 winkels merkten een toename in de aanvoer van te recyclen matrassen. In Nederland wordt op dit moment de wijziging van het LAP2 ten aanzien van recycling van monostromen, waaronder matrassen, voorbereid. Deze wettelijke aanpassing is niet alleen in ons land actueel, ook in landen als Frankrijk en Amerika wordt hier aan gewerkt. Dat dit een mondiale trend lijkt te worden is aan de belangstelling voor RetourMa-


04-12-13 11:39

matrasrecycling

tras goed te merken. In de laatste maanden is de installatie bekeken door Canadezen, Fransen, Duitsers, Ghanezen, Engelsen, Belgen, Amerikanen en Australiërs. Met een aantal hiervan zijn serieuze gesprekken gaande over samenwerking en/of verkoop van het matrasrecyclingconcept. Met het Australische bedrijf TIC Group is op 6 november jongstleden een joint venture gesloten. Tevens is afgesproken dat begonnen wordt met de bouw van de eerste installatie in Melbourne.

Niet het wiel opnieuw uitvinden De samenwerking met TIC Group is er een die ontstaan is uit een gezamenlijk gevoel van slim en verstandig ondernemen. RetourMatras beschikt over het intellectuele eigendom van een uitstekend werkende matrasrecycling installatie en het patent op specifieke onderdelen daarvan en TIC beschikt over een wereldwijd netwerk van fabrikanten en retailers met grote ervaring in “reversed logistics.” De intentie van deze samenwerking is het gezamenlijk uitrollen van het matrasrecyclingconcept, te beginnen in Europa en Azië. De verwachting is dat binnen een jaar de eerste complete matrasrecyclinginstallatie zal worden neergezet in Australië waarna vele moeten volgen. n

Perfectioneren Het besluit van RetourMatras om een dergelijke stap te zetten is volgens Nanne Fioole niet meer dan logisch. “We hebben al sinds het prille begin van RetourMatras contacten met buitenlandse partijen over de implementatie van volautomatische matrasrecycling in andere landen. Wij zagen daar ook direct mogelijkheden maar waren tot voor kort 24/7 bezig met het op de rit krijgen van de locatie in Lelystad. Nu draait de machine als een zonnetje wat ons de gelegenheid gaf om nog meer te verfijnen. Na de toevoeging van de metaalshredder die de kunststof pockets van de metalen vering scheidt zijn we nu bezig met een verbetering in de textielscheiding. We wilden eerst onze installatie optimaal in gebruik hebben voordat we daadwerkelijk aan de verkoop van het concept wilden beginnen. Nu is dat punt bereikt. Het materiaalhergebruik is nu 95% we streven er naar om de laatste 5% op korte termijn ook voor hergebruik geschikt te maken. Daarnaast is de capaciteit van de installatie wordt momenteel voor zo’n 80 % (in 1 shift) benut, dit zal aan het eind van het jaar 100% zijn waardoor we in 2014 overgaan naar het werken in 2 shifts. Het is namelijk zeer waarschijnlijk dat de wijziging van het LAP2 er door komt, dan zullen nog veel meer gemeenten een matrascontainer op de milieustraat plaatsen en hun matrassen afvoeren naar RetourMatras. Voor ons is dat natuurlijk hetgeen waar we steeds naar uitgekeken hebben en helemaal klaar voor zijn. Net als voor het grote avontuur dat voor ons ligt, want het is toch wel fantastisch als je je bedenkt dat er straks in meerdere landen RetourMatras installaties staan.”

Nanne Fioole


28-29_retourmatras.indd 29

29 04-12-13 11:39

Bij Europe Recycling denken ze innovatief en met de klant mee

‘De concullega’s voor blijven’ Omdat recyclingstromen steeds zuiverder moeten worden, stijgt de vraag naar de daarvoor geschikte machines. Bij Europe Recycling vullen de Hammel shredders en de eigenmerk machines elkaar aan tot een complete lijn. Wybe Veenstra, verantwoordelijk voor de verkoop van de eerste en Marc Doornbos, verantwoordelijk voor het eigen merk leggen uit hoe ze te werk gaan. Christien Nuboer

V

eertien jaar geleden startte Erjen Stoevelaar met de verkoop van recyclingmachines. Inmiddels werken er bij Europe Recycling 20 mensen en heeft het een 24/7 storingsdienst en een eigen onderdelenmagazijn. Zowel de machines van Hammel als de Europe Shredders kunnen alle afvalstromen aan. Marc Doornbos: “De Europe Shredders lenen zich met name voor stationaire opstellingen. Ze hebben een capaciteit bij bijvoorbeeld aluminium van maximaal zes á zeven ton/uur en worden bij bedrijven als een complete lijn opgesteld.” Wybe Veenstra vult aan: “Hammel levert met de 1500 de grootste mobiele shredder. Als Europe Recycling leveren wij complete mobiele verwerkingslijnen aan van Hammel. Het proces begint altijd met het voorbreken en je kunt het materiaal daarna verwerken met een hamermolen. Het materiaal is dan verkleind van een grootte van circa 15cm tot 4 á 5 cm. Door zijn capaciteit wordt de Hammel veel gebruikt op grote werven. En omdat die vaak meerdere vestigingen hebben, is het

30 30-31_europerecycling.indd 30

makkelijk dat hij op rupsen staat en voor grotere afstanden makkelijk op een vrachtwagen kan.”

Capaciteit De Hammel voorbrekers zijn er in diesel en elektrisch en van type 450, 650, 750, 850, 950 tot aan 1500. Wybe Veenstra: “Door dat wij gebruik maken van ons eigen magazijn kunnen klanten bij eventuele stilstand vrij snel onderdelen bij krijgen, waar ook ter wereld, om snel weer aan de slag te kunnen.” Voor Hammel bedient Europe Recycling de Benelux en met haar eigenmerk machines zouden ze de hele wereld kunnen bedienen. De terugdraaiende walsen van de Hammel hebben een toerental van rond de 46 Rpm waardoor het geluidniveau ook beperkt blijft. Ze zijn uitgevoerd met haken en messen die het materiaal als het ware naar binnen trekken en daar uitelkaar trekken, breken en versnijden en het op de uitvoerband richting volgende verwerkingsstap transporteren. Alles gaat automatisch, dus ook de tweede stap, terugdraaiend, als materiaal zo zwaar is dat de

maximale hydraulische druk is bereikt. Het terugdraaien voorkomt ook dat kabels zich wikkelen om het snijwerk. Het eindproduct dat wordt verkregen meet 120 - 500 mm, variërend van de configuratie. Om het compleet te maken kunnen opties als een overbandmagneet, diverse nabreekbalken, verhoogde invoerbunker etc. worden toegevoegd. Wybe Veenstra: “De Hammel is echt voor het grote werk. Bij een demo waarschuw ik al dat de klant twee kranen gereed moet houden. Dan kijken ze je eerst een beetje verbaasd aan maar zodra de machine gaat draaien, verdwijnt die twijfel. Om bijvoorbeeld hout in de 950 op 100 procent uit te nutten, moet je een continue instort hebben.”

Eigen merk Marc Doornbos: “De Hammel-serie wordt aangevuld door ons eigen merk. Hiermee kunnen we alle stromen, ongeacht het materiaal en de afmeting, verwerken tot een zuiver eindproduct.” Van dit eigen merk, Europe Shredder is er een twee-assig model (Rhine en Mam-


04-12-13 11:40

verkleinen

moth) en een een-assig model (Tiger, Panther en Leopard). Marc: “Met deze machines kunnen we goed verschillende soorten stromen aan, zoals autobanden, metalen, hout, plastics etc.” De Spider- en Scopion-serie zijn de granulatoren voor nog een extra stapje op weg naar een mooi en zuiver eindproduct. Marc Doornbos: “Tevens zijn er diverse scheidingsystemen mogelijk en zo komen we tot een klantspecifieke Turnkey installatie.”

Klantspecifiek Wybe Veenstra is altijd al wel voor klanten technische oplossingen aan het bedenken en aan het sleutelen. Hij ziet dat overcapaciteit in de recyclingbranche dreigt en dat er steeds creatiever naar monostromen wordt gezocht. “Zelfs oude afvalstortplaatsen worden weer opgegraven om te kijken of er op een rendabele manier nog iets kan worden uitgehaald. Er wordt niets meer weggegooid tegenwoordig en de doorontwikkeling op die monostromen vormt onze uitdaging.” Hij weet ook te vertellen dat Hammel de meest gekopieerde machine is, ‘ze doen kennelijk iets goed’, maar dat betekent ook dat ze de concullega’s continu voor moeten blijven met het moderniseren van die machines. “Vaak genoeg zitten we in Duitsland te praten om aan te geven welke kant de klanten op willen. Ze hebben in de loop der jaren dan ook heel grote stappen gezet bij de Duitse fabrikant.” Marc Doornbos vult aan: “Dat geldt ook voor onze eigen machines. Die worden eigenlijk allemaal klantspecifiek gefabriceerd.” Hij toont trots een ‘kladje’ waarop een ruwe schets staat met hoe die klant het voor zich zag. Er naast ligt een uitgebreide CAD-tekening met alle specificaties voor de bouwer. “Wel heel fijn dat we zo mogen en kunnen werken. Van een enkele machine tot aan hele turn key recyclingstraten.” Wybe Veenstra: “Klanten roepen vaak ‘Ik moet een machine hebben waar ik alles mee kan.’ Maar budgettair moet het ook uit kunnen dus we bieden hen kleine stappen in machineopbouw zodat ze zelf kunnen bepalen hoe groot hun uiteindelijke installatie wordt.” n


30-31_europerecycling.indd 31

Marc Doornbos (links) en Wybe Veenstra

31 04-12-13 11:40

Voor een solide en duurzame keermuur heeft Dam Beton dé oplossing. Megablokken en H-Blokken van Dam Beton zijn uitermate geschikt voor een keer- en brandwerende muren - Blokken beschikbaar van 1 tot 4 meter lang - Breedtes van 30 t/m 90 cm leverbaar - Met vlakke bovenkant, zonder veer en groef, speciale hoekstukken leverbaar

este!

eb Steengoed d

Dam Beton is ook uw adres voor keerwanden, betonplaten, betonmortel en partijhandel

REMA TIP TOP TSN - uw 24/7 service partner Transportbanden • Zeefdekken • Service & Montage • Industriële Kunststoffen • Trommels & Rollen • Amsterdam 020 - 611 44 77

• Arnhem 026 - 750 83 20

• Assen 0592 - 37 37 88

• Breda 076 - 514 32 16

• Ridderkerk 0180 - 75 11 88

• ‘s-Hertogenbosch 073 - 750 57 50

ONE BRAND - ONE SOURCE - ONE SYSTEM www.tsn.nl [email protected]

www.rematiptop-mh.nl [email protected]

www.tsn-kunststoffen.nl [email protected]

L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen Tel: (0575) 561208, Fax: (0575) 561250 E-mail: [email protected]

WEEGBRUGGEN & WEEGPLATEAU’S

www.weegbruggen.nl

7B:YYn8jggZci cdc"[ZggdhX]Z^YZgh IdiVVadeadhh^c\Zcde]Zi\ZW^ZY kVchX]Z^Y^c\hiZX]cdad\^Z# Gj^b*%_VVgZgkVg^c\ Dei^bVVahX]Z^Y^c\hgZcYZbZci
8ZcigZd[bV\cZi^X`cdlaZY\Z###

7V``ZgBV\cZi^XhWk HX^ZcXZeVg`:^cY]dkZc**%'!*+.':AHdc"CZYZgaVcY!IZa# (&%)%"'+,-+,-! ;Vm (&%)%"'+,--..!:"bVâ/>c[d@WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb!lll#WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb

Detectie Radioactiviteit in schroot en af val Stratec Ser vices! Stratec Services levert poortdetectoren, kraandetectoren en handmeters. Onze fabrikanten (ThermoFisher Scientific en FLIR Radiation) zijn marktleiders op het gebied van stralingsdetectie. Wij hebben jarenlange ervaring met stralingsdetectieapparatuur en kunnen deze niet alleen leveren, maar ook op uw locatie installeren. Daarnaast verzorgen wij het onderhoud en de service op deze apparatuur. Onze apparatuur voldoet aan de Regeling detectie radioactief schroot van het Ministerie VROM en kenmerken zich door een lange levensduur en hoge betrouwbaarheid. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen op 030 6369592.

Stratec Services bv

Stratec Services

Postbus 232, 3990 GA Houten Dorpsstraat 136, 3991 BZ Houten 5t' [email protected] www.stratecservices.nl

Kunststofketen gaat samenwerken rond recycling

Ketenakkoord Kunststof Kringloop De Nederlandse Rubber en Kunststofindustrie (NRK), PlasticsEurope, VNCI en de Topsector Chemie hebben deze maand het Ketenakkoord Kunststof Kringloop ondertekend. “De kunststof- en chemische industrie spreken hiermee de ambitie uit om met een ketenafvalplan meer kunststof en rubber te recyclen, bij te dragen met onderzoek, bij te dragen aan het voorkomen van zwerfafval in zee door projecten in de eigen sector te initiëren en bij te dragen aan programma’s die gericht zijn op gedragsverandering.” Dat zegt Erik de Ruijter, directeur beleid en advies van de NRK.

Jelle Vaartjes

O

nlangs was de NRK deelnemer aan het ketenakkoord Kunststof Kringloop. Wat is de aanleiding geweest? De Ruijter: “Het initiatief tot dit akkoord ligt bij de ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken. Die hebben vanuit de zogenoemde groene groeibrief (de kabinetsbrief, waarin de circulaire economie belangrijk is en duurzame ontwikkeling van Nederland centraal staat) een aantal concrete stappen geformuleerd. Eén daarvan is ‘Van Afval Naar Grondstof,’ ook wel VANG genoemd. In dat traject is ook kunststof geïdentificeerd als een grote materiaal- en productengroep waar die circulaire economie verder verstevigd kan worden. Over dat aspect heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu met NRK, PlasticsEurope en de VNCI gesproken. Daar waren we het met elkaar eens. Samen gaan werken aan een drietal deelterreinen.”

Ketenafval Eén deel gaat over ketenafval. “We kijken hoe je afval kunt voorkomen, dat zijn projecten die daar direct aan bijdragen. Het tweede deel is de onderzoeks- en onderwijsagenda. We inventariseerden de afgelopen maanden wat we wel weten en kunnen en wat nog niet, plus wat nog onderzocht moet worden door bedrijven en instituten. Het derde deel gaat over de situatie dat er afval is. Zwerfafval, maar ook afval in rivieren en zee (marine litter). Dat afval willen we terugdringen en opruimen.”

34 34-35_ketenakkoord.indd 34

Is de aanleiding ook geweest dat de kunststofproducenten zich schuldig voelden en dat het tot nog toe niet goed ging? “Nee, we voelen ons niet schuldig. Ik weet dat de ondernemers in de keten van de kunststofproducten al jaren lang heel actief zijn met het verduurzamen van productieprocessen en producten. Om een voorbeeld te geven: de NRK heeft al in 2000 in de ledenvergadering duurzaam ondernemen ‘People Planet Profit’ centraal in het ‘mission statement’ gezet. Dus we zijn daar al dertien jaar mee bezig en de bedrijven in industrie hebben de afgelopen jaren ook allerlei initiatieven en acties ondernomen om productie en producten te verbeteren. Denk aan het verpakkingen convenant, energiebesparing en milieubesparingen. Er gebeurt van alles, maar we zijn natuurlijk niet klaar. Dat blijkt ook uit Kansenkaart 2012-2030, die we als NRK en AgentschapNL vorig jaar hebben gepubliceerd. In die toekomstverkenning stelt de rubber- en kunststofindustrie verduurzamingen een circulaire economie als doel. Om dat doel te bereiken moeten nog belangrijke stappen worden gezet. Dit ketenakkoord zet ook die stappen centraal en de ambitie van de partijen is om daar met elkaar aan te gaan werken.”

Theorie en praktijk Er zijn nu mooie uitgangspunten en beleidspunten geformuleerd. Dat is theorie, maar zal het zo in de praktijk ook werken? De Ruijter: “Uitgangspunten staan altijd op papier, het is goed om jezelf ambities en doelen te stellen. Wij maken die ook

waar. Als je kijkt naar de afgelopen jaren – dat geldt voor de NRK, maar ook PlasticsEurope en de VNCI– dan zijn vele afspraken gemaakt met de overheid op het gebied van milieu, energie (MJA), gevaarlijke stoffen (REACh) en verpakkingen. Veel van die afspraken lopen al sinds de jaren negentig. Het aardige is dat als we als branches afspraken maken in de praktijk blijkt dat de bedrijven in staat zijn om die afspraken met de overheid na te komen. Zij doen wat wij als organisaties beloven. Ik ben daar behoorlijk trots op!” Volgens De Ruijter zijn er “twee kansen” in het akkoord. “Kans één is dat het niet alleen gaat om wat vanuit het ministerie wordt aangedragen, maar door een brede groep van partijen. Daardoor ontstaan allerlei nieuwe combinaties: partijen vinden elkaar en komen tot nieuwe samenwerkingen. De tweede kans is dat de rubber- en kunststofindustrie hard aan onderwerpen kan trekken (zoals recycling), maar die niet zelfstandig kan realiseren. Door dit akkoord kunnen we nu juist met andere ketenpartners, zoals merkhouders die eindproducten op de markt brengen, spreken. De bedrijven zijn veelal toeleveranciers van halffabricaten naar heel veel markten. Uiteindelijk gebruikt de klant het product en moet hij of zij ook willen kiezen voor verduurzaming en verbetering. Als de klant daar nee tegen zegt, dan breekt de ketting en lukt een circulaire aanpak niet.”

Geen sancties Staan er ook sancties op als bedrijven zich niet houden aan de afspraken?


04-12-13 09:57

kunststof

“Neen. De bedrijven en branches –de organisaties in het algemeen– hebben hun eigen ambities geformuleerd van zaken waaraan ze willen werken. Als branches zijn onze ambities één op één zaken die wij belangrijk vinden omdat ze passen in onze kernactiviteiten. Of we die ambitie kunnen realiseren hangt ook af van de onderlinge samenwerking en of je samen inderdaad voldoende massa hebt. De bedoeling van het ketenakkoord is om met elkaar juist vanuit de energie die organisaties hebben tot samenwerking te komen. Er is gekozen voor de positieve stimulans en niet de stok achter de deur.” Eén van de speerpunten in het akkoord is dat er producten gemaakt moeten worden die goed recyclebaar zijn. Kan de Ruijter al voorbeelden geven van bedrijven die zich daar aan houden? De Ruijter: “In het akkoord schrijven we dat nu al van de Nederlandse rubber en kunststof producten die worden afgedankt circa voor vijfennegentig procent hergebruikt. Die producten worden via allerlei inzamelsystemen fysiek hergebruikt door mechanische recycling. Of de materialen worden nuttig gemaakt door energieterugwinning. Daarmee staan we in de top acht van Europa. Het is dus zeker niet zo dat we aan het begin staan van recycling. Als je denkt vanuit de circulaire economie, ofwel de transitie van een lineair bedrijfsmodel naar een circulair model, dan is dat een zaak van lange adem. Bedrijven hebben het afgelopen jaar al heel veel gedaan. In technische zin zijn producten demontabel door slim desing en prima engineering. Veel producten kun je ook uit elkaar halen om onderdelen te vervangen. Er zijn tegenwoordig vele wisselbare modules in een apparaat die vervangen kunnen worden. De andere kant is dat je aan het eind van het leven van het product materialen weer kunt scheiden en daardoor in homogene stroom kunt hergebruiken. Dat gebeurt volop. Er zijn Europees allerlei ‘End of life’- richtlijnen die er ook toe verplichten. Wij zeggen als in-


34-35_ketenakkoord.indd 35

Erik de Ruijter

dustrie dat we die weg verder willen vervolgen. Dat betekent: aan de voorkant kijken of er materialen zijn die een tweede/ derde leven kunnen hebben. Als je producten maakt, is het van belang dat je engineering en je design zodanig is dat met minimaal materiaal bijvoorbeeld een laptop wordt gemaakt en je de laptop zodanig ontwerpt dat het niet alleen heel fijn is om te gebruiken, maar dat de laptop aan het eind van de rit ook gedemonteerd kan worden voor recycling. Dan heb je de

reverse logistics. We hebben nog maar het begin gezien van recycling met de bestaande inzamelsystemen die materialen scheiden voor hergebruik.” De Ruijter concludeert: “het gaat er uiteindelijk om dat zowel technisch als economisch producten moeten passen in een circulaire economie. Dat vereist dat alle kosten in de prijs van aanschaf en ontdoening zijn opgenomen. Dan past recycling helemaal in het economisch bestel.” n

35 04-12-13 09:58

• EUROFILTER filterinstallaties •R uime voorraad gebruikte filterinstallaties • Ontstoffing / luchtbehandeling • Filtermedium / Filterpatronen •E ngineering / Turn-Key projecten

Zuidbaan 587 | 2841 MD Moordrecht 0182-379 222 [email protected] | www.transtech.nl

Revolutionaire stap voorwaarts in kabelrecycling MG Kabel Granuleerinstallaties • Compacte granuleerinstallatie voor koper en/of aluminium kabel • Kabelinvoer: vanaf 60 tot 1000 kg/u • Verkogelingsmolen voor haardraadkabel • 99% zuiver kopergranulaat • Eenvoudig te bedienen • Lage onderhoudskosten The Netherlands - Helmond Tel.: +31 492 591900 [email protected]

www.bronneberg.nl

Niton Alloy Analyzers

? ? ? ?

#)5,33+()453(8'7-9-7)7>%00)562)067)%2%0<6)7-.( %&35%735-81/:%0-7)-7%2%0<6)6-26)'32()6 3&8867)2&)7538:&%%5>673*)264%7:%7)5(-',7 5)'-)=)',)1-6',)%2%0<6)9%264335737 3/+0!-=32()5)643)0-2+3*9%'881

#335-2*351%7-) #335-2*351%7-)3*))295-.&0-.9)2()()132675%7-) $"2%0<7-'%0# )2%8:)+

")0 1%-06%0)6;7%'20 :::7,)513'312-732

:LMYHUNRSHQRRNJHEUXLNWH1LWRQ¶V

Betonwaren Legioblock ®

Flexibel bouwsysteem met legio® mogelijkheden

Opslagbox

Industriehal

Brandwerende opslag

Jansen Betonwaren B.V. Kanaaldijk Zuid 24 - 5691 NL Son - Tel.: +31 (0)499 46 28 97 - Fax: +31 (0)499 32 03 33 - [email protected] - www.legioblock.com

Innovatieve producten van aardappelzetmeel

Rodenburg Biopolymers krijgt financiële injectie Het composteerbare bioplastic maakt tal van nieuwe producten mogelijk, vandaar dat investeerders een flinke som geld in Rodenburg Biopolymers steken voor uitbreiding van het bedrijf.

Lydia Heida

“P

atat of frikandel zit nu in plastic bakjes die minstens 500 jaar meegaan, terwijl deze binnen een half uur zijn leeggegeten, stelt Aaik Rodenburg van het gelijknamige bedrijf Rodenburg Biopolymers. “Dat is bizar, vandaar dat we bezig zijn bakjes te ontwikkelen van bioplastic.” Het bedrijf maakt kant en klare korrels van afbreekbaar bioplastic, dat in verschillende gradaties van hardheid en flexibiliteit verkrijgbaar is. De grondstof hiervoor is voornamelijk aardappelzetmeel, dat loskomt bij het snijden van friet of chips. Met deze plastic korrels ontwikkelen allerlei bedrijven innovatieve producten. Zo leverde een klant golfballen aan McDonalds voor een Canadees toernooi. “Daar waren ze er helemaal gek van, want ja, ze slaan met hun eigen afval,” glimlacht Rodenburg. Weer een ander maakt er borstels van voor op de bezemwagen: die slijten in twee dagen weg, en normaal komen er zo onverteerbare plastic deeltjes in het milieu. Met bioplastic is dit geen probleem. Kunststofproducent Wavin maakt biobuizen voor bouwbedrijf Heymans, waar kabels doorgaan om werknemers tijdens de bouw te voorzien van elektra en telefoon. Die kabels zijn er zo uit te trekken en dan te hergebruiken. De buis breekt vanzelf af in de grond. Rodenburg noemt het ene interessante project na het andere, van onderzetters voor de wielen van Harley Davidson motoren die anders op de camping in de modder wegzakken tot de Waterboxx, voor het bewateren van planten in de woestijn. Het bedrijf heeft zo’n 40 klanten, die

38 38-39_bioplastics.indd 38

voornamelijk uit Nederland, België en Duitsland komen, maar ook uit Australië. Een aantal bedrijven zijn hun bioplastic aan het testen. “Met bioplastic haak je aan bij een bestaande industrie, maar die moet wel leren omgaan met nieuwe toepassingen.” Rodenburg stelt dat de huiver soms groot is in de plastic industrie. “Het is vroeger wel voorgekomen dat de machine bij een spuitgieter vastliep. We vragen daarom allerlei gegevens op over het soort machine en het type matrijs dat een fabrikant gebruikt. Dat moet niet te ver uit de pas lopen: een hele korte machine gaat niet en een hele lange machine ook niet, dan krijg je zoveel interne druk dat ons materiaal degenereert.”

Producten van bioplastic

Persoonlijke passie De vader van Aaik Rodenburg is indertijd het bedrijf begonnen, als handelaar in veevoer. “In de jaren ‘60 ontstond de frietindustrie. Alle overgebleven aardappelschillen gingen naar de varkens en koeien,” vertelt Rodenburg, die het bedrijf van zijn vader overnam. “Met de opkomst van de gekkekoeienziekte en de varkenspest leek het er op dat er minder vee zou komen in Nederland. Zo nu en dan had ik al moeite om al die schillen te verkopen, vandaar dat ik met bioplastic begon. Het is ook een persoonlijke passie van mij, om iets voor het milieu te doen.” In 2001 is er een nieuwe fabriekshal en kantoor neergezet op een industrieterrein, nabij het Brabantse Gilze-Rijen. Daarin

Aaik Rodenburg met de Waterboxx, voor het bewateren van planten in de woestijn


04-12-13 11:41

bioplastics

Kant en klare korrels van afbreekbaar bioplastic, in verschillende gradaties van hardheid en flexibiliteit, grondstof is voornamelijk aardappelzetmeel

De fabriek van Rodenburg Biopolymers, gelegen op een industrieterrein nabij het Brabantse Gilze-Rijen

daar de laatste paar jaar sterk in opkomst. Dat is gewoon op olie gebaseerd plastic wat in heel fijne fracties versplinterd, zodat je het niet meer ziet. Het is er natuurlijk nog wel, en blijft in het milieu achter waar zelfs micro-organismen het opeten.” “We dachten dat het milieubewustzijn in Brazilië wel groot genoeg zou zijn om dit type plastic tegen te houden, maar niet dus. Het is veel goedkoper dan bioplastic en wij kunnen er dus niet tegen concurreren. In onze beleving is dit echt het slechtste plastic wat er is. Gebruik dan alsjeblieft gewoon plastic, dat kun je tenminste nog terughalen en recyclen.” n

Onlangs nam de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, Startgreen en Navus

Ventures een gezamenlijk belang in Rodenburg Biopolymers. Zij steken een aanzienlijk bedrag in de ontwikkeling van het bedrijf. “Er komt nog een kleine machine bij, zodat er meer flexibele capaciteit beschikbaar is voor de productie van bioplastic. Ook is een spuitgietmachine aangekocht voor het testen van bioplastic en worden er meer mensen aangenomen,” legt Rodenburg uit. “Ik ben nu ruim vijftien jaar bezig met de ontwikkeling van bioplastic. Dat heeft een hoop geld gekost, maar we draaien nu break even. Het begint echt goed te lopen,” vertelt Rodenburg, die nog volop actief is in het bedrijf maar de dagelijkse leiding heeft overgedragen aan zijn zoons. Thijs Rodenburg is nu algemeen directeur en Joost Rodenburg heeft de positie van technisch directeur ingenomen. Er liggen voor hen nog genoeg uitdagingen. “Een aantal jaren geleden zijn we met een Canadees zetmeelbedrijf, dat ook bioplastic wilde maken, gaan samenwerken. Ons idee was dat zij beter eerst de markt op konden gaan en dat wij dan wel de eerste paar ton zouden leveren. Dat loopt nog niet zo hard, het is ook een gigantisch groot land, ga daar maar eens aan beginnen. Het is dus beter daar nog niet een fabriek neer te zetten.” Ook het Braziliaanse project staat inmiddels in de ijskast. “We wilden daar een fabriek gaan bouwen, om onder meer plastic tasjes te maken. Maar oxo-degradable plastic is

Rodenburg Biopolymers is de enige fabrikant in Europa van biolatex voor de papierindustrie

Verschillende producten gemaakt van bioplastic, zoals de oranje onderzetter voor Harley Davidson

Net aangekochte spuitgietmachine voor het testen van bioplastic

Muntjes gemaakt voor Lowlands

werd een grote machine geplaatst voor de productie van bioplastic. “Die heeft twee dagen gedraaid en toen zijn we verder gegaan op de kleine machine. Sindsdien wordt er op de grote machine boorspoeling gemaakt, voor het koelen en schoonspoelen van de boorkop tijdens het zoeken naar olie of gas. Daar is veel meer vraag naar.” Bij bioplastic ligt dat toch nog heel anders, ondanks alle voordelen die het biedt ten opzichte van op olie gebaseerd plastic. Het is een lokaal product, het concurreert niet met voedsel omdat er meer dan genoeg van is, het is gentech vrij, het kost 65 procent minder energie om het te maken en de CO2-uitstoot ligt 30 tot 70 procent lager. Ook is het te composteren, te vergisten, te verbranden en zonder problemen te recyclen met gewoon plastic, aldus een net uitgekomen studie van Wageningen UR. “Toch is bioplastic nog maar een kleine industrie,” stelt Rodenburg. “Wij houden de uitbreiding van de gewone plastic industrie, die jaarlijks 2 tot 3 procent bedraagt, niet eens bij.“ De voorspellingen over de groei van het marktaandeel bioplastic zijn wel goed. Jaarlijks neemt de productie in Europa alleen al met 20 procent toe. De wereldwijde markt voor bioplastic zal in 2016 naar verwachting 6 miljoen ton zijn.

Fragmentatiebom


38-39_bioplastics.indd 39

Inkijk in de fabriek

39 04-12-13 11:42

7776 Elma Wormschroef 93x63 adv A 04-11-13 17:28 Pagina 1

ONBALANS…? Trillende ventilatoren, koppelingen, hamermolens, krukassen, walsen of snaarschijven?

laatse Ook ter p

Elma brengt Uw draaiende machineonderdelen deskundig in balans. 24-uurs-service!

BEL 0346 - 356060 www.elmabv.nl Sterrenbergweg 50 3769 BT Soesterberg

INBOUW WEEGBRUG Havervelden 8 5281 PT Boxtel The Netherlands Tel: +31 (0)411 67 77 88 Fax: +31 (0)847 46 31 64 [email protected] www.bwt-weegtechniek.nl

EFFICIËNTE GRIJPGRAAG! Een goede omschrijving voor alle Liebherr overslagmachines. Machines die opvallen door hun hoge productiviteit en lage brandstofverbruik in combinatie met een hoge snelheid en groot bedieningsgemak. Ook de allernieuwste Liebherr LH-overslagmachines bewijzen zich in de praktijk. De lage overslagkosten per ton en de maximale beschikbaarheid van deze machines vanaf de LH 22 (23 Ton) tot en met de LH 120 (153 Ton) vormen de basis voor de goede reputatie van de Liebherr overslagmachines. Stuk voor stuk betrouwbare machines met een hoog rendement. Uitgevoerd met Liebherr grijpers vormen de Liebherr overslagmachines de centrale spil op tal van Nederlandse recycling- en overslagbedrijven. In combinatie met de service en het onderhoud van Wynmalen & Hausmann: Een solide basis voor een jarenlange inzet. Toegevoegde waarde waarop u kunt vertrouwen! Voor meer informatie over de LH serie: www.wynmalenhausmann.nl W&H, Heteren Bouwmachines, Hoogerheide Nemaasko, Maasbracht Pelle B.V., Hengevelde W&H, Purmerend

(026) 479 05 79 (0164) 61 44 44 (0475) 46 21 38 (0547) 33 30 39 (0299) 46 37 22

machines voor GWW en overslag

p a s s i e

v o o r

m e n s

e n

m a c h i n e

BREED LEVERINGSPROGRAMMA

DE SERIES

SLOOP- EN SORTEERGRIJPERS

GROTE VOORRAAD = SNELLE LEVERTIJD BEWEZEN HOGE PRODUKTKWALITEIT LAAG EIGEN GEWICHT ROBUUST EN KRACHTIG ZEER ONDERHOUDSVRIENDELIJK FLEXIBEL IN MAATWERKOPLOSSINGEN

MACHINE GEWICHTKLASSE: 0,7 - 200 TON

Vestiging Maarheeze Den Engelsman 2 6062 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66 Fax: +31 495 59 66 99

Vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55 Fax: +31 36 522 13 29

Vestiging Ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11 Fax: +32 54 34 18 10

[email protected] www.vematec.nl

Vernieuwend over hergebruik Recycling Magazine Benelux is hét vakblad voor de recyclingprofessional en brengt technische, actuele en praktijkgerichte informatie over recyclingstromen, Door bundeling van nieuws, achtergrondinformatie en expertise is RMB een onmisbare kennisbron voor de recyclingbranche.

Ga voor meer informatie naar www.eisma.nl of neem direct contact op 088 2944 700

MAGAZINE

Proefabonnement 3 nummers 25,-

WEBSITE

Dagelijks nieuws en achtergronden

NIEUWSBRIEF

Gratis een wekelijkse update

www.recyclingmagazine.nl

Nieuw managementsysteem voor recyclingbedrijven

‘iQ recycling’ app ontzorgt “De wereld is sterk aan het veranderen en de bedrijven in de recyclingbranche hebben juist nu extra steun nodig. Degenen die zich aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid zullen overleven. De app die wij hebben ontwikkeld en in de markt hebben gezet, neemt de nodige zorgen uit handen van de managers. Zij kunnen zich richten op andere zaken en doen waar zij goed in zijn.” Dat zegt directeur Johan Put van de Branchevereniging Mobiele Recycling.

Henk Meerstadt

S

urvival of the fittest. Dat verschijnsel doet zich niet alleen in de natuur voor. Het Darwinisme zie je ook terug in ondernemersland. Met een terugtredende overheid ontstaat een nieuwe werkelijkheid. “Om te kunnen overleven, is aanpassing een eerste vereiste. Bedrijven moeten klaar zijn om nieuwe afvalstromen te verwerken. Uit analyse is gebleken dat niet de sterkste en

grootste bedrijven per definitie overleven, maar de bedrijven die zich het beste kunnen aanpassen aan de nieuwe omstandigheden,” concludeert Johan Put van de Branchevereniging Mobiele Recycling. Deze belangenorganisatie richt zich op bedrijven die bouwen sloopafval – samen maar liefst 20 miljoen ton per jaar – recyclen tot kwalitatief hoogwaardige bouwgrondstoffen. “De recyclingbedrijven dienen te voldoen aan een groeiend

aantal wettelijke milieueisen en technische eisen. Sinds de economische crisis hebben we te maken met een lager bouwvolume, dus ook minder bouwen sloopafval en een lagere vraag naar bouwrecyclingproducten. Wij zagen dat onze leden met deze situatie werden geconfronteerd en hebben gezocht naar middelen die hen konden ondersteunen in de aanpassing naar de nieuwe realiteit. Hiervoor hebben we de app ‘iQ recycling’ ontwik-

Een beeld van de knoppen die in de app verwerkt zijn

42 42-43__iqrecycling.indd 42


04-12-13 11:40

software

keld op basis van de ervaringen van ongeveer vijftig producenten en auditoren. Een half jaar geleden hebben we de app geïntroduceerd en sindsdien is deze in gebruik bij ongeveer 150 gebruikers. Gebleken is dat de app een strategische versterking biedt voor zowel de bedrijven als de vereniging zelf.”

Johan Put met een GPS-tracker in de hand, een apparaat dat de coordinaten doorgeeft van de werkplek

Zekerheid De app biedt een aantal meerwaarden. De eerste meerwaarde is ‘zekerheid.’ Bedrijven moeten voldoen aan de uiterst complexe beoordelingsrichtlijn BRL 2506, aan diverse (Europese) normen en bepalingen, evenals aan een strenge milieuwetgeving. Er gaat geen maand voorbij of er verandert weer iets in de weten regelgeving. De beheerders van de app passen deze wijzigingen centraal aan zonder dat bedrijven het eigen kwaliteitshandboek hoeven te wijzigen.

Gebruiksgemak De tweede meerwaarde is ‘gebruiksgemak.’ “Je hoeft echt geen nerd te zijn om met de app te kunnen werken,” zegt Johan gekscherend. “Overzichtelijke procedureschema’s fungeren als navigatiemiddel naar de werkinstructies en formulieren. Simpel het betreffende symbool aanklikken en je bent er. De app werkt met knoppen waarmee de gebruiker allerlei instructies kan geven aan de app. Een helpdesk is beschikbaar die zowel te-

Vincent Korrel, projectmanager bij A& Zn. Bv:

“Virtuele auditing wordt bij uitstek gefaciliteerd door deze app. Een virtuele audit kan any time any place worden uitgevoerd zonder dat daar directe input van het bedrijf voor nodig is.”


42-43__iqrecycling.indd 43

lefonisch als via chat vragen beantwoordt. Ook dat draagt bij aan het gebruiksgemak.

de gebruiker de nodige tijd en kunnen de eigen medewerkers zich meer richten op de kerntaken van de onderneming.

Efficiency

Imago

‘Efficiency’ is de derde meerwaarde. Door de standaardisatie voor certificatie-instellingen, laboratoria en monsternemers onderhandelt de Branchevereniging Mobiele Recycling over de te leveren kwaliteit en de prijzen. Op deze manier ontstaan collectiviteitskortingen wanneer de contacten op een gestandaardiseerde manier via de app verlopen. De besparing op kwaliteitskosten kan hierdoor al snel oplopen tot zo’n 40%. Daarnaast bespaart

Alle recyclinginstallaties zijn uitgerust met een GPS-tracker. Dat heeft een imagoversterkend effect op het bedrijf. Het is bovendien niet zomaar een willekeurige tracker. Het is een GPS-tracker die verbonden is met de app en hier data mee uitwisselt. Zo kunnen leidinggevenden productiegegevens verkrijgen uit het systeem en worden kwaliteitsfunctionarissen geholpen bij de indeling in partijen waarop wordt gekeurd. ■

De app ‘iQ recycling’ is een webbased systeem dat niet alleen bruikbaar is op smartphones en tablets, maar ook op laptops en desktopcomputers. De app bestaat uit overzichtelijke procedureschema’s, bondige werkinstructies en gebruiksvriendelijke formulieren die onderling met elkaar zijn verbonden. De app bevat tevens diverse berekeningen zoals een berekening van akoestische contouren die bedrijven bij breken op een sloop- of wegenwerk moeten respecteren ten opzichte van woningen en andere geluidsgevoelige objecten. Andere berekeningen zijn bedoeld om de frequentie van de keuringen via een ‘bonus malus’-filosofie te bepalen. De app kent digitale bruggen waarover data heen en weer worden getransporteerd tussen de bedrijven, monsternemers en diverse laboratoria met telkens een specialisme (bijvoorbeeld milieu, civiele techniek of asbest). De analyseresultaten die via de digitale bruggen in de omgeving van de bedrijven terechtkomen, zijn niet manipuleerbaar door de bedrijven. Hierdoor ontstaat een groot vertrouwen bij de afnemers en de overheid. De app is een compleet eigentijds managementsysteem dat af te stemmen is op de wensen en behoeften van elk individueel bedrijf.

43 04-12-13 11:40

M E T A A L R E C Y C L I N G B . V. S C H R O O T E N N O N F E R R O M E TA L E N C O N TA I N E R V E R V O E R

Beitel 74 | 6422 PB Heerlen | Tel 045-5422025 | E-mail [email protected]

SBM

Rubble Master

Mobiele roterende breker voor het breken van o.a. natuursteen, (beton) puin, asfalt en grind.

Compacte mobiele brekers voor het breken van o.a. asfalt, restbeton, puin en betonstenen.

Mobiel breken

Mobiel breken

Jager Ophof sterk op het gebied van breken, zeven, scheiden, wassen, shredderen, transporteren, windziften, mobiele- en vaste betoncentrales, immobiliseren, slijtdelen en sensortechniek. Contact: +31 (0) 341- 42 45 33 www.jager-ophof.nl [email protected]

THS

Geachte collega’s

Equipment Trading B.V.

Radonstraat 22

6718 WS Ede

(0031) 0318-437912

Liebherr A924

Urenstand ca. 9.800 uur 10.00 x 20 Vol Rubber Banden Hydraulische Cabine Verhoging 4 Punts afgestempeld

Industrie mono 6,80 mtr Industrie steel 6,00 mtr Generator Diverse grijpers beschikbaar

E-mail: [email protected]

www.ths-equipment.com

Wij zijn op zoek naar: Bruikbaar rvs Aluminium brons Scheeps schroeven Brons afvallen Koper nikkel afvallen

Fruiteniersstraat 25 3334 KA Zwijndrecht tel 078 6100 328 email [email protected]

Innovatie-estafette De actieve, Nederlandse ‘polder’ heeft opnieuw een mooi akkoord opgeleverd: een opvallende overeenkomst met de drie K’s van: Keten(akkoord), Kunststof en Kringloop. Het akkoord werd door maar liefst 65 partijen ondertekend tijdens de Innovatie-estafette 2013, waar ruim 5000 deelnemers in een sfeer van positieve opwinding hun horizon verbreedden, voorlopig tot 2020. Dat is in vergelijking met de jaartallen van sommige politici en beleidsmakers een afzienbare termijn, maar haalbaar in een tijd van snelle ontwikkelingen. De medewerking van de ministeries van infrastructuur en milieu, onderwijs en economische zaken bracht kennelijk veel enthousiasme teweeg bij de bezoekers. Die lieten zich via een groot aantal stands, workshops en ‘pitches’ informeren over kernthema’s als ‘Smart Cities, Green Transport’ and ‘Circular Economy.’ Toverwoorden zijn het niet, niet in het Engels en evenmin in het Nederlands. Maar duurzaamheid blijft ontegenzeggelijk een gemeenschappelijke noemer voor de vernieuwers van vandaag en morgen. Het Ketenakkoord Kunststof Kringloop past naadloos in het streven naar een circulaire economie. Het akkoord is ook een prestatie van ongemeen belang. Niet alleen vanwege de diversiteit van de ondertekenaars, maar ook om de doelstellingen die in het akkoord zijn vastgelegd. Ik denk daarbij vooral aan design voor hergebruik, een nieuwe echo van Cradle to Cradle, en het zichtbaar maken van de waarde van de primaire en secundaire materiaalstromen. Dat het akkoord aandacht besteedt aan het voorkomen van negatieve gevolgen van overconsumptie en slordig omgaan met verpakkingsafval, met als trefwoorden het hardnekkige zwerfafval en de beruchte ‘plastic’ soep, ligt voor de hand. Gedragsbeïnvloeding blijft immers een absolute voorwaarde, ook om via de route van de bronscheiding de opbrengst van herbruikbare kunststofstromen kwalitatief en kwantitatief te vergroten.

Het akkoord volstaat vooralsnog met kwalitatieve doelstellingen. Die voorzichtige benadering zij de (toekomstige) ketenpartners vergeven. Temeer waar al na twee jaar een evaluatie plaatsvindt met, waar mogelijk, het tonen van concrete resultaten. Het akkoord is dus een intentieverklaring, geen inspanning-, laat staan een resultaatverplichting. Toch is het heel wat waard dat industrie, financiële sector, havenbedrijven, kennisinstellingen en overheid de handen ineen slaan om de innovatie op het gebied van onderzoek, ontwerp, recycling en hergebruik van allerhande kunststoffen te bevorderen. De ondertekenaars van het akkoord hebben elkaar terecht beloofd om via een doelgerichte samenwerking de broodnodige innovatie van de grond te tillen. Dat is geen eenvoudige opgave nu het herstel van de economie grote inspanning vergt. Of de kringloop van de kunststoffen binnen afzienbare tijd volledig kan worden gesloten, moet worden afgewacht. Want papier is, zo bleek bij eerdere akkoorden, geduldig en de werkelijkheid weerbarstig. Bemoedigend is in elk geval dat ook afvalverwerkers het akkoord ondertekenden. Deelname van bedrijven als Sita, Attero en Van Gansewinkel aan de innovatie-estafette betekent immers dat ook zij de weg van afval naar grondstof gaan afleggen. Hopelijk verliest geen van de ondertekenaars van het akkoord onderweg het estafettestokje. Tijdig en snel doorgeven: dat is het parool voor vernieuwers die gezond en wel in 2015 de tussenstop en in 2012 de eindstreep willen halen.

Dr. Ad Lansink

7B7dkZcWVcY BV\cZZihnhiZbZc IdiVVadeadhh^c\Zcde]Zi\ZW^ZY kVchX]Z^Y^c\hiZX]cdad\^Z# Gj^b*%_VVgZgkVg^c\ Dei^bVVahX]Z^Y^c\hgZcYZbZci
8ZcigZd[bV\cZi^X`cdlaZY\Z###

7V``ZgBV\cZi^XhWk HX^ZcXZeVg`:^cY]dkZc**%'!*+.':AHdc"CZYZgaVcY!IZa# (&%)%"'+,-+,-! ;Vm (&%)%"'+,--..!:"bVâ/>c[d@WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb!lll#WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb


45_FHG Lansink.indd 45

45 04-12-13 15:06

Omgevingsvergunning voor tijdelijk afwijken bestemmingsplan

Flexibeler door nieuwe crisis- en herstelwet In dit laatste artikel van 2013 staat de auteur stil bij een wetswijziging die naar alle waarschijnlijkheid begin 2014 van kracht zal worden. De wijziging heeft betrekking op de omgevingsvergunning waarbij tijdelijk kan worden afgeweken van het bestemmingsplan. Het instrument van de tijdelijke omgevingsvergunning wordt een stuk flexibeler. Aan de hand van een praktijkcasus staat de auteur stil bij de wijziging. Wilbert van Eijk

O

m een fysiek project in de omgeving uit te mogen voeren, is veelal een vergunning vereist (bijvoorbeeld voor bouwen, gebruik van gronden of het exploiteren van een bedrijf). Niet ieder project heeft een definitief karakter. Soms kan behoefte bestaan aan een tijdelijke voorziening, bijvoorbeeld een noodgebouw na een brand of een tijdelijke bedrijfsuitbreiding (vooruitlopend op een bedrijfsverplaatsing). Wanneer deze tijdelijke voorziening niet in overeenstemming is met het bestemmingsplan, is een toestemming nodig om daarvan af te wijken. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht voorziet in de mogelijkheid een omgevingsvergunning te verkrijgen voor het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan. Het instrument van de tijdelijke afwijking zal binnenkort wijzigen. Aan de hand van een praktijkcasus zal het huidige en nieuwe instrumentarium van de tijdelijke omgevingsvergunning worden besproken.

De casus Bedrijf X breekt en sorteert puin en verwerkt het tot granulaat. Op de huidige locatie groeit het bedrijf uit zijn jasje. Met de gemeente is overeenstemming bereikt over verplaatsing. Toch kan dat nog wel even duren. De nieuwe locatie moet nog worden ontwikkeld en het bestemmingsplan is nog niet in procedure. In afwachting van de verplaatsing wil het bedrijf een nieuw opslagterrein in gebruik nemen. De bestemming van die gronden voorziet evenwel niet in de gewenste activiteit. Omdat het een tijdelijk karakter

46 46-47_Recht en regel.indd 46

heeft, wil de gemeente wel meewerken aan een afwijking van het bestemmingsplan. Zij is voornemens een tijdelijke omgevingsvergunning voor de duur van vijf jaar te verlenen. Het is niet duidelijk of na die termijn de verplaatsing al een feit is. De vraag is of bedrijf X een tijdelijke omgevingsvergunning kan krijgen. Die vraag zal worden beantwoord naar huidig en toekomstig recht.

Huidig recht Het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan kan via een omgevingsvergunning. De procedure van totstandkoming volgt de zogenaamde uitgebreide voorbereidingsprocedure van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Deze procedure kent een termijn van zes maanden, met de mogelijkheid voor het bevoegd gezag deze eenmalig met maximaal zes weken te verlengen. Het Besluit omgevingsrecht (Bor) bepaalt de maximale duur van de tijdelijke afwijking nu op vijf jaar (art. 5.18 Bor). Na het verstrijken van de in de omgevingsvergunning bepaalde termijn, is de vergunninghouder gehouden de oude toestand te herstellen of de situatie in overeenstemming te brengen met het geldende bestemmingsplan. Voor zover met gebruikmaking van de tijdelijke omgevingsvergunning is gebouwd, dient het bouwwerk na het verstrijken van de termijn onmiddellijk gesloopt te worden of in overeenstemming te worden gebracht met de voorschriften van het bestemmingsplan. De tijdelijkheid van het project moet vaststaan. Daarbij is van belang dat uit rechtspraak blijkt dat de behoefte aan de voor-

ziening permanent mag zijn maar het wel aannemelijk moet zijn dat na de instandhoudingstermijn geen behoefte meer bestaat aan de tijdelijke voorziening. Dat betekent dat een tijdelijke omgevingsvergunning om af te wijken van het bestemmingsplan, alleen kan worden verleend wanneer op grond van concrete en objectieve gegevens aannemelijk is dat na de gestelde termijn geen behoefte meer bestaat aan de tijdelijke voorziening. In de praktijk wordt nog wel eens de fout gemaakt door te stellen dat de tijdelijkheid vaststaat omdat de vergunning voor bepaalde tijd is verleend. Dat is onvoldoende, gelet op de eis van de concrete en objectieve gegevens. In het kader van een bedrijfsverplaatsing (waarbij op de huidige locatie nog een tijdelijke vergunning wordt verleend voor uitbreiding) is een onrealistische planning voor de daadwerkelijke effectuering van de verplaatsing reden om een streep te zetten door de tijdelijke vergunning. Een privaatrechtelijk contract waarin is bepaald dat deze onherroepelijk eindigt na afloop van de in de tijdelijke vergunning gestelde termijn, is over het algemeen voldoende om de tijdelijkheid aan te tonen. De tijdelijkheid mag niet afhankelijk zijn van een onzekere, toekomstige gebeurtenis.

Komend recht Het instrument van de tijdelijke omgevingsvergunning wordt flink gewijzigd. De wijziging maakt onderdeel uit van het permanent worden van de Crisis- en herstelwet (Chw). De wet die de Chw definitief maakt, is vanaf 25 april 2013 in wer-


04-12-13 15:07

recht & regel

king. Het onderdeel dat het instrument van de tijdelijke omgevingsvergunning wijzigt, is echter nog niet in werking getreden. Daarvoor moet het Bor worden aangepast. Met de wetswijziging vervalt de figuur van de tijdelijke omgevingsvergunning zoals we die nu kennen De termijn van vijf jaar verdwijnt. De termijn kan straks worden vastgesteld op tien jaar of zelfs langer. Er kan dus flexibeler worden ingespeeld op tijdelijke wensen en behoeften. Zoals de voorgestelde wijziging er nu uitziet, kennen we straks twee smaken voor het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan. Voor een tijdelijke afwijking van ten hoogste tien jaar gaat de reguliere voorbereidingsprocedure van de Wabo gelden. Dat houdt in dat binnen acht weken op de aanvraag moet worden beslist, met de mogelijkheid van het bevoegd gezag de beslistermijn eenmalig met maximaal zes weken te verlengen. Deze variant wordt toegevoegd aan de zogenaamde ‘kruimellijst’ van artikel 4 van bijlage II bij het Bor. Voor zover het betreft tijdelijke, planologische afwijkingen voor een termijn langer dan tien jaar, zal een omgevingsvergunning de weg van het voormalige projectbesluit volgen, waarop de uitgebreide voorbereidingsprocedure van toepassing is (zes maanden + mogelijke verlenging met zes weken). Met de voorgenomen wijziging wordt aangesloten bij de praktijk. De termijn van vijf jaar en het aantonen van de tijdelijkheid worden als een grote belemmering ervaren. Daarom wordt het mogelijk om zelfs langer dan tien jaar van een bestemmingsplan af te wijken. Op zichzelf beschouwd is dat wel merkwaardig. Een tijdelijke vergunning kan straks een langere looptijd hebben dan een bestemmingsplan dat een ‘houdbaarheidstermijn’ van tien jaar kent. Het wordt met het nieuwe instrument straks mogelijk om met een tijdelijke omgevingsvergunning vooruit te lopen op een permanente situatie. De tijdelijkheid zal, naar het zich


46-47_Recht en regel.indd 47

nu laat aanzien, niet meer onderbouwd hoeven worden. Naar verwachting treedt de wijziging begin 2014 in werking.

Terug naar de casus Terug naar de praktijkcasus. Onder het huidig recht is het voor bedrijf X een hele opgave om de tijdelijke omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan binnen te slepen. Het bestemmingsplan voor de nieuwe locatie is nog niet in procedure. Dat na afloop van de termijn van vijf jaar geen behoefte meer bestaat aan de tijdelijke uitbreiding van de opslaglocatie, staat allerminst vast. Na de wetswijziging wordt het voor bedrijf X een stuk gemakkelijker om een tijdelijke toestemming voor het afwijken van het bestemmingsplan binnen te halen. Het bedrijf hoeft de tijdelijkheid niet meer aan te tonen en het bevoegd gezag is niet gebonden aan de krappe termijn van vijf jaar.

Tot slot Wat nog wel goed in ogenschouw genomen moet worden, is het volgende. Voor bepaalde afwijkingen van het bestemmingsplan voor bedrijfsmatige activiteiten geldt ook een milieutoestemming. Indien een milieuvergunning (omgevingsvergunning voor milieu) nodig is, heeft dat invloed op de lengte van de termijn van totstandkoming van de omgevings-

vergunning. Het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan en het milieuaspect hangen onlosmakelijk samen en volgen één procedure. Wanneer een omgevingsvergunning voor milieu nodig is die niet als ‘milieuneutraal’ kan worden aangemerkt, moet daarvoor de uitgebreide voorbereidingsprocedure van de Wabo worden gevolgd. De tijdelijke omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan volgt dan automatisch deze procedure, ook wanneer voor maximaal tien jaar wordt afgeweken. Wanneer de uitbreiding in milieu hygiënische zin niet vergunningplichtig is maar valt onder het Activiteitenbesluit milieubeheer, werkt de milieutoestemming niet (extra) vertragend. In dat geval kan de uitbreiding voor wat betreft de milieutoestemming worden gemeld. De lengte van de procedure voor de tijdelijke omgevingsvergunning is dan afhankelijk van de vraag of voor maximaal tien jaar van het bestemmingsplan wordt afgeweken of voor een langere termijn. Voor de planning en uitvoering van een tijdelijk project blijft het dus wel van belang welke activiteiten precies worden uitgevoerd.

Mr. drs. W.J.W. (Wilbert) van Eijk is als advocaat werkzaam bij Van Iersel Luchtman Advocaten op de vestiging in ’s-Hertogenbosch. Hij is specialist op het gebied van het Omgevingsrecht (ruimtelijk ordeningsrecht en milieurecht) en het Economisch- en Milieustrafrecht. E-mail: [email protected] Tel. nr.: 088-90 80 800

47 04-12-13 15:07

Marktanalyse schroot

Optimisme groeit op staal- en schrootmarkt De geleidelijke verbetering op de staalmarkt die sinds de zomer is ingetreden heeft zich ook in oktober en de eerste helft van november doorgezet. Al bleef de hardnekkige overcapaciteit een royale prijsverbetering nog wel in de weg staan. Op de schrootmarkt was in de eerste helft van november wel sprake van een prijsspurt... Afsluitdatum: 15 november 2013

H

oewel het economisch herstel nog in een vrij gematigd tempo verloopt zijn er voor de goede waarnemer toch volop positieve signalen te herkennen op de staalmarkt. Een belangrijk signaal, vooral vanuit Europees perspectief, is dat het orderniveau van Duitse staalproducenten voor het laatste kwartaal met 4 procent was gestegen. Verder zijn er tekenen dat de bouwsector in Europa weer voorzichtig uit het dal kruipt, terwijl ook de autoverkopen weer een licht stijgende lijn vertoonden. Al wordt het herstel nog altijd omschreven als ‘fragiel.’ Daarnaast heeft de Chinese overheid aangekondigd om 80 miljoen ton aan verouderde staalcapaciteit uit productie te nemen. Dat klinkt mooi, maar tot nu toe was er dit jaar sprake van een voortdurende uitbreiding van nieuwe capaciteit en daar leek tot voor kort geen eind aan te komen. Tot voor kort, want de meest recente indicaties lijken toch te wijzen op een stagnatie van de staalproductie. Het meest concrete cijfer sprak zelfs van een krimp met een half procentje. Niet al te veel, maar toch een belangrijke trendbreuk (in augustus lag het productieniveau nog meer dan 10 procent boven dat van vorig jaar). Ook het exportniveau van de Chinezen begon in oktober iets af te nemen. Het blijft dus afwachten wat het netto allemaal oplevert op termijn, maar de tekenen zijn in ieder geval niet ongunstig. Want het productieniveau in met name China blijft veel te hoog. In oktober lag de mondiale productie bij benadering weer 7 procent boven het niveau van vorig jaar en dat is meer dan het herstel van de vraag rechtvaardigt. Prijsstijgingen van staal bleven de afgelopen periode dan ook beperkt tot een range van 0 tot 4 pro-

48 48-49_mametalen.indd 48

cent. Met Amerika aan de bovenzijde, terwijl in het Verre Oosten de prijzen bleven stagneren. Dat moet voor de Chinezen een teken aan de wand zijn. Want het is duidelijk dat de overcapaciteit er verantwoordelijk voor is dat de prijsontwikkeling achterblijft bij het verbeterde sentiment. De verwachting van analisten is wel dat dit surplus geleidelijk wat zal slinken, maar nog lange tijd boven de markt zal blijven hangen. Sommigen verwachten zelfs nog jaren.

Schroot omhoog De vraag naar schroot profiteerde onmiskenbaar van de opleving op de staalmarkt. Hoewel in Europa het prijsniveau in oktober nog met zo’n $15 à 20 per ton terugviel was in de eerste helft van november in ieder geval sprake van een flinke opleving. Mede door een hernieuwde vraag vanuit Turkije. Per saldo lag de exportprijs van shredderschroot in Rotterdam op 15 november op zo’n $370375, van 80/20 HMS I/II rond $350-355 en van 60/40 HMS I/II rond $340-345, alles per ton fob. Ten opzichte van de vorige peildatum op 13 september is dat een stijging met om en nabij $10 per ton. In Amerika was de eerste helft van november zelfs nog sprake van sterkere prijsstijgingen, als gevolg van een relatief krap aanbod van schroot. Daar schoot de prijs met name in de eerste twee weken van november alleen al met zo’n $30 per ton omhoog, ofwel zo’n 8 procent. Naast Turkije vormt vooral de vraag uit landen als Taiwan en Zuid-Korea (dat na een sterke terugval weer uit het dal lijkt te kruipen) de belangrijkste katalysatoren. De vraag uit China blijft mager, de Chinezen zamelen ook steeds meer schroot in op de eigen thuismarkt.

Overigens is op mondiale schaal het aanbod van schroot niet al te ruim, mede door het feit dat de Russen dit jaar opnieuw zo’n 25 procent minder exporteren. De vraag naar schrootalternatieven als pig iron en DRI lijkt daarvan te profiteren, evenals de prijsniveaus. Dat geldt ook voor ijzererts, dat na een moeizame maand oktober (waarin de prijs over de hele linie nog weer daalde met iets meer dan één procent) begin november weer een opleving liet zien. De overcapaciteit op de staalmarkt zal vroeg of laat ook de ruimte voor prijsstijgingen van schroot beperken. Willen de staalproducenten hun marges ondanks het verbeterde sentiment tenminste niet tot de nullijn willen zien slinken.

Steeds meer Chinees RVS Anders dan op de staalmarkt lijkt van enige Chinese ingetogenheid wat betreft de RVS-productie nog geen sprake. De meest recente cijfers wijzen erop dat het productieniveau hier 15 procent hoger ligt dan vorig jaar. Het maakt meteen duidelijk dat met name de Europese en Amerikaanse RVS-producenten zware tijden beleven (hier is de productie met 2,5 tot 3 procent gedaald) en analisten voorspellen dan ook dat reorganisaties niet uit kunnen blijven. De recente bescheiden prijsverbeteringen lijken dan ook vooral te maken hebben gehad met de stijging van de nikkelprijs, al ging deze in de tweede week van november weer onderuit (met meer dan 5 procent). De prijs van RVS-schroot profiteerde aanvankelijk ook van de hogere nikkelprijs, maar leek medio november weer een stapje terug te moeten doen. Het aanbod blijft hier nog altijd behoorlijk krap. n


04-12-13 09:56

metalen

Marktanalyse non-ferro

Non-ferro markten blijven kwetsbaar Na een aanvankelijke stijging in oktober moesten de prijzen van de non-ferro metalen met name in de tweede week van november weer een behoorlijk stapje terug doen. Over de hele linie ging het prijsniveau met 4 tot 6 procent onderuit. Blijkbaar rechtvaardigt het voorzichtige economische herstel nog geen al te enthousiaste prijserupties en die situatie lijkt, ondanks het doorzettende herstel, nog wel even voort te kunnen duren. Afsluitdatum: 15 november 2013

Aluminium Even bereikte de driemaandsprijs van aluminium een niveau van $1850, maar op 15 november was dit teruggevallen tot $1738 per ton. Ten opzichte van de vorige editie van RMB, met als afsluitdatum 11 oktober, was dat toch weer een verlies van 5 procent. Positief is wel dat de daling van de LME-voorraden zich heeft doorgezet, al bleef deze ook de afgelopen periode beperkt tot minder dan een procentje, tot nog altijd 5,3 miljoen ton. De driemaandsprijs van aluminiumlegering volgde eenzelfde patroon, na een piek van $1835 eindigde deze op $1750 per ton, 3 procent lager. De LME-voorraden daalden hier met 1,5 procent tot 61.000 ton. Wat opvalt, is dat de driemaandsprijs van aluminiumlegering al enige tijd boven die van primair aluminium ligt. Dat heeft te maken met het schaarse aanbod van productiescrap, wat weer een gevolg is van de lage productieniveaus, onder andere van de Europese automobielindustrie. Primair aluminium heeft daarentegen nog steeds te kampen met historisch hoge voorraden, al lijkt het perspectief wat te verbeteren door de oplevende consumptie. Rusal-directeur voorspelt zelfs dat de vraag naar aluminium dit jaar al weer 7 procent hoger uit zal komen in vergelijking met vorig jaar. Het blijft daarbij nog wel te hopen dat de Chinezen geen roet in het eten gooien. Tot nu toe lag de aluminiumproductie daar 8 procent hoger en dat heeft al geleid tot dalende importen.

Koper Ook de driemaandsprijs van koper beleefde een kortstondige opleving tot $7275, maar ook hier was op 15 november


48-49_mametalen.indd 49

per saldo sprake van een daling met 2,5 procent tot $6968 per ton ten opzichte van medio oktober. De vooruitzichten lijken hier echter uitermate gunstig. De LME-voorraden lieten in dezelfde periode een scherpe daling zien met 11 procent tot 452.000 ton en dat wijst erop dat de vraag naar koper (die in de eerste helft van dit jaar amper boven het niveau van vorig jaar kwam) nu toch daadwerkelijk uit het dal begint te kruipen. Ook hier echter als negatieve kanttekening het beeld van dalende Chinese importen.

Zink De driemaandsprijs van zink piekte even tot $1940, maar lag op 15 november op $1860 per ton. Ten opzichte van medio oktober is dat echter een daling met minder dan één procent. De LME-voorraden stegen wel licht met een half procentje tot 998.000 ton en de gevreesde barrière van één miljoen blijft daarmee akelig dicht in de buurt. Toch wordt de zinkmarkt door veel analisten als de meest solide omschreven van alle non-ferro metalen. De groeiperspectieven worden hoog ingeschat en in tegenstelling tot de meeste andere metalen was hier de laatste tijd sprake van stijgende Chinese importen. Al kan de groei van de productie op termijn ook hier voor een ongewenste kentering zorgen.

Lood Na een korte en vergeefse aanval op de barrière van $2200 moest lood op 15 november genoegen nemen met een driemaandsprijs van $2073 per ton, exact gelijk aan een maand geleden. Ook de LMEvoorraden bleven vrijwel onveranderd op 237.000 ton. Weinig beweging kortom op de loodmarkt. Met Europa nog altijd als

zwakke regio, maar wel met de verwachting dat de situatie zich de komende maanden wat zal verbeteren. Een positief teken was in ieder geval dat de groei van de Chinese loodproductie, die eerder dit jaar meer dan 8 procent bedroeg, de laatste tijd behoorlijk leek af te vlakken.

Nikkel Na een opleving tot $14.630 per ton was de driemaandsprijs van nikkel op 15 november teruggevallen tot $13.690 per ton, hoewel dat per saldo maar een fractie lager is dan medio oktober. De LMEvoorraden liepen verder op met 7 procent tot 245.000 ton. Dat laatste maakt duidelijk dat aan de hardnekkige overcapaciteit op de nikkelmarkt nog geen einde is gekomen. De RVS-markt zit momenteel dan wel weer in de lift, maar de productiegroei komt daar vooral voor rekening van China. De meest recente cijfers geven aan dat de Chinese RVS-productie de afgelopen periode zo’n 15 procent boven het niveau van vorig jaar ligt. Omdat de Chinese nikkelproductie ook fors is gestegen biedt dit de mondiale nikkelmarkt maar betrekkelijk weinig soelaas. De Chinese nikkelimporten zijn wel wat toegenomen, maar onvoldoende om het nikkelsurplus te absorberen.

Tin De driemaandsprijs van tin was na een piek tot $23.400 op 15 november teruggevallen tot $22.975 per ton, een kleine 1,5 procent beneden het niveau van de maand daarvoor. De LME-voorraden daalden met 10 procent tot 11.6000 ton. Ook de tinmarkt, alhoewel bescheiden qua omvang, mag zich eveneens verheugen in een degelijk fundament. n

49 04-12-13 09:56

Marktberichten Oudpapier

En hoe wordt 2014? In dit nummer van RMB, drie pagina’s van Mark Mijnster (Papermarketing) waarin in vogelvlucht het jaar 2013 qua oudpapiermarkt wordt geanalyseerd. Welke factoren en gebeurtenissen bepaalden het gezicht van dit jaar? Altijd nuttig en interessant om eens goed in de achteruitkijkspiegel te kijken. Conclusie kan in elk geval zijn, dat het een bijzonder en bepaald geen eenvoudig jaar was. En hoe wordt 2014 dan?

Henk Meinen

W

ie het weet mag het zeggen, maar toch zijn er wel enkele zaken aan te tippen, die in het komende jaar zeer waarschijnlijk een belangrijke rol gaan spelen. Naar mijn mening als relatieve buitenstaander, want ik doe zelf absoluut niets in volumes (oud) papier, behalve Marktberichten Oudpapier en dit blad, dat onze drukker altijd keurig voor ons drukt- zijn er wel een paar zaken uit te lichten.

Digitaal versus print Te beginnen met alles wat internet, digitaal en social media betreft. De digitale ontwikkeling zal doorgaan, zonder twijfel. Maar hier en daar lijkt de wal het schip toch te keren. Er treedt enige verzadiging op in met name social media. Het nieuwe is er een beetje af, de groei in deelnemers en dergelijke stagneert of loopt zelfs terug. Hyves is hèt voorbeeld hoe het mis kan gaan. Het is zoiets als toen we de eerste e-mails ontvingen en verzonden. Iedereen vond het prachtig en nu kreunen en steunen velen onder de enorme hoeveelheden digitale post. En zo gaat het langzamerhand bij social media ook, maar dan met één groot onderscheid namelijk: e-mailverkeer is nagenoeg onmisbaar als communicatiemiddel, social media hebben weinig rationele waarde. Dus voorspel ik hier: social media verliezen in 2014 de glans van een hype en krijgen het moeilijker. Print verkeert in algemene zin ook in 2014 in moeilijke marktomstandigheden. De shake-out is nog niet voltooid. Wel zal het tempo van de neergang vertragen en zullen uitgevers met nieuwe printconcepten en redactionele formats toch weer verdienmodellen in print realiseren. Print zal een kleinere markt worden, maar wat straks overleeft

50 50-51_mapap-tex.indd 50

zal sterker zijn. Misschien moet je in papiervolume afkomstig uit print in 2014 nog wel weer met ruim 10% minder rekenen. Maar dat is dan ook wel de bodem. Drukkers zullen – ook minder in getal en capaciteit – op middellange termijn hertstellen geholpen door een weliswaar kleinere, maar gezonde uitgeefbranche. Leveranciers komen hier en daar terug van te grote digitale avonturen en zullen print weer meer gaan omarmen. Wel zal bij informatieprint de lat voor met name redacties nog hoger komen te liggen en sluit ik allianties van dagbladuitgevers en Tv-makers bepaald niet uit.

Bronnen en de economie Een positieve zaak voor de oud-papierbusiness kan zijn, dat het extreem hoog bieden op tenders voor oudpapier naar realistischer niveaus wordt teruggebracht. De prijzen en voorwaarden die aan bronnen werden toegezegd rezen de pan uit. Iedereen wist het kennelijk en toch gebeurde het. Het jaar 2013 is wat dat betreft hier en daar een harde leermeester geweest en sommigen kregen wel erg hard het lid op de neus. Ook de bronnen zelf moeten en zullen langzaam maar zeker er van doordrongen raken, dat de bomen niet tot in de hemel groeien en dat de oud-papiersector ook nog iets moet kunnen verdienen. Want als er niks meer te verdienen valt, duvelt het hele prachtige systeem van inzameling, verwerking en hergebruik van (oud) papier in elkaar. Bijna last but zeker not least, is natuurlijk de algehele economische situatie. Die lijkt, hoe fragiel ook nog, toch enigszins te herstellen. Als dat doorzet zal ook de vraag naar papier weer toenemen. Zullen tonnages op de spot-lotmarkt mogelijk weer ruim boven de in contracten vastgelegde prijzen uittornen. En op het

moment dat de vraag het aanbod weer ruim gaat overstijgen, zullen ook de strenge controles weer worden getemperd. Papierfabrieken – ook in China – zullen het oudpapier dan hoe dan ook weer nodig hebben.

Nieuwe bedrijfjes met nieuwe concepten? Tenslotte sluit ik niet uit, dat aan de onderkant van de oud-papiermarkt sinds jaren weer nieuwe spelers in de vorm van kleine bedrijfjes zullen opkomen. Bedrijfjes die onder meer worden opgezet en gedreven door bijvoorbeeld mensen die in de crisis hun reguliere baan hebben verloren. Zij zullen proberen een soort communiteiten te vormen met burgers die hun oudpapier bij die bedrijfjes inleveren. Flexibiliteit, lage kosten, persoonlijke relaties, lokaal operatief en snelle doorzet zullen sterke kenmerken van dit soort bedrijfjes zijn. Want juridisch gezien denk ik dat elke burger eigenaar is van zijn of haar eigen oudpapier en dat daar kan en mag aanbieden waar hij of zij dat zelf verkiest. Bijvoorbeeld bij dat kleine sympathieke bedrijfje om de hoek, dat ook nog rechtstreeks een vergoeding per kilogram betaalt. Zoiets als je nu hier en daar voor gebruikt textiel al ziet ontstaan. Komen de oude tijden weer terug? Niet in de omvang van bijvoorbeeld vijftig jaar geleden, maar misschien wel in de vorm van kleinschaligheid op lokaal niveau. Waarbij de burger een directe vergoeding ontvangt, de andere manier van inzamelen. En waarbij leverancier en ontvanger elkaar persoonlijk kennen, the personal touch in collecting. Samenvattend: als we bedrijfseconomisch het jaar 2013 voor de oud-papiermarkt een 5 geven, dan denk ik toch dat 2014 wel naar een 6 ½ kan klimmen….. Maar hoger mag natuurlijk. Ik wens u goede zaken. n


04-12-13 09:54

papier/textiel

MARKTBERICHTEN TEXTIEL

Onrust en invoerrechten debet aan sombere stemming De conclusie van een van de exporteurs ‘De handel is over het algemeen stroef’ is op zijn zachtst gezegd: voorzichtig. Op allerlei fronten gaat het niet lekker. Loopt het qua inzameling nog wel door, de vele gebeurtenissen op de gedragen-kledingmarkt werpen ook daar hun schaduw vooruit.

AFSLUITDATUM: 2 december 2013

Inzameling Zoals te verwachten in deze tijd van het jaar, neemt het volume in kilogrammen af. Over het algemeen tonen de inzamelaars zich tevreden over het jaartonnage dat tot op heden werd ingezameld. Afzetzorgen zijn er ook eigenlijk niet want de prijs van ongesorteerde kleding blijft gehandhaafd op het niveau van de laatste tijd. Dat er een prijscorrectie gaat aankomen, is al zichtbaar, met name in de ons omringende landen. Zowel in Duitsland als in Engeland staan de prijzen van inzamelkleding fors onder druk. Bovendien heeft de USA zijn prijzen voor ongesorteerd stevig moeten aanpassen aan de huidige marktomstandigheden. Niet verwonderlijk als we zien wat er allemaal op de gedragen-kledingmarkt gebeurt, maar daarover later meer.

over associatie- en vrijhandelsverdrag. Iets wat al eerder geagendeerd stond maar werd uitgesteld, misschien ook in het licht van de Russische verkoeling met Europa. De vrijblijvendheid in de handel in Afrika van zo’n drie á vier maanden terug, is over. Traditioneel wordt er in oktober en november door de West-Afrikaanse markt veel kleding gekocht. Dat moet dan binnen zijn voor de Kerstdagen omdat iedereen daarna een paar dagen vrij is en de grote lokale verkopen beginnen. Maar de stabiel dure euro leert de importeurs om voorzichtiger te zijn. In Oost-Afrika, en dan met name in Kenia heeft de exporteur met een slecht markt te maken.

Ook de aangekondigde invoerrechtenverhoging in Pakistan heeft zijn werk gedaan en de exportvolumes daar zijn sterk gedaald. Dat betekent dus dat er prijsaanpassingen noodzakelijk zijn voor datgene dat dan nog wordt verkocht. De Indiase markt is labiel en wordt gekenmerkt door afnemende volumes.

Poetslappen en recycling Nog steeds blijven er te veel poetslappen op de markt. De industrie vraagt onvoldoende om de berg weg te werken. De ‘flocking’-export floreert alleen maar met een steeds hogere bijbetaling. Los van het feit dat de vracht ook moet worden betaald. n

Gedragen kleding Op het moment van afsluiting van deze editie van Recycling Magazine, begin december, zit de markt voor gedragen kleding in de Oekraïne potdicht. Onrust in dit land verlamt de handel direct terwijl het normaal gesproken goed is voor een afzetmarkt met enorme tonnages, vooral winterkleding. Winterkleding dat zich toch al enorm ophoopt omdat (zie ook vorige marktberichten) de afzetmarkt voor gedragen kleding in andere ‘Oostbloklanden’ al helemaal stagneerde. Importeurs signaleren dat de lokale winkels daar weinig verkopen en dus geen enkele behoefte hebben bij de groothandel orders te plaatsen. Misschien ook een klein lichtpuntje: Oekraïne wil praten met de Europese Unie


50-51_mapap-tex.indd 51

51 04-12-13 09:54

www.recyclingmagazine.nl geheel wd! vernieu

De zoekstructuur is nu nog eenvoudiger en overzichtelijker. Rubrieken als Nieuws, Dossier, Agenda, Bedrijvengids, Leveranciers en Recyclers, geven u 24 uur per dag de informatie die u zoekt. En natuurlijk elke dag actuele berichtgeving over de recyclingbranche. geheel vernieu wd!

De nieuwsbrief verschijnt iedere 2e en 4e week van de maand. Zo wordt u actief geattendeerd op het laatste nieuws. Ontvangt u nog geen nieuwsbrief van Recycling Magazine Benelux? Meld u gratis aan op www.recyclingmagazine.nl/ abonneren

en uw eig nieuws gen toevoe

De website is vernieuwd, maar u kunt uw eigen persbericht gratis blijven uploaden.

Uw be drij te vind f snel en in d e Bedrijv engids

U kunt nu nog meer bedrijfsgegevens onder de aandacht brengen via de Bedrijvengids. Informeer naar de mogelijkheden bij Lida Meyers, 088-2944738 of Fred Balduk, 088-2944741 Of ga direct naar www.recyclingmagazine.nl/bedrijvengids

i

Voor meer informatie kunt u terecht bij Fred Balduk, [email protected], 088-2944741 Lida Meyers, [email protected], 088-2944738

Neem een pakket en krijg een vignet Jansen Recycling Group www.jansengroup.com

ANDRIN Magnetic Systems www.andrin-magnets.com

KW Supply bv www.kwsupply.com

Aquaco BV www.aquaco.nl

ARVI v.o.f. Technische Handelsonderneming en Consulting www.stanley-labounty-benelux.com

MaTech BV www.matech.nl

TBK Equipment - TBK Group www.tbkgroup.com

MBH Bronneberg&Jegerings bv www.bronneberg.nl

Nihot Recycling Technology B.V. www.nihot.nl

Jansen Recycling BV www.ajansenbv.com

BIA bv www.bia-bv.nl

Rigter Handelsonderneming Kinshofer Nederland www.kinshofer.nl

Precia-Molen, Breda www.preciamolen.nl

Bollegraaf Recycling Solutions www.bollegraaf.nl

Verhoeven Grondverzetmachines BV www.verhoevenbv.com

Goudsmit Magnetic Systems BV www.goudsmit-magnetics.nl/ recycling.html

XTAC Analytical B.V. www.xtac.nl

IJzer- en Metaalhandel G. van Schip en Zn. B.V. www.schroothandel.info

Bakker Magnetics BV www.bakkermagnetics.nl

RST Tiel www.rst-tiel.nl

Renes Oud Papier BV www.renes.nl

BSF Expeditie B.V. www.bsf.nl

Geveke Technical Solutions www.geveke-technicalsolutions.nl

www.consystems.nl

HKS Scrap Metals B.V. www.hks.nl

www.ovurecycling.nl

LoTraCo www.lotraco.nl

Den Ouden Groep www.denoudengroep.com

voorbeschouwing

voorbeschouwing

Onderwerpen in het eerstvolgende nummer van RMB: Henk Meinen

H

et eerstvolgende nummer is dus het eerste nummer van 2014. Een nieuw jaar met voor u als abonnee weer acht maal een goed gevuld exemplaar RMB in uw bus en op uw bureau. Gaat er veel veranderen? Nee, mogelijk wat kleine aanpassingen, want we moeten natuurlijk wel bij de tijd blijven. Dat doen we natuurlijk ook via onze website www.recyclingmagazine.nl en de daaruit twee maal per maand voortvloeiende digitale nieuwsbrieven. Kortom, er verandert niet zoveel en RMB houdt u ook in 2014 op de hoogte, zoals het blad dat al sinds 1967! doet. Maar het jaar is nog lang en wie weet ontstaat er toch zomaar weer iets nieuws. Maar ook dan zal altijd de

professionele recyclingsector in Nederland en België centraal staan. Daar horen wij bij als informatie- en communicatieleverancier en dat zal zeker niet veranderen. Wat hopelijk wel veranderd is het economische klimaat. Het is toch echt te hopen, dat in dat opzicht 2014 een (veel) beter jaar wordt dan 2013. In elk geval lijken de vooruitzichten voorzichtig wat positiever…..

Accenten in 2014 per editie Zoals gebruikelijk benoemen wij vooraf per editie een bepaald aandachtsgebied. Wij noemen dat bewust geen themanummer, maar een accentonderwerp. Ook voor 2014 zijn deze accenten inmiddels bepaald. Hierna een overzicht:

Nummer 1: Klein equipment in de metaalrecycling Nummer 2: IFAT München Nummer 3: Wegen en registreren Nummer 4: Stofbeheersing Nummer 5: Recycling 2014 en Beurscatalogus Nummer 6: Uitrustingsstukken sloop en recycling Nummer 7: Overslagkranen Nummer 8: Groen, bouwen sloopafval Verder natuurlijk in elk nummer weer de vaste rubrieken en heel veel aandacht voor mensen, materialen, machines en markten. Eigenlijk de vier M-items waarom heel veel draait in onze recyclingsector. Wij zijn u in 2014 weer graag van dienst. n

Het team van Recycling Magazine Benelux wenst u een fantastische decembermaand en een voorspoedig 2014!

54 54_previewennieuwjaarswens.indd 54


04-12-13 09:54

Geoliede machine Zoals husky’s een geoliede machine vormen als zij een slede trekken, zo kijken wij terug op de prettige samenwerking met onze relaties in 2013. Wij danken u hiervoor en zien er naar uit ook in het nieuwe jaar samen verder te gaan op de ingeslagen weg.

Nijmegenstraat 3-17 3087 CD Rotterdam T. +31 (0)10 - 491 13 70 F. +31 (0)10 - 429 81 08 [email protected]

www.jansengroup.com

Jansen Recycling Groep_Adv_Recycling-magazine_december.indd 2

26-11-13 17:14

BETONBLOKMALLEN + BETON = BETONBLOCKS UNLIMITED

BETON

OUTPUT

BLOK MALLEN

160 x 80 x 80 1.475,-

160 x 80 x 40 E 1.150,-

180 x 60 x 60 1.275,-

160 x 40 x 80 E 990,-

150 x 60 x 60 1.125,-

160 x 40 x 40 E 940,-

BETONPLAAT MALLEN 200 x 200 x 16 E 895,-

BETONBLOKKLEM

K A N T E L A A R E 3.350,-

E 1.850,-

H I J S J U K E 350,-

WWW.BETONBLOCK.COM Headquarters Holland | T +31 (0)72 503 93 40 | F +31 (0)72 503 92 61 | [email protected] BB A4 adv DE reclycing.indd 1

28-11-13 21:23

Canada

Recommend Documents