90JAARWONEN 09JAARBERICHT
Let op! m ieuwe naa n e z On st e W n e ro is G
, SW W of randWonen Waar G roenWonen staat vermeld, k Westhoe roenWest bedoeld. wordt G west.nl w w w.groen
1
Voorwoord Het heeft iets merkwaardigs: stilstaan bij de geschiedenis, terwijl de actualiteit zó uitdagend is. Toch doen we dat met dit boekje, waarin we de 90-jarige geschiedenis van GroenrandWonen in vogelvlucht belichten én verslag uitbrengen over 2009: het jubileumjaar. Waarom we dat doen? Om te zien hoe we gekomen zijn waar we nu zijn. En om te zien of er uit die geschiedenis iets te leren valt, wat vandaag en morgen nog steeds betekenis heeft.
In je eentje kom je niet ver; dat blijkt zeker uit de geschiedenis van de afgelopen vijftien jaar. GroenrandWonen heeft een uitstekende relatie opgebouwd met diverse partners, zoals gemeenten en collega-woningcorporaties. Net zoals de relatie met onze huurders uitstekend genoemd mag worden. De feestelijke jubileum activiteiten waaraan zoveel mensen enthousiast hebben deelgenomen, hebben die banden alleen nog maar versterkt.
Veranderingen waren er in overvloed; we besteden er uitgebreid aandacht aan. Daarin valt toch een constante te ontdekken: de kracht om steeds te vernieuwen. Die kracht wordt mooi gesymboliseerd door Jozefzorg, één van onze oudste complexen. Straks staat het er in z’n derde gedaante: helemaal toegesneden op de huidige en toekomstige behoeften van bewoners én op de kwaliteitseisen die de overheid stelt.
Nu staan we voor grote uitdagingen. Met name de economische crisis heeft ons genoodzaakt ons te bezinnen op onze ambities. Die bezinning heeft al geleid tot concrete stappen: wij zijn gesprekken gestart over samenwerking met SWW uit Woerden en Westhoek Wonen in Mijdrecht. Inmiddels loopt er een onderzoek naar de meerwaarde van deze samenwerking. Over de uitkomst ervan valt hier nog niets te zeggen. Maar ik vertrouw erop dat GroenrandWonen weer een goed nieuw hoofdstuk aan de geschiedenis gaat toevoegen! Lilian Verheul, directeur-bestuurder
Dit is een beknopte versie van het jaarverslag 2009 van GroenrandWonen. Het volledige jaarverslag en de jaarrekening kunt u inzien op onze website: www.groenrandwonen.nl. 2
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
3
GroenrandWonen 90 jaar Van bescheiden bouwvereniging tot ondernemende corporatie In negentig jaar kan veel gebeuren. De geschiedenis van GroenrandWonen bewijst het. Die begint namelijk kalm met de oprichting van een bescheiden bouwvereniging. Onder druk van de maatschappelijke ontwikkelingen groeit deze kleine speler boven zichzelf uit…
Op 15 maart 1919 wordt in Vleuten Bouwvereniging St. Joseph opgericht. De verenigingsstatuten vermelden als doel: “de verbetering van de volkshuisvesting van de katholieke arbeidersbevolking”. Woningbouwverenigingen zijn dan sterk in opkomst. De eerste woningbouwvereniging werd al in 1851 in Arnhem opgericht, maar na de invoering van de Woningwet in 1901 schieten ze in
het hele land als paddenstoelen uit de grond. Logisch, want de Woningwet geeft zogenaamde ‘toegelaten instellingen’ veel meer mogelijkheden om te bouwen. Dankzij de wet kunnen zij voortaan financiële steun aanvragen bij gemeenten. Met de wet wil de overheid een einde maken aan de slechte woningtoestanden. Voortaan kunnen slechte woningen onbewoonbaar worden verklaard en
kan er sneller worden onteigend, zodat deze krotten kunnen worden opgeruimd. Voor de verdwenen woningen moeten dan kwalitatief betere woningen worden teruggebouwd. De beoogde verbetering van de volkshuisvesting moeten we overigens niet beoordelen naar de maatstaven van nu. De eerste woningen van Bouwvereniging St. Joseph, de ‘Rode Pannenbuurt’, worden bijvoorbeeld pas in 1927, zes jaar na oplevering, op de waterleiding aangesloten.
Eerste project St.Joseph beschikt lange tijd niet over een eigen kantoor; dat komt er pas echt in 1993 aan de Wilhelminalaan in
Vleuten. Het bestuur vergadert de eerste jaren bij een van de leden thuis. Kort na de oprichting, op 12 december 1919, neemt men het eerste bouwbesluit: de bouw van twintig arbeiderswoningen aan de Schoolstraat. Deze woningen worden in december 1921 opgeleverd. Dan blijft het lang rustig. Tussen 1942 en 1946 wordt helemaal niet vergaderd, wat uiteraard te maken heeft met de oorlog. De eerste algemene ledenvergadering wordt daarna uitgeschreven in februari 1949. Er staat een belangrijk punt op de agenda: het einde van de looptijd van de vereniging komt in zicht. De ledenvergadering ziet toekomst voor de bouwvereniging: de looptijd wordt verlengd met nog eens dertig jaar tot januari 1979. Zonder echte ‘werkorganisatie’ gaat men op de vertrouwde voet voort. Het bestuur regelt de zaken op vergaderingen.
Jozefzorg In 1949 wordt in Vleuten de plaatselijke afdeling van de Landelijke Katholieke Stichting voor Behuizing van Bejaarden opgericht. Pastoor Beutener verzoekt twee leden van de Bouwvereniging hierin zitting te nemen. De start van een project dat tot de dag van vandaag betekenis heeft. De stichting koopt grond van de Schoolzusters van Heiligenstad voor de bouw van een bejaardenhuis. De bouwvereniging brengt in 1950 het eerste gebouw van Jozefzorg tot stand. Het gebouw wordt door de bouwvereniging in zijn geheel verhuurd aan de Stichting Sint Jozefzorg.
Wederopbouw
Eerste woningen bouwvereniging St. Joseph 4
12 maart 2009 hijsen jubileumvlag. 90JAARWONEN 09JAARBERICHT
De jaren vijftig staan in het teken van de wederopbouw. Er is grote woningnood in Nederland. De woningbouwverenigingen spannen zich in om nieuwe betaalbare woningen te realiseren. Dit geldt ook voor de latere fusiepartners van Bouwvereniging St. Joseph. In de jaren vijftig worden door de gemeente ruim tweehonderd woningwetwoningen gebouwd in wat later het werkgebied van GroenrandWonen wordt. Het gaat bijvoorbeeld om woningen in De Meern-centrum en de Vleutense
wijk Achter ’t Spoor. De eerste woningen uit het bezit van de bouwvereniging, de Rode Pannenbuurt uit 1921, worden in 1968 gesloopt om de achterliggende nieuwbouwwijk Hinderstein te kunnen ontsluiten. De bouwvereniging bouwt tien woningen terug. Samen met Jozefzorg vormen die het volledige bezit van St. Joseph. Inderdaad, bescheiden nog…
Van crisis tot nieuw elan In 1978 is de relatie met de gemeente Vleuten-De Meern in een ernstige crisis geraakt. Er is sprake van achterstallig onderhoud bij de tien woningen aan de Schoolstraat. Bovendien verloopt de samenwerking niet soepel. In het jaarverslag tekent de secretaris van de bouwvereniging op dat het college “een bouwvereniging onnodig, overbodig en lastig” vond. De gemeente beheerde namelijk zelf meer woningen dan de bouwvereniging op dat moment. In 1978 worden de statuten van de vereniging aangepast. Het werkgebied wordt uitgebreid met De Meern. De doelgroep wordt beperkt: voortaan mogen alleen inwoners van de gemeente Vleuten-De Meern lid worden van de bouwvereniging. De gemeente heeft al geruime tijd het plan om in Haarzuilens onder andere woningwetwoningen te gaan bouwen. De bouwvereniging wil de bouw van deze twaalf woningwetwoningen graag op zich nemen. Conform de Woningwet behoort dit ook tot de taak van de vereniging. Sterker nog: de bouw door St. Joseph kan alleen worden tegengehouden, als de gemeente erin slaagt het bestuur van de bouwvereniging niet capabel te laten verklaren. De gemeente zet stappen in deze richting. Zij schrijft zelfs een conceptbrief, waarin wordt geadviseerd om de erkenning van de vereniging als toegelaten instelling niet te verlengen. De gemeente stelt hierin dat het bestuur niet competent is. Het is duidelijk dat het zo niet verder kan. In 1979 constateert het bestuur van Bouwvereniging St. Joseph dat de toekomstperspectieven niet goed zijn. Er is geen zicht op andere bouw5
activiteiten dan de woningwetwoningen in Haarzuilens. De vereniging beheert op dat moment slechts 10 woningen en een bejaardencentrum en telt nog 21 leden. Het bestuur belegt een ledenvergadering met als agendapunt: het voorstel om de vereniging te ontbinden. Tijdens de vergadering op 25 mei 1979 wordt inderdaad besloten tot ontbinding. Dat is echter niet het einde van het verhaal. Eén lid van de raad van commissarissen vraagt om arbitrage. Volgens hem is het besluit namelijk ongeldig, omdat het bestuur zich niet aan de juiste termijnen bij het uitschrijven van de vergadering had gehouden. Het komt tot een rechtszaak. In september 1980 stelt de rechtbank haar vonnis uit. Het bestuur belegt weer een vergadering om tot ontbinding te komen, maar houdt zich ook dit keer niet aan de statutair voorgeschreven termijn van dertig dagen. De zaken nemen uiteindelijk een positieve wending: bij Koninklijk Besluit van 17-9-1980 wordt de bouwvereniging opnieuw toegelaten als erkende instelling. Daarmee is de kou nog niet helemaal uit de lucht. De pers besteedt aandacht aan de problemen rond het onderhoud van de Schoolstraatwoningen, waarover de gemeente diverse klachten heeft ontvangen. Ook de renovatie van Jozefzorg laat veel te lang op zich wachten, zo vindt de gemeenteraad. Het bestuur van de bouwvereniging heeft echter niet
Startsein bouw De Lakei. 6
stilgezeten en heeft samenwerking gezocht met bouwvereniging Juliana uit Utrecht (rechtsvoorloper van Portaal). Ook hierover is de gemeenteraad niet te spreken. De vrees is dat de gemeente de controle op de huisvesting zal verliezen wanneer een Utrechtse woningbouwvereniging actief wordt in Vleuten-De Meern. De bouwvereniging zet echter door en pakt haar taken weer voortvarend op. In 1981 krijgt de samenwerking met bouwvereniging Juliana gestalte. Verschillende bouwplannen gaan van start, zoals het scholenplan in De Meern, de derde fase van Nijevelt en de bouw in Haarzuilens. Het nieuwe elan werpt vruchten af. Het bezit van bouwvereniging St. Joseph groeit tussen 1980 en 1989 met het voor de nog zo kleine corporatie indrukwekkende aantal van 260 woningen.
Nieuwe impuls: Leidsche Rijn In 1993 brengt het ministerie van VROM de zogenaamde Vinex-nota uit. Hiermee wil men de bouwontwikkeling gericht sturen: de verstedelijking moet worden geconcentreerd rond bestaande (middel)grote steden. Zo kunnen twee vliegen in één klap worden geslagen: indammen van de leegloop van deze steden en terugdringen van het ‘scheefwonen’. In de Vinex-nota wordt voor Utrecht het gebied Leidsche Rijn aangewezen als bouwlocatie. De gemeente VleutenDe Meern speelt hierop in met de
ontwikkeling van de wijk Veldhuizen bij De Meern. In 1995 verandert de rechtsvorm van Bouwvereniging St. Joseph in een stichting, die bovendien een nieuwe naam krijgt: Woonstichting Vleuten-De Meern. De drie medewerkers van St. Joseph gaan over naar Woonstichting VleutenDe Meern. Zij kunnen dan niet vermoeden dat de nieuwe organisatie aan de vooravond staat van een periode van stormachtige groei. In 1996 gaat het Gemeentelijk Woningbedrijf deel uitmaken van Woonstichting Vleuten-De Meern. De organisatie wordt verdeeld in 2 afdelingen, Financiën en Beheer, en telt 11 medewerkers. Het woningbezit groeit met 600 woningen tot 1600. Met name in de Vleutense wijk De Tol is sprake van een forse uitbreiding: 251 huurwoningen en 23 koopwoningen. Voor de ontwikkeling en realisatie van dit project wordt samengewerkt met de woningcorporaties Dr. Schaepman uit Houten en SWU (later Amnis, later Portaal) uit Utrecht. Nu de plannen voor de Vinex-locatie duidelijker worden, ziet Woonstichting Vleuten-De Meern zich voor een grote bouwopgave gesteld. In totaal moet zij zo’n tweeduizend woningen realiseren in haar werkgebied. De stichting kan die niet allemaal in eigendom bouwen. Directeur Lilian Verheul zegt hierover in 1997: “Onze financiële positie is weliswaar alleszins
Start Jozefzorg 7 november 1951 90JAARWONEN 09JAARBERICHT
redelijk, maar vandaag de dag moet je als corporatie voor elke nieuwbouwwoning toch zo’n twintig- tot vijfentwintigduizend gulden bijpassen, en dat kan Bruin in zulke grote aantallen niet trekken.” Besloten wordt de uitdaging niet alleen aan te gaan: er wordt samenwerking gezocht met woningcorporatie Amnis Huisvesting Rijn- en Vechtstreek, die later is opgegaan in Portaal. Amnis neemt de projectontwikkeling voor
haar rekening. Er wordt een verdeelsleutel gemaakt voor het eigendom van de te bouwen woningen. Daarnaast krijgt de Woonstichting alle te bouwen huurwoningen in beheer. Een oplossing die getuigt van visie en ondernemerschap.
GroenrandWonen Vijf jaar later, in 2002, fuseert Woonstichting Vleuten-De Meern met Stichting Woningbedrijf Harmelen
Huidig bezit naar bouwjaar (totaal: 2.372)
en breidt zo haar werkgebied op Woerdens grondgebied uit. Stichting Woningbedrijf Harmelen bezit 580 woningen en er werken 4 medewerkers. De medewerkers in Harmelen zijn blij met de fusie, want “de dorpen hebben altijd wel iets met elkaar gehad. Het dorpse karakter sluit goed aan”. De nieuwe corporatie gaat verder onder de naam Groenrand Wonen. Een naam die het werkgebied, aan de rand van het Groene Hart, en de taak van de corporatie tot uitdrukking brengt. De organisatie wordt opgebouwd rond de traditionele driepoot: Financiën, Wonen en Techniek. Er werken 21 mensen. Zeven jaar later, op de negentigste verjaardag van de corporatie, is het aantal medewerkers gegroeid naar 34. Over groei gesproken!
800
800
700
700
600
600
500
500
400
400
Personeel op 31-12-2009
300
300
200
200
100
100
Personen Man 18 Vrouw 16 Totaal 34
0
0
1900-1959 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 2000-2010
fte 17.2 12.5 29.7
Aantal personeelsleden per 1.000 beheerde wooneenheden: 8,42.1990-1999 1900-1959 1960-1969 1970-1979 1980-1989
2000-2010
7
Metamorfose: Forse groei maar toch kleinschalig gebleven In de afgelopen twintig jaar is de verstedelijking in een stroomversnelling gekomen. Binnen het werkgebied van GroenrandWonen heeft dat tot een ware metamorfose geleid. Een korte terugblik. Tot 1970 zijn Bouwvereniging St. Joseph en haar latere fusiepartners uit VleutenDe Meern en Harmelen actief in kleine dorpskernen. Grootschalige nieuwbouw wordt eigenlijk niet gepleegd. Zeker, in het huidige De Meern wordt in de jaren vijftig een hele wijk gebouwd met eengezinswoningen,
De Woerd bij De Meern. 8
waaronder een groot aantal huurwoningen. De groei van het gezamenlijke woningbezit van St. Joseph en haar fusiepartners is echter niet indrukwekkend: tot 1959 neemt dat met slechts 237 woningen toe. In De Meern wordt tussen 1982 en 1986 de wijk Nijevelt gebouwd. Hier komen ruim 200 huurwoningen. In Harmelen wordt in deze periode eveneens flink bijgebouwd: zo ontstaan HarmelenNoord en Harmelen-Zuid. Met ruim 200 huurwoningen is de huursector ook in deze kern goed vertegenwoordigd.
Gemeente Woerden
Gemeente Utrecht Haarzuilens 20
In Woerden: 1
A2
Vleuten 734
Uit je dak: rockconcert en Hollandse Avond
Versnelling: Leidsche Rijn Het ontwikkelingstempo wordt fors opgevoerd, wanneer het ministerie van VROM het gebied ten westen van Utrecht als Vinex-locatie aanwijst. De ontwikkeling van Leidsche Rijn wordt opgepakt door de gemeentes Vleuten-De Meern en Utrecht samen. In totaal zullen er zo’n 30.000 woningen gerealiseerd moeten worden. De bouwopgave voor Vleuten-De Meern bedraagt 10.000 woningen. Alles bij elkaar gaat het om de hoeveelheid woningen van een middelgrote Nederlandse stad!
Leidsche Rijn 275 Harmelen 517
Beheer 1.173
A12
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
De Meern 825
Verdeling huidig bezit en beheer over de kernen Vóór de Vinex-periode wordt in De Meern nog het bestemmingsplan ’t Weer tot stand gebracht. De wijk telt in totaal 1.100 woningen waarvan zo’n 20% tot de sociale huursector behoort. Bij Vleuten wordt De Tol gebouwd. Dit is een wijk met veel aandacht voor duurzaamheid en het gebruik van stroombesparende technologie, zoals zonnecollectoren. De corporatie, die nu Woonstichting Vleuten-De Meern heet, start hier in 1995 met de bouw van 251 huurwoningen en 23 koopwoningen. Annexatie De relatie tussen de samenwerkende gemeenten verandert gaandeweg. Er wordt steeds meer politieke druk uitgeoefend om de gemeente VleutenDe Meern te laten opgaan in de gemeente Utrecht. De meeste inwoners van Vleuten-De Meern zijn aanvankelijk zeer huiverig voor deze grote overgang. In 1996 wordt hierover een referendum georganiseerd. De inwoners komen in groten getale naar de stembus en spreken duidelijke taal: maar liefst 98 % stemt tegen het opgaan in de gemeente Utrecht! Woonstichting Vleuten-De Meern deelt deze gevoelens. Lilian Verheul verwoordt ze in 1997 als volgt: “De ontwikkelingen binnen de gemeente
De Meern 1950
7 november 2009
werpen een smet op het geheel. Nog steeds dreigt een eventuele annexatie door Utrecht. Daarnaast zal de omgeving de komende jaren zeer ingrijpend veranderen door de nieuwbouw in het Leidsche Rijngebied. Enorme aantallen nieuwbouwwo ningen worden tussen Utrecht en onze gemeente gerealiseerd. De meesten van u zitten hier niet op te wachten.”
Het jubileumjaar werd afgesloten met twee klappers! Ruim 600 bezoekers kwamen af op het optreden van de Redband in Azotod op 7 november. De muzikanten lieten de volle zaal zien dat zij het rocken nog niet waren verleerd. Leadzanger Rooie Arie dook zelfs van het podium af en werd letterlijk op handen gedragen. De medewerkers van GroenrandWonen toonden zich volleerde tappers. Het feest ging door tot in de kleine uurtjes. Op 21 november vond dan toch echt het allerlaatste evenement plaats. De bezoekers genoten van de Hollandse avond. Marco Mark zong een uitgebreid repertoire. Bij de karaoke lieten de gasten horen dat zij ook goed bij stem waren.
Het verzet is echter tevergeefs. Zelfs een voettocht naar Den Haag onder leiding van de vroegere vakbondsvoorzitter Herman Bode kan de ‘annexatie’ niet afwenden. Op 4 juli 2000 stemt de Eerste Kamer over het wetsontwerp. Met de nipte meerderheid van één stem komt er een eind aan de zelfstandigheid van VleutenDe Meern. In 2001 wordt de toen malige gemeente Vleuten-De Meern een wijk van de gemeente Utrecht. GroenrandWonen blijft echter uitstralen dat zij werkzaam is in de dorpskernen en niet in de grote stad Utrecht. Het persoonlijke contact blijft vooropstaan; de klant stond en staat centraal bij de corporatie.
9
Een ruimer blikveld: van huisvesting tot leefbaarheid Van bouwvereniging voor katholieke arbeiders tot corporatie voor ieder die moeilijk aan geschikte woonruimte kan komen. Van concentratie op stenen tot visie op wonen in relatie tot de leefomgeving. De maatschappij verandert en de opdracht van de woningcorporatie verandert mee … Bouwvereniging St. Joseph richtte zich op ‘de katholieke arbeidersbevolking’. Deze concentratie op één geloofsrichting was destijds heel normaal, want Nederland was nog sterk verzuild. De doelgroepomschrijving is steeds gehandhaafd in de statuten van Bouwvereniging St.Joseph, ook al werd de beperking naar geloofsachtergrond in de praktijk allang niet meer gehanteerd. In 1995 zegt bestuursvoorzitter van Woonstichting Vleuten-De Meern, de heer E. de Jong, hierover: “St. Joseph is in 1919 opgericht en van oorsprong katho-
liek. Maar in de praktijk was het allang een algemene vereniging: het katholieke stempel uit het verleden past niet meer op de praktijk van nu.” De doelgroep wordt nu veel breder omschreven: “We willen goede en betaalbare woningen aanbieden aan woningzoekenden voor wie het moeilijk is geschikte woonruimte te verkrijgen, bijvoorbeeld ten gevolge van een beperkt inkomen.”
Nieuwe ambities De samenleving waarin GroenrandWonen functioneert, is heel anders dan de samenleving waaruit Bouwvereniging St. Joseph voortkwam. De ambities die GroenrandWonen in het beleidsplan van 2004 formuleert, zijn illustratief: “GroenrandWonen is een actieve, maatschappelijk onder nemende corporatie, die kwalitatief hoogwaardige en op de klantwensen afgestemde woonproducten en
-diensten levert. Hierbij richt zij haar aandacht in het bijzonder op die personen die een steuntje in de rug nodig hebben en op de leefbaarheid van de woonkernen.” Het aandachtsgebied is verruimd van het bieden van woonruimte naar een bredere visie op wonen. Daar hoort een andere taakinvulling bij: GroenrandWonen ontwikkelt en beheert niet alleen woningen, maar heeft ook oog voor het sociale aspect van wonen. De klant – de huurder – functioneert immers in een sociale omgeving. Of hij/zij prettig woont, hangt niet alleen af van de woning, maar ook van de woonomgeving. In dat kader pakt GroenrandWonen haar taak op. De corporatie is gesprekspartner voor de gemeente en welzijnsorganisaties en profileert zich als dé partner in de wijk.
Een leefbare woonomgeving Leefbaarheid heeft te maken met de sociale structuur: de groepen waarin mensen georganiseerd en met elkaar verbonden zijn. In de kernen was vroeger een hechte sociale structuur aanwezig. Sinds een jaar of tien is de lokale samenleving echter sterk aan het veranderen. Met de groei van Leidsche Rijn heeft de grootsteedse problematiek haar intrede gedaan in het werkgebied van GroenrandWonen. Investeren in een goede leefomgeving is daarom van groot belang. Al enkele jaren heeft GroenrandWonen een medewerker die zich speciaal bezighoudt met leefbaarheid. Deze medewerker coördineert de aanpak en betrekt andere partijen in het overleg. Problemen worden zowel op individueel niveau (huurders) als wijkbreed aangepakt met verschillende middelen: van persoonlijke begeleiding tot samenwerking met buurtbemiddeling, sociaal werk, gemeente en politie.
Buurtbemiddeling Het zijn de bewoners die de sociale structuur vormen. GroenrandWonen hecht daarom grote waarde aan initiatieven van bewoners. Een voorbeeld is buurtbemiddeling, waarbij bewoners zelf hun problemen oplossen onder begeleiding van vrijwilligers. Buren worden weer tot elkaar gebracht dankzij de bemiddeling van geselecteerde en speciaal opgeleide vrijwilligers. Deze laagdrempelige hulp wordt geboden in een vroeg stadium – vóórdat de zaak escaleert. In september 2009 is ook in de gemeente Woerden buurtbemiddeling van start gegaan. Het project wordt ondersteund door de gemeente, de politie en de woningcorporaties in de gemeente Woerden, SWW, Woningbouwstichting Kamerik en GroenrandWonen. In de gemeente Utrecht is buurtbemiddeling al langer een zeer goed werkende oplossing.
gen e.d. worden ondersteund, heeft de corporatie ook een leefbaarheidsfonds. Bewoners kunnen een beroep doen op dit fonds als zij een initiatief hebben dat gericht is op huurders of hun woonomgeving. Het kan gaan om een bijdrage voor sociale activiteiten, zoals een springkussen bij een buurtfeest, maar ook om een bijdrage voor ‘aankleding van de wijk’, zoals een tafeltennistafel.
Beursvloer GroenrandWonen toont haar maatschappelijke betrokkenheid ook bij de beursvloer Woerden. Dit recente initiatief is bedoeld om maatschappelijke organisaties in contact te brengen met bedrijven. Samen met SWW geeft GroenrandWonen financiële ondersteuning aan de beursvloer. De maatschappelijke organisaties worden begeleid bij het formuleren van hun vragen. Vaak leidt dit tot bijzondere ‘matches’. Zelf heeft GroenrandWonen zich ook op de beursvloer begeven, wat heel verschillende matches opleverde. Zo werd een plantentafel gerealiseerd bij ouderencentrum Gaza, werd een gemeenschappelijke ruimte in bejaardenhuis Heremalerhof opgeknapt, zijn stageplaatsen geleverd aan het Minkema College en werd een ruimte beschikbaar gesteld voor incidentele vergaderingen van Abrona. Voor basisschool de Notenbalk in Harmelen ondersteunt GroenrandWonen de aankoop van kasten en levert zij de
Augustus/september 2009 Barbecue in je buurt De jubileumfolder bevatte een oproep aan bewoners: geef aan waarom je straat in aanmerking komt voor een gratis geheel door GroenrandWonen verzorgde barbecue. Uit de inzenders kwamen drie winnaars uit de bus: de Marketentsterlaan en de Trajanushof, beide in De Meern, en Hofland in Vleuten. Medewerkers van GroenrandWonen traden als gastheer en gastvrouw op bij de winnende barbecues. Daarnaast kregen alle andere inzenders de mogelijkheid om zelf een barbecue te organiseren met een bijdrage van v 250,- van GroenrandWonen. Vier inzenders maakten gebruik van deze gelegenheid.
medewerker om deze in elkaar te zetten. Bij alle matches was sprake van een tegenprestatie; zo maakten de kinderen van de Notenbalk een prachtig mozaïek voor GroenrandWonen.
Leefbaarheidsfonds GroenrandWonen wil bewonersinitiatieven actief stimuleren. Naast reguliere sponsoring, waarmee lokale sportverenigingen, culturele instellin-
Burenavond 2009 10
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
Beursvloer Woerden: Mozaïek van de Notenbalk. 11
Meegaan met de tijd: van bejaardenhuizen tot seniorenwoningen Welke woonbehoeften hebben ouderen? Negentig jaar geleden werd die vraag anders beantwoord dan nu. Destijds had men het over gestichten voor ouden van dagen, ofwel bejaarden. Tegenwoordig hebben we het bijvoorbeeld over levensloopbestendige woningen, die geschikt zijn voor senioren of mensen in de derde levensfase. In de geschiedenis van GroenrandWonen is deze ontwikkeling duidelijk zichtbaar.
Bouwvereniging St. Joseph wordt in 1949 betrokken bij de huisvesting van senioren. De pastoor van Vleuten, Beutener, speelt hierbij een sleutelrol. Hij belegt een vergadering met vertegenwoordigers van Bouwvereniging St. Joseph, het Wit-Gele Kruis, de Katholieke Arbeidsbeweging, de burgemeester, het R.K. Kerkbestuur en het R.K. Armbestuur van Vleuten. Op deze vergadering vertelt pastoor Beutener over het streven om in zijn parochie huisvesting voor ‘ouden van
dagen’ te realiseren. Die huisvesting moet voldoen aan hedendaagse eisen, vindt hij: “De tegenwoordige opvatting omtrent de huisvesting van bejaarden wijkt geheel af van het oude begrip gesticht.”
maar “de exploitatie van woningen verzorgen en derhalve niet het beheer van een behuizing voor ouden van dagen.” De verzorging en het beheer van het bejaardenhuis – dat Jozefzorg gaat heten – worden daarom toevertrouwd aan de speciaal hiervoor opgerichte stichting Sint Jozefzorg. De stichting vindt in 1950 de zustercongregatie ‘Schoolzusters van Heiligenstadt’ bereid de verzorging van de bejaarden op zich te nemen.
De start van Jozefzorg is niet zonder problemen. De interesse in de woningen valt tegen en er is zelfs sprake van leegstand. Bovendien dreigt de Bouwvereniging Jozefzorg kwijt te raken aan de Landelijke Katholieke Bouwcorporatie. Uiteindelijk wordt deze overname in 1953 teruggedraaid en blijft Bouwvereniging St. Joseph de verhuurder. De stichting Sint Jozefzorg is ondertussen erg trots op haar ‘bejaardencentrum’ en noemt dat zelf ‘het fraaiste van ons land’.
Eerste bouw Jozefzorg Bouwvereniging St. Joseph gaat het bejaardenhuis bouwen, maar moet daarbij rekening houden met haar eigen statutaire doelstellingen. De Bouwvereniging mag namelijk alleen Kersen eten in Nijevelt
zomer 2009 Kersen op de feesttaart Een groot succes was het geheel verzorgde uitje dat Groenrand-Wonen aan de oudere huurders aanbood. Maar liefst 245 bewoners van 55+ -woningen zijn op verschillende dagen kersen gaan eten. Zij werden vervoerd met de bus en onthaald met accordeonmuziek. Onder begeleiding van de medewerkers van GroenrandWonen werd een bezoek gebracht aan fruittuin De Ooievaar in Harmelen. Het was steeds prachtig weer en de deelnemers hadden het er goed naar hun zin. Huurders van 65 jaar en ouder die niet in een 55+-complex wonen, konden op eigen gelegenheid met een bon van GroenrandWonen gratis kersen gaan eten. Daarnaast zijn medewerkers kersen gaan brengen naar de bewoners van de drie verzorgingshuizen die GroenrandWonen in beheer heeft, namelijk Jozefzorg, Bovenpolder en Nijevelt.
Oudste parochiaan in 1951 12
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
13
Nieuwbouw en renovatie
Momentopname
De welvaart neemt toe en de maatschappij verandert. In de jaren tachtig is het bejaardenhuis al volstrekt verouderd. Na de sloop in 1983 realiseert Bouwvereniging St.Joseph nieuwbouw: het nieuwe verzorgingshuis voldoet in alle opzichten aan de dan geldende eisen. Tot dat ook weer wordt achterhaald door de ontwikkelingen in de seniorenhuisvesting. Het Ministerie van VWS heeft enige jaren geleden vastgesteld dat Jozefzorg niet meer voldoet aan de eisen van nu. Zo bieden de kamers onvoldoende ruimte voor apparatuur, zoals tilliften en scootmobiels. Daarom wordt besloten tot renovatie. Hierbij worden 69 éénkamerwoningen verbouwd tot 38 tweekamerappartementen. Op 29 juni 2009 verhuizen de bewoners tijdelijk naar De Coninckshof in Vleuterweide. Wanneer zomer 2010 de renovatie voltooid is, keren de bewoners terug naar een prachtige woonlocatie op loopafstand van alle voorzieningen.
Hoe senioren vandaag wonen, laten we zien aan de hand van het huidige woningbezit en de lopende projecten van GroenrandWonen. Uiteraard gaat het hier om een momentopname. Want als de geschiedenis één ding leert, dan is het wel dat morgen alles anders kan zijn!
Woongroep De Bongerd Woongroep De Bongerd in VleutenDe Meern is ontstaan uit een eigen initiatief van ouderen. Zij zochten huisvesting en namen contact op met Woonstichting Vleuten-De Meern, die op dat moment bezig was met nieuwbouw in De Tol. De vereniging kreeg 33 driekamerwoningen en een gemeenschappelijke ruimte toegewezen. Op 21 januari 1997 werd de eerste sleutel in ontvangst genomen. Woongroep de Bongerd functioneert goed en voorziet duidelijk in een behoefte, zo is gebleken.
De Veldhof, Veldhuizen, De Meern De Veldhof bestaat uit 145 woningen. Daarvan zijn 85 sociale huurwoningen, onderverdeeld in 53 voor 55+, 20 voor mensen die verpleging nodig hebben en 12 voor verstandelijk gehandicapten. Het complex is in april 2004 in gebruik genomen. Rond de Veldhof bevindt zich een compleet voorzieningencentrum met onder meer winkels, een gezondheidscentrum, een apotheek en een centrum voor sociale en culturele activiteiten. GroenrandWonen beheert een groot aantal woningen in De Veldhof. Stichting De Rijnhoven levert de zorg. Het complex heeft een eigen huismeester. De bewoners en hun bewonerscommissie zijn erg actief. Zo organiseren zij iedere maand wel een sociale activiteit, variërend van een modeshow tot een optreden van een zeemanskoor. Er is een binnentuin met jeu-deboulesbaan. Die tuin was in 2009 het decor van een prachtige barbecue, die de bewonerscommissie organiseerde toen zij een forse geldprijs had gewonnen bij een actie van een lokale supermarkt.
De Woerd Veel senioren leiden een actief leven en willen zo lang mogelijk volledig zelfstandig blijven. Uiteraard moet de omgeving daar wel op zijn ingericht, o.a. als het gaat om gelijkvloers wonen en veiligheid. In 2009 leverde GroenrandWonen het eerste van twee appartementengebouwen in De Woerd op. De appartementen zijn volledig aangepast aan de huidige eisen voor seniorenwoningen. De bewoners maken gebruik van een gemeenschappelijke tuin, waarin een jeu-de-boulesbaan en bankjes zijn geplaatst. Vóór de oplevering hebben de bewoners al met elkaar kennisgemaakt tijdens een bewonersavond met lopend buffet.
Toekomstplannen Vleuten De gemeente Utrecht heeft in 2005 een centrumplan vastgesteld voor de kern Vleuten. Het krijgt nu steeds meer vorm, onder meer met een nieuwe afwikkeling van de verkeersstromen en een concrete invulling van de bebouwing. Een deel van het voetbalveldje tegenover het winkel-
centrum van Vleuten is door de gemeente bestemd voor woningbouw. GroenrandWonen heeft aangegeven hier mogelijkheden te zien voor woningen met een zorginfrastructuur, passend in de visie van een woonservicezone. In het voorstel van GroenrandWonen wordt ook het medisch centrum van Zuwe bij de ontwikkeling betrokken. Harmelen Harmelen kent een tekort aan seniorenwoningen. Bovendien voldoen de bestaande seniorenwoningen vaak niet aan de eisen; zo zijn diverse woningen slechts met een trap te bereiken. In het bestemmingsplan Kern Harmelen 2009 is dan ook vastgesteld dat nieuwbouw noodzakelijk is. Waar dat het beste kan gebeuren, wordt nog onderzocht. Een voor de hand liggende locatie is de plek waar zich nu seniorencomplex De Driesprong bevindt. Het midden in Harmelen gelegen complex is sterk verouderd. Met het oog op nieuwbouw heeft de eigenaar, Stichting De Driesprong, samenwerking gezocht met GroenrandWonen. Tot aan de
goedkeuring van de bouwaanvraag wordt gezamenlijk opgetrokken. GroenrandWonen is hierbij verantwoordelijk voor de projectontwikkeling. Het is de bedoeling dat eerst het gebouw aan de Uitweg wordt gesloopt en dat het vervolgens wordt vervangen door nieuwbouw. Momenteel wordt dit gebouw tijdelijk aan jongeren verhuurd. Als de nieuwbouw gereed is, kunnen de bewoners van de Kerkweg verhuizen naar de Uitweg. Hierna wordt het gebouw aan de Kerkweg gesloopt en wordt ook op deze plaats nieuwbouw gerealiseerd. Onderzocht wordt of in het complex ook een gezondheidscentrum kan worden gerealiseerd. In 2010 wordt het stedenbouwkundig plan opgezet. GroenrandWonen werkt tegelijkertijd aan de ontwikkeling van het ontwerp. Kortom, wordt vervolgd …
Verdeling woningvoorraad naar woningtype
33% 37%
1%
Appartementencomplex De Woerd
13% 16%
Barbecue De Veldhof 14
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
Eengezinswoning Meergezinswoning Senioren- en zorgwoning Bijzondere woonvormen Beheereenheden 15
2009 de nieuwste geschiedenis GroenrandWonen heeft zich ontwikkeld tot een dynamische woningcorporatie die midden in de maatschappij staat. Een klantgerichte woningcorporatie die haar huurders hoogwaardige huisvesting in een prettige leefomgeving wil bieden. Wat dat in deze tijd betekent? Projecten ontwikkelen en realiseren natuurlijk. Maar vooral luisteren naar huurders en in contact blijven met andere spelers in de samenleving. Al die aspecten zijn terug te vinden in deze momentopname: het jaarbericht 2009.
ën over wonen en huisvesting uit te wisselen. Ook burgemeester en wethouders worden uitgenodigd. In 2009 werd de avond ingeleid met een quiz onder leiding van tv-presentator Kees Driehuis. Vervolgens leidde hij de discussie over actuele thema’s als de kredietcrisis, slim bouwen in het Groene Hart en wijkgericht samenwerken: wie voert de regie?
Corporatiehotel: inloopavond omwonenden en ontwikkeling plannen In Woerden ontwikkelt GroenrandWonen samen met SWW het Corporatiehotel. Het is bedoeld voor mensen die dringend woonruimte nodig hebben, maar niet via een urgentieverklaring of via hun inschrijving bij Woningnet aan huisvesting kunnen komen. Dat zijn bijvoorbeeld mensen die na een scheiding dakloos worden of mensen die in Woerden werken en op meer dan 75 kilometer afstand wonen. In het Corporatiehotel kunnen zij straks een gemeubileerde woning krijgen op basis van een huurcontract voor een half jaar. Het Corporatiehotel zal in het centrum van Woerden komen. Begin maart hebben de omwonenden de plannen kunnen bekijken.
Bijeenkomst raadsleden Een goede relatie met beleidsmakers is voor een moderne woningcorporatie van groot belang. GroenrandWonen, SWW en woningbouwstichting Kamerik organiseren daarom elk jaar een avond voor de raadsleden van de gemeente Woerden. De drie corporaties die binnen de gemeente actief zijn, gebruiken de avond om de raadsleden te informeren en om idee16
el 2009 WH lab K l e e Oord zoeken atie be r o p r o C etalen en H uur b uitvoer ie t a r a p Re ken betrek Woning zoeken Woning
7,7 8, 3 8, 2 8,1 7,7
burenavond voor de aanstaande bewoners van de Cultuurcampus. Het initiatief bleek een groot succes en wordt nu ook bij andere op te leveren projecten toegepast. Zo maakten in 2009 bewoners van de Coninckshoven kennis met elkaar en werden zij geïnformeerd over de ins en outs van de verhuizing. De bewoners van het appartementencomplex aan de Vicuslaan in De Woerd leerden hun nieuwe buren kennen onder het genot van een maaltijd. De betrokkenen waren erg enthousiast. De opkomst was hoog; deze avond werd zelfs door alle toekomstige bewoners bezocht!
Voorbereidingen groot onderhoud Oranje/Nassaupark KWH-label In 2009 heeft GroenrandWonen weer voldaan aan de eisen voor het KWHlabel. Gedurende drie maanden heeft het KWH GroenrandWonen onderzocht op de aspecten corporatie bezoeken, huur betalen, reparatie uitvoeren, woning betrekken en woning zoeken. De organisatie wordt voor dit onderzoek bezocht door een ‘mystery guest’ en huurders vullen enquêtes in waarin ze de genoemde onderdelen beoordelen. De scores kwamen weer ruim boven de benodigde 7 uit. GroenrandWonen gebruikt de zeer gedetailleerde informatie van het KWH-onderzoek om haar dienstverlening te verbeteren.
In 2010 zal groot onderhoud worden uitgevoerd in de wijk Oranje/Nassaupark te Harmelen. De woningen worden op veel punten verbeterd. De keuken, de badkamer en het toilet worden vernieuwd. De ramen op de eerste verdieping worden vervangen door nieuwe houten kozijnen met isolatieglas. Ook worden alle woningen aan de buitenzijde opnieuw geschilderd. In 2009 zijn de voorbereidingen getroffen voor dit project. Er is een bewonerscommissie opgericht. Via deze commissie hebben de bewoners ook inspraak gehad in het kleurschema van het schilderwerk. Bovendien kunnen individuele bewoners gebruikmaken van koopopties, zodat ze de aanpassingen helemaal op hun wensen kunnen afstemmen.
Burenavond De Woerd
GroenrandWonen investeerde in 2009 in haar woningbezit: v 616,- per woning aan dagelijks onderhoud (niet planmatig) v 667,- per woning aan planmatig onderhoud
Rookmelderactie Het belang van brandveiligheid is extra onder de aandacht gebracht. Het laatste bewonersblad van 2009 bevatte een artikel over dit onderwerp en ging vergezeld van de brandpreventiekrant. Deze speciale uitgave informeerde alle huurders over maatregelen waarmee zij zelf de brandveiligheid van hun huis kunnen verbete-
ren. Eén van deze maatregelen is het plaatsen van rookmelders. De meeste woningen van GroenrandWonen zijn al voorzien van rookmelders. Huurders van de overige woningen kregen een bon waarmee zij een gratis rookmelder konden afhalen bij één van de drie winkeliers bij hen in buurt. Een op de tien huurders haalde een rookmelder op.
Burenavonden Mensen vinden het prettig als ze hun buren kennen. Met dat idee organiseerde GroenrandWonen in 2008 een
Bijeenkomst raadsleden 90JAARWONEN 09JAARBERICHT
17
Verdeling woningvoorraad naar huurprijsklasse (bezit GroenrandWonen) Exclusief beheerwoningen, woonzorg en bijzondere woonvormen 37 (2%)
28 (1%)
238 (11%)
1.841 (86%)
Laag < v 357,37 Betaalbaar v 357,37 - v 548,18 Duur v 548,18 - v 647,41 Vrije sector > v 647,41
Nieuwe samenwerkingsovereenkomst Hart voor Huurders Op 23 november 2009 hebben Lilian Verheul, namens GroenrandWonen, en Hink Ketting, namens Hart voor Huurders, de nieuwe samenwerkingsovereenkomst officieel ondertekend. Deze samenwerkingsovereenkomst regelt de inspraak voor de huurders van GroenrandWonen. Zij worden vertegenwoordigd door Hart voor Huurders. Voorheen had GroenrandWonen twee huurdersorganisaties: de Bewonersraad (voor huurders uit Vleuten-De Meern) en Huurdersvereniging Harmelen (voor huurders uit Harmelen). Na het samengaan van deze twee in Hart voor Huurders was een nieuwe samenwerkingsovereenkomst nodig. Bij het opstellen van de samenwerkingsovereenkomst is rekening gehouden met de nieuwe Overlegwet die op 1 januari 2009 in werking is getreden.
Overlegwet: grotere rol van bewonerscommissies In de Overlegwet zijn de rechten van huurdersorganisaties en bewonerscommissies vastgelegd. Deze rechten kennen een verdeling in zwaarte van inspraak. Er is het recht op informatie, het recht op overleg en het gekwalificeerde adviesrecht. Na het bekend worden van de Overlegwet bleek dat GroenrandWonen op heel veel punten al voldeed aan de nieuwe wettelijke eisen.
Een belangrijke verandering in de wet én in de nieuwe samenwerkingsovereenkomst is dat beslissingen die over één complex gaan, moeten worden besproken met de betreffende bewonerscommissie en niet in eerste instantie met Hart voor Huurders. Bewonerscommissies worden dus geïnformeerd en kunnen advies uitbrengen over zaken die alleen hun complex betreffen. Op één punt heeft de wetgever zelfs instemmingsrecht gegeven. De huurdersorganisatie krijgt dit voor het beleid ten aanzien van de servicekosten. De bewonerscommissies krijgen bijvoorbeeld instemmingsrecht voor de kleurkeuze van het schilderwerk.
1951: voorzitter Woningbouwvereniging St. Joseph, W. van Gisbergen
18
Klachtencommissie wordt Geschillenadviescommissie Dit jaar kreeg de Klachtencommissie een nieuwe naam. Zij heet voortaan Geschillenadviescommissie. Deze nieuwe naam geeft beter weer waar de commissie zich mee 90JAARWONEN 09JAARBERICHT
bezighoudt. GroenrandWonen lost klachten namelijk in eerste instantie zelf op. Pas als een huurder zich in de aangeboden oplossing niet kan vinden en de klacht in een geschil uitmondt, kan hij/zij zich wenden tot de Geschillenadviescommissie. De commissie doet dan uitspraak over het geschil. In 2009 heeft de commissie geen geschillen hoeven te behandelen. Advies De Geschillenadviescommissie heeft ook een adviserende taak. Als de commissie vindt dat geschillen kunnen worden voorkomen door zaken op een andere manier aan te pakken, dan brengt zij hierover advies uit. Op basis van het advies kan GroenrandWonen de bedrijfsvoering aanpassen en de service aan de huurder verder verbeteren. GroenrandWonen informeert huurders over de nieuwe opzet. De verouderde folder ‘Klachtencommissie’ is vervangen door twee nieuwe folders: ‘Ik heb een klacht, wat nu?’ en ‘Geschillenadviescommissie’.
Onderzoek meerwaarde samenwerking GroenrandWonen werkt al geruime tijd samen met Stichting Woonbelangen Weidegebied (SWW) uit Woerden en SWW doet dat ook met Westhoek Wonen uit Mijdrecht. Samen met deze collega-corporaties onderzoekt GroenrandWonen of intensivering van de samenwerking meerwaarde kan hebben en een sterkere basis voor de toekomst kan bieden. Meer slagkracht en duurzaamheid Toenemende regelgeving, een urgente volkshuisvestelijke opgave en de gevolgen van de kredietcrisis vragen om verdergaande inspanningen en een nieuwe kijk op de toekomst. Door intensievere samenwerking met collega-corporaties kunnen de corporaties mogelijk over meer professionaliteit beschikken. Een nader te bepalen vorm van samenwerking kan bovendien leiden tot een betere financiële positie die het mogelijk maakt om meer projecten met minder risico te ontwikkelen.
Openen van het dichtgeslibde Groene Hart GroenrandWonen en haar collegacorporaties storen zich eraan dat zij onvoldoende in staat zijn om de verstopte woningmarkt in beweging te krijgen. Wachttijden van zes jaar zijn heel gewoon voor woningzoekenden uit deze regio. Uit het onderzoek moet blijken of de drie corporaties door krachtenbundeling meer woningen in het Groene Hart zullen kunnen realiseren. Met name starters en ouderen zouden daar baat bij hebben. De corporaties ronden hun onderzoek in de zomer van 2010 af. Daarna besluiten zij óf, en zo ja hoe, de samenwerking van de drie corporaties kan worden vormgegeven.
19
Bijzondere projecten: de geschiedenis gaat door … Klein of groot project: GroenrandWonen wil elke bewoner een plek bieden, waar hij/zij zich thuis voelt. Dat is altijd bijzonder. Toch zijn er projecten die een héél speciaal karakter hebben en daarom hier worden belicht. Projecten waarin GroenrandWonen met visie nieuwe toekomstperspectieven creëert voor een wijk of buurt. Want de geschiedenis gaat door…
Nieuwe kijk op bekende locatie: Clara Egginkstraat/Theo van Baarenstraat Tot eind jaren tachtig is transportfirma Goes midden in Vleuten gevestigd. Het zware verkeer dat hier continu af en aan rijdt, wordt steeds meer een last voor de omwonenden. Er wordt een oplossing gevonden: de firma Goes verhuist naar een locatie in De Meern. Het achterblijvende bedrijventerrein wordt gesaneerd en geschikt gemaakt voor woningbouw.
1991-2007: drie fasen Een uitdaging: de verandering van bestemming biedt nieuwe kansen. Vanaf 1991 wordt er op het terrein gewerkt aan een combinatie van koop- en huurwoningen. Architect Es van Ginkel tekent voor het stedenbouwkundig plan en het ontwerp. Het ‘inbreidproject’ kent 3 fasen. In fase 1 worden koopwoningen en seniorenwoningen aan de J.C. Bloemstraat gerealiseerd. In fase 2 wordt vanaf 1997 ontworpen en gebouwd in de Clara Egginkstraat. Tot slot worden in 2006 nog startersappartementen in de Clara Egginkstraat gebouwd: fase 3. In totaal heeft GroenrandWonen dan 31 huur- en koopappartementen voor senioren en 6 startersappartementen gerealiseerd. Kortom, een buurt waarin jong en oud – en alles wat daartussen zit – vertegenwoordigd zijn.
Groenvoorziening als bindende factor Over de komst van de startersappartementen is aanvankelijk niet iedereen enthousiast. De omwonenden vrezen voor overlast van de jongeren. Gelukkig blijkt dat allemaal mee te vallen. Dat komt ook doordat er een plek is gecreëerd, waar alle bewoners van de wijk elkaar kunnen ontmoeten: de groenvoorziening. Die wordt namelijk door de bewoners zelf onderhouden; zij ontvangen daarvoor een financiële bijdrage van de gemeente. Zo ontstaat er onder bewoners een grote betrokkenheid bij hun directe omgeving. Tevens is het groen een plek waar bewoners makkelijk contact met elkaar maken. Het heeft zich al bewezen als een belangrijke bindende factor in de wijk!
Nieuwe Koninginnebuurt Harmelen Voor GroenrandWonen is het huurwoningencomplex Julianalaan en omgeving in Harmelen – ‘de Koninginnebuurt’ – het eerste grootschalige
die aan grachtenpanden doen denken. Het toonaangevende architectenbureau Krier en Kohl uit Berlijn is verantwoordelijk voor het stedenbouwkundige masterplan dat een verrassend samenspel biedt van pleinen en straten. Grote en kleine gebouwen wisselen elkaar harmonieus af en leveren in combinatie met de inrichting van de buitenruimte unieke verblijfsplekken op. Het centrum krijgt zo een geheel eigen karakter, uitstraling en sfeer. Ruim winkelaanbod en veel voorzieningen In het winkelcentrum zullen diverse landelijke winkelketens zich vestigen, waaronder Albert Heijn, Lidl, Hema, Etos, Gall&Gall, Vero Moda, Bart Smit, Xenos, Blokker, Pour Vous en Hunkemöller. Ook lokale ondernemers zullen er hun plek vinden. Van het centrumplan maakt ook een cultureel centrum deel uit. In de Cultuurcampus, pal naast De Lakei, zijn 54 huurappartementen, het Amadeus Lyceum, een
bibliotheek, een stiltecentrum en diverse andere semipublieke voorzieningen gehuisvest. Energiezuinige woningen De woningen in het centrumplan getuigen ook van toekomstvisie, doordat ze worden aangesloten op een warmte/koude-installatie. Bij een warmte/koude-installatie worden waterhoudende lagen in de bodem gebruikt om in de winter warmte aan te onttrekken en in de zomer koelte. Lilian Verheul, directeur van GroenrandWonen: “Deze appartementen zullen zuinig zijn in energieverbruik. Deze techniek wordt nog niet veel toegepast in de sociale woningbouw in Leidsche Rijn. De extra investering die dit vergt, hebben wij er graag voor over om deze woningen volledig geschikt te maken voor een toekomst waarin brandstoffen steeds schaarser worden.”
De Lakei Een bruisende omgeving voor wonen, winkelen en cultuur: dat is het idee achter Vleuterweide-Centrum. De eerste fase wordt in 2010 afgerond en op 4 november 2009 is het startsein gegeven voor de tweede fase. Dit deel van Vleuterweide-Centrum – het complex De Lakei – wordt ontwikkeld door Multi Vastgoed. In De Lakei bezit GroenrandWonen straks 42 huurappartementen. Waarschijnlijk zal het grootste deel van Vleuterweide-Centrum in het najaar van 2010 gereed zijn. De laatste woningen worden naar verwachting begin 2011 opgeleverd. Uniek concept Vleuterweide-Centrum is een uniek concept dat zich kenmerkt door een authentieke stedenbouwkundige opzet en een markante architectuur, onder andere met oud-Hollandse gevels
Koninginnebuurt eind jaren 70 20
sloop- en nieuwbouwproject. Woningbedrijf Harmelen kreeg het destijds niet van de grond. Het betreft woningen die in 1968 zijn opgeleverd en die in slechte staat verkeren, doordat zowel bij de bouw in 1968 als bij de renovatie van begin jaren tachtig goedkope materialen van mindere kwaliteit zijn toegepast. Woningbedrijf Harmelen schrijft de bewoners in 1999 een brief met de aankondiging dat de huizen gesloopt gaan worden. De 65 bewoners komen in actie en het Woningbedrijf komt op het besluit terug: de sloop wordt op de lange baan geschoven. Na de fusie besluit GroenrandWonen het project opnieuw op te pakken, dit keer in nauw overleg met de bewoners. Dat laatste is erg belangrijk, want, slechte staat of niet, de bewoners zijn erg gehecht aan hun buurt. Uiteindelijk worden de nieuwbouwplannen in 2005 gepresenteerd. Het project wordt in fasen uitgevoerd. De eerste woningen worden op 13 september 2005 gesloopt en twee jaar later kan de bewoner van de eerste nieuwe woning alweer de sleutel ontvangen. In maart 2008 wordt, geheel op schema, de laatste sleutel overhandigd.
90JAARWONEN 09JAARBERICHT
21
de goede relatie met zowel de huurders als de gemeenten, de collegacorporaties en andere stakeholders. Lof was er ook van de voorzitter van Hart voor Huurders, de heer Ketting. Hij noemde met name het open contact met GroenrandWonen en maakte gewag van de hoge klanttevredenheid (meer dan 70%!) onder huurders. Het officiële gedeelte werd afgesloten door Lilian Verheul, die de aanwezigen bedankte en het eerste exemplaar van het fietsrouteboekje aan de heer Vulto overhandigde.
Muzikale feesten: van Promsconcerten tot streetdance
groenrandwonen 90 jaar: goed gevierd! Het 90-jarig jubileum is gevierd met een uitgebreid feestprogramma. Een werkgroep met medewerkers van alle afdelingen had het programma zorgvuldig afgestemd op de huurders: er was voor elk wat wils. Huurders ontvingen een programmaboekje en konden gemakkelijk inschrijven: schriftelijk of via de website. Jong en oud hebben dan ook enthousiast deelgenomen aan de activiteiten. Doordat medewerkers van GroenrandWonen bij alle activiteiten betrokken waren, hadden huurders en medewerkers nu ook eens op een andere manier contact. Dat werd wederzijds als zeer positief ervaren! Diverse ‘nieuwsflitsen’ hebben al een beeld gegeven van de geslaagde jubileumviering. Hieronder de activiteiten die nog niet besproken zijn.
Jubileum: bewoners in beweging GroenrandWonen gaf een boekje uit met fietsroutes die voeren langs de eigen huurwoningen en markante punten in de kernen. Huurders krijgen zo een goede indruk van de kernen 22
in het werkgebied, ook al doordat het boekje bijzondere informatie over de wijken en historische wetenswaardigheden bevat. Het bracht huurders letterlijk en figuurlijk in beweging: huurders ontvingen het boekje thuis en het was ook gratis te verkrijgen op het kantoor en het wijkservicecentrum. De huurders konden al fietsend meedoen met een prijsvraag en kregen een bon voor gratis koffie met gebak bij twee aan de route gelegen horecagelegenheden. Kortom, feestelijk fietsen!
Startschot: feest met langst hurenden en relaties Het feestjaar ging op 15 mei van start met een bijeenkomst in restaurant ‘t Wapen van Haarzuylen in Haarzuilens. Directeur Lilian Verheul verwelkomde de genodigden: diverse relaties en een selecte groep van bewoners die al meer dan veertig jaar huurder waren. Aan het openingsfeest was een wielerwedstrijd gekoppeld, waarin een team van de gemeente Woerden onder aanvoering van burgemeester
Schmidt het opnam tegen een team van de gemeente Utrecht, met wethouder Bosch als captain. Niemand minder dan Theo de Rooij, ex-beroepswielrenner en voormalig algemeen directeur van de Rabobank wielerploeg, stond de renners bij met professionele adviezen. Het rode team (Utrecht) en het blauwe team (Woerden) reden de route in tegenovergestelde richting. Achter ieder team werd, zoals het hoort, vanaf een rijdende motor ‘live’ commentaar geleverd. Burgemeester Schmidt reed steeds aan kop van het Woerdense team, maar uiteindelijk kwam het team van Utrecht als eerste binnen. Mooie woorden Na de sportieve krachtmeting was het tijd voor de feestredenaars. Als eerste bracht de heer Vulto, al 58 jaar huurder maar helaas inmiddels overleden, een toast uit op de jarige. Vervolgens spraken wethouder Strik van de gemeente Woerden en wethouder Bosch van de gemeente Utrecht lovende woorden. Zij prezen GroenrandWonen onder meer voor 90JAARWONEN 09JAARBERICHT
Elke huurder was welkom tijdens de Promsconcerten die op 20 juni werden verzorgd door Harmonie-orkest Vleuten en waarvan GroenrandWonen de hoofdsponsor was. Overdag vond het concert voor de kinderen plaats, waarna ’s avonds de volwassenen genoten van een daverend muzikaal feest. Maar liefst 70 personen maakten gebruik van de gratis kaartjes die GroenrandWonen aanbood. Op 25 juni was er een speciale activiteit voor de jeugd van 12 tot 18. De opkomst was niet zo groot, maar het enthousiasme was er niet minder om tijdens de workshop rap en de workshop streetdance.
Feest voor de kleintjes Grote belangstelling was er voor de feestdag van de kleintjes. Op 16 september verzorgde clown Rooie Arie in de Weide Wereld te Vleuterweide een voorstelling, waarvan zowel de kinderen als de ouders erg genoten. Clown Rooie Arie opende de show samen met de directeur van GroenrandWonen, Lilian Verheul. Als representant van de jubilaris werd zij door het publiek toegezongen, terwijl zij in de slingers werd gezet. Daarna ging de show verder met muziek, verrassende goochelacts, grappen en grollen. De kinderen hadden groot plezier, ook al omdat ze zelf een actieve bijdrage leverden aan de show. Het slot was feestelijk: er werd een dobbelsteen gegooid die op het cijfer vijf terechtkwam. Daar-
mee bleken de kinderen van vijf jaar oud in de prijzen te zijn gevallen. Zij kregen een speciale snoepmedaille van GroenrandWonen die hen door de clown werd uitgereikt. De ruim honderd kinderen gingen blij naar huis en werden bij de uitgang nog verrast met een kleurplaat, ballonnen en een bekertje limonade.
Cadeau voor de huurders Tijdens het feest op 15 mei ontving GroenrandWonen van collega-corporatie Mitros een cheque ter waarde van v 500,-, te besteden in het belang van de leefbaarheid. In overleg met Hart voor Huurders werd een mooi doel gevonden. Het bedrag is gebruikt om de oud-bewoners van Jozefzorg, die door de renovatie van hun huis twee keer moeten verhuizen, te verrassen met een bezoek van Sint en Piet. De goedheiligman, met twee Pieten in zijn gevolg, kwam dus naar De Coninckshof, waar de bewoners van Jozefzorg tijdelijk wonen, en verraste hen met chocoladeletters en veel persoonlijke aandacht. Ook de bewoners van de aanleunwoningen Bottenstein en Hinderstein, die veel meekrijgen van de bouwactiviteiten, ontvingen een chocoladeletter met een gedicht.
23
Let op! m ieuwe naa n e z n O t s e is GroenW
, SW W of randWonen Waar G roenWonen staat vermeld, k Westhoe roenWest bedoeld. wordt G west.nl w w w.groen
Colofon Ontwerp en realisatie Bureau Idé bv, Tiel Fotografie Ulco Wesselink, Harmelen K. Nanning, ter beschikking gesteld door de Historische Vereniging Vleuten-De Meern Ger Wijtsma Teksten GroenrandWonen All Write Tekstburo, Piet van Eijndhoven GROENRANDWONEN Bezoekadres P. Ohllaan 39, Vleuten Postadres Postbus 4, 3450 AA Vleuten Telefoon (030) 677 90 70 Telefax (030) 677 49 97 E-mail
[email protected] Internet www.groenrandwonen.nl Inschrijfnummer Kamer van Koophandel: 30039900 Instellingsnummer L-0766 NRV-nummer 3238 Dit is een beknopte versie van het jaarverslag 2009 van GroenrandWonen. Het volledige jaarverslag en de jaarrekening kunt u inzien op onze website: www.groenrandwonen.nl.