5593

Groenlink

België - Belgique PB 9820 Merelbeke 1 3/5593

Nieuwsbrief

© Vilda, Lars Soerink

Postkantoor-Merelbeke Hundelgemse steenweg 379, 9820 Merelbeke P103218

Jaargang 14 nummer 1/ januari - maart 2015 VU: Christiaan De Schuijmer, p.a. Paepstraat 27, 9630 Meilegem

Bestuursploeg: Voorzitter: Krista Wettinck, [email protected] 0486 290 160 Ondervoorzitter: Christiaan De Schuijmer, [email protected] 0495 862 918 Secretaris: Jan Verhoeye, [email protected] 0474 277 822 Financieel beheerder: Luc Verstraeten, [email protected] 09 362 81 67 Beleid: Walter Galle, [email protected] 09 281 05 94 Natuurstudie algemeen: Dominique Verbelen, [email protected] 0484 119 899 Vogelwerkgroep: Guy Huylebroeck, [email protected] 0473 894 209 Plantenwerkgroep Oenanthe: Christiaan De Schuijmer Vleermuizenwerkgroep: David Galens, [email protected]

Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

Ledenadministratie: Griet Decoene, 09 362 09 82 [email protected] Digitale nieuwsbrief: Krista Wettinck, Groenlink - nieuwsbrief redactie: Christiaan, Peter Breyne, Krista, Luc, Walter, Dominique, Lieve Van Acker Bestuursleden: Serge Hoste, Wim Dries Dirk De Smet, Willem Audoor, Beheerwerkgroep: - Koen De Witte, coördinator, aankoop, conservator Schelderodeput en St.-Elooisput [email protected] 09 384 98 74 - Gert De Cock, conservator Merelbeke en Schelderode [email protected] - Fernand Daenekynt, conservator De Putten [email protected] 09 362 79 78 - Laurent Stevens, conservator Taerwemeersch 0473 820 252 - Michaël Bekaert, conservator Krommenhoek [email protected] 0497 430 179

2

Voorwoord De jaarwisseling is traditioneel een moment om terug te kijken en ook om plannen te maken voor de toekomst. Het voorbije jaar werd er heel wat gerealiseerd. Zo werden onze erkende natuurreservaten ‘Scheldemeersen’ en ‘Taerwemeersch’ niet alleen gefusioneerd tot één groot erkend natuurreservaat maar werd het gebied in 2014 ook uitgebreid door de aankoop van gronden gelegen in de Scheldevallei. Deze extra terreinen heeft natuurpunt kunnen realiseren dankzij de steun van de Vlaamse overheid en van de gemeente Merelbeke, maar ook via de vele giften en legaten van leden en sympathisanten. Wij en de natuur willen jullie dan ook van harte bedanken voor deze welgekomen en noodzakelijke financiële steun! Ook zorgden onze bestuursleden samen met verschillende vrijwilligers voor het opzetten en uitvoeren van meerdere activiteiten rond diverse natuurthema’s. Ik denk hierbij onder meer aan de grote inzet voor onze jaarlijkse Europese Nacht van de Vleermuis en de uitstappen naar natuurgebieden in België en daarbuiten. Ook de informatieve fotoreportages en georganiseerde cursussen, die steeds op jullie massale opkomst mochten rekenen, maakten het afgelopen jaar zeer geslaagd. Verder wil ik de sinds 2014 op regelmatige basis georganiseerde beheerwerkdagen in de verf zetten. Elke tweede zaterdag van de maand zorgen de Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

werkzaamheden van het beheerteam en de talrijke vrijwilligers ervoor dat de natuur zich optimaal kan ontwikkelen tot prachtige stukjes natuur waar wij allen ten volle kunnen van genieten. Deze beheerwerken, opruimacties en onderhoudsacties zijn absoluut noodzakelijk voor onze natuurgebieden. Voor dit jaar hebben we alvast heel wat plannen. Zo willen wij nog meer natuurgebied verwerven in ons werkingsgebied. Via cursussen en publieksevenementen die we voorzien willen we het draagvlak voor natuur verder uitdiepen en hiervoor rekenen wij op jullie medewerking. Natuurpunt Boven-Schelde is steeds op zoek naar actieve, enthousiaste vrijwilligers. Vandaar deze warme oproep tot engagement. Voel je je geroepen om actief de handen uit de mouwen te steken op onze beheerdagen of ben je eerder een creatief type? We zoeken voor dit tijdschrift een nieuwe lay-outer (ster) die het redactieteam wil bijstaan met zijn of haar artistieke geest. Of wil je actief helpen bij het organiseren van één of meerdere van onze activiteiten? Laat het ons vlug weten via [email protected]! Jullie vinden in deze Groenlink de kalender waarop al onze activiteiten voor het jaar 2015 zijn weergegeven. Ik nodig jullie dan ook al van harte uit om een kijkje te nemen en hoop jullie weer te zien op één van deze activiteiten! Krista Wettinck Voorzitter Natuurpunt Boven-Schelde

3

Seizoenskalender Natuur.Boven-Schelde januari - maart 2015 JANUARI Zaterdag 10 januari - Kiekendieventocht We schuimen de linker Schelde-oever af, startend in de Kanaalzone om via het Groot Rietveld (Kallo-Beveren) en een aantal natuurgebieden rond de Waaslandhaven (Doel en omgeving) op te schuiven tot aan het Land van Saeftinghe (Nieuw-Namen, Zeeland) op zoek naar kiekendieven en andere wintervogels. Een uitstekende manier om de nieuwjaarskater van jou af te schudden! Afspraak om 8.00 uur aan de Yachtdreef in Gent. We zijn rond 19.00 uur terug. Vergeet je warme kleren niet. Lunch kan je meebrengen, maar we springen ook wel ergens binnen in een supermarkt. Meer info bij Guy Huylebroeck op 0473 894 209 of guy.huylebroeck@ skynet.be. Zaterdag 10 januari – Wilgen knotten in de Semmerzaakse Meersen Knotwilgen typeren Vlaamse meersenlandschappen. Natuurpunt vindt het heel belangrijk om zorg te dragen voor deze landschappen. Daarnaast schept het knotten van bomen belangrijke broedbiotopen voor tal van vogels waaronder de Steenuil, de Gekraagde roodstraat, Kool- en Pimpelmees. Ook insecten, vleermuizen en andere beestGroenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

jes zijn hiermee gebaat. We zorgen eens te meer voor een mooi kader om in te werken en voor goeie compagnie. Allen welkom, ook al is het voor een paar uurtjes. Wij voorzien een broodmaaltijd en drank op de middag. Afspraak: in de Semmerzaakse meersen. Sluis (volg de Schelde zuidwaarts op de veldweg genaamd Sluis parallel met de trekweg van de Schelde, na 500 maakt die een haakse bocht, rijdt tot het einde van de weg). We werken van 9.00 uur tot 16.30 uur. Meebrengen : laarzen of bottines, eventueel kapmes of takkenschaar. Er wordt ook materiaal voorzien. Voor meer info kan je terecht bij : Koen De Witte – gsm 0473 637 659 of email: [email protected]. Vrijdag 23 januari – Nieuwjaarsreceptie in Merelbeke Zoals elk jaar organiseren we op de derde vrijdag van januari onze nieuwjaarsreceptie, voorafgegaan door de jaarlijkse verplichte Algemene Vergadering en een boeiende natuurfilm. Elk lid is van harte welkom: wij kijken al uit naar jouw komst! Het is inmiddels een vaste formule geworden, de Algemene Vergadering gekoppeld aan een film en een nieuwjaarsreceptie. De Algemene Vergadering, die wat minder boeiend is 4

volgens sommigen maar oh zo belangrijk om verantwoording af te leggen aan onze leden voor wat we in 2014 allemaal presteerden, gekoppeld aan het luchtige, het aangename. We sluiten dus weer af met een film aan de hand van Guy Demeulemeester gevolgd door een receptie met een hapje en een drankje. Afspraak om 19.30 uur in het NEC Waterrijk, Verlorenbroodstaat 106, 9820 Merelbeke. Toegang is gratis. Voor meer informatie kan je terecht bij Krista Wettinck via een mailtje naar [email protected] of bel naar 0486 290 160. Vrijdag 23 januari - Cursus vogels van het westelijke Middellandse Zeegebied In de gewone vogelzangcyclus hebben we zowat alle courant voorkomende zingende vogels van België behandeld. Maar wat ben je daarmee als je op vakantie gaat naar, pakweg, Zuid-Europa? Omdat daar toch wel vraag naar is, richten we begin 2015 een nieuwe cyclus van drie lessen in over de vogels van het westelijk deel van het Middellandse Zeegebied. Omdat we niet alleen die zang niet kennen, maar ook niet altijd vertrouwd zijn met hoe die vogels er uit zien, zal per soort niet alleen de zang, maar ook de herkenning behandeld worden. Behalve natuurlijk voor de soorten die niet zingen, want aan roepjes zullen we ons niet wagen. Teveel, te moeilijk. Om evidente redenen zijn er geen praktijklessen voorzien, alleen theorie dus. Hoewel, wie wil kan zich voor wat praktijkervaring inschrijven voor Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

de Natuur.reis naar Marokko (zie http://www.natuurpunt.be/nl/marokko_3425.aspx). Die reis zal begeleid worden door Arnoud van den Berg, en door Guy Huylebroeck als Natuurpuntbegeleider. Arnoud van den Berg is een één van de drijvende krachten achter de Sound Approach (zie http://soundapproach.co.uk/about), een groep van wereldwijde toppers op het gebied van vogelzang. Arnoud is ook de hoofdredacteur van Dutch Birding, en hij is een Marokkokenner par excellence: hij begeleidt jaarlijks 4-5 Marokkotrips. De theorielessen gaan door in de cafetaria van het NMC De Bourgoyen, telkens van 19.30 uur tot 22.30 uur met een pauze van een half uur. De andere lessen gaan door op vrijdag 27 februari en vrijdag 6 maart. De deelnameprijs bedraagt € 25 voor leden en € 30 voor niet-leden van Natuurpunt. Inschrijven en meer info bij Guy Huylebroeck op [email protected].

Heremietibis © Birding Breaks

5

Zondag 25 januari - Akkervogeltellingen

Dinsdag 27 januari – Cursus Meteo en Klimaat

Elke winter tellen we met de Vogelwerkgroep Gent+ akkervogels op de kouters in het Gentse. Zwarte kraaien, roeken, kauwen, houtduiven, veldleeuweriken en als het meezit ook patrijzen. De telling van 25 januari staat open voor iedereen die eens zo’n telling wil meemaken. We bieden jullie de keuze tussen twee gebieden: Baaigem-Lemberge en Luchteren (Drongen)-Afsnee.

Het weer is hét gespreksonderwerp bij uitstek. Toch weet men er vaak heel weinig van af. Zelfs de meeste mensen die met natuur bezig zijn hebben verrassend weinig kaas gegeten van dit boeiende thema. In deze ‘weerles’ leggen we de nadruk op praktisch toepasbare dingen zoals de soorten wolken, fronten, duiding bij weerspreuken, rechtstreekse invloed op de natuur e.d. De lesgever is Koen Leysen, educatief medewerker van Natuurpunt educatie en van kindsbeen af gebeten door het weer. Deze les is gekoppeld aan een bijkomende les over het klimaat.

Afspraak om 9.00 uur. Voor Baaigem en Lemberge spreken we af op Baaigemkouter (de Torrekensstraat rechts inslaan als je vanuit Gent op de Hundelgemse Steenweg rijdt, tot aan het eerste militair gebouw). Voor Luchteren en Afsnee spreken we af aan het NMC De Bourgoyen, Driepikkelstraat 32, Mariakerke - Gent. We zijn rond de middag terug. Meer info bij Geert Spanoghe op 0478 281 523 of geert.spanoghe@ inbo.be (Luchteren - Afsnee) of bij Guy Huylebroeck op 0473 894 209 of guy. [email protected] (Baaigem Lemberge).

Waar en wanneer? Dinsdag 27 januari 2015 van 19:30u tot 22:15u Dinsdag 24 februari 2015 van 19:30u tot 22:15u OC Munte, Ruspoel 1 te 9820 Munte Deelnameprijs: Lid NP: 25€, geen lid NP: 30€. Overschrijven op de rekening: BE22 8910 4402 2347 van Natuur.BovenSchelde Inschrijven bij: Lieve Van Acker op [email protected] of 0498 73 98 85. FEBRUARI Zaterdag 7 februari – Knotvuuravondwandeling

Veldleeuwerik © Birdphoto.nl


Voor de zeventiende maal? Of ben ik de tel kwijtgeraakt na zeventien maal glüweingeneugten? Zorg dat je erbij bent! We maken een korte, gezellige avondwandeling door de Schelde6

meersen van Zevergem met een llllllllllllllllllllange…… tussenstop! Om uw handen en voeten ter plekke warm te houden mag je rekenen op onze vuurmanskunst met wilgensnoeihout! Een warm of koud drankje aanbieden doen we vanuit onze Kantien Mobiel. Vergeet de donkere en lange winteravonden en zoek aangepast schoeisel, zaklamp en een wintermuts!! Afspraak om 19.00 uur aan de Kerk van Zevergem voor een mooie en boeiende nachtelijke wandeling van ongeveer 4 kilometer. Het vuur wordt aangestoken om 20.00 uur. Voor meer info kan je terecht bij Willem Audoor : [email protected]. Zondag 8 februari - Zeelandtocht Zeeland in februari, het is een vaste traditie. Dit jaar gaan we echter een kleine variatie op ons vast thema brengen: we vertrekken via het Krekengebied, op zoek naar overwinterende ganzen en zwanen. Daarna bezoeken we ronkende Zeelandse namen zoals het Veerse Meer, Neeltje Jans, Brouwersdam, Schouwen-Duivenland, en ontelbare inlagen. Op het menu staan kustgebieden met overwinterende eenden (de twee zee-eenden, ijseend, brilduiker, zaagbekken en eiders à volonté) , duikers (roodkeelduikers zijn talrijk), steltlopers en de twee zeehondensoorten, brakwatermeren met de vier futensoorten, brilduikers, toppers en de drie zaagbekken, kreken, duinen, polders met duizenden ganzen en tientallen zwanen en schorren met duizenden steltlopers. In februari baltsen de brilduikers, wat een spektakel op zich is. Tussen de vele honderdduizend doortrekkers en overwinGroenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

Knotvuuravondwandeling, gezelligheid troef © Walter Galle

teraars zitten er vaak zeldzaamheden. Het is gewoonlijk zeer winderig in Zeeland: voorzie aangepaste warme kledij. Afspraak om 7.00 uur aan de Yachtdreef in Gent. We zijn rond 20.00 uur terug. Meer info bij Geert Spanoghe op 0478 281 523 of geert.spanoghe@ inbo.be. Graag een seintje vooraf zodat we weten hoeveel plaatsen we moeten reserveren in het restaurant (dat tolerant is voor mensen die hun eigen boterhammen meebrengen). Zaterdag 14 februari – Natuurwerkdag - Wilgen knotten en houtopslag terugzetten in Schelderode. Afspraak: zie www.natuurpuntbovenschelde.be en de aankondiging via de Groenlinkflits. Voor meer info kan je terecht bij : Koen De Witte – gsm 0473 637 659 of email: [email protected]. 7

Donderdag 19 februari tot en met zondag 22 februari - Hoge Venen

Zaterdag 27 februari - spechtentocht

Tijdens de krokusvakantie trekken we er voor vier dagen op uit naar de Hoge Venen. Onze verwachtingen liggen hoog, want op het verlanglijstje staan klapekster, raaf, waterspreeuw, blauwe kiekendief, grijskopspecht, notenkraker, korhoen, taigaboomkruiper, ruigpootuil en als klap op de vuurpijl dwerguil.

In Merelbeke liggen de Makegemse Bossen, een 200 hectare groot, min of meer aaneengesloten oud bosgebied met tussenliggende weilanden dat reeds op de Ferraris kaarten van eind 18de eeuw vermeld staat. De Makegemse Bossen is één van de rijkste bossencomplexen van Vlaanderen. Eind februari is een goede periode om op zoek te gaan naar de vijf Vlaamse spechtensoorten, die hier ook alle vijf broeden.

Afspraak donderdagmorgen om 8.00 uur aan de Yachtdreef in Gent. Wie wil kan ook ’s avonds aansluiten. We overnachten in de jeugdherberg van Ovifat. De deelnameprijs staat nog niet vast omdat de prijzen voor de overnachting in de jeugdherberg nog niet gekend zijn, maar de prijs zal zeker democratisch zijn. We verblijven in half pension. We doen aan kostendelend rijden, de bijdrage per persoon is € 0,05 per kilometer. Het aantal deelnemers is beperkt tot 15, wacht dus niet te lang om in te schrijven! Inschrijving en meer info bij Guy Huylebroeck op 047/ 8.4 .09 of guy. [email protected].

Afspraak om 9.00 uur aan de Zoete Zonde, Bosstraat 1 in Munte. De wandeling is rond 12.00 uur afgelopen, de liefhebbers kunnen afsluiten met een aperitief in de Zoete Zonde. Meer info bij Guy Huylebroeck op 0473/8.4 .09 of [email protected]. MAART Zaterdag 1 maart – Amfibieëntocht met kinderen We bekijken het verschil tussen amfibieën en reptielen, leren enkele soorten kennen via zoekkaarten. Maximum 10 kinderen, leeftijd 6-12 jaar, vergezeld van hun ouders, kunnen inschrijven via [email protected]. Het is aan te bevelen om speelkleren aan te doen en een emmertje mee te brengen.

Middelste bonte specht © Guy Huylebroeck


Aangezien onze amfibieën niet buitenkomen bij koude temperaturen verplaatsen we bij slecht weer de activiteit naar zaterdag 7 of zaterdag 14 maart. Als de activiteit verplaatst of afgelast wordt, verwittigen wij u via email of sms. 8

ons verlanglijstje staan spechten, houtsnip, boomleeuwerik, boompieper en kuifmees: interessante natuur vlakbij. Afspraak om 8.00 uur aan de Yachtdreef in Gent. We zijn rond 13.00 uur terug. Meer info bij Geert Spanoghe op 0478/2.1 .23 of geert.spanoghe@ inbo.be. Gewone pad op weg naar de poel © Norbert Huys

Afspraak: de Barrière aan de Kasteelstraat te Dikkelvenne. De tocht gaat door van 9.00 uur tot 11.00 uur. Voor meer info en inschrijving kan je terecht bij Wim Dries op volgend emailadres: [email protected]. Zaterdag 7 maart - Heidebos en Kloosterbos In het noorden van onze provincie liggen twee interessante boscomplexen: het Kloosterbos en het Heidebos. Op

Zaterdag 7 maart - Winteravond – Natuur in het Meetjesland door Ludo Goossens Ludo Goossens is een gepassioneerde fotograaf die zijn grootste uitdagingen ziet in het maken van sterke beelden in eigen streek. Ludo brengt ons op 7 maart een presentatie, die opgebouwd is uit vier delen, met als rode draad natuur uit zijn eigen streek, het Meetjesland. Een eerste deel, heeft als thema “mijn tuin”. Ludo’s tuin beheert hij als een klein natuurreservaat en dit

Hermelijn © Ludo Goossens - http://www.ludogoossens.be


9

werpt zijn vruchten af. Tijdens de inleiding zal hij de hoofdrolspelers voorstellen.

bij Krista Wettinck via een mailtje naar [email protected] of bel naar 0486 290 160.

Tussen mei en juni 2013, maakte Ludo een reportage over de hermelijn. In het Provinciaal domein “Het Leen” spendeerde Ludo weken om af en toe een glimp op te vangen van dit mysterieus diertje. Ludo zal ook een kort filmpje tonen, de filmopnames zijn een selectie van 4 maanden opnamen! Ludo behaalde recent nog met foto’s van de hermelijn een prijs op het “17 e Concours de Photo nature du Festival Photo de Montier-En-Der.

Zaterdag 14 maart – Natuurwerkdag – Sleedoornopslag terugzetten en aanplant nieuwe houtwal

In november 2013 maakte Ludo een reeks over een kerkuil. In een prachtige schuur juist over de grens in ZeeuwsVlaanderen, broeden jaarlijks een koppel kerkuilen. Gedurende 6 weken heeft Ludo dagelijks opnames gemaakt van de kerkuilen. Via een time-lapse toont hij op welke manier de foto’s gemaakt zijn. Het vierde deel gaar over het grootste bos van Oost-Vlaanderen “het Drongengoed”. De foto’s zijn een verzameling van de vele foto’s die Ludo door de jaren heen in het bos maakte.

Afspraak: zie www.natuurpuntbovenschelde.be of de aankondiging via de Groenlinkflits. Voor meer info kan je terecht bij : Koen De Witte – gsm 0473 637 659 of email: [email protected]. Vrijdag 27 maart - uilentocht Een avondwandeling in de Makegemse Bossen geeft een goede kans op steenuil en bosuil. Aansluitend gaan we ook op zoek naar de kerkuil van Vurste. Uilen zijn echter tricky, er is geen garantie dat we ze zullen horen, maar we kunnen wel een leuke nachtwandeling garanderen. Een zaklamp kan nuttig zijn, verrekijkers niet. Afspraak om 19.30 uur aan de aan de Zoete Zonde, Bosstraat 1 in Munte. De wandeling is rond 23.00 uur afgelopen. Meer info bij Guy Huylebroeck op 0473/89.42.09 of guy.huylebroeck@ skynet.be.

Het wordt alvast een avond met beelden om duimen en vingers bij af te likken! Afspraak om 20.00 uur in het Dienstencentrum van Gentbrugge: Braemkasteelstraat 29-45 Gentbrugge. Einde voorzien rond 22.30 uur. Lid NP: 3 euro – geen lid NP: 5 euro – kinderen: 1,50 euro. Voor meer informatie kan je terecht Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

Steenuil © Hugo De Bruyker

10

Activiteitenverslagen Natuur.Boven-Schelde Activititeitenverslag – Wandeling Aelmoesenijebos op 12 oktober 2014

Op zondag 12 oktober had de traditionele wandeling van de bosgidsen van het Aelmoezenije, Bos+ en Natuurpunt Oosterzele plaats. Dit jaar noteerden we een 50-tal deelnemers, die in kleine groepjes een boswandeling maakten. Gezien het zeer mooie weer waren er dit jaar vrij weinig deelnemers. Regelmatig zagen we ook mensen die in het Aelmoezenijebos rondliepen, maar niet deelnamen aan de georganiseerde wandeling. Er werd geopteerd voor hetzelfde concept als de vorige jaren: de gidsen staan op vaste plaatsen opgesteld, de groepjes moesten pijlen volgen om de volgende gids te vinden. En sommige gidsen hadden zich dit jaar zeer goed gecamoufleerd in het bos.. Het centrale thema voor de Week van het Bos was dit jaar Wereldoorlog I. Dit werd behandeld in 5 stukken: de impact van de oorlog op het bos, de dieren in de oorlog, de gebruikte camouflage, hoe te overleven in het bos (eetbare wilde natuur) en tot slot bracht een dichteres gedichten over de oorlog. We stonden enerzijds stil bij het aantal menselijke slachtoffers ten gevolge van beide oorlogen, maar ook was het een kleine shock om te zien wat de impact was op het bos, welke houtGroenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

soorten werden gebruikt voor welke doeleinden, hoeveel vierkante meters er werden gekapt voor de oorlog door de militairen (loopgraafversteviging, draagberries, geweerkolven, vervoer,...), maar ook door verarmde burgers (brandhout om te koken en de huizen te verwarmen ...). Het mag duidelijk zijn dat de gevolgen na 100 jaar nog steeds duidelijk zichtbaar zijn in het Aelmoesenijebos. Dit bos werd immers door de Duitsers nagenoeg volledig gekapt, maar ook bijna op het eind van de oorlog herbebost, om zodoende de

Voorjaar in het Aelmoeseneiebos © bosgidsen Aelmoeseneiebos

11

houtvoorziening verder te kunnen garanderen in de toekomst. Gelukkig kreeg het bos na de oorlog een andere bestemming. Op welke manieren de dieren gebruikt werden in de oorlog was ook best interessant, maar de link naar het bos was hier wat verder te zoeken. Dit kwam aan bod bij de tweede gids. De derde gids werd bijna voorbijgelopen, hier ging het dan ook over camouflage. Aan de hand van foto’s werden enkele natuurlijke vormen van camouflage getoond (camouflage, mimicry,...). Op de vierde post werden we onthaald door enkele burgers die de oorlog ontvlucht waren en zich in het bos

in leven houden. Zo kan je met planten en kruiden uit het bos een smakelijke soep maken, met kastanjemeel heerlijke pannenkoekjes, om over de vele smakelijke paddenstoelen nog maar te zwijgen. Tot slot werden er drie gedichten voorgelezen, handelend over de oorlog, door ooggetuigen geschreven. Na deze wandeling kon iedereen nog nagenieten van een hapje en een drankje. Kortom: natuur, cultuur, gastronomie en geschiedenis gaan probleemloos hand in hand. Wim Dries

Echo’s uit Merelbeke BelBos

Wereldwijd wordt slechts 1 procent van alle gsm’s gerecycleerd, terwijl deze barstensvol kostbare metalen zitten. Tijd om tot actie over te gaan, dacht Curieus. En dus zetten ze voor het tweede jaar op rij hun schouders onder het BelBos. Vanaf oktober 2014 tot januari 2015 stuurt Curieus opnieuw haar BelBosdiscipelen uit. Spread the word BelBos en overtuig jouw buren, vrienden, geliefden, kennissen, collega’s… om hun oude gsm uit hun kast te halen. Organiseer een inzamelactie, en ga actief op pad om een arsenaal aan prehistorische gsm’s uit de Vlaamse woonkamers te halen. En de opbrengst? Die investeren ze Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

uiteraard in een bos. Eén gsm voor één boom. Vorig jaar haalden ze met hun actie 9600 oude gsm’s op, waarmee ze 10 000 bomen konden planten (dat zijn 10 voetbalvelden). Vijf frisgroene BelBossen zagen in het najaar van 2013 het levenslicht. Voor deze tweede editie willen ze uiteraard even goed, of zelfs beter doen. Hou de website in te gaten en klop aan bij je provinciaal Curieussecretariaat voor een inzamelbox, een persbericht op maat, talloze tips voor een inzamelactie… En voor Oost-Vlaanderen is het Gentbos (Merelbeke) geselecteerd. Door nieuwe aanplant wordt het provinciaal domein uitgebreid. Meer info : www.belbos.be 12

Extra budget van gemeente Merelbeke voor aankoop natuur

Het gemeentebestuur van Merelbeke heeft extra budget vrijgemaakt om de aankopen van onze afdeling op het grondgebied Merelbeke te ondersteunen. Het jaarlijks gebudgetteerde bedrag was door onze voorbije aankopen ruim overschreden. We zijn het college van burgemeester en schepenen dan ook zeer dankbaar, zeker bij de huidige, budgettair zware periode. MERCI! Bosbeheerplan Makkegemse Bossen

Het ontwerprapport voor een uitgebreid en gezamenlijk bosbeheerplan voor de Makkegemse Bossen werd door de Merelbeekse gemeenteraad goedgekeurd. Dit rapport bevat alle te nemen maatregelen in het gebied, zowel in het bosgebied dat gemeentelijk eigendom is als dat in eigendom van de provincie, het Agentschap voor Natuur en Bos en privépersonen. Voor onze afdeling nam Dominique Verbelen deel aan de diverse vergaderingen.

Vuursalamander in Makenbos © Filip Verbelen


Energiebesparende maatregelen in Merelbeke

Merelbeke reduceert zijn energieverbruik en schakelt kerstverlichting uit. Dit jaar wordt er beperkte sfeerverlichting opgehangen in het centrum van de gemeente. Tevens worden alle personeelsleden gesensibiliseerd de lichten in alle gemeentelijke gebouwen zo veel mogelijk te doven en de verwarming een graadje lager te zetten. Luc Verstraeten

Wishfull birding Is het een vogel? Neen! Is het een vliegtuig? Neen! Is het Superman? Ah ja, dat zal dan wel zeker? Als het dat ander niet is, zal het dat wel zijn he? Ziet, ik heb Superman gezien! Hah, en gij nu!... Het kan gebeuren. Zien is geloven, en je gelooft wat je ziet. Ook al klopt het soms niet helemaal wàt je gezien hebt. Je gelooft er wel in. Zeker van je stuk. De absolute waarheid. Maar in het enthousiasme van de vogelhobby kan een mens al eens een steek laten vallen. Niemand is perfect, en niemand is heiliger dan de Frans. Hoe minder je weet, hoe makkelijker de wereld is. Als klein ventje kende ik de Koolmees, en that’s it. Ik wist hoe die er uit zag en welk geluid die maakte. De andere Mezen kende ik niet, wat soms tot frustratie leidde, maar bon. En ik kon niet missen: als ik een fietspomp hoorde in de bomen (iet-uut-ietuut), dan had ik een Koolmees vast. 13

de vogelaar is nooit alleen © Natuurpunt Boven-Schelde

Was het een ander melodietje, tja, dan was het een andere vogel. Simpel. Onbekend is onbemind. Maar wel gemakkelijk. Hoe meer je weet, hoe meer je kan twijfelen: die Staartmees, is dat geen Witkopstaartmees? Of ‘maar’ een Witkoppige? Des winters zitten er een massa Kauwtjes in de bomen te slapen. Zeker van dat daar geen Noordse Kauwtjes tussen zitten? Aha! Daar had je nog niet aan gedacht hé! Voor gewone mensen zijn het vermoeiende beesten, die speciallekes. Frustrerend ook, want je hebt nooit gedaan met bijleren. Voor iedere regel zijn er wel uitzonderingen, voor iedere soort heb je ondersoorten. Zeldzame nonkels en tantes die zo heel af en toe eens langskomen. Wie denkt er nu ook aan dat er, naast de doordeweekse Tjiftjaf, ook een Iberische en een Siberische Tjiftjaf bestaan? Speci-


allekes of niet, in het veld moet het soms snel gaan – een trekvogel die je in een halve seconde voorbijreest, een piepdinges dat uit de struiken wegschiet, een klagend ver roepje op een bewolkte tegenwinddag; het is allemaal mogelijk. Allez komaan, determineren die handel! En als je daar dan staat, met die fractie aan informatie over het desbetreffende gevogelte, dan heb je grofweg twee strekkingen: de achterdochtige twijfelaars en de alwetende inquisitie. Ik behoor eerder tot die eerste groep: als ik niet écht zeker ben van mijn soort, dan telt die niet mee. Of dat nu op Waarnemingen is of op eigen lijstjes – neen, non, njet, nada. Bij de frietboer vraag je ook niet om ‘een eventueel middelmatig pakje, niet te klein; met misschien zelfs een frikandel, en een vaag vermoeden van mogelijks mayonaise’. Neen. Voor mij een middelpak en een frikandel, mét mayo. En er mag zout op. Want met twijfel heb je geen eten. 14

Maar het omgekeerde kan ook: je vraagt een cheeseburger en je krijgt een gewone hamburger voorgeschoteld – maar je blijft er van overtuigd dat dat een cheeseburger is. En smaken dat dat doet zeg. Tot er je iemand op wijst dat dat toch verdacht op een hamburger gelijkt. ‘Maar neen gij, ik heb een cheeseburger gevraagd. Dat is een cheeseburger. Ik ga hier toch geen hamburger zitten eten als ik een cheeseburger besteld heb?’. En op den duur is de zekerheid zó standvastig dat er nog nauwelijks wordt nagedacht. Een beetje zoals de computerboodschap ‘bent u wel zeker?’. Ja tiens, natuurlijk. Wie twijfelt daar nu nog aan. Het is soms een onscherpe lijn; tussen niet-weten dat je verkeerd bent, en niet-toegeven dat je verkeerd bent. Tussen onwetendheid en koppigheid zit een zone die zo vaag is als de inzichten van Joke Schauvliege. En in de haast, in de onzekerheid van twijfel of in de rotsvaste koppigheid van de cheeseburger, kunnen er fouten gemaakt worden. Een Buteo wordt een optimistische Lagopus, een snel-vaag-overvliegende Pieper wordt categoriek gemarkeerd als Roodkeelpieper, een Groenpootruiter krijgt Poelruiter-trekjes. Moeilijk dus, om als buitenstaander

Opperste concentratie © Guy Huylebroeck


te gaan beoordelen wat aan de basis ligt van een foute determinatie. Was het een vliegtuig met Supermanmotief? Een blauwgeschelpte vogel met rooie botjes? Een geheim Amerikaans experiment van een vent met een rood-blauwe jetpack op de rug? Of toch gewoon absurde pech, een combinatie van tegenlicht en wishful birding? Het nachecken van zulke gevallen is geen evidentie, want de vogel is meestal al lang (letterlijk) gaan vliegen. En ja, mensen zijn soms onverbiddelijk. Een schouderklopje geven lijkt nog altijd moeilijker dan met ouwe koeien goochelen. When I’m right, no-one remembers; when I’m wrong, no-one forgets. Dat je vier, vijf mooie soorten op je lijst hebt staan, daar kijkt niemand van op. Maar dat je ooit één keer een flater begaan hebt, hola, dat ga je nog lang horen hoor kameraad. Toegegeven – meestal met een kwinkslag, een onschuldig plaagstootje in alle vriendschap en kameraderie (en ik kan daar tegen, geen probleem), maar het is ondertussen wél nog eens gezegd. Weet je nog Tim? Die plastic zakken in dat veld daar? Har har har. Al heeft het volharden in de foutheid bij sommigen misschien wel (deels) met ego te maken. Ziet eens hoe goed ik ben. Iedereen weet toch hoe goed ik ben, en daaraan twijfelen is niet toegestaan. Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: Gij Zult Geloven Wat Ik Zeg. Tja, grote vogels vangen veel wind, of hoe is die uitspraak. Het kan zijn dat het jachtinstinct er wat tussen zit, of wellicht testosteron. Jammer dus, als je beweringen van standvastige en onovertroffen lieden met een emmer zout moet 15

nemen. Niemand is uiteraard vrij van eens een slechte dag; en wie zonder zonde is, werpe de eerste verrekijker. Al moet gezegd worden dat slechte beoordelingen door koningen of Keizers iets zwaarder wegen dan die van, zeg maar, het plebs. Zeker als die eerbiedwaardige lieden de neiging kunnen hebben om despotisch over te komen – een karaktertrek die zeker zijn waarde heeft, maar niet steeds vlotjes overkomt bij de gewone mensch. Dan wordt er in het bijzijn der hoogwaardigheidsbekleder geknikt en gejubeld, maar als de glimmende koets vertrokken is, wijdt het volk zich hoofdschuddend terug aan de dagelijkse besognes. En ook ik bezondig mij helaas nog aan de menselijke fantasie genaamd ‘verwachting’. Verwachtingen zijn dodelijk,

zowel in relaties als in het vogelen. Verwachtingen creëren desillusie en teleurstelling. Op zoek gaan naar een vogel die er zou moeten zitten, die staat op Waarnemingen, het móet hier ergens zijn, verdorie, waar zit dat beest nu toch. Neen, de leukste hits op de lijst blijven toch de plebs-vogels. Een schril Roodborstje in kale takken, de Slechtvalk dommelend in zijn boom, de tjakkende roep van de Kramsvogel. En af en toe heb je dan toch écht Superman gezien of gehoord; een ‘waw’moment van een waarneming die in ‘t rood of in ‘t vet in het boekske komt. Een trekkende Rode Wouw in het voorjaar, Jacobus zwevend boven je kop, een flappende Roerdomp boven het Groot Rietveld. Niet wensvol, maar verrassend. En vooral: genietvol. Tim De Winter

Plan 20 - 20 - 20: doe mee, voor meer en betere natuur Inertie. Ik heb het er niet echt mee. Gewoon, omdat het niet vooruitgaat. En wat niet vooruitgaat staat stil. Stilstaand loop je geen 20 km van Brussel. Dus moet het vooruitgaan. Niet voor mezelf maar voor meer en betere natuur voor iedereen. Op 31 mei 2015 hossen 40.000 zwetende lijven weer door de Belgische hoofdstad. De voorwacht doet het goed. Een handvol Kenianen, wat kerels uit Marokko, een rits snelle Belgen. Knap. Maar de echte helden vind je achteraan Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

16

binnenhalen.

Dominique in volle voorbereiding © Gazet van Antwerpen, 2011

in koers. Te dik, te oud, geen conditie. Maar bakken goesting, dat wel. En vaak ook voor het goede doel. Broederlijk Delen, Artsen Zonder Grenzen, Vredeseilanden. Ze zijn er allemaal. Lopen en geld inzamelen. Ik voor Natuurpunt. ‘Mijn’ afdeling zit met een probleem. Elke groene morzel grond willen we kopen. En we doen dat goed: beetje bij beetje sluiten de puzzelstukjes aan elkaar. Blauwborst, Dwergmuis, Moerasduiveltje, Dertienstippelig lieveheersbeestje, Zwanenbloem: sterkhouders van een intact gebleven meersencomplex in de vallei van de Boven-Schelde. Voor mij is het een plek om tot rust te komen, poelen te graven, motten te vangen. Maar kopen kost geld. En daarom is er Plan 20-20-20: 20 km van Brussel uitlopen, 20 minuten sneller dan vorig jaar en 2000 euro aan sponsorgeld Groenlink nieuwsbrief / januari - maart 2015

Die eerste 20 is een haalbare kaart. Ook al zitten we in de categorie ‘te dik’, toch moet dit lukken. De tweede 20 wordt moeilijk. In 2014 klokten we af op 02:32:50, net 8 km/u. En ja: ik heb afgezien (warm!) maar voor mijn ‘local patch’ wil ik best wel wat zweet laten. We gaan dus voor 02:12:50. Op 1 december beginnen we er aan. Rondjes lopen, kilometers malen, spieren pijnigen. Zes maanden lang, een zware dracht, op weg naar een mooi doel. Maar het verhaal wordt pas echt mooi als ook jullie meedoen met de derde uitdaging: 2000 euro binnenhalen, voor onze Scheldemeersen. We geloven er vast in dat we verloren soorten weer kunnen terug krijgen. Nachtegaal, Zomertaling, Porseleinhoen. Geef ons middelen, wij kopen gebieden en richten ze in. Niet alleen voor die knappe soorten, maar ook voor jullie: als wandelgebied, rustplek, groene long aan de zuidkant van Gent, voor de kindjes. Gewoon doen, voor de toekomst en om mij nog meer te doen zweten. Stort gauw op BE56 2930 2120 7588 met vermelding van project 6633 Scheldemeersen of project 6200 - Taerwemeersch (u krijgt een fiscaal attest toegestuurd vanaf 40 euro). Vermeld ook ’20 km van Brussel’ zodat we een beetje kunnen opvolgen hoe deze actie loopt. Via de website, de Groenlink en onze digitale flitsen houden we u geregeld op de hoogte van de voortgang van Plan 20-20-20. Voor alle sponsors, groot en klein, wordt er later in de zomer van 2015 een speciale sponsorwandeling in de Scheldemeersen georganiseerd. Dominique Verbelen 17

BEHEERWERKDAGEN De beheerwerkgroep van Natuurpunt Boven-Schelde staat in voor het beheer van de reservaten van de afdeling. Onze afdeling heeft intussen zo’n 150 ha natuurgebied in beheer.

De beheerwerkgroep bestaat uit vijf conservators. Samen bepalen zij het beheer en elk is verantwoordelijk voor de opvolging van een deel van de reservaten. Elke tweede zaterdag van de maand organiseren we een beheerwerkdag. We beginnen om 09:00u en werken tot 16:30u

Ben je graag buiten, wil je de natuur graag een handje helpen, aarzel dan niet eens langs te komen. We hebben steeds handen te kort. Ook voor een paar uurtjes ben je meer dan welkom. Diegenen die heel de dag blijven bieden we over de middag graag een broodjesmaaltijd aan . De contactgegevens van de conservators kan je vinden op pagina 2 van deze nieuwsbrief. De Natuur verdient ook uw interesse!

Een gezinslidmaatschap van natuurpunt voor slechts €27 inclusief het tijdschrift Natuur. Blad, 10% korting op alle artikelen van de Natuurpuntwinkel, gratis deelname aan geleide wandelingen en fietstochten van Natuurpunt. Een bijkomend abonnement op de tijdschriften: Natuur.focus aan €8,50 Natuur.Oriolus aan €8,50 Een jaarabonnement op beide tijdschriften slechts aan €14,50 Overschrijven op IBAN-rek.: BE17 2300 0442 3321, van Natuurpunt Mechelen.

Groenlink is het tijdschrift van Natuur.Boven-Schelde en verschijnt 4x per jaar in een oplage van 1.150 ex. Leden van Natuur. en tevens inwoner van Merelbeke, Melle, Gavere en De Pinte ontvangen het tijdschrift gratis. Woont u in een andere gemeente dan kan u Groenlink ontvangen door €7,50 te storten op rek. BE22 8910 4402 2347 van Natuur.Boven-Schelde p/a Luc Verstraeten, Rood Beeldekensstraat 66, 9820 Merelbeke

Steun Natuur.Boven-Schelde

Ook u kan de werking van Natuur.Boven-Schelde rechtstreeks financieel steunen door storting op IBAN-rek.nr. BE56 2930 2120 7588, van het reservatenfonds met vermelding: “project 6633 – Scheldemeersen” of “project 6200 – Taerwemeersch”. Elke storting vanaf €40 geeft u automatisch een fiscaal attest!

Meer info: [email protected] Bezoek het fotoforum: picasaweb.google.be/groenlinkbovenschelde Bezoek onze website: www.natuurpuntbovenschelde.be Bezoek onze waarnemingssite: bovenschelde.waarnemingen.be/indexphp

• Zonneboilers • Fotovoltaïsche installaties • Sanitair & CV

SCHUITERSTRAAT 26 9031 DRONGEN TEL: 09 227 73 07 [email protected]

BED & BREAKFAST Merelbeke-Bottelare 0475/66.63.19

La clé

Snoeiwerken Boomverzorging

Michaël Bekaert du Sud

Nieuw! La clé du Sud Jewelry www.lacledusud.be

Houtstraat 6 9636 Nederzwalm Tel. 0497/430 179

5593

Recommend Documents