+ 6+ 3
+ 10 + 8
EDUKIT 1
ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is ... Een boom is een plant, alleen noemen de onderdelen anders. Een boom is namelijk een vaste plant met een houten stam en een kruin. Delen van de boom Laat de kinderen zelf een definitie maken voor een boom, geef ze na enkele pogingen de tip om zich een boom voor te stellen. Begin onderaan en overloop zo de delen van de boom. Een boom is een vaste plant met een houten stam, takken en bladeren. De houten stam vervoert de sappen door de boom. Rond de stam zit de schors. De grote wortels van de boom zorgen ervoor dat de boom stevig in de grond zit. De kleine wortels, ook wel wortelharen genoemd, zorgen ervoor dat de boom water en voedingsstoffen uit de bodem kan halen. Het blad van de boom is kenmerkend voor de boom. Aan de hand van het blad kan je herkennen over welke boom het gaat, elke soort heeft namelijk typische bladeren. Een tak groeit uit de stam en dit gebeurt geleidelijk. Elk jaar wordt er een knoop gevormd. Uit die knoop kunnen dan weer andere takken groeien. Een tak wordt pas een tak genoemd als hij ouder is dan drie jaar. Is hij jonger, dan wordt hij een twijg genoemd. Gebruik de invulbladen in bijlage om de verschillende delen van de boom aan te leren. De boom voor mens en dier Een boom is zeer belangrijk voor de natuur. Er leven immers veel dieren op en naast. Van de kleinste schimmel tot de grootste vogel, allen vinden ze bescherming en voedsel in de boom. Mensen houden ook van het voedsel dat de boom maakt. Denk maar aan de sappige peren en lekkere bananen die uit bomen komen. De mens gebruikt de boom ook voor het hout dat in de stam en takken zit.
Houden bomen een winterslaap?
Bijlagen Delen van de boom Delen van de tak Vruchten en bladeren
Veel dieren houden een winterslaap. De boom doet dit ook maar op een speciale manier. In de winter is het voor de boomwortels heel erg moeilijk om water op te zuigen uit de koude grond. De boom laat zijn blaadjes dus vallen omdat hij ze dan geen water moet geven. Een boom met blaadjes zou in de winter sterven van de dorst. De boom probeert ook zoveel mogelijk water uit de stam te houden want anders doet het bevriezende water de stam barsten. Vraagje van Roger
Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
+ 6+ 3
+ 10 + 8
EDUKIT 1
paardekastanje
Den
tamme kastanje
Hazelaar
Hoe groeit een boom? Elke grote boom die je ziet in de tuin, op straat of in het park is vroeger een klein boompje geweest. Een boom groeit zijn hele leven, mensen daarentegen stoppen met groeien als ze volwassen zijn. Eerst groeit de boom naar het licht toe. Zo krijg je een smalle, hoge boom. Elk jaar groeit er rondom de stam van de boom een nieuw laagje hout, zo wordt de boom ook elk jaar wat dikker. Hoe de boom groeit is ook sterk afhankelijk van de plaats waar de boom staat. Als de boom geen andere bomen rondom hem heeft kan hij veel zijtakken groeien. Staan er wel veel andere bomen dan kan er niet genoeg licht doordringen en zal de boom niet veel zijtakken hebben en recht naar boven, naar het licht, groeien. Dat een boom steeds dikker en dikker wordt zie je niet enkel langs de buitenkant. Wanneer men een boom omhakt en naar de binnenkant van de boom kijkt, zie je goed de nieuwe laagjes hout die er elk jaar zijn bijgekomen, dit zijn de groeiringen. Groeiringen worden ook wel jaarringen genoemd omdat er elk jaar een ring bijkomt. Aan de hand van deze ringen kan men tellen hoe oud de boom is.
Opdracht Tel de jaarringen en ontdek wie de oudste is.
esdoorn
3. ..........
5. .......... 2. ..........
Amerikaanse eik
4. .......... Den
Beuk
1. ..........
Beuk
Hazelaar
Hazelaar - hazelnoot esdoorn
paardekastanje
Spar
Den
uk
Amerikaanse eik
Hoe planten bomen zich voort? In de vruchten van de boom zitten zaadjes. Wanneer deze zaadjes op de bodem terechtkomen groeien deze uit tot plantjes en als ze geluk hebben tot een heuse boom. Net zoals elke boom een ander soort blad heeft, heeft ook elke soort boom een andere vrucht. De eetbare vruchten ken je hoogstwaarschijnlijk al, maar ken je ook een paar andere? Als je ze goed kent kun je in edukit 1 van +10 de vrucht bij het passende blad zetten.
Amerikaanse eik - eikel Spar
tamme kastanje
Opdracht
Hazelaar
Tamme kastanje - kastanje
Noem een paar eetbare vruchten van bomen op esdoorn
Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
+ 6+ 3
+ 10 + 8
EDUKIT 1
KRUIN
Antwoorden Boom nr. 5 is de oudste Vruchten van bomen : appel, peer, banaan, kers, pruim, perzik, vijg, citroen, mango, avocado, ... Vruchten van struiken : aardbei, framboos, kiwi, druiven, ...
TAK STAM
VOEDINGSWORTEL
ANKERWORTEL
NERF
TAK
TWIJG KNOOP
KNOP BLADSTEEL
BLADSCHIJF BLAD Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
+ 6+ 3
+ 10 + 8
EDUKIT 1
Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
+ 6+ 3
+ 10 + 8
EDUKIT 1
Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
plataan
Linde
Spar
Amerikaanse eik
Beuk
esdoorn
paardekastanje
Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be -
[email protected]
Berk
Es
Den
+ 6+
tamme kastanje
Hazelaar
3
EDUKIT 1
+ 10 + 8